Zastosowanie biometrii

Krzysztof Krassowski
Ireneusz So³tyszewski
Zastosowania biometrii
– przegl¹d kluczowych
programów i rozwi¹zañ
w zakresie ochrony pañstwa
W ostatnich latach wœród wielu zastosowañ biometrii na pierwsze miejsce wysunê³o siê wspomaganie kontroli granicznej powi¹zane mniej lub
bardziej œciœle z potrzeb¹ skutecznego przeciwdzia³ania potencjalnie istniej¹cemu zagro¿eniu terrorystycznemu. W celu przedstawienia stanu
rzeczy autorzy dokonali przegl¹du
najistotniejszych projektów biometrycznych wdra¿anych obecnie na
œwiecie w obszarze bezpieczeñstwa
pañstwa.
Stany Zjednoczone
Ameryki Pó³nocnej
Po zamachu na budynki World
Trade Center w 2001 roku Stany
Zjednoczone sta³y siê jednym z niekwestionowanych liderów we wprowadzaniu technologii biometrycznych
w ramach ochrony granic pañstwowych oraz na potrzeby organów œcigania, postrzegaj¹c je przede
wszystkim jako efektywne narzêdzie
prewencji i minimalizacji zagro¿enia
terrorystycznego. Fundamentem legislacyjnym powszechnego stosowania przez agendy federalne danych
biometrycznych dla celów identyfikacji osób i weryfikacji ich to¿samoœci
sta³y siê trzy zasadnicze akty prawne:
USA Patriot Act z 24 paŸdziernika 2001 (ustawodawstwo antyterrorystyczne);
Aviation and Transportation Security Act z 10 listopada 2001
(ustawodawstwo w zakresie
bezpieczeñstwa lotnictwa cywilnego i transportu);
Enhanced Border Security and
Visa Entry Reform Act of 2002
z 14 maja 2002 (ustawodaw-
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07
stwo w zakresie bezpieczeñstwa granic i reformy wizowej).
Zawarte w nich regulacje, m.in.
udzielenie nowych kompetencji
agendom federalnym w zakresie
zbierania, przetwarzania i wykorzystywania danych biometrycznych,
otworzy³y now¹ erê w zakresie
ochrony bezpieczeñstwa pañstwa
i jego granic.
W ramach systemu instytucji federalnych g³ówn¹ rolê w zakresie stosowania systemów i aplikacji wykorzystuj¹cych dane biometryczne osób
odgrywa niew¹tpliwie funkcjonuj¹cy
od 2003 roku Departament Bezpieczeñstwa Wewnêtrznego (Department of Homeland Security – DHS),
który obecnie realizuje nastêpuj¹ce
federalne programy ochrony granic
z wykorzystaniem technologii biometrycznych:
US-VISIT – uznawany za najwy¿szy priorytet dzia³ania DHS,
kompleksowy program kontroli
granicznej, który ma zastosowanie do niemal wszystkich podró¿nych odwiedzaj¹cych USA
(nieliczne wyj¹tki to m.in.: dzieci
poni¿ej 14. roku ¿ycia i osoby
w podesz³ym wieku – powy¿ej
79. roku ¿ycia – oraz podró¿ni
ze specjalnymi kategoriami wiz
– np. NATO). W ramach pobierania danych biometrycznych
od podró¿nych skanowane s¹
odciski obu palców wskazuj¹cych oraz wykonywana jest cyfrowa fotografia twarzy. Procedura ta jest czêsto wdra¿ana
jeszcze przed przyjazdem do
USA, w ramach procesu wizowego w kraju macierzystym podró¿nego. Pozwala to zarówno
na sprawdzenie danych biome-
trycznych danej osoby z bazami
zawieraj¹cymi dane przestêpców i osób podejrzewanych
o dzia³alnoœæ terrorystyczn¹, jak
i na wykorzystanie ich do powtórnej autentyfikacji podró¿nego ju¿ w ramach kontroli granicznej (porównanie danych pozyskanych w trakcie kontroli
z danymi umieszczonymi w bazie). US-VISIT jest programem
stosowanym nie tylko w ramach
procedur wjazdowych, ale równie¿ wyjazdowych – obecnie
znajduje siê w fazie testów kontroli wyjazdowej na dwunastu
najwiêkszych lotniskach USA
oraz w dwóch portach morskich.
