docUntitled
download 
Reklamacja Transkrypt
Untitled
1 2 Kompleksowa pomoc w jednym miejscu.............................2 redaktor naczelny Piotr Szabelski Jedyni w Bydgoszczy........................................................3 s³owo redaktora Biznes na sportowo ..........................................................4 Społecznie odpowiedzialni ...............................................6 Przedsiębiorcy współpracują... .........................................8 Wizja dalszego rozwoju .................................................10 Coco Coco Masaż Spoko ...............................................11 Mistrzostwa Europy w piłce nożnej Łubianka słońcem ogrzewana .........................................12 już tuż, tuż. Powoli kibicowe szaleństwo Ciepło inne niż słoneczne ...............................................14 zaczyna ogarniać wszystkich. Jednakże skupiając się na futbolu, nie zapominajmy o ważnych sprawach dla naszego województwa. Zachęcam do przeczytania, jak zaradnym przedsiębiorcą regionalnym na skalę Europy jest wójt podtoruńskiej gminy Łubianka. Sprawdzimy także, w jaki sposób przedsiębiorcy z K-PZPiP proponują integrację biznesową na sportowo oraz dlaczego warto obrać „Ster na Bydgoszcz”. Tak więc trzymając cały Bogactwo Ziemi Żnińskiej to przyroda i historia ...........16 Już wkrótce w Dworze Artusa .........................................18 czas mocno kciuki za polskich piłkarzy, zapraszam do lektury nowego numeru magazynu. Filharmonia Pomorska zaprasza .....................................18 Opera Nova zaprasza ...................................................19 Ster na Bydgoszcz .........................................................20 Życzę przyjemnej lektury. II Międzynarodowe Biennale Miniatur .............................20 XVI Jarmark Staroci i Rękodzieła Ludowego ....................20 Redakcja: ul. Wypoczynkowa 11, 85 -478 Bydgoszcz Forum Pracodawcy – redaguje Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców tel./fax 52 581 00 56 fot. na okładce Urząd Miasta Bydgoszczy Za treœæ reklam redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci. 3 Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców współpracuje z przedsiębiorcami i osobami rozpoczynającymi działalność gospodarczą w ramach oferty Punktu Konsultacyjnego działającego w nowej formule „one stop shop” z szerokim zakresem usług. Kompleksowa pomoc Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców przystąpił w zeszłym roku do konkursu o dofinansowanie świadczenia usług informacyjnych i doradczych w ramach Punktu Konsultacyjnego Krajowego Systemu Usług (PK KSU). Oferta Związku została oceniona pozytywnie, zajmując I miejsce na liście rankingowej województwa kujawskopomorskiego i aż III miejsce w skali kraju. Te wyniki są obrazem wysokich kompetencji i doświadczenia konsultantów Związku zaangażowanych w świadczenie usług PK. Wraz z innymi ośrodkami KSU Związek tworzy ogólnokrajową sieć Punktów Konsultacyjnych. Działalność PK finansowana jest w ramach projektu systemowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości współfinansowanego z Poddziałania 2.2.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. i preferencyjnych pożyczek. Z wątpliwościami dotyczącymi różnych aspektów działalności gospodarczej można więc zgłosić się po wsparcie informacyjne do konsultantów PK. W ramach Punktu Konsultacyjnego przedsiębiorcy i osoby zakładające działalność gospodarczą mogą korzystać z usług informacyjnych i usług doradczych związanych z zakładaniem i rozwojem firmy. Usługi informacyjne są dla zainteresowanych klientów całkowicie bezpłatne. Konsultanci informują tu jak założyć i prowadzić działalność gospodarczą. Informacje obejmują m.in. zagadnienia związane z administracyjno-prawnymi aspektami zakładania, prowadzenia i zawieszania lub zamykania działalności gospodarczej, społeczną odpowiedzialnością biznesu (CSR), ochroną własności intelektualnej, możliwością uzyskania finansowania działalności z różnych źródeł, zwłaszcza w ramach dotacji w jednym miejscu Sieć PK realizuje też nową usługę na rynku tzw. opiekę nad klientem. Jej założeniem jest kompleksowa bezpłatna pomoc konsultanta w zakresie wyboru i podjęcia współpracy z różnymi usługodawcami świadczącymi wystandaryzowane usługi wspierające rozwój działalności gospodarczej np. z funduszami pożyczkowymi i poręczeniowymi, ośrodkami Krajowej Sieci Innowacji, usługami dotyczącymi ochrony środowiska. Kolejnym krokiem we współpracy klienta z konsultantami PK może być skorzystanie z usług doradczych – asysty w rozpoczynaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej. Oferta ta jest już częściowo odpłatna, bowiem klient ponosi koszt 10% wartości usługi doradczej (za każdą godzinę doradztwa klient płaci maksymalnie 10 zł netto!). Osoby zdecydowane na założenie działalności gospodarczej mogą skorzystać z pomocy w wyborze profilu planowanej działalności, analizie założeń pomysłu na biznes w przygotowaniu biznesplanu i rejestracji działalności gospodarczej w odpowiednim rejestrze. Dzięki wsparciu wykwalifikowanych konsultantów można uporać się z procedurami rejestracji w szybkim czasie i przekonaniem, iż zweryfikowane zostały wszystkie wymagania dotyczące wybranego rodzaju działalności. Doradztwo dla osoby zakładającej firmę jest limitowane – można skorzystać z 16 godzin. Oferta doradztwa przeznaczona jest też dla funkcjonujących już przedsiębiorców niezależnie od branży i wielkości. Najpierw konsultant przeprowadza w zainteresowanej firmie diagnozę potrzeb biznesowych. Jej wynikiem jest określenie zakresu niezbędnego doradztwa. Może ono dotyczyć potrzeb w zakresie aspektów prawnych związanych z prowadzeniem firmy, marketingu czy organizacji firmy oraz jej finansów. Konkretne efekty współpracy z konsultantem są uzgadniane z przedsiębiorstwem i przygotowywane w stałej współpracy z jego przedstawicielami. Każda firma może tu wykorzystać 24 godziny doradztwa. Usługi informacyjne i doradcze Punktu Konsultacyjnego są wykonywane przede wszystkim w Bydgoszczy w siedzibie Związku przy ul. Mennica 6. Konsultanci spotykają się z klientami również w terenie podczas dyżurów zamiejscowych w Koronowie, Inowrocławiu, Nakle i Solcu Kujawskim. Istnieje też możliwość spotkania w siedzibie klienta. Mając pomysł na rozwój czy też koncepcję na założenie firmy warto skorzystać ze wsparcia wykwalifikowanych konsultantów. Do tego dzięki wsparciu z Europejskiego Funduszu Społecznego niemal bezpłatnie. Hanna Wygocka, K-PZPIP Punkt Konsultacyjny w Bydgoszczy Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców ul. Mennica 6, Bydgoszcz 8.00-16.00 tel. 52 58 59 165 [email protected] Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju atoregion.pl Jedyni w Bydgoszczy W Bydgoszczy powstało Regionalne Centrum Innowacyjności, którego celem jest stworzenie nowoczesnego systemu dystrybucji informacji o charakterze innowacyjnym dla potrzeb całego regionu kujawsko-pomorskiego oraz nawiązywanie i zacieśnianie powiązań między światem nauki a gospodarką, a także inicjowanie i wdrażanie przedsięwzięć związanych z transferem innowacyjności, wiedzy i know-how w regionie. Centrum pełni funkcję ośrodka pośredniczącego między sferą badawczą a przedsiębiorstwami. Jest to jedyna tego typu instytucja w Bydgoszczy. W celu sprawnego funkcjonowania Regionalnego Centrum Innowacyjności w jednym miejscu zgromadzono ośrodki informacyjno-doradcze działające nie tylko dla społeczności akademickiej, ale także dla otoczenia społeczno-gospodarczego uczelni. W RCI inżynier, projektant lub konstruktor pracujący nad nowymi rozwiązaniami technologicznymi może uzyskać dostęp do fachowej literatury zarówno krajowej, jak też zagranicznej, informacji normalizacyjnej i patentowej o zasięgu krajowym, europejskim i światowym. Centrum umożliwia ponadto przedsiębiorcom i społeczności akademickiej