Autoreferat - Instytut Prawa Międzynarodowego

Uniwersytet Warszawski
Wydział Prawa i Administracji
Łukasz Baumgart
Kontynuacja i sukcesja organizacji
międzynarodowych.
Studium prawnomiędzynarodowe.
Rozprawa doktorska wykonana pod kierunkiem
prof. dr hab. Jerzego Menkesa
Warszawa 2014
I.
Przedmiot pracy
Podmioty prawa międzynarodowego nie są stałe, lecz stale przechodzą przemiany. 1
Prawo międzynarodowe zajmowało się do tej pory głównie przeobrażeniami państw, czego
potwierdzeniem jest zawarcie dwóch konwencji o sukcesji państw.2 Jednakże, organizacje
międzynarodowe, tak jak państwa, również przechodzą przekształcenia, rozpoczynają i
kończą swój byt. Wyżej wymienione przemiany zachodzą w różny sposób w państwach oraz
w organizacjach międzynarodowych, jednakże literatura używa podobnych pojęć do ich
określenia. Zarówno w odniesieniu do państw jak i do organizacji międzynarodowych
sytuację, gdy po zakończeniu bytu dany podmiot przekazuje część swojego „dziedzictwa”
następcom, w doktrynie nazywa się sukcesją. Natomiast przypadki przemian, nawet jeśli
radykalnych,
które
jednak
nie
mają
wpływu
na
istnienie
danego
podmiotu
międzynarodowego, są określane jako kontynuacja lub identyczność państwa lub organizacji
międzynarodowej.
II.
Uzasadnienie wyboru tematu pracy
Sukcesja oraz kontynuacja państw została omówiona w doktrynie prawa
międzynarodowego dość obszernie. Sukcesja i kontynuacja organizacji międzynarodowych
nie była jednak przedmiotem tak szczegółowych badań. Komisja Prawa Międzynarodowego
zajęła się tą kwestią zaledwie kilka razy i nie wchodziła w szczegóły zagadnienia. W
literaturze przedmiotu jest niewiele monografii oraz artykułów poświęconych wyłącznie temu
tematowi. Większość publikacji na ten temat stanowią fragmenty podręczników
międzynarodowego prawa organizacji międzynarodowych. Ich autorzy nie badają jednak
relacji pomiędzy sukcesją i kontynuacją organizacji międzynarodowych. Skupiają się na
sukcesji nie podejmując kwestii kontynuacji i ograniczają się do wymienienia różnic
pomiędzy instytucjami. W rezultacie brakuje odzwierciedlającej rangę problematyki analizy
kwestii sukcesji oraz kontynuacji organizacji międzynarodowych.
Podjęcie badania było również uzasadnione praktyczną i teoretyczną wagą
zagadnienia. Liczba międzynarodowych organizacji międzyrządowych w ciągu ostatnich stu
1
M. N. Shaw, International law, Cambridge : Cambridge University Press, VI edycja, 2008,
s. 956
2
Konwencja wiedeńska o sukcesji państw w odniesieniu do traktatów z 1978 roku oraz
Konwencja wiedeńska o sukcesji państw w odniesieniu do mienia państwowego, długów oraz
archiwów z 1983 roku
1
lat znacznie się powiększyła, co oznacza, że możliwość wystąpienia sukcesji lub kontynuacji
również wzrosła. Właściwa identyfikacja pozwala przede wszystkim rozróżnić sukcesję od
kontynuacji i dokonać właściwej analizy skutków tych zjawisk.
III.
Cel i przedmiot rozprawy doktorskiej
Celem badań było określenie charakteru prawnego sukcesji oraz kontynuacji
pomiędzy organizacjami międzynarodowymi, które w prawie międzynarodowym są
zjawiskami wzajemnie się wykluczającymi. W tym celu przeanalizowałem przekształcenia w
wybranych organizacjach międzynarodowych w celu określenia czy w danym przypadku
dochodzi do zjawiska sukcesji czy też kontynuacji. Na tej podstawie możliwe było dokonanie
rozróżnienia pomiędzy sukcesją oraz kontynuacją/identycznością pomiędzy organizacjami
międzynarodowymi. W rozprawie dokonałem również przeglądu teorii w zakresie sukcesji
organizacji międzynarodowych, a także starałem się ją uzupełnić.
