Infomacja o wynikach kontroli bezpieczeństwa wskaźników

Infomacja o wynikach kontroli bezpieczeństwa wskaźników

Infomacja o wynikach kontroli bezpieczeństwa
wskaźników laserowych
W I kwartale br. skontrolowano 13 przedsiębiorców prowadzących sprzedaż wskaźników laserowych oraz urządzeń z
wbudowanymi wskaźnikami laserowymi, tj. w:
10 hurtowniach regionalnych, 1 placówce prowadzącej detaliczną sprzedaż towarów, 2 sklepach internetowych.
Kontrolowani przedsiębiorcy nie prowadzili działalności w zakresie produkcji oraz importu wskaźników laserowych
oraz urządzeń z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi, nabywając towary bezpośrednio od importerów oraz
dostawców krajowych i unijnych.
Niezgodności wpływające na bezpieczeństwo użytkowania ujawniono w odniesieniu do 6 produktów wprowadzonych
na rynek. Stwierdzone nieprawidłowości obejmowały wady konstrukcyjne w postaci zastosowania laserów
nieodpowiedniej klasy oraz brak zamieszczenia wymaganego oznakowania, ostrzeżeń i informacji warunkujących
bezpieczeństwo użytkowania względnie zamieszczenie ich wyłącznie w językach obcych.
Nieprawidłowości stanowiące naruszenie wymagań innych przepisów, niewpływających bezpośrednio na
bezpieczeństwo produktów stwierdzono w przypadku 3 partii urządzeń z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi.
Niezgodności dotyczyły oznakowania wynikającego z postanowień art. 7 i 7a ustawy z dnia 7 października 1999 r. o
języku polskim oraz wymagań art. 20 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.
Kontrolowanych wyrobów, ze względu na uwarunkowania konstrukcyjne oraz sposób oznakowania nie poddawano
badaniom laboratoryjnym, ograniczając czynności do oceny organoleptycznej, przeprowadzonej bezpośrednio w
placówkach przedsiębiorców.
W toku kontroli ocenie poddano 11 partii produktów, w tym:
- 5 modeli wskaźników laserowych używanych w trakcie pokazów i prezentacji dydaktycznych lub konferencyjnych,
- 6 produktów użytkowych oraz dekoracyjnych z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi (długopisy, latarki, breloczki
do kluczy).
Wszystkie oceniane wskaźniki laserowe oraz produkty z wbudowanymi wskaźnikami wyprodukowane zostały poza
obszarem Wspólnoty Europejskiej przez przedsiębiorców z terytorium Chin i Tajwanu. W jednym przypadku,
dotyczącym wskaźnika teleskopowego z długopisem i laserem nie zidentyfikowano kraju pochodzenia.
Ogólne bezpieczeństwo wskaźników laserowych - badania organoleptyczne w zakresie oznakowania.
Ocenę bezpieczeństwa wskaźników laserowych w zakresie oznakowania przeprowadzono poprzez badania
organoleptyczne, uwzględniając wymagania określone w art. 4 ust. 2 ww. ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym
bezpieczeństwie produktów oraz zgodnie z art. 6 ust. 3 ww. ustawy, a także w oparciu o postanowienia normy PN-EN
60825-1:2008 - Bezpieczeństwo urządzeń laserowych - Część 1: Klasyfikacja sprzętu i wymagania.
Nieprawidłowości w oznakowaniu stwierdzono w odniesieniu do 5 ocenianych produktów. Zakres tych niezgodności
wpływał na bezpieczeństwo oraz prawidłowość użytkowania i obejmował brak:
-określenia klasy lasera oraz dołączenia instrukcji, informacji i ostrzeżeń warunkujących bezpieczeństwo użytkowania,
-zamieszczenia polskojęzycznego oznakowania, ostrzeżeń i instrukcji warunkujących prawidłowość i bezpieczeństwo
użytkowania
Zakwestionowane wskaźniki wyposażone zostały w lasery zaliczane do klasy 2 bezpieczeństwa, wymagające
zastosowania środków zabezpieczających przed ciągłym patrzeniem bezpośrednio w wiązkę laserową. Chwilowa
ekspozycja na promieniowanie, następująca na skutek przypadkowego spojrzenia, nie stwarza zagrożenia, jednakże
względy bezpieczeństwa nie zalecają celowego kierowana lasera w stronę ludzi, a tym samym na wyrobach winny
znaleźć się ostrzeżenia zakazujących wpatrywania się w wiązkę.