Partnerem Departamentu Bezpieczeñstwa
Wewnêtrznego
w realizacji programu US-VISIT
jest Departament Stanu.
Visa Waiver Program (VWP) –
w ramach którego okreœlono
wymagania dla paszportów biometrycznych podró¿nych niepodlegaj¹cych obowi¹zkowi wizowemu w USA. Zgodnie z jego
ustaleniami wszystkie paszporty
osób korzystaj¹cych z programu VWP wydane po 26 paŸdziernika 2006 roku powinny zawieraæ zintegrowany uk³ad scalony, umo¿liwiaj¹cy rejestracjê
i odczyt danych posiadacza zawartych w tym dokumencie oraz
wybranych danych biometrycznych – np. cyfrowej fotografii
twarzy (tzw. e-Passport). Podró¿ni pochodz¹cy z krajów niepodlegaj¹cych obowi¹zkowi wizowemu, lecz legitymuj¹cy siê
paszportami niespe³niaj¹cymi
ww. wymagañ, nie mog¹ ju¿ korzystaæ z programu VWP, zatem
5
w praktyce podlegaj¹ obowi¹zkowi uzyskania wizy.
Registered Traveller (RT) – inicjatywa, której celem jest zaoferowanie zweryfikowanym –
w ramach stosownych procedur
– uczestnikom programu znacznie uproszczonych procedur
kontroli bezpieczeñstwa (g³ównie na lotniskach) w zamian za
uzyskanie statusu RT, co wi¹¿e
siê miêdzy innymi z dobrowolnym udostêpnieniem stosownym w³adzom w³asnych danych
biometrycznych w rozszerzonym zakresie. Program znajduje
siê obecnie we wczesnej fazie
rozwoju, ma mieæ charakter
partnerstwa publiczno-prywatnego i byæ rozwi¹zaniem quasi-komercyjnym, tj. p³atnym dla
jego uczestników.
Nexus – program obejmuj¹cy
podró¿nych z Kanady czêsto
odwiedzaj¹cych USA. Jest on
eksperymentalnie wdra¿any na
lotnisku w Vancouver, gdzie jego uczestnicy, korzystaj¹c ze
zautomatyzowanych kiosków,
dokonuj¹ weryfikacji swojej to¿samoœci biometrycznej m.in.
z u¿yciem obrazu têczówki oka.
Nale¿y tak¿e – ze wzglêdów poznawczych – wspomnieæ o kontrowersyjnym programie biometrycznym realizowanym w latach
2002–2004 przez Departament Bezpieczeñstwa Wewnêtrznego – tzw.
NSEERS (System Rejestracji Wjazd–Wyjazd Bezpieczeñstwa Narodowego). Sk³ada³ siê on z dwóch elementów: rejestracji punktu wjazdu
i rejestracji krajowej. W obu przypadkach od osób podlegaj¹cych
NSEERS pobierane by³y dane biometryczne – odciski palców i zdjêcie
twarzy – dodatkowo osoby te podlega³y przes³uchaniu. Ponadto mog³y
one wje¿d¿aæ i wyje¿d¿aæ z USA tylko przez okreœlone, wyznaczone im
punkty graniczne. Rejestracji punktu
wjazdu podlegali co do zasady obywatele piêciu krajów arabskich – Iraku, Iranu, Libii, Sudanu i Syrii. W³adze imigracyjne mog³y jednak rozszerzyæ indywidualnie stosowanie
programu na obywatela ka¿dego
6
pañstwa obcego wje¿d¿aj¹cego do
USA po 10 wrzeœnia 2002 r. Z kolei
czêœæ obywateli (mê¿czyŸni w wieku
powy¿ej 16 lat legitymuj¹cy siê niektórymi rodzajami wiz) wybranych
krajów œwiata – w praktyce z ma³ymi
wyj¹tkami krajów arabskich – przebywaj¹cych w Stanach Zjednoczonych przed t¹ dat¹, a zatem niepodlegaj¹cych po przybyciu do USA
obowi¹zkowemu pobraniu danych
biometrycznych, zosta³a objêta drugim elementem NSEERS – rejestracj¹ krajow¹. Podzieleni na cztery
grupy wed³ug przynale¿noœci narodowoœciowej, zostali zobowi¹zani
do osobistego zg³aszania siê do
w³adz imigracyjnych USA w celu pobrania danych i poddania przes³uchaniu. Do po³owy 2003 roku rejestracji w NSEERS dokona³o ponad
85 000 osób, z których ponad
13 000 zosta³o ostatecznie deportowanych. Program ten spotka³ siê
z rozleg³¹ krytyk¹, zwracano uwagê
na fakt, ¿e mo¿e on byæ postrzegany
jako forma dyskryminacji niektórych
grup etnicznych czy religijnych. Warto te¿ podkreœliæ, ¿e jakkolwiek
NSEERS zosta³ technicznie zakoñczony i zast¹piony przez US-VISIT,
to Departamentowi Bezpieczeñstwa
Narodowego pozostawiono kompetencje do wezwania w ka¿dym czasie ka¿dej osoby w nim zarejestrowanej w celu przeprowadzenia dalszych przes³uchañ.
