Wyniki leczenia noworodków urodzonych z ciężkimi wadami
Transkrypt
Wyniki leczenia noworodków urodzonych z ciężkimi wadami
Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 5, zeszyt 2, 105-109, 2012 Wyniki leczenia noworodków urodzonych z ciężkimi wadami wrodzonymi wymagającymi wczesnej interwencji chirurgicznej w referencyjnym ośrodku opieki perinatalnej HALINA KONEFAŁ1, ELŻBIETA GAWRYCH2, MARIA BEATA CZESZYŃSKA1, ZBIGNIEW CELEWICZ3 Streszczenie Rozwój ultrasonograficznej diagnostyki perinatalnej pozwala na wczesne wykrycie zaburzeń rozwojowych płodu i ustalenie optymalnego terminu oraz sposobu rozwiązania ciąży w ośrodku wielospecjalistycznym. Taki sposób postępowania poprawia wyniki leczenia i zmniejsza śmiertelność około- i pooperacyjną. Celem pracy jest ocena wyników leczenia chirurgicznego noworodków z ciężkimi wrodzonymi zaburzeniami rozwojowymi urodzonych w referencyjnym ośrodku opieki perinatalnej. Analizą retrospektywną objęto dokumentację medyczną 109 noworodków z zaburzeniami rozwojowymi wymagającymi wczesnego leczenia chirurgicznego. Wszystkie noworodki urodziły się w Klinice Medycyny Matczyno-Płodowej, a następnie były hospitalizowane w Klinice Neonatologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie; 45,0% noworodków urodziło się przedwcześnie, a pozostałe 55,0% o czasie. Wadę wykryto prenatalnie u 89% płodów, a rodzaj wady został potwierdzony po urodzeniu. Brak rozpoznania prenatalnego dotyczył 11% noworodków z niedrożnością przełyku, jelita cienkiego i odbytu. Zgony stwierdzono u 7,3% noworodków z ciężkimi wadami, w tym troje zdyskwalifikowano z leczenia operacyjnego z powodu ciężkiego stanu ogólnego. Niski odsetek zgonów należy wiązać z prenatalnym wykryciem wady u większości noworodków, prawidłową opieką nad ciężarną oraz możliwością wdrożenia wielospecjalistycznego postępowania leczniczego u noworodków urodzonych w referencyjnym ośrodku opieki perinatalnej. Słowa kluczowe: prenatalna ultrasonografia, wady rozwojowe, noworodek, leczenie chirurgiczne Wprowadzenie Zaburzenia rozwojowe występują u ponad 2% żywo urodzonych noworodków, stanowiąc jedną z podstawowych przyczyn ich śmiertelności i zachorowalności. W ostatnich dekadach obserwuje się wyraźny wzrost rozpoznawalności wad wrodzonych już w okresie prenatalnym [1-3]. Wczesna ocena ultrasonograficzna określa nie tylko stan zdrowia, kondycję i nieprawidłowości rozwojowe płodu, ale także pozwala na przygotowanie rodziców na przyjęcie dziecka z ciężką wadą rozwojową, co ma istotne znaczenie w aspekcie psychospołecznym [4]; w niektórych wadach daje także możliwości leczenia chirurgicznego płodu, wewnątrzmacicznie. Ustalenie odpowiedniej opieki perinatalnej w ośrodku referencyjnym, indywidualne określenie terminu i rodzaju porodu oraz zabezpieczenie wczesnej interwencji chirurgicznej i leczenia w oddziale intensywnej opieki noworodkowej może mieć znaczący wpływ na końcowe wyniki i dalsze rokowanie. Celem naszych badań jest ocena uzyskanych wyników leczenia chirurgicznego u noworodków urodzonych z ciężkimi wrodzonymi zaburzeniami rozwojowymi w referencyjnym ośrodku opieki perinatalnej. Materiał i metody Analizie retrospektywnej poddano dokumentację medyczną noworodków urodzonych w latach 2005-2011, które zakwalifikowane zostały do wczesnej interwencji chirurgicznej w pierwszych dobach życia z powodu ciężkich wrodzonych wad rozwojowych. Leczenie operacyjne przeprowadzono w Klinice Chirurgii Dziecięcej i Onkologicznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego (PUM) w Szczecinie, a leczenie przed- i pooperacyjne prowadzono w Klinice Neonatologii PUM. Analizowany materiał obejmuje 109 noworodków, w tym 57 dziewczynek i 52 chłopców. Ocena dotyczyła