nawiązywanie kontaktów i współpracy poprzez organizowanie licznych konferencji, sympozjów oraz warsztatów. Realizatorem projektu jest Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy. Pierwszy etap zakończył się w 2007 r. oddaniem do użytku kompleksu sal dydaktycznych wybudowanych z funduszy europejskich programu ZPORR. Obecnie UTP z sukcesem prowadzi działania inwestycyjne w ramach II etapu projektu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 pod nazwą Realizacja II etapu Regionalnego Centrum Innowacyjności. Dzięki funduszom europejskim powstaje sieć laboratoriów wyposażonych w nowoczesną i specjalistyczną aparaturę badawczą, która umożliwi prowadzenie badań na rzecz rozwoju gospodarczego województwa na najwyższym poziomie naukowym. Laboratoria będą funkcjonowały we współpracy z organizacjami i stowarzyszeniami naukowo- technicznymi, parkami przemysłowymi i przedsiębiorstwami w zakresie specjalistycznych badań i doświadczeń oraz nowatorskich rozwiązań technicznych dla przemysłu. Na stronie projektu http://www.rci2etap.utp.edu.pl/ przygotowano materiały informacyjne dla przedsiębiorców oraz narzędzia, które pozwolą efektywnie zbadać możliwości współpracy (np. sondę: Czy Twoje przedsiębiorstwo jest zainteresowane współpracą z modernizowanymi laboratoriami?). W ankiecie zadano szczegółowe pytania w celu rozpoznania potrzeb przedsiębiorców, aby współpraca była jak najbardziej efektywna. W zakładce promocja projektu przygotowano foldery, w których przedstawiono postępy w realizacji projektu, zakupy specjalistycznej aparatury, możliwości badawcze modernizowanych laboratoriów. Opracowany i wdrożony przez Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy projekt „Budowa części dydaktycznej Regionalnego Centrum Innowacyjności przy ATR w Bydgoszczy” został wyróżniony w konkursie „Liderzy wdrażania Regionalnych Strategii Innowacji w Polsce” jako „dobra praktyka” w zakresie wdrażania Regionalnych Strategii Innowacji w Polsce (w kategorii „Usługi dla innowacji”) oraz włączony do wydanej przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości publikacji, promującej dobre praktyki w tej dziedzinie. Uczelnia otrzymała również certyfikat „Uczelnia Liderów”, którym uhonorowano szkoły starające się kształcić absolwentów kreatywnych, twórczych, innowacyjnych, wyróżniające się na tle innych uczelni jako inwestujące w kształcenie dla rynku pracy, dbające A TO REGION o praktyczną edukację swoich studentów oraz przygotowujące ich do efektywnego startu na rynku pracy. W I edycji konkursu „Uczelnia Liderów” komisja konkursowa zdecydowała o przyznaniu JM Rektorowi Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego nagrody dodatkowej – wyróżnienia „Aurea Praxis”. Nagrodę tę otrzymało jedynie trzech rektorów w Polsce. Statuetka „Aurea Praxis” trafia w ręce rektorów wykazujących się szczególnym osobistym zaangażowaniem na rzecz rozwoju i promowania w swoich uczelniach idei edukacji dla rynku pracy i praktyki gospodarczej. Prof. Antoni Bukaluk otrzymał nagrodę „dowód uznania za stworzenie w Bydgoszczy Regionalnego Centrum Innowacyjności, którego celem jest inicjowanie dystrybucji informacji o charakterze innowacyjnym dla potrzeb całego regionu kujawskopomorskiego oraz nawiązywanie i zacieśnianie powiązań między światem nauki i gospodarką”. Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców przyznał specjalną nominację podkreślającą zaangażowanie osób działających w otoczeniu biznesu „Przyjaciel Przedsiębiorcy Roku 2011” dla Rektora UTP za starania, które doprowadziły do rozwoju nowoczesnego Regionalnego Centrum Innowacyjności sprzyjającego przedsiębiorcom różnych sektorów gospodarki regionalnej. z-ca koordynatora projektu Realizacja II etapu Regionalnego Centrum Innowacyjności Wioletta Dobosiewicz-Bukaluk BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA FORUM PRACODAWCY 5 Biznes na sportowo Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców zorganizował sportowe spotkanie: VIII DEBLOWEGO TURNIEJU TENISOWEGO KUJAWSKO-POMORSKIEGO ZWIĄZKU PRACODAWCÓW I PRZEDSIĘBIORCÓW PRACODAWCY RP EMPLOYERS` CUP 2012. Romuald Kosieniak Jan Strycharski, Eugeniusz Kopczyński, Jacek Kuś, Janusz Magusiak- „Tara” Janusz Magusiak 6 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju atoregion.pl (od lewej) Andrzej Nowak, Sławomir Marciniak, Krystian Andrzejewski, Leszek Błażejewski, Monika Biernat, Jerzy Górzyński, Andrzej Rzepecki, Jacek Kuś, Andrzej Kostencki Na zewnętrznych kortach tenisowych Klubu Sportowego Centrum uczestnicy spotkania zostali podzieleni na dwie grupy: Biznes oraz Premium. Rywalizacja była bardzo ostra pomiędzy uczestnikami spotkania. Klasyfikacja Turnieju: Grupa Biznes: 1. Mierzbiczak Roman i Bałabuch Marek 2. Kopaczewski Grzegorz i Świdziński Krzysztof 3. Magusiak Janusz i Kuś Jacek Grupa Premium: 1. Rzepecki Andrzej (Firma LIMBA) i Kostencki Andrzej 2. Nowak Andrzej (PHU LIMAR) i Andrzejewski Krystian (PHU LIMAR) 3. Biernat Monika i Marciniak Sławomir – Firma Triss Jarosław Kotewicz – Air Fitness BC Andrzej Rzepecki – PHU Limba (od lewej) Leszek Błażejewski, Leszek Olejnik (Biprokabel) A TO REGION BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA FORUM PRACODAWCY 7 Społecznie odpowiedzialni Rozmowa z Ryszardem Błażejewskim, prezesem firmy Horus Innowacyjne Materiały Przemysłowe Sp. z o.o. – Panie Prezesie gratuluję nagrody za innowacyjność, którą otrzymaliście od K-PZPiP. Już nazwa firmy wskazuje na innowacyjny charakter działalności. Proszę powiedzieć naszym czytelnikom kilka słów o firmie. – Firma Horus Innowacyjne Materiały Przemysłowe powstała w 2000 roku na kanwie naszej drugiej firmy Przedsiębiorstwa Handlowego Papirus. Naszym głównym celem stało się wdrażanie i przedstawianie naszym przedsiębiorcom lepszych rozwiązań i nowych produktów, a nie bazowanie tylko na starych technologiach. Można powiedzieć, że 30-40% sprzedaży dotyczy produktów innowacyjnych, które powstały w ciągu ostatnich 2-3 lat. Są to produkty nowe o wysokim stopniu przetworzenia technologicznego. Powstanie firmy Horus było wyzwaniem polegającym na umiejętności sprzedaży nowych, nieznanych, wysokojakościowych produktów, gdzie trzeba było wykazać się kunsztem we wprowadzaniu ich na rynek, nie tylko obniżając cenę. – Proszę zatem przedstawić produkty firmy? – Wspólnym mianownikiem produktów z naszej oferty jest dostawca – koncern 3M, który je produkuje. Skupiamy się na trzech grupach towarowych: pierwsza to przemysłowa – są to taśmy klejące, kleje, etykiety przemysłowe, lockout, czyli system do zabezpieczania urządzeń przed niekontrolowanym dosyłem energii oraz materiały ścierne w bardzo szerokim zakresie. Dysponujemy również materiałami do zastosowań przy reklamie wizualnej. Druga grupa to produkty związane z bezpieczeństwem: BHP jak ochrona 8 słuchu i dróg oddechowych. Następnie są folie odblaskowe używane na znaki drogowe, czy kamizelki odblaskowe oraz różnego rodzaju gadżety służące bezpieczeństwu. Do oferty wchodzą również folie do zabezpieczenia budynków przed wyziębieniem oraz odbijające światło. Trzecia grupa produktów to produkty konsumenckie: apteczne, biurowe, cała gama produktów dla domu. Nasza wizja, to być preferowanym dostawcą innowacyjnych rozwiązań technologicznych poprzez partnerskie relacje z naszymi klientami. – Otrzymaliście Państwo nagrodę za akcję Bądź Widoczny – Bądź Bezpieczny. – Tak, projekt ten jest częścią Społecznej Odpowiedzialności Biznesu. Wynika to również z potrzeby wyższego rzędu, potrzeby serca, ducha. Dzielimy się w tych trudnych czasach z innymi. Społeczna Odpowiedzialność Biznesu jest to taka koncepcja prowadzenia firmy, gdzie oprócz normalnych profitów jak zysk, występują również, kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju atoregion.pl w sposób dobrowolny, zaangażowanie i przechodniów na drogach naszego powiatu. Kolejne odsłony projektu będą i