plik PDF - Uniwersytet Gdański

Wyspa
Przyrodników
Warsztaty
przyrodnicze w
Stacji Biologicznej
Uniwersytetu
Gdańskiego
Nasze cele
Celem
warsztatów
prowadzonych w
Stacji Biologicznej
Uniwersytetu
Gdańskiego jest
edukacja
przyrodnicza,
nastawiona
przede wszystkim
na zdobywanie
wiedzy o
otaczającym nas
świecie poprzez
bezpośredni
kontakt z
przyrodą,
aktywne
poznawanie i
doświadczanie.
Ideą przyświecającą
edukacji w stacji jest
kształtowanie
postawy
-Rozpoznaję-Rozumiem-Dbam-
Rozpoznaję
-gatunki roślin i zwierząt typowe dla regionu Pomorza Gdańskiego
-gatunki objęte ochroną prawną, rzadkie i ginące w Polsce i w
regionie
-typowe dla wybrzeża ekosystemy i zbiorowiska roślinne
Rozumiem
-zależności między organizmami a środowiskiem oraz wzajemne
zależności między organizmami
-procesy związane z krążeniem materii oraz obiegiem energii
-jak cechy siedliska wpływają na kształtowanie się biocenoz
-jakie konsekwencje mają różne formy działalności człowieka w
odniesieniu do ożywionych i nieożywionych elementów środowiska
przyrodniczego
Dbam
-dostrzegam harmonię i celowość w przyrodzie na różnych
poziomach organizacji
-widzę potrzebę ochrony różnorodności biologicznej i racjonalnego
użytkowania dóbr naturalnych
-wiem, że powodzenie w realizacji celów ochrony środowiska i
przyrody zależy zarówno od ustalania i egzekwowania praw
obowiązujących w państwie, jak i od indywidualnej postawy
każdego człowieka.
Kilka słów o bazie
Stacja Biologiczna mieści się w Górkach Wschodnich, na
Wyspie Sobieszewskiej (54,34849° N, 18,7967°E), 1800 m od
brzegu morskiego. Jej lokalizacja jest niewątpliwie atutem
Wyspy Przyrodników –
– jest to unikalny fragment naszego wybrzeża, położony na
styku Mierzei Wiślanej i Żuław Wiślanych, co kształtuje
wyjątkowe cechy szaty roślinnej; w pobliżu Stacji znajdziemy
fitocenozy typowe dla brzegów wydmowych, siedlisk
zasolonych, nadrzecznych, a także związane z jeziorami
– interesująca awifauna jest chroniona w dwóch sąsiadujących
rezerwatach „Ptasi Raj” (ścieżka dydaktyczna) oraz Mewia
Łacha; teren podlega ochronie również jako obszar Natura
2000 „Ujście Wisły”
– na terenie Stacji zlokalizowany jest wyjątkowy obiekt o
walorach edukacyjnych – sztuczna wydma, która powstała w
ramach akcji ratowania populacji gatunków wydmowych,
podjętej w związku z rozbudową terminalu kontenerowego w
Gdańsku
–sąsiedztwo aglomeracji gdańskiej ułatwia dojazd
(komunikacja miejska).
Położenie Stacji Biologicznej UG, (czerwone kółko).
Mapa z zasobów OpenStreetMap.org
Wyposażenie
W Stacji Biologicznej UG
znajduje się sala
wykładowa, sale
dydaktyczne i
laboratorium. Wyposażenie
Stacji (sprzęt
audiowizualny, optyczny,
laboratoryjny i ciekawe
pomoce dydaktyczne)
ułatwia aktywizowanie
uczniów w trakcie
warsztatów. Ideą
prowadzonych zajęć jest
łączenie pracy w terenie i
laboratorium. Jesteśmy
przygotowani na każdą
pogodę – dobre warunki
atmosferyczne sprzyjają
edukacji na świeżym
powietrzu (w specjalnie do
tego celu przygotowanych
namiotach), zaś w razie
niepogody będziemy
bazować na wcześniej
zgromadzonych próbkach i
preparatach.
W parku na terenie Stacji
rośnie kilkadziesiąt
gatunków drzew i krzewów,
a ich różnorodność można
obserwować w trakcie
zwiedzania ścieżki
dydaktycznej.
