docAneks Dobrowolne wytyczne dotyczące włączania różnorodności
download 
Reklamacja Transkrypt
Aneks Dobrowolne wytyczne dotyczące włączania różnorodności
Aneks Dobrowolne wytyczne dotyczące włączania różnorodności biologicznej do ocen oddziaływania na środowisko A. Etapy procesu B. Zagadnienia różnorodności biologicznej na różnych etapach ocen oddziaływania na środowisko 1. Przegląd 2. Analiza zakresu 3. Ocena oraz wycena oddziaływania, oraz opracowanie alternatyw 4. Raportowanie: Oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko (EIS) 5. Rewizja treści oświadczenia dotyczącego oceny oddziaływania na środowisko 6. Podejmowanie decyzji 7. Monitorowanie, zapewnianie zgodności, wdrażanie oraz audyt środowiskowy Załączniki 1. PROPOZYCJA ZESTAWU KRYTERIÓW OPRACOWANIA NA POZIOMIE KRAJOWYM PRZEGLĄDU DO DALSZEGO 2. PROPOZYCJA LISTY USŁUG EKOSYSTEMOWYCH 3. ASPEKTY DOTYCZĄCE RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNE: KOMPOZYCJA, STRUKTURA ORAZ KLUCZOWE PROCESY DOBROWOLNE WYTYCZNE DOTYCZĄCE WŁĄCZANIA RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ DO OCEN ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO 1. Struktura wytycznych została opracowana zgodnie z przyjętymi międzynarodowymi procedurami dobrych praktyk dotyczących ocen oddziaływania na środowisko (EIA). 2/ Celem ich jest skuteczniejsza integracja zagadnień dotyczących różnorodności biologicznej z procesem EIA. 2. Krajowy system EIA poddawany jest regularnej ocenie oraz rewizji. Celem niniejszych wytycznych jest zapewnienie wsparcia władzom krajowym, regionalnym lub międzynarodowym agencjom, zgodnie z zapotrzebowaniem, w bardziej skutecznym włączaniu zagadnień różnorodności biologicznej podczas takich rewizji, podczas których PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com można zapewnić istotne wzmocnienie procesu EIA. Dotyczy to również dalszych prac nad praktycznymi wytycznymi, koniecznymi do przeprowadzenia rozważań nad warunkami ekologicznymi, społeczno-ekonomicznymi, kulturowymi oraz instytucjonalnymi, dla których system EIA został opracowany. 3. Treść wytycznych koncentruje się na promowaniu oraz ułatwianiu włączania różnorodności biologicznej do procesu EIA. Nie stanowią one technicznego podręcznika na temat sposobu przeprowadzenia oceny oddziaływania na różnorodność biologiczną 4. Przegląd i analiza zakresu stanowią krytyczne dla procesu EIA fazy, i w związku tym zwraca się na nie szczególną uwagę. Przegląd jest etapem zapoczątkowującym proces EIA. Podczas analizy zakresu dokonuje się identyfikacji stosownych oddziaływań, co ma odzwierciedlenie w zakresie pracy danego studium oceny oddziaływania. Faza analizy zakresu zdefiniowana została jako krytyczna ze względu na to, że prowadzi ona do identyfikacji zagadnień, które poddane zostaną badaniom, a także dostarcza ona informacji referencyjnych, na bazie których wyniki tych badań zostaną poddane ocenie. Analiza zakresu oraz rewizja są to procesy, które zazwyczaj związane są z jakąś formą przekazu informacji, konsultacji lub udziału społecznego. Podczas analizy zakresu może dojść do określenia obiecujących działań alternatywnych, które doprowadzić mogą do znaczącego ograniczenia lub też całkowitej eliminacji negatywnych wpływów wywieranych na różnorodność biologiczną. A. Etapy procesu 5. Ocena oddziaływania na środowisko (EIA) to proces oceny prawdopodobnych wpływów na środowisko, jakie mogą być spowodowane przez proponowane projekty lub prace, 3/ biorąc pod uwagę powiązane ze sobą społeczno-ekonomiczne, kulturowe oraz związane ze zdrowiem człowieka wpływy, zarówno pozytywne jak i negatywne. Skuteczne uczestnictwo zainteresowanych podmiotów, w tym społeczności rdzennych i lokalnych, stanowi warunek wstępny dla skuteczności procesu EIA. Pomimo istniejących na całym świecie różnic dotyczących regulacji prawnych oraz praktyk, podstawowe elementy składowe procesu EIA zawierały będą koniecznie następujące fazy: (a) Przegląd służący określeniu, które projekty lub prace wymagają przeprowadzenia pełnej lub częściowej oceny oddziaływania; (b) Analiza zakresu służy określeniu, które potencjalne oddziaływania powinny być poddane ocenie (w oparciu o wymagania prawne, konwencje międzynarodowe, wiedzę ekspertów oraz zaangażowanie społeczeństwa), w celu określenia alternatywnych rozwiązań, które pozwalają na uniknięcie, złagodzenie lub zrównoważenie negatywnych wpływów na różnorodność biologiczną (zakładając możliwość nie przeprowadzania prac, znalezienia alternatywnych rozwiązań lub obszarów, gdzie nie ma oddziaływania, włączenia do projektu mechanizmów ochronnych lub zapewnienia sposobów zrównoważania skutków wpływów negatywnych), a w końcu służy opracowaniu punktów referencyjnych dla oceny oddziaływania; (c) Ocena oraz wycena oddziaływania, oraz opracowanie alternatyw umożliwiających przewidywanie i określanie prawdopodobnego oddziaływania na środowisko wywieranego przez proponowany projekt lub prace, w tym również opracowanie szczegółowych działań alternatywnych; PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com (d) Raportowanie: Oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko (EIS) lub też raport EIA, w tym środowiskowy plan zarządzania (EMP) oraz nietechniczne streszczenie dla szerokiego ogółu odbiorców; (e) Rewizja treści oświadczenia dotyczącego oceny oddziaływania na środowisko, w oparciu o punkty referencyjne (analiza zakresu) oraz uczestnictwo społeczeństwa (w tym władz); (f) Podejmowanie decyzji dotyczących zatwierdzenia lub odrzucenia danego projektu, oraz pod jakimi warunkami; a także (g) Monitorowanie, zapewnianie zgodności, wdrażanie oraz audyt środowiskowy. Monitorowanie czy przewidywane oddziaływanie oraz proponowane środki łagodzenia jego skutków pojawiają się zgodnie z tym, co zostało stwierdzone w treści EMP. Weryfikacja zgodności z EMP w celu zapewnienia, że nieprzewidywalne wpływy lub też nieskuteczne próby ich złagodzenia zostały odpowiednio zidentyfikowane oraz uwzględnione w odpowiednio krótkim czasie. B. Zagadnienia różnorodności biologicznej na różnych etapach procesu oceny oddziaływania na środowisko 1. Przegląd 6. Przegląd służy określeniu, które propozycje powinny stanowić przedmiot oceny EIA, wykluczeniu tych procesów, co do których istnieje duże prawdopodobieństwo, że nie będą miały negatywnego wpływu środowiskowego, a także określenia wymaganego poziomu przeprowadzanej oceny. Kryteria przeglądu powinny zawierać środki dotyczące różnorodności biologicznej, ponieważ w innym przypadku powstaje ryzyko, że propozycje projektów o potencjalnie znaczącym wpływie na różnorodność biologiczna zostaną pominięte. Rezultatem przeglądu jest decyzja dotycząca tego przeglądu. 