rzozow.
Transkrypt
rzozow.
1 Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr ……… Rady Miejskiej w Skawinie z dnia …………………. Plan Odnowy Miejscowości Rzozów NA LATA 2010 – 2017 Gmina Skawina Powiat krakowski Województwo małopolskie Rzozów 2010 2 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI RZOZÓW Spis treści Wstęp 1. Charakterystyka miejscowości Rzozów 1.1. Położenie miejscowości, przynależnośd administracyjna, powierzchnia, liczba ludności. 1.2. Historia miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeo mających wpływ na powstanie układu przestrzennego. 1.3. Określenie przestrzennej struktury miejscowości. 2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości 2.1. Zasoby przyrodnicze 2.2. Dziedzictwo kulturowe 2.3. Obiekty i tereny 2.4. Infrastruktura społeczna, infrastruktura techniczna, gospodarka i rolnictwo 2.5. Kapitał społeczny i ludzki 3. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Rzozów 4. Wizja Rozwoju Rzozowa 5. Opis planowanych zadao inwestycyjnych i przedsięwzięd aktywizujących społecznośd lokalną w okresie 2010-2015 (w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości) Podsumowanie 3 Wstęp Rozwój i odnowa obszarów wiejskich stanowi kluczowe wyzwanie dla Polski w okresie integracji z Unią Europejską. Zasadniczym celem jest wzmocnienie działao służących zmniejszaniu dysproporcji i różnic w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w stosunku do terenów miejskich. Plan odnowy miejscowości jest jednym z najważniejszych elementów odnowy wsi, jej rozwoju oraz poprawy warunków pracy i życia mieszkaoców. W Planie mieszkaocy wsi określają własne zasoby (co wyróżnią naszą wieś, kim są mieszkaocy, jakie tradycje pielęgnują, jaki wygląd ma miejscowośd, jaką posiadamy infrastrukturę i potrzeby, co nam najbardziej przeszkadza, jakie są dla nas najistotniejsze działania inwestycyjne, społeczne, jak poprawid wizerunek naszej miejscowości). Uwarunkowania Planu odnowy miejscowości polegają na jego zdecentralizowanym, lokalnym charakterze, obejmuje on ograniczony teren jednej miejscowości i przygotowywany jest (przy udziale przedstawicieli gminy) z inicjatywy i przez mieszkaoców miejscowości. Specyfika planu polega na tym, że jest on ukierunkowany na zagadnienia cywilizacyjno - kulturowe, koncentruje się na prostych, lokalnych przedsięwzięciach, które prowadzid mają do poprawy standardu i jakości życia mieszkaoców. Celem planu jest podtrzymanie lub odtworzenie atrakcyjności wsi jako miejsca zamieszkania i zaplanowanie oraz przeprowadzenie tego w sposób oczekiwany i popierany przez lokalną społecznośd. Jest to szczególnie ważne w dzisiejszej sytuacji, gdy miasta oferują konkurencyjną alternatywę zamieszkania, a rolnictwo traci swą atrakcyjnośd jako źródło utrzymania, co prowadzi m.in. do migracji młodych ludzi, szczególnie tych lepiej wykształconych ze wsi do miasta. Idea odnowy wsi wyrasta z przekonania, że odnowiona, doinwestowana i ożywiona kulturowo wieś odzyska swoją atrakcyjnośd jako miejsce zamieszkania. Zapewni ona swoim mieszkaocom godziwy standard i jakośd życia oraz zdoła zatrzymad młodzież na miejscu, nie jako „mini-miasto”, wysoko zurbanizowane i konkurujące z ośrodkami miejskimi bogactwem oferty, ale właśnie jako „nowa wieś”, nowoczesna, lecz ceniąca i zachowująca swój wiejski charakter i kulturową specyfikę. Plan odnowy ma charakter „planu małych kroków”, które podejmowane przez mieszkaoców przy wsparciu gminy, doprowadzid mają do trwałej poprawy miejscowych warunków życia. Plan Odnowy miejscowości Rzozów obejmuje swoim zasięgiem obszar tej miejscowości. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystykę miejscowości, inwentaryzację zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego, analizę SWOT czyli mocne i słabe strony miejscowości, planowane kierunki rozwoju oraz przedsięwzięcia wraz z szacunkowym kosztem i okresem realizacji. 4 Plan Odnowy Miejscowości stanowi więc nie tylko plan działao, ale przede wszystkim jest swoistą deklaracją mieszkaoców do podjęcia wysiłków na rzecz poprawy jakości życia w swojej miejscowości. Jakośd życia mieszkaoców, obok inwestycji zewnętrznych, zależy również od społecznej aktywności, umiejętności współpracy i pozytywnego myślenia. Dokument został opracowany przez społecznośd wsi Rzozów przy współpracy i merytorycznym wsparciu Zespołu ds. pozyskiwania środków zewnętrznych Urzędu Miasta i Gminy w Skawinie oraz Lokalnej Grupy Działania „Blisko Krakowa”. W pracach nad planem uczestniczyli: Sołtys, Przedstawiciele Rady Sołeckiej, Szkoły Podstawowej w Rzozowie, Ochotniczej Straży Pożarnej oraz Klubu Sportowego Rzozovia. Plan Odnowy Miejscowości jest zgodny z następującymi dokumentami strategicznymi: - Strategią Rozwoju Gminy Skawina na lata 2003-2013 Cele strategiczne: Tworzenie warunków dla przyspieszonego rozwoju gospodarczego gminy. Tworzenie warunków dla podniesienia standardu i jakości życia mieszkaoców. Osiągnięcie europejskich standardów w zakresie ochrony środowiska i infrastruktury komunalnej. - Strategią Rozwoju Powiatu Krakowskiego na lata 2008-2013 Cel strategiczny 1: Poprawa stanu środowiska naturalnego na terenie powiatu Cel strategiczny 2: Poprawa dostępności komunikacyjnej powiatu Cel strategiczny 5: Rozwój turystyki z wykorzystaniem walorów przyrodniczych i kulturowych powiatu Cel strategiczny 8: Wzmacnianie działao z zakresu ochrony i promocji zdrowia Cel strategiczny 9: Zwiększenie efektywności i skuteczności systemu edukacyjnego na terenie powiatu Cel strategiczny 10: Podniesienie poziomu bezpieczeostwa mieszkaoców powiatu Cel strategiczny 11: Zwiększenie ochrony i opieki nad zabytkami Cel strategiczny 12: Wspieranie integracji kulturalnej mieszkaoców powiatu - Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007–2013 II Cel Strategiczny: Stworzenie warunków dla wszechstronnego rozwoju społecznego i wysokiej jakości życia - Lokalną Strategią Rozwoju na lata 2009-2015 Blisko Krakowa dla obszaru gmin: Czernichów, Mogilany, Skawina, Świątniki Górne Cel 1. Dobre warunki sprzyjają aktywności kulturalnej, sportowej i rekreacyjnej mieszkaoców. Cel 2. Warunki sprzyjające aktywności społecznej. Cel 3. Społecznośd lokalna świadoma dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego obszaru. 