docRAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ - liceum
download 
Reklamacja Transkrypt
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ - liceum
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH Poznań Kuratorium Oświaty w Poznaniu Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie, czy szkoła spełnia badane wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6.08.2015 r. Szkoła może spełniać wymagania na poziomie podstawowym i podejmować działania z wysokiego poziomu wymagania. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 2/25 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 8-04-2016 - 10-04-2016 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszły: Julitta Włodarczyk, Bożena Chwaliszewska. Badaniem objęto 115 słuchaczy (ankieta) i 16 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły/placówki AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AS - Kwestionariusz ankiety dla słuchaczy APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły/placówki WNG - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczącym jedną grupę PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 3/25 Obraz placówki Zapraszamy Państwa do zapoznania się z wynikami raportu z ewaluacji zewnętrznej problemowej przeprowadzonej w Prywatnym Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych im. Juliusza Kossaka w Poznaniu w zakresie wymagań stawianych szkołom przez państwo, tj. "Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej", "Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji" i "Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych". Dokument ten zawiera najważniejsze, płynące z badań, informacje o szkole. Prywatne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych jest szkołą niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej od roku 2000. Zajęcia odbywają się w trybie zaocznym w pomieszczeniach wynajętych od XX Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu. Liceum kształci dorosłych po ośmioletniej szkole podstawowej oraz po gimnazjum w trzyletnim cyklu nauczania oraz absolwentów Zasadniczej Szkoły Zawodowej w dwuletnim cyklu nauczania. Każdy semestr kończy się egzaminami z poszczególnych przedmiotów, co jest podstawą do promowania na następny semestr. Szkoła ma do dyspozycji pracownię komputerową i sale lekcyjne, wyposażone w pomoce naukowe i sprzęt multimedialny. Na efekty uzyskiwane przez szkołę ma wpływ zarówno przygotowana oferta edukacyjna szkoły, jak też motywacja słuchaczy. Duże znaczenie ma indywidualne podejście do słuchaczy oraz działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych. Jest to możliwe dzięki prowadzonej diagnozie i analizie osiągnięć słuchaczy. Nauczyciele motywują słuchaczy do nauki i zachęcają do przystąpienia do egzaminu maturalnego. W ostatnim roku liczba słuchaczy przystępujących do matury wzrosła o 100%, z 35 w roku szkolnym 2013/2014 do 70 w roku szkolnym 2014/2015. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom słuchaczy, wprowadzono do ramowego planu nauczania od roku szkolnego 2013/2014 matematykę z rozszerzoną liczą godzin w celu lepszego przygotowania słuchaczy do egzaminu maturalnego z tego przedmiotu. Szkoła organizuje także cyklicznie wyjazdy na jarmarki bożonarodzeniowe do Berlina oraz oferuje swoim słuchaczom atrakcyjne wycieczki krajowe i zagraniczne. W swojej misji szkoła zawarła stwierdzenie: "W naszym działaniu kierujemy się brakiem uprzedzeń, otwartością na różnorodność, wyrozumiałością i elastycznością, indywidualnym podejściem do każdego ucznia oraz wrażliwością społeczną." Zgodnie z tym stwierdzeniem szkoła współpracuje z różnymi instytucjami m.in. Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie. Z Domem Samotnej Matki w Kiekrzu szkoła ma podpisaną umowę, dzięki której oferuje darmową naukę tym osobom, których nie stać na jej sfinansowanie. Szczegóły opisu działań dotyczących pracy Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Kossaka w Poznaniu znajdą Państwo w raporcie, do którego przeczytania zachęcamy. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 4/25 Informacja o placówce Nazwa placówki PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH Patron Typ placówki Liceum ogólnokształcące Miejscowość Poznań Ulica Kossaka Numer 3 Kod pocztowy 60-759 Urząd pocztowy Poznań Telefon 616611218 Fax 616611218 Www www.liceum-gimnazjum.pl Regon 30225498800000 Publiczność niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej Kategoria uczniów Dorośli Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 490 Oddziały 10 Nauczyciele pełnozatrudnieni 0.