Dylematy inwestowania Rodzaje, efektywność

Transkrypt

Dylematy inwestowania Rodzaje, efektywność
Dylematy inwestowania
Rodzaje, efektywność, przykłady
redakcja naukowa
Dorota Podedworna-Tarnowska
ISBN: 978-83-7561-102-1
format 165/235, oprawa miękka
liczba stron: 252
cena: 49,90 zł
Temat umiejętnego inwestowania pieniędzy i pomnażania majątku nabrał
w ostatnich latach w Polsce dużego znaczenia. Aktualność tematu inwestowania wynika również z ciągłej zmienności uwarunkowań funkcjonowania światowego systemu finansowego i występujących w nim turbulencji. Książka ma
na celu wyjaśnienie tych zawiłości i przybliżenie wybranych zagadnień dotyczących inwestowania. Charakteryzuje się ona różnorodnością tematów w dziedzinie inwestycji od omówienia metod używanych do oceny ich efektywności, po
prezentację różnych rodzajów produktów inwestycyjnych. Każdy rozdział jest
wsparty przykładami doskonale obrazującymi omawiane zagadnienia. Atutem
książki jest aktualność poruszanych w niej problemów, zwłaszcza w obliczu
dynamicznych zawirowań, które występują na rynkach finansowych.
Książka stanowi cenne źródło wiedzy o konkretnych problemach dotyczących
zarządzania kapitałem oraz inwestowania w różnych segmentach rynku finansowego.
Grono jej potencjalnych czytelników jest szerokie. Obejmuje zarówno inwestorów,
średnio i bardzo zamożnych klientów instytucji finansowych, jak i studentów
kierunków ekonomicznych. Dużym atutem publikacji jest staranna redakcja
i rezygnacja z przesadnego wykorzystania branżowego oraz pseudonaukowego
żargonu. Dzięki temu lektura głównych partii książki, nawet tych bardziej złożonych
w aspekcie teoretycznym, nie jest ani trudna, ani nużąca.
– dr hab. Andrzej Fierla, prof. SGH
O autorce
Dorota Podedworna-Tarnowska, doktor nauk ekonomicznych, adiunkt w Katedrze Zarządzania Wartością w Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie oraz kierownik Podyplomowych Studiów Doradztwa Finansowego w Szkole Głównej
Handlowej w Warszawie. Członek rady nadzorczej oraz Komitetu Audytu i Komitetu ds. Inwestycji w Banku BPH SA. W przeszłości konsultant w Ministerstwie Skarbu Państwa oraz członek i wiceprzewodniczący rad nadzorczych
w kilku instytucjach.
www.poltext.pl
Dylematy inwestowania
Spis treści
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Rozdział 1
Stan i perspektywy rozwoju private banking w Polsce
(Katarzyna Smolińska-Twardokęs, Piotr Twardokęs) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.1. Istota usług private banking i ich rola we współczesnym świecie . . . . . . . . . . .
1.2. Klienci i rynek private banking na świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.3. Klienci i rynek private banking w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4. Oferta produktów i usług dla klientów private banking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.5. Oferta pivate banking na przykładzie BRE Private Banking & Wealth
Management . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.6. Determinanty rozwoju rynku private banking w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15
16
20
23
29
33
38
42
43
Rozdział 2
Efektywność inwestycji w oferty prywatyzacyjne spółek Skarbu Państwa
na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (Łukasz Maślej) . . . . . . . . 45
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1. Prywatyzacje spółek Skarbu Państwa w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1.1. Pojęcie i formy prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych . . . . . . . .
