Zakres wiedzy z chemii na konkurs w r.szk. 2013-2014

ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI ORAZ WYKAZ PROPONOWANEJ BIBLIOGRAFII
WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU CHEMICZNEGO
DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW WOJ. PODLASKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2013/2014
Stopień szkolny
I. Obszary umiejętności
1. Umiejętność odczytywania i stosowania informacji zawartych w układzie okresowym, tabeli
rozpuszczalności, innych tabelach, wykresach, schematach.
2. Umiejętność konstruowania schematów, rysowania wykresów i rysunków.
3. Znajomość nazewnictwa systematycznego związków nieorganicznych.
4. Znajomość podstawowych czynności laboratoryjnych (dekantacja sączenie krystalizacja,
destylacja)
5. Umiejętność pisania wzorów sumarycznych i strukturalnych.
6. Umiejętność pisania równań reakcji cząsteczkowo i jonowo (zapis pełny i skrócony).
7. Znajomość cykli przemian chemicznych i umiejętność rozwiązywania chemografów.
8. Umiejętność planowania doświadczeń, przewidywania wyników, zapisywania obserwacji i
formułowania wniosków.(doświadczenia 1-14 z podstawy programowej)
9. Umiejętność rozwiązywania zadań rachunkowych dotyczących: rozpuszczalności, stężenia
procentowego, prawa stałości składu, prawa zachowania masy.
II. Treści kształcenia
Uczestnicy powinni wykazać się wiedzą i umiejętnościami obejmującymi treści podstawy
programowej kształcenia ogólnego, w części dotyczącej przedmiotu chemia na III etapie
edukacyjnym, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r.
w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół. /Dz.U. 2012 poz. 977/
1. Substancje i ich właściwości.
2. Wewnętrzna budowa materii.
3. Reakcje chemiczne.
4. Powietrze i inne gazy.
5. Woda i roztwory wodne.
6. Kwasy i zasady.
7. Sole.
Stopień rejonowy
I. Obszary umiejętności
Umiejętności z I etapu, poszerzone o:
1. Znajomość nazewnictwa systematycznego i zwyczajowego węglowodorów.
2. Umiejętność planowania doświadczeń, przewidywania wyników, zapisywania obserwacji i
formułowania wniosków.(doświadczenie 15 i 16 z podstawy programowej)
3. Umiejętność rozwiązywania zadań rachunkowych związanych z pojęciem mola, masy
molowej i objętości molowej (umiejętności wykraczające poza podstawę programową).
4. Umiejętność
rozwiązywania
zadań
dotyczących
stechiometrycznego
i niestechiometrycznego stosunku reagentów. (umiejętności wykraczające poza podstawę
programową).
II. Treści kształcenia:
Treści z I etapu i dodatkowo:
1. Węgiel i jego związki z wodorem.
2. Mol, masa molowa, molowa objętość gazów. (treści wykraczające poza podstawę programową)
3. Stechiometria reakcji chemicznych. (treści wykraczające poza podstawę programową)
Stopień wojewódzki
I. Obszary umiejętności
Umiejętności z I i II etapu poszerzone o:
1. Znajomość nazewnictwa systematycznego i zwyczajowego pochodnych węglowodorów.
2. Umiejętność planowania doświadczeń, przewidywania wyników, zapisywania obserwacji
i formułowania wniosków.(doświadczenia 17- 25 z podstawy programowej)
3. Umiejętność pisania równań reakcji hydrolizy soli w formie jonowej skróconej oraz
określania odczynu soli (umiejętności wykraczające poza podstawę programową).
4. Umiejętność rozwiązywania zadań rachunkowych dotyczących wydajności reakcji, stężenia
molowego i przeliczania stężeń. (treści wykraczające poza podstawę programową).
II. Treści kształcenia:
Treści z poprzednich dwóch etapów i dodatkowo:
1.
2.
3.
4.
Pochodne węglowodorów. Substancje chemiczne o znaczeniu biologicznym.
Hydroliza soli. (treści wykraczające poza podstawę programową)
Stężenie molowe. (treści wykraczające poza podstawę programową)
Wydajność reakcji (treści wykraczające poza podstawę programową)
Proponowana bibliografia:
1. Podręczniki i dostosowane do nich zeszyty ćwiczeń do chemii w gimnazjum.
2. Zbiory zadań do szkół gimnazjalnych:
a) Pazdro K., Koszmider M., Zadania od łatwych do trudnych.
b) Pazdro K, Zbiór zadań z chemii.
c) Paśko J., Obliczenia chemiczne – to jest bardzo proste.
d) Głowacki J., Szrama T., Zbiór zadań z chemii dla gimnazjum 1-3.
e) Rygielska A., Zadania dla uczestników konkursów chemicznych.
f) T. Kulawik, M. Litwin, Sz. Styka – Wlazło Chemia w zadaniach i przykładach. Zbiór
dla gimnazjum.
g) Angelika Bachula, Dorota Lewandowska, Anna Warchoł Chemia. Repetytorium z
zadaniami. Przygotowanie do egzaminu gimnazjalnego i szybka powtórka do liceum
h) Z. Głowacki, Konkursy chemiczne w gimnazjum. Zestawy zadań z rozwiązaniami, Oficyna
Wydawnicza „Tutor”, Toruń 2011.