Ustawienia akapitu i czcionki
Transkrypt
Ustawienia akapitu i czcionki
Kurs ECDL – Moduł 3 AKAPIT i CZCIONKA Microsoft Office Word 2003 Autor: Piotr Dębowski [email protected] Ustawienia akapitu i czcionki Creative Commons License Deed Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Na tych samych warunkach 3.0 Polska. Wolno: kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór tworzyć utwory zależne Na następujących warunkach: Uznanie autorstwa - Musisz przypisać „Akapit i czcionka w programie Microsoft Office Word 2003” do Piotr Dębowski (http://sites.google.com/site/eduklasa). Użycie niekomercyjne - Nie wolno używać tego utworu do celów komercyjnych. Na tych samych warunkach - Jeśli zmienia się lub przekształca niniejszy utwór, lub tworzy inny na jego podstawie, można rozpowszechniać powstały w ten sposób nowy utwór tylko na podstawie takiej samej licencji. Ze świadomością, że: Zrzeczenie - Każdy z tych warunków może zostać uchylony, jeśli uzyska się zezwolenie właściciela praw autorskich. Public Domain - Jeżeli utwór lub jakiekolwiek jego elementy, zgodnie z prawem właściwym, należą do domeny publicznej, to licencja w żaden sposób nie wpływa na ten status prawny. Inne prawa - Licencja nie wpływa w żaden sposób na następujące prawa: Uprawnienia wynikające z dozwolonego użytku ani innych obowiązujących ograniczeń lub wyjątków prawa autorskiego. Autorskie prawa osobiste autora; Ewentualne prawa osób trzecich do utworu lub sposobu wykorzystania utworu, takie jak prawo do wizerunku lub prawo do prywatności. Uwaga - w celu ponownego użycia utworu lub rozpowszechniania utworu należy wyjaśnić innym warunki licencji, na której udostępnia się utwór. 1 Ustawienia akapitu i czcionki Spis treści: 1. Wstęp.................................................................................................................................................................. 3 2. Ustawianie akapitu ............................................................................................................................................. 4 2.1. Wprowadzenie............................................................................................................................................. 4 2.2. Zaczynamy .................................................................................................................................................. 5 2.3. Co możemy ustawić .................................................................................................................................... 6 2.4. Wyrównywanie akapitu............................................................................................................................... 7 2.5. Ustawianie wcięcia pierwszego wiersza ..................................................................................................... 8 2.6. Podgląd ........................................................................................................................................................ 9 2.7. Odstępy „PRZED” i „PO”......................................................................................................................... 10 2.8. Odstęp między wierszami (interlinia) ....................................................................................................... 11 2.9. Efekt końcowy........................................................................................................................................... 13 3. Ustawienia czcionki.......................................................................................................................................... 14 3.1. Wprowadzenie........................................................................................................................................... 