5 1. Charakterystyka miejscowości Rzozów 1.1. Położenie miejscowości, przynależnośd administracyjna, powierzchnia, liczba ludności. Wieś jest położona na lewym (zachodnim) brzegu Skawinki, w dolinie jej niewielkiego dopływu, mającego swe źródła pod Gołuchowicami oraz na łagodnych, zachodnich zboczach Doliny Skawinki. Na terenie Rzozowa brak jest lasów. Tylko nieliczne ich skrawki pokrywają stoki „Psiej Górki”, w pobliżu granicy wsi z Borkiem Szlacheckim. Centrum wsi leży „w widłach” dróg łączących Skawinę z Przytkowicami i Wolą Radziszowską. Przez wschodni skraj wsi przebiega linia kolejowa z Krakowa i Skawiny do Zakopanego. Teren wsi obejmował również prawy (wschodni)brzeg Skawinki, ale w latach pięddziesiątych XX wieku częśd ta została przyłączona do rozwijającej się Skawiny. Rzozów sąsiaduje od wschodu ze Skawiną, od północnego-zachodu z Borkiem Szlacheckim, od południowego-zachodu z Gołuchowicami oraz od południa z Radziszowem. Rzozów zajmuje powierzchnię 426 ha (4,2 % obszaru Gminy), a zamieszkuje go 1627 mieszkaoców. Wieś posiada bardzo korzystne połączenia komunikacyjne ze Skawiną i Krakowem. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 953 Skawina – Kalwaria Zebrzydowska, oraz droga powiatowa nrK1939 po której kursują linie MPK oraz prywatni przewoźnicy, ponadto w miejscowości usytuowana jest stacja PKP znajdująca się na trasie Kraków- Zakopane. Mapa nr.1 Podział Gminy Skawina na sołectwa. 6 1.2. Historia miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeo mających wpływ na powstanie układu przestrzennego. Nazwa wsi Rzozów prawdopodobnie pochodzi od imienia Zorz; pierwotnie byłaby to więc „wieś Zorza” lub „osada Zorza”. Od chwili pojawienia się w dokumentach tej nazwy, aż do XIII w. była pisana „Zorzow”, w jej różnych odmianach. Dopiero w XIII w. ustaliło się jej obecne brzmienie i pisownia: ”Rzossow” a następnie „ Rzozów” - prawdopodobnie ze względu na łatwiejszą wymowę. Wieś jest wyjątkowa, gdyż należy do grupy osad najstarszych w Polsce, co świadczy jej bogatej przeszłości historyczno kulturowej. Pierwsze wzmianki pochodzą z roku 1250. W rękopisach znajdujących się w Archiwum Opactwa Benedyktynów w Tyocu czytamy: „ książę Oświęcimsko Zatorski, Władysław Opolski dał w roku 1250 wieś Rzozów opatowi benedyktynów w Tyocu tytułem daru”. Oznacza to, że wieś istniała dużo wcześniej, gdyż Bolesław Wstydliwy, książę krakowski przekazał ją Władysławowi I Opolskiemu , jako częśd enklawy krzęciosko- radziszowskiej. Na wschodzie sięgała ona po rzeki Cedron i Skawinkę – od Leocz po Rzozów, gdzie jej granica odbiegała od rzeki na północny zachód i przekopami prowadziła do Wisły. Książę Władysław podarował Rzozów klasztorowi Benedyktynów w Tyocu. To wydarzenie spowodowało, że rzeka Skawinka stanowiła granicę między Księstwem Zatorsko- Oświęcimskim, a Księstwem Krakowskim ( okres rozbicia dzielnicowego) . Pierwszym historycznym źródłem informacyjnym o Rzozowie jest Księga uposażeo diecezji krakowskiej Jana Długosza z XV wieku w której autor stwierdza, że wieś Rzozów jest własnością klasztoru w Tyocu. Pozostała jego własnością aż do XIX wieku. W 1816 roku Austriacy dokonali kasacji Zakonu w Tyocu i odebrali zakonnikom wioski w tym wieś Rzozów. Po kasacji opactwa (za sprzyjanie Napoleonowi i Księstwu Warszawskiemu) Rzozów był własnością rządowego funduszu religijnego. W 1900 r. rząd austriacki podarował wieś Kurii Arcybiskupstwa Krakowskiego. Administracją wsi zajął się z polecenia Kurii - Kwiecioski, który wydzierżawił ziemię chłopom. Przez kilka stuleci dobra rzozowskie ( 420 ha) były wynajmowane różnym dzierżawcom, którzy nie najlepiej traktowali chłopów. W XIX w. wieś dzierżawili Niemcy, którzy odznaczali się nieustępliwością wobec poddanych karząc ich nawet za małe przewinienia: bili, więzili i wyznaczali egzekucje za niepłacenie podatku czy dziesięciny. W 1843 roku w Rzozowie doszło do buntu chłopów przeciwko dzierżawcom. Do lat 30 – tych XX w. Rzozów był dzierżawiony przez kilkunastu panów. Ostatnim dzierżawcą był uchodzący za doskonałego gospodarza Szczerbowski. Jedną z ważniejszych dat w historii Rzozowa jest rok 1930. Wtedy to Kuria za zgodą Paostwowego Urzędu Ziemskiego przeprowadziła parcelację i sprzedaż gruntów chłopom rzozowskim. 