Tematy na prezentację ustną z języka polskiego 2013/2014

Tematy na prezentację ustną z języka polskiego 2013/2014

Tematy na prezentację ustną z języka polskiego 2013/2014
I. Literatura
1. Ideały rycerskie w literaturze polskiej. Omów temat na podstawie wybranych
utworów z różnych epok.
2. Motyw śmierci heroicznej. Omów temat na podstawie wybranych utworów z
literatury polskiej i obcej.
3. Słynne historie miłosne. Omów temat na podstawie wybranych utworów z wybranych
epok literackich.
4. Moralność obozowa wobec moralności ludzi na wolności.
Ukaż problem w oparciu o wybrane utwory.
5. Przemiany polskiego bohatera romantycznego. Omów, analizując wybrane dzieła
literackie danej epoki.
6. Przedstaw różne ujęcia problematyki holocaustu w literaturze polskiej.
7. Porównaj różne ujęcia wesela w literaturze i jej funkcje, odwołując się do wybranych
utworów.
8. Przedstaw wizerunek polskiego mieszczanina na wybranych przykładach z literatury
pozytywizmu i Młodej Polski.
9. Dramat- jego początki i ewolucja. Omów zagadnienie na konkretnych przykładach
do oświecenia włącznie.
10. Staropolskie tradycje ucztowania. Omów temat na wybranych przykładach
literackich.
11. Biblijny topos człowieka- wędrowca i jego kontynuacje w literaturze późniejszych
epok. Przywołaj i omów przykłady.
12. Biblia jako źródło wzorców osobowych. Omów wybrane postaci i wskaż nawiązania
do nich w literaturze późniejszych epok.
13. Heroizm cierpienia. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
14. Słynne historie miłosne. Omów temat na podstawie wybranych utworów literackich.
15. Literackie, pamiętnikarskie i epistolograficzne świadectwa zagłady. Omów wybrane
relacje opisujące holocaust.
16. Duch, upiór, zjawa – różnorodne ujęcia tego motywu w wybranych przykładach
literackich.
17. Funkcja motywów brzydoty, kalectwa, choroby i śmierci w tekstach literackich.
Omów na przykładach wybranych utworów.
18. Komizm – ironia – karykatura – groteska. Zanalizuj różne sposoby uzyskiwania
efektów komicznych w utworach literackich dwu wybranych epok.
19. Odwołując się do wybranych utworów, rozważ problem granicy między katem i
ofiarą w literaturze polskiej powstałej po 1939 roku.
20. Powroty do czasu i miejsc dzieciństwa – różnorodne sposoby ujęcia tego motywu
w literaturze polskie i obcej.
21. Problemy związane z dojrzewaniem ideowym bohatera literackiego.
Odwołaj się do przykładów z co najmniej dwu epok literackich.
22. Różne sposoby funkcjonowania w literaturze motywów wanitatywnych – analiza
wybranych przykładów z literatury polskiej i obcej.
23. „Zbrodnia to niesłychana...” – odwołując się do wybranych przykładów, omów
funkcje wątków kryminalnych w klasyce.
24. Formuła testamentu w literaturze pięknej. Analizując przykłady, zwróć uwagę na
zawarte w nich: spowiedź człowieka i przekaz artysty.
25. Staropolska tradycja ucztowania. Omów temat na wybranych przykładach literackich.
26. Obrazy utraconej ojczyzny. Omów temat na przykładzie utworów literackich dwóch
różnych epok.
27. Ideał kobiety na przestrzeni wieków. Przedstaw temat odwołując się do utworów
literackich różnych epok.
28. Rola snu w charakterystyce bohaterów literackich. Omów temat na wybranych
przykładach z literatury polskiej od romantyzmu do współczesności.
29. Emancypantki, feministki, sufrażystki- o sytuacji kobiet od XIX w. do dziś.
Przedstaw problemy, dążenia bohaterek wybranych utworów z literatury polskiej.