Tezą mojej rozprawy doktorskiej jest założenie, że przedmiotem sukcesji pomiędzy
organizacjami międzynarodowymi jest wola państw – członków tej organizacji, która jest
przekazywana na sukcesora. Wola państw – członków jest podstawą dla danej organizacji do
wykonywania swoich funkcji, zarówno przez poprzednika jak i przez sukcesora. Jest też
fundamentem dla działalności organów danej organizacji międzynarodowej oraz jej dorobku
prawnego. Jest to jedyny element w całym łańcuchu zdarzeń prowadzących do sukcesji, który
jest niezbędny do zajścia zjawiska sukcesji. Kontynuacja występuje natomiast w momencie,
gdy do takiego transferu nie dochodzi.
Istotne jest w tym względzie podkreślenie, że tematem pracy jest sukcesja i
kontynuacja pomiędzy organizacjami międzynarodowymi, co oznacza, że nie poruszyłem
tematu
relacji
przekształcenia
pomiędzy państwem
organizacji
a
organizacją międzynarodową oraz
międzynarodowej
w
państwo.
Termin
kwestii
organizacja
międzynarodowa jest użyty przeze mnie w rozumieniu międzynarodowa organizacja
międzyrządowa.
Przedmiotem badania były zjawiska sukcesji zachodzące w odniesieniu do różnych
typów organizacji międzynarodowych. Za przedmiot badania wybrałem sukcesje mające
miejsce w ramach systemu Ligii Narodów oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych, w
ramach Unii Europejskiej/Wspólnoty Europejskiej/Wspólnot Europejskich, a także w ramach
2
systemu Organizacji Jedności Afrykańskiej/Unii Afrykańskiej. Każda z tych organizacji
reprezentuje inny typ organizacji międzynarodowej:

Liga Narodów/Organizacja Narodów Zjednoczonych – organizacje powszechne;

Unia Europejska/Wspólnota Europejska oraz Organizacja Jedności Afrykańskiej/Unia
Afrykańska – organizacje regionalne
Dodatkowo, Liga Narodów, Organizacja Narodów Zjednoczonych, Organizacja
Jedności Afrykańskiej i Unia Afrykańska reprezentują organizacje o charakterze
koordynacyjnym, natomiast Unia Europejska i Wspólnoty Europejskie należą do organizacji o
charakterze integracyjnym.
IV.
Metody badań
W badaniu przeprowadziłem analizę treści umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe oraz akty prawne tych organizacji. Na tej podstawie dokonałem analizy
skutków ewentualnego zakończenia bytu przez jedną organizację oraz warunków i skutków
przejęcia funkcji przez sukcesora. Przedmiotem badania było również orzecznictwo sądów
międzynarodowych,
a
zwłaszcza
orzecznictwo
Międzynarodowego
Trybunału
Sprawiedliwości w odniesieniu do statusu Afryki Zachodniej. Przeanalizowałem również
orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sytuacjach, gdy dochodziło do
zjawiska sukcesji.
W
pracy
posłużyłem
się
metodą
prawnoporównawczą
oraz
analizą
prawnoinstytucjonalną, a także metodą prawnohistoryczną. Metody te wykorzystałem do
analizy cech zarówno poprzednika jak i sukcesora w celu wykluczenia lub potwierdzenia
zjawiska sukcesji albo kontynuacji pomiędzy organizacjami międzynarodowymi. Analiza
prawnoinstytucjonalna została również użyta w celu określenia statusu aktów prawnych
organizacji zarówno przed jak i po jej ewentualnym zakończeniu bytu. Metoda
prawnohistoryczna służyła głównie dla analizy kontekstu historycznego danego zjawiska
sukcesji/kontynuacji, a w szczególności dla badania woli państw – członków danej
organizacji. Do badania woli korzystałem głównie z publikacji innych autorów oraz, w
ograniczonym jedynie zakresie, ze źródeł pierwotnych.
Rozdział poświęcony sukcesji i kontynuacji w ramach systemu Organizacji Jedności
Afrykańskiej oraz Unii Afrykańskiej oparłem wyłącznie na publikacjach innych autorów ze
względu na brak współpracy ze strony przedstawicieli Unii Afrykańskiej w zakresie dostępu
3
do dokumentów źródłowych, a w szczególności do aktów prawnych oraz ze względu na brak
otwartego dostępu do archiwów.