następujących danych: powikłania ciąży u matki, prenatalne ultrasonograficzne rozpoznanie wady, czas trwania ciąży i rodzaj porodu (siłami natury, cięcie cesarskie), urodzeniowa masa ciała, stan ogólny noworodka oceniany według punktacji w skali Apgar, rodzaj rozpoznanych zaburzeń rozwojowych stwierdzonych bezpośrednio po urodzeniu, leczenie operacyjne (doba życia), wyniki i okres leczenia szpitalnego, powikłania pooperacyjne i przyczyny zgonu noworodka. Wyniki Powikłania w czasie ciąży wystąpiły u 38 matek, co stanowi 35% analizowanego materiału; wielowodzie stwierdzono u 15, infekcję wirusową u 6, cukrzycę ciążową u 4, ponadto 1 ciężarna przyjmowała leki z powodu padaczki i 1 – z powodu nadczynności tarczycy, a 2 inne z powodu niedoczynności tarczycy. W 9 przypadkach rozpoznano zakażenie wewnątrzmaciczne. 1 Klinika Neonatologii, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 2 Klinika Chirurgii Dziecięcej i Onkologicznej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 3 Klinika Medycyny Matczyno-Płodowej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 106 H. Konefał, E. Gawrych, M.B. Czeszyńska, Z. Celewicz O czasie urodziło 55% kobiet, a w 45% przypadków ciąża zakończyła się przedwcześnie. Czas trwania ciąży był zróżnicowany; 60 kobiet urodziło o czasie, tj. między 37. a 41. tygodniem ciąży, 42 kobiety – między 31. a 36. tygodniem, a 7 – między 23. a 30. tygodniem ciąży. Poród siłami natury dotyczył 19 kobiet (17,5%), u pozostałych 90 (82,5%) wykonano cięcie cesarskie ze względu na rozpoznaną prenatalnie ciężką wadę u dziecka lub stan matki zagrażający jej zdrowiu. W tabeli 1 zestawiono dane dotyczące masy urodzeniowej. Wynika z niej, że 39,5% noworodków urodziło się z masą ciała poniżej 2500 g. Aż 32 noworodki (29,35%) z analizowanej grupy urodziły się z cechami zespołu wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu. Tabela 1. Urodzeniowa masa ciała noworodków z wadami wrodzonymi wymagającymi interwencji chirurgicznej Masa ciała (g) < 1000 1001-1500 1501-2000 2001-2499 $ 2500 N (%) Zgon Przeżycie 4 (3,7%) 4 (3,7%) 8 (7,3%) 27 (24,8%) 66 (60.5%) 3 (75%) 0 (0,0%) 2 (25%) 1 (3,7%) 2 (3.0%) 1 (25%) 4 (100%) 6 (75%) 26 (96,3%) 64 (97,0%) Tabela 2. Stan urodzeniowy noworodków z wadami wrodzonymi wymagającymi interwencji chirurgicznej według skali Apgar Punktacja w skali Apgar 1-4 5-7 8-10 Ocena w 1. min N (%) 13 (11,9%) 41 (37,6%) 55 (50,5%) Ocena w 5. min N (%) 13 (11,9%) 40 (36,7%) 56 (51,4%) W tabeli 2 zestawiono dane dotyczące stanu urodzeniowego ocenionego według skali Apgar. Z danych zawartych w tabeli wynika, że w stanie dobrym urodziło się tylko około 50% badanej populacji noworodków z wadami wrodzonymi wymagającymi interwencji chirurgicznej. Prenatalne badanie ultrasonograficzne zostało wykonane u wszystkich ciężarnych, Zaburzenia rozwojowe płodu rozpoznano w 97 (89%) przypadkach. Były to: rozszczep kręgosłupa z wodogłowiem lub bez poszerzenia komór mózgowych – u 36 płodów (w tym u 4 dodatkowo stwierdzono brak lub niedorozwój jednej nerki i u 3 wadę serca), ubytek powłok brzusznych z wytrzewieniem jelit – u 20, i u jednego – olbrzymia przepuklina sznura pępowinowego, zarośnięcie przełyku – u 12 (w tym współistniejące wady: u 1 – zarośnięcie dwunastnicy, u 1 – zarośnięcie odbytu, u 1 – przepuklina oponowo-rdzeniowa i u 1 – rozszczep wargi i podniebienia). U 9 płodów rozpoznano zarośnięcie dwunastnicy ze współistniejącą wadą serca, u 3 – izolowane zarośnięcie odbytu, u 4 – niedrożność jelita i u 3 – przepuklinę przeponową. Torbiel w jamie brzusznej rozpoznano u 9 płodów bez sprecyzowania jej lokalizacji (jako punkt wyjścia podejrzewano jajnik lub ścianę przewodu pokarmowego). Wszystkie wady rozpoznane