Raport dotyczący monitoringu zawodów

POWIATOWY URZĄD PRACY w Szczecinie
ul . Mickiewicza 39 70 – 383 Szczecin
tel. 42 – 54 – 950
tel / fax 422 – 55 - 33
MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH
ROK 2010
Raport dotyczący monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych
powstał zgodnie z zaleceniami metodycznymi przekazanymi przez Ministerstwo
Pracy i Polityki Społecznej. Stanowi narzędzie odzwierciedlające sytuację na
rynku pracy osób bezrobotnych będących w rejestrach tut. urzędu. Opierając się
na porównaniu ofert pracy i bezrobotnych wg zawodów, pozwala wyłonić
zawody zarówno deficytowe jak i nadwyżkowe, co może stanowić wskazówkę
dla osób wybierających zawód, jak również stać się niezbędnym elementem do
wypracowania prawidłowych i funkcjonalnych systemów zapewniających
osobom bezrobotnym szkolenia czy pomocy w wyborze odpowiednich
kierunków przekwalifikowań. Służyć ma również lepszemu dopasowaniu
kwalifikacji osób poszukujących pracy do oczekiwań pracodawców, którzy stają
się coraz bardziej wymagający, stawiając wysokie kryteria kandydatom do
pracy.
Monitoring powinien ułatwić działania mające na celu zaktywizować osoby
bezrobotne poprzez usprawnienie pracy pracowników instytucji rynku pracy.
Doradcy zawodowi oraz pośrednicy pracy powinni poprzez te działania rozwijać
współpracę z ludźmi z zakresu kontaktów interpersonalnych. Współpraca ta
ułatwi
działania
mające
na
celu
zaktywizowanie
osób
długotrwale
bezrobotnych.
1
Opracowanie to pozwoli m.in. przedstawicielom instytucji edukacyjnych oraz
pracownikom instytucji rynku pracy na zapoznanie się ze skalą niedostosowania
struktury zawodów/specjalności do potrzeb rynku pracy, a tym samym wskaże
konieczność prowadzenia zintegrowanych działań na rzecz dostosowania
systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy. Odzwierciedla również skalę i
strukturę bezrobocia rejestrowanego w Powiatowym Urzędzie Pracy w
Szczecinie, a także popytu na pracę dla poszczególnych zawodów z punktu
widzenia zgłaszanych do tut. urzędu ofert pracy. Bada także zawody wykazujące
deficytowość lub nadwyżkę pracowników.
Zjawisko bezrobocia, polegające na tym, że część osób zdolnych do pracy
oraz deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia,
stanowi jeden z najtrudniejszych problemów społecznych, gospodarczych a
także politycznych. Można tłumaczyć to międzynarodowym kryzysem
gospodarczym, który dotknął również Polskę. Przyczyn bezrobocia jest jednak
wiele. Dla samego regionu szczecińskiego ważnym czynnikiem wpływającym
na jego wielkość jest z pewnością upadek przemysłu stoczniowego. W
opracowaniach specjalistów z dziedziny rynku pracy często spotkać można
opinie, że zachodniopomorski rynek pracy – w tym także, choć w mniejszym
stopniu miasto Szczecin, jest rynkiem typowo stagnacyjnym. Nie obserwuje się
znaczącego wzrostu w koniunkturze gospodarczej, rozwoju firm i elastycznego
ich dostosowania do nowych tendencji rynkowych.
Monitoring
zawodów
deficytowych
i
nadwyżkowych
to
proces
systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy
dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju
terytorialno – zawodowym, oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków
i krótkookresowych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania
systemów szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego.
2
Zgodnie z wytycznymi otrzymanymi z Departamentu Rynku Pracy
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej raport, tak jak i opracowania
wcześniejsze, będzie zawierał trzy wątki analityczne, które będą obejmowały:
analizę bezrobocia wg zawodów, ofert pracy wg zawodów, ogólną analizę
zawodów deficytowych i nadwyżkowych.
Przy przygotowaniu sprawozdania korzystano z danych statystycznych
Powiatowego Urzędu Pracy w Szczecinie oraz raportów opracowanych przez
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Analiza zawodów powstała zgodnie
ze stanem na dzień 31.12.2010r. W tym okresie w rejestrach PUP Szczecin było
16500 osoby, w tym 8005 kobiet co stanowi 48,5% ogółu bezrobotnych.