Dla stworzenia pe³nego obrazu
sytuacji nale¿y przedstawiæ pokrótce
tak¿e inne istotne programy realizowane aktualnie przez ró¿ne agendy
rz¹du federalnego USA, które wi¹¿¹
siê z problematyk¹ biometrii wykorzystywanej dla celów ochrony granic
lub innych, zwi¹zanych z potrzebami
wszelkiego rodzaju organów œcigania
i si³ zbrojnych Stanów Zjednoczonych. Nale¿y do nich zaliczyæ:
Programy badawcze Narodowego Instytutu Standaryzacji i Technologii (NIST – agenda Departamentu
Handlu) – realizowane w zakresie
technicznych aspektów weryfikacji
to¿samoœci i identyfikacji osób za pomoc¹ takich danych biometrycznych,
jak: zdjêcie twarzy, odciski palców
i obraz têczówki oka. NIST wypraco-
wuje standardy techniczne i rekomendacje, które nastêpnie implementowane s¹ w ró¿nego rodzaju
systemach informacji kryminalnej zawieraj¹cych dane biometryczne, wykorzystywanych przez kompetentne
organy. Mo¿na zatem przyj¹æ, ¿e
NIST tworzy techniczne podstawy
biometrii stosowanej przez agendy
federalne.
Programy Departamentu Obrony – w tym przede wszystkim ABIS
(Automated Biometrics Identification
System), który w istocie stanowi bazê danych wraz z narzêdziami programowymi i aplikacjami dostêpowymi. Ich zadaniem jest zbieranie,
przechowywanie i inteligentne, wieloaspektowe wyszukiwanie oraz kojarzenie ró¿nego rodzaju danych
biometrycznych osób, które znalaz³y
siê w krêgu zainteresowania organów stoj¹cych na stra¿y bezpieczeñstwa narodowego. W pocz¹tkowej fazie rozwoju ABIS wspiera
funkcjonalnoœci oferowane przez
odpowiadaj¹cy mu system Federalnego Biura Œledczego IAFIS (Integrated Automated Fingerprint Identification System) – znajduj¹ siê one
zreszt¹ w tej samej lokalizacji i zbudowane s¹ w oparciu o tê sam¹ architekturê systemow¹. Z czasem
system bêdzie rozszerzony o kolejne zaawansowane funkcje biometryczne – m.in. identyfikacjê obrazu
têczówki. Warto tak¿e wspomnieæ,
¿e w ramach Departamentu Obrony
funkcjonuje Biometrics Fusion Center (BFC – Centrum Fuzji Biometrycznych) – wyspecjalizowana jednostka badawczo-rozwojowa, której
zadaniem jest m.in. testowanie
i ewaluacja najnowszych komercyjnych technologii zwi¹zanych z biometri¹, a tak¿e ich wdra¿anie na potrzeby jednostek podleg³ych Departamentowi Obrony.
Programy Departamentu Sprawiedliwoœci – to przede wszystkim
wspomniany ju¿ powy¿ej IAFIS wykorzystywany przez Federalne Biuro
Œledcze do zautomatyzowanego porównywania odcisków palców, a tak¿e program NGI (Next Generation
Identification – Identyfikacja Nowej
Generacji), w istocie funkcjonalne
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07
rozszerzenie IAFIS, którego podstawowym zadaniem jest redukcja aktywnoœci kryminalnej i terrorystycznej
za pomoc¹ stosowania w procesie
wykrywczym zaawansowanych narzêdzi identyfikacji biometrycznej
o rozszerzonym zakresie i nowoczesnych technik informacji kryminalnej.
