Ustawienia akapitu i czcionki

Transkrypt

Ustawienia akapitu i czcionki
Kurs ECDL – Moduł 3
AKAPIT i CZCIONKA
Microsoft Office Word 2003
Autor: Piotr Dębowski
[email protected]
Ustawienia akapitu i czcionki
Creative Commons License Deed
Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne
- Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
Wolno:
kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór
tworzyć utwory zależne
Na następujących warunkach:
Uznanie autorstwa - Musisz przypisać „Akapit i czcionka w programie Microsoft Office Word 2003” do
Piotr Dębowski (http://sites.google.com/site/eduklasa).
Użycie niekomercyjne - Nie wolno używać tego utworu do celów komercyjnych.
Na tych samych warunkach - Jeśli zmienia się lub przekształca niniejszy utwór, lub tworzy inny na jego
podstawie, można rozpowszechniać powstały w ten sposób nowy utwór tylko na podstawie takiej samej
licencji.
Ze świadomością, że:
Zrzeczenie - Każdy z tych warunków może zostać uchylony, jeśli uzyska się zezwolenie właściciela praw
autorskich.
Public Domain - Jeżeli utwór lub jakiekolwiek jego elementy, zgodnie z prawem właściwym, należą do
domeny publicznej, to licencja w żaden sposób nie wpływa na ten status prawny.
Inne prawa - Licencja nie wpływa w żaden sposób na następujące prawa:
Uprawnienia wynikające z dozwolonego użytku ani innych obowiązujących ograniczeń lub wyjątków prawa
autorskiego.
Autorskie prawa osobiste autora;
Ewentualne prawa osób trzecich do utworu lub sposobu wykorzystania utworu, takie jak prawo do wizerunku
lub prawo do prywatności.
Uwaga - w celu ponownego użycia utworu lub rozpowszechniania utworu należy wyjaśnić innym warunki
licencji, na której udostępnia się utwór.
1
Ustawienia akapitu i czcionki
Spis treści:
1. Wstęp.................................................................................................................................................................. 3
2. Ustawianie akapitu ............................................................................................................................................. 4
2.1. Wprowadzenie............................................................................................................................................. 4
2.2. Zaczynamy .................................................................................................................................................. 5
2.3. Co możemy ustawić .................................................................................................................................... 6
2.4. Wyrównywanie akapitu............................................................................................................................... 7
2.5. Ustawianie wcięcia pierwszego wiersza ..................................................................................................... 8
2.6. Podgląd ........................................................................................................................................................ 9
2.7. Odstępy „PRZED” i „PO”......................................................................................................................... 10
2.8. Odstęp między wierszami (interlinia) ....................................................................................................... 11
2.9. Efekt końcowy........................................................................................................................................... 13
3. Ustawienia czcionki.......................................................................................................................................... 14
3.1. Wprowadzenie........................................................................................................................................... 14
3.2. Omówienie narzędzia – czcionka .............................................................................................................. 15
3.3. Co możemy ustawić?................................................................................................................................. 16
3.4. Odstępy między znakami .......................................................................................................................... 18
2
Ustawienia akapitu i czcionki
1. Wstęp
Jeżeli polecenie rozwiązywanego testu dotyczy „zachowania” tekstu tzn. odstępy między liniami, odstępy
przed i po,
wcięcia pierwszego wiersza czy sposobu wyrównywania. Musimy posłużyć się narzędziem
AKAPIT.
Natomiast w przypadku poleceń zmieniających: kształt, wielkość, kolor, odstępy miedzy literami
(znakami) itp. pisma – korzystamy z narzędzia CZCIONKA.
3
Ustawienia akapitu i czcionki
2. Ustawianie akapitu
2.1. Wprowadzenie
Po wprowadzeniu tekstu do dokumentu zwykle istnieje potrzeba ułożenia tekstu tak aby wyglądał ładnie,
czytelnie i profesjonalnie ☺
Nie chcemy zazwyczaj aby wyglądał on jak na przytoczonej ilustracji Rys. 2.1. Wtedy z pomocą
przychodzą nam narzędzia formatowania tekstu dostępne w oknie „Akapit”.