Wskaźniki te świadczą, więc o nieco gorszej sytuacji mężczyzn na lokalnym
rynku pracy. Stopa bezrobocia w mieście Szczecin wynosiła 9,6% (w grudniu
2009 roku wartość ta osiągnęła poziom 8,5%), obserwujemy, więc wzrost tej
wartości o 1,1%.
1. ANALIZA BEZROBOCIA WEDŁUG ZAWODÓW.
W statystykach bezrobocia dla miasta Szczecin można zaobserwować
różnicę w ilości zarejestrowanych osób w poszczególnych zawodach. Najwięcej
osób pozostających bez zatrudnienia to bezrobotni nieposiadający kwalifikacji
zawodowych. W poniższej tabeli zawarto wykaz zawodów, w których liczba
osób bezrobotnych jest wysoka.
3
T-II/P-1 Bezrobotni wg zawodów w powiecie m. Szczecin
Stan w końcu II-półrocza 2010r.
w tym
L.p.
Kod
zawodu
Nazwa
zawodu
Bezrobotni kobiety
ogółem
absolwenci
powyżej 12
miesięcy
razem kobiety razem kobiety
130
63
693
320
1.
000000
Bez zawodu
4631
2087
2.
522301
Sprzedawca
926
835
13
10
256
236
3.
331403
Technik
ekonomista
496
445
8
6
124
113
4.
263102
Ekonomista
374
236
56
32
75
47
5.
722204
Ślusarz
341
6
0
0
98
2
6.
311504
314
9
2
0
73
1
7.
753105
Technik
mechanik
Krawiec
217
214
0
0
43
43
8.
512001
Kucharz
210
93
1
0
31
15
9.
263204
Socjolog
159
120
21
17
17
13
10.
911207
144
142
0
0
53
53
11.
235107
Sprzątaczka
biurowa
Pedagog
141
117
20
18
15
12
12.
723105
Mechanik
samochodów
osobowych
139
0
0
0
39
0
13.
514101
Fryzjer
127
116
14
14
17
17
14.
711202
Murarz
118
1
2
0
18
0
15.
411004
Technik prac
biurowych
115
104
2
2
42
38
W przeciągu omawianego roku w obrębie struktury zawodów nie
zachodziły istotne zmiany wobec wcześniejszych okresów sprawozdawczych.
Oprócz zmiany liczebnej struktura bezrobotnych bez zawodu praktycznie nie
zmieniła się. Jest to grupa osób, które dość trudno zaktywizować, urząd nie
dysponuje, bowiem wieloma ofertami pracy bez jakichkolwiek wymogów ze
4
strony pracodawcy. Osobom tym proponowane są oferty na stanowiska m.in.
robotnika gospodarczego, dozorcy czy sprzątaczki.
Jak wynika z danych zebranych w powyższej tabeli, w 2010 roku
najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych posiadało zawody: sprzedawca,
technik ekonomista, ekonomista, ślusarz oraz technik mechanik. Liczną grupę
stanowili również: krawiec, kucharz, socjolog, sprzątaczka oraz pedagog.
Zauważyć można również, że nadal paradoksalnie wśród ofert pracy
przekazanych w omawianym okresie (tab. T-II/P-3) do realizacji znajdują się
takie, które teoretycznie skierowane są do bezrobotnych posiadających zawody
generujące najwyższe bezrobocie. Dzieje się tak m.in., dlatego, że w znacznej
części klienci tutejszego urzędu to osoby długotrwale bezrobotne – a więc
grupa, którą najtrudniej ponownie wprowadzić na rynek pracy, są to osoby z
bardzo niską motywacją do pracy. Część z nich w trakcie pozostawania w
rejestrach
urzędu
podniosła
swoje
kwalifikacje
lub
całkowicie
przekwalifikowała się i w chwili obecnej szuka zatrudnienia w nowym
zawodzie. Wielu z klientów PUP posiada przeciwwskazania lekarskie do
podejmowania pracy w posiadanym zawodzie. Nie można także pominąć faktu,
iż niejednokrotnie proponowane przez pracodawcę warunki zatrudnienia nie są
satysfakcjonujące dla potencjalnych kandydatów do pracy. Część firm
działających na terenie miasta Szczecina zarówno z sektora publicznego jak i
prywatnego składa do PUP informacje o poszukiwanych pracownikach. Należy
jednak zaznaczyć, że mimo szeregu działań marketingowych prowadzonych
przez PUP w Szczecinie, publiczne pośrednictwo pracy jest przez wielu
pracodawców traktowane jako alternatywny sposób wyłaniania kandydatów do
pracy.