V.
Struktura pracy
Rozprawa doktorska składa się z czterech części.
Rozdział 1 poświęciłem przeglądowi teorii sukcesji i kontynuacji pomiędzy
organizacjami międzynarodowymi. W tej części przedstawiam pojęcia sukcesji i kontynuacji
w rozumieniu potocznym oraz w znaczeniu prawnym i prawniczym. Ten rozdział jest też
poświęcony przyczynom i sposobom zakończenia bytu przez organizację międzynarodową, a
także przedstawia etapy oraz skutki sukcesji organizacji międzynarodowych. W rozdziale
zawarłem również prezentację typologii różnych zjawisk sukcesji, w tym prezentację
szczególnego typu sukcesji pomiędzy Ligą Narodów oraz Organizacją Narodów
Zjednoczonych w odniesieniu do systemu mandatowego (sukcesja automatyczna). Celem
rozdziału jest przedstawienie aktualnego stanu wiedzy na temat sukcesji oraz kontynuacji
pomiędzy organizacjami międzynarodowymi.
W kolejnym poddałem analizie zjawisko sukcesji pomiędzy Ligą Narodów oraz
Organizacją Narodów Zjednoczonych a także innymi organizacjami międzynarodowymi. W
tej części przedstawiam zarówno kontekst rozwiązania Ligi Narodów jak i poszczególne
funkcje jakie zostały przejęte przez Organizację Narodów Zjednoczonych w odniesieniu do
umów międzynarodowych oraz funkcji technicznych i niepolitycznych. W rozdziale opisuję
również przeniesienie majątku oraz transfer personelu Ligi Narodów. Analizuję także kwestię
zastąpienia
Stałego
Trybunału
Sprawiedliwości
przez
Międzynarodowy
Trybunał
Sprawiedliwości ONZ oraz wydzielenie Międzynarodowej Organizacji Pracy z Ligi
Narodów. W tej części zbadałem również przejęcie funkcji Międzynarodowego Komitetu na
rzecz Współpracy Naukowej przez UNESCO.
Rozdział 3 poświęciłem sukcesji oraz kontynuacji w ramach systemu Unii
Europejskiej/Wspólnot Europejskich. Przedstawiam w nim ewolucję instytucjonalną wspólnot
europejskich, które w miarę rozwoju zaczęły być postrzegane przez niektórych jako jeden
podmiot międzynarodowy. Moja analiza skupia się przede wszystkim na odpowiedzi na
pytanie czy możemy na tym etapie mówić o połączeniu wspólnot europejskich czy też o
kontynuacji ich oddzielnych podmiotowości międzynarodowych. Następnie zajmuję się
kwestią wpływu utworzenia Unii Europejskiej i jej relacji z innymi organizacjami oraz jej
różnymi formami współpracy (m. in. z Unią Zachodnioeuropejską, Europejską Współpracą
4
Polityczną, TREVI, Schengen). Rozdział kończę analizą sukcesji pomiędzy Unią Europejską
oraz Wspólnotą Europejską na podstawie Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy
oraz na podstawie Traktat z Lizbony zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat
ustanawiający Wspólnotę Europejską (Traktat lizboński).
W rozdziale „Sukcesje prawnomiędzynarodowe z udziałem Organizacji Jedności
Afrykańskiej/Unii Afrykańskiej” badam zjawisko sukcesji i kontynuacji w ramach systemu
Organizacji Jedności Afrykańskiej oraz Unii Afrykańskiej. Jako pierwsze analizuję przypadek
włączenia Komisji Współpracy Technicznej w Afryce na południe od Sahary (CCTA) do
Organizacji Jedności Afrykańskiej. W kolejnej części tego rozdziału przedstawiam zjawisko
zastąpienia Organizacji Jedności Afrykańskiej przez Unię Afrykańską. Analizuję również
wpływ utworzenia Unii Afrykańskiej na Afrykańską Wspólnotę Gospodarczą, a także badam
kwestię czy zachodzi zjawisko sukcesji albo kontynuacji pomiędzy Organem Centralnym
Mechanizmu Zapobiegania, Zarządzania oraz Rozwiązywania Konfliktów oraz Unią
Afrykańską.