Wskaźniki i produkty zawierające wbudowane wskaźniki laserowe posiadały przytwierdzone trwałe etykiety
1
zawierającą informacje o klasie do jakiej urządzenie zostało zakwalifikowane. Na opakowaniach jednostkowych
wyrobów zamieszczono instrukcje użytkowania oraz ostrzeżenia wynikające z zabudowanego klasy lasera, jednakże
umieszczone tam zapisy sporządzone zostały wyłącznie w językach obcych, uniemożliwiając użytkownikom krajowym
podjęcie odpowiednich środków bezpieczeństwa, w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia zagrożeń
spowodowanych promieniowaniem laserowym.
W przypadku dwóch produktów tj. breloczków „Laser Pointer SA-136 i „Key Chain Laser" stwierdzono różnice w
określeniu klasy urządzeń laserowych. Informacje zawarte w oznakowaniu opakowań określały klasy laserów jako II
natomiast dane umieszczone na metryczkach przytwierdzonych do wskaźników określały klasę laserów jako IIA,
stosowaną w wycofanej normie europejskiej, zastąpionej normą EN 60825-1.
Ogólne bezpieczeństwo wskaźników laserowych - badania laboratoryjne i organoleptyczne.
Wskaźników i urządzeń z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi nie poddawano badaniom laboratoryjnym. Ocenę
bezpieczeństwa przeprowadzono poprzez badania organoleptyczne, w oparciu o wymagania określone w ustawie z
dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów oraz postanowienia europejskiej normy PN-EN
60825-1:2008 - Bezpieczeństwo urządzeń laserowych - Część 1: Klasyfikacja sprzętu i wymagania, uwzględniając
ogólne cechy produktów, oznakowanie, ostrzeżenia i instrukcje użytkowania, oddziaływanie na użytkowników i osoby
znajdujące się w zasięgu promieniowania laserowego oraz kategorie konsumentów narażonych na niebezpieczeństwo
w związku z używaniem produktu.
Niezgodność konstrukcyjną, wpływającą bezpośrednio na bezpieczeństwo użytkowania stwierdzono w przypadku 1
produktu z wbudowanym wskaźnikiem laserowym tj. latarki-breloczka 5LED Ultra Glow Key Chain. Urządzenie
posiadało zamontowany laser III klasy o długości fali 650 nm i mocy wyjściowej 5mW, niedozwolony w przypadku
wskaźników powszechnie stosowanych przy prezentacjach oraz w produktach spełniających funkcję gadżetu, ze
względu ryzyko uszkodzenia oczu wynikające z niebezpieczeństwa bezpośredniego patrzenia w wiązkę lasera.
Emitowane promieniowanie laserów III klasy, zarówno nadfioletowe jak i dalekiej podczerwieni powoduje uszkodzenie
rogówki w przypadku ekspozycji na oko i stanowi poważne zagrożenie bezpieczeństwa zarówno samego użytkownika
jak i osób znajdujących się w zasięgu tego promieniowania.
Norma europejska określa jako bezpieczne w użytkowaniu wyłącznie urządzenia laserowe przeznaczone do pokazów,
które spełniają wszystkie wymagania dla laserów klasy I i II i nie dopuszcza do stosowania laserów wyższych klas.
Szacowanie ryzyka, w związku z występowaniem znacznego prawdopodobieństwa, że produkt nie jest bezpieczny
określiło stopień ryzyka latarki-breloczka 5LED Ultra - Glow Key Chain jako poważny.
Analiza oznakowania zakwestionowanego produktu wykazała ponadto że, klasa zastosowanego lasera określona
została jako IIIA. Przedmiotowe oznakowanie stosowane jest w urządzeniach przeznaczonych na rynek amerykański,,
a jego odpowiednikiem w zakresie parametrów jest stosowana na obszarze Unii Europejskiej klasa IIIR. Oznakowanie
wskaźnika umieszczone zostało jedynie na opakowaniu zbiorczym typu display i zawierało informacje i ostrzeżenia w
językach obcych z pominięciem wersji polskojęzycznej.
Ocena organoleptyczna pozostałych wskaźników i produktów z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi nie wykazała
nieprawidłowości konstrukcyjnych wpływających na bezpieczeństwo użytkowania.
