Zestaw pytań na maturę ustną z języka polskiego. w sesji wiosennej

Zestaw pytań na maturę ustną z języka polskiego. w sesji wiosennej

Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych
ul. Zielonogórska 23
68-200 Żary
tel. (068) 374 25 75
e-mail: [email protected]
www.zsoitzary.pl
Zestaw pytań na maturę ustną
z języka polskiego.
w sesji wiosennej 2014r.
1
TEMATY MATURALNE 2014- JĘZYK POLSKI- USTNY
LITERATURA
1.
Biografia jako klucz do odczytania twórczości wybitnego pisarza. Przedstaw temat,
odwołując się do wybranych przez siebie przykładów (np. utwory J. Kochanowskiego,
A. Mickiewicza, J. Słowackiego, T. Borowskiego, H. Poświatowskiej).
2.
Różne oblicza miłości. Omów problem na wybranych przykładach utworów epoki
romantyzmu i modernizmu (np. „Cierpienia młodego Wertera”, „Giaur”,
„Ludzie bezdomni”).
3.
Jak żyć? Zaprezentuj różne sposoby na życie trzech wybranych twórców literatury
polskiej (np. poezja J. Kochanowskiego, J. Twardowskiego, K.K. Baczyńskiego).
4.
Obraz Żyda w literaturze polskiej XIX wieku. Omów zagadnienie, wykorzystując
wybrane utwory literackie (np. „Pan Tadeusz”, „Nie-Boska komedia”, „Lalka”,
„Mendel Gdański”).
5.
Rola strachu w życiu wybranych bohaterów literackich. Przedstaw problem
na przykładach tekstów z dwóch wybranych epok ( np. „Makbet”, „Kordian”,
„Popiół i diament”).
6.
Jaki rodzaj świata kreuje literatura fantasy? Omów problem na podstawie twórczości
wybranego autora (np. R. Salvatore, J. R. R. Tolkien).
7.
Poezja jako narzędzie walki z systemem totalitarnym. Omów zjawisko, analizując
wybrane utwory literackie powstałe po II wojnie światowej
(np. „Który skrzywdziłeś” Cz. Miłosza, „Ornamentatorzy”, „Potęga smaku”
Z. Herberta, „Egzamin” E. Lipskiej).
8.
Motyw psa w literaturze. Analizując wybrane utwory literackie (np. „Pan Tadeusz”,
„Czterej pancerni i pies”, „Biały kieł”), scharakteryzuj sposoby przedstawiania
i funkcjonowania tego motywu.
9.
Postać władcy w historii i literaturze (np. Agamemnon, Priam, Ramzes, Neron, Stalin).
Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów (np. „Iliada”, „Quo vadis”,
„Który skrzywdziłeś”). W swojej prezentacji uwzględnij kontekst historyczny.
10.
Studium duszy polskiego inteligenta. Omów problem na podstawie wybranych
utworów (np. „Wesele”, „Doktor Piotr”, „Ludzie bezdomni”, „Tango”). W swojej
prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
11.
Zakopane w literaturze polskiej XIX i XX wieku. Omów temat, analizując wybrane
utwory literackie (np. „Na dawno ścięty las w Zakopanem” K. Tetmajera,
„Zima zakopiańska” K. Wierzyńskiego, „Pępek świata” R. Malczewskiego).
2
12.
13.
„Gniazda ojczyste – małe ojczyzny”. Omów temat na wybranych przez siebie
przykładach literackich (np. „Na dom w Czarnolesie”, „Pan Tadeusz”,
„Nad Niemnem”).
Świat w krzywym zwierciadle. Analizując wybrane utwory literackie
(np. Satyry I. Krasickiego, „Ferdydurke” W. Gombrowicza, „W małym dworku”
Witkacego), ukaż mechanizmy i cele posługiwania się groteską, satyrą, parodią,
karykaturą. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst historyczny i kulturowy.
14.
Motyw listu i jego rola w życiu bohaterów literackich. Przedstaw zagadnienie,
wykorzystując wybrane utwory literackie różnych epok (np. „Biblia”,
„Legenda o św. Aleksym”, „Cierpienia młodego Wertera”, „Potop”,
„Opowiadania” T. Borowskiego).W swojej prezentacji uwzględnij kontekst
kulturowy.
15.
Od herosa do pantoflarza. Przedstaw portrety mężczyzn, analizując wybrane utwory
literackie z różnych epok (np. „Iliada”, „Dziady” cz. IV, „Moralność pani Dulskiej”).
W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
16.
Nastroje i motywy patriotyczne w polskiej literaturze oświecenia i romantyzmu.
Analizując wybrane utwory literackie (np. „Powrót posła”, „Pieśń Legionów Polskich
we Włoszech”, „Konrad Wallenrod”, „Kordian”, „Grób Agamemnona”),
zwróć uwagę na środki artystycznego wyrazu. W swojej prezentacji uwzględnij
kontekst historyczny.
17.
Szaleństwo u bohaterów literackich. Analizując wybrane utwory literatury polskie
i obcej (np. „Mitologia”, „Hamlet”, „Romantyczność”, „Granica”), omów przyczyny
zjawiska i przedstaw skutki. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
18.
Filozoficzne i literackie wyobrażenie człowieka o życiu szczęśliwym. Omów
zagadnienie, wykorzystując wybrane przykłady z 2-3 epok literackich
(np. tworczość Seneki, J. Kochanowskiego, L. Staffa).