7 Na uznanie zasługują trzy osoby z Rzozowa, którzy jako delegaci udali się do arcybiskupa Adama Sapiechy i uzyskali zgodę na parcelację gruntów. Byli to: Jan Janik - ówczesny wójt, Franciszek Kotula oraz Wcisło zwany Francuzem. Warto dodad, że przed wybuchem II wojny światowej w Rzozowie mieszało 5 rodzin żydowskich ( w sumie 14 osób). Jednak podobnie jak innych mieszkaoców gminy Skawina pochodzenia żydowskiego, spotkał ich tragiczny los. 23 sierpnia 1942 roku osoby pochodzenia żydowskiego miały stawid się na Rynku w Skawinie. Na miejscu zbiórki nastąpiła selekcja ludności. Ludzie młodzi i zdrowi skierowani zostali do obozu w Bełżcu natomiast osoby starsze i chore zostały rozstrzelane i zakopane w zbiorowej mogile na terenie dzisiejszej huty aluminium . Postacie Rzozowa - profesor Józef Pletnia. Urodził się 1 marca 1886 r. w Rzozowie. Był synem małorolnego chłopa Tomasza Pletni. Edukację rozpoczął w szkole podstawowej w Rzozowie, a później uczęszczał do szkół w Skawinie i Krakowie. W 1912 roku ukooczył wyższe studia filologiczne na Uniwersytecie Jagiellooskim. Pracował w Krakowie i Katowicach gdzie uczył łaciny i greki. W latach okupacji hitlerowskiej, ryzykując własnym życiem prowadził tajne nauczanie. Zajęcia odbywały się w Skawinie oraz Rzozowie gdzie naukę pobierało 15 osób. W 1950 r. prof. Pletnia przeszedł na emeryturę i osiadł na stałe w Rzozowie. Zmarł w 1979 r. Grób prof. Józefa Pletni znajduje się na cmentarzu w Rzozowie. Rzozów zawdzięcza mu opracowaną monografię wsi pt: „Szkice z dziejów Rzozowa”, która opiera się na przetłumaczonych dokumentach archiwalnych dotyczących wsi. Nieopublikowana książka stanowi cenne źródło wiedzy dotyczące nie tylko historii, ale także życia codziennego naszych przodków. - Kasper Lupa urodził się w 1854 roku w Rzozowie jako syn małorolnego chłopa Jana i Reginy z domu Panek. Z powodu wczesnej śmierci rodziców wychowywał się u dziadka - najbogatszego chłopa na wsi - a później u stryja Michała, gdzie był zaprawiany do pracy na gospodarstwie. Stryj posyłał też Kaspra „przez 3 zimy” na naukę do organisty w Skawinie. Z czasem dzięki swej pracowitości stał się najbogatszym chłopem we wsi. Pomimo ciężkiej i czasochłonnej pracy na gospodarstwie, znajdował czas na działalnośd społeczną. Posiadana przez niego, rzadka wtedy - umiejętnośd czytania i pisania oraz duża kreatywnośd sprawiły, iż cieszył się on podziwem i uznaniem mieszkaoców. Kasper Lupa był inicjatorem budowy szkoły podstawowej w Rzozowie i Przewodniczącym Rady Szkolnej. Ponadto był też założycielem i Prezesem Zarządu Kasy Raiffeisena (przemianowanej w późniejszym okresie czasu na Kasę Stefczyka ). Funkcję prezesa pełnił przez 25 lat od 1909 roku, Dzięki funduszom Kasy możliwa była budowa domu gminnego pod Dzwonkiem. Kasper Lupa Zmarł w 1937 roku i został pochowany na cmentarzu w Skawinie. 8 - Marian Kotula urodził się w 28 VII 1924 roku jako syn małorolnego chłopa Jakuba i Józefy z domu Pletnia. Edukację rozpoczął w 1931 r. w Szkole Powszechnej w Rzozowie następnie uczęszczał do siedmioklasowej Szkoły Powszechnej w Radziszowie oraz do Gimnazjum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego w Krakowie. Wojna przerwała naukę, którą ponownie podjął w latach 1966-1969 w zaocznym Technikum Ekonomicznym w Krakowie. Po powrocie z wojska w 1947r. włączył się w nurt pracy oświatowej wśród młodzieży w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży Męskiej w Rzozowie gdzie pełnił funkcję prezesa. Zajmował się organizacją i przeprowadzaniem zebrao oraz pracą z młodzieżą min. przygotowywaniem „opłatków” i zabaw. W latach 1955- 1961 przez dwie kadencje był radnym Gromadzkiej Rady Narodowej w Radziszowie. W tym czasie czynnie uczestniczył w pracach Komitetu Elektryfikacji wioski oraz oświetlenia przystanku kolejowego w Rzozowie, był też sekretarzem w Komitecie Rozbudowy Szkoły Podstawowej w Rzozowie, jednak inwestycja ta nie została zrealizowana z przyczyn leżących po stronie Urzędu i Wydziału Oświaty. Ponadto czynnie uczestniczył przy budowie sieci wodociągowej gazyfikacji i telefonizacji wioski. Marian Kotula jest autorem powstałej w 1979 r. „Kroniki OSP Rzozów” i „Kroniki Szkoły Podstawowej w Rzozowie” oraz współtwórcą drugiego wydania napisanej przez profesora Józefa Pletnię „Kroniki Rzozowa”. Należy w tym miejscu wspomnied, iż całe swoje życie poświęcił pracy dla dobra wioski i jej mieszkaoców, czego wymownym wyrazem jest napisany przez niego wiersz „Moja Wieś Rodzinna”, zaczynający się od słów: „Wiele w Polsce mamy wiosek ale ta jest jakaś inna, taka piękna i kochana, moja Wieś rodzinna”. Marian Kotula zmarł 30 XI 1993 r. i został pochowany na cmentarzu w Rzozowie. Mieszkaocy Rzozowa wykazywali zawsze postawę patriotyczną, utożsamiali się z historią własnego narodu: 23 mieszkaoców Rzozowa brało udział w walkach na frontach I wojny światowej. Większośd z nich oddała swoje życie w walkach o odzyskanie niepodległości. W latach okupacji hitlerowskiej mieszkaocy Rzozowa zorganizowali tajny ruch oporu , o nazwie Bataliony Chłopskie. Na terenie wsi ruch oporu zorganizowali Jan Różycki i Józef Janik. Utworzyli oni pluton, którego dowódcą był Józef Janik. Większa częśd Ochotniczej Straży Pożarnej działała w konspiracji, pod pretekstem dwiczeo strażackich prowadzono dwiczenia wojskowe. Równolegle do dwiczeo wojskowych prowadzono szkolenia sanitarne kobiet. Jan Różycki i Józef Janik rozprowadzali prasę na terenie Rzozowa oraz przeciwdziałali wywózce ludzi na przymusowe roboty do Niemiec. Z ruchem oporu współpracował również sołtys wsi Józef Lupa . W czasie II wojny światowej pięciu mieszkaoców wsi, straciło życie w Obozie Koncentracyjnym w Oświęcimiu. 9 1.3. Określenie przestrzennej struktury miejscowości. Wieś charakteryzuje dośd zwarta zabudowa, z wyraźnie wyodrębnionym centrum, w obrębie którego znajduje się kościół, szkoła, remiza, boisko sportowe. 2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości 2.1. Zasoby przyrodnicze Na terenie miejscowości nie występują obszary prawnie chronione. Najbliższe potencjalne siedliskowe obszary Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 to: „Skawiosko – Tyniecki Obszar Łąkowy” oraz „Cedron”. Obydwa oddalone są o kilka kilometrów od Rzozowa. 