Aby zaspokoić potrzeby zarówno osób poszukujących zatrudnienia jak i
pracodawców tut. urząd prowadzi szereg działań przedstawiających się
następująco:
5
Zakres działań
Liczba osób przyjętych do pracy za
Rok 2009
1405
Rok 2010
1793
skierowaniem PUP
Liczba osób przyjętych na staż za
1107
1229
skierowaniem PUP
Łączna liczba wolnych miejsc pracy
4369
3633
-dla osób niepełnosprawnych
497
600
-oferty subsydiowane
615
856
Giełdy pracy zorganizowane na terenie PUP
8
11
315
315
zgłoszonych do PUP
-liczba osób uczestniczących w giełdach
pracy
Zauważyć można, że w roku 2010 znacznie spadła liczba wolnych miejsc pracy
zgłoszonych do realizacji przez Powiatowy Urząd Pracy, mimo to wzrosła
liczba osób, które podjęły zatrudnienie za pośrednictwem tut. urzędu. Analizując
zgłoszone oferty pracy wywnioskować można, że pracodawcy często są
zainteresowani z korzystnej dla siebie formy, jaką jest staż. Jeśli zaś
przedstawiają oferty pracy to z reguły są one adresowane do osób posiadających
już pewne doświadczenie zawodowe.
2. ANALIZA OFERT PRACY WEDŁUG ZAWODÓW.
Bardzo ważnym elementem monitoringu rynku pracy jest analiza
napływu ofert pracy, która pozwala na określenie skali nadwyżki i deficytu
zasobów pracy w układzie zawodów i specjalności oraz grup zawodów.
Poniższa tabela przedstawia, w jakich zawodach w 2010 roku pracodawcy
za pośrednictwem Powiatowego Urzędu Pracy poszukiwali najwięcej osób.
6
T-II/P-3 Oferty pracy wg zawodów w powiecie m. Szczecin
w II-półroczu 2010r.
Oferty pracy
zgłoszone
w końcu
w II-półroczu
II-półrocza
L.p.
Kod
zawodu
Nazwa zawodu
1.
411004
Technik prac biurowych
144
114
2.
515303
Robotnik gospodarczy
102
15
3.
334306
Technik administracji
98
2
4.
522301
Sprzedawca
90
13
5.
911207
Sprzątaczka biurowa
78
9
6.
751104
Rozbieracz-wykrawacz
70
0
7.
711404
Zbrojarz
60
2
8.
751106
Ubojowy
60
0
9.
931301
Robotnik budowlany
58
0
10.
332203
Przedstawiciel handlowy
55
2
11.
833203
Kierowca samochodu ciężarowego
43
1
12.
833101
Kierowca autobusu
41
14
13.
541307
40
10
14.
331203
Pracownik ochrony fizycznej bez
licencji
Referent (asystent) bankowości
35
0
15.
432103
Magazynier
33
0
Jednym z warunków poprawy sytuacji na rynku pracy jest nieustanny
napływ nowych ofert zatrudnienia. Ogółem do PUP w Szczecinie w
omawianym okresie wpłynęło 2766 ofert pracy (łącznie z ofertami
subsydiowanymi), czyli o ponad 3 tyś. mniej niż w tym samym okresie roku
ubiegłego. Niestety nie wszystkie oferty pracy zostają zrealizowane wpływają
7
na to m.in.: problem nieaktualności lub braku pełnych kwalifikacji
zawodowych, jakie posiadają osoby poszukujące pracy.
Aby przeciwdziałać takiemu stanowi rzeczy tut. urząd oferuje możliwość
uaktualnienia, podniesienia lub zdobycia nowych kwalifikacji zawodowych
przez osoby bezrobotne organizując szkolenia grupowe i indywidualne.
W roku 2010 w trybie indywidualnym przeszkolono 324 osoby a w
systemie grupowym 809 osób.