2.1.2. Dynamika procesu prywatyzacji w Polsce po 1989 r. . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.1.3. Prywatyzacje spółek Skarbu Państwa w drodze pierwszej oferty
publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
www.poltext.pl
45
46
46
49
52
Dylematy inwestowania
6
Dylematy inwestowania
2.2. Stopy zwrotu z inwestycji w wybrane oferty publiczne spółek
Skarbu Państwa na GPW w latach 1997–2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2.1. Charakterystyka metody badawczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2.2. Podstawowe informacje o badanych ofertach prywatyzacyjnych
spółek Skarbu Państwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.2.3. Badanie stóp zwrotu z IPO spółek Skarbu Państwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
54
56
58
64
64
Rozdział 3
Analiza efektywności i rentowności funduszy inwestycyjnych w Polsce
(na przykładzie KBC TFI) (Łukasz Babiarz) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1. Charakterystyka funduszy inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.1. Pojęcie i geneza funduszy inwestycyjnych
na rynku polskim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.2. Podmioty zaangażowane w funkcjonowanie funduszy
inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.1.3. Zalety inwestowania w fundusze inwestycyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2. Klasyfikacja funduszy inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.1. Kryteria prawne funduszy inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.2.2. Kryteria ekonomiczne funduszy inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3. Efektywność funduszy inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3.1. Benchmark – wzorzec badania efektywności funduszy
inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3.2. Podstawowe ryzyka funduszu inwestycyjnego i jego
uczestników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.3.3. Metody i miary oceny funduszy inwestycyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4. Analiza efektywności i rentowności otwartych funduszy
inwestycyjnych KBC TFI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4.1. Charakterystyka Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych KBC . . . . .
3.4.2. Charakterystyka funduszu parasolowego KBC TFI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4.3. Badanie efektywności funduszu parasolowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.4.4. Analiza rentowności funduszu inwestycyjnego parasolowego
KBC TFI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
www.poltext.pl
67
68
68
69
69
70
70
72
75
75
76
79
83
83
84
85
89
95
96
Dylematy inwestowania
Spis treści
7
Rozdział 4
Metoda uśredniania na podstawie funduszy inwestycyjnych akcji
(Mariusz Myszkowski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1. Fundusze akcji o aktywach netto do 199 mln zł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.1. DWS Polska FIO Akcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.1.2. NOVO Akcji FIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2. Fundusze akcji wg wielkości aktywów netto od 200 mln do 499 mln zł . . . . . .
4.2.1. BPH FIO Akcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.2. ING FIO Akcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.2.3. PZU FIO Akcji KRAKOWIAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3. Fundusze akcji wg wielkości aktywów netto od 500 mln do 999 mln zł . . . . . .
4.3.1. SKARBIEC Akcji FIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3.2. PKO Akcji FIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.3.3. UniKorona Akcji FIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4. Fundusze akcji wg wielkości aktywów netto od 1 mld do 4 mld zł . . . . . . . .
4.4.1. Arka BZ WBK Akcji FIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.2. Legg Mason Akcji FIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.4.3. Pionier Akcji Polskich FIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
97
98
98
103
108
108
113
118
123
123
128
133
138
138
143
148
153
154
Rozdział 5
Proste i złożone strategie spekulacji opcjami na WIG20
(Mariusz Przeczka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1. Opcje na indeks WIG20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1.1. Opcje i czynniki wpływające na ich ceny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1.2. Indeks WIG20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.1.3. Zasady obrotu opcjami na indeks WIG20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2. Proste strategie spekulacji opcjami na WIG20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.1. Strategie spekulacji na wzrost indeksu WIG20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.2.2. Strategie spekulacji na spadek indeksu WIG20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3. Wybrane złożone strategie spekulacji opcjami na WIG20 . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3.1. Pionowy spread zwyżkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3.2. Pionowy spread zniżkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.3.3. Długi stelaż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
www.poltext.pl
155
156
156
158
160
162
163
166
169
169
171
173
Dylematy inwestowania
8
Dylematy inwestowania
5.3.4. Motyl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Rozdział 6
Produkty strukturyzowane jako narzędzie dywersyfikacji portfela klienta
(Magdalena Wieliczko) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.1. Konstrukcja i mechanizm działania produktów strukturyzowanych .......