2.2. Dziedzictwo kulturowe Kapliczki Kapliczka p.w. św. Jana w Oleju (1928r.) Fundatorem był Jan Kubas i jego matka Katarzyna. Jan Kubas zginął w I wojnie światowej, chciał aby za pozostawione przez niego pieniądze została zbudowana kaplica. Jednak w miejscu przeznaczonym na kapliczkę stanął dom który w niedługim czasie spłonął - matka starając się wypełnid wolę syna postawiła w miejscu spalonego domu kapliczkę. Dowodem tego jest umieszczona na ścianie kaplicy czarna tablica z napisem: „Kaplicę tę Fundowali: Katarzyna Kubas i syn Jan, poległy na wojnie dnia 8 maja 1915 r. Proszą o modlitwę.” W kaplicy tej raz w roku w święto św. Jana w Oleju - patrona wsi Rzozów, odprawiana była Msza św. w której licznie uczestniczyli mieszkaocy wsi. Odprawiane były też nabożeostwa majowe. Od 3 maja 1977 roku do poświęcenia kościoła parafialnego tj. do 26 sierpnia 1990 roku w każdą niedzielę w kaplicy odprawiana była msza św. Po przeniesieniu nabożeostw do nowego kościoła, ołtarz z kaplicy został odnowiony i umieszczony w jego bocznej nawie. Kapliczka Benedyktynów Przy drodze łączącej Skawinę z Kalwarią Zebrzydowską stoi murowana kapliczka, zbudowana prawdopodobnie przez Benedyktów z Tyoca, właścicieli Rzozowa. W pobliżu kapliczki znajdowała się kiedyś karczma, miejsce „obrazy boskiej”. Może dlatego przeor Benedykt nie mogąc zamknąd karczmy z racji przynoszonych przez nią dochodów, postawił obok kapliczkę na przebłaganie za grzechy ludzkie i Rzozowian. Wewnątrz 10 niej znajduje się figura Chrystusa na krzyżu i obrazy N.M.P. z Dzieciątkiem oraz Serce Jezusa Figury przydrożne w Rzozowie - Kamienny Krzyż znajduje się około 200 m. od torów kolejowych na rozstaju dróg. Został wybudowany przez Gminę Rzozów w 1877 roku na miejscu cmentarza pomocniczego za czasów strasznej zarazy (cholery). Figura ma formę krzyża kamiennego na którym znajduje się P. Jezus umieszczonego na kilkuczłonowym postumencie. Pod nim można dostrzec płaskorzeźbę czaszki z piszczelami. Na ścianach tej figury są przedstawione postacie świętych; od frontu – Najświętszej Maryi Panny, a po bokach – św. Rozalia i św. Roch trzymający krzyż i księgę. - Figura Jezusa Frasobliwego Na koocu średniowiecznej drogi biegnącej przez centrum wsi, łączącej się z drogą do Radziszowa, stoi druga figura „Jezusa frasobliwego”. Powstała w 1873 roku prawdopodobnie w miejscu cmentarzy pomocniczych założonych podczas zarazy cholery, która zdziesiątkowała mieszkaoców Rzozowa. W XIX wieku (lata 1831, 1837) miały miejsce epidemie cholery. - Figura Św. Piotra i Pawła - znajduje się po prawej stronie drogi Skawina - Kalwaria Zebrzydowska, figura została ufundowana w 1904 r. przez Piotra Pletnię i jego żonę Mariannę. - Figura Jezusa na Krzyżu - znajduje się po lewej stronie drogi prowadzącej ze Skawiny do Radziszowa. Została postawiona w 1906 roku przez zamożnych chłopów Marcina Madeja i Jana Janika, który prowadził w Rzozowie sklepik z artykułami gospodarczo- spożywczymi oraz napojami alkoholowymi. Postad na krzyżu została umieszczona na 2- członowym postumencie z gzymsami. Figura przedstawia płaskorzeźbę Chrystusa upadającego pod krzyżem, po bokach wykuto w kamieniu płaskorzeźby świętych; Marcina, Jana, Rozalii, i Marii (imiona fundatorów i ich żon). Po drugiej stronie drogi znajduje się krzyż umieszczony w małej zaszklonej kopułce. W środku obok krzyża z P. Jezusem znajdują się narzędzia egzekucji; młotek, obcęgi, drabina. Krzyż powstał w 1895 roku i był umieszczony na jednej z dwóch bardzo starych lip. W wyniku upływu lat lipy spróchniały i zostały wycięte na ich miejsce posadzono młodą lipę. Kapliczkę zaś umieszczono na wysokiej szynie metalowej. 11 Tradycje Mieszkaocy Rzozowa nazywani są często „olejarzami”. W XVIII, XIX wieku w Rzozowie panowała bieda, ludzie trudnili się pracami polowymi, które nie przynosiły wielkich dochodów. Chłopi rzozowscy, aby utrzymad rodziny zarabiali sprzedając okolicznym mieszkaocom olej, który wyciskali w prymitywnych olejarkach zwanych stępami. Olej służył do omasty potraw zwłaszcza w okresie postu wielkanocnego. Rzozowianie wyciskali olej z siemienia lnianego lub rzepaku. Makuchy (resztki po wyciśnięciu oleju ) służyły do karmienia cieląt. Najbardziej znana w Rzozowie była olejarnia Błażeja Kotuli. Olejarze rzozowscy byli znani wśród mieszkaoców okolicznych wiosek. Rzozów podzielony jest na dzielnice, których nazwy mają tradycyjny, historyczny rodowód: Pasternik - nazwa pochodzi od pasterzy – Skotów, którzy pasali bydło na Skotnicy gdzie znajdowały się podmokłe łąki i gminne pastwisko. Nazwę niektórzy uczeni wywodzą od pasternaku, rośliny , która służyła bydłu za pokarm. Nazwa dochowała się dotychczas, ale nie ma tam już łąk ani pastwisk tylko domy mieszkalne. Podmokły teren osuszył się z biegiem lat. Bory- nazwa pochodzi od lasu , który jeszcze w XIX wieku rósł na włościach braci Ostrogórskich. Są one pozostałością lasów z okresu średniowiecza, łaczących się z lasami skawioskimi, a te z kolei z tynieckimi. Grabek- to częśd Rzozowa – nazwa pochodzi od grabów czyli drzew rosnących na niewielkim wzniesieniu, gdzie obecnie znajduje się zbiornik wody. Piskórki- to pola orne, wąwozy i dośd głębokie jary - kiedyś stawy rybne. Wysokie brzegi z biegiem lat osuwały się najczęściej z powodu burz i ulewnych deszczy. Bagna i stawy w których żyły ryby zwane piskorzami, wyschły i pokryły się trawą. Wrzosek - pochodzi od rośliny – wrzos. Zagunnie - nazwa pochodzi od stodół położonych na tym terenie. Podole - przed i za torami kolejowymi, pola uprawne i domy. Strażnik - obszar przez mieszkaoców nazywany Strasznikiem - graniczy z Gołuchowcami. Pałęcki. – ta częśd wsi graniczy z Borkiem Szlacheckim - był tam pręgierz, tj. dwa słupy wkopane w ziemię, do którego przywiązywano mieszkaoców i bito „ pałeczkami” za nie płacenie podatków. 