Dla osób trudno odnajdujących się na rynku pracy oferowane są spotkania
z doradcami zawodowymi oraz szkolenia z zakresu aktywnego poszukiwania
pracy.
Najwięcej wolnych miejsc pracy wykazano w następujących zawodach:
technik
prac
biurowych,
robotnik
gospodarczy,
technik
administracji,
sprzedawca oraz sprzątaczka biurowa.
W przypadku robotnika gospodarczego ten popyt może jednak wynikać z ofert
zatrudnienia przy pracach społecznie użytecznych, które nie stanowią trwałych
miejsc pracy. Podobnie jest z zapotrzebowaniem na pracowników biurowych
oraz sprzedawców, co wynika w większej mierze z dogodnej dla pracodawcy
formy aktywizacji osób bezrobotnych, jaką jest staż, niż rzeczywistej liczby
wolnych miejsc pracy. Sytuacja przedstawiona w powyższej tabeli jest w
znacznym stopniu podobna do sytuacji z końca 2009r. W 2010 roku pojawiły się
jednak nowe zawody: zbrojarz, ubojowy, kierowca samochodu ciężarowego,
kierowca autobusu, referent bankowości oraz magazynier.
Warto przy tym zaznaczyć, że systematycznie rośnie liczba ofert pracy
gdzie wymagania stawiane przez pracodawcę dotyczą nie tylko kierunku czy
poziomu wykształcenia, ale dodatkowych umiejętności związanych ze
znajomością języków obcych, ukończonych szkoleń czy wcześniej zdobytego
doświadczenia zawodowego. Bez wątpienia ważnym spostrzeżeniem jest duża
powtarzalność pozycji, jakie zajmują aktualnie, a także w ostatnich latach
8
zawody notujące wysoki poziom napływu ofert w konfrontacji z zawodami
charakteryzującymi się najwyższym poziomem bezrobocia.
3. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH.
Raport zawodów deficytowych i nadwyżkowych sporządzono w oparciu
o wskaźniki zawarte w zaleceniach metodycznych do prowadzenia monitoringu.
Właściwa interpretacja danych wymaga zapoznania się z definicją wskaźnika
intensywności deficytu lub nadwyżki zawodów.
W
– Wskaźnik intensywności deficytu lub nadwyżki zawodów (iloraz
średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie zgłoszonych w
danym roku do średniej miesięcznej napływu bezrobotnych w danym
zawodzie w takim samym okresie).
Analizując zawody deficytowe i nadwyżkowe zauważyć można, że
zostały
one
spolaryzowane
dodatkowo
poprzez
odniesienie
się
do
wyodrębnionego na określonym pułapie średniej miesięcznej nadwyżki
(deficytu) podaży siły roboczej, co pozwoliło na wyłonienie faktycznie istotnych
z punktu widzenia regionalnego rynku pracy zawodów i wskazanie ich w
postaci rankingu ujętego w poniższej tabeli. Wychodząc z założenia, że oprócz
wskaźnika intensywności deficytu (nadwyżki) równie istotna jest kwestia
wartości średniego miesięcznego deficytu (nadwyżki), w poniższym raporcie
zostały umieszczone również takie zawody, które przy relatywnie niskim
wskaźniku notowały bardzo duży średni miesięczny deficyt (nadwyżkę).
9
Przykładem jest choćby zawód, rozbieracz-wykrawacz, który przy wskaźniku
deficytu zaledwie 5,3 notował, co miesiąc średnio 11 ofert wpływających do
PUP, czyli więcej niż rejestrujących się w tym zawodzie. Pomimo tego, iż
poniższa analiza ułożona została ułożona w oparciu o malejącą wartość deficytu
(nadwyżki), w kolumnie 6 czerwonym kolorem wyróżniono zawody o
największej wartości średniego miesięcznego deficytu (nadwyżki).
3.1. ZAWODY DEFICYTOWE.
Przez zawód deficytowy rozumiemy taki zawód, na który występuje
na
rynku
pracy
wyższe
zapotrzebowanie
niż
liczba
osób
poszukujących pracy w tym zawodzie.
W > 1,1
T-II/P-4 Zawody deficytowe w powiecie m. Szczecin
w II-półroczu 2010r.
L.p.
1.