19.
Kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw II wojny światowej i próbują
odbudować świat wartości. Omów zagadnienie, wykorzystując wybrany materiał
(np. „Inny świat”, „Zdążyć przed Panem Bogiem”, „Kartoteka”).
20.
Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje
w wybranych przez siebie utworach (np. „Pan Tadeusz”, „Ballady i romanse”,
„Chłopi”).
21.
Czarne charaktery, łajdaki, kanalie – różne sposoby kreowania postaci negatywnych
w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przez siebie przykładach
(np. „Makbet”, „Granica”, „Rozmowy z katem”).
22.
Motyw samotności w literaturze. Analizując wybrane utwory literackie z różnych epok
(np. twórczość J. Słowackiego, C. K. Norwida, A. Mickiewicza, B. Schulza,
G. Herlinga-Grudzińskiego), przedstaw funkcjonowanie tego motywu i sposoby
pisania o nim.
3
23.
Młodość jako temat literatury XIX i XX wieku. Omów ten motyw, analizując wybrane
utwory (np. poezja Asnyka, „Oda do młodości”, poezja futurystów). W swojej
prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
24.
Pisarze niepokorni. Analizując wybrane utwory literackie (np. twórczość S.
Żeromskiego, Z. Herberta, Cz. Miłosza, L. Tyrmanda), przedstaw losy 3-4 pisarzy
i ich dzieła. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst historyczny i kulturowy.
25.
Romantyczna nieszczęśliwa miłość – w życiu twórców i kreacjach literackich
romantyzmu. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich
(np. A. Mickiewicz, J. Słowacki, „Dziady” cz. IV, „Kordian”, „Nie-Boska komedia”).
W swojej prezentacji uwzględnij kontekst biograficzny i kulturowy.
Topos świat-teatrem , a człowiek marionetką , kukiełką , aktorem na scenie życia.
Przedstaw temat , analizując wybrane utwory literackie różnych epok
(np. „ O żywocie ludzkim” J. Kochanowskiego , „Makbet” W. Szekspira ,
„Życie na poczekaniu” W. Szymborskiej).
26.
27.
Motyw tańca w literaturze polskiej i obcej. Analizując wybrane utwory literackie
(np. „Biblia”, „Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią”, „Pan Tadeusz”, „Wesele”,
„Tango”), przedstaw różne funkcje tego motywu.
28.
Moralni i niemoralni. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie z
2-3 epok (np. „Biblia”, „Makbet”, „Zbrodnia i kara”, „Inny świat”). Scharakteryzuj
zachowanie, wybory moralne i postawę omawianych postaci. W swojej prezentacji
uwzględnij kontekst kulturowy.
29.
Kobieta w oczach bohaterów literackich różnych epok. Analizując wybrane utwory
literackie (np. „Cierpienia młodego Wertera”, „Dziady” cz. IV, „Lalka”, poezja
A. Asnyka), przedstaw zmieniające się portrety kobiet.
30.
Wielcy kochankowie - od antyku po współczesność. Omów temat na wybranych
przykładach literackich (np. „Dzieje Tristana i Izoldy”, „Romeo i Julia”, „Konrad
Wallenrod”).
31.
Groteska jako sposób wyrażania tragiczności świata w literaturze. Omów zagadnienie
na wybranych utworach literackich (np. proza B. Schulza, W. Gombrowicza, utwory
Witkacego).
32.
Miłość szczęśliwa jako motyw literacki. Analizując wybrane utwory literackie
z różnych epok (np. „Biblia”, „Pan Tadeusz”, „Nad Niemnem”), omów zagadnienie
uwzględniając kontekst historyczny i kulturowy.
33.
Petersburg w oczach Mickiewicza i Dostojewskiego. Analizując wybrane utwory
literackie (np. „Pan Tadeusz”, „Dziady” cz. III , „Zbrodnia i kara”), omów zagadnienie,
uwzględniając kontekst historyczny i kulturowy.
34.
Listy Jana III Sobieskiego, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego. Omów
arcydzieła polskiej epistolografii, uwzględniając kontekst kulturowy.
4
35.
Świat, Bóg i człowiek w twórczości literackiej Karola Wojtyły – Jana Pawła II.
Analizując wybrane utwory (np. liryka, „Przekroczyć próg nadziei”, „Pamięć
i tożsamość”), omów zagadnienie, uwzględniając kontekst kulturowy.
36.
Kreacjonizm i dokumentalizm jako dwie metody przedstawiania świata w literaturze.
Przedstaw zagadnienie, wykorzystując wybrane utwory (np. „Sklepy cynamonowe”,
„Ferdydurke”, „Rozmowy z katem”). W swojej prezentacji uwzględnij kontekst
historyczny i kulturowy.
37.
Janosik w legendzie góralskiej i literaturze. Omów temat, analizując wybrane utwory
literackie Kazimierza Przerwy-Tetmajera (np. „Legenda Tatr”, „Na Skalnym
Podhalu”). W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
38.
Literackie obrazy zniewolenia człowieka w systemie totalitarnym. Przedstaw
zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie (np. „Inny świat” G. HerlingaGrudzińskiego, „Opowiadania” T. Borowskiego, poezja Cz. Miłosza, Z. Herberta).
W swojej prezentacji uwzględnij kontekst historyczny.
39.
