Scenariusz inscenizacji „Woda wokół nas” przygotowany w ramach

Transkrypt

Scenariusz inscenizacji „Woda wokół nas” przygotowany w ramach
Projekt „Zostań przyjacielem wody” finansowany
ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw
Obywatelskich.
Scenariusz inscenizacji „Woda wokół nas” przygotowany w ramach konkursu
„Z czym kojarzy mi się woda”
Autorzy: nauczyciele zespołu przyrodniczego (Justyna Wójcik, Piotr Syska)
Zespół Szkół im. Leokadii Bergerowej w Płocku
Opis:
Scenariusz można wykorzystać podczas apelu z okazji Światowego Dnia Wody lub kampanii
mających na celu uświadomienie znaczenia wody w przyrodzie, rozwijanie zainteresowań
związanych z ekologią poprzez wykonywanie doświadczeń z wodą oraz uzmysłowienie
znaczenia wody dla zdrowia ludzi oraz zrozumienie potrzeby jej oszczędzania
Inscenizacja skierowana jest do uczniów szkół ponadgimnazjalnych i gimnazjalnych oraz
całej społeczności szkolnej.
Przewidywany czas trwania apelu z wykorzystaniem tego
scenariusza – 1 godzina. W przedstawieniu bierze udział ok. 20 uczniów oraz członkowie
koła chemicznego lub fizycznego, którzy podczas swoich zajęć nagrywają film ,
wykorzystany w trakcie inscenizacji.
Jeśli przewidywany czas trwania apelu jest dłuższy, można doświadczenia przedstawiające
właściwości fizyko-chemiczne wody wykonać „na żywo” co na pewno uatrakcyjni apel.
SCENARIUSZ APELU na temat „Woda wokół nas”
Apel w formie wiadomości telewizyjnych . Na scenie tekturowe pudło (telewizor) , w którym
siedzi spiker (narrator). Druga część sceny zmienia się w zależności od rodzaju scenki.
Spiker przedstawia wiadomości, a dziennikarze przenoszą
publiczność w różne strony
Polski- tam gdzie odbywają się aktualnie wydarzenia związane z wodą.
Scena 1.
Spiker.
Dzień dobry Państwu. Dzisiaj 22 marca . Jest godz. 15 rozpoczynamy wiadomości.
Dzisiejszy dzień jest dniem wyjątkowym , właśnie dziś obchodzimy Światowy Dzień Wody.
Został on ustanowiony w 1992r. po konferencji w Rio de Janeiro, decyzją Organizacji
Narodów Zjednoczonych. Ta ogólnoświatowa akcja ma zwrócić uwagę ludzi na niewielkie
zasoby wody pitnej, które posiadamy.
Przenieśmy się teraz na ulice Płocka, gdzie znajduje się nasz reporter (imię i nazwisko)
i posłuchajmy jak wypowiadali się jego mieszkańcy na proste pytania dotyczące wody.
Scena 2.
Reporter
zaczepia przechodniów i zadaje pytanie: czym jest woda? Kolejno pytani
odpowiadają:
Osoba 1: hmmmm… woda to źródło życia
Osoba 2. woda to…picie
Osoba 3 . woda to żywioł
Osoba 4 . woda to zdrowie
Reporter zadaje 2 pytanie: jakie pan/pani zna rodzaje wód? Kolejno pytani odpowiadają:
Osoba 5: hmmmm. woda mineralna, przegotowana , kolońska, gruntowa
Osoba 6: woda….sodowa, źródlana, bieżąca, pitna, kwiatowa
Osoba 7: woda twarda, utleniona, z kranu, słona
Osoba 8: woda zimna, gazowana, święcona, powierzchniowa
Reporter: Bardzo ciekawe. To już wszystkie odpowiedzi naszych przechodniów, oddaję głos
do studia.
Scena 3. studio telewizyjne.
Spiker:
No cóż, wydawałoby się, że na tak proste pytania łatwo będzie udzielić odpowiedzi, a jednak
mamy z tym problem. Tak naprawdę woda towarzyszy nam cały czas i nikt nie zastanawia
się nad tym, jak ogromne ma dla nas znaczenie.