Rys. 2.1. Tekst bez ustawionego formatowania
4
Ustawienia akapitu i czcionki
2.2. Zaczynamy
Zaznaczamy (najlepiej myszką) fragment, który chcemy zmodyfikować, następnie z menu podręcznego
(klikniecie prawym klawiszem myszki) wybieramy „Akapit” (Rys. 2.2).1
Rys. 2.2. Włączanie okna „akapit”.
1
Możemy również wybrać tę opcje z menu Format.
5
Ustawienia akapitu i czcionki
2.3. Co możemy ustawić
W oknie „Akapit” ustawiamy:
1. Sposób wyrównania tekstu (do lewej, do prawej, tekst wyśrodkowany oraz wyjustowany)
2. Wcięcia: czyli odsunięcie całego akapitu od lewego lub prawego marginesu.
3. Specjalne: po rozwinięciu tej opcji możemy ustawić wcięcie pierwszego wiersza akapitu oraz
wielkość tego wcięcia (w cm).
4. Odstępy: przed akapitem i po akapicie (w punktach lub cm)
5. Interlinia: inaczej odstępy między wierszami (pojedyncze, 1,5 czy podwójne)2
6. Pod tym klawiszem możemy dla zaznaczonego fragmentu tekstu ustawić tabulatory
Rys. 2.3. Wygląd okna „Akapit”.
2
Można też w polu „Co” wprowadzić inna wartość np. 1,4
6
Ustawienia akapitu i czcionki
2.4. Wyrównywanie akapitu
W tym miejscu ustawiamy wyrównywanie akapitu (zwykle tekst powinien być wyjustowany) (Rys. 2.4).
Rys. 2.4. Włączanie wyjustowania tekstu.
7
Ustawienia akapitu i czcionki
2.5. Ustawianie wcięcia pierwszego wiersza
Jeżeli chcemy aby akapit posiadał wcięcie pierwszego wiersza (tzw. Wcięcie akapitowe) odpowiednie
opcje znajdziemy w narzędziu AKAPIT (Rys. 2.5).
Proszę zwrócić uwagę na to, że nie zmieniamy wartości w polu Wcięcia tylko Specjalne ustawiamy na
pierwszy wiersz i podajemy wartość wcięcia (w cm).
Rys. 2.5. Wcięcie pierwszego wiersza.
8
Ustawienia akapitu i czcionki
2.6. Podgląd
W dolnej części okna mamy podgląd (Rys. 2.6) na zmiany jakie zostaną wprowadzone po zatwierdzeniu
ustawień. Widzimy tam fragment przykładowego tekstu z wprowadzonymi ustawieniami.
Rys. 2.6. w podglądzie widzimy jakie zmiany zostaną wprowadzone do formatowania akapitu.
9
Ustawienia akapitu i czcionki
2.7. Odstępy „PRZED” i „PO”
Zmiany odstępów przed i po akapicie wprowadza zwykle w dokumencie dzięki czemu tak ustawiony
tekst jest bardziej czytelny. Zmiany te możemy również ustawiać dla dowolnego elementu np. tytuły
rozdziałów (zrobione Nagłówkiem 1 lub Nagłówkiem 2) czy nawet dla obrazków dzięki czemu
możemy łatwo sterować przepływem tekstu i nie musimy wstawiać dodatkowych „enterów” jeżeli chcemy
zwiększyć odstęp „po” lub „przed” jakimś elementem (Rys. 2.7).
Przykład 1
Rys. 2.7. Ustawianie odstępów „po” i „przed” akapitem.
Zaznaczamy tekst. Uruchamiamy narzędzie akapit i w części odstępy ustawiamy odstęp PO (jeżeli
zachodzi taka potrzeba również odstęp PRZED (Rys. 2.7).
10
Ustawienia akapitu i czcionki
Przykład 2
Rys. 2.8. Ustawiamy odstęp „PO” na 12 punktów a „PRZED” na 0 punktów.
2.8. Odstęp między wierszami (interlinia)
Samo pojęcie interlinii jest dużo bardziej skomplikowane i wymaga obszernego komentarza3 jednak na
potrzeby kursu przyjmujemy że pojęcia „odstęp między wierszami” oraz „interlinia” są wymienne i oznaczają
to samo.