Zmęczenie fabułą? Współcześni pisarze polscy i obcy w poszukiwaniu nowych form
wypowiedzi. Omów temat, analizując wybrane przykłady literatury XX wieku
(np. twórczość M. Wańkowicza, A. Bobkowskiego, Jana Pawła II, R. Kapuścińskiego,
U. Eco). W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
40.
Wizerunek ukochanej wykreowany w literaturze i epistolografii romantycznej. Omów
zagadnienie na wybranych przez siebie przykładach (np. „Cierpienia młodego
Wertera”, twórczość Z. Krasińskiego).
41.
Lekarz jako bohater literacki. Przedstaw zagadnienie, analizując losy i postępowanie
wybranych postaci literackich (np. Judym, Obarecki, Rieux). W swojej prezentacji
uwzględnij kontekst historyczny epok.
42.
Sapkowski a Tolkien, dwóch wielkich twórców literatury fantasy. Omów temat,
analizując sposoby kreowania świata przedstawionego. W swojej prezentacji
uwzględnij kontekst estetyczny i światopoglądowy.
43.
Drzewo, las, puszcza. Analizując wybrane utwory literackie (np. „Makbet”, „Do gór
i lasów”, „Stara baśń”, „Nad Niemnem”), przedstaw różnorodne ujęcie tego motywu.
44.
Piewcy radości życia oraz pesymiści .Omów twórczość pisarzy , którzy realizują
powyższe koncepcje w swoich utworach (np. poezja J.Kochanowskiego , L.Staffa,
K.Tetmajera).
45.
Nowela jako gatunek w literaturze polskiej. Omów zagadnienie, analizując wybrane
nowele różnych pisarzy (np. twórczość B. Prusa, E. Orzeszkowej, H. Sienkiewicza).
46.
Wieczna miłość i wieczne konflikty. Literackie przykłady związków rodziców i dzieci
od „Antygony” do Artura z „Tanga”. Przedstaw problem na wybranych utworach
literackich ( np. „Nad Niemnem”, „Doktor Piotr”).
5
47.
Stół i biesiada jako motyw literacki na przestrzeni wieków . Omów zagadnienie
na wybranych przykładach (np. Nowy Testament , „O zachowaniu się przy stole” ,
„Makbet” , „Pan Tadeusz” , „Potop”).
48.
Od Rolanda do Judyma . Analizując wybrane utwory literackie (np. „Dziady” cz III ,
„Potop” , „Lalka”) , przedstaw literacki portret idealistów na przestrzeni epok .
49.
Narracja autobiograficzna i narracja dokumentarna – przeciwstawne czy bliskie sobie
sposoby opowiadania. Omów problem na podstawie twórczości wybranych autorów
(np. A. Sobolewska, R. Kapuściński).
50.
Różne ujęcia literackiego obrazu bohaterów w sutannie i habicie. Analizując celowo
wybrane utwory literackie (np. „Monachomachia”, „Pan Tadeusz”,
„Przedwiośnie”),omów problem. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst
historyczny.
51.
Sposoby funkcjonowania motywu „exegi monumentum” w twórczości wybranych
poetów. Analizując celowo wybrane utwory literackie (np. J. Kochanowski, J. Tuwim,
W. Szymborska), omów problem. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst
kulturowy.
52.
Przemiany modelu rodziny w literaturze polskiej na przestrzeni epok. Analizując
celowo wybrane utwory literackie (np. „Nad Niemnem”, „Tango”, „Moralność pani
Dulskiej”), omów temat. Uwzględnij kontekst kulturowy.
53.
Wyobrażenia Polaków o honorze i powinnościach wobec ojczyzny. Przedstaw
zagadnienie, analizując celowo wybrane utwory (np. „Pieśń o spustoszeniu Podola”,
„Konrad Wallenrod”, „Lalka”, „Rozdziobią nas kruki, wrony”), powstałe w dwóch,
trzech epokach literackich.
54.
Literatura piękna jako dostarczycielka radości i optymizmu. Omów zjawisko
na
podstawie kilku wybranych utworów literackich z różnych epok (np. utwory
J.
Kochanowskiego, L. Staffa, J. Tuwima), analizując sposoby kreacji świata oraz funkcje
tego typu twórczości.
55.
To się czyta dzisiaj – modni pisarze, modne książki. Omów problem, analizując utwory
dwóch, trzech twórców (np. W. Wharton, P. Cohelio ,J. Caroll,, J. Pilch ) spoza
szkolnego kanonu. Wskaż przyczyny popularności niektórych autorów książek.
56.
Wierni sobie i zaprzedani – dwie postawy wspólne literaturze wielu epok . Omów temat
na wybranych przykładach (np. Nowy Testament , „Dziady” ,cz III ,
„Ludzie
bezdomni”, „Granica” , „Przesłanie pana Cogito”).
57.
Symbol jako środek ekspresji w literaturze polskiej. Omów temat, analizując utwory
literackie z różnych epok (np. „Dziady” cz. III, „Kordian”, „Nad Niemnem”,
„Ludzie bezdomni”, „Wesele”, poezja K.K. Baczyńskiego, „Tango”). W swojej
prezentacji uwzględnij kontekst historyczny i kulturowy.
6
58.
Kamienica jako środowisko człowieka w literaturze polskiej XIX i XX wieku.
Analizując wybrane utwory (np. „Lalka”, „Moralność pani Dulskiej”, „Granica”),
omów zagadnienie, uwzględniając kontekst kulturowy.
59.