Przenieśmy się teraz do Warszawy, na Uniwersytet Warszawski, gdzie właśnie ma miejsce
konferencja naukowa ,na której zjawili się naukowcy z całej Polski. Tematem konferencji jest
„Znaczenie wody dla istnienia życia na Ziemi”.
Na miejscu jest już nasz reporter (imię i nazwisko). Posłuchajmy co ma nam do powiedzenia.
Scena 4.
Konferencja naukowa.
6 stolików na których stoją tabliczki z nazwiskami
profesorów i dziedziną naukową, którą się zajmują.
Reporter:
Witam Państwa serdecznie z Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych
Uniwersytetu Warszawskiego , gdzie odbywa się konferencja naukowa „Znaczenie wody dla
istnienia życia na Ziemi”
Jako pierwszego poproszę o głos profesora geologii (imię i nazwisko)
Profesor geologii (przedstawiając przygotowaną wcześniej prezentację multimedialną):
Ziemia to jedyna planeta Układu Słonecznego, na której istnieje życie, ale życie to możliwe
jest tylko dzięki wodzie. ¾ powierzchni Ziemi to woda, dlatego też Ziemię nazywamy
„błękitną planetą”. Jednak w większości jest to woda słona zgromadzona w oceanach i
morzach. Woda słodka stanowi jedynie 2,5% objętości hydrosfery, a 2/3 tej wody to śnieg i lód
w trudno dostępnych obszarach okołobiegunowych oraz wysokich górach. Duża ilość wód
słodkich znajduję się pod powierzchnią ziemi, jednak i te zasoby są dla człowieka trudno
dostępne. Najbardziej dostępne są wody słodkie zgromadzone w jeziorach i rzekach, jednak
jest ich niewiele, około 0,3% wszystkich wód naszej planety.
Profesor geologii przedstawia krótki pokaz :
Przyjmijmy, że woda w tych 4 5-litrowych baniakach (po wodzie źródlanej) to całkowita ilość
wody w oceanach, morzach, pod ziemia, na powierzchni lądów i w atmosferze.
Czy cała dostępna woda może być używana jako pitna?
Wody jezior słodkich – pół łyżeczki (2 cm3)
Wody podziemne – 10 łyżek (120 cm3)
Wody w atmosferze – 3 kropelki (0,2 cm3)
Wody w rzekach – dziesięć razy mniej niż w atmosferze, ale wpuśćmy 1 kroplę
Wody w lodowcach i lądolodach – 20 łyżek (420 cm3)
Czy to dużo? Profesor podnosi do góry baniak, do którego nalewał wodę
Reszta to woda słona w oceanach i słonych jeziorach.
Reporter : Dziękuję-to bardzo interesujące. Teraz o wypowiedź poproszę profesora chemii
(imię i nazwisko)
Profesor chemii ( przedstawiając przygotowaną wcześniej prezentację multimedialną)
Woda,H2O,związek tlenu z wodorem- jest najpowszechniej występującym na naszej
planecie związkiem chemicznym.
Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych w przyrodzie.
Jest cieczą bezbarwną, bez smaku i zapachu, ma interesujące anomalia o dużym znaczeniu
biologicznym.
Gęstość wody podobnie jak i gęstość innych substancji zależy od temperatury. Zależność ta
w przypadku wody jest specyficzna, ponieważ woda wykazuje maksimum gęstości w
temperaturze 4oC. Poniżej i powyżej tej temperatury gęstość wody jest mniejsza od jedności
(1g/cm3).
Dzięki temu woda w rzekach i jeziorach zamarza tylko na powierzchni, co umożliwia istnienie
życia biologicznego w głębi wody.
Reporter: Woda – ciecz, woda - para, woda – lód. O jej trzech stanach skupienia opowie
nam teraz profesor fizyki (imię i nazwisko)
Profesor fizyki:
Woda…kapie, cieknie, faluje
Paruje, wrze i zamarza,
Topnieje i wysycha, jest polarna
Mała jak kropelka rosy i wielka jak ocean.
Woda charakteryzuje się dużym napięciem powierzchniowym, co odgrywa ważną rolę w
poruszaniu się owadów i organizmów po powierzchni wody. Woda w kapilarach wznosi się
lub przepływa przez materiały porowate, czego przykładem jest ruch wody w glebie i adhezja
(przyleganie).
