"Siła „przykrywki”. O dyskursywnej mocy zarządzania przestrzenią

"Siła „przykrywki”. O dyskursywnej mocy zarządzania przestrzenią

Siła przykrywki
O dyskursywnej mocy zarządzania
przestrzenią internetową
1
Kontekst opowieści –
„Kultura newsów”
„[S]erwis informacyjny to coś znacznie
więcej niŜ zwykłe odzwierciedlenie
rzeczywistych wydarzeń – przekazuje on
równieŜ ustaloną definicję rzeczywistości
jako takiej.”
Stuart Allan
„Kultura newsów”, 2006, s. 4.
2
Przeciwstawienie modelowe
MEDIA
1. Przekazy medialne
2. Wartości mediów
3. Normy narzucane
przez media
4. Medialne hierarchie
wydarzeń
SPOŁECZEŃSTWO
1.
Przekazy ludzkie (np.
rozmowy wewnątrz grup
społecznych)
2. Wartości społeczeństwa
3. Normy narzucane przez
społeczeństwo
4. Społeczne (publiczne)
hierarchie wydarzeń
3
Koncepcja agenda-setting
• Agenda medialna – to co media uznają w
danym czasie za waŜne nadając im w
swoich przekazach wysoki priorytet
• Agenda publiczna (społeczna) – to co
społeczeństwo uznaje w danym czasie za
waŜne, o czym jego członkowie
rozmawiają, czym się emocjonują, etc.
4
Czy istnieją sposoby wpływania
na agendę medialną?
1. Przemilczanie informacji niewygodnych
2. Nagłaśnianie informacji niesprawdzonych
(bądź po prostu nieprawdziwych)
3. Metoda przykrycia
Maciej Iłowiecki
„Krzywe zwierciadło. O manipulacji w mediach”, 2003, s. 113-142
5
Metoda przykrywki
• „[P]odrzucenie w danym momencie
informacji (albo całego tematu, problemu)
tak ciekawej, sensacyjnej bądź szczególnie
obchodzącej ludzi, by odwrócić ich uwagę
od innego tematu (problemu) i właśnie
przykryć coś, co zdaniem manipulatorów
lepiej usunąć ze sfery zainteresowania”
(TamŜe, s. 121)
6
Metoda przykrywki socjologicznie
Charakterystyka socjologiczna aktora stosującego:
• posiada odpowiednie zasoby do tego, aby w
określonym czasie ujawniona przez niego
informacja, znacząca w sensie medialnym, mogła
zdominować bądź nawet zmarginalizować inną
informację niewygodną dla owego aktora i
odwrócić od niej uwagę opinii publicznej.
• dany aktor dokonuje tego w imię swojego
własnego interesu bądź interesu grupy społecznej
zainteresowanej w przykryciu informacji dla niej
niewygodnej
7
Metoda przykrywki: przykłady oskarŜeń
• Jacek Kurski – „afera billboardowa” miała przykryć
objęcie prezesury przez J. Netzla (sierpień 2006)
• Janusz Palikot – rozpowszechnianie plotek o
„kryptogejach w PiS” miało przykryć podróŜ D. Tuska do
Peru (maj 2008)
• Sprawa senatora Tomasza Misiaka – miała przykryć
doniesienia o nepotyzmie Waldemara Pawlaka (maj 2009)
• Donald Tusk – ogłoszenie decyzji o niekandydowaniu w
wyborach prezydenckich miało przykryć przesłuchanie
przed komisją śledczą Mirosława Drzewieckiego (styczeń
2010)
8
Decyzja Donalda Tuska (DDT) i przesłuchanie
Mirosława Drzewieckiego (PMD)
Metodologia:
• Analiza frekwencyjna
• Program komputerowy (autorstwa Wojciecha Walczaka)
pobierający co 20 minut zarówno tytuły jak i treść
artykułów (newsów, wiadomości) z okienek
informacyjnych portali: gazeta.pl, onet.pl, wp.pl, interia.pl.
• Wyselekcjonowano wszystkie newsy dotyczące
przesłuchań: Zbigniewa Chlebowskiego (PO), Mirosława
Drzewieckiego (PO), Grzegorza Schetyny (PO), Donalda
Tuska (PO), Jarosława Kaczyńskiego (PiS) i Ryszarda
Sobiesiaka (biznesmen z branŜy hazardowej) tylko z dnia
przesłuchania
9
Metodologia c.d.