Ślepcy w literaturze. Analizując wybrane utwory literackie z różnych epok
(np. „Nie-Boska komedia”, „Katarynka”, „Ślepcy”), ukaż funkcjonowanie tego
motywu. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
60.
Zwierzęta jako symbol i alegoria w literaturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane
utwory z różnych epok (np. bajki I. Krasickiego, „Faust”, „Folwark zwierzęcy”).
W swojej prezentacji uwzględnij kontekst historyczny i kulturowy.
61.
Stary człowiek w literaturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie
z różnych epok (np. „Ojciec Goriot”, „Doktor Piotr”, „Stary człowiek i morze”).
W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
62.
Motyw „Stabat Mater Dolorosa” w literaturze. Analizując wybrane utwory literackie
(np. „Lament świętokrzyski”, „Stabat Mater”, J. Wittlina, „Matka powieszonych”
T. Różewicza, „Wielkanoc” L. Szillera), zaprezentuj różne jego ujęcia. W swojej
prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
63.
Non omnis moriar. Analizując wybrane utwory poetyckie dwóch, trzech autorów
(np. „Pieśń XXIV”, J. Kochanowskiego „Do losu” J. Tuwima”, „Radość pisania”
W. Szymborskiej), ukaż funkcjonowanie tego motywu. W swojej prezentacji
uwzględnij kontekst biograficzny i kulturowy.
64.
Motyw pożegnania w literackich przekazach dzieł z różnych epok. Analizując wybrane
przekłady (np. „Doktor Piotr”, „Historia” K.K. Baczyńskiego, „Mały Książę”),
przedstaw różne sposoby funkcjonowania motywu. W swojej prezentacji uwzględnij
kontekst kulturowy.
65.
Portret gospodarza i sposoby jego kreowania w prosie i dramacie. Omów zagadnienie,
analizując wybrane przykłady (np. „Żywot człowieka poczciwego”, „Pan Tadeusz”,
„Nad Niemnem”, „Wesele”). W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
66.
Literackie obrazy zniewolenia człowieka w systemie totalitarnym. Przedstaw
zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie (np. „Inny świat” G. HerlingaGrudzińskiego, „Opowiadania” T. Borowskiego, poezja Cz. Miłosza, Z. Herberta).
W swojej prezentacji uwzględnij kontekst historyczny.
67.
Najpiękniejsze fragmenty tekstów literackich. Dokonaj wyboru, analizując wybrane
przez siebie fragmenty w kontekście estetycznym i etycznym.
68.
Sonet jako gatunek literacki na przestrzeni epok. Prześledź jego ewolucję na wybranych
przykładach ( np. „Sonety do Laury”, „ Do trupa”, „Sonety krymskie”).
69.
Księża – pisarzami. Omów tematykę ich twórczości na wybranych przykładach
(np. twórczość J. Twardowskiego, I. Krasickiego, J. Tischnera ).
7
70.
Wzory postaw obywatelskich w literaturze polskiej. Analizując wybrane utwory
literackie różnych epok (np. twórczość J. Kochanowskiego, J. U. Niemcewicza,
S. Żeromskiego), omów sposoby kreowania postaw. W swojej prezentacji uwzględnij
kontekst historyczny i kulturowy.
71.
Polemiki, spory, prowokacje – starcia pokoleń literackich. Omów temat na przykładach
wybranych tekstów (np. twórczość K. Brodzińskiego, S. Przybyszewskiego,
futurystów).
72.
Modernistyczny bunt przeciw... Przedstaw i omów różne przyczyny buntu,
wykorzystując odpowiednio dobrany materiał literacki (np. „Dies irae”, „Ludzie
bezdomni”, poezja K. Przerwy-Tetmajera).
73.
Fantastyka i realizm jako dwie metody opisywania świata. Oceń ich trafność
na podstawie wybranych utworów literackich (np. „Dziady” cz.III, „Kordian”,
„Lalka”, proza B. Schulza).
74.
Rola tytułu literackiego. Zinterpretuj zagadnienie, wykorzystując wybrane utwory
z poezji i prozy (np. „Ludzie bezdomni”, „Dżuma”, „Pan Cogito”).
75.
Portrety rodziców w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie, analizując wybrane
teksty (np. „Nad Niemnem”, „Noce i dni”, „Ósmy dzień tygodnia”). Porównaj i oceń
postawy bohaterów, uwzględniając kontekst kulturowy.
76.
Patrioci a kosmopolici w literaturze i publicystyce wybranych epok. Rozważ problem,
odwołując się do wybranych przykładów (np. „Powrót posła”, „Dziady” cz.III).
Kobieta i jej pragnienia w literaturze trzech wybranych epok. Omów problem,
wykorzystując wybrane utwory literackie (np. „Antygona”, „Lalka”,
„Nad Niemnem”, „Granica”).
77.
78.
Artysta jako bohater utworów literackich. Analizując wybrane utwory z 2-3 epok
(np. twórczość J. Kochanowskiego, Horacego, Z. Krasińskiego, CZ. Miłosza),
przedstaw różnorodność tego motywu. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst
kulturowy.
79.
Matka i jej przeżycia jako temat literacki. Omów zagadnienie, wykorzystując wybrane
utwory (np. „Mit o Demeter”, „Lament świętokrzyski”, „Przedwiośnie”).
80.
Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich
bohaterów w utworach z różnych epok (np. „Kordian”, „Lalka”, „Ludzie bezdomni”).
81.