Kod
zawodu
Nazwa zawodu
751106
Ubojowy
Średnia
Średnia
Średnia
Wskaźnik
miesięczna miesięczna liczba miesięczna intensywności
liczba ofert zarejestrowanych nadwyżka
nadwyżki
pracy
bezrobotnych w
(deficyt)
(deficytu)
zgłoszonych
II-półroczu
podaży
zawodów
w IIsiły
półroczu
roboczej
w IIpółroczu
10,0000
0,1667
-9,8333
60,0000
10
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
522303
Sprzedawca w
branży
przemysłowej
3,5000
0,1667
-3,3333
21,0000
541307
Pracownik
ochrony
fizycznej bez
licencji
6,6667
0,3333
-6,3333
20,0000
411003
Pracownik
kancelaryjny
3,1667
0,1667
-3,0000
19,0000
524404
Telemarketer
2,8333
0,1667
-2,6667
17,0000
833202
Kierowca
ciągnika
siodłowego
2,6667
0,1667
-2,5000
16,0000
711903
Monter
rusztowań
2,5000
0,1667
-2,3333
15,0000
242307
Specjalista do
spraw kadr
2,1667
0,1667
-2,0000
13,0000
441501
Pracownik do
spraw
osobowych
3,6667
0,3333
-3,3333
11,0000
515301
Gospodarz domu
5,3333
0,5000
-4,8333
10,6667
833101
Kierowca
autobusu
6,8333
0,6667
-6,1667
10,2500
333105
Spedytor
1,5000
0,1667
-1,3333
9,0000
343402
Szef kuchni
(kuchmistrz)
1,5000
0,1667
-1,3333
9,0000
11
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
331203
Referent
(asystent)
bankowości
5,8333
0,6667
-5,1667
8,7500
514203
Manikiurzystka
1,1667
0,1667
-1,0000
7,0000
711404
Zbrojarz
10,0000
1,5000
-8,5000
6,6667
325502
Inspektor
bezpieczeństwa i
higieny pracy
1,0000
0,1667
-0,8333
6,0000
751104
Rozbieraczwykrawacz
11,6667
2,1667
-9,5000
5,3846
753202
Krojczy
0,8333
0,1667
-0,6667
5,0000
711502
Cieśla
szalunkowy
5,0000
1,1667
-3,8333
4,2857
712303
Tynkarz
2,8333
0,6667
-2,1667
4,2500
311917
Technik
organizacji
produkcji
0,6667
0,1667
-0,5000
4,0000
524901
Bukieciarz
0,6667
0,1667
-0,5000
4,0000
341201
Asystent osoby
niepełnosprawnej
1,5000
0,5000
-1,0000
3,0000
421103
Kasjer bankowy
1,0000
0,3333
-0,6667
3,0000
814104
Wulkanizator
1,0000
0,3333
-0,6667
3,0000
12
27.
28.
29.
30.
332203
Przedstawiciel
handlowy
9,1667
3,1667
-6,0000
2,8947
712101
Dekarz
2,8333
1,0000
-1,8333
2,8333
311103
Technik analityk
1,8333
0,6667
-1,1667
2,7500
261901
Asystent prawny
0,8333
0,3333
-0,5000
2,5000
Na podstawie danych za 2009r. nie można wyciągnąć istotnych wniosków
o tendencji występującej w zawodach deficytowych w roku 2010. Innymi słowy,
struktura czołowych zawodów deficytowych w 2009 roku wygląda zupełnie
inaczej niż w analizowanym tu okresie. Wyjątkiem są zawody pracownik
kancelaryjny, szef kuchni, tynkarz i specjalista do spraw kadr gdzie nastąpił
średniomiesięczny wzrost ofert pracy na tle 2009 roku oraz telemarketer,
bukieciarz i manikiurzystka, w którym odnotowano średniomiesięczny spadek
ofert pracy. Pod względem średniej ilości zgłaszanych ofert pracy w ciągu
miesiąca, najbardziej poszukiwanym zawodem jest rozbieracz-wykrawacz (11
ofert składanych w ciągu m-ca), ubojowy (10 ofert składanych w ciągu m-ca)
oraz zbrojarz (10 ofert składanych w ciągu m-ca). Istotną rolę odgrywa również
zawód: przedstawiciel handlowy.
