prezentacja do pobrania - Polskie Towarzystwo Informatyczne

prezentacja do pobrania - Polskie Towarzystwo Informatyczne

Standardy
interoperacyjności
technicznej
w systemach medycznych
Paweł Masiarz
[email protected]
22 listopad 2016
Interoperacyjność
Zdolność różnych podmiotów oraz używanych przez nie systemów
teleinformatycznych i rejestrów publicznych do współdziałania na rzecz
osiągnięcia wzajemnie korzystnych i uzgodnionych celów, z
uwzględnieniem współdzielenia informacji i wiedzy przez wspierane przez
nie procesy biznesowe realizowane za pomocą wymiany danych za
pośrednictwem wykorzystywanych przez te podmioty systemów
teleinformatycznych;
Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
https://epodrecznik.mac.gov.pl
www.pti.org.pl
22 listopad 2016
Szpitalny system informacyjny
LIS
RIS/PACS
Laboratorium
Radiologia
PIS
Aptek
System
dziedzinowy
www.pti.org.pl
HIS
System
szpitalny
EIS
Endoskopia
System
dziedzinowy
8 listopad 2016
Szpitalny system informacyjny
RIS/PACS
Radiologa
HIS
System
szpitalny
www.pti.org.pl
EIS
Endoskopia
8 listopad 2016
Szpitalny system informacyjny
Podmiot B RIS/PACS
Podmiot A
Radiologa
HIS
System
szpitalny
www.pti.org.pl
HIS
EISSystem
szpitalny
Endoskopia
8 listopad 2016
Health Level Seven (HL7)
• Standard elektronicznej wymiany informacji w środowiskach
medycznych. Opracowany przez organizację o tej samej nazwie,
powstałą w 1987 roku
• Głównym celem standardu jest zapewnienie właściwej komunikacji
między systemami medycznymi.
www.pti.org.pl
22 listopad 2016
Health Level Seven (HL7)
HL7 v2 – messaging
MSH^~\&|AcmeHIS|StJohn|ADT|StJohn|20060307110111||ADT^
A04|MSGID20060307110111|P|2.4EVN|A04
PID|||12001||Jones^John||19670824|M|||123 West
St.^^Denver^CO^80020^USA
PV1||O|OP^PAREG^||||2342^Jones^Bob|||OP|||||||||2|||||
||||||||||||||||||||20060307110111|
AL1|1||3123^Penicillin||Produces hives~Rash~Lossof
appetite
www.pti.org.pl
22 listopad 2016
Health Level Seven (HL7)
CDA – Clinical Document Architecture
<section>
<code code="8716-3"
codeSystem="2.16.840.1.113883.6.1"
codeSystemName="LOINC"/>
<title>Pomiar temperatury</title>
<text>Temperatura wynosi 36.9 C</text>
<entry>
<observation classCode="OBS" moodCode="EVN">
<code code="386725007"
codeSystem="2.16.840.1.113883.6.96"
codeSystemName="SNOMED CT" displayName="Body
temperature"/>
<statusCode code="completed"/>
<effectiveTime value="200004071430"/>
<value xsi:type="PQ" value="36.9" unit="Cel"/>
</observation>
</entry>
22 listopad 2016
www.pti.org.pl
</section>
Elektroniczna Dokumentacja
Medyczna
Źródło: https://www.csioz.gov.pl/fileadmin/user_upload/plcda-release-1.1-pl-PL/plcda-html-pl-PL/document-templates.html
www.pti.org.pl
8 listopad 2016
DICOM
• DICOM - Digital Imaging and Communications in Medicine
• Standard na potrzeby interpretacji i wymiany danych medycznych
reprezentujących obrazy diagnostyczne
www.pti.org.pl
8 listopad 2016
Idea profilu IHE XDS.b
Źródło:
https://scholar.google.pl/citations?view_op=view_citation&hl=en&user=VKuU2RwAAAAJ&citation_for_view=VK
uU2RwAAAAJ:_axFR9aDTf0C
www.pti.org.pl
22 listopad 2016
OpenEHR
openEHR jest jedną z prób odpowiedzi na zagadnienie niezwykle
powszechne w świecie informatyki medycznej: w jaki sposób połączyć
dwa systemy informatyczne, tak aby zminimalizować koszty integracji i
jednocześnie zachować pełne znaczenie informacji przechowywanych i
przetwarzanych po obu stronach.
Dziękuję za udostępnienie dalszej części prezentacji Krzysztofowi Kulesza,
ambasadorowi OpenEHR w Polsce
www.pti.org.pl
22 listopad 2016
Czym jest openEHR?
• openEHR jest międzynarodowym standardem zapisywania
danych medycznych w bazach danych (modelem danych)
• Rozwój standardu jest koordynowany przez fundację
University College of London, Wielka Brytania
• openEHR definiuje metodologię tworzenia szczegółowych
modeli danych (dla konkretnych schorzeń czy obserwacji)
• szczegółowe modele tworzone są przez społeczność
międzynarodową (lekarzy) i udostępniane do wykorzystania
nieodpłatnie
• openEHR to nie open source - wymaga
narzędzi, które mogą być płatne (wielu
dostawców na świecie)
Po co powstał openEHR?