Konflikt pokoleń w przekazie literackim. Omów zagadnienie, wykorzystując wybrane
utwory z różnych epok ( np. „Oda do młodości”, „Do młodych”, „Tango”). W swojej
prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
82. Marzenie a rzeczywistość. Analizując wybrane utwory literackie z 2-3 epok
(np. „Lalka”, „Przedwiośnie”, poezja K.K. Baczyńskiego), przedstaw, w jaki sposób
literatura ukazuje relacje między nimi.
8
83.
Świat jako labirynt w utworach literackich. Omów zagadnienie na podstawie
wybranych przykładów (np. poezja Z. Morsztyna, „Lalka”, „Proces”,
„Sklepy cynamonowe”).
84. Młodopolscy malarze uczuć i nastrojów ( np. K. Przerwa-Termajer,
S. Wyspiański. S. Żeromski). Analizując wybrane utwory literackie, omów problem,
zwracając uwagę na środki językowe.
85.
Motyw „Stabat Mater Dolorosa” w literaturze. Analizując wybrane utwory literackie
(np. „Lament świętokrzyski”, „Stabat Mater”, J. Wittlina, „Matka powieszonych”
T. Różewicza, „Wielkanoc” L. Szillera), zaprezentuj różne jego ujęcia. W swojej
prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
86.
Niepokoje ludzi schyłku wieku. Omów temat analizując wybrane utwory literackie
(np. K. Przerwy-Tetmajera, J. Kasprowicza, W. Szymborskiej). W swojej prezentacji
uwzględnij kontekst filozoficzny i kulturowy .
87.
Portret gospodarza i sposoby jego kreowania w prozie i dramacie. Omów zagadnienie,
analizując wybrane przykłady (np. „Żywot człowieka poczciwego”, „Pan Tadeusz”,
„Nad Niemnem”, „Wesele”). W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
88.
Zmęczenie fabułą? Współcześni pisarze polscy i obcy w poszukiwaniu nowych form
wypowiedzi. Omów temat, analizując wybrane przykłady literatury XX wieku
(np. twórczość M. Wańkowicza, A. Bobkowskiego, Jana Pawła II,
R. Kapuścińskiego, U. Eco). W swojej prezentacji uwzględnij kontekst kulturowy.
89.
Wizerunek ukochanej wykreowany w literaturze i epistolografii romantycznej. Omów
zagadnienie na wybranych przez siebie przykładach (np. „Cierpienia młodego
Wertera”, twórczość Z. Krasińskiego).
Bóg jako „bohater” utworów różnych epok. Omów temat, analizując dzieła literackie
wybranych twórców (np. J. Kochanowskiego, B.Leśmiana
M. Sępa-Szarzyńskiego, J. Kasprowicza, księdza J. Twardowskiego).
90.
Dekalog bohaterów Gustawa Herlinga – Grudzińskiego. Omów zagadnienie, analizując
losy i postępowanie wybranych postaci literackich w utworach pisarza
( np. „Inny świat”, „Wieża”).
91.
92.
Wojna jako temat w sztuce. Omów różne sposoby i cele jej ukazywania na podstawie
wybranych przez siebie dzieł literackich i filmowych (np. opowiadania T. Borowskiego,
„Medaliony”, „Stawka większa niż życie”, „Działa Nawarony” A. McLeana, „Campo
di Fiori” Cz. Miłosza, „Gwiezdne wojny”, „Pieśń o Rolandzie”, „Krwawy diament”).
93.
.Nagość w sztuce. Omów funkcjonowanie motywu na wybranych przez siebie
utworach literackich i innych dziełach sztuki (np. „Szał uniesień”, akty,
„Biblia”, „Terminator”).
9
94.
Praca – od wysiłku do przywileju. Omów sposoby funkcjonowania tego motywu
w wybranych dziełach sztuki (malarstwo, literatura, film, np. „Żeńcy”, „Żywot człowieka
poczciwego”, literatura socrealistyczna, „Upadek Ikara” P. Breughela).
Podróż w czasie. Porównaj literackie i filmowe ujęcie tego tematu.
95.
Motyw pożegnania w literackich przekazach dzieł z różnych epok. Analizując wybrane
przekłady (np. „Doktor Piotr”, „Historia” K.K. Baczyńskiego, „Mały Książę”),
przedstaw różne sposoby funkcjonowania motywu. W swojej prezentacji uwzględnij
kontekst kulturowy.
96.
Różnorodne sylwetki uczniów i nauczycieli. Analizując wybrane teksty z różnych
epok (np. „Syzyfowe prace” S. Żeromskiego, „Ferdydurke” Z. Gombrowicza,
„Szczenięce lata” K. Makuszyńskiego, „Lekcja łaciny” Z. Herberta), porównaj
sposoby mówienia o tym zagadnieniu. W swojej prezentacji uwzględnij kontekst
kulturowy.
97.
Bohater komiksowy. Heros bez wad czy metafora przeciętnego człowieka?
„Spiderman”, „ Hulk”, „Iron Man”.
98.
Motywy erotyczne w literaturze. Analizując wybrane utwory literackie scharakteryzuj
sposoby prezentacji i funkcjonowanie tego motywu. Omów zagadnienie odwołując się
do tekstów literackich wybranych epok.
ZWIĄZKI LITERATU Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
1.
Na podstawie wybranych przez siebie przykładów scharakteryzuj rokoko. Wykorzystaj
sztuki piękne, literaturę oraz film (np. obrazy F. Bouchera , A. Watteau i J.H.