7. Ponieważ prawne wymagania dla przeprowadzenia procesu EIA niekoniecznie gwarantować muszą, że pod uwagę brana będzie różnorodność biologiczna, należy rozważyć możliwość włączenia do tego procesu kryteriów związanych z tą różnorodnością, lub też opracowanie nowych kryteriów przeglądu. Informacje istotne dla opracowania kryteriów przeglądu można znaleźć w krajowych strategiach różnorodności biologicznej oraz planach działań (NBSAP), lub też w innych równoznacznych z nimi dokumentach. Strategie te dostarczają szczegółowych informacji na temat priorytetów związanych z ochroną środowiska oraz na temat typów oraz statusu ochronnego ekosystemów. Ponadto opisują one trendy oraz zagrożenia na poziomie zarówno ekosystemów, jak i gatunków, oraz dostarczają przegląd planowanych działań ochronnych. 8. Istotne pytania ze względu na różnorodność biologiczną. Biorąc pod uwagę trzy cele główne Konwencji, zasadnicze pytania, na które należy znaleźć odpowiedź w ramach procesu EIA to: (a) Czy planowane działanie wpłynie w sposób bezpośredni lub pośredni na środowisko biofizyczne, w taki sposób lub doprowadzi do takich zmian biologicznych, że zwiększy się ryzyko wyginięcia genotypów, odmian uprawnych, różnorodności, populacji gatunków, lub też pojawi się zagrożenie utraty siedlisk lub ekosystemów? PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com (b) Czy planowane działanie przekracza maksymalne zrównoważone korzyści, zdolność produkcyjną siedliska / ekosystemu lub też maksymalny możliwy do zaakceptowania poziom zakłócenia zasobów, populacji lub ekosystemu, biorąc pod uwagę całkowite spektrum wartości tych zasobów, populacji lub ekosystemów? (c) Czy rezultatem planowanego działania będą zmiany związane z dostępem do zasobów biologicznych oraz / lub z prawami, które tych zasobów dotyczą? 9. W celu umożliwienia opracowania kryteriów przeglądu, powyższe pytania zostały sformułowane dla trzech poziomów różnorodności oraz przedstawione w tabeli poniżej. Tabela 1. Pytania dotyczące przeglądu oddziaływań na różnorodnością biologiczną Poziom Ochrona różnorodności Zrównoważone wykorzystanie różnorodności biologicznej różnorodności biologicznej Różnorodność Czy planowane działanie Czy planowane działanie wpływa na ekosystemowa 4/ doprowadziłoby, w sposób zrównoważone wykorzystanie przez bezpośredni lub pośredni, do człowieka ekosystemu/-ów lub typów poważnych zniszczeń lub całkowitej użytkowania gruntów/-u w taki utraty ekosystemy/-ów, lub typów sposób, że wykorzystanie to staje się użytkowania gruntów/-u, a w ten destrukcyjne lub niezrównoważone sposób do utraty usług (np. utrata usług ekosystemowych ekosystemowych posiadających posiadających wartość społeczną oraz wartość naukową / ekonomiczną, lub / lub ekonomiczną)? też wartość kulturową? Różnorodność Czy planowane działanie Czy planowane działanie wpłynęłoby gatunkowa 43/ spowodowałoby bezpośrednią lub na zrównoważone wykorzystanie pośrednią utratę populacji jakiegoś populacji danego gatunku? gatunku? Różnorodność Czy rezultatem planowanego Czy planowane działanie prowadzi do genetyczna działania byłoby wyginięcie utraty na poziomie lokalnym populacji lokalnego endemicznego różnorodności / odmian gatunku posiadającego wartość uprawnych/odmian uprawnych roślin naukową, ekologiczną lub oraz / lub udomowionych zwierząt i kulturową? ich pochodnych, genów lub genomów posiadających znaczenie społeczne, naukowe lub ekonomiczne? 10. Typy istniejących mechanizmów przeglądu zawierają: (a) Pozytywne listy określające projekty podlegające ocenie EIA (lista kwalifikująca). Niedogodnością tej metody jest to, że znaczenie oddziaływania projektu w sposób istotny uzależnione jest od charakteru środowiska, na które ten wpływ jest wywierany, czego nie bierze się pod uwagę. Kilka krajów wykorzystuje (lub wykorzystywało) listy negatywne definiujące te projekty, które nie podlegały ocenie EIA (lista wykluczająca). Oba typy list powinny zostać poddane ponownej ocenie w celu stwierdzenia czy dotyczą one zagadnień związanych z różnorodnością biologiczną. PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com (b) Listy definiujące te regiony geograficzne, na terenie których znajduje się istotna różnorodność biologiczna i przez to wymagają przeprowadzenia oceny EIA. Zaletą tej metody jest to, że koncentruje się ona raczej na wrażliwości środowiska, na który dany wpływ jest wywierany, a nie na typie projektu; (c) Ocenę eksperta (zawierającą lub też nie badanie w ograniczonym zakresie, nazywane wstępnym badaniem środowiskowym lub wstępną oceną środowiskową). Zespół ekspertów powinien również posiadać fachową wiedzę na temat różnorodności biologicznej; a także (d) Połączenie listy oraz oceny eksperta w celu określenia potrzeb przeprowadzenia EIA. 11. Decyzja związana z przeglądem określa odpowiedni poziom oceny. Rezultatem tego przeglądu może być stwierdzenie, że: (a) Proponowany projekt jest "pełen wad", co oznacza, że nie jest on spójny z międzynarodowymi lub krajowymi konwencjami, strategiami lub regulacjami prawnymi. Realizacja takiego projektu nie jest zalecana. W przypadku, gdy stron proponująca decyduje się realizować taki projekt na własne ryzyko, projekt ten wymaga przeprowadzenia oceny EIA; (b) Ocena EIA jest wymagana (projekt taki jest często określany mianem projektu A); (c) Zalecane jest przeprowadzenie ograniczonego badania środowiskowego ze względu na to, że oczekiwane oddziaływanie będzie miało również charakter ograniczony; decyzja związana z przeglądem opiera się na zestawie kryteriów zawierających wzorce jakościowe lub wartości progowe (projekt taki jest często określany mianem projektu B); (d) W dalszym ciągu istnieje brak pewności czy ocena EIA jest wymagana i należy przeprowadzić wstępne badanie środowiskowe w celu określenia czy projekt wymaga oceny EIA; oraz (e) Projekt nie wymaga przeprowadzenia oceny EIA. 12. Kryteria przeglądu włączające różnorodność biologiczną określają okoliczności, dla których uzasadnione jest przeprowadzenie oceny EIA biorąc pod uwagę potrzeby różnorodności biologicznej. Kryteria te mogą dotyczyć: (a) Kategorii działań, co do których wiadomo, że wywierają wpływ na różnorodność biologiczną, w tym wartości progowych odnoszących się do wielkości obszaru interwencji oraz / lub zakresu, okresu trwania lub częstotliwości podejmowanego działania; (b) Zakresu zmiany biofizycznej, powodowanej przez podejmowane działanie; lub też (c) Map wskazujących na obszary istotne dla różnorodności biologicznej, które często zawierać będą informacje na temat ich statusu prawnego. 13. Sugerowana metoda opracowania kryteriów przeglądu włączających różnorodność biologiczną, która łączy w sobie powyższe rodzaje kryteriów, zawiera następujące etapy: (i) opracowanie mapy przeglądu dotyczącej różnorodności biologicznej wskazującej na obszary, co do których wymagane jest zastosowanie oceny EIA; (ii) określenie działań, dla których PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com ocena EIA jest wymagana; (iii) zdefiniowanie wartości progowych służących rozróżnieniu działań, które wymagają przeprowadzenia pełnej, ograniczonej/nieokreślonej oceny EIA, lub nie wymagają jej wcale (patrz: aneks 1 zawierający uniwersalny zestaw kryteriów przeglądu). Sugerowana metoda bierze pod uwagę wartości różnorodności biologicznej (w tym cenione usługi ekosystemowe), a także działania, które mogą wpływać na czynniki zmian różnorodności biologicznej. 