30. Przedmioty, wnętrza mieszkań źródłem informacji o życiu bohaterów.
Przedstaw temat analizując wybrane utwory literatury XIX w.
31. Rola
powstania
styczniowego
w
biografii
bohaterów
literackich.
Omów temat odwołując się do wybranych utworów XIX i XX w.
32. Wpływ domu rodzinnego na tożsamość człowieka. Omów problem, odwołując się
do wybranych tekstów literackich z różnych epok.
33. Bohater narodowy. Omów funkcje kreacji heroicznych w literaturze polskiej.
34. Omów problem krytycznych postaw pisarzy wobec własnego narodu. Realizując
temat odwołaj się do utworów z różnych epok literackich.
35. Zbliżenia i konfrontacje przedstawicieli różnych grup społecznych, narodów i kultur.
Omów problem odwołując się do wybranych utworów literackich.
36. Literackie autoportrety. Przedstaw temat na przykładzie wybranych tekstów
literackich oraz biografii ich twórcy lub twórców.
37. Bohaterowie literaccy wobec wartości fundamentalnych i wyborów ostatecznych.
Omów problem w odwołaniu do wybranych utworów.
38. Nieudane, niedobrane małżeństwa. Przedstaw temat odwołując się do wybranych
tekstów literackich XIX / XX i XXI w.
39. Być samotnym wśród ludzi. Omów problem analizując losy bohaterów wybranych
utworów literackich.
40. Rola artysty w społeczeństwie. Przedstaw problem odwołując się do wybranych
utworów literackich.
41. W przestrzeni świętej i w świętym czasie. Przeanalizuj znane ci literackie
wyobrażenia o raju utraconym.
42. Motyw małej ojczyzny w literaturze współczesnej. Jakie mogą być Twoim zdaniem
powody jego popularności?
43. Wchodzisz w dorosłe życie. W jakim stopniu literatura nauczyła Cię dojrzale
rozważać swoje miejsce w świecie? Powołaj się na utwory z różnych epok.
44. Dramat człowieka uwikłanego w zło. Przeanalizuj zagadnienie, odwołując się do
wybranych tekstów kultury.
45. Trudne zwycięstwa? Przeanalizuj drogi życiowe wybranych bohaterów literackich
XIX i XX w.
46. Indywidualizm – wyraz dumy i wielkości człowieka, przejaw jego pychy,
manifestacja inności.... Oceń postawy bohaterów tragicznych, których mógłbyś
nazwać indywidualistami.
47. Zmiana świata wymaga zmiany formy artystycznego wyrazu. Odwołując się do
wybranych utworów, objaśnij, jak z tym problemem zmierzyła się lit. XX/XXI w.
48. „Czymże jest człowiek...?(Szekspir) Jaką odpowiedź na to pytanie znajdujesz
w wybranych tekstach parabolicznych?
49. Motyw miłości i śmierci w literaturze do roku 1939. Omów zagadnienie,
odwołując się do utworów z dowolnie wybranych epok.
50. Człowiek w konfrontacji z losem jako główny problem literatury XX/XXI w.
Przeanalizuj zagadnienie.
51. Jak uleczyć świat śmiechem? Rola satyry, kpiny, żartu w utworach z różnych epok.
Omów zagadnienie.
52. Córka- żona- matka. Obrazy kobiet w literaturze XX/XXI w. Oceń funkcje różnych
kreacji postaci.
53. Syn- mąż- ojciec. Obrazy mężczyzn w literaturze XX/ XXI w. Oceń funkcje różnych
kreacji postaci.
54. Literackie rodzeństwa. Przedstaw różne wizerunki i ukaż ich związek z ideą dzieła.
55. Ciekawy i intrygujący świat polskich symboli literackich w wybranych dziełach
pisarzy XIX i XX wieku. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych
przykładów.
56. Polemika z mitami romantycznymi. Zanalizuj problem odwołując się do literatury
z drugiej połowy XIX i XX wieku.