12 2.3 Infrastruktura społeczna, infrastruktura techniczna, gospodarka i rolnictwo szkoła Szkolnictwo w Rzozowie liczy sobie 125 lat. 1 września 1884 roku po raz pierwszy szkolny dzwonek zadźwięczał w nowopowstałej szkole dla 57 uczniów. W kilka lat później mieszkaocy Rzozowa wybudowali drewnianą szkołę. Przed II wojną światową wybudowano nowy budynek szkoły, który w czasie wojny został zajęty przez Niemców z przeznaczeniem na magazyn, składy, stajnie dla bydła i koni. Po wojnie w 1945 roku przeprowadzono gruntowny remont budynku. Należy podkreślid, że w latach powojennych szkoła była ważnym ośrodkiem kulturalnym i oświatowym dla mieszkaoców. Udostępniana była czytelnia dla dorosłych i działał amatorski teatr. Z biegiem lat budynek okazywał się niewystarczający do sprostania ciągle rosnącym standardom i coraz większej liczbie uczniów. Postanowiono rozbudowad szkołę. Prace prowadzono w latach 1992 – 1995 roku. 1 września 1994 roku oddano do użytku górną kondygnację tj. 6 sal lekcyjnych i łazienki. Ponadto utworzono nowe pomieszczenia na bibliotekę, kancelarię , sekretariat oraz otwarto stołówkę szkolną. Wykonano też nową elewację zewnętrzną budynku. W czerwcu 1998 roku odbyła się uroczystośd nadania szkole imienia św. Jadwigi Królowej. Obecnie największym problemem jest brak pełnowymiarowej sali gimnastycznej. Dziś do szkoły uczęszcza ponad 140 uczniów. Uczniowie chętnie uczęszczają na zajęcia pozalekcyjne (m.in. rekreacyjno - sportowe, komputerowe, taneczne, turystyczne, j. angielskiego) oraz spędzają czas na świetlicy szkolnej. Parafia Rzozów był jedną z wiosek należących do parafii Św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Skawinie. Przez lata mieszkaocy Rzozowa usilnie starali się uzyskad od władz paostwowych pozwolenie na budowę kościoła. Ciągłe odmowy zdeterminowały mieszkaoców, do podjęcia działao. Jedna z trzech przydrożnych kapliczek znajdujących się na terenie wioski, wybudowanej ku czci św. Jana została zaadoptowana na kaplicę (1977 r.), w której w każdą niedzielę odprawiano mszę świętą. Ten fakt przyczynił się do przyjęcia tytułu nowo powstającej parafii. W 1985 władze wydały zezwolenie na budowę kościoła. Samodzielną parafią wieś została 3 maja 1986 roku , kiedy to dekretem Kurii Metropolitalnej w Krakowie została erygowana Parafia p. w. Matki Bożej Królowej Polski. Pierwszym jej proboszczem został dotychczasowy duszpasterz ks. Edward Truty. Po 14 miesiącach od poświęcenia placu 16 listopada 1986 r. w surowych murach wznoszonej świątyni została odprawiona Msza Święta. W dniu 26 sierpnia 1990 r. Ksiądz Kardynał dokonał poświęcenia kościoła i wybudowanej plebani. Od chwili poświęcenia, wszystkie nabożeostwa odprawiane były w nowym 13 kościele, a dotychczasowa kaplica została przywrócona do pierwotnej postaci. W tym samym okresie na polach rzozowskich od strony północnej, na granicy z Borkiem Szlacheckim, na terenie o pow. 2,19 ha powstaje cmentarz parafialny. Ostatnie kilkanaście lat to ciągłe prace wykooczeniowe i dekoracyjne w kościele i jego otoczeniu. W roku 2008 została położona kostka brukowa przed kościołem od strony północnej, a w kwietniu 2009 r. została wykonana elewacja ociepleniowa. W parafii działają: oaza, grupa apostolska, lektorzy, ministranci w ich działalnośd zaangażowana jest grupa dzieci i młodzieży licząca około 70 osób. infrastruktura techniczna Rzozów jest dośd dobrze wyposażony w infrastrukturę techniczną. Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 953 i droga powiatowa. W wyniku prowadzonych regularnie remontów nawierzchnia dróg, jest w dośd dobrym stanie. W miejscowości znajdują się też drogi gminne, których stan również można określid jako dobry (szacuje się że ok. 90 % posiada nawierzchnię asfaltową). Przy drogach nie ma jednak chodników, co znacznie pogarsza stan bezpieczeostwa komunikacyjnego, zwłaszcza dla pieszych poruszających się po drodze wojewódzkiej, gdzie panuje wzmożony ruch pojazdów. Wieś jest w całości zwodociągowana i zgazyfikowana. Rzozów jako jedyna wieś w Gminie Skawina posiada sied kanalizacyjną. Sied telekomunikacyjna jest również dobrze rozwinięta, a obszar Rzozowa znajduje się w polu zasięgu sieci wszystkich operatorów telefonii komórkowej. Mieszkaocy mają też dostęp do Internetu poprzez sied analogową oraz radiową. 2.4. Kapitał społeczny i ludzki Na terenie miejscowości działa kilka organizacji społecznych: Ochotnicza Straż Pożarna w Rzozowie Pierwsze wzmianki o powstaniu drużyny Ochotniczej Straży Pożarnej w Rzozowie pochodzą z roku 1911. W roku 1912 zakupiono pierwszą pompę ręczną zwaną sikawką, która zamontowana została do specjalnego wozu konnego. Data 1922 to rok zarejestrowania w Powiatowej Komendzie Staży Pożarnej jednostki OSP Rzozów. W 1931 został zbudowany przez strażaków oraz z pomocą całej ludności Rzozowa nowy budynek Domu Ludowego i Remizy. Pierwszy samochód marki Dodża zakupiono w 1962 roku, który służył do 1976 r., kiedy to zakupiono nowoczesny samochód marki Żuk wraz z motopompą i wyposażeniem. Straż z Rzozowa niosła pomoc przy gaszeniu pożarów w naszej wiosce oraz w Radziszowie, Bukowiu, Borku Szlacheckim, Jurczycach i wielu innych miejscowościach. Brała także udział w akcji ratowniczej, gdy ulewne deszcze spowodowały wylew rzeki Skawinki oraz