VI.
Rezultaty badań
W wyniku przeprowadzonej pracy badawczej stwierdziłem brak w doktrynie definicji
pojęcia kontynuacji organizacji międzynarodowej. Analizowane przeze mnie przypadki
sukcesji pomiędzy Ligą Narodów oraz ONZ, w ramach Unii Europejskiej oraz w ramach Unii
Afrykańskiej wskazują, że dla odróżnienia tych obydwu zjawisk konieczne jest określenie
przedmiotu sukcesji, co w rezultacie pozwoli na odróżnienie sukcesji od kontynuacji.
W badaniu obydwu pojęć wykorzystałem dorobek doktryny w zakresie sukcesji
państw. W dysertacji przedstawiłem dwie teorie, które są wykorzystywane w literaturze
dotyczącej sukcesji państw. Są to: teoria formalna oraz teoria materialna. Zgodnie z teorią
formalną identyczność organizacji międzynarodowej polegałaby na identyczności praw i
obowiązków międzynarodowych. Wedle drugiej teorii konieczne jest odwołanie się do
kryteriów osobowości prawnomiędzynarodowej danej organizacji. Poprzez porównanie
wyznaczników osobowości możliwe zatem jest określenie czy mamy do czynienia z sukcesją
czy też z kontynuacją. Druga teoria jest jednak ściśle powiązana z koncepcjami powstania
organizacji międzynarodowych. W tym względzie wyróżniamy dwie teorie: teorię woli oraz
teorię obiektywną. W ramach pierwszej – dominującej w doktrynie – uznaje się, że istnienie
organizacji międzynarodowej jest zależne od woli jej członków. Reprezentanci drugiej
5
stwierdzają, że istnienie organizacji międzynarodowej opiera się na istnieniu niezależnych i
samorządnych organów danej organizacji.
Przyjmując teorię woli jako podstawę swoich rozważań doszedłem do wniosku, że
teoria materialna lepiej określa zjawisko identyczności organizacji międzynarodowych.
Wynika to przede wszystkim z samej charakterystyki organizacji międzynarodowych, które są
pochodnymi podmiotami prawa międzynarodowego. Zgodnie z tą teorią to państwa –
członkowie decydują o bycie danej organizacji, co oznacza, że decydują również o zakresie
przekształcenia danej organizacji w inną organizację lub też o połączeniu z inną organizacją
międzynarodową albo wydzieleniu pewnych elementów poprzednika. Konsekwencją
przyjęcia teorii materialnej jest przeanalizowanie zagadnienia uznania. Według doktryny w
przypadku organizacji międzynarodowych kwestia uznania nie ma jednak znaczenia, gdyż
jest uznana automatycznie przez państwa – członków. Jedynym przypadkiem w historii, gdy
uznanie miało znaczenie w odniesieniu do organizacji międzynarodowych była polityka
nieuznawania Wspólnot Europejskich przez Związek Radziecki.
Przyjmując
taką
koncepcję
identyczności
pomiędzy
organizacjami
międzynarodowymi należy uznać, że przedmiotem sukcesji pomiędzy organizacjami
międzynarodowymi jest wola państw – członków. Wola państw – członków jest bowiem
jedynym elementem w całym łańcuchu zdarzeń, który jest stały. Jest ona podstawą istnienia
zarówno poprzednika jak i następcy. Sukcesja występuje wtedy, gdy ta wola jest
przekazywana na następcę prawnego. W takich przypadkach wola państw – członków danej
organizacji występuje zarówno jako przyczyna sukcesji oraz jako przedmiot sukcesji. Brak
transferu tej woli na następcę oznacza, że występuje kontynuacja danej organizacji
międzynarodowej.
W badaniu stwierdzam również, że zarówno funkcja jak i dorobek prawnoinstytucjonalny danej organizacji nie mogą stanowić przedmiotu sukcesji. Funkcje
wykonywane przez daną organizację międzynarodową mogą być bowiem dzielone pomiędzy
różne organizacje międzynarodowe i stanowią raczej pole działalności danej organizacji.