6.1.1. Definicja i konstrukcja produktów strukturyzowanych . . . . . . . . . . . . .
6.1.2. Mechanizm działania produktów strukturyzowanych . . . . . . . . . . . . . . .
6.1.3. Profil inwestora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2. Rodzaje produktów strukturyzowanych w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2.1. Lokata strukturyzowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2.2. Polisa strukturyzowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2.3. Strukturyzowane certyfikaty depozytowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2.4. Obligacje strukturyzowane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.2.5. Fundusze strukturyzowane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3. Rynek produktów strukturyzowanych w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.1. Porównanie wybranych ofert lokat strukturyzowanych . . . . . . . . . . . . . .
6.3.2. Najważniejsi emitenci produktów strukturyzowanych . . . . . . . . . . . . . . .
6.3.3. Kanały dystrybucji produktów strukturyzowanych w Polsce . . . . . . .
6.3.4. Popularność produktów strukturyzowanych w Polsce . . . . . . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
179
180
180
182
185
185
186
186
188
189
190
190
190
195
196
197
199
199
Rozdział 7
Inwestycje w nieruchomości mieszkaniowe w perspektywie nowych
rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego (Jacek Jasiński) . . . . . . . . . . . . . . . 201
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.1. Nieruchomość jako przedmiot inwestycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.1.1. Definicja nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.1.2. Rynek nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.1.3. Charakterystyka nieruchomości z punktu widzenia
inwestowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.2. Finansowanie inwestycji w nieruchomości mieszkaniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . .
www.poltext.pl
201
202
202
204
204
206
Dylematy inwestowania
Spis treści
7.2.1. Kredyt hipoteczny jako podstawowe źródło finansowania
inwestycji w nieruchomości mieszkaniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.2.2. Rodzaje kredytów zabezpieczonych hipoteką . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.2.3. Koszty kredytowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.2.4. Ryzyko związane z kredytowaniem inwestycji w nieruchomości . . . . . .
7.3. Rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie zarządzania
ryzykiem ekspozycji kredytowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3.1. Rekomendacja T . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3.2. Nowelizacja rekomendacji S (II) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7.3.3. Skutki wprowadzenia nowych rekomendacji Komisji Nadzoru
Finansowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
206
207
209
210
214
214
215
216
221
222
Rozdział 8
Ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym
jako przejaw działalności bancassurance w Polsce (Michał Hartkiewicz) . . . 223
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.1. Pojęcie, istota i znaczenie bancassurance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.1.1. Historia rozwoju bancassurance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.1.2. Istota i rodzaje powiązań bankowo-ubezpieczeniowych . . . . . . . . . . . . .
8.1.3. Sytuacja na rynku bancassurance w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2. Produkty na rynku bancassurance w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.1. Ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem
kapitałowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.2. Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.3. Depozyty ubezpieczeniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.4. Ubezpieczenia życiowe do kredytów, pożyczek, kart debetowych
i kredytowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.2.5. Ubezpieczenia życiowe do rachunków bankowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3. Analiza produktów unit-linked na rynku bancassurance w Polsce . . . . . . . . .
8.3.1. Deutsche Bank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3.2. ING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3.3. MultiBank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3.4. PKO SA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3.5. Nordea Bank Polska SA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3.6. Porównanie ofert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
www.poltext.pl
223
224
225
227
228
230
230
232
234
235
235
236
236
238
240
242
244
246
Dylematy inwestowania
10
Dylematy inwestowania
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
Bibligrafia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
Rozdział 9
Inwestycje w aktywa niefinansowe (Wiktor Lasota) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.1. Rodzaje inwestycji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.2. Inwestycje w aktywa finansowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.3. Wybrane inwestycje w aktywa niefinansowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.3.1. Inwestycje w nieruchomości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.3.2. Inwestycje w metale i kamienie szlachetne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.3.3. Inwestycje w dzieła sztuki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.4. Inwestycje w wiedzę i wykształcenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.4.1. Inwestycje w rozwój i wiedzę na tle przemian społecznych . . . . . . . . .