Selekcjonowano za pomocą metody jednoczesnego
występowania tagów
• Nazwisko przesłuchiwanego we wszystkich
odmianach + „hazard” we wszelkich odmianach
• Słowo „Tusk” + słowo „kandyd” (wszystkie
odmiany)
10
Wyniki analizy cz. 1
Średnia liczba newsów w próbce
ze względu na przesłuchiwanych
1,6
1,4
Liczba newsów
1,2
Gazeta.pl
1
Interia.pl
0,8
Onet.pl
WP.pl
0,6
Średnia dla osoby
0,4
0,2
0
Schetyna
Drzew iecki
Kaczyński
Sobiesiak
Chlebow ski
Tusk
11
Wyniki analizy cz. 2
Średnia liczba newsów w próbce ze względu na portal
1,6
1,4
Średnia liczba newsów
1,2
Schetyna
Drzew iecki
1
Kaczyński
Sobiesiak
0,8
Chlebow ski
0,6
Tusk
Średnia dla portalu
0,4
0,2
0
Gazeta.pl
Interia.pl
Onet.pl
WP.pl
12
Porównanie średnich liczb newsów w próbce
dotyczących PMD i pozostałych 5 świadków
średnia liczba newsów
1,2
1
0,8
Drzewiecki
0,6
pozostali
0,4
0,2
0
Gazeta.pl
Interia.pl
Onet.pl
WP.pl
13
Początki afery hazardowej
Liczba artykułów z „Gazety Wyborczej”, poświęconych w
przeciągu dwóch pierwszych tygodni od wybuchu tzw.
„afery hazardowej” (czyli od 1 X 2009 do 14 X 2009),
trzem osobom: Zbigniewowi Chlebowskiemu (0,99),
Grzegorzowi Schetynie (0,51) oraz Mirosławowi
Drzewieckiemu (0,59) właśnie.
• Zbigniew Chlebowski: 57 tekstów
• Mirosław Drzewiecki: 55
• Grzegorz Schetyna: 43.
14
PMD a DDT
Średnia liczba newsów dotyczących Przesłuchania Mirosława Drzewieckiego i
Decyzji Donalda Tuska z podziałem na godziny
średnia licz ba new sów w próbce
5
4,5
4
3,5
PMD od 6:00 do 11:20
3
PMD od 11:21 do 23:02
2,5
DDT od 6:00 do 11:20
2
DDT od 11:21 do 23:02
1,5
1
0,5
0
Gazeta.pl
Interia.pl
Onet.pl
WP.pl
ŚREDNIA ZE
WSZYSTKICH
15
23:02
22:02
21:02
20:02
19:02
18:02
17:02
16:02
15:02
14:02
13:02
12:02
11:02
10:02
9:02
8:02
7:02
6:02
ilość tytułów związanych z daną kategorią
PMD a DDT cz. 2
DDT i PMD w czasie w ciągu dnia - 28 I 2010
(zbiorczo dla wszystkich portali)
18
16
14
12
10
DDT
8
PMD
6
4
2
0
16
23:02
22:02
21:02
20:02
19:02
18:02
17:02
16:02
15:02
14:02
13:02
12:02
11:02
10:02
09:02
08:02
07:02
06:02
ilość tytułów
PMD a DDT gazeta.pl
Gazeta.pl
6
5
4
3
DDT
PMD
2
1
0
17
23:02
22:02
21:02
20:02
19:02
18:02
17:02
16:02
15:02
14:02
13:02
12:02
11:02
10:02
09:02
08:02
07:02
06:02
ilość tytułów
PMD a DDT onet.pl
Onet.pl
4,5
4
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
DDT
PMD
18
23:02
22:02
21:02
20:02
19:02
18:02
17:02
16:02
15:02
14:02
13:02
12:02
11:02
10:02
09:02
08:02
07:02
06:02
ilość tytułów
PMD a DDT wp.pl
WP.pl
4,5
4
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
DDT
PMD
19
23:02
22:02
21:02
20:02
19:02
18:02
17:02
16:02
15:02
14:02
13:02
12:02
11:02
10:02
09:02
08:02
07:02
06:02
ilość tytułów
PMD a DDT interia.pl
Interia.pl
4,5
4
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
DDT
PMD
20
Wnioski
• Istnieje w polskim dyskursie medialnym
moŜliwość stosowania metody przykrywki –
zarządzania przestrzenią internetową
• Aktorzy posiadający odpowiednie zasoby mają
moŜliwość współtworzenia agendy medialnej
• Agenda medialna = agenda publiczna (społeczna)
• „Kulturę newsów” mogą współtworzyć działający
w przestrzeni medialnej aktorzy, których działania
determinuje ich własny interes.
21