Programy Departamentu Stanu –
poza opisanym ju¿ wczeœniej uczestnictwem w programie US-VISIT, Departament Stanu odpowiada za wdro¿enie paszportu biometrycznego,
który po intensywnych przygotowaniach zosta³ ostatecznie wprowadzony do produkcji w drugiej po³owie
2006 roku. Amerykañski paszport
biometryczny jest wydawany obywatelom od sierpnia 2006 i spe³nia na
zasadach wzajemnoœci wymagania
stawiane w programie WVP paszportom biometrycznym z krajów obcych
(zakodowane dane z ostatniej strony
paszportu oraz zdjêcie cyfrowe jego
posiadacza).
Australia
Australia wyros³a w ostatnich latach na œwiatowego lidera stosowania dla potrzeb ochrony pañstwa rozwi¹zañ opartych na danych biometrycznych. Podstawy legislacyjne
w tej materii tworz¹ dwa zasadnicze
akty prawne:
Nowelizacja ustawy imigracyjnej
(Migration Act of 1958) z 2004 roku,
obowi¹zuj¹ca od 27 sierpnia 2004,
która stworzy³a prawne podstawy do
pobierania danych biometrycznych
i rozszerzy³a istotnie kompetencje
Departamentu Imigracji i Spraw Wielokulturowych w zakresie weryfikacji
to¿samoœci imigrantów na ró¿nych
etapach procesu imigracyjnego. Nowelizacja ta zawiera równie¿ regulacje zabezpieczaj¹ce prawo do prywatnoœci w zwi¹zku z pobieraniem
danych biometrycznych oraz okreœla
zasady przechowywania i udostêpniania tych danych;
Ustawa paszportowa z 2005 roku (Passport Act of 2005), obowi¹zuj¹ca od 1 lipca 2005 roku, tworz¹ca
prawne podstawy automatyzacji
ochrony granic pañstwowych i wprowadzaj¹ca australijski paszport bio-
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07
metryczny. Warto podkreœliæ, ¿e Australia wprowadzi³a powszechnie
paszporty biometryczne ju¿ w paŸdzierniku 2005 roku, wyprzedzaj¹c
w tej mierze tak Stany Zjednoczone,
jak i kraje Unii Europejskiej, zaœ samo rozwi¹zanie technologiczno-organizacyjne w tej mierze uwa¿ane
jest za wzorcowe.
Australia jest równie¿ krajem, który mo¿na stawiaæ za wzór w zakresie
instytucjonalno-organizacyjnego aspektu wykorzystywania danych biometrycznych dla celów ochrony pañstwa. Problematyka ta jest objêta tzw.
zintegrowanym podejœciem wyznaczonych organów administracji rz¹dowej – oprócz wspomnianego ju¿
Departamentu Imigracji i Spraw Wielokulturowych (DIMA) udzia³ bierze
w nim tak¿e Departament Spraw Zagranicznych i Handlu (DFAT) oraz
Australijska S³u¿ba Celna (Customs).
W ramach zintegrowanego podejœcia
DIMA zajmuje siê tworzeniem Repozytorium Identyfikacyjnego (Identification Services Repository – ISR),
które ma byæ jednolitym systemem
zawieraj¹cym wszelkie dane identyfikacyjne, w tym dane biometryczne,
pozyskane od obywateli pañstw obcych w toku procesu wizowego oraz
w toku czynnoœci wjazdu na terytorium Australii. Warto podkreœliæ, ¿e
w ramach realizowanego w ISR programu biometrycznego k³adzie siê
nacisk na implementacjê systemów
biometrycznych tak¿e w oœrodkach,
do których kierowani s¹ po ujawnieniu nielegalni imigranci.
W ramach rozwijania systemu
zautomatyzowanej ochrony granic
ju¿ od 2002 roku na kluczowych lotniskach miêdzynarodowych Australii
testowany jest interesuj¹cy system
weryfikacji to¿samoœci o nazwie
SmartGate. Jest to rozwi¹zanie firmy SAGEM Australasia, oparte organizacyjnie na tzw. kioskach
SmartGate, w których podró¿ny mo¿e dokonaæ weryfikacji swojej to¿samoœci za pomoc¹ porównania cyfrowego zdjêcia twarzy z danymi (równie¿ cyfrowe zdjêcie twarzy) przechowywanymi w australijskim paszporcie biometrycznym (ryc. 1).