14. Tam gdzie jest to możliwe, kryteria przeglądu włączające różnorodność biologiczną powinny być zintegrowane z procesem opracowania (lub rewizji) krajowych strategii różnorodności biologicznej oraz planów działania. Proces ten może prowadzić do pozyskania cennych informacji na temat między innymi oceny krajowego rozmieszczenia różnorodności biologicznej, wraz z priorytetami i celami szczegółowymi ochrony przyrody, które to informacje mogą wspomagać dalszy rozwój kryteriów przeglądu EIA. 15. Faza 1. Zgodnie z zasadami podejścia ekosystemowego, mapa przeglądu różnorodności biologicznej jest opracowana w sposób, który określa istotne usługi ekosystemowe (zastępując tym samym koncepcję wrażliwych obszarów – patrz: załącznik 2 poniżej). Mapa ta opiera się na ocenie ekspertów i powinna być w sposób formalny zatwierdzona. 16. Sugerowane kategorie określonych obszarów geograficznych, odnoszące się do istotnych usług ekosystemowych, to (a) Obszary oferujące istotne usługi regulujące w odniesieniu do zachowania różnorodności biologicznej: Obszary chronione: w zależności od uwarunkowań prawnych obowiązujących w danym kraju, obszary te można zdefiniować jako obszary, na terenie których zakazane są jakiekolwiek działania prowadzone przez człowieka lub też jako obszary, na których wymagane jest zawsze przeprowadzenie oceny oddziaływania z zachowaniem odpowiedniego wymaganego poziomu szczegółowości. Obszary, na których znajdują się zagrożone ekosystemy pozostające poza obszarami chronionymi formalnie, tam gdzie pewnego rodzaju działania (patrz: faza 2) zawsze wymagać będą przeprowadzenie oceny oddziaływania z zachowaniem odpowiedniego wymaganego poziomu szczegółowości. Obszary określone jako istotne dla zachowania kluczowych ekologicznych lub ewolucyjnych procesów, tam gdzie pewnego rodzaju działania (patrz: faza 2) zawsze wymagać będą przeprowadzenie oceny oddziaływania z zachowaniem odpowiedniego wymaganego poziomu szczegółowości. Obszary znane jako siedliska zagrożonych gatunków, które zawsze wymagać będą przeprowadzenia oceny oddziaływania z zachowaniem odpowiedniego wymaganego poziomu szczegółowości. (b) Obszary oferujące istotne usługi regulujące dla celów zachowania naturalnych procesów odnoszących się do gleby, wody lub powietrza, tam gdzie przeprowadzenie oceny oddziaływania z zachowaniem odpowiedniego wymaganego poziomu szczegółowości jest zawsze wymagane. Przykładem takich obszarów mogą być obszary wodno-błotne, gleby ulegające silnej erozji lub gleby ruchome chronione przez roślinność (np. wzgórza o dużym PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com nachyleniu, wydmy), obszary zalesione, obszary nabrzeżne oraz przybrzeżne obszary buforowe, itp.; (c) Obszary dostarczające istotne usługi, tam gdzie przeprowadzenie oceny oddziaływania z zachowaniem odpowiedniego wymaganego poziomu szczegółowości jest zawsze wymagane. Przykładem takich obszarów mogą być rezerwowe obszary surowcowe, obszary lądowe lub wodne w sposób tradycyjny zajmowane lub wykorzystywane przez społeczności rdzenne i lokalne, obszary hodowli ryb, itp.; (d) Obszary oferujące istotne usługi kulturowe, tam gdzie przeprowadzenie oceny oddziaływania z zachowaniem odpowiedniego wymaganego poziomu szczegółowości jest zawsze wymagane. Przykładem takich obszarów mogą być malownicze krajobrazy, miejsca dziedzictwa narodowego, miejsca święte, itp.; (e) Obszary oferujące inne stosowne usługi systemowe (takie jak obszary gromadzące wody powodziowe, obszary zawierające zasoby wód gruntowych, zlewnie, obszary o znaczącej wartości krajobrazowej, itp.); potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania oraz / lub poziom tej oceny powinny zostać określone (w zależności od stosowanego systemu przeglądu); (f) Wszystkie pozostałe obszary: nie jest wymagane przeprowadzenie oceny ze względu na różnorodność biologiczną (przeprowadzenie oceny EIA może być jednak wymagane ze względu na innego rodzaju powody). 17. Faza 2: Określenie działań, dla których może być wymagane przeprowadzenie oceny oddziaływania ze względu na różnorodność biologiczną. Działanie te scharakteryzowane zostały za pomocą następujących bezpośrednich czynników zmiany: (a) Zmiany dotyczące użytkowania ziemi lub pokrycia ziemi, oraz podziemnego wydobycia: powyżej określonej powierzchni dotkniętej zmianami - ocena EIA jest zawsze wymagana bez względu na lokalizację działania; określić należy wartości progowe dla poziomu oceny dotyczące powierzchni (obszaru podziemnego), której dana zmiana dotyczy; (b) Zmiany dotyczące wykorzystania ekosystemów morskich oraz / lub nadbrzeżnych, a także obszarów wydobycia z dna morskiego: powyżej określonej powierzchni dotkniętej zmianami - ocena EIA jest zawsze wymagana bez względu na lokalizację działania; określić należy wartości progowe dla poziomu oceny dotyczące powierzchni (obszaru podziemnego), której dana zmiana dotyczy; (c) Fragmentacja, zazwyczaj związana z infrastrukturą liniową. Powyżej zdefiniowanej długości - ocena EIA jest zawsze wymagana bez względu na lokalizację działania; określić należy wartości progowe dla poziomu oceny dotyczące długości proponowanych prac infrastrukturalnych; (d) Emisje, ścieki oraz inne emisje chemiczne, termalne, radiacyjne oraz emisje hałasu – należy odnieść poziom przeprowadzonej oceny do mapy usług ekosystemowych; (e) Wprowadzanie lub usuwanie gatunków, zmiany w kompozycji ekosystemu, w jego strukturze lub kluczowych procesach ekosystemowych odpowiedzialnych za zachowanie PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com ekosystemów oraz związanych z nimi usług (patrz: załącznik 2 poniżej zawierający ich listę) należy odnieść poziom przeprowadzonej oceny do mapy usług ekosystemowych; 18. Należy zauważyć, że powyższe kryteria odnoszą się jedynie do różnorodności biologicznej oraz spełniają jedynie uzupełniającą funkcję w przypadkach, kiedy zagadnienie różnorodności biologicznej nie zostało w pełni ujęte w istniejących już kryteriach przeglądu; 19. Określanie norm oraz wartości progowych dla celów przeglądu stanowi częściowo techniczny, a częściowo politycznych proces, którego rezultaty mogą różnic się pomiędzy krajami oraz ekosystemami. W ramach procesu technicznego należy przynajmniej zapewnić opis następujących elementów: (a) Rodzaje działań, które prowadzą do bezpośredniego powstania czynników zmiany (wydobycie, zbieranie plonów lub usuwanie gatunków, zmiany w sposobie użytkowania ziemi lub zmiany w jej pokryciu, fragmentacja i izolacja, wkład zewnętrzny, taki jak emisje, ścieki, oraz inne emisje chemiczne, termalne, radiacyjne oraz emisje hałasu, wprowadzanie inwazyjnych gatunków obcych lub genetycznie zmodyfikowanych organizmów, lub zmiany w kompozycji ekosystemu, w jego strukturze lub kluczowych procesach ekosystemowych), biorąc pod uwagę następujące charakterystyki: rodzaj lub charakter działania, jego wielkość, zakres/lokalizacje, termin realizacji, okres trwania, odwracalność / jej brak, brak możliwości zastąpienia, prawdopodobieństwo realizacji oraz jego znaczenie; prawdopodobieństwo interakcji z innego rodzaju działaniami lub wpływami; (b) Gdzie i kiedy: obszar wpływów powyższych czynników zmiany może być formowany lub przewidywany; termin wystąpienia oraz czas trwania danego wpływu może zostać w podobny sposób określony; (c) Mapa wartościowych usług ekosystemowych (w tym zachowanie różnorodności biologicznej samej w sobie), na podstawie której decydenci mogą podejmować decyzje dotyczące środków poziomu ochrony lub zachowania dla poszczególnych obszarów. Mapa ta stanowi wkład ekspertów w określanie kategorii na mapie przeglądu różnorodności biologicznej, o której mowa powyżej w ramach fazy 1. 