DODATKOWE USTALENIA KONTROLI
Sprawdzenie przestrzegania przepisów ustawy o języku polskim
Kontrola przestrzegania przepisów ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim wykazała nieprawidłowości
w odniesieniu do 3 modeli wskaźników i produktów z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi. Szczegółowe ustalenia
w tym zakresie opisano we wcześniejszej części informacji dotyczącej oceny bezpieczeństwa wskaźników laserowych badania organoleptyczne w zakresie oznakowania ppkt b.
W przypadku pozostałych produktów nie stwierdzono stosowania obcojęzycznego nazewnictwa towarów, ostrzeżeń
oraz informacji dla konsumentów. Załączone do wyrobów instrukcje użytkowania zawierały wersje polskojęzyczne.
Przestrzeganie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
2
Nieprawidłowości w zakresie oznakowania, stanowiące naruszenie wymagań ustawy z dnia 02.07.2004r. o swobodzie
działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm.) stwierdzono w odniesieniu do 3 partii produktów tj.;
- wskaźnik laserowy ACCO NOBO P1,
- wskaźnik laserowy ACCO NOBO 4W1,
wskaźnik laserowy ACCO NOBO P2,
Zakres niezgodności dotyczył braku zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie, w instrukcji lub
dostarczonych w inny, zwyczajowo przyjęty sposób, pisemnych informacji określających adres przedsiębiorcy
wprowadzającego towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tj. informacji wymaganej art. 20 ust. 1 pkt.
1 w/w ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
W oznakowaniu pozostałych objętych kontrolą wskaźników i produktów z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi nie
stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie.
Działania proceduralne w zakresie oceny bezpieczeństwa
Ustalenia kontroli, potwierdzające naruszenie wymagań bezpieczeństwa w zakresie oznakowania przez wprowadzone
na rynek wskaźniki oraz urządzenia z wbudowanymi urządzeniami laserowymi nie stanowiły podstawy do wydania
decyzji w przedmiocie oznakowania produktu odpowiednimi wyraźnie i zrozumiale sformułowanymi w języku polskim
ostrzeżeniami o zagrożeniach, jakie może on stwarzać oraz wstrzymujących wprowadzanie produktu na rynek do
czasu jego odpowiedniego oznakowania.
Zakres stwierdzonych niezgodności skutkował przekazaniem akt sprawy do organu nadzoru, w odniesieniu do 4
produktów, co do których stwierdzono istnienie znacznego prawdopodobieństwa, że nie są bezpieczne.
Postępowania pokontrolne
Ujawnione nieprawidłowości stanowiły podstawę do skierowania 2 wystąpień do przedsiębiorców odpowiedzialnych za
wprowadzenie produktów na rynek krajowy.
Dystrybutorów zobligowano do podjęcia niezwłocznych działań, mających na celu usunięcie stwierdzonych
niezgodności w oznakowaniu produktów.
Zastosowane sankcje karne i administracyjne
Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości dotyczące nie przestrzegania przepisów ustawy z dnia 7 października
1999 r. o języku polskim i ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej objęte są
postępowaniem mandatowym. W związku, z powyższym osoby odpowiedzialne za stwierdzone nieprawidłowości
ukarano mandatami karnymi. Nałożono 6 mandatów karnych kredytowanych na łączną sumę 1 300,00 zł za
popełnienie wykroczeń z art. 136 § 2 KW i art. 15 ust. 1 ustawy o języku polskim.
PODSUMOWANIE
Podsumowując wyniki kontroli należy stwierdzić, że prawidłowość wprowadzania na rynek wskaźników laserowych i
produktów z wbudowanymi wskaźnikami laserowymi budzi zastrzeżenia, ze względu na stosunkowo dużą skalę
ujawnionych nieprawidłowości oraz istotny charakter niezgodności, stwarzający zagrożenie bezpieczeństwa
użytkowników. Specyfika produktów powoduje, że ich oznakowanie ma zasadnicze znaczenie dla bezpiecznego
użytkowania i eliminacji potencjalnych zagrożeń. Brak określenia klasy lasera nie pozwala użytkownikom na
dokonanie właściwej oceny ryzyka i wdrożenia działań zapobiegawczych. Natomiast zamieszczanie informacji i
ostrzeżeń wyłącznie w językach obcych, uniemożliwia użytkownikom krajowym podjęcie odpowiednich środków
bezpieczeństwa, w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia zagrożeń spowodowanych promieniowaniem
laserowym.
3