Fragonarda, wiersze F. D. Kniaźnina i S. Trembeckiego, „Niebezpieczne związki” M.
Formana).
2.
Klasycyzm jako kanon estetyczny w literaturze i malarstwie. Omów temat na podstawie
wybranych przykładów (np. poezja J. Kochanowskiego, I. Krasickiego, Z. Herberta,
malarstwo Davida).
3.
Obrazy biesiady. Analizując celowo dobrane utwory literackie i inne dzieła sztuki, ukaż
sposoby funkcjonowania tego motywu (np. „Przedwiośnie”, „Pan Tadeusz”,
poezja J. Kochanowskiego i Anakreonta, malarstwo H. Boscha, „Cztery wesela i
pogrzeb”).
4.
Sceny batalistyczne jako motyw literacki i malarski. Omów różne sposoby i cele jego
wykorzystania na podstawie wybranych przez siebie utworów (np. „Krzyżacy”,
„Potop”, „Władca pierścieni”, „Bitwa pod Grunwaldem” J. Matejki, „Bitwa
Aleksandra” A. Altdorfera).
5.
Deformacja ciała ludzkiego w literaturze i sztukach plastycznych. Omów zagadnienie,
zwracając uwagę na sposoby i cele jego realizacji. Wykorzystaj wybrane przez siebie
dzieła (np. poezja S. Grochowiaka, „Płonąca żyrafa” S. Dalego, „Krzyk” E. Muncha).
10
6.
Wojna jako temat w sztuce. Omów różne sposoby i cele jej ukazywania na podstawie
wybranych przez siebie dzieł literackich i filmowych (np. opowiadania T. Borowskiego,
„Medaliony”, „Stawka większa niż życie”, „Działa Nawarony” D. McLeana, „Campo di
Fiori” Cz. Miłosza, „Gwiezdne wojny”, „Pieśń o Rolandzie”, „Krwawy diament”).
7.
Dzieło literackie a jego filmowa adaptacja. Porównaj i oceń wybrane przez siebie dzieła
(np. „Potop”, „Lalka”, „Nad Niemnem”, „Wiedźmin”).
8.
Miasto w sztuce. Przedstaw i porównaj różne sposoby realizacji tego motywu w
literaturze i filmie na podstawie wybranych przez siebie utworów (np. „Wiosna” J.
Tuwima, „Łódź” W. Broniewskiego, „Upadek”, „Zakazane piosenki”).
9.
Kot w sztuce. . Analizując wybrane przez siebie dzieła literackie i malarskie lub filmowe,
ukaż sposoby funkcjonowania tego motywu i jego cele (np. „Trzynaście kotów”,
„Mistrz i Małgorzata”, Batman II”).
10.
Władcy w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Analizując wybrane przez siebie
dzieła, ukaż różnorodność ich wizerunków oraz funkcje, jakie pełniły (np. „Kronika”
Galla Anonima, „Pieśń o Rolandzie”, poezja socrealistyczna, malarstwo J. Matejki,
„Krzyżacy”).
11.
Malarstwo europejskie jako źródło inspiracji w literaturze. Omów zagadnienia na
wybranych przykładach (np. P. Breughel – E. Bryll, J. Kaczmarski, H. Holbein – J.
Kaczmarski, P.P. Rubens - W. Szymborska, S. Dali –S. Grochowiak, „Rybak” , „Ludzie
bezdomni”).
12.
Małżeńskie trójkąty jako motyw literacki i filmowy. Przedstaw najciekawsze, Twoim
zdaniem, sposoby jego ujęcia (np. „Dzieje Tristana i Izoldy”, „Opowieści Okrągłego
Stołu”, „Granica”, „Sprawa Kramerów”).
13.
Motyw ukrzyżowania w literaturze, malarstwie i filmie. Omów różne sposoby jego ujęcia
w wybranych przez siebie dziełach (np. „Lament świętokrzyski”, „Dies irae”,
„Pasja” M. Gibsona, „Żywot Briana” Monty Pythona, „Ukrzyżowanie Chrystusa”
M. Grünewalda).
14.
Upiory, zjawy i duchy. Analizując celowo dobrane dzieła literackie i filmowe / teatralne,
zaprezentuj różne sposoby funkcjonowania tego motywu i jego cele (np. „Duch”,
„Dziady”, „Hamlet” i inne sztuki W. Szekspira, ballady A. Mickiewicza).
15.
Motyw wędrówki w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów temat na podstawie
wybranych dzieł (np. „Kordian”, „Władca pierścieni”, „Boska komedia”).
16.
Jeniec jako bohater literacki i filmowy. Omów zagadnienie na podstawie wybranych
przez siebie utworów, zwracając uwagę na psychologiczne aspekty pobytu w niewoli
(np. „Król szczurów” , „Łowca jeleni”, „Potop”).
17.
Turpizm w sztuce. Omów różne jego funkcje na wybranych dziełach literackich i
malarskich (np. „Padlina” Ch. Baudelaire’a, „Ludzie bezdomni”, twórczość H. Boscha).
11
18.
Silna kobieta – słaby mężczyzna w literaturze i filmie. Omów temat na podstawie
celowo dobranego materiału („Moralność pani Dulskiej”, „W sieci”, „Wiedźmin”).
19.
Motyw domu w sztuce. Omów temat na podstawie utworów literackich i filmowych
(serial „Dom”, „Pan Tadeusz”).
20.