57. Przedstaw sposoby i efekty posługiwania się aluzją literacką przez autorów.
58. Motyw snu i jego funkcje. Przestaw zagadnienie odwołując się do wybranych dzieł
literackich.
59. Subiektywne spostrzeganie świata – pamiętniki i motywy autobiograficzne
w literaturze. Odwołaj się do wybranych przykładów.
60. Miejsce magiczne, cywilizacyjna dżungla, przestrzeń destrukcji. Zanalizuj różne
obrazy miasta przedstawione w literaturze.
61. Specyfika nurtu chłopskiego w literaturze polskiej XX/XXI wieku. Zaprezentuj
zagadnienie na wybranych przykładach (np. E. Redliński, W. Myśliwski,
M. Nowakowski).
62. Sztuka współczesnego reportażu i jej mistrzowie (np. R. Kapuściński, H. Krall,
W. Tochman). Omów specyfikę tego gatunku publicystycznego.
63. Wartości humanistyczne w twórczości współczesnych poetów. Ukaż ich różnorodność
na przykładach wybranych tekstów.
64. Człowiek wobec presji historii. Ukaż różnorodność ujęć tego zagadnienia w wybranych
epokach literackich.
65. Stereotyp życia szczęśliwego. Ukaż różne ujęcia tego motywu w literaturze polskiej i obcej.
66. Macierzyństwo jako motyw literacki. Omów na wybranych przykładach z literatury polskiej
i obcej.
67. Dojrzewanie jako motyw literacki różnych epok. Na podstawie wybranych przykładów,
ukaż różne aspekty tego zagadnienia.
68. Literackie kreacje władców dobrych i tyranów. Skonfrontuj wizerunki z XX w. i z epok
wcześniejszych.
69. Od fascynacji do krytyki. Omów na wybranych przykładach, w jaki sposób twórcy
dawnych epok traktowali kulturę ludową.
70. Literatura w służbie idei. Przedstaw epoki, które narzucały tekstom literackim służebną
rolę i oceń, jak wpłynęło to na ich wartość artystyczną.
71. Na podstawie wybranych utworów literackich omów znaczenie symboliczne
wykreowanych przez artystów miejsc.
72. Analizując różne teksty kultury z okresu romantyzmu wyjaśnij, jakie znaczenie nadali
romantycy pejzażowi górskiemu.
73. Jakie znaczenia symboliczne przypisywali ciału ludzkiemu artyści różnych epok?
Omów temat na wybranych tekstach literackich.
74. Nauczyciel, mistrz, mentor…Analizując wybrane utwory literackie wyjaśnij, jaką rolę
odgrywali oni w społeczeństwie i w życiu indywidualnych bohaterów.
75. Omów różne realizacje toposu ogrodu, analizując teksty literackie wybranych epok.
76. Antynomie literackie, np. ład – chaos. Wskaż teksty, które obrazują wybrane antynomie
i wyjaśnij, jaką pełnią one funkcję w kulturze.
77. Jakie znane w kulturze motywy, wątki, toposy wykorzystuje literatura fantasy?
Omów problem, analizując twórczość jednego pisarza.
78. Kobieta jako bohaterka utworów W. Szekspira. Omów problem, odwołując się do wybranych .
dramatów twórcy.
79. Tragizm pokolenia Kolumbów. Omów problem, odwołując się do stosownych przykładów
z literatury polskiej.
80. Przyjaźń jako najwyższa wartość… . Omów problem odwołując się do stosownych utworów
z literatury polskiej i obcej.
81. Motyw patriotyzmu i walki o wolność ojczyzny w literaturze . Omów temat, odwołując się
do przykładów z różnych epok literackich.
82. Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Omów temat na przykładach wybranych
utworów z różnych epok .
83. Miłość tragiczna i nieszczęśliwa. Omów zagadnienie w świetle literatury wybranych epok.
84. Kobieta zbuntowana. Przedstaw jej wizerunek w wybranych dziełach literackich i oceń
przyczyny i skutki buntu.