9.4.2. Perspektywy rozwoju inwestycji w wiedzę i wykształcenie . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
251
253
253
259
260
261
262
263
263
265
267
268
Rozdział 10
Rynek walutowych i procentowych transakcji swap w Polsce
(Agnieszka Szeląg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.1. Charakterystyka kontraktu swap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.1.1. Pojęcie kontraktu swap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.1.2. Rodzaje kontraktów swap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.1.3. Historia rozwoju i rynek kontraktów swap w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . .
10.2. Mechanizmy działania kontraktów swap zawieranych w Polsce . . . . . . . . . .
10.2.1. FX Swap – swap walutowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.2.2. IRS – swap na stopę procentową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.2.3. CIRS – swap walutowo-procentowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.3. Uwarunkowania prawne oraz ryzyka związane z kontraktami . . . . . . . . .
10.3.1. Normy i standardy zawierania finansowych kontraktów swap
w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.3.2. Ryzyko towarzyszące kontraktom swap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
www.poltext.pl
269
270
270
270
271
273
273
277
281
288
288
289
291
293
Dylematy inwestowania
Rozdział
1
Stan i perspektywy rozwoju
private banking w Polsce
Katarzyna Smolińska-Twardokęs
Piotr Twardokęs
Wstęp
W latach 1997–2007 aktywa finansowe zgromadzone w rękach zamożnych osób
prywatnych oraz ich liczba zwiększyły się ponad dwukrotnie, co spowodowało
gwałtowny wzrost liczby podmiotów zajmujących się obsługą zamożnych klientów.
Na początku 2008 r. pod wpływem globalnego kryzysu finansowego sytuacja
w dziedzinie obsługi klientów zamożnych diametralnie się zmieniła. Spadki kursów
papierów notowanych na giełdach o 40% i więcej wstrząsnęły podstawowym filarem
bankowości prywatnej, jakim jest inwestowanie w papiery wartościowe i zarządzanie
aktywami zamożnego klienta. Duże straty zanotowane na rachunkach inwestycyjnych
doprowadziły do głębokiego kryzysu zaufania, które razem z transformacją kryzysu
finansowego w kryzys gospodarki realnej będą miały długoterminowe konsekwencje.
Obniżające się wyceny spółek, spadające stopy procentowe i załamujący się popyt
doprowadziły do zmniejszenia majątku inwestorów, co zadziałało jak hamulec dla
branży private banking.
Kryzys finansowy, przyczyniając się do dużych strat w sektorze, odegrał jedną
ważną rolę: wykazał potrzebę powrotu do korzeni usług private banking, do konserwatywnie pojmowanego inwestowania pozbawionego marketingowych ozdobników,
ale nieignorującego zmian na rynkach. Dziś nikt nie jest w stanie przewidzieć, jak
sektor będzie wyglądał w przyszłości. Nikt nie wie, jaki charakter przyjmie odbudowywanie relacji z klientami, którzy stracili zaufanie do tych, którzy mieli być powiernikami najważniejszych pieniędzy świata – mniejszych i większych, wypracowanych
latami fortun.
Instytucje finansowe znalazły się w obliczu dużych wyzwań. Dla jednych mogą one
stanowić szansę na zdobycie nowych klientów, a przede wszystkim na zredefiniowanie
www.poltext.pl
Dylematy inwestowania
16
Katarzyna Smolińska-Twardokęs, Piotr Twardokęs
i przewartościowanie dotychczasowych działań tak, aby trwale podnieść poziom
jakości usługi, dla innych natomiast mogą okazać się zbyt trudną lekcją.
1.1. Istota usług private banking i ich rola
we współczesnym świecie
Podstawowym warunkiem rozwoju współczesnego banku jest umiejętność zaspokajania zróżnicowanych potrzeb i oczekiwań klientów przy zachowaniu długookresowej
rentowności relacji. Wśród klientów indywidualnych bardzo ważnym segmentem
dla banków jest grupa zamożnych klientów, którym oferują one usługę private banking.