Strój i jego funkcje w sztuce. Omów temat na podstawie wybranych przykładów z
literatury i innych dziedzin sztuki („Rybak”, „Lalka”, „Dziady”, „Potop”).
21.
Dekadent w sztuce. Omów ten typ bohatera na podstawie utworów literackich,
filmowych i teatralnych (poezja K. Tetmajera, „Quo Vadis”, „Bez dogmatu”).
22.
Daleki Wschód w literaturze i sztuce. Analizując celowo wybrane teksty literackie i
kultury (np. „Sonety Krymskie”, „Ojciec zadżumionych”, „Giaur”),omów
zagadnienie. Uwzględnij kontekst epok i funkcje artystyczne dzieł.
23.
Wynalazek techniczny. Analizując celowo wybrane utwory literackie i filmowe,
przedstaw różne sposoby ujęcia tego motywu. W swojej prezentacji uwzględnij
kontekst kulturowy.
24.
Dziewczyna – alegoria, personifikacja, wcielenie idei. Analizując i interpretując celowo
zestawione dzieła z literatury i sztuki, opracuj zagadnienie. Uwzględnij kontekst
kulturowy.
25.
Motyw wiosny w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Porównaj sposoby i cele jego
realizacji w dobranych przez siebie utworach (np. S. Botticelli „Wiosna”,
F. Pizarro „Ogród warzywny i drzewa w kwiatach”, poezja Skamandrytów,
Kabaret POTEM „Wiosna”).
26.
Rodzina w sztuce. Omów temat na podstawie wybranych utworów literackich i dzieł
filmowych lub filmowych (np. „Chłopi”, „Ferdydurke”, „Granica”, „Sprawa
Kramerów”, „Co gryzie Gilberta Grape’a”, „Złotopolscy”, malarstwo S.
Wyspiańskiego, Rembrandta).
27.
Smok w sztuce. Analizując celowo dobrane teksty literackie, filmowe i / lub malarskie,
ukaż funkcje tego motywu (np. „Biblia”, „Ostatni smok”, malarstwo średniowieczne,
opowiadania A. Sapkowskiego).
28.
Elementy baśni w literaturze i filmie. Omów temat w oparciu o celowo wybrane dzieła
(np. „Pan Tadeusz”, „Belgariada” D. Eddingsa, „Władca pierścieni”, „Niekończąca się
opowieść”).
29.
Konwencja romantyczna w literaturze i malarstwie. Omów temat na wybranych
przykładach (np. „Dziady”. „Beniowski”, malarstwo C. D. Friedricha).
12
30.
Podróż jako motyw literacki i filmowy. Przedstaw i zanalizuj problem na podstawie
dwóch, trzech wybranych tekstów literackich i filmów, scharakteryzuj sens i cele
wędrówki.
31.
Dramaty ludzkie w literaturze i malarstwie. Różne techniki wyrażenia tego samego
zjawiska. Omów problem na podstawie analizy trzech, czterech przykładów z literatury i
malarstwa jednej
z wybranych epok.
32.
Jakie znaczenie może mieć „skandal” w sztuce? Omów i zanalizuj problem na podstawie
wybranego przykładu literackiego, malarskiego i filmowego XX wieku.
33.
Motywy religijne w literaturze, malarstwie, rzeźbie i filmie. Analiza i interpretacja różnych
tekstów literackich i kultury na przykładzie wybranego motywu (np. stworzenie świata,
narodzenie i dzieciństwo Chrystusa, Pieta, itp.).
34.
Sposoby wykorzystania techniki impresjonistycznego obrazowania w literaturze i
malarstwie. Analizując celowo wybrane przykłady z literatury i malarstwa, przedstaw
wzajemne wpływy obu sztuk (np. obrazy C. Moneta, poezja K. Tetmajera, J. Kasprowicza).
35.
Artysta wobec starości. Analizując celowo wybrane przykłady z literatury i sztuki, omów
i porównaj sposoby funkcjonowania motywu. Uwzględnij kontekst kulturowy
(np. „Granica”, „Chłopi”, „Starzec z wnukiem”).
36.
Współczesna poezja śpiewana. Scharakteryzuj twórczość najciekawszych, Twoim
zdaniem, artystów (np. W. Wysocki, B. Okudżawa, J. Długosz, J. Kaczmarski, M.
Grechuta, P. Gintrowski).
37.
Holocaust jako temat literacki i filmowy. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła
(np. „Medaliony”, „Zdążyć przed Panem Bogiem”, „Pianista”, „Lista Schindlera”).
38.
Wielcy kochankowie w literaturze i filmie. Omów najciekawsze, Twoim zdaniem, kreacje
par, wykorzystując dowolnie wybrane dzieła (np. „Romeo i Julia”, „Lalka”, „Przeminęło z
wiatrem”, „Casablanca”).
39.
Motywy maryjno-pasyjne w sztuce. Omów różne realizacje tematu w wybranych dziełach
(np. „Bogurodzica”, „Lament świętokrzyski”, „Pieta” Michała Anioła).
40.
Nagość w sztuce. Omów funkcjonowanie motywu na wybranych przez siebie utworach
literackich i innych dziełach sztuki (np. „Szał uniesień”, akty, Biblia, „Terminator”).
41.
Motyw walki dobra ze złem w powieściach J. R. R. Tolkiena oraz C. S. Lewisa i ich
ekranizacjach.
42.
Postać upiora, wiedźmy i wampira w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na
wybranych przykładach.