85. Obraz miłości w literaturze romantycznej i pozytywistycznej. Omów problem, odwołując się
do stosownych przykładów.
86. Jak wyrażano dawniej, a jak wyraża się dziś uczucia? Odpowiedz na pytanie,
analizując wybrane teksty poetyckie z epoki staropolskiej i współczesnej.
87. Jednostka w zderzeniu z historią. Przeanalizuj na wybranych przykładach literackich
z różnych epok wpływ dziejów na indywidualny los ludzki.
88. Żołnierz jako bohater literacki. Ukaż jego wizerunki w różnych epokach,
powiąż z kontekstem kulturowym i historycznym.
89. Bohater zanurzony w świecie i bohater uciekający od świata. Omów wizerunki
bohaterów z różnych epok literackich.
II. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
1. Malarskie, muzyczne i literackie impresje na temat pór roku. Przedstaw zagadnienie
na podstawie wybranych tekstów kultury.
2. Ludowość w sztukach pięknych. Omów różne realizacje motywów folklorystycznych
w literaturze, muzyce, plastyce. Odwołaj się do przykładów z co najmniej dwu
dziedzin.
3. Porównaj różne realizacje motywów maryjno-pasyjnych w literaturze i sztukach
plastycznych.
4. Tatry malarzy i Tatry poetów. Analiza porównawcza na wybranych przykładach epoki
modernizmu.
5. Vanitas w literaturze i sztuce plastycznej. Omów funkcjonowanie motywu na
wybranych przykładach z różnych epok.
6. “Dusza z ciała wyleciała...”. Obrazy zaświatów w literaturze, malarstwie i filmie.
7. Motyw gór w sztuce. Dokonaj analizy przykładów z literatury i innej dziedziny sztuki.
8. Motywy gotyckie w literaturze i sztukach plastycznych. Dokonaj analizy wybranych
przykładów.
9. Motywy katastroficzne w kulturze XIX i XX wieku- omów temat, analizując wybrane
dzieła literackie i filmowe.
10. Artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i sztuce. Omów na wybranych
przykładach.
11. Postaci śmierci w tekstach literackich i ikonograficznych różnych epok.
Zaprezentuj jej wybrane przedstawienia.
12. Muzyka i malarstwo w twórczości S. Wyspiańskiego. Wybierz materiał i dokonaj jego
analizy.
13. Obrazy rewolucji w literaturze i malarstwie. Zanalizuj i porównaj wybrane dzieła.
14. Miasto w literaturze i innych tekstach kultury. Dokonaj analizy wybranych dzieł.
15. Literackie i malarskie portrety kobiet. Przedstaw temat odwołując się do dzieł dwóch
wybranych epok.
16. Impresjonizm w literaturze i malarstwie. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych
dzieł XIX i XX w.
17. Dworki szlacheckie w literaturze i malarstwie XIX i XX w. Przedstaw temat
odwołując się do wybranych dzieł.
18. Symbolika stroju w literaturze i sztuce. Omów problem w odwołaniu do wybranych
tekstów literackich i dzieł sztuki.
19. Mit dzieciństwa i domu rodzinnego. Omów problem w odwołaniu do wybranych
tekstów literackich i dzieł sztuki.
20. Mity kształtujące tożsamość narodową. Omów problem w odwołaniu do wybranych
tekstów literackich i dzieł sztuki.
21. Opozycja kultura – natura w literaturze i sztuce. Omów temat w odwołaniu
do wybranych tekstów literackich i dzieł sztuki.
22. Człowiek wobec dylematów wiary – omów problem w odwołaniu do wybranych
tekstów literackich i dzieł malarskich.
23. Scharakteryzuj figurę tyrana, despoty, władcy absolutnego…w odwołaniu do
wybranych tekstów literackich i dzieł malarskich lub filmowych.
24. Śmiech, który uzdrawia i oczyszcza. Omów problem w odwołaniu do wybranych
tekstów literackich i dzieł malarskich.