pomoc lokalnemu społeczeństwu, kontynuowane na jesieni. – Plany na przyszłość? pomoc pracownikom i ochrona środowiska. Głównie te trzy – Uruchamiamy małą produkcję elementy z nowej normy – ma na celu elastyczne ISO 26000 są przypisane przystosowanie się do potrzeb klienta. do firmy naszej wielkoPonadto mamy zamiar jeszcze ści. Staramy się dzielić wiedzą i zyskiem. Rozbardziej zaangażować się poczęliśmy projekt Bądź w Społeczną Odpowiedzialność Widoczny – Bądź BezpieczBiznesu, poszerzając ją ny. W pierwszej kolejności o wolontariat pracowniczy. skierowany został do bydgoskich przedszkolaków Mamy już pierwsze sukcesy. z sześciu przedszkoli wyOpiniotwórczy portal CSR.pl ogłosił branych na podstawie nas zwycięzcą Inicjatywy Miesiąca lokalizacji w pobliżu ruKwietnia za projekt „Bądź Widoczny chliwych ulic. Postanowiliśmy te przedszkola – Bądź Bezpieczny”. wyposażyć w kamizelki – Gratuluję sukcesu i życzę wszystodblaskowe. Przy pomocy kiego dobrego na dalszej drodze. Wydziału Prewencji Ko– Dziękuję za rozmowę, mendy Miejskiej Policji, BC przeprowadziliśmy zajęcia edukacyjne w przedszkolach, a następnie odbył się konkurs plastyczny dla dzieci z tych przedszkoli. Finał, dzięki pomocy Wydziału Edukacji Urzędu Miasta, zorganizowaliśmy w Pałacu Młodzieży, gdzie wręczyliśmy dyrektorom przedszkoli 300 kamizelek odblaskowych i kilkaset innych elementów odblaskowych. Akcja objęła ponad 900 przedszkolaków. W ramach projektu oklejamy również rowery foliami odblaskowymi, prowadzimy również razem z policją – edukację rowerzystów A TO REGION BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA FORUM PRACODAWCY 9 Przedsiębiorcy współpracują Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz prezesi Kujawsko-Pomor- z Marszałkiem skiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców w Bydgoszczy i Izby Przemysłowo-Handlowej w Toruniu działający w imieniu i na rzecz instytucji otoczenia biznesu podpisali List Intencyjny w sprawie współpracy na rzecz rozwoju gospodarczego regionu. Zaakcentowana w ten sposób współpraca samorządu terytorialnego z przedsiębiorcami ma sprzyjać aktywizacji gospodarczej regionu kujawsko-pomorskiego, zwłaszcza w obszarze innowacyjnym. Głównym założeniem porozumienia jest wymiana doświadczeń i synergia działań, które wpłyną korzystnie na wzrost potencjału gospodarczego w województwie kujawsko-pomorskim. Cel ten będzie realizowany poprzez wzmocnienie powiązań gospodarczych w ramach działalności Sejmiku Gospodarczego Województwa KujawskoPomorskiego pod przewodnictwem Krzysztofa Sikory. Sejmik skupia instytucje otoczenia biznesu, w tym Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców, które chcą jednym głosem wskazywać opinie dotyczące rozwoju regionu, zwłaszcza w obszarze gospodarczym. Jest to jedna z platform dyskusji na temat Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego do roku 2020. Szczególnie istotne z punktu widzenia biznesu są tu założenia dotyczące innowacyjności. Skonsolidowana opinia przedsiębiorców w tym zakresie będzie poprzez Sejmik przekazywana Marszałkowi Województwa. Strategia Rozwoju Województwa będzie wyznacznikiem do opracowania programów operacyjnych w nowej perspektywie finansowej UE do 2020 roku wskazujących działania do finansowania z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Stąd też tak istotny jest udział przedsiębiorców w kształtowaniu 10 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju tego dokumentu. Dzięki realizacji strategii z wizją wyspecjalizowanej i innowacyjnej gospodarki opartej na wiedzy region kujawsko-pomorski wzmocni swoją pozycje w skali kraju. Konieczne jest jednak zaangażowanie przedstawicieli przedsiębiorstw w procesie tworzenia założeń strategicznych, a następnie ich wdrażaniu. Zdeklarowana współpraca z Marszałkiem Województwa Kujawsko-Pomorskiego będzie sprzyjać wymianie poglądów i informacji wpływających na kształt strategii oraz budowaniu efektywnego partnerstwa między środowiskami samorządowymi, społeczno-gospodarczymi i naukowymi regionu. Jego pozytywnym wyrazem jest chociażby Regionalne Forum Innowacyjności służące właśnie wymianie wiedzy i inicjowaniu przedsięwzięć sprzyjających wzrostowi innowacyjności. Przedsiębiorcy poprzez List Intencyjny wyrażają chęć uczestniczenia w kolejnych formach wymiany doświadczeń i budowania potencjału innowacyjnego. Strony porozumienia będą współdziałać w tworzeniu, wdrażaniu i monitorowaniu strategii rozwoju, rozbudowie infrastruktury komunikacyjnej wewnątrz aglomeracji bydgosko-toruńskiej oraz łączącej region z Europą, a także w zakresie opracowania programu rozwoju obszarów miejskich. atoregion.pl Jeszcze przed podpisaniem Listu Intencyjnego Sejmik Gospodarczy zgłosił Zarządowi Województwa inicjatywy niezbędne dla rozwoju gospodarczego. Chodzi między innymi o stworzenie sieci dróg, które mają łączyć miasta regionu: w tym budowę drogi ekspresowej nr 5, przebudowę drogi nr 10 na odcinku od Lubicza do obwodnicy zachodniej Bydgoszczy i przebudowę drogi nr 80 pomiędzy Bydgoszczą i Toruniem na drogę ekspresową, która ma szczególne znaczenie w procesie realnego kształtowania aglomeracji, budowę węzłów autostradowych komunikujących województwo z autostradą A1 i powstanie mostu drogowego przez Wisłę w rejonie Solca Kujawskiego. Koordynacją wspólnych inicjatyw zajmie się powołany w kwietniu br. Sejmik Gospodarczy Województwa Kujawsko-Pomorskiego skupiający środowisko przedsiębiorców z regionu. Hanna Wygocka Wykaz podmiotów, które zaproszono do konsultacji postanowień listu intencyjnego oraz „Postulatów środowiska przedsiębiorców w sprawie rozwoju gospodarczego regionu” i Brodnickie Towarzystwo Gospodarcze Business Centre Club Loża Bydgoska Business Centre Club Loża Toruńska Bydgoski Klaster Przemysłowy Izba Przemysłowo-Handlowa w Toruniu Izba Przemysłowo-Handlowa w Toruniu Oddział w Rypinie Izba Przemysłowo-Handlowa w Toruniu Oddział we Włocławku Izba Przemysłowo-Handlowa Województwa Kujawsko-Pomorskiego Kujawska Izba Przemysłowo-Handlowa we Włocławku Kujawsko-Pomorska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości Kujawsko-Pomorska Organizacja Pracodawców LEWIATAN Kujawsko-Pomorskie Zrzeszenie Handlu i Usług Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców Naczelna Organizacja Techniczna, Rada Bydgoska Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT Naczelna Organizacja Techniczna, Rada Inowrocławska Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT Naczelna Organizacja Techniczna, Rada Toruńska Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT Polska Izba Turystyki Oddział Kujawsko-Pomorski w Bydgoszczy Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział Bydgoszcz Pomorsko-Kujawska Izba Budownictwa Regionalna Agencja Poszanowania Energii Stowarzyszenie Księgowych w Polsce Oddział Bydgoszcz Stowarzyszenie Księgowych w Polsce Oddział Toruń Stowarzyszenie Przedsiębiorców Kujaw i Pomorza Towarzystwo Rozwoju Gminy Płużnica Tucholska Izba Gospodarcza Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” w Bydgoszczy Izba Gospodarcza w Grudziądzu Kujawsko-Pomorski Związek Pracodawców i Przedsiębiorców zorganizował Pierwszy Bydgoski Turniej Kręglarski o Puchar Prezesa Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców i Przedsiębiorców, który odbył się dnia 18 maja 2012 r. w Olimpic Bowling Center w Bydgoszczy. Udział wzięło 28 zawodników. Humory dopisywały, kręgle fruwały, więc zabawa była przednia! I miejsce w Turnieju zajął Pan Marcin Radomski z Kancelarii Radcy Prawnego Euro Lex, II miejsce wywalczył Pan Andrzej Lutowski z Centrum Mięsnego Drobimax II Remigiusz Sadowski, zaś III miejsce zdobył Pan Łukasz Gliński z firmy Les-Higiena Sp. z o.o. Zwycięzcom serdecznie gratulujemy! od lewej – Pan Marcin Radomski z Kancelarii Radcy Prawnego Euro Lex, Pan Andrzej Lutowski z Centrum Mięsnego Drobimax II Remigiusz Sadowski, Pan Łukasz Gliński z firmy