43.
Kobieta- anioł, kobieta- demon. Porównaj wizerunki kobiet oraz omów ich funkcje w
literaturze
i innych dziedzinach sztuki.
13
JĘZYK
1.
Zapożyczenia językowe we współczesnej polszczyźnie. Scharakteryzuj zjawisko na
wybranych przykładach i omów jego funkcję.
2.
Przyczyny ekspansji anglicyzmów w języku współczesnym. Zanalizuj zebrany materiał
językowy pod kątem motywacji językowej i funkcjonalności.
3.
Tendencje rozwoju współczesnej polszczyzny. Scharakteryzuj zjawiska w zakresie
fonetyki, słowotwórstwa i składni, analizując zebrany materiał językowy.
4.
Analizując zebrane przez siebie przykłady, omów wpływ języków obcych na
polszczyznę od średniowiecza po współczesność.
5.
„Głowa do góry" czy „tail up" - wyjaśnij pojecie idiomu (omów zagadnienie na
podstawie literatury fachowej) oraz porównaj na wybranych przez siebie przykładach
idiomatykę polską i angielską.
6.
Porównaj dwa przekłady tego samego dzieła obcego na język polski. Wyjaśnij sens
ponownego tłumaczenia obcych utworów, np. dramatów Szekspira albo wierszy.
7.
Język przekładu – omów zagadnienie na podstawie analizy polskiej i oryginalnej wersji
dialogów wybranego serialu telewizyjnego.
8.
Żart słowny w komedii, fraszce i innych gatunkach literackich. Omów temat, odwołując
się do wybranych przez siebie utworów.
9.
Język reklam telewizyjnych – omów jego cechy, odwołując się do wybranych
przykładów.
10.
Jaki obraz świata kreują reklamy? Przedstaw zagadnienie, dokonując analizy języka
reklamy.
11.
Zanalizuj charakterystyczne cechy stylu i języka wybranego pisarza Młodej Polski w
kontekście zjawisk epoki na wybranych przykładach.
12.
Przedstaw charakterystykę języka i stylu wybranej epoki literackiej na przykładzie
dwóch reprezentatywnych dla niej pisarzy.
13.
Czym jest blog? Odpowiedz na pytanie w oparciu o analizę 3- 4 wybranych przez siebie
blogów. Wykorzystaj także prace znawców języka albo kultury współczesnej.
14.
Czym jest mem? Wyjaśnij zjawisko, wykorzystując wybrane przez siebie przykłady.
15.
Słownictwo specjalistyczne związane z rozwojem informatyki. Zanalizuj
funkcjonalność zapożyczeń na celowo dobranym materiale językowym.
16.
Język Internetu. Dokonaj analizy języka grup dyskusyjnych i czatów internetowych.
14
17.
Jak język Internetu wpływa na współczesną polszczyznę? Omów zagadnienie,
analizując odpowiednio dobrany materiał językowy.
18.
Omów i scharakteryzuj gwarę uczniowską – język Twoich rówieśników. Odwołaj się
do wybranych przykładów.
19.
Cechy języka wybranej subkultury. Przedstaw zagadnienie w oparciu o zebrany przez
ciebie materiał językowy.
20.
Język propagandy. Przedstaw jego cechy, analizując przykłady wypowiedzi.
21.
Manipulacja językowa a sztuka przekonywania. Porównaj sposoby wykorzystania
środków i funkcji języka w wybranych tekstach literackich i propagandowych.
22.
Frazeologizmy w sloganach reklamowych. Scharakteryzuj zjawisko na wybranych
przykładach.
23.
Scharakteryzuj sposoby wykorzystania stałych związków frazeologicznych w tytułach
prasowych. Zanalizuj ich funkcjonalność.
24.
Etykieta językowa różnych czasów i środowisk. Przeprowadź analizę celowo
wybranych utworów literackich.
25.
Scharakteryzuj wybraną gwarę środowiskowa na przykładzie zebranego przez Ciebie
materiału językowego.
26.
Funkcje stylu potocznego w literaturze współczesnej. Zanalizuj stosownie wybrane
przykłady.
27.
Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie literatury
współczesnej.
28.
Funkcje stylizacji biblijnej w literaturze polskiej. Zanalizuj wybrane przykłady.
29.
Omów funkcje neologizmów artystycznych i słowotwórczych, odwołując się do
wybranych przykładów literackich i polszczyzny mówionej.
30.
Omów cechy języka literatury science fiction na podstawie wybranych przez siebie
utworów (np.,,Solaris” Lema, ,,Paradyzja” Zajdla).
31.
Emocje a język bohatera literackiego. Wpływ doznań na formę wypowiedzi i dobór
językowych środków kształtujących wypowiedź. Omów zagadnienie na wybranych
przykładach monologu wypowiedzianego i pomyślanego.
32.
Między sztuką a wandalizmem. Sens i język graffiti. Omów temat na wybranych
przykładach.
33.
Wskaż, jak współczesne przemiany kulturowe i obyczajowe kształtują nową
frazeologię. Omów temat wykorzystując wybrane przez siebie przykłady i wypowiedzi
językoznawców ( Np. J. Bralczyk, J. Miodek).
15
34.
Gatunki publicystyki prasowej. Omów na wybranych przykładach ze współczesnych
czasopism.
35.
Publicystyka – omów ten rodzaj piśmiennictwa, odwołując się do wybranych przez
siebie przykładów.
16