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 18.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 49 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo WIELKOPOLSKIE Powiat Poznań Gmina Poznań Typ gminy gmina miejska PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 5/25 Obszary badawcze umożliwiające opisanie działań szkoły w zakresie wymagań Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Poziom podstawowy: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego. Słuchacze nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej i wykorzystują je podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego słuchacza, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. Poziom wysoki: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych słuchaczy. Wyniki analizy osiągnięć słuchaczy, w tym słuchaczy, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Poziom podstawowy: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego słuchacza. Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla słuchaczy wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla słuchaczy niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego słuchacza. Poziom wysoki: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego słuchacza. W opinii słuchaczy wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Poziom podstawowy: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania. Działania podejmowane na podstawie wniosków ze sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych oraz wniosków z ewaluacji wewnętrznej i zewnętrznej są przez szkołę lub placówkę monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane. Poziom wysoki: W szkole lub placówce nauczyciele znają wyniki badań zewnętrznych. W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 6/25 Wnioski 1. Podstawa programowa realizowana jest z uwzględnieniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji, a nauczyciele dzięki stosowaniu indywidualizacji pracy kształtują u słuchaczy umiejętności przydatne w planowaniu drogi edukacyjnej i zawodowej. 2. Wsparcie udzielane słuchaczom w szkole jest odpowiednie do ich potrzeb, pozwala wyrównywać szanse edukacyjne oraz niesie pomoc w różnych sytuacjach życiowych, co powoduje, że znaczna ich część podejmuje próbę zdawania egzaminu maturalnego. 3. Znajomość wyników badań zewnętrznych, szczególnie dotyczących kształcenia dorosłych, wpływa na planowanie procesu edukacyjnego przez nauczycieli oraz stosowanie przez nich metod pracy służących motywowaniu słuchaczy do nauki i przystąpienia do egzaminu dojrzałości. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 7/25 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Nauczyciele liceum realizują podstawę programową w oparciu o diagnozę potrzeb, osiągnięcia słuchaczy z poprzedniego etapu kształcenia i przebieg ich dotychczasowej edukacji. Na zajęciach kształtują kompetencje potrzebne słuchaczom na kolejnym etapie kształcenia i rynku pracy. Osiągnięcia słuchaczy są monitorowane i analizowane, a wnioski z analiz są wdrażane. W szkole przeprowadza się egzamin maturalny, który dla wielu słuchaczy jest istotnym elementem rozwoju zawodowego. Wymaganie jest spełnione. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego. W liceum w sposób celowy diagnozuje się osiągnięcia słuchaczy z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz wykorzystuje pozyskane w ten sposób informacje do realizowania podstawy programowej. Dyrektor i nauczyciele wskazali różne metody diagnozowania słuchaczy rozpoczynających naukę w szkole. Analizowane są świadectwa z poprzedniego etapu kształcenia, wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz dokumenty dostarczone przez słuchaczy do szkoły. Nauczyciele przeprowadzają testy diagnozujące poziom wiedzy, rozmowy indywidualne ze słuchaczami, obserwacje słuchaczy podczas zajęć oraz sprawdzają stopień zrozumienia wykonywanych zadań. Z uwagi na nowych słuchaczy dochodzących w trakcie roku szkolnego proces diagnozy wstępnej ma charakter ciągły. Wyniki i wnioski z diagnoz wykorzystywane są do ustalenia poziomu wiadomości i umiejętności