Analiza powyższego wskaźnika intensywności deficytu zawodów
wykazała, że w 2010 roku do zawodów deficytowych zaliczyliśmy między
innymi: ubojowy, sprzedawca w branży przemysłowej, pracownik ochrony
fizycznej bez licencji, pracownik kancelaryjny telemarketer oraz kierowca
ciągnika siodłowego.
W zestawieniu tym nie zostały uwzględnione zawody w przypadku,
których wartość wskaźnika deficytu osiągnęła poziom maximum (MAX).
13
Oznacza to, że pracodawcy złożyli zapotrzebowanie w danym zawodzie, jednak
w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Szczecinie nie figurowali bezrobotni
posiadający taki zawód. Dla przykładu możemy tu przytoczyć następujące
profesje: doradca inwestycyjny, specjalista do spraw zamówień publicznych,
informatyk
medyczny,
notariusz,
laborant
weterynaryjny,
broker
ubezpieczeniowy, instruktor fitness, windykator oraz wiele innych.
Analizując oferty pracy, jakie pracodawcy zgłaszają do tut. urzędu oraz
opierając się na corocznych statystykach można zauważyć, że, mimo iż w
rejestrach pozostają osoby bezrobotne posiadające określony zawód, nie
wszystkie oferty są w pełni realizowane. Wynika to głównie z omawianego już
wcześniej braku dopasowania i rodzaju kwalifikacji zawodowych posiadanych
przez osoby bezrobotne do wymogów pracodawcy. Część osób bezrobotnych
posiada kwalifikacje zdezaktualizowane, nieodpowiadające nowoczesnym
standardom pracy. Aby temu zapobiegać zmiany tego typu powinny być
uwzględniane w aktualizowanych programach kształcenia zawodowego oraz w
trakcie tworzenia planów szkoleń przeznaczonych zarówno dla osób
bezrobotnych jak i zatrudnionych, podnoszących swoje kwalifikacje.
Dodatkowym utrudnieniem w realizacji ofert pracy są niesatysfakcjonujące
warunki zatrudnienia proponowane przez pracodawców. Wyraźnie widać to
analizując liczbę rezygnacji z ofert pracy przedstawianych przez pośrednika
pracy poszukującym zatrudnienie, w 2009 roku zanotowano ich 526, w
omawianym okresie 529. Najczęściej podawany przez osoby bezrobotne powód
to właśnie zbyt niskie wynagrodzenie proponowane przez pracodawcę. W
dalszym ciągu obserwuje się także zjawisko niskiej motywacji części osób
bezrobotnych do podjęcia zatrudnienia.
14
3.2. ZAWODY NADWYŻKOWE.
Przez zawód nadwyżkowy rozumiemy taki zawód, na który
występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób
poszukujących pracy w tym zawodzie.
W < 0,9
W poniższej tabeli nie uwzględniono zawodów o intensywności nadwyżki
równej, „0” czyli takiej, dla których w analogicznym okresie nie wpłynęła żadna
oferta pracy. Pracodawcy nie byli, więc zainteresowani zatrudnieniem osób
poszukujących pracy w takich zawodach jak: socjolog, fizyk, chemik,
matematyk, biolog, logistyk, inżynier spawalnik, położna, specjalista do spraw
finansów, zarządca nieruchomości oraz wiele, wiele innych.
15
T-II/P-4 Zawody nadwyżkowe w powiecie m. Szczecin
w II-półroczu 2010r.