Elegancko przygotowany tekst, który jednocześnie możemy znacznie łatwiej i szybciej przeczytać.
Powinien mieć ustawiony odstęp między wierszami na 1,5 (wiersza). Jednocześnie tekst taki zajmował będzie
znacznie więcej „papieru” co należy uwzględnić w momencie projektowania dokumentu.
Zmiany w odstępach między linijkami dokonujemy także w narzędziu akapit (Rys. 2.9). w polu
„interlinia” możemy ustawić wartość odstępu na pojedyncza, 1,5 wiersza, podwójna oraz co najmniej,
dokładnie i wielokrotność.
3
Wiele informacji na temat „interlinii” można znaleźć w Internecie oraz w literaturze poświeconej składowi i łamaniu tekstu.
11
Ustawienia akapitu i czcionki
Rys. 2.9. Ustawienie odstępu miedzy wierszami (linijkami).
Pole „Co” opcji interlinia pozwala na ustawienie innej wartości niż domyślne 1, 1,5 czy 2 jeżeli np.
ustawimy w polu wartość 1,4 to w polu interlinia automatycznie ustawi się „wielokrotność” a odstęp miedzy
wierszami zostanie ustawiony o 40% większy niż pojedynczy. (Przy ustawieniu wartości Co na 1,6 będzie to
odstęp o 60% większy itd.).
12
Ustawienia akapitu i czcionki
2.9. Efekt końcowy
Po wprowadzeniu tych ustawień uzyskujemy tekst taki jak na Rys. 2.10. Cały dokument który Państwo
teraz czytacie został również przygotowany według tych wytycznych. Możemy zaobserwować wcięcie
pierwszego wiersza w każdym z akapitów, odstępy między wierszami ustawione na 1,5 wiersza, odstępy po
akapitach ustawione na 12 punktów, tekst jest wyjustowany.
Rys. 2.10. Tak będzie wyglądał akapit po wprowadzeniu zaprezentowanych powyżej ustawień.
Dodatkowo po obrazkach ustawiony jest odstęp na 6 punktów tak aby wstawione podpisy nie przylegały
bezpośrednio do ilustracji. Także odstępy po i przed tytułami rozdziałów zostały ustawione na 12 punktów
w celu zwiększenia przejrzystości tekstu.
13
Ustawienia akapitu i czcionki
3. Ustawienia czcionki
3.1. Wprowadzenie
Dobór czcionki jest sprawą kluczową dla czytelności dokumentu. Ogólni przyjęte zasady projektowania
dokumentów (tak został również przygotowany ten dokument) zakładają, że tekst akapitu powinien być pisany
czcionką szeryfową (ang. Serif) a tytuły rozdziałów czcionką bez szeryfową (ang.: Sans serif). Dzięki czemu
nasze oczy łatwiej prześlizgują się po krawędziach teksty akapitowego (osoby ćwiczące szybkie czytanie mogą
czytać nawet po kilka linijek tekstu jednocześnie), natomiast czcionka „trudniejsza” do przeczytania –
bez szeryfowa mocniej przykuwa uwagę, musimy zwolnic jej czytanie, powinna być stosowana do tytułów
rozdziałów.
Szeryfowa – np. Times New Roman
Bez szeryfowa – np. Verdana
Inne popularne czcionki bez szeryfowe to Helvetica, Arial, Tahoma oraz w nowym Office czcionka
Calibri a szeryfowe: Bookman Olod Style czy Book Antiqua
Kolejna zasada dotycząca czcionek mówi że na jednej stronie nie powinno być więcej niż trzy kroje
pisma. Stosowanie większej ich ilości powoduje wprowadzenie wizualnego bałaganu i pogarsza odbiór
dokumentu.
14
Ustawienia akapitu i czcionki
3.2. Omówienie narzędzia – czcionka
W celu zmiany czcionki zastosowanej w tekście4 zaznaczamy ten tekst myszką a następnie z menu
podręcznego (prawy klawisz myszy) wybieramy narzędzie czcionka. Możemy również wybrać to narzędzie
z MENU FORMAT (Rys. 3.1).