25. Sens ofiary Chrystusa. Omów temat w odwołaniu do wybranych tekstów literackich
i dzieł sztuki.
26. Nieszczęśliwa miłość. Przedstaw temat odwołując się do tekstów literackich
i dzieł malarskich różnych epok.
27. Literackie, malarskie, muzyczne wizje ogrodu. Omów zagadnienie odwołując się
do dwóch wybranych dziedzin.
28. Jak teatr reagował na bieżące wydarzenia polityczne? Odpowiedz na pytanie
odwołując się do wybranych utworów dramatycznych.
29. Kontynuatorzy Mickiewiczowskiej tradycji „kraju lat dziecinnych” (Cz. Miłosz,
T. Konwicki, A. Wajda). Zanalizuj to zagadnienie na wybranych przykładach.
30. Przedstaw różne koncepcje piękna ludzkiego ciała ukazane w literaturze i sztuce.
31. Czemu ma służyć rehabilitacja brzydoty w literaturze i sztuce współczesnej?
Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
32. Prowokacja artystyczna i jej cel. Przedstaw zagadnienie odwołując się do literatury
i sztuki wybranych epok.
33. Hagiografia piórem i pędzlem malowana. Zanalizuj zjawisko, odwołując się
do wybranych przykładów.
34. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz,
i J. Matejko). Dokonaj analizy porównawczej dzieł.
35. Porównaj artystyczne interpretacje motywu powstań narodowych w literaturze
i sztukach plastycznych.
36. Przywołując wybrane przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej
literaturze i w filmie.
37. Język filmu i język literatury. Porównaj dzieło literackie i jego filmową adaptację.
38. Współczesne interpretacje sceniczne dramatów. Zanalizuj wybrane spektakle teatru
żywego lub telewizyjnego.
39. Folklor jako inspiracja pisarzy i malarzy w różnych epokach. Omów temat na
wybranych przykładach.
40. Najnowsze adaptacje klasyki polskiej : wierność wobec literackiego pierwowzoru.
Dokonaj analizy wybranych przedstawień teatralnych lub filmów.
41. Heroizacja czynów zbrojnych w literaturze i malarstwie. Ukaż na różnych przykładach
dobór środków wyrazu.
42. Surrealizm w literaturze, malarstwie i filmie. Porównaj środki artystycznego wyrazu
w wybranych przykładach.
43. Idealizacja i deheroizacja jako zabiegi artystyczne w literaturze i filmie dotyczących
wojny. Omów środki, którymi posługują się twórcy obu dziedzin kultury.
44. Historia jako temat literacki i malarski. Przedstaw różne sposoby ukazywania prawdy
historycznej przez twórców dwóch wybranych epok.
45. Człowiek w poszukiwaniu innych światów. Na podstawie wybranych tekstów literackich
malarskich i filmowych scharakteryzuj wykreowaną rzeczywistość i ukaż jej funkcje.
46. Bitwa jako temat literacki, malarski i filmowy. Analizując wybrane działa, omów
funkcje scen batalistycznych oraz wskaż, jakimi środkami artystycznymi posługują
się artyści w ukazywaniu walki.
47. Motyw drogi w literaturze i filmie. Omów na wybranych przykładach różne ujęcia tego
zagadnienia.
III. JĘZYK
1. Typowe błędy w wypowiedziach pisemnych uczniów. Analiza wybranych
przykładów.
2. Typowe błędy w wypowiedziach dziennikarskich. Analiza wybranych przykładów.
3. Różne sposoby wykorzystywania warstwy brzmieniowej języka. Odwołaj się
do wybranych tekstów poetyckich XX /XXIwieku?
4. Perswazyjna funkcja środków językowych we współczesnej reklamie prasowej,
radiowej i telewizyjnej.
5. Nazewnictwo usługowo-handlowe w twoim mieście. Zanalizuj zebrany materiał pod
względem zgodności z ustawą o ochronie języka polskiego.