L.p.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Średnia
Średnia
Średnia
Wskaźnik
miesięczna miesięczna liczba miesięczna intensywności
liczba ofert zarejestrowanych nadwyżka
nadwyżki
pracy
bezrobotnych w
(deficyt)
(deficytu)
zgłoszonych
II-półroczu
podaży
zawodów
w IIsiły
półroczu
roboczej
w IIpółroczu
Kod
zawodu
Nazwa zawodu
311504
Technik mechanik
0,1667
43,6667
43,5000
0,0038
331403
Technik
ekonomista
0,5000
61,3333
60,8333
0,0082
263102
Ekonomista
0,8333
81,0000
80,1667
0,0103
235107
Pedagog
0,3333
26,3333
26,0000
0,0127
242217
Specjalista
administracji
publicznej
0,1667
13,0000
12,8333
0,0128
242222
Specjalista do
spraw organizacji
usług
gastronomicznych,
hotelarskich i
turystycznych
0,3333
18,0000
17,6667
0,0185
513101
Kelner
0,3333
16,3333
16,0000
0,0204
352203
Technik
telekomunikacji
0,1667
7,50000
7,3333
0,0222
722314
Tokarz w metalu
0,3333
14,6667
14,3333
0,0227
16
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
723303
Mechanik maszyn
i urządzeń
budowlanych i
melioracyjnych
0,1667
7,0000
6,8333
0,0238
723307
Mechanik maszyn
i urządzeń
przemysłowych
0,3333
12,1667
11,8333
0,0274
314205
Technik ogrodnik
0,1667
6,0000
5,8333
0,0278
751201
Cukiernik
0,5000
15,3333
14,8333
0,0326
213303
Specjalista
ochrony
środowiska
0,3333
9,1667
8,8333
0,0364
712606
Monter
rurociągów
okrętowych
0,3333
9,1667
8,8333
0,0364
214102
Inżynier
organizacji i
planowania
produkcji
0,1667
4,5000
4,3333
0,0370
311303
Technik elektryk
0,3333
9,0000
8,6667
0,0370
932911
Robotnik
pomocniczy w
przemyśle
przetwórczym
0,1667
4,5000
4,3333
0,0370
753402
Tapicer
0,1667
4,3333
4,1667
0,0385
321402
Technik
dentystyczny
0,1667
3,8333
3,6667
0,0435
17
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
322002
Technik żywienia
i gospodarstwa
domowego
0,3333
7,6667
7,3333
0,0435
611306
Ogrodnik terenów
zieleni
0,1667
3,8333
3,6667
0,0435
512002
Kucharz małej
gastronomii
0,5000
11,0000
10,5000
0,0455
000000
Bez zawodu
35,5000
719,3333
683,8333
0,0494
216201
Architekt
krajobrazu
0,3333
6,6667
6,3333
0,0500
721207
Spawacz ręczny
gazowy
0,1667
3,3333
3,1667
0,0500
753105
Krawiec
1,3333
25,3333
24,0000
0,0526
611303
Ogrodnik
0,1667
2,8333
2,6667
0,0588
721208
Spawacz ręczny
łukiem
elektrycznym
0,1667
2,5000
2,3333
0,0667
752205
Stolarz
1,1667
17,1667
16,0000
0,0680
Zawody nadwyżkowe, a więc jedno z bardziej niepokojących zjawisk na
rynku pracy na przełomie lat 2009/2010 wykazują pewne podobieństwo.
Oznacza to, że sytuacja na rynku pracy dla niektórych zawodów nie zmieniła
się. W sytuacji najgorszej (podobnie jak w roku poprzednim) pozostają osoby
18
nieposiadające
zawodu.
Stanowią
najbardziej
liczną
kategorię
osób
rejestrujących się w urzędzie pracy, podczas gdy napływające oferty zawsze
wskazują na konkretny zawód.
Zawodami nadwyżkowymi wykazującymi wysoką wartość wskaźnika
intensywności nadwyżki (deficytu) zawodu są: technik mechanik, technik
ekonomista,
ekonomista,
pedagog,
specjalista
administracji
publicznej,
specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i
turystycznych, kelner, technik telekomunikacji. Istotnym zjawiskiem jest stale
zła sytuacja zawodu, jakim jest ekonomista, socjolog lub pedagog. Zawody te,
wymagają studiów wyższych, jednak na szczecińskim rynku pracy panuje
niedobór ofert pracy dla osób z takimi kwalifikacjami.
Struktura zawodów nadwyżkowych nie wskazuje jednoznacznie na
określone rodzaje pracy. Choć licznie reprezentowane są zawody techniczne
(technik mechanik, technik elektryk, technik telekomunikacji, technik ogrodnik,
technik dentystyczny) i ekonomiczne (technik ekonomista, ekonomista) to swój
udział mają również zawody niewymagające kwalifikacji technicznych (stolarz,
ogrodnik, krawiec, kucharz, tapicer, cukiernik, kelner) a nawet takie, które
wymagają studiów wyższych (architekt krajobrazu, pedagog, specjalista
administracji publicznej).