2. Analiza zakresu 20. Analiza zakresu jest wykorzystywana do zawężania zakresu badań nad oceną oddziaływania oraz do określania kluczowych zagadnień, które należy poddać szczegółowym badaniom. Wykorzystuje się go do określenia zakresu działania (czasami nazywanego wytycznymi) dla oceny EIA oraz do ustalenia metody oraz metodologii tego procesu. Proces ten również pozwala kompetentnym władzom (lub ekspertom zajmującym się oceną EIA w krajach, gdzie analiza zakresu jest procesem dobrowolnym) na: (a) Zapewnienie zespołom badawczym wskazówek na temat istotnych zagadnień oraz rozwiązań alternatywnych poddawanych ocenie, wyjaśnienie w jaki sposób mają one być oceniane (metody prognozowania i analizy, analizy szczegółowej), oraz w odniesieniu do których wytycznych i kryteriów; (b) Zapewnienie zainteresowanym podmiotom możliwości, by ich interesy zostały wzięte pod uwagę w procesie oceny EIA; PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com (c) Zapewnienie, że Oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko stanowić będzie użyteczne narzędzie dla decydentów oraz będzie zrozumiałe dla społeczeństwa. 21. Podczas fazy analizy zakresu, należy zdefiniować obiecujące działania alternatywne, które powinny zostać poddane dogłębnej analizie podczas procesu oceny EIA; 22. Rozważenie środków łagodzących i / lub wzmacniających: Celem zastosowania środków łagodzących w ramach oceny EIA jest określenie sposobów pozwalających na osiągnięcie celów projektów przy jednoczesnym unikaniu negatywnych oddziaływań lub ograniczaniu ich skutków do poziomu, który jest możliwy do zaakceptowania. Celem zastosowania środków wzmacniających jest znalezienie metod umożliwiających optymalizację korzyści dotyczących środowiska naturalnego. Zarówno środki łagodzące, jak i wzmacniające oddziaływanie powinny dążyć do zapewnienia, że społeczeństwo i jednostki nie będą ponosić kosztów większych niż osiągane korzyści. 23. Działania naprawcze przyjmować mogą różnego rodzaju formy: np. unikanie (lub zapobieganie), łagodzenie (biorąc pod uwagę zmiany skali, lokalizację, rozmieszczenie, proces, sekwencję, fazy, zarządzanie oraz / lub monitorowanie proponowanych działań, a także odnowę lub rekultywację obszarów), oraz kompensacja (często związana z pozostałymi skutkami po zastosowaniu środków prewencyjnych i łagodzących). "Metoda pozytywnego planowania" powinna być zastosowana, tam gdzie priorytet posiada metoda unikania oraz metoda kompensacyjna stosowana jest jako środek ostateczny. Należy jednak zauważyć, że nie zawsze będzie istnieć możliwość zastosowania metody kompensacyjnej: istnieją przypadki, w których zasadne jest odrzucenie propozycji działań ze względu na nieodwracalne szkody wyrządzone różnorodności biologicznej lub też nieodwracalną jej utratę. 24. Na podstawie praktycznych dowodów odnoszących się do stosowania środków łagodzących stwierdzić można, że: (a) Zwracanie wystarczającej uwagi, oraz w odpowiednim czasie, na środki łagodzące oraz kompensacyjne, a także interakcja ze społeczeństwem, w dużym stopniu pozwolą na redukcję ryzyka negatywnego rozgłosu, społecznego sprzeciwu oraz opóźnień, oraz unikania związanych z nim kosztów. Wkład specjalistyczny do zagadnienia różnorodności biologicznej może mieć miejsce przed rozpoczęciem prawnie wymaganego procesu oceny EIA, jako część składowa propozycji projektu. Taki sposób podejścia do tego zagadnienia prowadzi do udoskonalenia oraz usprawnienia formalnego procesu oceny EIA poprzez zdefiniowanie oraz unikanie, zapobieganie lub też łagodzenie wpływów na różnorodność biologiczną w jak najwcześniejszej z możliwych fazie planowania; (b) Działania łagodzące wymagają podejmowania wspólnych wysiłków podejmowanych przez orędownika działań, planistów, inżynierów, ekologów oraz innych specjalistów, tak by móc osiągnąć jak najbardziej korzystne rozwiązanie pod względem ekologicznym; (c) Potencjalne działania łagodzące lub kompensacyjne powinny zostać włączone do badania na oceną oddziaływania w celu określenia możliwości ich realizacji; w konsekwencji najlepiej zostaną one określone w fazie analizy zakresu; (d) Podczas planowania projektu należy pamiętać, że widoczne skutki podejmowanych działań mogą wymagać odpowiedniego okresu czasu; PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com 25. Następujący zestaw pytań dotyczy przykładowych informacji, których należy wymagać w zakresie przeprowadzanej oceny oddziaływania, jeżeli przegląd sugeruje, że proponowane działanie może mieć negatywny wpływ na różnorodność biologiczną. Należy zauważyć, że niniejsza lista podejmowanych kroków stanowi wielokrotny proces. Analiza zakresu oraz badanie oddziaływania stanowią dwie formalne rundy wielokrotnych działań; podczas prowadzenia badań wymagane może być ich dalsze stosowanie, na przykład gdy alternatywne dla proponowanego projektu rozwiązania muszą zostać zdefiniowane i poddane ocenie. (a) Należy opisać typ projektu oraz zdefiniować podejmowane w ramach niego każde działanie w odniesieniu do jego rodzaju, zakresu, lokalizacji, terminu realizacji, okresu trwania oraz częstotliwości; (b) Należy zdefiniować możliwe działania alternatywne, w tym dotyczące "braku utraty różnorodności biologicznej netto" lub "odbudowy różnorodności biologicznej" (identyfikacja tego typu rozwiązań alternatywnych nie zawsze musi być możliwa na początku procesu oceny oddziaływania, i może się okazać koniecznym by przeprowadzić proces oceny w celu określenia tych rozwiązań alternatywnych). Rozwiązania alternatywne mogą dotyczyć lokalizacji, skali, umiejscowienia oraz rozplanowania oraz / lub rozwiązana technologicznych; (c) Należy opisać przewidywane zmiany biofizyczne (dotyczące gleby, wody, powietrza, flory, fauny), które będą rezultatem proponowanych działań lub spowodowane przez jakiekolwiek zmiany społeczno-ekonomiczne wywołane przez jakieś z tych działań; (d) Należy określić skalę przestrzenną oraz czasową wpływu każdej z biofizycznych zmian, określając ich wpływ łączność pomiędzy ekosystemami, a także potencjalne efekty skumulowane; (e) Należy opisać ekosystemy oraz typu użytkowania