6. Język wybranego środowiska. Zanalizuj leksykę, frazeologię, składnię w
wypowiedziach tej grupy.
7. Język wiadomości tekstowych SMS telefonii komórkowej. Analiza wybranych
przykładów.
8. Gwara ludowa i stylizacja gwarowa w tekstach piosenek współczesnych zespołów
i solistów. Zanalizuj na wybranych przykładach.
9. Frazeologia biblijna we współczesnej muzyce religijnej. Analiza języka tekstów
wybranych pieśni.
10. Błąd językowy jako źródła komizmu. Zanalizuj temat, wykorzystując polskie teksty
kabaretowe.
11. Język polskich tekstów hip- hopowych. Zanalizuj wybrane teksty piosenek.
12. Język polskiego plakatu socrealistycznego. Zanalizuj wybrane hasła i świat przez
niego pokazany.
13. Zapożyczenia w języku polskim. Omów i oceń zasadność zapożyczeń z wybranego
języka obcego (francuskiego, niemieckiego, angielskiego).
14. Język nazw, instytucji, kawiarni, sklepów w twoim regionie. Zbierz materiał i określ,
jakie tendencje przejawiają się w dziedzinie nazewnictwa.
15. Scharakteryzuj język młodzieży szkolnej na przykładach wybranych tekstów
literackich.
16. Scharakteryzuj język wybranej postaci literackiej.
17. Scharakteryzuj język komunikacji internetowej (dyskusja na forum, czaty, blogi…)
18. Regionalizmy, elementy gwarowe w języku twoich najbliższych. Przedstaw
zagadnienie w oparciu o zebrany materiał.
19. Język sposobem charakteryzowania bohatera. Spośród postaci literackich wybierz
kilku bohaterów i uzasadnij tezę.
20. Neologizmy artystyczne. Omów ich strukturę i funkcje.
21. Zapożyczenia językowe. Oceń słuszność stosowania najnowszych zapożyczeń
w języku polskim.
22. Sztuka retoryczna i jej przemiany. Zanalizuj temat odwołując się do wybranych
tekstów epoki staropolskiej.
23. Mowa ezopowa. Zanalizuj figury języka ezopowego w wybranych utworach
literackich.
24. Styl artystyczny i jego historyczna zmienność. Dokonaj analizy procesu na wybranych
przykładach z dwóch epok.
25. Magia liczb w reklamie. Omów zjawisko na wybranych przykładach.
26. Dokonując analizy języka różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują.
27. Język artykułów prasy młodzieżowej. Oceń jego wpływ na kulturę języka młodego
czytelnika.
28. Archaizacja w utworach XIX w. Zanalizuj zagadnienie na wybranych przykładach.
29. Omów funkcję zwrotów grzecznościowych używanych we współczesnej
polszczyźnie.
30. Mowa zakochanych w epoce staropolskiej i dziś. Dokonaj analizy i porównania
wybranych przykładów.
31. Mowa zakochanych w romantyzmie, neoromantyzmie i dziś. Dokonaj i porównania
wybranych przykładów.
32. Język w domu, w pracy, w szkole. Zanalizuj istotę zjawisk językowych.
33. Komizm słowny. Przedstaw sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych
autorów i epok.
34. Tak jeszcze mówi mój dziadek, a tak mówię ja. Porównaj język tych dwóch pokoleń.
35. Przedstaw i oceń język szyldów w Twoim mieście, uwzględniając różne odmiany ich
funkcji komunikatywnej i inne cechy.
36. Język nagłówków prasowych. Określ ich funkcję, stylistykę, budowę gramatyczną,
itp.
37 Funkcje tekstów reklamowych w kreowaniu współczesnego obrazu świata.
Dokonaj analizy językowej komunikatów.
38.Kolokwializmy i słownictwo dosadne w literaturze. Omów ich funkcje w wybranych
tekstach i oceń zasadność ich użycia.