Czy jest druga taka niezwykła substancja?
Dziennikarz: Dziękuję panu profesorze. Muszę przyznać ,że nie zdawałem sobie sprawy, że
to tak niezwykła substancja. A teraz profesor ekologii ( imię i nazwisko) opowie o tym, jak
woda krąży w przyrodzie?
Profesor ekologii: (omawia obieg wody, korzystając z przygotowanej wcześniej prezentacji
multimedialnej)
Pod wpływem ciepła słonecznego powierzchnia mórz i oceanów nieustannie paruje. Woda
zmienia stan skupienia i masy pary wodnej mieszają się z powietrzem.
Przy dostatecznie dużej wilgotności powietrza następuje skraplanie pary wodnej do postaci
małych kropelek, które grupują się w widoczne skupienia – chmury.
W wyniku ochładzania na niewielkich wysokościach powietrza zawierającego parę wodną
powstają mgły. Chmury, niesione wiatrem przemieszczają się nad powierzchnią lądów mórz i
oceanów. W określonych warunkach drobniutkie kropelki łączą się ze sobą w większe krople
i opadają na ziemię jako deszcz, śnieg lub grad.
Ziemia wchłania opady atmosferyczne i gromadzi je w postaci wód gruntowych. W niektórych
miejscach wody gruntowe wydostają się na powierzchnię i tak powstają źródła. Z nich biorą
początek strumyki, te z kolei łączą się ze sobą w większe strumienie i rzeki, które wpadają
do morza lub oceanu. W ten sposób zamyka się obieg wody w przyrodzie. Proces zaczyna
się od nowa.
Reporter: Dziękuję panu za tę wyczerpującą wypowiedź. Teraz poproszę profesora biologii
( imię i nazwisko), aby opowiedział o życiu w wodzie.
Profesor biologii (przedstawiając prezentację multimedialną)
Przed 2-3 miliardami lat właśnie w wodzie rozwinęło się życie na naszej planecie i odtąd
jest z nią ściśle związane. W wodzie formowały się pierwsze żywe komórki. Dopiero po
setkach milionów lat życie w pewnym sensie uniezależniło się od wody, przenosząc się na
ląd, a nawet unosząc się w powietrze. Tym niemniej i te lądowe organizmy zawierają w
swych tkankach określone ilości wody, której straty muszą uzupełniać.
Głównym składnikiem każdego organizmu jest woda. Większość organizmów zawiera w
swojej budowie około 70 – 90 % wody. Rekordzistą pod tym względem jest meduza, której
ciało zawiera aż 97% wody. Jest to jamochłon ściśle związany ze środowiskiem wodnym.
Najmniej wody maja zarodniki i nasiona roślinne.
Szczególnie duże znaczenia ma woda dla organizmów w niej zamieszkujących. Tworzy ona
zewnętrzne środowisko fizyczno-chemiczne stanowiące dla nich podstawę i podłoże,
dostarcza
pokarmu
i
tlenu
do
oddychania,
roznosi
produkty
przemiany materii,
rozprzestrzenia produkty płciowe. Do tej pory nie odkryto we Wszechświecie innej substancji
tak doskonale przystosowanej do rozwoju życia.
Do dnia dzisiejszego w wodach, tj. morzach i wodach słodkich, stwierdzamy dużo większe
bogactwo życia niż na lądzie. Zaczynając od drobnego planktonu, przez groźne rekiny,
przepiękne koralowce, czy kolorowe ławice ryb a kończąc na potężnych wielorybach.
Woda jest dla wielu organizmów środowiskiem życia. Życie bierze swój początek z wody.
Woda sprawia, że gleby stają się bardziej urodzajne, to ona pozwala żyć roślinom i
zwierzętom.