Natomiast dorobek prawno-instytucjonalny nie może stanowić przedmiotu sukcesji z tego
względu, że jest on w różnym zakresie „dziedziczony” przez sukcesora.
W dysertacji doprecyzowuję również pojęcie sukcesji organizacji międzynarodowych.
Przede wszystkim wskazuję, że pojęcie sukcesji nie może być odnoszone do sytuacji, w której
poprzednik nie kończy swojego bytu. Wyklucza to zarazem niektóre typy sukcesji
wyróżnione przez doktrynę, takie jak przeniesienie pewnych funkcji pomiędzy organizacjami
międzynarodowymi.
6
W badaniach wyróżniłem także pewne specyficzne cechy sukcesji odnośnie do
poszczególnych typów organizacji międzynarodowych. W przypadku organizacji o
charakterze integracyjnym sukcesja jest kolejnym narzędziem służącym integracji i
przejmowaniu kolejnych kompetencji. Należy w tym zakresie zauważyć, że po utworzeniu się
organizacji - „jądra” integracji pozostałe organizacje są przez nią wchłaniane. W tym
względzie należy zauważyć, że zjawiska sukcesji oparte są w głównej mierze na procesach
włączenia lub absorpcji. Czasem, zastąpienie jednej organizacji przez drugą zostało
wykorzystane po to, aby na nowo nadać projektowi integracji nową dynamikę i
skonsolidować ówczesny dorobek prawno-instytucjonalny.
W przypadku organizacji koordynacyjnych sukcesja jest wykorzystywana raczej jako
sposób na zachowanie dorobku poprzednika. W przypadku organizacji o charakterze
powszechnym sukcesja ma za zadanie wypełnienie luki w zakresie wypełniania pewnych
obowiązków o charakterze powszechnym. W takich sytuacjach możliwe jest, że również
wystąpienie sukcesji automatycznej (dorozumianej), która charakteryzuje się tym, że dotyczy
zobowiązań, które są świętym posłannictwem cywilizacji3 i które nie wygasają wraz
zakończeniem bytu przez poprzednika. Ponadto, przykład Ligi Narodów oraz Organizacji
Narodów Zjednoczonych pokazał, że sukcesja pomiędzy tego typu organizacjami może mieć
bardzo kompleksowy charakter i obejmować różne typy zjawisk.
3
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, International status of South -West Africa,
Opinia doradcza z dnia 11 lipca 1950, I.C. J. Reports 1950, s. 133
7
Spis treści
Wykaz skrótów ......................................................................................................................... 6
Wstęp ......................................................................................................................................... 9
Rozdział 1
Pojęcie kontynuacji i sukcesji prawnomiędzynarodowej pomiędzy organizacjami
międzynarodowymi ................................................................................................................ 17
1.1.
Definicje kontynuacji i sukcesji pomiędzy organizacjami międzynarodowymi ....... 17
1.1.1.
Znaczenie terminu sukcesja i kontynuacja w prawie międzynarodowym ......... 17
1.1.2.
Pojęcie „organizacji międzynarodowej” ............................................................ 21
1.1.3.
Definicja sukcesji i kontynuacji pomiędzy organizacjami międzynarodowymi 23
1.1.4.
Sukcesja państw a sukcesja pomiędzy organizacjami międzynarodowymi ....... 25
1.2.
Przedmiot sukcesji oraz jej typy ................................................................................ 28
1.3. Sukcesja automatyczna (dorozumiana) jako odmienny typ sukcesji pomiędzy
organizacjami międzynarodowymi ....................................................................................... 32
1.4.
Etapy sukcesji pomiędzy organizacjami międzynarodowymi ................................... 39
1.5.
Skutki sukcesji pomiędzy organizacjami międzynarodowymi ................................. 48
1.5.1.
Akty prawne poprzednika .................................................................................. 48
1.5.2.
Umowy międzynarodowe likwidowanej organizacji ......................................... 50
1.5.3.
Sukcesja w odniesieniu do majątku poprzednika ............................................... 55
1.5.4.
Personel i sprawy pracownicze w kontekście sukcesji ...................................... 58
Rozdział 2
Sukcesja w odniesieniu do systemu Ligi Narodów .............................................................. 61
2.1.
