docPełny artykuł
download 
Reklamacja Transkrypt
Pełny artykuł
Odmowa przekazania informacji umoŜliwiających komunikację serwerów pracujących na platformie Windows z serwerami uŜywającymi innych systemów operacyjnych 7 listopada 2007 Małgorzata Surdek CMS Cameron McKenna ul. Emilii Plater 53 00-113 Warszawa T: +48 22 520 55 89 F: +48 22 520 55 56 E: [email protected] Stan faktyczny (1) Microsoft ma pozycję dominującą na rynku systemów operacyjnych dla komputerów osobistych oraz tzw. serwerów pracy grupowej 1998 – Sun Microsystems Ŝąda od Microsoft udostępnienia informacji umoŜliwiających tzw. interoperacyjność serwerów uŜywających systemu operacyjnego sprzedawanego przez Sun z komputerami osobistymi i serwerami pracującymi na platformie Windows Stan faktyczny (2) 2004 - decyzja Komisji: Microsoft naduŜył pozycji dominującej na rynku systemów operacyjnych dla serwerów pracy grupowej poprzez odmowę udzielenia konkurentom informacji zapewniających interoperacyjność ich systemów operacyjnych dla serwerów z serwerami pracującymi na platformie Windows przez co ograniczył postęp techniczny ze szkodą dla konsumentów (art. 82 (b) TWE) Stan faktyczny (3) Informacje zapewniające interoperacyjność specyfikacje protokołów komunikacyjnych umoŜliwiających wymianę informacji pomiędzy serwerami oraz moŜliwość korzystania z informacji będących przedmiotem wymiany; Komisja podkreślała, Ŝe nie Ŝądała od Microsoft udostępnienia kodu źródłowego Główna linia obrony Microsoft Informacje zapewniające interoperacyjność są chronione prawami własności intelektualnej (PWI) Udostępnienie tych informacji umoŜliwi konkurentom kopiowanie produktu Microsoft Szczególne okoliczności uzasadniające nałoŜenie na przedsiębiorcę dominującego obowiązku udzielenia licencji na PWI, zdefiniowane w orzecznictwie wspólnotowym, nie wystąpiły w sprawie Microsoft Odmowa kontraktowania w prawie konkurencji Zasada swobody kontraktowania w wyjątkowych okolicznościach moŜe doznać ograniczenia na gruncie prawa konkurencji (Bronner) Przypadki odmowy kontraktowania (refusal to deal): – odmowa dostawy towarów / usług (refusal to supply) – odmowa dostępu do urządzeń kluczowych (essential facilities doctrine) – odmowa udzielenia licencji na PWI (refusal to license) Odmowa udzielenia licencji na PWI (1) Istota PWI – prawo wyłącznego korzystania z owoców własnej innowacyjności (Volvo, Renault) Ochrona własności – naczelna zasada kaŜdej gospodarki wolnorynkowej Wykonywanie PWI moŜe w wyjątkowych okolicznościach naruszać prawo konkurencji Odmowa udzielenia licencji na PWI (2) Odmowa udzielenia licencji na PWI nie jest sama w sobie zachowaniem abuzywnym, chyba Ŝe łączy się z dodatkowym abuzywnym zachowaniem jak dyskryminacja, stosowanie nadmiernie wygórowanych cen, przerwanie dostaw części zamiennych, ograniczenie postępu technicznego ze szkodą dla konsumentów, itp. Wyjatkowe okoliczności uzasadniające obowiązek udzielenia licencji na PWI (Magill, IMS Health) Kryterium niezbędności Kryterium eliminacji konkurencji na rynku sąsiednim Kryterium nowego produktu Kryterium braku obiektywnego uzasadnienia Kryterium niezbędności (Magill, IMS Health) Odmowa udzielenia licencji dotyczy produktu lub usługi, które są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej na rynku sąsiednim Kryterium eliminacji konkurencji na rynku właściwym (Magill, IMS Health) Odmowa udzielenia licencji prowadzi do eliminacji wszelkiej konkurencji na rynku właściwym Kryterium nowego produktu (Magill, IMS Health) Odmowa udzielenia licencji uniemoŜliwia powstanie nowego produktu na który jest potencjalny popyt ze strony konsumentów (nie moŜe chodzić o moŜliwość kopiowania istniejącego produktu!) Kryterium braku obiektywnego uzasadnienia (Magill, IMS Health) Odmowa udzielenia licencji nie jest obiektywnie uzasadniona. Przykłady obiektywnego uzasadnienia: „konieczność udzielenia licencji przez przedsiębiorcę dominującego zmniejszy jego innowacyjność”, „są inne, mniej restrykcyjne metody osiągnięcia poŜądanego celu”, tzw. balance of interest test. Sprawa Microsoft: przypadek odmowy udzielenia licencji na PWI? (1) Czy sprawa Microsoft to przypadek odmowy udzielenia licencji na PWI? Czy informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa (tajemnicę handlową) moŜna potraktować jako informacje chronione PWI? Sprawa Microsoft: przypadek odmowy udzielenia licencji na PWI? (2) SPI: nie ma potrzeby rozstrzygać, czy technologia, której ujawnienia Ŝądają konkurenci Microsoft jest chroniona przez PWI, poniewaŜ Komisja oparła decyzję na załoŜeniu, Ŝe protokoły komunikacyjne są chronione przez PWI lub podlegają analogicznej ochronie jako tajemnica handlowa Sprawa Microsoft: kryterium niezbędności (1) Czy udostępnienie informacji zapewniających interoperacyjność jest niezbędne z punktu