ziemi, które znajdują się w granicach wpływów zmian biofizycznych; (f) Należy określić, dla każdego z powyższych ekosystemów lub typów użytkowania ziemi, czy zmiany biofizyczne mogą wywrzeć negatywny wpływ na różnorodność biologiczną ze względu na jej kompozycję, strukturę (przestrzenną i czasową), oraz kluczowe procesy. Należy przedstawić wskazówki dotyczące stopnia prawdopodobieństwa tych przewidywań, oraz wziąć pod uwagę możliwość zastosowania środków łagodzących. Należy podkreślić wszelkie nieodwracalne skutki oraz straty; (g) Dla obszarów dotkniętych tymi skutkami, należy zebrać dostępne informacje na temat podstawowych warunków lub jakichkolwiek zakładanych trendów dotyczących różnorodności biologicznej w przypadku braku propozycji; (h) Należy określić, w porozumieniu z zainteresowanymi podmiotami, obecne lub potencjalne usługi ekosystemowe zapewniane przez poddane oddziaływaniom ekosystemy lub typy użytkowania gruntów, oraz należy określić wartość tych funkcji, jaką stanowią one dla społeczeństwa (patrz: ramka 1). Należy wskazać na głównych beneficjentów oraz tych, którzy odczują negatywne skutki z perspektywy usług ekosystemowych, koncentrując się na wrażliwych zainteresowanych podmiotach; PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com (i) Należy określić, które z tych usług odczują w stopniu znaczącym skutki wywołane przez proponowane projekty, zapewniając poziom pewności przy ocenie przewidywań, oraz biorąc pod uwagę zastosowanie środków łagodzących. Należy podkreślić wszelkie nieodwracalne skutki oraz straty; (j) Należy określić możliwe do zastosowania środki pozwalające na uniknięcie, minimalizację lub kompensację znaczących szkód, lub utraty różnorodności biologicznej oraz / lub usług ekosystemowych; należy określić możliwości wzmocnienia różnorodności biologicznej. Należy odnieść się do wszelkich wymagań prawnych w tej kwestii; (k) Należy dokonać oceny istotnego pozostałego oddziaływania, np. w konsultacji z zainteresowanymi podmiotami należy zdefiniować znaczenie oczekiwanych oddziaływań dla rozwiązań alternatywnych. Należy odnieść znaczenie oczekiwanego oddziaływania do sytuacji odniesienia, którą może być istniejąca sytuacja, sytuacja z przeszłości, prawdopodobna sytuacja, która zaistnieć może w przyszłości (np. sytuacja "bez projektu" lub "samodzielny rozwój wydarzeń"), lub też sytuacja zewnętrzna. W przypadku określania znaczenia (wagi) sytuacji, należy wziąć pod uwagę znaczenie geograficzne każdego pozostałego oddziaływania (np. oddziaływanie o znaczeniu lokalnym / regionalnym / krajowym / kontynentalnym / globalnym) oraz wskazać na jego tymczasowe wymiary. (l) Należy zidentyfikować konieczne badania sondażowe służące do zgromadzenia informacji wymaganych do wsparcia procesów decyzyjnych. Należy zidentyfikować istotne braki w wiedzy; (m) Należy zapewnić szczegółowe informacje dotyczące wymaganych metodologii oraz ram czasowych. 26. Należy wziąć pod uwagę, że brak wdrożenia projektu może również mieć negatywny wpływ na różnorodność biologiczną. W nielicznych przypadkach, negatywne oddziaływania mogą być bardziej istotne niż oddziaływania spowodowane przez proponowane działania (np. projekty zapobiegające procesom degradacji). 27. Analiza obecnie stosowanych praktyk dotyczących oceny oddziaływania 5/ dostarcza pewnej liczby praktycznych wskazań w kwestii zagadnień odnoszących się do zagadnień związanych z różnorodnością biologiczną. (a) Poza kwestią dotyczącą chronionych gatunków oraz obszarów, należy zwrócić uwagę na (i) zrównoważone wykorzystanie usług ekosystemowych; (ii) zróżnicowanie poziomu ekosystemu; (iii) różnorodność biologiczną nie podlegającą ochronie; oraz (iv) na procesy ekologiczne oraz ich skalę przestrzenną; (b) Zakres działania powinien być jednoznaczny, specyficzny oraz zgodny z podejściem ekosystemowym; zbyt często zdarza się, że jest on zbyt ogólny i niepraktyczny; (c) W celu zapewnienia racjonalnych podstaw dla oceny znaczenia oddziaływania, podstawowe warunki muszą być określone, zrozumiane i określone ilościowo, tam gdzie jest to możliwe. Warunki podstawowe są dynamiczne, co oznacza, że obecne i przyszłe działania, w przypadku gdy proponowany projekt nie zostanie wdrożony (rozwój autonomiczny), powinny być brane pod uwagę; PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com (d) Badania terenowe, dane ilościowe, znaczące analizy, a także szerokie i długoterminowe perspektywy umożliwiające dokonanie analizy procesów opartych o mechanizm "przyczynaskutek", w odpowiednim czasie i przestrzeni, stanowią ważne elementy oceny oddziaływania na różnorodność biologiczną. Potencjalne pośrednie oraz skumulowane wpływy powinny zostać lepiej ocenione; (e) Rozwiązania alternatywne oraz / lub środki łagodzące muszą zostać zdefiniowane i opisane szczegółowo, w tym poddane analizie w kwestii ich potencjalnej skuteczności oraz realistycznie ocenionej możliwości zapobiegania negatywnym wpływom wywoływanym przez projekty; (f) Wytyczne dotyczące analizy zakresu zagadnień dotyczących różnorodności biologicznej na potrzeby oceny EIA powinny zostać opracowane na poziomie krajowym, ale tam gdzie jest to właściwe powinny również brać pod uwagę aspekty regionalne w celu zapobiegania oddziaływaniom transgranicznym; (g) Wytyczne na temat wyznaczania zakresów możliwych do zaakceptowania zmian dotyczących różnorodności biologicznej powinny być opracowane na poziomie krajowym w celu ułatwienia procesu podejmowania decyzji; (h) Wytyczne oceniania i wyceniania oddziaływania na procesy związane raczej z ekosystemami, a nie z ich kompozycją lub strukturą, należy opracować na poziomie krajowym. Ochrona procesów ekosystemowych, które wspierają kompozycję oraz strukturę wymaga użycia proporcjonalnie większej powierzchni krajobrazowej, niż ta wymagana do reprezentowania kompozycji i struktury różnorodności biologicznej. (i) Zapewnienie rozwoju potencjału jest wymagane w celu skutecznego reprezentowania zagadnień różnorodności biologicznej podczas analizy zakresu; rezultatem tego będzie opracowanie lepszych wytycznych dla procesu oceny EIA. Ramka 1: Zainteresowane podmioty oraz udział w procesie Ocena oddziaływania dotyczy (i) informacji, (ii) udziału, oraz (iii) przejrzystości procesu podejmowania decyzji. W konsekwencji udział społeczeństwa stanowi warunek wstępny dla skutecznego procesu oceny EIA i może się on realizować na czterech różnych poziomach: informowania (jednokierunkowy przepływ informacji), konsultowania (dwukierunkowy przepływ informacji) oraz "faktycznego" udziału (wspólne analizy oraz ocena). We wszystkich fazach procesu oceny EIA udział społeczny jest uzasadniony. Wymagania prawne związane z tym udziałem, jak również jego zakres różni się w poszczególnych krajach, jednakże zasadniczo akceptuje się, że konieczne jest przeprowadzenie konsultacji społecznych w fazie analizy zakresu oraz rewizji; ponadto przyjmuje się zasadniczo, że udział społeczny w procesie oceny wpływa w znacznym stopniu