Warto zauważyć, że ranking zawodów nadwyżkowych jest zdecydowanie
bardziej rozbudowany niż w przypadku zawodów deficytowych – wynika to z
„nadwyżkowego” charakteru całego rynku pracy oraz bardziej wyrazistych
wskaźników nadwyżki. Biorąc pod uwagę dodatkowe kryterium, jakim jest tu
wartość średniej miesięcznej nadwyżki podaży pracy zawód technik mechanik
należy traktować jako mniej deficytowy niż ujęty w rankingu na dalszym
miejscu zawód ekonomista. Miesięcznie w przypadku technika mechanika 43
osoby rejestrujące się nie mają ofert zatrudnienia w swym zawodzie, podczas
gdy w przypadku ekonomisty liczba ta wynosi 80.
19
PODSUMOWANIE:
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych dla miasta Szczecin
dotyczący 2010 roku pokazał, że sytuacja na lokalnym rynku pracy jest nadal
trudna. Stopa bezrobocia w porównaniu z grudniem 2009 roku wzrosła o
wartość 1,1%. Problem bezrobocia jest bardzo złożony i należy pamiętać, że
analiza ilościowa nie jest w stanie w pełni go oddać. Podstawą do opracowania
niniejszego monitoringu są dane pochodzące z rejestrów Powiatowego Urzędu
Pracy, dotyczące bezrobotnych oraz ofert pracy.
Przedstawione opracowanie nie ukazuje pełnego obrazu sytuacji bezrobotnych,
analizuje jedynie dane dostępne w systemie informatycznym PULS/SYRIUSZ.
Nie ma możliwości włączenia w badanie wszystkich bezrobotnych, którzy w
rzeczywistości nie pracują, jednak nie pozostają w oficjalnych rejestrach.
Identyczna sytuacja ma miejsce w przypadku ofert pracy, tylko niektóre są
zgłaszane do urzędu pracy, pracodawcy często poszukują pracowników
korzystając z innych sposobów ogłaszania ofert pracy.
Ponadto kwalifikacje zawodowe wielu bezrobotnych dezaktualizują się.
Znaczna część osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy nie jest
zainteresowana podjęciem zatrudnienia, a ich rejestracja w urzędzie jest
związana z chęcią korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej, na podstawie
ubezpieczenia przez urząd pracy. Osoby takie są wyrejestrowywane z urzędu
pracy przy odmowie propozycji odpowiedniej pracy.
Jednak pomimo wszelkich nieścisłości, oraz wątpliwości w/w
opracowanie dotyczące lokalnego rynku pracy jest niezbędnym elementem,
ponieważ stanowi bogate źródło informacji dla zainteresowanych osób.
Obrazuje ono sytuację oraz może stać się podstawą do kreowania działań na
rzecz przeciwdziałania bezrobociu.
20
Na podstawie zgromadzonych danych można wywnioskować:
1. W 2010 roku nastąpił wzrost stopy bezrobocia o 1,1 % w stosunku do roku
2009.
2. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w
Szczecinie, na koniec badanego okresu zwiększyła się w stosunku do grudnia
2009 roku o 2184 osoby.
3. W badanym okresie pogorszyła się nieco sytuacja mężczyzn na lokalnym
rynku pracy, którzy stanowią 51,5% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych.
4. Najliczniejsza grupa bezrobotnych to między innymi: sprzedawca, technik
ekonomista, ekonomista, ślusarz, technik mechanik.
5. W 2010 roku pozyskano 2766 ofert pracy, natomiast w 2009 roku liczba ta
wyniosła 6031 oferty. Odnotowaliśmy, więc w tym okresie spadek liczby ofert
zatrudnienia o 3265 ofert.
6. Największa liczba ofert pracy jest skierowana do: technik prac biurowych,
pracownik gospodarczy, technik administracji, sprzedawca oraz sprzątaczka
biurowa (w zestawieniu uwzględniono również oferty pracy subsydiowanej,
czyli: staże, przygotowania zawodowe, roboty publiczne i prace interwencyjne).
7. Zawody nadwyżkowe to między innymi: technik mechanik, technik
ekonomista,
ekonomista,
pedagog,
specjalista
administracji
publicznej,
specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i
turystycznych, kelner, technik telekomunikacji.
8. Zawody deficytowe to między innymi: ubojowy, sprzedawca w branży
przemysłowej,
pracownik
ochrony
fizycznej
bez
licencji,
pracownik
kancelaryjny telemarketer oraz kierowca ciągnika siodłowego.
21