Les-Higiena Sp. z o.o. A TO REGION Mamy nadzieję, że w kolejnym Turnieju Kręglarskim również dopisze frekwencja, a tych niezdecydowanych już teraz gorąco zachęcamy do udziału w edycji rozgrywek, którą planujemy jesienią br.! Daria Jankowska BIZNES – INWESTYCJE – GOSPODARKA FORUM PRACODAWCY 11 Wizja dalszego rozwoju Biznes to ludzie, biznes to relacje międzyludzkie. Biznes to misja i wizja rozwoju. A z drugiej strony nasi najbliżsi, ci dla których wszystko tworzymy, którym chcemy wszystko zapewnić i jak najlepiej przygotować. Ci, których kochamy i którzy Nas kochają. Biznes to pytania. Czy nasi najbliżsi są gotowi od dziś prowadzić biznes samodzielnie w przypadkach nieprzewidzianych zdarzeń losowych, takich jak śmierć właściciela firmy, wspólnika czy jego poważnej choroby? – To znaczy czy potrafią i czy chcą zajmować się wszystkim co stanowi o sukcesie tego biznesu, czy mają odpowiednie predyspozycje, wykształcenie, umiejętności, siłę ducha i osobowość aby ten biznes poprowadzić. Czy ja/właściciel jestem dzisiaj gotowy stworzyć spółkę z małżonkiem wspólnika i jego dziećmi (a może niepełnoletnimi dziećmi)? Tych pytań jest więcej. Jak zatem pogodzić wszystkich swoją ostatnią wolą tak aby nikogo nie skrzywdzić, wszystkich uszanować, niczego nie zniszczyć? Dobry plan sukcesji, o którym piszę od kilku tygodni musi być zgodny z wizją rozwoju i ciągłości biznesu. Musi tę wizję na nowo przypomnieć i wzmocnić. Dobry plan sukcesji w firmie i rodzinie musi ustanowić relacje międzyludzkie w nowej nie zawsze jasnej i łatwej rzeczywistości. Aby stworzyć świadomy PLAN i zapanować nad losem udziałów w spółkach oraz składników majątku prywatnego, musimy połączyć narzędzia. Z jednej strony bardzo ważne są kwestie finansowe – zabezpieczenie kosztów przejęcia masy spadkowej, podatków, spłat zachowków, rozliczeń wzajemnych pomiędzy spadkobiercami lub wspólnikami i spadkobiercami. Z drugiej musimy zadbać też o stronę prawną, patrząc na problem wielopłaszczyznowo i oceniając wszystkie skutki prawne. Zabezpieczenie pokrycia tych sum może odbywać się przy pomocy różnych narzędzi finansowych. Najtańsze, także pod względem podatkowym, są różnego rodzaju produkty oferowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe – pozwalają zbudować kapitał poza masą spadkową, z pominięciem wszelkich podatków oraz bez wpływu na zwiększenie obowiązkowych zachowków. Jeśli nie zrobimy nic, w zależności od formy prawnej prowadzonej spółki (wymaga to oddzielnej analizy biorąc pod uwagę formę prawną oraz zapisy w umowie spółki), czekają nas następujące scenariusze: – likwidacja spółki (np. dwuosobowa spółka jawna) – czyli konieczność (obowiązek) zakończenia działalności, sprzedaży i podziału majątku spółki; – obowiązek wypłaty udziału kapitałowego wspólnika (spółka jawna), zgodne ze zbywczą wartością majątku spółki na dzień śmierci wspólnika – może to doprowadzić do utraty płynności, a nawet do upadłości spółki; – w spółkach kapitałowych udziały są dziedziczone przez spadkobierców 12 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju Piotr Beczek, Licencja z zakresu doradztwa planowania finansowego i spadkowego Prezes MDRT Polska – MILLION DOLLAR ROUND TABLE – elitarne stowarzyszenie zrzeszające najlepszych doradców finansowych w Polsce i na Świecie – w spółce pojawiają się nowe osoby, które niekoniecznie będą dogadywać się z pozostałymi wspólnikami, zwłaszcza w dłuższym okresie czasu. Jeśli sądzimy, że pozostali wspólnicy będą utrzymywać biernych wspólników, którzy współdecydują o zarządzaniu firmą, ale niewiele wnoszą w jej działalność, to może okazać się, że pozostałym wspólnikom bardziej opłacać się będzie otworzyć obok nową spółkę i przerzucić na nią obsługę klientów czy odbiorców. Mogą pojawić się też problemy finansowe wynikające z konieczności wykupu lub sprzedaży udziałów. Należy pamiętać, że nowi wspólnicy wykonują pełne prawa z udziałów – decydują o składzie osobowym zarządu, inwestycjach, podziale dywidendy itd. Planowanie sukcesji jest dzisiaj możliwe. Mamy odpowiednie regulacje prawne, mamy doskonałe narzędzia finansowe. Mamy wiedzę i doświadczenie aby taki plan przygotować. Ten plan musimy nakreślić sami. Przyszłość Naszych rodzin i naszych biznesów powinna od Nas zależeć i musi od Nas zależeć. Piotr Beczek, tel. 609214583 [email protected] atoregion.pl Coco Coco Masaż Spoko czyli opowieść o tym jak olej kokosowy działa na Twoją skórę, to właśnie w Atelier Masażu Beaty Juengst nasączysz spragnione ciało i duszę żywym słońcem zaklętym w kokosie... Podstawowa właściwość olejku kokosowego to ta, że doskonale rozświetla i nadaje skórze piękny koloryt. Doskonale wchłania się i szybko wnika w głąb skóry nie pozostawiając tłustej powłoki. Skóra staje się błyskawicznie nawilżona, wygładzona i elastyczna już po 3 masażach, a to dlatego, że olej kokosowy zapobiega utracie wody i pomaga odbudować naturalną barierę lipidową. Dzięki niemu łatwo zapomnieć o nieprzyjemnym uczuciu napięcia skóry. Gdy regularnie zażywasz masażu ciepłym olejem kokosowym naturalne staje się, że czujesz się zrelaksowana i odprężona każdego dnia, a cała Twoja skóra nawilżona i cudownie gładka w dotyku zachowa witalność na dużo dłużej. Naturalne antyoksydanty, witamina E zawarte w odpornym na wahania temperatury olejku kokosowym działają bardzo skutecznie. Wnikają w głąb skóry i transportują składniki odżywcze, przywracając jej elastyczność i naprężenie. Twarz staje się wyraźnie gładsza, a istniejące zmarszczki są mniej widoczne, nowe natomiast powstają zdecydowanie wolniej. Zmarszczkom i utracie jędrności, często towarzyszą rożnego rodzaju plamy. Często powstają one w wyniku ekspozycji na słońce, kuracji hormonalnej i zaburzeń wewnętrznych organizmu. Nawet w tym przypadku pomoże ci olejek kokosowy – nie usunie całkowicie plam, ale wyraźnie je zredukuje i zapobiegnie powstawaniu nowych. Oferuję zabiegi z użyciem oleju kokosowego, gdyż jego działanie skutecznie przetestowałam na sobie. Jego konsystencja, ciepło i zapach przy podgrzewaniu jest cudownie relaksujący, dzięki czemu szybko poprawiają kondycję zarówno ciała fizycznego jak i psychicznego, pozwalając oderwać się od codzienności. Powoli czujesz jak całe ciało jest dopieszczone, odprężone, a cudowny aromat dodatkowo przenosi Cię do wyspiarskiej krainy odpoczynku i ukojenia słońcem. Polecam jednocześnie autorski zabieg rozpoczynający się peelingiem wiórkami kokosowymi, a następnie masaż całego ciała naturalnym olejem kokosowym. www.atelier-masazu.pl ZDROWIE 13 Łubianka słońcem było m.in. wystąpienie delegata Irlandii, który przedstawił możliwości wykorzystania energii odnawialnej wytwarzanej na różne sposoby – od tradycyjnych, statycznych wiatrowni o wysokości kilkudziesięciu metrów po najnowsze projekty w tej dziedzinie polegające na umieszczaniu ruchomych wiatrowni w powietrzu techniką balonową i... lotniczą – za pomocą specjalnych samolotów o napędzie elektrycznym. A to – jak mówił – już nie marzenia a próby praktycznych wdrożeń podejmowane w Irlandii i innych krajach. Wójt Jerzy Zająkała mówił o działaniach podejmowanych na obszarach gmin wiejskich w zakresie wykorzystania energii słonecznej do produkcji ciepła, dzieląc się z uczestnikami seminarium doświadczeniami swojej gminy w tej dziedzinie. A Łubianka ma w tym już znaczące osiągnięcia. To właśnie Odejście od tradycyjnych źródeł energetycznych, zastąpienie w tej gminie jednym z najpoważich energią odnawialną, jak np. instalacje solarne to dziś jeden niejszych przedsięwzięć obecnie realizowanych jest, zmierzająca już z priorytetów światowych działań proekologicznych, do których ku końcowi (ma to nastąpić jeszi my wnosimy coraz bardziej znaczący udział. cze w czerwcu) budowa 695 zestaW połowie maja, w gminie Łubianka odbyło się międzynarodowe semina- wów kolektorów słonecznych – 680 rium nt. odnawialnych źródeł energii pn. „Energia Odnawialna – od polityki w budynkach prywatnych i 15 pubdo praktyki”. Jak mówi inicjator tego przedsięwzięcia i jego gospodarz Jerzy licznych. Ten projekt jest jednym Zająkała, wójt gminy Łubianka i równocześnie prezydent Grupy Politycznej z tematów konsekwentnie realizowaPrzymierze Europejskie Komitetu Regionów Unii Europejskiej – zgromadzenia nego przez gminę planu działań na przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych skupiającego 344 osoby rzecz zrównoważonej energii i konreprezentujące wszystkie państwa Unii, w tym 21 z Polski, w seminarium wzięli sekwencją podpisanego w Brukseli udział członkowie tej grupy, a także inni przedstawiciele Komisji i Parlamentu w 2009 roku przez wójta Jerzego Europejskiego oraz polskiego rządu i nauki. Uczestniczyli w nim również Zająkałę tzw. „Porozumienia Burmisamorządowcy z bydgosko-toruńskiego obszaru metropolitarnego, a koszty strzów”. Porozumienie to podpisało niemal w całości pokryła Unia. Podjęto tzw. „Deklarację Łubiańską”, w której wtedy 356 samorządowców z krajów członkowie Grupy Przymierza potwierdzili swoje zaangażowanie na rzecz unijnych i tylko czterech z Polski – promowania energii odnawialnej oraz zaapelowali do przywódców lokalnych, Warszawy, Bielska-Białej, Niepołomic regionalnych, krajowych i europejskich o poparcie i propagowanie wizji energii odnawialnej oraz wyznaczenie konkretnych celów w realizacji projektów z tym związanych. ogrzewana Europejski zjazd na Zamku Bierzgłowskim Obrady, tłumaczone w sześciu językach, toczyły się w wyposażonych w nowoczesne środki audiowizualne pomieszczeniach Zamku Bierzgłowskiego. Wypowiadali się politycy, przedstawiciele nauki, samorządowcy i eksperci. Mówiono o oczekiwaniach i potrzebach, prezentowano konkretne, zrealizowane już lub rozpoczęte projekty. Ciekawe 14 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju atoregion.pl i właśnie Łubianki. Do dziś dokument ten sygnowało już przeszło 3000 burmistrzów z krajów europejskich, w tym z Polski – około 30. Wartość całej inwestycji w Łubiance to 8,5 mln zł, przy czym 6,4 mln zł stanowi dofinansowanie ze środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. Beneficjentem jest gmina, to jej inicjatywa, a wykonawcą, wyłonionym w drodze przetargu (podstawowym kryterium była wprawdzie cena, ale pod uwagę brano też kwestię efektywności urządzeń), jest koszalińska firma West-Bud, zaś panele słoneczne zastosowane w instalacjach wyprodukowała inna polska firma – „Hevalex” z Bielska Białej. Instalacja kolektorów słonecznych w gminie Łubianka jest jednym z elementów planu działań na rzecz zrównoważonej energii, przyjętego uchwałą Rady Gminy w 2010 roku. Wytyczono w nim sześć w sumie zadań mających na celu poprawę stanu środowiska, a konkretnie zmniejszenie emisji CO2 do roku 2020 o 44,6%. Pierwszym zrealizowanym działaniem było utworzenie w urzędzie gminy stanowisk odpowiedzialnych za zarządzanie energetyczne, a kolejnym wyżej opisana inwestycja. Jej zrealizowanie zmniejszyło na terenie gminy Łubianka emisję CO2 o 3,2% rocznie. Europejskiej w Brukseli. W styczniu 2010 r. został jednogłośnie wybrany prezydentem Grupy Politycznej Przymierze Europejskie w Komitecie Regionów UE. Podczas wspólnych posiedzeń członkowie Grupy i całego Komitetu przekazują opinie, rezolucje, wnioski adresowane do Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej. Współtworzą priorytety określające kierunki współdziałania państw europejskich – z poszanowaniem dziedzictwa narodowego, zachowaniem odrębności kulturowych i językowych – w zakresie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i miejskich, wyrównywaniem szans rozwojowych i standardu życia obywateli. Jako prezydent tej grupy Jerzy Zająkała, a równocześnie członek ścisłego kierownictwa Komitetu Regionów uczestniczy w najwyższych rangą spotkaniach politycznych, np. z przewodniczącym Hermanem van Rampuy’em, Manuelem Barosso, a już w połowie czerwca kolejne spotkanie z przewodniczącym Rady Europejskiej. Znaczący głos samorządów Jerzy Zająkała – z zawodu prawnik i ekonomista, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Le Moyne College w Syracuse (USA) z tytułem MBA nadanym przez Uniwersytet Nowojorski, ma niemałe doświadczenie jako samorządowiec i polityk, w wymiarze krajowym i europejskim – od 1990 roku wójt gminy Łubianka i współzałożyciel Związku Gmin Wiejskich RP i członek zarządu tego Związku, odpowiadając w nim za sprawy integracji europejskiej, a jego wiedza i doświadczenie europejskie wykorzystywane jest w procesie tworzenia projektów stanowisk negocjacyjnych formułowanych przez rząd i parlament. W latach 2009-10 był także członkiem Rady ds. Wsi i Rolnictwa przy Prezydencie RP. Od 2004 roku reprezentuje polskie samorządy w Komitecie Regionów Unii – Jako Komitet Regionów uczestniczymy w procesie tworzenia Prawa Europejskiego – mówi Jerzy Zająkała. Parlament Europejski i Komisja Europejska są zobowiązane do zasięgania naszych opinii. To stwarza nam możliwość prezentowania na europejskim forum sytuacji w naszych gminach, regionach i wynikających z tego oczekiwań obywateli. Co więcej, mamy możliwość negowania, a nawet odrzucania projektów rozwiązań prawnych przewidzianych do wdrożenia, a budzących nasze zastrzeżenia. Laureaci z Brąchnowa Od siedmiu lat grupa Przymierze Europejskie organizuje Konkurs Wiedzy o Unii Europejskiej dla uczniów szkół średnich z 9 państw – członków tej grupy. Piszą test wiedzy (w języku angielskim) oraz esej na różne tematy; w tym roku o problemie aktywnego starzenia się w Europie. Laureaci zapraszani są do Brukseli, uczestniczą w sesji Komitetu Regionów, odwiedzają instytucje europejskie, a także mają okazję zaprezentowania swoich szkół i gmin w tym międzynarodowym środowisku. I oto kolejny sukces, tym razem młodzieży z gminy Łubianka. Wśród tegorocznych laureatów europejskiego Konkursu Wiedzy o UE znalazła się dwójka uczniów z gimnazjum w Brąchnowie. Gratulacje! Maciej Kamiński SAMORZĄDY 15 Gdzie produkowane jest ciepło? Ciepło inne niż słoneczne Ciepło – słowo, które wiosną kojarzy nam się ze słońcem i piękną aurą. Nie ma w tym nic dziwnego, bo od wiosny do jesieni słońce jest głównym jego źródłem. A czym jest i skąd się bierze ciepło, gdy temperatura za oknem spada, a na niebie próżno szukać słońca? Odpowiedzią dla wielu z nas jest miejska sieć, dzięki której w naszym domu temperatura staje się przyjemna, a woda w kranach ciepła. Skąd się bierze? Zastanawiamy się nad tym dopiero, gdy wyjeżdżamy na łono natury, działkę gdzie nie ma miejskiej sieci i musimy szukać alternatywnych źródeł ciepła do podgrzania wody. Ciepło sieciowe dostarczane przez bydgoskie Komunalne Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej płynie w naszych kranach i grzejnikach już niemal pół wieku. Za rok KPEC Spółka z o.o obchodziło będzie pięćdziesięciolecie istnienia. Nie tylko w Bydgoszczy… Historia zaczęła się w 1963 roku, kiedy powołano Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Bydgoszczy. MPEC dostało zadanie, by zaspokoić zapotrzebowanie na ciepło ówcześnie powstających osiedli mieszkaniowych i zakładów przemysłowych. Ciepłownicy dzięki znakomitemu wyszkoleniu i nowoczesnemu jak na owe czasy sprzętowi tę misję wypełnili. W 1970 roku powołano organ o poszerzonym terenie działania – Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej obejmujące swoim działaniem tereny dawnego województwa bydgoskiego i okoliczne miejscowości spoza województwa. Dzisiejsze Komunalne Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej od 1991 roku jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, której głównym udziałowcem jest gmina Miasto Bydgoszcz. KPEC dzięki liczącej ponad 450 km sieci ciepłowniczej zapewnia ciepło nie tylko mieszkańcom Bydgoszczy, ale także gmin będących pozostałymi udziałowcami Spółki tj. Solec Kujawski, Szubin, Nakło i Koronowo. KPEC Spółka z o.o. jest liczącym się przedsiębiorstwem ciepłowniczym w kraju, a długość sieci ciepłowniczej stawia je na ósmym miejscu pod względem wielkości. Zalety ciepła sieciowego… Ciepło sieciowe daje komfort i wygodę, nie wymaga dosypywania i dolewania żadnego paliwa, a jedyną czynnością jaka pozostaje odbiorcy, to regulacja zaworów termostatycznych przy grzejnikach. Za resztę odpowiadają zaawansowana aparatura oraz stacje pogodowe zamontowane w węzłach cieplnych. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów korzystających tylko z ogrzewania z miejskiej sieci, KPEC cyklicznie zwraca się z ofertą zastąpienia gazowych podgrzewaczy wody użytkowej, ciepłą wodą z miejskiej sieci ciepłowniczej. Poprawia to bezpieczeństwo użytkowania, bowiem likwiduje się ryzyko zatrucia tlenkiem węgla (czadem), który przez często niesprawną instalację wentylacyjną doprowadza do tragedii. Ciepła woda z miejskiej sieci poprawia także komfort, a inwestycja w nią z pewnością się opłaca. Warto wspomnieć o tym, że przy rosnących cenach paliw płynnych, centralne ogrzewanie i ciepła woda z KPEC stanowią stabilną i atrakcyjną cenowo alternatywę. 16 kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju KPEC dystrybuuje ciepło, które kupuje od spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A - Zespołu Elektrociepłowni Bydgoszcz oraz produkuje w swoich źródłach ciepła – ciepłowniach i kotłowniach lokalnych. KPEC obsługuje na co dzień 4197 węzłów cieplnych, 24 centrale cieplne, 806 rozdzielni, 105 węzłów grupowych, 10 stacji podmieszania oraz 6 przepompowni. Jaką KPEC jest firmą? KPEC Spółka z o.o. na co dzień jest przedsiębiorstwem stawiającym na wykwalifikowaną kadrę, stanowiącą największy potencjał bydgoskich ciepłowników. Mamy świetnych pracowników na każdym szczeblu, w każdym oddziale i w każdym dziale naszej firmy. Świetna kadra wraz z coraz nowszym sprzętem w jaki ją wyposażamy sprawia, że większość prac wykonujemy szybko, w sposób niezauważalny dla odbiorców ciepła sieciowego. KPEC jest firmą nowocześnie zarządzaną, zgodnie z wymaganiami normy jakości PN-EN ISO 9001:2001. Nieprzerwanie od ośmiu lat KPEC Spółka z o.o. jest laureatem plebiscytu Przedsiębiorstwo FAIR PLAY, a także zdobywcą ZŁOTEGO LAURU przyznawanego przez Kapitułę, która ocenia firmę pod kątem panujących w nim stosunków międzyludzkich, warunków i bezpieczeństwa pracy, terminowości wywiązywania się ze zobowiązań wobec kontrahentów oraz Skarbu Państwa, sposobu załatwiania reklamacji, skarg i wniosków, a także działalności firmy na polu społecznym. W związku z tegorocznym wyróżnieniem Prezes Spółki Pan Marek Kuczyniecki otrzymał gratulacje z rąk Prezydenta Miasta Bydgoszczy Pana Rafała Bruskiego, Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Pana Piotra Całbeckiego oraz Wojewody Kujawsko-Pomorskiego Pani Ewy Mes. To wielki zaszczyt, gdy nasze starania są dostrzegane, to atoregion.pl motywuje i daje nam poczucie, że nasza praca jest ważna. Okres grzewczy, a co po nim? Dziś określenie „okres grzewczy” jest reliktem przeszłości. Ogrzewanie włączamy i wyłączamy w odpowiednim momencie dla odbiorcy, to on decyduje o tym, kiedy chce mieć ciepło. Namawiamy klientów, by nie włączali ogrzewania zbyt późno, gdyż potrzeba dużej energii do ogrzania wychłodzonych ścian Nowoczesny węzeł budynku, to sprawia, że oszczędność jest pozorna. Ważne jest też, by zbyt szybko nie wyłączać ogrzewania, bo z doświadczenia wiemy, że na przykład w maju nawroty chłodnej aury są częste. W takiej sytuacji niezastąpiona okazuje się automatyka pogodowa, która odczytując parametry pogodowe reguluje pracę węzła cieplnego, wprowadzając w nim odpowiednie nastawy. Wiosna jest okresem wytężonej pracy naszych służb technicznych i remontowych. Rozpoczynamy wówczas proces konserwacji sieci i remontów, które są niezbędne, a dokonujemy ich każdego roku. Inwestujemy w technologię preizolowaną, zastępując najstarsze odcinki sieci. Technologia ta sprawia, że straty ciepła w drodze do klienta są minimalizowane, a inwestycja zapewnia trwałość i bezawaryjność na wiele lat – to wpływa także na obniżenie kosztów ciepła. Monitoring sieci… Nasze służby techniczne przez całą dobę czuwają nad bezpieczeństwem i stałością funkcjonowania systemu ciepłowniczego. To w Centrum Dyspozycji Mocy monitorowane są wszystkie parametry niezbędne do prawidłowego funkcjonowania sieci. Do najważniejszych z nich należą: temperatura i ciśnienie czynnika grzewczego, a także ilość przepływającej wody i ewentualne jej ubytki. Obiekty, które monitorujemy to własne źródła ciepła, czyli siedem ciepłowni, osiemnaście kotłowni lokalnych, a także cała sieć ciepłownicza. Rejestrujemy parametry z kilkudziesięciu komór ciepłowniczych, central cieplnych, stacji zmieszania pompowego, przepompowni wody sieciowej oraz ponad tysiąca węzłów cieplnych znajdujących się u odbiorców, co pozwala dowolnie sterować wszystkimi parametrami sieci z jednego miejsca. Ewentualne problemy można zgłaszać do działającego przez całą dobę Pogotowia Ciepłowniczego KPEC pod alarmowym numerem telefonu 993. Dzięki zaawansowanej technologii telemetrycznej możemy zdalnie odczytywać wskazania liczników, to ogranicza koszty, a także czas potrzebny na wystawienie faktur. Pod koniec ubiegłego roku KPEC wystąpiło z propozycją dla placówek oświatowych na terenie miasta, oferując im możliwość skorzystania z pilotażowego projektu elektronicznego nadzoru nad węzłem cieplnym. Daje to możliwość kontrolowania zużycia ciepła i pewną ingerencją w ustawienia węzła cieplnego. W efekcie przynosi to oszczędność publicznych pieniędzy, a z nich przecież oświata jest finansowana. W jaki sposób KPEC dba o sprawy ekologii? Ekologia w dzisiejszych czasach należy do priorytetów. Przedsiębiorstwo działa zgodnie z wymogami przepisów prawa w zakresie ochrony środowiska oraz prowadzi działania niezbędne do prawidłowej eksploatacji źródeł wytwarzania, z jednoczesnym uwzględnieniem ograniczenia niekorzystnego oddziaływania Spółki na środowisko. Ma na to wpływ obniżenie tzw. niskiej emisji, uzyskane poprzez zmianę rodzaju paliwa w kotłowniach lokalnych – wszystkie kotły opalane paliwem stałym zostały zastąpione kotłami gazowymi. Ważne jest także zachęcanie klientów korzystających z przestarzałych pieców do przyłączenia się do m.s.c. jeśli jest to tylko technicznie możliwe. Spalanie wysokoenergetycznego węgla o niskiej zawartości siarki i popiołu skutecznie ogranicza ilość zanieczyszczeń pyłowo-gazowych wprowadzanych do atmosfery. Ponadto wyposażenie kotłów w urządzenia odpylające - baterie cyklonów lub filtry workowe - pozwala obniżyć emisję pyłów do powietrza. KPEC redukuje emisję gazów cieplarnianych (przede wszystkim CO2), a także realizuje okresowe współspalanie węgla i biomasy w postaci zrębków wierzby energetycznej w jednej z ciepłowni. W Przedsiębiorstwie działa Laboratorium Działu Ochrony Środowiska wykonujące okresowe pomiary emisji zanieczyszczeń powietrza, w celu potwierdzenia dotrzymywania przez poszczególne źródła wymaganych standardów emisyjnych. Laboratorium wykonuje również badania parametrów węgla, niezbędne dla zapewnienia kontroli jakości dostarczanego opału. Kompetencje Laboratorium do wykonywania powyższych badań zostały potwierdzone przyznaniem w 2009 roku przez Polskie Centrum Akredytacji, Certyfikatu Akredytacji Laboratorium Badawczego (AB 1060), zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005. W zakresie gospodarki wytworzonymi odpadami Spółka posiada stosowne pozwolenia dotyczące wytwarzania, składowania, odzysku i transportu odpadów, zapewniające właściwy sposób postępowania z odpadami oraz prowadzi ich wymaganą ewidencję. Podstawowym odpadem wytwarzanym w Przedsiębiorstwie jest mieszanka popiołowo-żużlowa pochodząca z procesu produkcji ciepła w ciepłowniach węglowych. Dzięki spalaniu węgla o wysokich parametrach energetycznych oraz niskiej zawartości popiołu, ilość tego odpadu jest ograniczana. Czego życzyć? Monitoring sieci Życzylibyśmy Państwu, byście niezależnie od pory roku zawsze odczuwali ciepłą i przyjemną atmosferę, zarówno tą fizyczną, jak i duchową. Sobie zaś życzymy kolejnych bezawaryjnych lat funkcjonowania oraz poszerzania oferty dostępnej dla naszych klientów. Komunalne Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Spółka z o.o. ul. Ks. Józefa Schulza 5, 85-315 BYDGOSZCZ tel. 52 30 45 200, fax 52 30 45 470 www.kpec.bydgoszcz.pl REGIONALNE PROMOCJE 17 Bogactwo Ziemi Żnińskiej to przyroda i historia Pałuki to wyjątkowo hojnie obdarzony przez naturę zakątek naszego regionu. To nie tylko pamiątki historii, dziesiątki czystych jezior wkomponowanych w pagórkowaty krajobraz, lasy, ale także tradycja, gościnność i niepowtarzalne walory turystyczno-poznawcze ze szlakami pieszymi, wodnymi, rowerowymi i dla zmotoryzowanych. Wypoczynkowi sprzyja baza turystyczna, którą współtworzą ośrodki wypoczynkowe i gospodarstwa agroturystyczne. imprezą stały się doroczne wrześniowe festyny archeologiczne. Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji to wyjątkowe miejsce. Zgromadzono tutaj parowozy, wagony i inne elementy techniczne związane Obszar Chronionego Krajobrazu Jeziora Rogowskie z kolejką o rozstawie szyn mierzącym zaledwie 600 mm. Spacerując pomiędzy kolorowymi parowozami i wagonikami ma się wrażenie, że czas się zatrzymał. Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie mieści się w dwóch budynkach, tzw. Baszcie i Magistracie, zlokalizowanych przy Placu Wolności (żniński rynek). Wieża ratuszowa (XV w.) od wieków jest symbolem Żnina. To najstarszy świecki zabytek miasta. W średniowieczu mieścił się w nim ratusz. Pałac w Lubostroniu, który hrabia Fryderyk Skórzewski wzniósł w latach 1795-1800, dziś uznawany jest za perłę polskiego klasycyzmu. Zaprojektował go Stanisław Zawadzki - wybitny architekt doby stanisławowskiej. Za wzór posłużyła mu Villa Rotondo Andrea Palladio w pobliżu Vicenzy oraz pałac Merliniego w Królikami. Park otaczający lubostroński pałac (40 ha) zaprojektował ok. 1800 r. znakomity ówczesny architekt ogrodów Teichert. Zaplanowany został w stylu angielskim. Rosną w nim okazałe buki, lipy i platany, a w sąsiedztwie – 3 pomnikowe aleje. Wszystko to sprawia, że Powiat Żniński jest wręcz wymarzonym miejscem aktywnego wypoczynku, chętnie odwiedzanym przez gości krajowych i turystów zagranicznych. Jego bogactwo to nie tylko takie atrakcje jak gród na biskupińskim półwyspie, Wenecja z ruinami gotyckiego zamczyska i skansenem kolejki wąskotorowej czy Żnin - znakomita baza wypadowa do ich zwiedzania, ale również przyroda. To trzeba zobaczyć Biskupin to najbardziej znany w Europie Środkowej rezerwat archeologiczny. Powstał w miejscu dawnej osady obronnej z początku epoki żelaza, zamieszkałej przez ludność kultury łużyckiej. Dziś jest najsłynniejszym obiektem polskiej archeologii. W 2006 r. Biskupin został laureatem dorocznej edycji nagrody Europa Nostra – nagrody Unii Europejskiej w Dziedzinie Dziedzictwa Kulturowego uznawanej za odpowiednik Nobla w sferze kultury i muzealnictwa. Na sławę Biskupina pracuje już czwarte pokolenie archeologów, a sztandarową 18 Park otaczający Pałac w Lubostroniu Gąsawa to pełna uroku wieś. Znajduje się tutaj docelowa stacja kolejki wąskotorowej. W samej Gąsawie zobaczyć można niewątpliwą perełkę sztuki i architektury sakralnej. Drewniany kościół pw. św. Mikołaja uznawany jest za unikat na skalę europejską. Wyróżnia go architektura, cenne wyposażenie oraz zespół wyjątkowych barokowych malowideł ściennych. Kościół zbudowano w I poł. XVII w. Zwiedzając Powiat Żniński warto również zobaczyć miejscowe parki tematyczne – Park Dinozaurów „Zaurolandia” w Rogowie oraz miasteczko western Silverado City w Bożejewiczkach koło Żnina. kujawsko-pomorski magazyn promocji i rozwoju atoregion.pl w Słębowie (5 ha), Sobiejuchach 4,4 ha), Grochowiskach Szlacheckich (2 ha) czy oczywiście w Lubostroniu (40 ha). Turysta wszędzie dotrze Sposobów na zwiedzanie pałuckich atrakcji jest wiele. Można to zrobić podczas przejażdżki ciuchcią z wąskotorowym parowozem Px 38 ciągnącym wagoniki na 12 kilkometrowej trasie ze Żnina do Wenecji lub też wodą – szlakiem pałuckich jezior. Po latach starań przywrócono spławność Gąsawki, co było jednym z priorytetów żnińskiego starostwa. Z tej drogi do Wenecji chętnie korzystają kajakarze i żeglarze. Tędy również pływa „Venezja” – pasaSzlak rzeki Gąsawki żerski stateczek wycieczkowy, którego Piękno natury szlak wiedzie po wodach trzech jezior: Naturalne piękno tej ziemi spotkamy niemal na każdym kroku. Najcenniejsze Żnińskiego Małego, Skarbienickiego z punktu wiedzenia przyrody obszary objęte zostały różnymi formami ochrony. i Weneckiego. Na terenie Powiatu Żnińskiego ustanowione zostały 4 obszary NATURA 2000. Funkcjonują również 3 obszary chronionego krajobrazu (Jezior Żnińskich, Ro– To wspaniały szlak wodny. Jest też gowskich oraz Żędowskich), 4 rezerwaty oraz blisko 170 pomników przyrody. swoistą ofertą dłuższego wypoczynku Obszary chronionego krajobrazu wytyczone zostały wzdłuż głęboko wcię- w naszym regionie. Usytuowane na tych rynien polodowcowych, w których biegną ciągi jezior. Bogactwo regionu brzegach jezior gospodarstwa agroto również lasy, które zajmują 16 % ogólnej powierzchni powiatu. To w nich turystyczne, pola namiotowe oraz próbie czasu oparły się prawdziwe skarby natury, które do dziś oglądamy i po- ośrodki wypoczynkowe umożliwiają dziwiamy. Przez obszary leśne biegną odcinki znakowanych szlaków pieszych relaks i poznanie atrakcji Biskupina, i rowerowych, co znacznie ułatwia poruszanie się po nich. Wenecji i Żnina. Można wybrać się Na terenie gminy Łabiszyn, w rezerwacie przyrody „Ostrów Pszczółczyński”, rośnie bardzo rzadki na niżu czosnek niedźwiedzi. W Łabiszynie zobaczyć można okazałe pomniki przyrody. Czasy Jagiellonów pamięta podobno dąb „Jagiełły” o obwodzie 534 cm. Równie potężna i wiekowa jest „Wyspa” – łabiszyńska lipa o pierścienicy 430 cm. Pomnikowych drzew jest znacznie więcej, ale na uwagę zasługują także prawem chronione aleje: modrzewiowa (46 drzew) na odcinku Lubostroń – Barcin oraz składająca się z 80 lip aleja na trasie z Lubostronia do Pturka. W gminie Rogowo funkcjonują dwa rezerwaty – „Długi Bród”, gdzie zlokalizowano 140 gniazd lęgowych czapli siwej oraz „Mięcierzyn”. Liczne są tutaj również pomniki przyrody, w tym m.in. „Chrobry” – dąb szypułkowy w Reczu o obwodzie 890 cm. Na terenie gminy Gąsawa znajduje się rezerwat „Źródła Gąsawki” stworzony w celu zachowania ze względów przyrodniczych, naukowych i dydaktycznych naturalnych źródeł rzeki. Godne uwagi są również liczne parki, które otaczają miejscowe pałace i dwory. Spacerując po nich można zobaczyć szereg wyjątkowych okazów. Unikalne walory przyrodnicze posiada Dąb „Jagiełły” w Łabiszynie zespół dworsko-parkowy w Sielcu (12 hektarowy park krajobrazowy z 250 - letnimi lipami, rzadkimi gatunkami drzew, pomnikami przyrody). Warto również poświęcić trochę czasu na spacer po parku na ryby lub też na wycieczkę, pieszo lub rowerem i odwiedzić inne urokliwe zakątki, a tych na Pałukach nie brakuje. To miejsca, które na długo zapadają w pamięci – mówi Starosta Żniński, Zbigniew Jaszczuk. Wypoczynkowi sprzyja spokój i cisza. Tego oczekują zarówno turyści jak i mieszkańcy regionu. Tego potrzebuje też przepięknej urody pałucka przyroda. Dlatego też corocznie, Uchwałą Rady Powiatu, wprowadzane są przepisy ograniczające lub wręcz zakazujące używania jednostek pływających napędzanych silnikami spalinowymi na określonych jeziorach i rzekach w obrębie terenów rekreacyjno-wypoczynkowych tego regionu. Z drugiej strony przepisy dopuszczają uprawianie sportów wodnych. Powiat Żniński to dobre miejsce na wakacyjne wyjazdy. Bogactwom natury towarzyszą atrakcje turystyczne, a całość uzupełniają liczne imprezy. A tegoroczne lato zapowiada