14 3.2. Omówienie narzędzia – czcionka .............................................................................................................. 15 3.3. Co możemy ustawić?................................................................................................................................. 16 3.4. Odstępy między znakami .......................................................................................................................... 18 2 Ustawienia akapitu i czcionki 1. Wstęp Jeżeli polecenie rozwiązywanego testu dotyczy „zachowania” tekstu tzn. odstępy między liniami, odstępy przed i po, wcięcia pierwszego wiersza czy sposobu wyrównywania. Musimy posłużyć się narzędziem AKAPIT. Natomiast w przypadku poleceń zmieniających: kształt, wielkość, kolor, odstępy miedzy literami (znakami) itp. pisma – korzystamy z narzędzia CZCIONKA. 3 Ustawienia akapitu i czcionki 2. Ustawianie akapitu 2.1. Wprowadzenie Po wprowadzeniu tekstu do dokumentu zwykle istnieje potrzeba ułożenia tekstu tak aby wyglądał ładnie, czytelnie i profesjonalnie ☺ Nie chcemy zazwyczaj aby wyglądał on jak na przytoczonej ilustracji Rys. 2.1. Wtedy z pomocą przychodzą nam narzędzia formatowania tekstu dostępne w oknie „Akapit”. Rys. 2.1. Tekst bez ustawionego formatowania 4 Ustawienia akapitu i czcionki 2.2. Zaczynamy Zaznaczamy (najlepiej myszką) fragment, który chcemy zmodyfikować, następnie z menu podręcznego (klikniecie prawym klawiszem myszki) wybieramy „Akapit” (Rys. 2.2).1 Rys. 2.2. Włączanie okna „akapit”. 1 Możemy również wybrać tę opcje z menu Format. 5 Ustawienia akapitu i czcionki 2.3. Co możemy ustawić W oknie „Akapit” ustawiamy: 1. Sposób wyrównania tekstu (do lewej, do prawej, tekst wyśrodkowany oraz wyjustowany) 2. Wcięcia: czyli odsunięcie całego akapitu od lewego lub prawego marginesu. 3. Specjalne: po rozwinięciu tej opcji możemy ustawić wcięcie pierwszego wiersza akapitu oraz wielkość tego wcięcia (w cm). 4. Odstępy: przed akapitem i po akapicie (w punktach lub cm) 5. Interlinia: inaczej odstępy między wierszami (pojedyncze, 1,5 czy podwójne)2 6. Pod tym klawiszem możemy dla zaznaczonego fragmentu tekstu ustawić tabulatory Rys. 2.3. Wygląd okna „Akapit”. 2 Można też w polu „Co” wprowadzić inna wartość np. 1,4 6 Ustawienia akapitu i czcionki 2.4. Wyrównywanie akapitu W tym miejscu ustawiamy wyrównywanie akapitu (zwykle tekst powinien być wyjustowany) (Rys. 2.4). Rys. 2.4. Włączanie wyjustowania tekstu. 7 Ustawienia akapitu i czcionki 2.5. Ustawianie wcięcia pierwszego wiersza Jeżeli chcemy aby akapit posiadał wcięcie pierwszego wiersza (tzw. Wcięcie akapitowe) odpowiednie opcje znajdziemy w narzędziu AKAPIT (Rys. 2.5). Proszę zwrócić uwagę na to, że nie zmieniamy wartości w polu Wcięcia tylko Specjalne ustawiamy na pierwszy wiersz i podajemy wartość wcięcia (w cm). Rys. 2.5. Wcięcie pierwszego wiersza. 8 Ustawienia akapitu i czcionki 2.6. Podgląd W dolnej części okna mamy podgląd (Rys. 2.6) na zmiany jakie zostaną wprowadzone po zatwierdzeniu ustawień. Widzimy tam fragment przykładowego tekstu z wprowadzonymi ustawieniami. Rys. 2.6. w podglądzie widzimy jakie zmiany zostaną wprowadzone do formatowania akapitu. 9 Ustawienia akapitu i czcionki 2.7. Odstępy „PRZED” i „PO” Zmiany odstępów przed i po akapicie wprowadza zwykle w dokumencie dzięki czemu tak ustawiony tekst jest bardziej czytelny. Zmiany te możemy również ustawiać dla dowolnego elementu np. tytuły rozdziałów (zrobione Nagłówkiem 1 lub Nagłówkiem 2) czy nawet dla obrazków dzięki czemu możemy łatwo sterować przepływem tekstu i nie musimy wstawiać dodatkowych „enterów” jeżeli chcemy zwiększyć odstęp „po” lub „przed” jakimś elementem (Rys. 2.7). Przykład 1 Rys. 2.7. Ustawianie odstępów „po” i „przed” akapitem. Zaznaczamy tekst. Uruchamiamy narzędzie akapit i w części odstępy ustawiamy odstęp PO (jeżeli zachodzi taka potrzeba również odstęp PRZED (Rys. 2.7). 