na zwiększenie jakości tego procesu. W odniesieniu do różnorodności biologicznej, stosowne zainteresowane podmioty to: PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com Beneficjenci danego projektu – grupy docelowe wykorzystujące lub zwiększające wartość znanych usług ekosystemowych, które w sposób celowy zostają rozbudowane dzięki temu projektowi; Osoby dotknięte skutkami działań – np. ci, którzy doświadczają, w skutek realizowanego projektu, zamierzonych lub niezamierzonych zmian w usługach ekosystemowych, które stanowią dla nich wartość; Szeroko rozumiane zainteresowane podmioty – np. instytucje formalne i nieformalne, a także grupy reprezentujące pozostałe osoby dotknięte skutkami działań lub też sama w sobie różnorodność biologiczna. Przyszłe pokolenia –"nieobecne zainteresowane podmioty", np. te zainteresowane podmioty przyszłych pokoleń, które mogą być zależne od różnorodności biologicznej, wokół której podejmowane są obecnie decyzje. Zainteres. podmioty Osoby dotknięte skutkami Przyszłe pokolenia Beneficjenci Istnieje pewna liczba potencjalnych ograniczeń uniemożliwiających skuteczne uczestnictwo społeczeństwa. Ograniczenia te dotyczą następujących zagadnień; Niedostateczna identyfikacja stosownych zainteresowanych podmiotów może spowodować, że udział społeczny będzie nieskuteczny; Ubóstwo: zaangażowanie wymaga poświęcenia odpowiedniej ilości czasu z dala od zadań związanych z generowaniem dochodu; Lokalizacja w środowisku wiejskim: zwiększenie odległości sprawia, że komunikacja staję się trudniejsza oraz bardziej kosztowna; Analfabetyzm: lub brak znajomości języków nielokalnych mogą utrudniać reprezentatywne uczestnictwo w przypadku wykorzystywania mediów drukowanych; Lokalne wartości / kultura: normy zachowania lub praktyki uzależnione kulturowo mogą uniemożliwiać udział niektórych grup, które mogą odczuwać brak możliwości wyrażenia otwartego sprzeciwu wobec grup dominujących; Języki obce: na niektórych obszarach w użyciu może być pewna liczba różnych języków lub dialektów, co utrudnia proces porozumiewania się; Systemy prawne: mogą pozostawać w sprzeczności z tradycyjnymi systemami oraz powodować brak zrozumienia na temat praw do zasobów oraz odpowiedzialności za nie; PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com Grupy interesu: mogą reprezentować sprzeczne lub rozbieżne interesy, a także interesy własne; Poufność: może mieć znaczenie dla orędownika podejmowanych działań, który może sprzeciwiać się wczesnemu zaangażowaniu oraz rozważaniom na temat alternatywnych rozwiązań. Ponadto należy odnieść się do treści decyzji VII/16 F dotyczącej Dobrowolnych Wytycznych Akwé: Kon dla przeprowadzenia ocen oddziaływania na kulturę, środowisko i społeczeństwo przedsięwzięć planowanych do realizacji w miejscach świętych oraz na ziemiach i wodach tradycyjnie zajmowanych lub użytkowanych przez społeczności rdzenne i lokalne, lub mogących na nie oddziaływać. 3. Ocena oraz wycena oddziaływania, oraz opracowanie alternatyw 28. Ocena EIA powinna stanowić wielokrotny proces oceny oddziaływania, ponownego opracowania rozwiązań alternatywnych oraz porównań. Podstawowymi zadaniami analizy oddziaływania i oceny są: (a) Udoskonalenie rozumienia natury potencjalnego oddziaływania określonego podczas procesu przeglądu oraz analizy zakresu, oraz opisanych w zakresie działania. Dotyczy to również identyfikacji pośrednich i kumulacyjnych oddziaływań, a także prawdopodobnych łańcuchów przyczynowo-skutkowych; (b) Identyfikacja oraz opis odpowiednich kryteriów dla procesu podejmowania decyzji jako istotnego elementu tej fazy; (c) Przegląd oraz ponowne opracowanie rozwiązań alternatywnych; rozpatrzenie środków łagodzących oraz wzmacniających, a także kompensacji pozostałego oddziaływania; planowanie zarządzania oddziaływaniem; szacowanie oddziaływania; oraz porównanie rozwiązań alternatywnych; a także (d) Raportowanie wyników badań w oświadczeniu dotyczącym oceny oddziaływania na środowisko (EIS) lub w raporcie EIA. 29. Ocenianie oddziaływania zazwyczaj łączy się z przeprowadzeniem szczegółowej analizy na temat jego natury, wielkości, zakresu oraz okresu trwania, a także osądu na temat jego znaczenia, np. czy dane oddziaływanie może być zaakceptowane przez zainteresowane podmioty oraz społeczeństwo jako całość, wymaga zastosowania środków łagodzących oraz / lub kompensacyjnych, lub też jest nie do przyjęcia. 30. Dostępne informacje na temat różnorodności biologicznej zazwyczaj są ograniczone oraz opisowe, i nie mogą stanowić podstawy dla liczbowych prognoz. Istnieje potrzeba opracowania kryteriów dotyczących różnorodności biologicznej dla oceny oddziaływania, a także wymiernych standardów lub celów, wobec których dokonać można oceny znaczenia poszczególnych oddziaływań. Priorytety oraz cele szczegółowe określone w Krajowej Strategii Różnorodności Biologicznej oraz Planie Działań mogą stanowić wytyczne dla opracowania tych kryteriów. Należy również opracować narzędzia wykorzystywane w PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com przypadku wystąpienia wątpliwości, w tym kryteria dotyczące wykorzystywania technik służących ocenie ryzyka, podejścia zapobiegawczego, oraz zarządzaniu adaptacyjnemu. 31. Pewna liczba praktycznych doświadczeń dotyczących procesu badawczego została zebrana i na jej podstawie stwierdzono, że proces oceny powinien: (a) Zapewniać odpowiednią ilość czasu na przeprowadzenie badań w celu wzięcia pod uwagę cech sezonowych, tam gdzie poziomy ufności w odniesieniu do przewidywania znaczących oddziaływań pozostają niskie bez przeprowadzenia tego typu badań; (b) Koncentrować się na procesach i usługach, które są decydujące dla dobrobytu ludzi oraz integralności ekosystemów. Wyjaśniać główne ryzyka oraz szanse dla różnorodności biologicznej; (c) Stosować podejście ekosystemowe oraz w sposób aktywny pozyskiwać informacje od stosownych zainteresowanych podmiotów oraz społeczności rdzennych i lokalnych. Odpowiadać w stosowny sposób na wszelkie prośby zainteresowanych podmiotów dotyczące udzielania dalszych informacji oraz / lub prowadzonych badań. Nie oznacza to konieczności odpowiadania na wszystkie stawiane pytania, jednakże każdy przypadek odmowy powinien być uzasadniony. (d) Brać pod uwagę pełen zakres czynników, które wpływają na różnorodność biologiczną. Dotyczy to zarówno bezpośrednich czynników zmian związanych z propozycją projektu (np. przekształcanie gruntów, usuwanie roślinności, emisje, zakłócenia, wprowadzanie inwazyjnych gatunków obcych lub genetycznie zmodyfikowanych organizmów itp.), a także, w zakresie, w jakim jest to możliwe, pośrednich czynników zmian, w tym czynników demograficznych, ekonomicznych, społeczno-politycznych, kulturowych oraz procesów technologicznych i interwencji.; (e) Oceniać wpływ rozwiązań alternatywnych w odniesieniu do sytuacji wyjściowej. Dokonywać porównań w odniesieniu do standardów prawnych, punktów granicznych, celów oraz / lub celów szczegółowych dotyczących