potoku płynącego przez Rzozów znanego pod nazwą Rzozowianka. Pod koniec lat 60-tych przystąpiono do budowy basenu, który był dużą i kosztowną budową. Basen został oddany w 1978 14 roku i służył jako zbiornik przeciwpożarowy. Po długim okresie starao w 2002 r., otrzymano plan i zezwolenie na budowę nowej remizy. Obecnie Straż Pożarna w Rzozowie posiada piękna remizę, dwa samochody oraz liczną grupę druhów, którzy chętnie pracują niosąc pomoc przy gaszeniu pożarów i innych skutków żywiołowych takich jak wiatr, woda, wypadki samochodowe. Obecnie posiadamy dwie drużyny młodzieżowe : męską i żeoską. Drużyny te bardzo dobrze wypadły na gminnych zawodach straży zajmując żeoska grupa w 2008 I miejsce a męska w 2009 roku także I miejsce i startowała w zawodach powiatowych. W obecnej sytuacji szczególny nacisk kładziemy na szkolenia młodych druhów oraz ich prawidłowe umundurowanie. Ważną datą dla tutejszej Straży będzie rok 2011, gdyż będziemy obchodzid stu – lecie istnienia Ludowy Klub Sportowy Rzozovia LKS Rozovia został założony 11 listopada 1994r. Klub użytkuje obiekty stanowiące własnośd gminy, są to boisko sportowe znajdujące się centrum wsi, oraz położony tuż obok budynek starej remizy OSP Rzozów, który dzięki wspólnemu wysiłkowi członków klubu został zaadaptowany dla potrzeb piłkarzy. W 2009 roku budynek starej remizy został przebudowany i przystosowany do działalności klubu. Obecnie dużym wyzwaniem dla klubu jest wykooczenie przebudowanego obiektu. Działalnośd klubu koncentruje się na prowadzeniu drużyny seniorów, ponadto od kilku lat w sezonie letnim prowadzone są zajęcia trampkarzy, którzy rozgrywają mecze w ramach rozgrywek gminnych. Schola „Magnificat” w Rzozowie Początki scholi sięgają czasów, kiedy funkcje pomocnicze w parafii pełnili przebywający na rocznej praktyce diakoni. Cykliczne zmiany diakonów w znacznym stopniu utrudniały ciągłośd funkcjonowania scholi. Dzięki obecności w parafii wikariusza, od 2004 r. schola działa nieprzerwanie. Nazwa scholii nawiązuje do patronki parafii: Matki Bożej Królowej Polski. Członkami scholi są dzieci i młodzież w wieku od 6 do 16 lat. Obecnie schola liczy 30 osób. Działalnośd tej grupy parafialnej obejmuje min. uświetnianie śpiewem niedzielnej eucharystii, udział w przeglądach piosenki religijnej, kultywowanie tradycji kolędowania przez organizację koncertów kolęd oraz kolędowanie w domach mieszkaoców. Grupa Apostolska w Rzozowie Grupa Apostolska jest częścią Ruchu Apostolstwa Młodzieży w Archidiecezji Krakowskiej, Głównym zadaniem Grupy jest działanie apostolskie i posłannictwo „młodych do młodych”, grupa zrzesza w swoich szeregach gimnazjalistów, licealistów oraz studentów. Podczas cotygodniowych spotkao Grupy poruszane są tematy związane z różnymi aspektami wiary oraz moralności chrześcijaoskiej, ponadto członkowie grupy uczestniczą w wyjazdach rekolekcyjnych. 15 - imprezy integracyjne Zabawa integracyjna Od 2004 roku tradycją rzozowską stają się organizowane na początku roku spotkania Integracyjne. Spotkania te łączą animatorów życia społecznego Rzozowa z kilku organizacji. Spotykają się tam Przedstawiciele Szkoły Podstawowej, Ochotniczej Straży Pożarnej, Rady Sołeckiej, Klubu Sportowego „RZOZOVIA” oraz Rady Parafialnej. W trakcie spotkania liderzy tych organizacji przedstawiają swoje osiągnięcia , plany na nadchodzący rok , zgłaszają potrzeby oraz mają okazję poprosid o pomoc innych w realizacji swych zamierzeo. Sztandarowym efektem podjętej współpracy po takim spotkaniu jest powstanie parkingu dla samochodów. Pierwsze spotkania odbyły się w Szkole Podstawowej , miejscem kolejnych spotkao jest Sala w Domu Strażaka przy OSP Rzozów. Dożynki wiejskie W Rzozowie jako jedynej miejscowości na terenie gminy Skawina nieprzerwanie od 2001 roku odbywają się coroczne Dożynki Wiejskie. Są one nawiązaniem do imprez tego typu organizowanych w Rzozowie w dawnych latach. Dożynki organizowane są w sierpniu. Początkowo odbywały się na terenie boiska sportowego LKS „RZOZOVIA”, a obecnie na placu przy Remizie i Domu Strażaka. Organizatorem jest Rada Sołecka przy dużym zaangażowaniu Ochotniczej Straży Pożarnej. Od kilku lat udało się również połączyd kościelne poświęcenie plonów w naszej miejscowości z wiejskimi uroczystościami dożynkowymi. Starostowie z dzielnicy, która w danym roku przygotowuje wieniec z plonów na dar ołtarza, są również starostami wiejskich uroczystości. Po zakooczeniu uroczystej mszy świętej prowadzą oni przy dźwiękach muzyki barwny korowód z wieocami na teren dalszych obchodów. Zaangażowane w oprawę uroczystości są również dzieci i młodzież, która w regionalnych strojach krakowskich przygotowuje układy taneczne i przyśpiewki przy wręczaniu wieoców dożynkowych. Z roku na rok frekwencja jest coraz większa, a zabawy dla dzieci i późniejszy festyn w plenerze dla starszych staje się doskonałą imprezą integrująca wszystkie pokolenia mieszkaoców. - mieszkaocyPrzed II wojną światową i w pierwszych latach powojennych mieszkaocy Rzozowa trudnili się głównie rolnictwem. Od lat 50 –tych, w których na sąsiednich terenach zaczęły powstawad duże zakłady przemysłowe, (Huta Aluminium, Elektrownia Skawina, koncentraty spożywcze) znaczna częśd z rzozowian znalazła w nich zatrudnienie. Obecnie mieszkaocy Rzozowa w przeważającej części pracują w Skawinie i w Krakowie. W Rzozowie mają swoją siedzibę 82 firmy, w których znajduje zatrudnienie spora częśd mieszkaoców. Rolnictwo zachowało się w stanie szczątkowym. We wsi funkcjonuje tylko kilka mniejszych gospodarstw rolnych. 16 3. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Rzozów Na podstawie analizy zasobów, opracowano korzystne i niekorzystne czynniki wewnętrzne, tj. cechy wewnętrzne sołectwa – silne i słabe jego strony, jak i czynniki zewnętrzne, tj. potencjalne szanse i zagrożenia występujące w otoczeniu, które mogą mied wpływ na przyszłośd sołectwa i jego mieszkaoców. Czynniki wewnętrzne MOCNE STRONY SŁABE STRONY położenie niedaleko Skawiny i Krakowa, tereny do zagospodarowania na położenie cele przy ruchliwych szlakach komunikacyjnych, wpływających na poziom społeczne bezpieczeostwa, hałasu i zanieczyszczenie skoncentrowane centrum wsi środowiska dobre połączenie komunikacyjne brak chodników dla pieszych zwarta zabudowa niewystarczająca infrastruktura rekreacyjna dużo terenów budowlanych bliskośd miasta dodatnie saldo migracji (skażona gleba) przedsiębiorczośd mieszkaoców, dużo brak organizacji - zatrucie środowiska społecznych w tym podmiotów gospodarczych stowarzyszeo dobra infrastruktura (szkoła, remiza, plac słaba tożsamośd lokalna zabaw, kościół, cmentarz, boisko sportowe) identyfikacji z miejscowością cykliczne imprezy dla mieszkaoców niewystarczająca dobry stan infrastruktury technicznej wolnego bliskośd strefy przemysłowej Skawina Zachód, brak zaplecza w klubie sportowym prężne działająca szkoła niezagospodarowany teren wokół basenu duża aktywnośd OSP OSP oferta - niskie poczucie spędzania czasu brak świetlicy wiejskiej słabo wyposażony plac zabaw linii wysokiego napięcia duża ilośd stref archeologicznych (trudności w osiedlaniu) brak Sali gimnastycznej przy SP brak przedszkola 17 brak biblioteki publicznej brak forum komunikacji z mieszkaocami Czynniki Zewnętrzne SZANSE ZAGROŻENIA możliwośd uzyskania środków z funduszy Unii duża konkurencja w zakresie pozyskiwania Europejskiej, środków unijnych, możliwośd uzyskania środków ze źródeł migracja młodzieży związana z edukacją i zewnętrznych poszukiwaniem pracy, (dopłaty bezpośrednie, Sektorowe Programy Operacyjne, funduszy kryzys gospodarczy na świecie (możliwośd celowych itp.) ucieczki kapitału, lub braku chętnych na moda na mieszkanie „za miastem”, rozwój inwestowanie w strefie), budownictwa jednorodzinnego, trendy rozwojowe powodujące degradację rozwój strefy gospodarczej Skawina Zachód, - terenów rolnych możliwośd powstania miejsc pracy 18 4. Wizja Rozwoju Rzozowa 4.1 Dlaczego chcemy odnowy wsi? chcemy żyd w pięknym estetycznym otoczeniu, chcemy poprawid warunki codziennego życia, chcemy zapewnid dobre warunki życia i rozwoju osobowego dla młodych oraz wykorzystad umiejętności i wiedzę osób starszych chcemy skorzystad z okazji rozwoju, jaką dają dodatkowe środki finansowe pochodzące ze źródeł zewnętrznych chcemy dbad o naszą tradycję i historię, byd świadomymi swojego dziedzictwa historycznego, kulturowego i przyrodniczego. chcemy się lepiej poznad , zintegrowad i działad na rzecz wspólnego dobra 4.2 Jak się zorganizujemy? Stworzymy nieformalną grupę odnowy wsi, w skład której wejdą przedstawiciele organizacji działających na terenie miejscowości oraz osoby zaangażowane w jej rozwój. Aby skutecznie i efektywnie zrealizowad POM i nakreślone w nim zadania planujemy ścisłą współpracę i odbywanie regularnych spotkao, które będą służyd koordynacji podejmowanych działao, prowadzących do osiągnięcia założonych celów. 4.3 Nasza wizja – jakie ma byd nasze życie? Rzozów będzie: wsią nowoczesną, bezpieczną i wygodną – z kanalizacją, dobrymi drogami, chodnikami, oświetlonymi ulicami, z rozwiniętą komunikacją zbiorową , dawał szansę na wypoczynek, sport i rekreację dla dzieci, młodzieży i wszystkich mieszkaoców (plac zabaw dla dzieci, boisko sportowe, sala gimnastyczna przy szkole, miejsce wypoczynku dla całej wsi), miejscem aktywnej pracy społecznej, kulturowej i edukacyjnej z zapewnionym zapleczem infrastrukturalnym dla podejmowanych inicjatyw, wsią zintegrowaną, z aktywną i nowoczesną społecznością, dbającą o dzieci i młodzież, a także integrującą wszystkich nowo przybyłych , tak by każdy mieszkaniec czuł się ważnym członkiem naszej społeczności i miał jak najlepsze warunki do rozwoju, (będziemy jak dotąd organizowad wspólne zabawy, festyny, zbudujemy platformę wymiany informacji), 19 4.4 Misja Celem naszych działao i podejmowanych wysiłków jest to aby Rzozów stał się: – wsią zachowującą charakter wiejski, kultywującą lokalne tradycje, przyjazną dla środowiska naturalnego, dbającą o dziedzictwo historyczne, kulturowe i przyrodnicze, - atrakcyjnym i bezpiecznym miejscem zamieszkania, przez zapewnie warunków do rekreacji i wypoczynku oraz rozwoju osobowego - miejscowością wygodną i bezpieczną z rozwiniętą infrastrukturą społeczną i techniczną służącą poprawie jakości życia jej mieszkaoców 5. Opis planowanych zadao inwestycyjnych i przedsięwzięd aktywizujących społecznośd lokalną w okresie 2010-2017 (w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości) Realizacja opisanych poniżej przedsięwzięd przyczyni się do: kształtowania obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkaoców , sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na ich położenie oraz cechy funkcjonalno przestrzenne, odnowy i rozbudowy miejsc do sportu, rekreacji i wypoczynku rewitalizacji zabytków i innych obiektów o znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego wzrostu aktywności społecznej W trakcie prac nad Planem odnowy sporządzono listę zadao priorytetowych, których realizacja w dłuższej perspektywie czasu przyniesie wymierne rezultaty i pozwoli zrealizowad cele odnowy Rzozowa. W poniższej tabeli zestawiono wszystkie