Zastąpienie Ligi Narodów przez Organizację Narodów Zjednoczonych .................. 61
2.1.1.
Kontekst polityczny decyzji o rozwiązaniu Ligi Narodów ................................ 61
2.1.2.
Przygotowania do rozwiązania Ligi Narodów oraz utworzenia ONZ ............... 63
2.1.3.
Rozwiązanie Ligi Narodów ................................................................................ 65
2.1.4. Konsekwencje sukcesji pomiędzy Ligą Narodów oraz Organizacją Narodów
Zjednoczonych .................................................................................................................. 69
2.1.4.1.
Funkcje polityczne Ligi Narodów............................................................... 69
2.1.4.2.
Funkcje Ligi Narodów w zakresie umów międzynarodowych ................... 69
2.1.4.2.1. Funkcje związane z byciem depozytariuszem umowy ............................ 70
8
2.1.4.2.2. Funkcje o charakterze technicznym oraz niepolitycznym ....................... 71
2.1.4.2.3. Funkcje o charakterze politycznym w umowach międzynarodowych..... 72
2.1.4.3.
Funkcje techniczne i niepolityczne Ligi Narodów, inne niż te związane z
umowami międzynarodowymi ...................................................................................... 72
2.1.4.4.
Funkcje związane z administrowaniem mandatów Ligi Narodów ............. 74
2.1.4.5.
Transfer aktywów Ligi Narodów ................................................................ 76
2.1.4.6.
Pożyczki Ligi Narodów .............................................................................. 81
2.1.4.7.
Transfer personelu Ligi Narodów ............................................................... 83
2.2. Zastąpienie Stałego Trybunału Sprawiedliwości przez Międzynarodowy Trybunał
Sprawiedliwości ONZ .......................................................................................................... 84
2.2.1.
Formuła prawna rozwiązania Stałego Trybunału Sprawiedliwości ................... 84
2.2.2.
Konsekwencje rozwiązania Stałego Trybunału Sprawiedliwości ...................... 87
2.2.3.
Przejęcie dorobku prawnego Stałego Trybunału Sprawiedliwości przez MTS . 89
2.3.
Wydzielenie Międzynarodowej Organizacji Pracy z Ligi Narodów ......................... 94
2.3.1.
Kontekst polityczny procesu wydzielenia MOP ................................................ 94
2.3.2.
Procedura wydzielenia MOP z Ligi Narodów ................................................... 95
2.3.3.
Konsekwencje prawne wydzielenia MOP z Ligi Narodów ............................... 98
2.4. Przejęcie funkcji Międzynarodowego Komitetu na rzecz Współpracy Naukowej
przez UNESCO..................................................................................................................... 99
Rozdział 3
Unia Europejska oraz wspólnoty europejskie jako przedmiot i podmiot sukcesji
pomiędzy organizacjami międzynarodowymi ................................................................... 101
3.1.
Sukcesja wertykalna w ramach Unii Europejskiej lub wspólnot europejskich ....... 102
3.1.1.
Konwencja o niektórych wspólnych instytucjach Wspólnot Europejskich ..... 102
3.1.2.
Zmiany instytucjonalne w latach 50., 60., 70. i 80. ......................................... 107
3.1.2.1.
Traktat ustanawiający Jedną Radę i Jedną Komisję
Wspólnot Europejskich ................................................................................................... 107
3.1.2.2.
Ocena prawna wystąpienia sukcesji po Traktacie fuzyjnym oraz
w latach 70. i 80. ............................................................................................................. 113
3.1.3. Zmiany wprowadzone przez Traktat z Maastricht oraz
Traktat amsterdamski ...................................................................................................... 117
3.1.3.1.
Kwestia osobowości prawnomiędzynarodowej Unii Europejskiej .............. 117
3.1.3.2.
Zmiana nazwy Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej ................................ 119
3.1.3.3.
Utworzenie Europejskiego Banku Centralnego a kwestia sukcesji .............. 120
9
3.1.4.
Zakończenie bytu EWWiS ............................................................................... 121
3.2. Sukcesja horyzontalna pomiędzy Unią Europejską a innymi organizacjami
międzynarodowymi ............................................................................................................ 126
3.2.1.