różnorodności biologicznej. Wizja, cele ogólne i szczegółowe zachowania oraz zrównoważonego wykorzystania różnorodności biologicznej zawarte w lokalnych planach i strategiach, a także poziom społecznej troski, zależności od, oraz zainteresowania różnorodnością biologiczną zapewniają pożyteczne wskazówki na temat zmian, które możliwe są do zaakceptowania; (f) Brać pod uwagę skumulowane zagrożenia oraz oddziaływania powstałe w wyniku powtarzających się oddziaływań projektów o tym samym lub odmiennym charakterze w przestrzeni i czasie, oraz / lub w wyniku proponowanych planów, programów i strategii; (g) Uznawać, że różnorodność biologiczna ulega wpływom czynników kulturowych, ekonomicznych i biofizycznych. Współpraca różnego rodzaju specjalistów podejmowana w ramach zespołów jest elementem zasadniczym, tak samo jak integracja wniosków, które mają znaczenie dla różnorodności biologicznej; (h) Zapewniać zrozumienie łańcucha przyczynowo-skutkowego. A także wyjaśniać, dlaczego niektóre łańcuchy nie wymagają żadnych badań; PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com (i) Jeżeli jest to możliwe, wyrazić w sposób ilościowy zmiany zachodzące w kompozycji, strukturze oraz kluczowych procesach dotyczących różnorodności biologicznej, a także usług ekosystemowych. Wyjaśniać oczekiwane konsekwencje związane z utratą różnorodności biologicznej, a związane z daną propozycją projektową, w tym dotyczące kosztów związanych z zamianą usług ekosystemowych, w przypadku gdy ulegną one negatywnym wpływom; (j) Wskazywać na prawne uwarunkowania, które stanowią wytyczne dla procesu podejmowania decyzji. Lista wszystkich typów potencjalnego oddziaływania zdefiniowanego podczas procesu przeglądu i analizy zakresu, oraz opisana w zakresie działania, służy wyznaczeniu warunków prawnych, które mają zastosowanie. Należy zapewnić, że potencjalne oddziaływania, do których nie mają zastosowania uwarunkowania prawne, zostaną wzięte pod uwagę w procesie podejmowania decyzji. 4. Raportowanie: oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko (EIS) 32. Oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko składa się z: (i) z raportu technicznego wraz z aneksami. (ii) planu zarządzania środowiskowego, zapewniającego szczegółowe informacje na temat w jaki sposób środki umożliwiające unikanie, łagodzenie oraz kompensowanie oczekiwanego oddziaływania powinny być wdrażane, zarządzane oraz monitorowane, a także (iii) nietechnicznego streszczenia. 33. Oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko zostało opracowane tak, by udzielać wsparcia: (a) Autorom projektów w procesie planowania, opracowywania oraz wdrażania propozycji w sposób eliminujący lub minimalizujący negatywne oddziaływania na różnorodność biologiczną oraz środowisko społecznoekonomiczne oraz maksymalizowania korzyści dla wszystkich stron w najbardziej opłacalny sposób; (b) Rządowi oraz odpowiedzialnym władzom w podejmowaniu decyzji, czy propozycja ma być zatwierdzona oraz jakie należy spełnić warunki; (c) Społeczeństwu w zrozumieniu propozycji oraz związanego z nią oddziaływania na społeczeństwo oraz środowisko, oraz zapewnieniu możliwości wyrażania opinii na temat proponowanych działań, które przedstawione zostaną do rozważenia przez decydentów. Niektóre negatywne oddziaływania mogą mieć szeroki zakres działania, a ich skutki mogą wykraczać daleko poza granice poszczególnych siedlisk / ekosystemów lub granic państwowych. Dlatego też plany zarządzania środowiskowego oraz strategie zawarte w oświadczeniach dotyczących oceny oddziaływania na środowisko powinny rozważać oddziaływania regionalne oraz międzygraniczne, biorąc pod uwagę podejście ekosystemowe. Zaleca się załączenie do EIA streszczenia o charakterze nietechnicznym, które mogłoby być zrozumiałe dla szerszego grona odbiorców. 5. Rewizja treści oświadczenia dotyczącego oceny oddziaływania na środowisko 34. Celem rewizji treści oświadczenia dotyczącego oceny oddziaływania na środowisko jest zapewnienie, że informacje przeznaczone dla decydentów są wystarczające, koncentrują się PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com na kluczowych zagadnieniach oraz są poprawne pod względem naukowym i technicznym. Ponadto, proces rewizji powinien dokonać oceny czy: (a) Czy istnieje możliwość akceptacji prawdopodobnego oddziaływania z punktu widzenia ochrony środowiska; (b) Czy zaplanowany projekt jest zgodny z odpowiednimi standardami i politykami, lub standardami dobrej praktyki, tam gdzie oficjalne standardy nie istnieją; (c) Czy wszystkie stosowne oddziaływania, w tym te pośrednie oraz skumulowane proponowanego działania, zostały zidentyfikowane oraz w sposób odpowiedni rozpatrzone w ramach EIA. Do tego momentu, należy powoływać się na specjalistów od różnorodności biologicznej w celu dokonania rewizji oraz zgromadzenia oraz rozpowszechnienia informacji na temat oficjalnie obowiązujących standardów oraz / lub standardów dobrych praktyk. 35. Zaangażowanie społeczne, w tym pełny i skuteczny udział społeczności rdzennych i lokalnych, jest istotne na różnych poziomach procesu oceny, a zwłaszcza w niniejszej fazie. Obawy oraz komentarze przedstawione przez wszystkie zainteresowane podmioty są odpowiednio rozważane oraz załączane do raportu końcowego, który następnie przedstawiany jest decydentom. Proces ten prowadzi do ustanowienia poczucia własności wobec danej propozycji oraz promuje lepsze zrozumienie odpowiednich zagadnień oraz obaw. 36. Rewizja ta powinna również zapewniać, że informacje dostarczone w ramach oświadczenia dotyczącego oceny oddziaływania na środowisko są wystarczające dla decydentów w celu określenia czy dany projekt jest zgodny lub nie z celami Konwencji o różnorodności biologicznej. 37. Skuteczność procesu rewizji zależy od jakości zakresu działania określającego zagadnienia, które mają być zawarte w badaniu. Dlatego też procesy analizy zakresu oraz rewizji stanowią uzupełniające się fazy. 38. Osoby dokonujące tej rewizji powinny, w miarę możliwości, zachować niezależność od osób / organizacji, które przygotowują oświadczenie dotyczące oceny oddziaływania na środowisko. 6. Podejmowanie decyzji 39. Proces podejmowania decyzji odbywa się w ramach procesu EIA, w sposób narastający, od momentu przeglądu i analizy zakresu, przez podejmowanie decyzji podczas gromadzenia danych i ich analizy, a także przewidywanie możliwego oddziaływania, do podejmowania wyborów dotyczących rozwiązań alternatywnych oraz środków łagodzących, oraz ostatecznie dotyczy decyzji dotyczących zaakceptowania lub odrzucenia projektu. 