Jej istotę najlepiej oddaje definicja sformułowana na podstawie dogłębnej analizy
wielu źródeł i empirycznych wniosków L. Dziawgo. Według niego private banking
to: „zindywidualizowana i kompleksowa obsługa finansowa i pozafinansowa zamożnych klientów indywidualnych przez bank”1. Kluczowym zwrotem tej definicji
jest zindywidualizowana obsługa klienta, ponieważ istotę bankowości prywatnej
stanowi dostosowywanie oferty produktowej do oczekiwań, skłonności do ryzyka,
horyzontu czasowego inwestycji, a także możliwości finansowych klienta. Pojęcie
kompleksowej oferty private banking oznacza natomiast oferowanie w odpowiednim czasie i w odpowiedni sposób tak dobranego zestawu produktów i usług, aby
zaspokajały one potrzeby klienta w odpowiednim horyzoncie czasowym, w całym
okresie trwania wieloletniej współpracy2.
Private banking nie ogranicza się jedynie do obsługi bankowej sensu stricto oraz
do produktów i usług tylko o charakterze finansowym. Produkty pozafinansowe
nie tylko dywersyfikują ryzyko i źródła dochodu, ale również mają zaspokajać inne
potrzeby klienta. Z kolei pojęciem bardziej elastycznym jest zamożność klienta. Za
próg przynależności do grupy HNWI (High Net Worth Individuals) od lat uważa
się posiadanie przynajmniej miliona dolarów. Oczywiście za większymi zasobami
podążyły dalsze propozycje przeszeregowania (rys. 1.1). Progi te zmieniają się jednak
w zależności od stopnia rozwoju danego kraju, od tempa bogacenia się społeczeństwa
oraz od indywidualnych wymagań stawianych przez instytucje finansowe.
Rozszerzeniem usług private banking są usługi wealth management kierowane
do najzamożniejszych klientów. Jest to całościowe zarządzanie majątkiem klienta.
Przez pojęcie „majątek” należy rozumieć zarówno wolne aktywa finansowe, jak i wszelkie składniki niefinansowe, którymi klient dysponuje, tj.: nieruchomości, jachty,
samoloty czy dzieła sztuki. Celem stawianym przed usługami wealth management
L. Dziawgo, Private banking, Wolters Kluwer, Kraków 2006, s. 15.
L. Dziawgo, Open – product architecture. Inspirująca koncepcja oferowania produktów i usług finansowych, http://www.e-finanse.com/artykuly/4.pdf, 10.10.2009.
1
2
www.poltext.pl
Dylematy inwestowania
1. Stan i perspektywy rozwoju private banking w Polsce
17
jest zapewnienie optymalnej relacji między pomnażaniem a ochroną kapitału klienta.
Ważne jest, aby oprócz oczywistych usług doradczych z zakresu inwestycji zapewnić
także doradztwo prawne, podatkowe, spadkowe czy dotyczące transferu międzypokoleniowego. Wealth management dotyczy bowiem osiągania celów długookresowych klienta, odnoszących się do perspektywy jego całego życia, a nierzadko wręcz
do przyszłych pokoleń3.
Rysunek 1.1. Segmentacja klientów w bankach według wartości aktywów finansowych
Ultra-HNWI
>50 mln USD
Very–HNWI
5 mln–50 mln USD
HNWI
1 mln–5 mln USD
Bogaci 500 000–1 mln USD
Zamożni 100 000–500 000 USD
Źródło: K. Opolski, T. Potocki, T. Świst, Wealth Management. Bankowość dla bogatych, CeDeWu, Warszawa 2010, s. 35.
Jeszcze bardziej zaawansowane są usługi z zakresu Family Office (rodzinny
dom inwestycyjny). Jest to prywatny podmiot lub odrębna jednostka większej instytucji finansowej, odpowiedzialna za kompleksową obsługę finansową i niefinansową
bardzo zamożnej rodziny i wszystkich jej członków.