10 Ustawienia akapitu i czcionki Przykład 2 Rys. 2.8. Ustawiamy odstęp „PO” na 12 punktów a „PRZED” na 0 punktów. 2.8. Odstęp między wierszami (interlinia) Samo pojęcie interlinii jest dużo bardziej skomplikowane i wymaga obszernego komentarza3 jednak na potrzeby kursu przyjmujemy że pojęcia „odstęp między wierszami” oraz „interlinia” są wymienne i oznaczają to samo. Elegancko przygotowany tekst, który jednocześnie możemy znacznie łatwiej i szybciej przeczytać. Powinien mieć ustawiony odstęp między wierszami na 1,5 (wiersza). Jednocześnie tekst taki zajmował będzie znacznie więcej „papieru” co należy uwzględnić w momencie projektowania dokumentu. Zmiany w odstępach między linijkami dokonujemy także w narzędziu akapit (Rys. 2.9). w polu „interlinia” możemy ustawić wartość odstępu na pojedyncza, 1,5 wiersza, podwójna oraz co najmniej, dokładnie i wielokrotność. 3 Wiele informacji na temat „interlinii” można znaleźć w Internecie oraz w literaturze poświeconej składowi i łamaniu tekstu. 11 Ustawienia akapitu i czcionki Rys. 2.9. Ustawienie odstępu miedzy wierszami (linijkami). Pole „Co” opcji interlinia pozwala na ustawienie innej wartości niż domyślne 1, 1,5 czy 2 jeżeli np. ustawimy w polu wartość 1,4 to w polu interlinia automatycznie ustawi się „wielokrotność” a odstęp miedzy wierszami zostanie ustawiony o 40% większy niż pojedynczy. (Przy ustawieniu wartości Co na 1,6 będzie to odstęp o 60% większy itd.). 12 Ustawienia akapitu i czcionki 2.9. Efekt końcowy Po wprowadzeniu tych ustawień uzyskujemy tekst taki jak na Rys. 2.10. Cały dokument który Państwo teraz czytacie został również przygotowany według tych wytycznych. Możemy zaobserwować wcięcie pierwszego wiersza w każdym z akapitów, odstępy między wierszami ustawione na 1,5 wiersza, odstępy po akapitach ustawione na 12 punktów, tekst jest wyjustowany. Rys. 2.10. Tak będzie wyglądał akapit po wprowadzeniu zaprezentowanych powyżej ustawień. Dodatkowo po obrazkach ustawiony jest odstęp na 6 punktów tak aby wstawione podpisy nie przylegały bezpośrednio do ilustracji. Także odstępy po i przed tytułami rozdziałów zostały ustawione na 12 punktów w celu zwiększenia przejrzystości tekstu. 13 Ustawienia akapitu i czcionki 3. Ustawienia czcionki 3.1. Wprowadzenie Dobór czcionki jest sprawą kluczową dla czytelności dokumentu. Ogólni przyjęte zasady projektowania dokumentów (tak został również przygotowany ten dokument) zakładają, że tekst akapitu powinien być pisany czcionką szeryfową (ang. Serif) a tytuły rozdziałów czcionką bez szeryfową (ang.: Sans serif). Dzięki czemu nasze oczy łatwiej prześlizgują się po krawędziach teksty akapitowego (osoby ćwiczące szybkie czytanie mogą czytać nawet po kilka linijek tekstu jednocześnie), natomiast czcionka „trudniejsza” do przeczytania – bez szeryfowa mocniej przykuwa uwagę, musimy zwolnic jej czytanie, powinna być stosowana do tytułów rozdziałów. Szeryfowa – np. Times New Roman Bez szeryfowa – np. Verdana Inne popularne czcionki bez szeryfowe to Helvetica, Arial, Tahoma oraz w nowym Office czcionka Calibri a szeryfowe: Bookman Olod Style czy Book Antiqua Kolejna zasada dotycząca czcionek mówi że na jednej stronie nie powinno być więcej niż trzy kroje pisma. Stosowanie większej ich ilości powoduje wprowadzenie wizualnego bałaganu i pogarsza odbiór dokumentu. 14 Ustawienia akapitu i czcionki 3.2. Omówienie narzędzia – czcionka W celu zmiany czcionki zastosowanej w tekście4 zaznaczamy ten tekst myszką a następnie z menu podręcznego (prawy klawisz myszy) wybieramy narzędzie czcionka. Możemy również wybrać to narzędzie z MENU FORMAT (Rys. 3.1). Rys. 3.1. Okno narzędzia - Czcionka Tak jak w przypadku narzędzia akapit zmiany wprowadzane w tym oknie dotyczą tylko zaznaczonego fragmentu tekstu. 