prenatalnie potwierdziły się po urodzeniu. W 9 przypadkach torbieli jamy brzusznej, torbiel jajnika stwierdzono śródoperacyjnie u 5 dziewczynek, torbiel przewodu pokarmowego u 4 noworodków. W 12 przypadkach (11%) nie rozpoznano zaburzeń rozwojowych w badaniu prenatalnym, w tym u 4 niedrożności przełyku, u 2 – zarośnięcia dwunastnicy, u 2 zarośnięcia jelita cienkiego i w pojedynczych przypadkach zdwojenia jelita (torbiel jelita), zarośnięcia odbytu, izolowanego wodogłowia i wad układu kostnego z olbrzymimi przepuklinami mosznowymi (tabela 1). Leczenie operacyjne przeprowadzono u 106 noworodków, w tym u 73 w pierwszej dobie życia, u 13 – w drugiej lub trzeciej dobie, u 5 – w czwartej lub piątej dobie, u pozostałych 15 w późniejszym okresie noworodkowym, co było podyktowane opóźnionym rozpoznaniem wady bądź jej rodzajem (niewymagająca pilnej operacji), lub ciężkim stanem dziecka i koniecznością wyrównania zaburzeń krążeniowo-oddechowych. Troje dzieci nie zakwalifikowano do leczenia chirurgicznego ze względu na ich ciężki stan ogólny uniemożliwiający podjęcie operacji, zmarły one w 1. dobie życia (wytrzewienie z ciężką wadą serca, rozszczep kręgosłupa z aplazją nerek i rozszczep kręgosłupa z niedorozwojem mózgu). Tabela 3. Prenatalne lub postnatalne rozpoznanie wady wymagającej interwencji chirurgicznej w analizowanej grupie noworodków Rodzaj wady Zarośniecie przełyku Zarośnięcie dwunastnicy Zarośnięcie jelita cienkiego Zarośnięcie odbytu Wytrzewienie Przepuklina oponowo-rdzeniowa Przepuklina przeponowa Torbiel jamy brzusznej Izolowane wodogłowie Wady ukł. kostnego i olbrzymie przepukliny mosznowe Razem Brak rozpoznania prenatalnego PrzeZgon Zgon życie 1 4 1 0 2 1 0 2 0 0 1 0 1 0 0 Rozpoznanie prenatalne Przeżycie 12 9 4 3 21 36 4 0 0 3 9 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 0 97 6 12 2 8 noworodków (7,3%) z analizowanej grupy zmarło, w tym troje dzieci nie zakwalifikowano do leczenia opera- Leczenie noworodków z ciężkimi wadami wrodzonymi wymagającymi interwencji chirurgicznej cyjnego z powodu ciężkiego stanu ogólnego i niewydolności wielonarządowej. Z pięciu pozostałych, jeden noworodek, urodzony w stanie średnio-ciężkim z masą ciała 1700 g, bez prenatalnego rozpoznania zarośnięcia przełyku, był operowany dopiero w 9. dobie życia, a w 15. dobie nastąpił zgon w przebiegu posocznicy i niewydolności wielonarządowej. Drugi – urodzony o czasie z masą ciała 2300 g w stanie średnio-ciężkim, operowany w 1. dobie życia z powodu rozległej przepukliny oponowo-rdzeniowej – zmarł w drugiej dobie z powodu masywnego wrodzonego zapalenia płuc i niewydolności wielonarządowej (zakażenie wewnątrzmaciczne). Trzeci – urodzony w 35. tygodniu ciąży z masą ciała 1620 g w stanie skrajnie ciężkim, był operowany w 2. dobie życia z powodu niedrożności dwunastnicy, powtórnie operowany w 10. dobie z powodu perforacji jelita cienkiego. Zgon nastąpił w 45. dobie z powodu masywnego zapalenia płuc i niewydolności oddechowej. U dziecka rozpoznano ponadto cechy dysmorficzne twarzy. Czwarty – urodzony w 35. tygodniu ciąży, z masą ciała 3300 g operowany był w 1. dobie życia z powodu zarośnięcia przełyku, w 3. dobie założono zbiornik Rickhama odbarczający wodogłowie. Zgon dziecka nastąpił w 27. dobie życia z powodu posocznicy. Piąty – urodzony w 37. tygodniu ciąży, z masą ciała 3550 g z rozpoznaniem przepukliny oponowo-rdzeniowej, wodogłowia, braku struktur móżdżku i hipoplazji obu nerek, operowany był w 1. dobie życia, zgon nastąpił w 9. dobie z powodu niewydolności nerek i zapalenia płuc. Dyskusja W ostatnich dwóch dekadach obserwujemy znaczny postęp w ultrasonograficznych badaniach prenatalnych, czego efektem jest między innymi wczesna identyfikacja