Rys. 3.1. Okno narzędzia - Czcionka
Tak jak w przypadku narzędzia akapit zmiany wprowadzane w tym oknie dotyczą tylko zaznaczonego
fragmentu tekstu.
4
Poprawnie powinno się stosować nazwę Font zamiast czcionka – jednak przyjąłem, że takie nazewnictwo będzie łatwiejsze
w odbiorze.
15
Ustawienia akapitu i czcionki
3.3. Co możemy ustawić?
W oknie „Czcionka” dostępne są trzy zakładki: czcionka, odstępy miedzy znakami oraz efekty tekstowe.
w zakładce czcionka dostępne SA następujące ustawienia:
Sekcja 1:
Tutaj dostępne są ustawienia kroju (Arial, Times New Roman) i wielkości czcionki (12, 13, 14, itd.) oraz jej
stylu (normalny, kursywa, pogrubiona itp.)
Sekcja 2:
W tym miejscu możemy ustawić dodatkowe opcje takie jak:
Kolor czcionki oraz styl podkreślenia (rodzaj linii podkreślającej dany tekst).
Sekcja 3:
Opcje dostępnej w tej części okna „Czcionka” pozwalają na wprowadzenie kolejnych zmian w sposobie
wyświetlania czcionki:
16
Ustawienia akapitu i czcionki
Rys. 3.2. Efekty dodawane do czcionki.
Uwaga:
Dostępny w dolnej części klawisz „Domyślne” – NIE PRZYWRACA ustawień domyślnych tylko tworzy
nowe ustawienie domyślne dla danej czcionki we wszystkich nowych dokumentach.
17
Ustawienia akapitu i czcionki
3.4. Odstępy między znakami
Ustawienie rzadko stosowane w zwykłym tekście akapitowym, natomiast czasem przydaje się
w przypadku projektowania elementów graficznych (okładki, zaproszenia, dyplomy) .
Aby zmienić odstępy między znakami (rozstrzelenie lub ściśnięcie) zaznaczamy tekst wybieramy
narzędzie czcionka i przechodzimy do zakładki „Odstępy miedzy znakami (Rys. 3.3).
Rys. 3.3. Zmiana domyślnego odstępu miedzy znakami.
W oknie tym możemy zmienić odstępy (w poziomie) między znakami – tekst będzie albo rozciągnięty
albo ściśnięty [1]. Możemy także zmienić położenie tekstu względem wiersza (podniesienie, obniżenie)[2].
UWAGA:
Okno narzędzia czcionka w zakładce efekty tekstowe daje możliwość dodania do tekstu innych efektów np.
miganie tekstu, iskrzenie itp.
18
Ustawienia akapitu i czcionki
Spis ilustracji:
Rys. 2.1. Tekst bez ustawionego formatowania ..................................................................................................... 4
Rys. 2.2. Włączanie okna „akapit”......................................................................................................................... 5
Rys. 2.3. Wygląd okna „Akapit”. ........................................................................................................................... 6
Rys. 2.4. Włączanie wyjustowania tekstu. ............................................................................................................. 7
Rys. 2.5. Wcięcie pierwszego wiersza. .................................................................................................................. 8
Rys. 2.6. w podglądzie widzimy jakie zmiany zostaną wprowadzone do formatowania akapitu. ........................ 9
Rys. 2.7. Ustawianie odstępów „po” i „przed” akapitem..................................................................................... 10
Rys. 2.8. Ustawiamy odstęp „PO” na 12 punktów a „PRZED” na 0 punktów. ................................................... 11
Rys. 2.9. Ustawienie odstępu miedzy wierszami (linijkami). .............................................................................. 12
Rys. 2.10. Tak będzie wyglądał akapit po wprowadzeniu zaprezentowanych powyżej ustawień....................... 13
Rys. 3.1. Okno narzędzia - Czcionka ................................................................................................................... 15
Rys. 3.2. Efekty dodawane do czcionki. .............................................................................................................. 17
Rys. 3.3. Zmiana domyślnego odstępu miedzy znakami. .................................................................................... 18
19