planowane działania, które zgłoszono w trakcie prowadzonych konsultacji społecznych. Zadania można podzielid na trzy grupy: - inwestycje w infrastrukturę techniczną - modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej (kulturalnej, rekreacyjnej, sportowej, edukacyjnej) - aktywizacja mieszkaoców ich integracja, organizacja czasu wolnego, wzrost odpowiedzialności mieszkaoców za swoją miejscowośd i ich zaangażowania w życie społeczności lokalnej 20 Tabela 3. Zadania inwestycyjne. Lp Nazwa Projektu 1 Dokooczenie budowy kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości. Realizator Projektu Cele Projektu - ochrona środowiska 2010-2012 Gmina Skawina - wzrost atrakcyjności wsi 2 3 Budowa i remont: dróg, chodników, oświetlenia i rowów melioracyjnych na terenie miejscowości 4 Zagospodarowanie terenu wokół OSP dla celów rekreacyjnych Szacunkowy koszt realizacji ZWiK Skawina, - wzrost jakości życia mieszkaoców Wyposażenie świetlicy wiejskiej w (budynku klubu) Okres realizacji - stworzenie warunków do spotkao działających na terenie wsi organizacji społecznych, - integracja społeczna mieszkaoców - poprawę bezpieczeostwa komunikacyjnego, - stworzenie zaplecza dla mieszkaoców chcących aktywnie spędzad wolny czas uprawiając sport - propagowanie zdrowego modelu życia wśród dzieci i młodzieży, jak i dorosłych mieszkaoców wsi Gmina Skawina 2010 -2014 Gmina Skawina, Województwo Małopolskie 2010-2017 Gmina Skawina, 8 mln 30 tys. 2 mln Źródła finansowania środki własne Gminy Skawina, środki zewnętrzne środki własne Gminy Skawina, środki własne sołectwa, środki zewnętrzne środki własne Gminy, dotacje z budżetu województwa, 2011-2014 50 tys. środki własne Gminy Skawina, środki zewnętrzne środki własne sołectwa 2011-2017 800 tys. środki własne Gminy Skawina, OSP - wzrost atrakcyjności miejscowości 5 Budowa boiska treningowego i zaplecza dla - stworzenie zaplecza dla mieszkaoców chcących 21 Gmina LKS-u aktywnie spędzad wolny czas uprawiając sport, Skawina, - propagowanie zdrowego modelu wśród dzieci i młodzieży, jak i dorosłych mieszkaoców wsi. LKS środki zewnętrzneśrodki własne sołectwa, - wzrost liczby osób uprawiających sport - popularyzacja sportu wśród młodzieży - wzrost atrakcyjności miejscowości 6 7 8 Budowa Sali gimnastycznej przy SP Utworzenie biblioteki środowiskowej przy SP Utworzenie oddziału przedszkolnego przy SP - poprawa dostępności do bazy edukacyjnej i sportowej - propagowanie zdrowego modelu wśród dzieci i młodzieży - poprawa dostępności do dóbr kultury dla wszystkich mieszkaoców miejscowości -wyrównywanie szans edukacyjnych wśród dzieci mieszkających na tych terenach - podniesienie poziomu cywilizacyjnego obszarów wiejskich poprzez ich zrównoważony rozwój Gmina Skawina 2010-2012 3,5 mln środki własne Gminy Skawina, środki zewnętrzne Biblioteka Miejska 2011-2013 50 tys. środki własne Gminy Skawina, środki zewnętrzne Gmina Skawina, Organizacje społeczne, mieszkaocy, 2012-2017 500 tys. Środki zewnętrzne, środki sołectwa, środki własne Gminy 2010-2014 20 tys. środki własne Gminy Skawina, środki własne sołectwa, szkoła 9 Doposażenie placu zabaw - stworzenie możliwości do atrakcyjnej formy spędzania wolnego czasu dla najmłodszych 22 Gmina Skawina, - wzrost integracji mieszkaoców środki zewnętrzne szkoła - wzrost atrakcyjności miejscowości 10 Budowa ścieżki rowerowej -stworzenie zaplecza dla mieszkaoców chcących aktywnie spędzad wolny czas uprawiając sport, Gmina Skawina 2011-2014 50 tys. środki własne Gminy Skawina, środki zewnętrzne 2011-2014 100 tys. Środki własne Gminy Skawina, środki własne sołectwa 100 tys. Środki Gminy Skawina, środki zewnętrzne, wkład własny OSP, środki zewnętrzne 100 tys. Środki zewnętrzne, budżet Gminy, środki prywatne mieszkaoców - wzrost atrakcyjności miejscowości 11 Budowa wiat przystankowych i zatoczek autobusowych Gmina Skawina - popraw płynności komunikacyjnej Województwo małopolskie - wzrost bezpieczeostwa Gmina Skawina, - poprawa bezpieczeostwa 12 Doposażenie OSP - poprawa funkcjonowania OSP OSP Redukcja emisji zanieczyszczeo 13 2010-2014 Ogrzewanie solarne Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii 23 Gmina Skawina, prywatni właściciele 2010-2017 Tabela 4. Zadania nie inwestycyjne. Lp Nazwa Projektu Cele Projektu Realizator Projektu 1. Powołanie nowych organizacji społecznych (zwłaszcza dla kobiet) - zwiększenie oferty dla mieszkaoców Rada Sołecka -integrację społeczności lokalnej Gmina Skawina - umożliwia aktywne spędzenie wolnego czasu. Szkoła Szacunkowy Źródła koszt finansowania realizacji Lata realizacji 2010-2015 1 tys. środki własne sołectwa środki własne Gminy Skawina, środki zewnętrzne Organizacje społeczne 2011-2012 5 tys. Środki zewnętrzne środki własne sołectwa Gmina Skawina 2011-2015 50 tys. Środki zewnętrzne, Gmina Skawina Organizacje społeczne 2 3 Stworzenie ośrodka komunikacji mieszkaoców (strona internetowa) Stworzenie możliwości korzystania z darmowego szerokopasmowego internetu -integrację społeczności lokalnej - wzrost świadomości lokalnej i poziomu identyfikacji mieszkaoców z miejscowością -promocja miejscowości - wzrost jakości życia mieszkaoców - poprawa komunikacji - dostęp do nowoczesnych technologii 24 Podsumowanie Realizacja Planu Odnowy Miejscowości, utworzonego na podstawie przeprowadzonej analizy mocnych i słabych stron wsi oraz identyfikacji najważniejszych potrzeb przyczyni się do rzeczywistej odnowy miejscowości w latach 2010 – 2015. Wykonanie POM-u uzależnione jest od zaangażowania mieszkaoców, wsparcia władz Gminy oraz pozyskania środków zewnętrznych. 25