się ciekawie… Więcej informacji: www.it.znin.pl REGIONALNE PROMOCJE 19 zaprasza piątek, 2012.06.01, godz. 19.00 KONCERT Z CYKLU WIELCY ARTYŚCI W FILHARMONII Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej, Maestro Jerzy Maksymiuk, dyrygent Paderewski - Symfonia h-moll „Polonia” op. 24 środa, 2012.06.06, godz. 19.00 ŚWIĘTO WOJEWÓDZTWA KUJAWSKOPOMORSKIEGO Już wkrótce w Dworze Artusa… Za chwilę lato, a więc Artus Jazz Festival! W tegorocznej edycji przypadającego na wakacyjny czas festiwalu usłyszymy i zobaczymy gwiazdy, które od lat jaśnieją na jazzowym firmamencie. Są to artyści znani szerokiej publiczności nie tylko z ich silnych związków z muzyką jazzową. Anna Maria Jopek, Dorota Miśkiewicz, Lora Szafran, Marek Bałata, Kuba Badach to wokaliści o bogatym, różnorodnym i wysokiej próby dorobku artystycznym, współpracują z najlepszymi instrumentalistami. Strona wokalna będzie więc silnie reprezentowana! Pianista i kompozytor, artysta uniwersalny Włodek Pawlik, Grzech Piotrowski saksofonista, producent muzyczny, aranżer, wydawca – to muzycy, którzy zachwycają swoją muzyką, pomysłami, szerokim polem swoich działań i zainteresowań, a także eksperymentów, których są autorami. Spotkanie z tymi i wieloma innymi wykonawcami zapewnią koncerty w ramach festiwalu. Piękna scenografia dziedzińca Ratusza Staromiejskiego jak zwykle zapewni niepowtarzalną atmosferę zarówno publiczności jak i wykonawcom. Startujemy wraz z początkiem lipca! Szczegółowe informacje na www.artus.torun.pl 20 pod patronatem Doroty Jakuty, Przewodniczącej Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotra Całbeckiego, Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Zespół Pieśni i Tańca „Ziemia Bydgoska” Elżbieta Kornaszewska, kierownik Zespołu w programie m. in. tańce i pieśni kujawskie, pałuckie, kaszubskie, łowickie, górali żywieckich oraz tańce miejskie, jak trojak czy polka warszawska piątek, 2012.06.15, godz. 19.00 Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej, Tadeusz Wojciechowski, dyrygent, Barbara Kubiak, sopran, Barbara Krahel, alt Maciej Komandera, tenor, Leszek Skrla, baryton najsłynniejsze arie z oper: Verdi - Trubadur, Rigoletto, Aida Mascagni - Cavalleria rusticana i Leoncavalla - Pajace sobota, 2012.06.16, godz. 11.00 KONCERT DLA MAŁYCH MELOMANÓW Koncert rodzinny dla dzieci. niedziela, 2012.06.17, godz. 17.00 Kościół pw. św. Michała Archanioła, Wtelno ROK LEONA WYCZÓŁKOWSKIEGO AVE MARIA W MUZYCE Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis Waldemar Kośmieja, kierownictwo artystyczne, Anna Wilk, sopran m.in. Pieśń „Ave Maria” Bacha/Gounoda, Schuberta, Cacciniego, Donizettiego oraz utwory Händla, Mozarta, Dvořáka, Czajkowskiego Możliwość przejazdu autokarem z Bydgoszczy. Bilety na przejazd w cenie 10 zł. Bilety na koncert w cenie 10 zł do nabycia w kasie biletowej FP oraz godzinę przed koncertem w Kościele. Piątek 01.06.2012 r. godz. 11.00 Bogdan Pawłowski „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków” - baśń baletowa Sobota 02.06.2012 r. godz. 17.00 Bogdan Pawłowski „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków” - baśń baletowa Niedziela 03.06.2012 r. godz. 17.00 Bogdan Pawłowski „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków” - baśń baletowa Środa 06.06.2012 r. godz. 19.00 Johann Strauss „Zemsta nietoperza” - operetka Sobota 09.06.2012 r. godz. 19.00 Johann Strauss „Zemsta nietoperza” - operetka Niedziela 10.06.2012 r. godz. 19.00 Johann Strauss „Zemsta nietoperza” - operetka Piątek 15.06.2012 godz. 19.00 Antonin Dvořak „Rusałka” - opera Sobota 16.06.2012 r. godz. 19.00 Antonin Dvořak „Rusałka” - opera Niedziela 17.06.2012 r. godz. 19.00 Antonin Dvořak „Rusałka” - opera Czwartek 21.06.2012 r. godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” - operetka Piątek 22.06.2012 r. godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” - operetka Sobota 23.06.2012 r. godz. 19.00 Johann Strauss „Baron cygański” - operetka Zakończenie sezonu operowego 2011 / 2012 21 XVI JARMARK STAROCI I RĘKODZIEŁA LUDOWEGO Zapraszamy wszystkich wodniaków i szczury lądowe na jubileuszową, piątą już edycję Bydgoskiego Festiwalu Wodnego „Ster na Bydgoszcz 53°N, 18°E”. W czerwcowy weekend, 22-24 czerwca, Wyspa Młyńska zostanie opanowana przez brać żeglarską, ich znajomych i sympatyków. Będziemy się bawić, śpiewać, tańczyć, pływać… Festiwal będzie, z pewnością, niezapomnianym przeżyciem dla wszystkich uczestników. Gwarantujemy świetną zabawę. Na stronie www.sternabydgoszcz.pl, w zakładce „Ster na Bydgoszcz 2012” na bieżąco zamieszczamy informacje i szczegóły dotyczące imprezy. W tym roku na miłośników sportów wodnych, aktywnego wypoczynku oraz wszystkich, którzy chcą ciekawie spędzić czas, przygotowaliśmy m. in. wystawy plenerowe, spotkania ze sławnymi wodniakami, wykłady, paradę jednostek pływających, pokazy sportów wodnych, warsztaty budowy łodzi i umiejętności żeglarskich, spektakle teatralne, maraton szantowy i inne muzyczne niespodzianki. W programie V edycji Festiwalu wiele niespodzianek znajdą dla siebie również najmłodsi uczestnicy. Podczas imprezy, tradycyjnie już, swoje podwoje otworzy Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, ze swoją „bydgoska nocą muzealną”, interesującymi wystawami i eventami. Obierz STER NA BYDGOSZCZ 53˚N, 18˚E i baw się razem z nami podczas czerwcowego Festiwalu! Zapraszamy!!! fot. Urząd Miasta Bydgoszczy II MIĘDZYNARODOWE BIENNALE MINIATUR WŁOCŁAWEK 2012 Dnia 30 maja 2012 r. w gmachu Zbiorów Sztuki Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku przy ul. Zamczej 10/12 odbyło się uroczyste otwarcie wystawy pokonkursowej II Międzynarodowego Biennale Miniatur. Organizatorem konkursu i towarzyszącej mu ekspozycji jest Prywatna Ogólnokształcąca Szkoła Sztuk Pięknych we Włocławku. Otwarciu ekspozycji będzie towarzyszyła uroczystość wręczenia nagród. Ogółem do konkursu zgłoszono 481 prac uczniów szkół artystycznych z terenu całego kraju oraz z Azerbejdżanu, Słowacji, Słowenii, Wenezueli i Włoch. Tematem bieżącej edycji Biennale było życie i twórczość polskiego poety okresu romantyzmu Zygmunta Krasińskiego. Wystawa, która będzie czynna do dnia 14 czerwca b.r. stanowi doskonałą okazję do poznania dokonań twórczych z dziedziny malarstwa, grafiki, sztuki włókna oraz małych form rzeźbiarskich. 22 Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku zaprasza na pierwszy w tym roku JARMARK STAROCI I RĘKODZIEŁA LUDOWEGO. Jarmark odbędzie się 10 czerwca br. w godz. od 10.00 do 14.00 na dziedzińcu Gmachu Głównego Muzeum przy ul. Słowackiego 1a. Uczestniczyć w nim będą kolekcjonerzy i sprzedawcy staroci z Włocławka, Aleksandrowa Kujawskiego, Konina i Łodzi. Na kilkunastu stoiskach można będzie zapoznać się z pamiątkami przeszłości oraz nabyć różnorodne zabytki i wyroby kolekcjonerskie takie jak: ceramikę, fotografie, gazety, książki, numizmaty, militaria, zabytki falerystyczne, medale, obrazy, pocztówki, znaczki, żelazka, zabytkowe urządzenia techniczne i wiele innych interesujących przedmiotów. Stowarzyszenie Twórców Ludowych Oddział Włocławek zaprezentuje stoiska z wyrobami rękodzieła ludowego, m.in.: rzeźbą, haftem, ozdobami z bibuły, ziołami, masą solną i przedmiotami wykonanymi z wikliny. Jarmark Staroci jest doskonałą okazją do zdobycia wiedzy, wymiany doświadczeń oraz zakupu oryginalnych przedmiotów. Z każdym rokiem zwiększa się ilość wystawców, co świadczy o popularności imprezy i jednocześnie wpływa na ilość i atrakcyjność wystawianych obiektów. Zachęcamy wszystkich do odwiedzenia muzeum w dniu 10 czerwca. Dodatkową atrakcją będzie możliwość zaczerpnięcia informacji od pracowników muzeum w zakresie tworzenia drzew genealogicznych, identyfikacji monet i odznaczeń polskich oraz porad konserwatorskich. Rzeczoznawca wyceniać będzie znaczki i zbiory filatelistyczne. WSTĘP BEZPŁATNY Program i szczegóły na: www.atoregion.pl 23 24