W chwili obecnej nie nast¹pi³o jesz-
cze powszechne wdro¿enie ww. systemu na wszystkich lotniskach miêdzynarodowych Australii (trwa przed³u¿ona faza testowa dla limitowanej liczby podró¿nych i za³óg linii lotniczej Quantas, pe³ne wdro¿enie
SmartGate przewidywane jest w bie¿¹cym roku), niemniej wieloletnie testy i doœwiadczenia pozwoli³y na
uznanie tego rozwi¹zania za zdecydowany sukces. Podnosi siê, ¿e
dziêki SmartGate:
– zwiêkszy³a siê efektywnoœæ
ochrony granic;
– zmniejszy³o siê nasilenie zjawisk pos³ugiwania siê sfa³szowanymi lub skradzionymi paszportami;
– zwiêkszy³a siê przepustowoœæ
przejϾ granicznych;
– wzros³a wygoda pasa¿erów
zwi¹zana z autoweryfikacj¹ to¿samoœci.
Chile
Bardzo interesuj¹ce rozwi¹zanie
pilotowe w zakresie automatycznej
ochrony granic wprowadzono w 2004
roku na lotnisku w Santiago w Chile.
Motorem jego zastosowania by³a –
podobnie jak w innych krajach – potrzeba skuteczniejszej ochrony granic w zwi¹zku z rosn¹cym zagro¿eniem terrorystycznym. Organizacyjnie za wdro¿eniem tego przedsiêwziêcia stoi Policia Investigaciones
de Chile (PICH). Chilijski system kontroli biometrycznej to kombinacja
skonsolidowanych systemów rozpoznawania zdjêcia twarzy, weryfikacji
autentycznoœci dokumentów podró¿nych oraz odcisków palców, zorganizowanych na zasadach kiosków zarz¹dzanych z jednego centralnego
punktu (baza danych). Jego dzia³anie
wygl¹da w ten sposób, ¿e podró¿ny
przekazuje w kiosku swój dokument
podró¿ny (paszport) funkcjonariuszowi granicznemu, który dokonuje jego
weryfikacji przez automatyczny czytnik, po³¹czony w czasie rzeczywistym ze stosown¹ baz¹ danych osób
niepo¿¹danych. W tym samym czasie wykonywane jest cyfrowe zdjêcie
twarzy pasa¿era, które porównywane
jest z baz¹ fotografii osób niepo¿¹da-
7
nych, w tym osób podejrzanych o terroryzm, przestêpczoœæ miêdzynarodow¹ itp., oraz równolegle z danymi
zawartymi w sprawdzanym dokumencie podró¿nym (paszport biometryczny – zdjêcie twarzy posiadacza).
Dodatkowo istnieje funkcja pobrania
skanów odcisków palców. W wyniku
testów systemu ustalono, ¿e ca³a opisana tu procedura zajmuje w praktyce nie wiêcej ni¿ 30 sekund (bez daktyloskopowania) – wobec postawionego oryginalnie wymagania 45 sekund na obs³ugê jednego podró¿nego. W zwi¹zku z sukcesem fazy testowej PICH zamierza stopniowo
wdro¿yæ przedstawiony tu system
na wiêkszej liczbie przejœæ granicznych Chile – tak lotniczych, jak i l¹dowych.
Unia Europejska
Inicjatywy Unii Europejskiej w zakresie wdra¿ania systemów biometrycznych zosta³y ju¿ przybli¿one
w artykule pt.: „Biometria – zarys
problematyki”, który ukaza³ siê
w 254 numerze „Problemów Kryminalistyki”. Dlatego te¿ autorzy skoncentrowali siê w tym miejscu g³ównie na technicznych rozwi¹zaniach
w zakresie paszportu biometrycznego funkcjonuj¹cego w krajach cz³onkowskich Unii. Nale¿y przy tym podkreœliæ, ¿e paszporty te nie zosta³y
wprowadzone w UE w sposób skoordynowany, a inicjatywê w tym zakresie pozostawiono poszczególnym cz³onkom. Za stanowi¹c¹ swoisty wyznacznik dla dzia³añ krajów
cz³onkowskich, najogólniejsz¹ regulacjê wspólnotow¹ w zakresie
umieszczania identyfikatorów biometrycznych w dokumentach nale¿y
uznaæ Rozporz¹dzenie Rady WE
15139/04 w sprawie standardów zabezpieczeñ i identyfikatorów biometrycznych w paszportach obywateli
Unii Europejskiej.