Reporter: Tak, tak. Bogate jest życie w wodzie. A jaka jest rola wody w życiu człowieka ? Oto
zapytamy profesora medycyny (imię i nazwisko)
Profesor medycyny: ( przedstawia prezentację):
U człowieka woda stanowi 65 % ciała przy czym najwięcej wody jest we krwi – ok.83% zaś
najmniej jest w kościach – 20%
Do najważniejszych z biologicznego punktu widzenia właściwości wody należy jej zdolność
rozpuszczania. Bardzo wiele różnych substancji rozpuszcza się w wodzie, i to w większej
ilości niż w jakiejkolwiek innej substancji cieczy, toteż woda ma ogromne znaczenie jako
czynnik transportujący. Krew zawiera aż 90% wody, dzięki czemu może przenieść produkty
przemiany materii, substancje pokarmowe, hormony i witaminy. Ułatwia również wydalenie
końcowych produktów metabolizmu oraz innych zbędnych substancji. Woda stanowi
środowisko, w którym przebiegają prawie wszystkie procesy życiowe.
Bez jedzenia człowiek potrafi przeżyć nawet miesiąc, ale bez wody człowiek może przeżyć
tylko niecały tydzień. Każdego dnia powinniśmy przyjąć przynajmniej około 2 litrów wody
tj. 8 szklanek.
Woda ma dla człowieka właściwości lecznicze, są różnorodne wody mineralne, są
różnorodne kąpiele lecznicze.
Woda reguluje temperaturę ciała głównie poprzez pocenie się, zwilża błony śluzowe, stawy,
gałki oczne.
Reporter : Dziękujemy za wszystkie wypowiedzi , oddaję głos do studia.
Scena 5.
Spiker:
Konferencja nadal trwa, my mamy już coraz więcej informacji na temat tak fascynującej
substancji , jaką jest woda.
A teraz przenosimy się po raz kolejny do naszego reportera, który z okazji Światowego Dnia
wody nadal krąży po ulicach Płocka i zadaje pytania mieszkańcom.
Scena 6.
Reporter
Witam Cię (tutaj pada imię i nazwisko spikera). Próbuję się dowiedzieć od mieszkańców
Płocka jak wykorzystują wodę w życiu codziennym.
Reporter zaczepia przechodzące po scenie osoby i zadaje im pytania.
Reporter: Jak pani/pan myśli ile średnio wody na dobę zużywa przeciętny mieszkaniec
miasta w Polsce?
Osoba 1: 50 litrów?
Reporter: Z moich danych wynika ,że ok. 150 litrów
Reporter:- A ile litrów na dobę potrzebujemy do spłukania toalety?
Osoba 1: - 5 litrów.
Reporter: 10-15 litrów
Reporter : -Jak dużo wody zużywamy zmywając naczynia?
Osoba 2: - 100-200 litrów
Reporter : 40-100 litrów . A ile do prania?
Osoba 2: - Mam nadzieję że tym razem się nie pomylę: ponad 100 litrów?
Reporter : Tak. widzę, że pani już zdała sobie sprawę,
jak ogromne ilości wody
potrzebujemy każdego dnia.
Reporter: Ile wody możemy zużyć przy myciu zębów?
Osoba 3 : -1 L.
Reporter :-Nawet 4 litry!! 6-10 litrów wody wylatuje z kranu w ciągu minuty
Reporter : A na co zużywamy więcej wody? Kąpiel czy prysznic?
Osoba 4. Oczywiście że kąpiel! Wiem, nawet 100 litrów a prysznic ok. 50 L
Reporter : Dziękujemy za wypowiedź, oddaję głos do studia.
Scena 7. Studio telewizyjne.
Spiker : Dziękujemy. Coraz więcej wiemy o wodzie- a teraz zobaczmy film, który nagrali
uczniowie Zespołu Szkół
im. Leokadii Bergerowej w Płocku, podczas wykonywania
doświadczeń w ramach kółka chemicznego przedstawiających
właściwości fizyko-
chemiczne wody.
Odtworzenie filmu nagranego wcześniej przez uczniów (ok. 5 minut), który przedstawia
wykonywanie przez nich doświadczeń podczas kółka chemicznego.
Scena 8.
Spiker. Jak już się dowiedzieliśmy woda jest wszechobecna w naszym życiu, ale niestety
nie zawsze to doceniamy. Mam nadzieję, że dzisiejszy, tak ważny dzień skłoni Państwa do
refleksji.