Przejęcie funkcji Unii Zachodnioeuropejskiej przez Unię Europejską ............ 126
3.2.2.
Europejska Współpraca Polityczna .................................................................. 135
3.2.3.
Przejęcie dorobku TREVI oraz Schengen ........................................................ 139
3.3. Sukcesja w Traktacie ustanawiającym Konstytucję dla Europy oraz w Traktacie
lizbońskim .......................................................................................................................... 142
3.3.1. Postanowienia Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy dotyczące
sukcesji pomiędzy Unią Europejską oraz Wspólnotą Europejską .................................. 142
3.3.2. Sukcesja pomiędzy Unią Europejską oraz Wspólnotą Europejską na podstawie
Traktatu z Lizbony .......................................................................................................... 144
Rozdział 4
Sukcesje prawnomiędzynarodowe z udziałem Organizacji Jedności Afrykańskiej/Unii
Afrykańskiej ......................................................................................................................... 151
4.1.
Cele Organizacji Jedności Afrykańskiej .................................................................. 151
4.2.
Aneksja CCTA przez Organizację Jedności Afrykańskiej ...................................... 152
4.2.1.
Okoliczności przyłączenia CCTA przez Organizację Jedności Afrykańskiej . 153
4.2.1.1.
Postanowienia Konwencji londyńskiej oraz Konwencji z
Dar – Es – Salam w sprawie rozwiązania CCTA........................................................ 154
4.2.1.2.
Proces rozwiązania CCTA ........................................................................ 155
4.2.1.3.
Ocena prawna rozwiązania CCTA............................................................ 157
4.2.1.4.
Status konwencji fitosanitarnej w kontekście sukcesji między CCTA
oraz OJA ................................................................................................................... 158
4.2.2.
4.3.
Skutki sukcesji pomiędzy CCTA oraz Organizacją Jedności Afrykańskiej .... 160
4.2.2.1.
Przejęcie funkcji CCTA przez OJA .......................................................... 160
4.2.2.2.
Los traktatów zawartych przez CCTA oraz innych aktów CCTA............ 162
4.2.2.3.
Przejęcie personelu CCTA przez OJA ...................................................... 163
4.2.2.4.
Transfer aktywów i pasywów CCTA........................................................ 164
Sukcesja pomiędzy Organizacją Jedności Afrykańskiej oraz Unią Afrykańską ..... 167
4.3.1.
Zakończenie bytu Organizacji Jedności Afrykańskiej ..................................... 167
4.3.1.1.
Motywy rozwiązania Organizacji Jedności Afrykańskiej ........................ 167
4.3.1.2.
Proces powstania Unii Afrykańskiej ......................................................... 168
10
4.3.2. Postanowienia dotyczące sukcesji pomiędzy OJA oraz Unią Afrykańską w
Akcie Założycielskim oraz Karcie OJA ......................................................................... 175
4.3.3. Relacje pomiędzy OJA i Afrykańską Wspólnotą Gospodarczą a sukcesja
pomiędzy OJA oraz Unią Afrykańską ............................................................................ 177
4.3.3.1.
Status prawny Afrykańskiej Wspólnoty Gospodarczej ............................ 177
4.3.3.2.
Kwestia sukcesji pomiędzy AWG oraz Unią Afrykańską ........................ 179
4.3.4.
Konsekwencje sukcesji pomiędzy OJA oraz Unią Afrykańską ....................... 180
4.3.4.1.
Transfer aktywów oraz pasywów OJA do Unii Afrykańskiej .................. 180
4.3.4.2.
Przejęcie pracowników OJA przez Unię Afrykańską ............................... 182
4.3.4.3.
Dorobek prawny Organizacji Jedności Afrykańskiej ............................... 182
4.4. Sukcesja pomiędzy Organem Centralnym Mechanizmu Zapobiegania, Zarządzania
oraz Rozwiązywania Konfliktów oraz Unią Afrykańską ................................................... 184
4.4.1. Utworzenie Mechanizmu Zapobiegania, Zarządzania oraz Rozwiązywania
Konfliktów ...................................................................................................................... 184
4.4.2.
Integracja Organu Centralnego z Unią Afrykańską ......................................... 186
Podsumowanie ...................................................................................................................... 187
Bibliografia ........................................................................................................................... 196
11