• Standard powstał jako odpowiedź na zjawisko “vendor-lock”
czyli uzależnienia podmiotów przetwarzających dane
medyczne od producenta oprogramowania
• Opisuje sposób przechowywania (model danych) i dostępu do
danych (język zapytań) przez co systemy informatyczne mogą
być rozwijane przez różnych dostawców oprogramowania
• Przeciwdziała sytuacji - “kup za 1 zł, płać za rozbudowę 1 mln
zł”
• Gwarantuje możliwość reużywalność danych w projektach
naukowych (przeciwdziała wydziałowym
bazom danych)
openEHR a inne standardy
• openEHR uzupełnia inne rodziny standardów w medycynie:
HL7 CDA (dokumenty) i IHE (procesy informatyczne)
• Nawet standardowe dokumenty (HL7) i procesy (IHE) nie
pozwalają na dowolną rozbudowę systemu przez wielu
dostawców - nie da się zbudować kompletnego systemu
informatycznego w oparciu o dokumenty
• openEHR daje bazdę danych do której mapujemy struktury ze
standardowych dokumentów i język zapytań pozwalający na
analizę, wizualizację i modyfikację danych.
Podstawowe cechy standardu
• Standaryzacja danych, nie aplikacji - aplikacje mogą być zamawiane u wielu
dostawców, współpracują ze standardowymi danymi, więc aplikacje można wymieniać
i zastępować (postmodern EHR)
• Oddzielenie domeny technicznej od merytorycznej - modele danych definiują lekarze,
informatycy tylko tworzą aplikacje zgodnie z wymaganiami
• Zachowanie znaczenia w trakcie całego procesu klinicznego - te same modele na
każdym etapie procesu leczenia
• Przechowanie kontekstu klinicznego - dane w medycynie pozbawione kontekstu tracą
wartość, dlatego potrzebne jest przechowywanie maksymalnego zestawy danych
• Modele danych tworzone są przez międzynarodową społeczność - aplikacje tworzone
w Polsce mogą być sprzedawane
za granicami kraju i odwrotnie
• Depersonalizacja danych medycznych
Zarys architektury
Zawartość
Lekarze i eksperci kliniczni
Wiedza domeny
Technologia
Producenci oprogramowania
Wiedza techniczna
Podstawowe klocki standardu
Archetypy
Dostosowanie archetypów do sytuacji
Wzorce (templates)
Zarządzanie wiedzą przez społeczność
Główne korzyści
• Umożliwienie rozbudowy systemów przez różnych twórców
oprogramowania
• Rozbudowa rynku małych aplikacji, miejsce dla małych firm
• Reużywanie danych i struktur danych wytworzonych w
poszczególnych projektach (szczególnie naukowych)
• Uniknięcie kosztów migracji danych przy zmianie systemu
• Łatwe wydobywanie danych (także samodzielnie przez lekarzy i
naukowców)
• Łatwa wymiana danych klinicznych z zachowaniem znaczenia i
kontekstu
• Zaangażowanie środowiska medycznego w gromadzenie danych
Główne słabości
• Trudne dostosowanie istniejących aplikacji (aplikacje muszą być
tworzone w oparciu o standard)
• Opór wiodących producentów oprogramowania medycznego
(niezgodne z modelem biznesowym)
• Wymaga większego zaangażowania personelu medycznego
• Nie zawiera danych administracyjnych
Główne zastosowania
w kontekście Polski
• Centralne systemy gromadzące dane medyczne - rejestry
przedmiotowe, systemy do planowania profilaktyki (SIMP NFZ),
systemy wnioskowania o zdrowiu populacji - zabezpieczenie
systemów przez dyktatem producentów oprogramowania
• Systemy regionalne (i centralne) budujące rekord zdrowotny
pacjenta (np. na podstawie dokumentów) - łatwość
wykorzystania danych przez różnych producentów aplikacji,
łatwość interpretacji danych
• Systemy gromadzące dane w projektach naukowych (otwarte,
anonimowe dane) - ponowne wykorzystywanie danych
gromadzonych w różnych projektach naukowych (nawet
gromadzonych przez różne ośrodki badawcze)
• Systemy biobanków
Porządane działania
• Uruchomienie i utrzymywanie Clinical Knowledge Manger dla
Polski - wymiana i koordynacja opracowywania modeli
szczegółowych
• Polonizacja istniejących archetypów - tłumaczenie, weryfikacja
zasadności w polskich warunkach
• Projekty pilotażowe - rejestry przedmiotowe(?)
• Rekomendacje(?) dla projektów regionalnych i naukowych zwiększenie efektywności wydatkowanych środków
Świat przechodzi w kierunku openEHR
CIMI Group, led by Stan Huff, IMH
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Cambio Healthcare
Canada Health Infoway
Santé Canada
CDISC
miasto Moskwa
EN 13606 Association
GE Healthcare
HL7
Intermountain Healthcare
Kaiser Permanente
Słowenia e-Zdrowie
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Mayo Clinic
MoH Holdings Singapore
National Institutes of Health (USA)
NHS Connecting for Health
Ocean Informatics
openEHR Foundation
Results4Care
SMART
South Korea Yonsei University
Veterans Health Administration
Brazylia e-Zdrowie