Oprócz edukacji Wyspa
Przyrodników oferuje
także atrakcyjne miejsce
do spędzania czasu na
łonie przyrody – warunki
do rekreacji i
przyrządzania
„biwakowych” posiłków
(miejsce na ognisko).
Kogo edukujemy?
Program warsztatów
przeznaczony jest dla
uczniów szkół
podstawowych i
ponadpodstawowych,
może być jednak
dostosowany także do
potrzeb młodszych
uczestników. Jednorazowo
na warsztatach możemy
gościć grupę składającą się
maksymalnie z 20 osób (w
przypadku grup większych
prosimy o kontakt).
Rezerwacja terminów
Rezerwacji terminów
warsztatów należy dokonać
z co najmniej
dwutygodniowym
wyprzedzeniem.
Opłaty
Za udział w warsztatach
pobieramy opłatę w
wysokości 5 zł od każdego
uczestnika.
Wyjątkiem są warsztaty
biologii smaku „Zwierzakicudaki na słodko i słono”, w
przypadku których opłata
wynosi 9 zł od osoby.
Program merytoryczny
warsztatów Wyspa
Przyrodników
Warsztaty kameralne
Bioróżnorodność
na twoim
podwórku
1
Zakres tematyczny
Bioróżnorodność na różnych
poziomach organizacji – jak ją
rozumiemy? Jak ją badamy? Od
czego zależy?
Po co chronić bioróżnorodność?
– podstawowe zależności między
organizmami (piramidy troficzne,
krążenie materii, obieg energii),
ekonomiczne, naukowe i
kulturowe znaczenie
różnorodności. Czy każda
różnorodność jest warta
ochrony?
Formy pracy
Prezentacja multimedialna, gry
interaktywne, dyskusja
Łączny czas trwania zajęć: 1,52h
Warsztaty dostępne od: 06.2014
Program merytoryczny
warsztatów Wyspa
Przyrodników
Bioróżnorodność
na twoim
podwórku
1
Warsztaty terenowe
Odbywają się na ternie
przyległym do Stacji (siedliska
ruderalne, brzeg rzeki, bór
sosnowy, murawy).
Zakres tematyczny
Różnorodność gatunkowa terenu
(glony, rośliny zarodnikowe,
rośliny kwiatowe, porosty,
zwierzęta bezkręgowe,
kręgowce).
Formy pracy
Obserwacje terenowe i zbiór
prób, praca w grupach: praca z
kluczami do oznaczania
gatunków, obserwacje
mikroskopowe, analiza wyników
badań, dyskusja i wnioskowanie
na podstawie zgromadzonych
danych
Łączny czas trwania zajęć: 3-4h
Warsztaty dostępne od: 09.2014
Program merytoryczny
warsztatów Wyspa
Przyrodników
Ekonomia
przyrody, czyli
podstawy
funkcjonowania
ekosystemów
2
Zakres tematyczny
Co to jest ekosystem?
Od czego zależy rozmieszczenie
organizmów na Ziemi?
Powiązania między organizmami
żywymi i środowiskiem.
Typy ekosystemów Polski.
Pokaż na czym rośniesz, a
powiem ci kim jesteś, czyli
właściwości różnych typów
podłoża.
Funkcjonowanie ekosystemu na
przykładzie boru nadmorskiego
(krążenie materii, producenci,
konsumenci, reducenci, obieg
energii, piramidy troficzne).
Formy pracy
Prezentacja multimedialna,
doświadczenia laboratoryjne,
obserwacje mikroskopowe ,
obserwacje terenowe, pobór
próbek w terenie, analiza
zebranych materiałów, praca z
kluczami do oznaczania,
wnioskowanie na podstawie
zebranych danych, gra
dydaktyczna.
Łączny czas trwania zajęć: 3-4h
Warsztaty dostępne od: 06.2014
Program merytoryczny
warsztatów Wyspa
Przyrodników
Brzeg morski i
jego
mieszkańcy
3
Zakres tematyczny
Typy wybrzeża w Polsce.
Jakie warunki życia dla
organizmów oferuje brzeg morski
i jak sobie z nimi poradzić? charakterystyka warunków
siedliskowych, adaptacje roślin.
Sukcesja - zróżnicowanie stref
wydmowych.