Warto tak¿e wspomnieæ o kluczowych europejskich programach automatycznej kontroli granicznej, wdra¿anych w ostatnich latach przez niektóre kraje Unii, g³ównie na centralnych lotniskach miêdzykontynentalnych. S¹ to przede wszystkim:
8
testowany ju¿ od 2001 roku na
lotnisku Schiphol w Amsterdamie pierwszy europejski system
identyfikacji
biometrycznej
w oparciu o obraz têczówki oka
– aktualnie rozwijany i dostêpny
dla cz³onków specjalnie w tym
celu stworzonego programu Privium. Celem programu jest
m.in. praktyczna weryfikacja
dzia³ania automatycznego systemu identyfikacji biometrycznej
w warunkach du¿ego przep³ywu
pasa¿erów.
realizowany od 2004 roku na lotnisku we Frankfurcie nad Menem program biometrycznej
identyfikacji têczówki oka – bêd¹cy czêœci¹ tzw. inicjatywy
ABG (Automated and Biometrics-based Border Checks),
skupiaj¹cej 18 krajów europejskich – i prowadzony pod auspicjami niemieckiego Federalnego
Ministerstwa Spraw Wewnêtrznych i Federalnej Stra¿y Granicznej. System by³ testowany
na wybranej grupie pasa¿erów,
którzy wyrazili zgodê na pobranie danych biometrycznych
i wprowadzenie ich do bazy;
rozpoczêta w 2004 roku seria
projektów brytyjskich (Projekt
Iris – rozpoczêty na lotnisku
Heathrow i rozszerzany na inne
porty lotnicze Wielkiej Brytanii;
Projekt Semafor) bêd¹cych de
facto pierwsz¹ faz¹ wdra¿ania
pod auspicjami Ministerstwa
Spraw Wewnêtrznych Wielkiej
Brytanii najbardziej chyba kompleksowego w krajach UE programu ochrony granic z wykorzystaniem danych biometrycznych znanego jako e-Borders
(ma on funkcjonowaæ w pe³ni od
2014 roku).
Je¿eli chodzi o krajowe rozwi¹zania prawne w zakresie paszportów
biometrycznych, to aktem o zasadniczym znaczeniu dla ich wprowadzenia jest ustawa z dnia 13 lipca 2006
roku o dokumentach paszportowych
(DzU z 2006 r. Nr 143, poz. 1027).
Zgodnie z dyspozycj¹ art. 2 ustawy,
za dane biometryczne uznano wizerunek twarzy i odciski palców umiesz-
czone w dokumentach paszportowych w formie elektronicznej. Trzeba
jednak zwróciæ uwagê, ¿e obecnie na
podstawie przepisów rozporz¹dzenia
Ministra Spraw Wewnêtrznych i Administracji z 24 sierpnia 2006 r.
w sprawie dokumentów paszportowych oraz trybu postêpowania
w przypadku ujawnienia fa³szerstw
lub wad w tych dokumentach oraz
w sytuacji ich zniszczenia (DzU
z 2006 r. Nr 152, poz. 1090), w zakresie danych biometrycznych, od osób
sk³adaj¹cych wnioski paszportowe
wymagane jest jedynie dostarczenie
zdjêcia twarzy sporz¹dzonego wed³ug œciœle okreœlonej formu³y.
Wnioski
Przedstawiony w niniejszym artykule ogólnoœwiatowy przegl¹d najwa¿niejszych programów s³u¿¹cych
do realizacji zadañ ochrony pañstwa
z wykorzystaniem elementów biometrii pozwala na refleksjê w zakresie
potrzeb i perspektyw rozwoju oraz realnych warunków ich wykorzystywania.