Chociaż początki bankowości prywatnej sięgają XVII-wiecznej Anglii, w której
niewielka grupa arystokratów, właścicieli fabryk, ziemiaństwa oraz kupców korzystała z indywidualnie przygotowanych usług oferowanych przez banki prywatne4,
to największym centrum globalnego private bankingu jest Londyn. O atrakcyjności
tego miasta decyduje korzystna komunikacja z całym światem, jego kosmopolityczny
charakter, koncentracja wysoko wykwalifikowanych specjalistów z zakresu finansów
i olbrzymi potencjał w zakresie innowacyjności w obszarze instrumentów finansowych.
Najwyższa półka bankowości prywatnej, raport Private Banking, „Nieruchomości” 2008, http://www.
ipo.pl/raporty/private_banking_2008.pdf, 10.07.2009.
4
W późniejszym etapie obsługa zamożnych klientów rozszerzyła się na terytorium Włoch i Szwajcarii.
3
www.poltext.pl
Dylematy inwestowania
18
Katarzyna Smolińska-Twardokęs, Piotr Twardokęs
Podobne korzyści, co Londyn, ale wzmocnione jeszcze oszczędnościami podatkowymi, oferują brytyjskie wyspy położone na Kanale La Manche: Jersey i Guernsey.
Specjalizują się one w powiernictwie finansowym i zarządzaniu majątkiem przez
fundacje. Natomiast największym międzynarodowym centrum zarządzania aktywami bogatych ludzi w strefie euro jest Luksemburg. Pod wieloma względami jest
podobny do Szwajcarii, jednak w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi
ma nad nią przewagę, stanowiąc po Nowym Jorku drugie pod względem wielkości
centrum koncentracji funduszy inwestycyjnych na świecie. Szczególnym centrum
bankowości prywatnej jest malutkie księstwo Monako, które specjalizuje się w obsłudze finansowej zamieszkujących na jego terytorium najbogatszych gwiazd sportu
i estrady oraz najbogatszych ludzi innych profesji pochodzących z całego świata5.
Dwa bardzo ważne międzynarodowe centra private bankingu znajdujące się w Azji
to Hongkong i Singapur. W obu przypadkach istotną rolę odgrywają korzystne dla
inwestorów rozwiązania podatkowe. Największymi centrami typu onshore są Nowy
Jork i Tokio. We wszystkich najważniejszych centrach bankowości prywatnej na
świecie aktywne są największe globalne banki specjalizujące się w obsłudze zamożnych klientów.
Można wyróżnić trzy kategorie banków zajmujących się segmentem HNWI:
uniwersalne, inwestycyjne i wyspecjalizowane w private bankingu. Dla banku uniwersalnego private banking stanowi ważny obszar dywersyfikacji działalności bankowej i uzyskiwanych przychodów. Banki tego rodzaju są na ogół najsprawniejsze
w obsłudze niższych i średnich segmentów zamożnych klientów. Z kolei dla banku
inwestycyjnego private banking stanowi naturalne uzupełnienie bankowości inwestycyjnej. Banki te najchętniej obsługują wyższe segmenty zamożnych klientów,
o czym świadczą m.in. kryteria dostępu do obsługi private banking, które zazwyczaj
są ustalane na wyższym poziomie niż w bankach uniwersalnych6. Jeśli chodzi o banki
wyspecjalizowane w private banking, to ze względu na swoją specjalizację są one
w stanie zapewnić obsługę wszystkich segmentów zamożnych klientów, a w szczególności segmentów średnich i wyższych.