40. Zagadnienia różnorodności biologicznej powinny odgrywać rolę w całym procesie podejmowania decyzji. Ostateczna decyzja jest zasadniczo decyzją o charakterze politycznym dotyczącą tego, czy dana propozycja zostanie wdrożona, czy nie, oraz przy spełnieniu jakich warunków. Jeżeli propozycja zostaje odrzucona, projekt może zostać poddany ponownemu opracowaniu oraz przedstawiony do ponownego rozpatrzenia. Pożądane jest by autor propozycji oraz organ podejmujący decyzję reprezentowali dwie odrębne osobowości prawne. PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com 41. Ważne jest by istniały przejrzyste kryteria dotyczące brania pod uwagę różnorodności biologicznej w procesach decyzyjnych, oraz które zawierałyby wytyczne dotyczące kompromisów pomiędzy zagadnieniami społecznymi, ekonomicznymi i środowiskowymi, w tym związanymi z różnorodnością biologiczną. Kryteria te powinny opierać się na zasadach, celach ogólnych i szczegółowych oraz standardach odnoszących się do różnorodności biologicznej oraz usług ekosystemowych, zawartych w międzynarodowych oraz krajowych, regionalnych i lokalnych regulacjach prawnych, politykach, planach i strategiach. 42. Metoda zapobiegawcza powinna mieć zastosowanie w procesie podejmowania decyzji w przypadkach braku naukowej pewności dotyczącej istnienia ryzyka powstania znaczącej szkody w różnorodności biologicznej. Zwiększone ryzyko oraz / lub większa potencjalna szkoda wyrządzona różnorodności biologicznej wymagają od informacji większej niezawodności oraz pewności. Z drugiej strony metoda zapobiegawcza nie powinna być stosowana w całej swojej rozciągłości; w przypadku występowania minimalnego ryzyka, dopuszczalny jest większy poziom niepewności. Wytyczne dotyczące stosowania metody zapobiegawczej w celu zachowania różnorodności biologicznej oraz zarządzania zasobami przyrodniczymi zostały opracowane w ramach Projektu Zasady Zapobiegawczej, wspólnej inicjatywy Międzynarodowej Organizacji ds. Fauny i Flory, IUCN Światowej Unii Ochrony Przyrody, projektów ResourceAfrica oraz TRAFFIC i są dostępne w języku angielskim, francuskim i hiszpańskim na stronie internetowej: http://www.pprinciple.net/. 43. Zamiast przeciwstawiania celów dotyczących ochrony środowiska celom rozwojowym, decyzja powinna dążyć do uzyskania równowagi pomiędzy ochroną a zrównoważonym użytkowaniem w celu realnych pod względem ekonomicznym, oraz społecznie i ekologicznie zrównoważonych rozwiązań. 7. Monitorowanie, zapewnianie zgodności, wdrażanie oraz audyt środowiskowy 44. Proces EIA nie kończy się wraz ze sporządzeniem raportu oraz podjęciem decyzji dotyczącej propozycji projektu. Działania w celu sprawdzenia czy rekomendacje zawarte w dokumentach EIS lub EMP zostały wdrożone, zazwyczaj zostają zgrupowane pod tytułem "Dalsze działania w ramach EIA". Mogą one dotyczyć działań związanych z monitorowaniem, badaniem zgodności, wdrażaniem oraz audytem środowiskowym. Zadania oraz odpowiedzialność w odniesieniu do powyższych działań różnią się i zależą od znajdujących zastosowanie uregulowań. 45. Monitorowanie oraz audyt są stosowane w celu porównania faktycznych wyników po zapoczątkowaniu procesu wdrażania projektu z wynikami, które przewidywano przed rozpoczęciem wdrażania. Te procesy służą również weryfikacji czy autor projektu spełnia założenia zawarte w planie zarządzania środowiskowego (EMP). EMP może być oddzielnym dokumentem, ale uważany jest z część składową oświadczenia dotyczącego oceny oddziaływania na środowisko. Dokument EMP zazwyczaj wymagany jest w celu uzyskania pozwolenia na wdrożenie projektu. W niektórych krajach dokument EMP nie jest prawnie wymagany. 46. Należy opracować odpowiednie plany zarządzania, programy oraz systemy, w tym przejrzyste cele zarządzania, zakresy odpowiedzialności oraz odpowiedni monitoring w celu zapewnienia, że środki łagodzące zostały w sposób skuteczny wdrożone, nieprzewidziane negatywne skutki lub trendy zostały wykryte oraz odpowiednio rozwiązane, a oczekiwane korzyści (lub pozytywne działania) zostają osiągnięte podczas realizacji projektu. Solidne PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com informacje podstawowe oraz / lub monitoring w fazie przedwdrożeniowej stanowią zasadniczy element zapewniający niezawodny punkt odniesienia, w odniesieniu do którego można dokonać oceny zmian zachodzących w wyniku realizowanego projektu. Należy zapewnić środki na wypadek konieczności zastosowania działań nadzwyczajnych oraz / lub planów awaryjnych w przypadku powstania sytuacji nieprzewidzianych lub wypadków, które zagrażać mogą różnorodności biologicznej. Dokument EMP powinien określać zakres obowiązków, budżety oraz zapewniać odpowiednie szkolenie dla celów monitorowania oraz zarządzania oddziaływaniem, a także określać, w jaki sposób i komu przedstawiane będą wyniki. 47. Proces monitorowania koncentrować się będzie na elementach różnorodności biologicznej, co do których istnieje największe prawdopodobieństwo wystąpienia zmiany w wyniku realizacji projektu. Wykorzystanie organizmów- wskaźników lub ekosystemów, które są najbardziej wrażliwe na działanie zakładanych oddziaływań jest jak najbardziej uzasadnione do zapewnienia, tak szybko jak jest to możliwe, wskaźnika pojawienia się niepożądanej zmiany. Ponieważ monitorowanie często uwzględniać musi ciągłe zmiany naturalne, jak również skutki wywoływane przez człowieka, zastosowanie uzupełniających wskaźników może okazać się uzasadnione w tym procesie. Wskaźniki powinny być konkretne, wymierne, możliwe do osiągnięcia, odpowiednie oraz stosowane w odpowiednim momencie. Tam gdzie jest to możliwe, wybór wskaźników powinien być spójny z istniejącymi już procesami doboru wskaźników. 48. W wyniku procesu monitorowania pozyskiwane są informację służące okresowym przeglądom oraz w celu wprowadzania zmian do planów zarządzania środowiskowego, a także w celu optymalizacja ochrony środowiska poprzez stosowanie dobrego zarządzania adaptacyjnego we wszystkich fazach projektu. Dane dotyczące różnorodności biologicznej otrzymane w trakcie procesu EIA powinny być udostępnione oraz wykorzystywane przez inne organy oraz powinny być połączone z procesami oceny różnorodności biologicznej opracowywanymi i realizowanymi na poziomie krajowym i globalnym. 49. Należy zapewnić możliwości prowadzenia regularnego audytu w celu weryfikacji czy autorzy projektów spełniają wymagania zawarte w EMP, oraz w celu dokonania oceny potrzeb dotyczących wdrożenia EMP (zazwyczaj dotyczy to również systemu licencji dla autora projektu). Audyt środowiskowy to niezależne badanie oraz ocena, w jaki sposób dany projekt jest (był) realizowany. Jest on elementem oceny planu zarządzania środowiskowego oraz przyczynia się do wprowadzenia w życie decyzji zatwierdzających proces EIA. 50. Proces wdrażania działań opisanych w dokumencie EMP oraz w sposób formalny regulowany przez środowiskową licencję udzieloną autorowi projektu, w praktyce zależy od wdrażania w życie formalnych procedur. Powszechnym zjawiskiem jest to, że brak procesu wdrażania w życie prowadzi do mniejszej zgodności z założeniami zawartymi w dokumencie EMP oraz ich niewłaściwego wdrażania. Kompetentne władze są odpowiedzialne za wdrażanie istotnych regulacji dotyczących oceny oddziaływania, w przypadku gdy zastosowanie mają odpowiednie regulacje formalne. PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