W pierwszej kolejnoœci nale¿y
zwróciæ uwagê na asymetriê dzia³añ
w obrêbie Unii Europejskiej. Kraje
cz³onkowskie w nieznacznym stopniu realizuj¹ je w sposób skoordynowany w oparciu o zalecenia wspólnotowe. Wypada zauwa¿yæ, ¿e dokonano jedynie pierwszego kroku,
wprowadzaj¹c paszporty biometryczne w oparciu tylko o zdjêcia
twarzy posiadaczy. Wdro¿enie identyfikacji biometrycznej na podstawie
têczówki oka nie wysz³o w praktyce
poza fazê programów pilota¿owych
lub adresowanych do zamkniêtych
grup osób (przyk³ad Holandii).
W zwi¹zku z powy¿szym kluczow¹
kwesti¹ pozostaje unifikacja dzia³añ
cz³onków UE, której celem powinno
byæ opracowanie spójnego i efektywnego programu ochrony granic
unijnych. Odnosz¹c siê do regulacji
krajowych zwi¹zanych z paszportem
biometrycznym, wydaje siê, ¿e wykorzystanie daktyloskopii do celów
identyfikacji biometrycznej mo¿e nie
znaleŸæ szerszego zastosowania,
szczególnie w konfrontacji z testo-
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07
wanymi w krajach „starej” Unii rozwi¹zaniami stawiaj¹cymi zdecydowanie na identyfikacjê na podstawie
têczówki oka. Po dokonaniu wyczerpuj¹cego przegl¹du technologii
i projektów z zakresu biometrii wypada wreszcie skonstatowaæ, ¿e na
obecnym poziomie wiedzy nie jest
w praktyce mo¿liwe w³¹czenie do arsena³u œrodków biometrycznych metod z zakresu genetyki.
Odrêbn¹ kwesti¹, któr¹ nale¿y
wnikliwie rozwa¿yæ, jest problem
ochrony bezpieczeñstwa pañstwa
z wykorzystaniem elementów biometrycznych i zwi¹zanego z tym ograniczenia swobód obywatelskich. Dopiero przeprowadzenie realnej oceny
zagro¿enia terrorystycznego i masowa akcja informacyjna adresowana
do spo³eczeñstwa mog¹ przyczyniæ
siê do akceptacji ewentualnych ograniczeñ praw jednostki i powszechnego wprowadzenia metod biometrycznych do arsena³u œrodków ochrony
najszerzej rozumianego bezpieczeñstwa kraju.
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07
BIBLIOGRAFIA
1. Gasperson T.: Linux prepares
a Chile reception for terrorists, [w:]
„NewsForge” – gazeta Internetowa Linux
i Open Source z dnia 1 listopada 2004.
2. Most C.M.: Biometrics and Border
Control: Beyond US-Visit, [w:] „Digital ID
World”, wrzesieñ/paŸdziernik 2004, s. 17
i nast.
3. Krassowski K., So³tyszewski I.:
Biometria – zarys problematyki [w:] „Problemy Kryminalistyki” 2006, nr 254, s. 39.
Serwisy internetowe:
www.dhs.com – serwis internetowy
Departamentu Bezpieczeñstwa Wewnêtrznego USA
www.dod.com – serwis internetowy
Departamentu Obrony USA
www.state.gov – serwis internetowy
Departamentu Stanu USA
www.whitehouse.gov – serwis internetowy Bia³ego Domu (Prezydent USA)
www.tsa.gov – serwis internetowy
Agencji Bezpieczeñstwa Transportu
(USA)
www.nist.gov – serwis internetowy
Narodowego Instytutu Standaryzacji
i Technologii (USA)
www.usdoj.gov – serwis internetowy
Departamentu Sprawiedliwoœci (USA)
www.fbi.gov – serwis internetowy Federalnego Biura Œledczego (USA)
www.immi.gov.au – serwis internetowy Departamentu Imigracji i Spraw Wielokulturowych (Australia)
www.dfat.gov.au – serwis internetowy
Departamentu Spraw Zagranicznych
i Handlu (Australia)
www.customs.gov.au – serwis internetowy Australijskiej S³u¿by Celnej
www.biometrics.gov – centralny portal
internetowy ds. biometrii administracji federalnej USA
www.iris.gov.uk – serwis internetowy
programu IRIS pod auspicjami Home
Office.
Przywo³ywane akty prawne zosta³y
wykazane w treœci artyku³u.
9