4 Poprawnie powinno się stosować nazwę Font zamiast czcionka – jednak przyjąłem, że takie nazewnictwo będzie łatwiejsze w odbiorze. 15 Ustawienia akapitu i czcionki 3.3. Co możemy ustawić? W oknie „Czcionka” dostępne są trzy zakładki: czcionka, odstępy miedzy znakami oraz efekty tekstowe. w zakładce czcionka dostępne SA następujące ustawienia: Sekcja 1: Tutaj dostępne są ustawienia kroju (Arial, Times New Roman) i wielkości czcionki (12, 13, 14, itd.) oraz jej stylu (normalny, kursywa, pogrubiona itp.) Sekcja 2: W tym miejscu możemy ustawić dodatkowe opcje takie jak: Kolor czcionki oraz styl podkreślenia (rodzaj linii podkreślającej dany tekst). Sekcja 3: Opcje dostępnej w tej części okna „Czcionka” pozwalają na wprowadzenie kolejnych zmian w sposobie wyświetlania czcionki: 16 Ustawienia akapitu i czcionki Rys. 3.2. Efekty dodawane do czcionki. Uwaga: Dostępny w dolnej części klawisz „Domyślne” – NIE PRZYWRACA ustawień domyślnych tylko tworzy nowe ustawienie domyślne dla danej czcionki we wszystkich nowych dokumentach. 17 Ustawienia akapitu i czcionki 3.4. Odstępy między znakami Ustawienie rzadko stosowane w zwykłym tekście akapitowym, natomiast czasem przydaje się w przypadku projektowania elementów graficznych (okładki, zaproszenia, dyplomy) . Aby zmienić odstępy między znakami (rozstrzelenie lub ściśnięcie) zaznaczamy tekst wybieramy narzędzie czcionka i przechodzimy do zakładki „Odstępy miedzy znakami (Rys. 3.3). Rys. 3.3. Zmiana domyślnego odstępu miedzy znakami. W oknie tym możemy zmienić odstępy (w poziomie) między znakami – tekst będzie albo rozciągnięty albo ściśnięty [1]. Możemy także zmienić położenie tekstu względem wiersza (podniesienie, obniżenie)[2]. UWAGA: Okno narzędzia czcionka w zakładce efekty tekstowe daje możliwość dodania do tekstu innych efektów np. miganie tekstu, iskrzenie itp. 18 Ustawienia akapitu i czcionki Spis ilustracji: Rys. 2.1. Tekst bez ustawionego formatowania ..................................................................................................... 4 Rys. 2.2. Włączanie okna „akapit”......................................................................................................................... 5 Rys. 2.3. Wygląd okna „Akapit”. ........................................................................................................................... 6 Rys. 2.4. Włączanie wyjustowania tekstu. ............................................................................................................. 7 Rys. 2.5. Wcięcie pierwszego wiersza. .................................................................................................................. 8 Rys. 2.6. w podglądzie widzimy jakie zmiany zostaną wprowadzone do formatowania akapitu. ........................ 9 Rys. 2.7. Ustawianie odstępów „po” i „przed” akapitem..................................................................................... 10 Rys. 2.8. Ustawiamy odstęp „PO” na 12 punktów a „PRZED” na 0 punktów. ................................................... 11 Rys. 2.9. Ustawienie odstępu miedzy wierszami (linijkami). .............................................................................. 12 Rys. 2.10. Tak będzie wyglądał akapit po wprowadzeniu zaprezentowanych powyżej ustawień....................... 13 Rys. 3.1. Okno narzędzia - Czcionka ................................................................................................................... 15 Rys. 3.2. Efekty dodawane do czcionki. .............................................................................................................. 17 Rys. 3.3. Zmiana domyślnego odstępu miedzy znakami. .................................................................................... 18 19