słuchaczy, zidentyfikowania zaległości z poprzedniego etapu edukacyjnego, planowania harmonogramu pracy, tak aby poświęcić więcej czasu na trudniejszą tematykę. Ze względu na to, że słuchacze są w różnym wieku, mają ukończone różne typy szkół (podstawowa, gimnazjum, zawodowa), zróżnicowaną czasowo przerwę w edukacji szkolnej, różną motywację do nauki i różne zaległości z poszczególnych przedmiotów nauczyciele podchodzą indywidualnie do każdego uczącego się. Służy to wyrównywaniu szans edukacyjnych. Realizując podstawę programową, nauczyciele wykorzystują wiedzę na temat osiągnięć słuchaczy w poprzednich etapach edukacyjnych. Dostosowują formy i metody pracy do ich potrzeb i możliwości. Urozmaicają zajęcia tak, aby zmotywować słuchaczy do pracy, łączą teorię z praktyką, tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Zwracają szczególną uwagę na wzmocnienie samooceny i poczucia własnej wartości. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 8/25 Obszar badania: Słuchacze nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej i wykorzystują je podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. Proponowane podczas zajęć różnorodne zadania służą praktycznemu wykorzystywaniu nabytych wiadomości i umiejętności w procesie edukacyjnym. Zadania wykonywane przez uczniów podczas lekcji pozwalają im na zapamiętanie faktów, definicji, wykonywanie powtarzalnych procedur, np. przywoływanie z pamięci pojęć, faktów, terminów, zastosowanie umiejętności i pojęć (porównywanie i wnioskowanie na bazie zapamiętanych informacji), rozumowanie, używanie dowodów, argumentowanie na podstawie analizy faktów (np. rozwiązywanie problemów, dokonywanie uogólnień), rzadziej na złożone rozumowanie, dokonywanie analizy struktury ze wskazaniem na związki pomiędzy jej poszczególnymi elementami (np. stosowanie wiedzy i umiejętności w sytuacjach nietypowych, budowanie teorii, formułowanie sądów i opinii wraz z uzasadnieniem). Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Przeprowadzone badania pozwalają stwierdzić, że w szkole jest spójność procesów edukacyjnych z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. zalecanymi Nauczyciele zadeklarowali, że podczas realizacji procesu edukacyjnego na wszystkich lub większości zajęć kształtują u słuchaczy umiejętność uczenia się (Wykres 1j), rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów (Wykres 2j), komunikowania się w języku ojczystym (Wykres 3j), formułowania wniosków (Wykres 4j). Mniej z nich stwierdziło, że kształtuje myślenie matematyczne (Wykres 5j), umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (Wykres 6j) oraz pracy zespołowej (Wykres 7j). Uczący wskazali, że na zajęciach: ● odwołują się do wiedzy i umiejętności nabytych przez słuchaczy na wcześniejszych etapach edukacyjnych; ● stosują metody aktywizujące (dyskusja w grupie, prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, karty pracy); ● kształcą umiejętność pracy zespołowej, uczenia się od siebie nawzajem (współpraca w grupach słuchaczy w dążeniu do osiągnięcia określonego celu); ● kształtują umiejętności komunikacyjne (znajomość środków językowych, czytanie ze zrozumieniem, interpretacja wykresów, tabel, rozumienie wypowiedzi pisemnych i ustnych, tworzenie krótkich form użytkowych); ● uczą samodzielności (inspirowanie uczniów do refleksji o istotnych problemach świata, człowieka, cywilizacji, kultury, stwarzanie warunków do rozwoju niezależności umysłowej uczniów, pogłębianie świadomości i sprawność językowej). Nauczyciele w ankiecie określili, że systematycznie na lekcjach wykorzystują komunikowanie się w języku ojczystym i obcym (Wykres 1o). Podczas obserwowanych zajęć nauczyciele kształtowali u uczniów umiejętności opisane w podstawie programowej dla IV etapu kształcenia, takie jak: umiejętność przetwarzania tekstu, komunikowanie się w języku ojczystym i obcym, formułowania wniosków, uczenia się, pracy zespołowej, myślenia matematycznego. W toku lekcji procesy edukacyjne były spójne z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej ustalonymi dla danego przedmiotu i etapu kształcenia. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 9/25 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 10/25 Wykres 5j Wykres 6j Wykres 7j PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 11/25 Wykres 1o Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego słuchacza, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz. Nauczyciele monitorują nabywanie wiadomości i umiejętności przez słuchaczy uwzględniając ich możliwości oraz wykorzystują wnioski z analizy ich osiągnięć. Uczący zadeklarowali stosowanie rożnych sposobów monitorowania osiągnięć wiadomości i umiejętności słuchaczy (Wykres 1w), co można było zauważyć podczas obserwowanych zajęć. Nauczyciele angażowali wszystkich słuchaczy poprzez dawanie różnych wskazówek, informacji zwrotnej, sprawdzali poprawność wykonywania zadań i zrozumienia treści, prosili słuchaczy o podsumowanie, chwalili, zadawali pytania oraz stwarzali możliwość ich zadawania. Uczący analizują osiągnięcia słuchaczy, a wnioski wykorzystują do modyfikacji metod i form pracy, planów dydaktycznych, odpowiedniego motywowania, dostosowania wymagań do indywidualnych potrzeb i możliwości słuchaczy (Wykres 1o). PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 12/25 Wykres 1o PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 13/25 Wykres 1w PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 14/25 W wymaganiu "Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej " w odniesieniu do poziomu wysokiego zebrano następujące dane świadczące o działaniach szkoły/placówki: Obszar badania: przyczyniają się Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć słuchaczy do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych słuchaczy. Wyniki analizy osiągnięć słuchaczy, w tym słuchaczy, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych. W szkole systematycznie prowadzona jest diagnoza osiągnięć słuchaczy poprzez analizę wyników nauczania, wyników matur, prac kontrolnych, rozmowy ze słuchaczami oraz ich obserwację. Nauczyciele duży nacisk kładą na pracę ze słuchaczami osiągającymi niezadowalające wyniki uczenia się. Starają się, przede wszystkim, budować u słuchaczy poczucie własnej wartości i podnosić ich samoocenę doceniając ich pracę i wysiłek włożony w naukę. Na zajęciach tworzą życzliwą i bezpieczną atmosferę, często chwalą swoich uczniów, zwracają uwagę na to co dobrze zrobili, a nad czym należy dalej popracować, odwołują się do przykładów z życia codziennego, wydłużają czas odpowiedzi, zadają pytania naprowadzające, zachęcają do samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków. Urozmaicają proces nauczania stosując metody aktywizujące, pomoce dydaktyczne, pracę w grupach, zachęcają do samokształcenia, co sprzyja lepszemu opanowaniu treści. Poprzez indywidualne rozmowy ze słuchaczami starają dotrzeć do przyczyn niepowodzeń oraz różnicować tempo uczenia się i dopasowywać treści nauczania do ich możliwości. Pedagodzy komunikują się również za pomocą Internetu ze swoimi słuchaczami, którzy wyjechali na jakiś czas (np. za granicę) i nie mogą uczestniczyć w zajęciach, podając im materiał i zadania służące do nauki. Zdaniem nauczycieli, powyższe działania przekładają się na podnoszenie kompetencji opisanych w podstawie programowej i przyczyniają się do uzyskiwania przez słuchaczy promocji. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 15/25 Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W Prywatnym Liceum dla Dorosłych rozpoznaje się potrzeby o możliwości słuchaczy, które są specyficzne ze względu na wiek słuchaczy, ich przerwę w nauce oraz sytuację pozaszkolną. Innej pracy wymaga słuchacz, który niedawno ukończył gimnazjum, a innej ten, który skończył naukę w 8-letniej szkole podstawowej. Rozpoznanie celów, dla których dorośli ludzie kontynuują naukę w liceum ogólnokształcącym ma duże znaczenie w decydowaniu o sposobach pracy, w tym motywowania słuchaczy, co ma miejsce w szkole. Podejmowane są działania, które pomagają im uwierzyć we własne możliwości i dowartościują ich. Powszechnie podejmowane są działania służące wspieraniu słuchaczy, na co wskazuje zdecydowana większość z nich - pomoc przy trudnościach w nauce, wspieranie adekwatne do potrzeb, wiara w możliwości słuchaczy. Wymaganie jest zatem spełnione. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego słuchacza. W Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych w sposób systemowy rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego słuchacza. Dyrektor i nauczyciele podają, że w szkole prowadzi się rozpoznanie potrzeb, możliwości, sposobów uczenia się oraz sytuacji społecznej każdego słuchacza. Rozpoczyna się to już na etapie rekrutacji, kiedy analizuje się dokumenty dostarczone przez słuchacza (świadectwa, wyniki testów gimnazjalnych, opinie poradni psychologiczno-pedagogicznej). Ustala się wtedy typ ukończonej przez słuchacza szkoły oraz przypisuje do określonej grupy po określeniu preferowanego języka obcego. Na tym etapie ma też miejsce diagnoza społeczna – poznaje się wiek, ustala przerwę w edukacji, sytuację rodzinną, zawodową oraz ekonomiczną. Każdy semestr ma opiekuna, którego zadaniem jest rozpoznanie sytuacji życiowej i potrzeb słuchaczy. Odbywa się to poprzez rozmowy indywidualne i grupowe ze słuchaczami. Słuchacze przedstawiają swoje cele życiowe i edukacyjne oraz dotychczasowe doświadczenie edukacyjne. Podczas zajęć nauczyciele obserwują sposoby pracy słuchaczy, ich zachowanie, frekwencję, zaangażowanie w proces uczenia się. Część słuchaczy liceum rekrutuje się z gimnazjum funkcjonującego w Zespole Szkół Kossaka, w takim przypadku analiza i rozpoznanie potrzeb jest znacznie ułatwione. W razie potrzeb rozpoznaje się sytuację danej osoby i podejmuje się odpowiednie środki zaradcze. Potrzeby słuchaczy są różnorodne np. finansowe, związane z przebywaniem poza domem (zakład karny, ośrodek wychowawczy, dom samotnej matki, instytucja zajmująca się uzależnieniami). Nauczyciele uczący w jednym zespole podają, że rozpoznanie potrzeb i możliwości słuchaczy prowadzi się ponadto poprzez ocenianie śródroczne i wymianę informacji miedzy nauczycielami. W przypadku języka obcego przeprowadza się test kompetencji. Nauczyciele wskazują następujące zdiagnozowane potrzeby: akceptacji, poczucia własnej wartości i wiary w siebie, bezpieczeństwa, umiejętności funkcjonowania w społeczeństwie, motywacji. Dyrektor i nauczyciele podają, że większość PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH słuchaczy boryka się z wieloma problemami. 16/25 Najczęstsze to: brak pracy, brak środków na opłatę czesnego, brak wsparcia rodziny, przebywanie poza domem, choroby, ciąża. Do szkoły uczęszczają słuchacze o dużym zróżnicowaniu wiekowym i o różnych możliwościach edukacyjnych. Dzięki ukończeniu szkoły średniej mogą uzyskać awans w pracy lub znaleźć ją. Słuchacze często wymagają wsparcia z powodu trudności w nauce, które wynikają z dłuższej nieobecności na zajęciach, np. z powodów rodzinnych lub wykonywanej pracy. To sprawia, że niekiedy trudno im pogodzić uczęszczanie na zajęcia z życiem rodzinnym i zawodowym. Wsparcie, jakiego udziela szkoła słuchaczom, dotyczy pokonywania trudności osobistych, rodzinnych, ekonomicznych, zdrowotnych i emocjonalnych. Część słuchaczy to osoby o niskiej samoocenie, bezrobotne lub starsze. Dla tych ostatnich podjęcie nauki po dłuższej przewie w edukacji jest dużym wyzwaniem i wiąże się z pokonaniem barier związanych z powrotem do szkoły. Obszar badania: Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i rozwijające specjalistyczne zainteresowania organizowane dla i uzdolnienia, słuchaczy zajęcia wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla słuchaczy niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego słuchacza. Działania podejmowane w szkole w wyniku rozpoznania potrzeb i sytuacji słuchaczy są adekwatne do wyników diagnoz. Dyrektor podaje, że udzielanie pochwał i pozytywnych wzmocnień, podkreślanie nawet małych sukcesów słuchaczy powoduje eliminowanie stanów napięcia emocjonalnego i stresu oraz wzmacnia samoocenę każdego z nich. Uczący się otrzymują informację zwrotną o swoich postępach w nauce, o sposobach uczenia się i wskazówki do dalszej pracy. Indywidualizuje się pracę ze słuchaczami, którzy otrzymują zadania, także dodatkowe, dostosowane do ich możliwości. Nauczyciele dostosowują formy i metody nauczania do grupy, z którą pracują. Szkoła wspiera słuchaczy w odniesieniu sukcesu, jakim dla jednych jest ukończenie szkoły, dla innych zdanie matury. Aby zaspokoić potrzebę poczucia bezpieczeństwa, dba się o stworzenie przyjaznej atmosfery sprzyjającej uczeniu się i nawiązaniu relacji z innymi. Podejmowane są działania, które pomagają uwierzyć słuchaczom we własne możliwości i dowartościują ich. W tym celu np. organizuje się wspólne wyjazdy na jarmarki bożonarodzeniowe do Berlina, a absolwentów żegna się dyplomami, wyróżnieniami oraz nagrodami. Nauczyciele pozostają w kontakcie mailowym ze słuchaczami, a w razie potrzeby prowadzą dodatkowe konsultacje indywidualne. W celu lepszego wsparcia uczących się szkoła współpracuje z innymi instytucjami, np. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Dom Samotnej Matki w Kiekrzu. Niekiedy słuchaczom wydłuża się termin oddania prac semestralnych. Tym, którzy nie mają dostępu do Internetu/komputera, szkoła to umożliwia poprzez udostępnienie pracowni komputerowej. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 17/25 W wymaganiu "Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji " w odniesieniu do poziomu wysokiego zebrano następujące dane świadczące o działaniach szkoły/placówki: Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego słuchacza. Nauczyciele w sposób powszechny podejmują działania uwzględniające indywidualizację nauczania adekwatne do ustalonych potrzeb, co wskazują słuchacze oraz obserwowane lekcje. Zdecydowana większość uczących się (98%) uważa, że nauczyciele pomagają im uczyć się, gdy mają z czymś trudność (Wykres 1j). Podczas wszystkich obserwowanych zajęć (6) nauczyciele motywowali wszystkich słuchaczy do angażowania się w proces uczenia się. W obserwowanych zajęciach uczestniczyły grupy składające się z osób w różnym wieku, z różnymi doświadczeniami oraz o różnej przerwie w edukacji, tj. po ukończeniu gimnazjum lub 8-letniej szkoły podstawowej. Na części obserwowanych lekcji słuchacze zabierali głos (każdy miał taką możliwość), chętnie rozmawiali z nauczycielem oraz słuchali i dyskutowali, zaobserwowano dość dobrą motywację do nauki. Nauczyciele dodatkowo wspierali poszczególnych słuchaczy, którzy potrzebowali w danym momencie wsparcia - dodatkowe tłumaczenie, częstsze podchodzenie, sprawdzanie sposobu wykonywania zadania. W dwóch zespołach zaobserwowano zaangażowanie tylko części słuchaczy, grupy jako całość nie wykazywały się dużą aktywnością. Nauczyciele uczący w jednym zespole podają, że indywidualizują proces nauczania poprzez dostosowywanie zajęć do poziomu słuchaczy i ich zainteresowań, różnicowanie stopnia trudności zadań oraz wykorzystywanie ich wiedzy zawodowej. Indywidualizowaniu procesu służą także indywidualne rozmowy ze słuchaczami, komunikowanie się prostszym językiem w razie potrzeby oraz takie formułowanie pytań, by były zrozumiałe przez wszystkich uczących się. Wykres 1j PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 18/25 Obszar badania: W opinii słuchaczy wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom. W opinii słuchaczy wsparcie, jakie otrzymują oni w szkole jest odpowiednie do ich potrzeb i oczekiwań. Zdecydowana większość ankietowanych słuchaczy uważa, że nauczyciele pomagają im, jeśli potrzebują wsparcia (99%) oraz wierzą w ich możliwości (97,5%). Według respondentów (97,5%), wsparcie otrzymywane od nauczycieli jest dla nich przydatne. Na wsparcie nauczycieli w rozwijaniu zainteresowań może liczyć 97% uczących się, którzy sa także zdania, że nauczyciele rozmawiają z nimi o tym, co wpłynęło na ich sukcesy (Wykres 1j, 2j, 3j, 4j, 5j). Deklaracje te są zbieżne ze wskazaniami dyrektora, który uważa, że wsparcie udzielane przez szkołę odpowiada potrzebom słuchaczy. Uważa on, że dostosowywanie wymagań, indywidualizowanie pracy z uczącymi się połączone z dużą przychylnością i wyrozumiałością nauczycieli sprzyja współpracy. Efektem udzielanej pomocy jest, według dyrektora, wzrost poczucia własnej wartości słuchaczy, redukcja stresu szkolnego oraz awansowanie w miejscu pracy. Stwierdza on, że słuchacze chętnie biorą udział w zajęciach dzięki zastosowaniu odpowiednich metod pracy, a sukcesem szkoły i nauczycieli jest to, że duża ich liczba kończy liceum i przystępuje do egzaminu maturalnego. W roku szkolnym 2013/14 do egzaminu maturalnego przystąpiło 35 osób, w 2014/15 - 70, w bieżącym - 80 zadeklarowało taką chęć. jednocześnie należy zauważyć, że w kolejnych latach (2014, 2015) ponad połowa zdała egzamin pisemny z języka polskiego i języka angielskiego. Słuchacze przystępujący do egzaminu maturalnego najczęściej mają problemy z matematyką, zdawalność z tego przedmiotu jest na niższym poziomie. Aby rozwiązać ten problem, od roku 2013/2014 zwiększono liczbę godzin tego przedmiotu w cyklu nauczania. Słuchaczom oferuje się także zajęcia dodatkowe z matematyki, jest to szczególnie przydatne dla tych, którzy kończą szkołę w styczniu i przystępują do egzaminu w maju tego