Zwierzęta siedlisk przybrzeżnych.
Formy pracy
Prezentacja multimedialna,
obserwacje terenowe i zbiór
prób w terenie (na sztucznej
wydmie w granicach Stacji
Biologicznej), doświadczenia
laboratoryjne, obserwacje
mikroskopowe, dyskusja,
zabawa interaktywna.
Łączny czas trwania zajęć: 2,53h
Warsztaty dostępne od: 09.2014
Warsztaty o tej tematyce mogą
odbyć się na brzegu morskim
(dostępne już od 14.04.2014),
czas trwania zajęć 3-4h (w tym
dojście na plażę ok. 30 min)
Program merytoryczny
warsztatów Wyspa
Przyrodników
Sherlock Holmes
na tropach
tajemnic
przyrody
4
Zakres tematyczny
Co to jest bioindykator?
Co rośliny mówią nam o swoim
środowisku?
Klasy czystości wody.
Skala porostowa.
Ślady pozostawiane przez
zwierzęta: tropy, ślady żerowania,
odchody, pióra.
Zwierzęca sztuka użytkowa wytwory zwierzęcych łapek i
dziobków.
„Archiwum X” - torfy i osady
biogeniczne jako źródło wiedzy o
historii przyrodniczej regionu.
Formy pracy
Prezentacja multimedialna,
doświadczenia laboratoryjne,
obserwacje mikroskopowe, gry
dydaktyczne.
Łączny czas trwania zajęć: 3,54h
Warsztaty dostępne od: 04.2014
Program merytoryczny
warsztatów Wyspa
Przyrodników
Pożyteczne?
Niebezpieczne?
Rośliny
towarzyszące
człowiekowi
5
Zakres tematyczny
Czy człowiek potrzebuje roślin?
Pożytki z roślin: rośliny jako
składnik ekosystemu,
ekonomiczne, lecznicze,
kulturowe znaczenie roślin.
Czy wiesz co jesz? - rośliny
jadalne, przyprawowe i
lecznicze.
Drzewa - podstawowe gatunki
lasotwórcze w Polsce.
Roślinni złoczyńcy – czemu trują i
atakują?
Formy pracy
Dyskusja, prezentacja
multimedialna, obserwacje
terenowe (ogród roślin
użytkowych na terenie Stacji
Biologicznej), obserwacje
preparatów, gra dydaktyczna
Łączny czas trwania zajęć: 2 ,53h
Warsztaty dostępne od: 09.2014
Program merytoryczny
warsztatów Wyspa
Przyrodników
Zwierzakicudaki na
słodko i słono,
czyli warsztaty
biologii smaku
6
Zakres tematyczny
Rośliny w służbie człowiekowi –
krótko o historii i sposobach
wykorzystania roślin.
Czy wiesz co jesz? - rośliny
jadalne i przyprawowe.
Smaki, kształty, kolory – warsztaty
kulinarne.
Formy pracy
Prezentacja multimedialna,
obserwacje terenowe (ogród
roślin użytkowych na terenie
Stacji Biologicznej), obserwacje
preparatów, zabawy
dydaktyczne
Łączny czas trwania zajęć: 2 ,53h
Warsztaty dostępne od: 04.2014,
Ogród roślin użytkowych
dostępny od: 09.2014.
Jak do nas trafić?
Wygodny dojazd do stacji umożliwia komunikacja
miejska (autobus 186 z przystanku przy Dworcu
Gdańsk Głównym, przystanek „Ornitologów”, czas
przejazdu 38 minut). W przypadku podróżowania z
Gdańska Głównego własnym środkiem lokomocji
należy wybrać drogę 501, a za mostem
pontonowym na Wiśle skręcić w ulicę
Nadwiślańską.
Kontakt
Wyspa Przyrodników
Stacja Biologiczna Uniwersytetu Gdańskiego
ul. Ornitologów 26, 80-680 Gdańsk
Edukator: Agnieszka Sadowska,
[email protected], tel. 502 02 24 29
Kierownik Stacji: Katarzyna Żółkoś,
[email protected]
Źródła
finansowania
Wojewódzki Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w
Gdańsku
DCT Gdańsk SA – sponsor strategiczny
Grupa Lotos SA
Uniwersytet Gdański