W mniejszym stopniu zamożnymi inwestorami zajmują się domy maklerskie,
towarzystwa funduszy inwestycyjnych, towarzystwa ubezpieczeniowe, pośrednicy
finansowi, niezależni doradcy, rodzinne domy inwestycyjne czy wreszcie firmy zarządzające portfelami na rynku walutowym. Część niebankowych instytucji finansowych to jednak faktycznie pośrednicy, którzy dla banków stanowią raczej pewnego
rodzaju sieć dystrybucji niż realną konkurencję. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku butików inwestycyjnych, które specjalizują się w określonych segmentach
E. Gostomski, Nie dla wszystkich, „Gazeta Bankowa”, 18.05. 2009.
J. Gwizdała, Private banking na rynku usług finansowych w Polsce – kierunki rozwoju, w: Innowacje
finansowe, S. Antkiewicz, M. Kalinowski (red.), CeDeWu, Warszawa 2008, s. 206–207.
5
6
www.poltext.pl
Dylematy inwestowania
1. Stan i perspektywy rozwoju private banking w Polsce
19
rynku. Ich siłą są kompetencje w zakresie konstruowania produktów, jak również elastyczność i szybkość działania, niższe koszty i w efekcie lepsze parametry produktów7.
Najsilniejszą jednak pozycję na rynku private banking – ze względu na kompleksowość ofert – mają banki. Prowadzenie działalności private banking dla każdego z nich pozostaje poważnym wyzwaniem intelektualnym, kadrowym, organizacyjnym i kapitałowym. Rosnąca komplikacja rynków finansowych oraz oczekiwania
klientów wymuszają zmianę postaw banków wobec tych najzamożniejszych. Bank
przestał już być tradycyjnie biernym wykonawcą zleceń klientów, a staje się aktywnym zarządcą powierzonego majątku8. Zwłaszcza w bankowości prywatnej kapitał
ze względu na dużą jednostkową jego wartość musi być szczególnie profesjonalnie
zarządzany i inwestowany. Jeden klient tego segmentu może przynosić zyski, do
wygenerowania których trzeba by pozyskać często kilkudziesięciu lub kilkuset
„zwykłych” klientów. Dlatego też tak dużą wagę przywiązuje się do jakości ich obsługi. Private banking to dla banków nie tylko rentowna działalność. To także działalność o charakterze strategicznym, ponieważ znaczną część klientów private banking
stanowią zarządy obsługiwanych przez banki przedsiębiorstw. Przez private banking
powstają dodatkowe relacje z klientem korporacyjnym. Obsługa zamożnych klientów lub klientów o dużym prestiżu utrwala pozycję banku na rynku9.
Bankowości prywatnej nie można postrzegać jedynie jako obsługi finansowej
dla bogaczy. Private banking zmienia oblicze całej współczesnej bankowości. To
właśnie w usługach private banking widać paradoksalnie spadek znaczenia produktów
i usług typowo bankowych: rachunków, lokat itp. Nabierają znaczenia zaawansowane
produkty: lokaty, których oprocentowanie oparte jest na cenach surowców, inwestycje w egzotyczne rynki i nietypowe branże (biotechnologia itp.). Bank natomiast
ewoluuje do roli koordynatora obsługi klienta przez instytucje finansowe 10. Doświadczenia i wiedza uzyskane w private bankingu są dla banków tym ważniejsze,
że ich obsługą zajmuje się bardzo duża część sektora bankowego, w tym największe
instytucje na rynku. Wszystko to powoduje, że segment ten staje się wyznacznikiem
większości zmian, jakie następują w całej bankowości.
Zachęcamy do lektury!
7
8
9
Bank kontra butik, raport Private Banking „Nieruchomości” 2008..., jw.
L. Dziawgo, Wealth manager w akcji, „Bank”, luty 2007.
L. Dziawgo, Private banking – istotny element współczesnej bankowości, „Bank i Kredyt”, luty 2003.
L. Dziawgo, W pogoni za światem. Private banking to bankowość marzeń dla klientów i intratny biznes
dla banków, „Private Banking” – dodatek do tygodnika „Newsweek”, październik 2006.
10
www.poltext.pl