samego roku. Nauczyciele są dyspozycyjni i otwarci na pytania ze strony słuchaczy, którzy w przypadku problemów mogą liczyć na ich wsparcie. Wykres 1j PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH Wykres 2j 19/25 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 20/25 Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Działania prowadzone przez szkołę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane w procesie systematycznego zbierania i analizowania informacji o skuteczności wdrożonych działań. Służy temu formułowanie wniosków z analizy wyników egzaminu maturalnego i wdrażanie powstałych w ten sposób rekomendacji. Wyniki badań zewnętrznych wykorzystywane są przez nauczycieli w procesie dydaktycznym do modyfikacji m.in. metod nauczania i form pracy w celu rozwijania kompetencji słuchaczy. Wymaganie jest spełnione. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania. W szkole analizuje się wyniki egzaminów zewnętrznych i ewaluacji wewnętrznej. Nauczyciele wykorzystują wnioski i rekomendacje z prowadzonych analiz w pracy ze słuchaczami. Dotyczą one, między innymi: ● wdrażania skutecznych metody pracy z osobami dorosłymi, szczególnie w zakresie odpowiedniego ich motywowania i aktywizowania; ● precyzyjnego określania wymagań i zwracania uwagę na to co jest ważne; ● wykorzystania w większym stopniu materiału ikonograficznego w odniesieniu do kontekstu kulturalnego, literackiego, historycznego; ● tworzenia wypowiedzi pisemnej - ćwiczenie argumentacji i uzasadnienia, poprawności językowej, kompozycji, stylu. ● rozwiązywania zadań z geometrii płaskiej, analitycznej i przestrzennej, dowodzenia twierdzeń i własności; ● prowadzenia większej ilości ćwiczeń na języku polskim i angielskim rozwijających komunikację; ● wykorzystywania technologii informacyjnej (np. korzystanie z portali matematycznych); ● doskonalenia umiejętności sprawnego wyszukiwania wiadomości z wykorzystaniem kilku różnych źródeł informacji, np. tabeli, wykresu, planu, diagramu, rysunku; ● stwarzania sytuacji problemowej o charakterze praktycznym odwołując się w trakcie zajęć do najbliższego otoczenia i codziennych sytuacji. Na podstawie wniosków i rekomendacji nauczyciele poświęcają więcej czasu na ćwiczenia doskonalące PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 21/25 umiejętność czytania poleceń ze zrozumieniem, rozumieniem ze słuchu tekstu czytanego, określania funkcji zastosowanych środków językowych, formułowanie wniosków wynikających z przeczytanego tekstu, formułowaniem rozbudowanych, wnikliwych argumentów. Ponadto, nauczyciele prowadzą rozmowy ze słuchaczami o przyczynach niepowodzeń szkolnych, czynnikach budujących sukces, sposobach uczenia się, właściwym planowaniu. Mobilizują ich do aktywności własnej, większego zaangażowania w wykonywanie zadań na zajęciach, proponują dodatkowe konsultacje przedmiotowe. Obszar badania: Działania podejmowane na podstawie wniosków ze sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych oraz wniosków z ewaluacji wewnętrznej i zewnętrznej są przez szkołę lub placówkę monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane. Działania edukacyjne prowadzone przez nauczycieli są monitorowane, analizowane i wykorzystywane do doskonalenia pracy dydaktycznej. Dyrektor wskazał, że w szkole monitoruje się realizację podstawy programowej, frekwencję na zajęciach, zaangażowanie słuchaczy w proces uczenia się, dostosowanie metod i form pracy do indywidualnych potrzeb, osiągnięcia słuchaczy (wyniki prac kontrolnych i egzaminów semestralnych), działania nauczycieli związane z kształceniem umiejętności słabo opanowanych. Najważniejsze wyniki monitorowania działań prowadzonych przez szkołę w obszarze ewaluacji wewnętrznej oraz diagnoz wiadomości i umiejętności słuchaczy doprowadziły m. in. do wypracowania optymalnych metod pracy z osobami dorosłymi, zwłaszcza w zakresie odpowiedniego ich motywowania i aktywizowania, zaproponowania dodatkowych konsultacji przedmiotowych w celu uzupełnienia braków wiedzy. Monitorowanie skuteczności ww. działań odbywa się głównie przez obserwację oraz rozmowy ze słuchaczami, w tym zbieranie informacji zwrotnej od nich. Nauczyciele uczący w jednym oddziale wskazali na zmiany w swojej pracy, takie jak: podawanie słuchaczom szczegółowego planu do napisania pracy kontrolnej, łączenie wiedzy z praktyką, dodatkowa praca