wrodzonych zaburzeń rozwojowych. Pomimo stosunkowo niskiego odsetka występowania (2- 4% wszystkich urodzeń w Europie), wady wrodzone są w około 30% odpowiedzialne za zgon okołoporodowy w krajach rozwiniętych [3]. Rozpoznanie prenatalne wady u płodu dostarcza wskazówek dotyczących indywidualnego prowadzenia ciąży, właściwego leczenia zaburzeń po urodzeniu i umożliwia zapewnienie wielospecjalistycznej opieki w oddziale noworodkowym. Większość anomalii płodu stwierdzanych w badaniu ultrasonograficznym wiąże się z ryzykiem aneuploidii, zatem stanowi wskazanie do badania kariotypu płodu [5]. W niniejszym opracowaniu prenatalne rozpoznanie wady ustalono u 89% płodów, w tym u wszystkich potwierdzone ono zostało bezpośrednio po urodzeniu i/lub śródoperacyjnie. Do grupy tej zaliczono 9 noworodków, u których prenatalnie wykryto zmianę płynową w obrębie jamy brzusznej bez precyzowania jej punktu wyjścia. W czasie operacji stwierdzono torbiel jajnika u 5 dziewczynek i torbiel przewodu pokarmowego u 4 noworodków. Torbiele dużych rozmiarów o długiej szypule przemieszczają się w czasie badania, stąd jednoznaczne określenie ich lokalizacji w badaniu prenatalnym może być trudne. 107 W przedstawionym materiale dominowały zaburzenia rozwojowe kanału kręgowego ze współistniejącym wodogłowiem, stanowiąc 37,1% wszystkich rozpoznanych prenatalnie wad. Według Boyd i wsp., wada ta, w porównaniu z innymi nieprawidłowościami rozwojowych jest najłatwiej rozpoznawalną anomalią rozwojową w prenatalnych badaniach ultrasonograficznych, a stopień jej wykrywalności w różnych krajach europejskich wynosi od 71% do 97% [6]. W naszym materiale wada została rozpoznana w każdym przypadku. Stopień wykrywalności wytrzewienia i przepukliny pępowinowej określa się również jako wysoki, ale bardzo zróżnicowany w różnych krajach europejskich, mianowicie od 20% do 95% [7, 8]. W badaniach Barisic i wsp., obejmujących dużą populację europejską, czułość prenatalnego badania ultrasonograficznego dla wytrzewienia wynosi 83%, dla przepukliny pępowinowej 75% [9]. W naszym materiale zaburzenia rozwojowe powłok zostały rozpoznane prenatalnie u wszystkich płodów. Przepuklina przeponowa jest rzadką wadą, a stopień jej występowania określa się na 1,7 do 5,7 na 10 000 urodzeń [10]. Prenatalne rozpoznanie zaburzenia jest dość późne, bo zwykle w trzecim trymestrze ciąży. Stopień wykrywalności schorzenia w Europie ocenia się średnio na 59%, przy czym jest on znacznie niższy w Chorwacji, na Ukrainie i na Litwie (30%), natomiast wyższy w innych regionach Europy i wynosi 75% [11]. Śmiertelność noworodków z przepukliną przeponową jest nadal bardzo wysoka i wynosi od 33% do 58% i dotyczy głownie przypadków rozpoznanych w bardzo wczesnej ciąży [10, 12]. Według danych Jaillard i wsp. [13], śmiertelność przed 2. miesiącem życia ocenia się we Francji na 30%, przy czym większość noworodków umiera w pierwszych 24 godzinach życia z powodu niewydolności oddechowej i nadciśnienia płucnego. W przedstawionym materiale, wada stanowiła tylko 2,75% wszystkich zaburzeń rozwojowych i w każdym przypadku wykryta została prenatalnie oraz potwierdzona po urodzeniu. Wpływ na końcowy, pomyślny wynik leczenia tych noworodków miały niewątpliwie rozpoznanie prenatalne wady, dobry stan ogólny po urodzeniu oraz brak współistniejących ciężkich wad. Niedrożność przełyku jest rozpoznawana prenatalnie w około 25% we wczesnym okresie ciąży, możliwość wykrycia wady wzrasta w III trymestrze do 40%-50% przy współistniejącym wielowodziu z małym żołądkiem lub jego brakiem [14, 15]. W pracy Jasińskiej i wsp. w żadnym z 20 leczonych przypadków nie rozpoznano go prenatalnie [16]. Znacząco duży odsetek prenatalnego rozpoznania zarośnięcia przełyku w naszym materiale, bo wynoszący aż 75%, związany jest prawdopodobnie z wykonaniem badania ultrasonograficznego płodu w trzecim trymestrze ciąży w referencyjnym ośrodku opieki perinatalnej. 