widzenia konkurentów Microsoft do tego, by mogli skutecznie konkurować na rynku systemów operacyjnych dla serwerów? Czy udostępnienie Ŝądanych informacji umoŜliwi konkurentom skopiowanie produktu Microsoft? Sprawa Microsoft: kryterium niezbędności (2) SPI: poniewaŜ platforma Windows stanowi na rynku komputerów osobistych de facto standard, konsumenci wybierają systemy operacyjne produkowane przez Microsoft nawet jeśli uwaŜają, Ŝe systemy operacyjne konkurentów Microsoft są w niektórych aspektach lepsze. Sprawa Microsoft: kryterium niezbędności (3) SPI: Microsoft nie wykazał błędu w wywodzie Komisji, zgodnie z którym serwery z oprogramowaniem systemowym pochodzącym od konkurentów Microsoft muszą być zdolne do komunikowania się z serwerami działającymi na platformie Windows, aby konkurenci Microsoft byli w stanie sprzedawać swoje oprogramowanie systemowe na rynku Sprawa Microsoft: kryterium eliminacji konkurencji (1) Czy kryterium eliminacji konkurencji oznacza eliminację wszelkiej konkurencji czy wystarczające jest spełnienie kryterium eliminacji konkurencji efektywnej? Czy konieczne jest wystąpienie wysokiego prawdopodobieństwa eliminacji konkurencji, czy wystarczające jest stwierdzenie ryzyka eliminacji konkurencji? Sprawa Microsoft: kryterium eliminacji konkurencji (2) SPI: Kryterium jest spełnione jeśli istnieje ryzyko wykluczenia wszelkiej efektywnej konkurencji na rynku. Istnienie konkurencji niszowej nie podwaŜa spełnienia tego kryterium. RóŜnica semantyczna pomiędzy terminami „ryzyko” i „wysokie prawdopodobieństwo” nie ma znaczenia. Sprawa Microsoft: kryterium nowego produktu (1) Czy zachowanie Microsoftu uniemoŜliwiło powstanie nowego produktu, na który jest popyt wśród konsumentów? Czy kryterium „nowego produktu” zawsze musi być spełnione, aby uznać odmowę udzielenia licencji na PWI za naruszenie art. 82 TWE? Sprawa Microsoft: kryterium nowego produktu (2) SPI: Artykuł 82 (b) TWE wymienia przykład naduŜycia pozycji dominującej polegający na ograniczeniu postępu technicznego ze szkodą dla konsumentów. UniemoŜliwienie powstania nowego produktu nie jest jedynym sposobem ograniczenia postępu technicznego. Sprawa Microsoft: kryterium nowego produktu (3) Konkurenci Microsoftu nie będą mieli bodŜców do udoskonalania swoich systemów operacyjnych jeŜeli serwery z ich systemami operacyjnymi nie będą się dobrze sprzedawać z uwagi na brak zdolności współpracy z serwerami pracującymi na platformie Windows. Sprawa Microsoft: kryterium braku obiektywnego uzasadnienia (1) Czy to, Ŝe dana technologia jest chroniona przez PWI stanowi wystarczające uzasadnienie odmowy udzielenia licencji na korzystanie z niej? Sprawa Microsoft: kryterium braku obiektywnego uzasadnienia (2) Czy fakt, Ŝe technologia Microsoft reprezentowała znacząco większy ładunek innowacyjności i wiązała się ze znacząco większymi nakładami na badania i rozwój niŜ miało to miejsce w przypadku rozwiązań chronionych PWI w sprawach Magill i IMS Health oznacza, Ŝe kryteria zastosowania licencji przymusowej powinny być w takim przypadku ostrzejsze? Sprawa Microsoft: kryterium braku obiektywnego uzasadnienia (3) SPI: To, Ŝe protokoły komunikacyjne są ewentualnie chronione przez PWI nie stanowi obiektywnego uzasadnienia dla odmowy udzielenia licencji (udostępnienia informacji). Sprawa Microsoft: kryterium braku obiektywnego uzasadnienia (4) Podobnie nie uzasadnia odmowy poufność, wysoka wartość i innowacyjność technologii Microsoft. Microsoft nie wykazał, Ŝe konieczność udostępnienia informacji zapewniających interoperacyjność konkurentom obniŜy jego innowacyjność. Podsumowanie (1) Wyrok w sprawie Microsoft potwierdza co do zasady ustalone we wcześniejszych orzeczeniach sądów wspólnotowych kryteria warunkujące uznanie odmowy udzielenia licencji na PWI za naruszenie art. 82 TWE. Wyrok doprecyzowuje kryterium eliminacji konkurencji oraz kryterium „nowego produktu”. Podsumowanie (2) W sprawie Microsoft nie został przeprowadzony test waŜenia interesów obydwu stron, tj. wpływu licencji przymusowej na innowacyjność Microsoft oraz na innowacyjność całego sektora. Co do zasady, obowiązek udzielenia licencji na PWI moŜe być nałoŜony na przedsiębiorcę dominującego w wyjątkowych okolicznościach i tylko wtedy jeśli przyczyni się to do wzrostu innowacyjności całego sektora. Jak w praktyce taki test moŜna przeprowadzić? Podsumowanie (3) Wyrok w sprawie Microsoft ma znaczenie dla tych przedsiębiorców z sektora IT, którzy mają pozycję dominującą na rynku właściwym i do których zwracają się ich konkurenci w wnioskiem o udzielenie licencji na PWI aczkolwiek tezy wyroku są ściśle powiązane z konkretnym stanem faktycznym Podsumowanie (4) Wyrok w sprawie Microsoft ujawnił rozbieŜności w stosowaniu prawa konkurencji do przypadków odmowy udzielenia licencji w USA i UE