z arkuszami egzaminacyjnymi, rozwiązywanie zadań interdyscyplinarnych, indywidualizacja nauczania (dostosowanie wymagań do potrzeb słuchaczy). Ponadto udzielana jest pełna informacja zwrotna słuchaczom o efektach ich pracy, o postępach, brakach, podkreślając wszystkie ich mocne strony. W wymaganiu "Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych " w odniesieniu do poziomu wysokiego zebrano następujące dane świadczące o działaniach szkoły/placówki: PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 22/25 Obszar badania: W szkole lub placówce nauczyciele znają wyniki badań zewnętrznych. W szkole w sposób powszechny nauczyciele korzystają w wyników różnych badan zewnętrznych, które wykorzystują w swojej pracy. Większość ankietowanych nauczycieli (15/16) deklaruje, że znają wyniki różnych badań zewnętrznych (Wykres 1j). Podają wśród nich np. badania: ● prof. J.Hattiego - efektywność nauczania a ocenianie kształtujące; ● PISA - umiejętności zdobyte przez uczniów reprezentujący dany poziom nauczania; ● cykl Kolba w uczeniu się dorosłych; ● „Nowe trendy w kształtowaniu dorosłych” ORE ● „Specyfika nauczania dorosłych” – np. www. profesor.pl; ● badania z neurodydaktyki - słuchowcy, wzrokowcy i kinestetycy; ● wyniki projektu „Młody obywatel” prowadzonego przez Centrum Edukacji Obywatelskiej w Warszawie. Dyrektor potwierdza powyższe wskazania oraz podaje, że nauczyciele podczas zebrań rady pedagogicznej omawiają wyniki różnych badań np. raporty CKE, tendencje rozwojowe szkoły ze wszystkich przedmiotów maturalnych. Ponadto, samodzielnie korzystają w swojej pracy z różnych publikacji i badań, aby jak najskuteczniej zaplanować swój warsztat pracy, dostosować plany nauczania, indywidualizować pracę ze słuchaczami, dobrać skuteczne metody nauczania. Wymieniają się między sobą poznanymi wynikami badań zewnętrznych. Także dyrektor udziela wskazówek do przeczytania odpowiednich pozycji. Wykres 1j PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 23/25 Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych. Na podstawie zebranego materiału badawczego można stwierdzić, że nauczyciele wykorzystują do planowania swojej pracy wyniki badań zewnętrznych. Dyrektor podaje, że w szkole wyniki badań zewnętrznych wykorzystuje się do modyfikowania planów nauczania, zmiany metod nauczania (dostosowanie do oczekiwań i wymagań wobec osób dorosłych), mobilizowania słuchaczy do systematycznej oraz samodzielnej pracy. Nauczyciele samodzielnie korzystają z różnych publikacji, aby jak najskuteczniej zaplanować swój warsztat pracy, dostosować plany nauczania, indywidualizować pracę ze słuchaczem, dobrać najskuteczniejsze metody nauczania. Nauczyciele sami wymieniają się poznanymi wynikami badań zewnętrznych. Przykłady badań zewnętrznych podane przez dyrektora są tożsame ze wskazaniami nauczycieli. Są wśród nich: raporty Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, „Uczenie się dorosłych – cykl Kolba” (Ośrodek Rozwoju Edukacji), „Nowe trendy w kształceniu dorosłych” (Ośrodek Rozwoju Edukacji), „Specyfika nauczania dorosłych” (profesor.pl), „Czynniki warunkujące lepsze wyniki w nauce w świetle badań prof. Johna Hattiego”. Nauczyciele podają, że w wyniku poznania badań zewnętrznych w trakcie procesu edukacyjnego podczas oceniania zwracają uwagę na pozytywy, przekazywanie informacji zwrotnej, samoocenę słuchaczy (elementy związane z ocenianiem kształtującym). Zgodnie z cyklem Kolba zwracają także większą uwagę na zapamiętywanie przez doświadczenie. Niektórzy wykorzystują metody oparte na badaniach z dziedziny neurodydaktyki. Ponadto, na podstawie wyników badań zewnętrznych dokonują korekt w planach nauczania, modyfikują formy i metody pracy. Wśród innych wskazań wykorzystania znajomości wyników badan zewnętrznych znalazły się m.in: prowadzenie diagnozy wstępnej, sprawdzanie mniejszej partii materiału nauczania, indywidualizacja pracy z uczniem zdolnym oraz słabym, motywowanie słuchaczy do pracy i rozwijania zainteresowań, zwiększenie zadań mających na celu wyrobienie w uczniach umiejętności rozumowania przyczynowo-skutkowego. PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 24/25 Raport sporządzili ● Julitta Włodarczyk ● Bożena Chwaliszewska Kurator Oświaty: ........................................ PRYWATNE LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE DLA DOROSŁYCH 25/25