108 H. Konefał, E. Gawrych, M.B. Czeszyńska, Z. Celewicz Czułość prenatalnego rozpoznania wrodzonej niedrożności dwunastnicy i jelita cienkiego ocenia się na 87%, a zarośnięcia odbytu i odbytnicy, tylko na 5,4% [3], co znajduje potwierdzenie w naszych badaniach. Analizowane przez nas wyniki wskazują na znaczące różnice wieku ciążowego urodzonych dzieci. 45% porodów odbyło się przedwcześnie. Przedwczesne, indukowane porody spowodowane były najczęściej istniejącym u ciężarnej zakażeniem wewnątrzmacicznym lub/i zagrożeniem życia płodu obciążonego ciężkim zaburzeniem rozwojowym. Planowane rozwiązanie ciąży między 37. a 41. tygodniem ciąży miało miejsce tylko w 55% przypadków, w większości drogą cięcia cesarskiego, co było następstwem prenatalnego rozpoznania ciężkiej wady u płodu. Garne i wsp. oceniając wyniki badań europejskich stwierdzili, że przy rozpoznaniu prenatalnym wad rozwojowych średnia wieku ciążowego w momencie porodu wynosi 37 tygodni, a w około 50% przypadków do porodu dochodzi przedwcześnie [17]. Znalazło to potwierdzenie w uzyskanych przez nas wynikach. Należy podkreślić, że planowany sposób porodu w terminie optymalnym dla płodu znacznie poprawia szanse na przeżycie noworodka. Wcześniactwo i niedojrzałość wielonarządowa, w tym także immunologiczna są znacznymi czynnikami ryzyka dla noworodków obciążonych ciężkimi wrodzonymi wadami i prowadzą do ciężkich powikłań, zwłaszcza w okresie pooperacyjnym. Wnioski Wczesne prenatalne rozpoznanie zaburzeń rozwojowych pozwala zaplanować termin, rodzaj porodu i dalszą wielospecjalistyczną opiekę nad noworodkiem w referencyjnym ośrodku opieki perinatalnej. Poród w ośrodku referencyjnym umożliwia uzyskanie pomyślnego wyniku leczenia u noworodków wymagających wczesnej interwencji chirurgicznej, w tym także urodzonych przedwcześnie i/lub z małą masą ciała. Piśmiennictwo [1] Stoll C., Tenconi R., Clementi M. (2001) Euroscan Study Group: Detection of congenital anomalies by fetal ultrasonographic examination across Europe. Community Genet. 4: 225-232. [2] Saari- Kemppainen A., Karjalainen O., Ylöstalo P., Heinonen O.P. (1990) Ultrasound screening and perinatal mortality: controlled trial of systemic one-stage screening in pregnancy. Lancet 336: 387-391. [3] Grandjean H., Larroque D., Levi S. (1999) Eurofetus Study Group: The performance of routine ultrasonographic scre- ening of pregnancies in the Eurofetus Study. Am. J. Obstet. Gynecol. 181: 446-453. [4] Aite L., Zachara A., Mirante N. et al. (2011) Antenatal diagnosis of congenital anomaly: a really traumatic experience? J. Perinatol. 31: 760-763. [5] Stembalska A., Łaczmańska I., Dudarewicz L. (2011) Nieinwazyjne badania prenatalne w diagnostyce aneuploidii chromosomów 13, 18 i 21 – aspekty teoretyczne i praktyczne. Gi- nekol. Pol 82: 126-132. [6] Boyd P.A., Wellesley D.G., De Walle G.et al. (2000) Evalua- tion of the prenatal diagnosis of neural tube defects by fetal ultrasonographic examination in different centres across Europe. J. Med. Screen. 7: 169-174. [7] Dykes EH. (1996) Prenatal diagnosis and management of abdominal wall defects. Semin. Pediatr. Surg. 5: 90-94. [8] Fischer R., Attah A., Partington A., Dykes E. (1996) Impact of antenatal diagnosis on incidence and prognosis in abdominal wall defects. J. Pediatr. Surg. 31: 538-541. [9] Barisic I., Clementi M., Haussler M. et al. (2001) Euroscan Study Group. Evaluation of prenatal ultrasound diagnosis of fetal abdominal wall defects by 19 Europeanregistries. Ultra- sound Obstet Gynecol 18: 309-316. [10]Skari H., Bjornland K., Haugen T., Emblem R. (2000) Con- genital diaphragmatic hernia: a meta-analysis of mortality factors. J. Pediatr. Surg 35: 1187-1197. [11]Garne E., Haussler M., Barisic I. et al. ( 2002) Euroscan Study Group: Congenital diaphragmatic hernia: evaluation of prenatal diagnosis in 20 Europea regions. Ultrasound Obstet. Gynecol. 19: 329-333. [12]Dubois A., Storme L., Jaillard S. et al. (2000) Congenital her- nia of the diaphragm: a retrospective study of 123 cases recorded in the Neonatal Medicine Department, URHC in Lille between 1985 and 1996. Arch. Pediatr. 7: 132-142. [13]Jaillard S.M., Pierrat V., Dubois A. et al. (2003) Outcome at 2 years of infants with congenital diaphragmatic hernia: a population-based study. Ann. Thorac. Surg. 75: 250-256. [14]Haeusler M.C.H., Berghold A., Stoll C. et al. (2002) Prenatal ultrasonographic detection of gastrointestinal obstruction: results from 18 European congenital anomalny registries. Prenat. Diagn. 22: 616-623. [15]Sparey C., Jawaheer G., Barret A.M., Robson S.C. (2000) Esophageal atresia in the northern region congenital anomaly survey, 1985-1997: prenatal diagnosis and outcome. Am. J. Obstet. Gynecol. 182: 427-431. [16]Jasińska A., Antoniak B., Mierzawska-Schmidt M. et al. (2010) Wyniki leczenia noworodków z wrodzoną niedrożnością przełyku – analiza badań prenatalnych. Perinatol. Neonatol. Ginekol. 3: 96-100. [17]Garne E, Loane M, Dolk H. et al. (2005) Prenatal diagnosis of severe structural congenital malformations in Europe. Ultrasond Obstet. Gynecol. 25: 6-11. J Maria Beata Czeszyńska Klinika Neonatologii Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 72-010 Police, ul. Siedlecka 2 e-mail: [email protected] Results of treatment of newborns born with severe birth defects that require early surgical intervention in the reference center of perinatal care The development of prenatal ultrasound diagnosis allows for early detection of fetal abnormalities and to determine the optimal timing and method of delivery a newborn in the appropriate perinatal center with ability of surgical treatment. This procedure improves outcomes and reduces mortality peri-and postoperative. The aim of the study Leczenie noworodków z ciężkimi wadami wrodzonymi wymagającymi interwencji chirurgicznej was to assess the results of surgical treatment of newborns with severe birth defects born in the reference center of perinatal care in relation to prenatal diagnosis of severe congenital fetal malformations. Retrospective analysis of medical records of 109 infants with developmental disabilities require early surgical treatment was performed. All the newborns were born in the Department of Maternal-Fetal Medicine and next hospitalized in the Department of Neonatology Pomeranian Medical University in the years 2005-2011. 45.0% were born prematurely, and the rest 55.0% were full-term. Defect detected prenatally was in 89% of fetuses, and the type of defect was confirmed after birth. Lack of prenatal diagnosis was found in 11% of infants affected with esophageal, small bowel and rectum atresia. Deaths were observed in 7.3% of newborns with severe defects, including the three children who were disqualified from surgery because of severe general condition. The low percentage of deaths in newborns with severe congenital malformations treated surgically was associated with prenatal detection of defects in the majority of infants, proper care of the pregnant women and the ability to implement interdisciplinary approach to the treatment of infants born in the reference center of perinatal care. Key words: prenatal ultrasound, congenital malformations, newborn, surgical treatment 109