docGłos Białowieży - Urząd Gminy Białowieża
download 
Reklamacja Transkrypt
Głos Białowieży - Urząd Gminy Białowieża
Puszcza jest tylko jedna Jak leśnicy chronią białowieską rafę Zbieramy grzyby czyli... Tłumy w kinie "Żubr" Owacje na stojąco XIV Pielgrzymka Leśników Siatkarze oddali hołd zmarłemu Temat miesiąca: XV Bieg Żubra Już po raz piętnasty w Białowieży odbyła się edycja „Biegu Żubra”. Impreza, która odbyła się 2 października, zgromadziła na stadionie przy ulicy Sportowej mnóstwo uczestników w każdym wieku. Więcej przeczytają Państwo na stronie 16. W numerze: Informacje: - Informacje Wójta Gminy Białowieża s. 3. - Wybory samorządowe w Polsce w 2010 roku s. 3 - 4. - Sprawozdanie z XXXVII sesji Rady Gminy Białowieża s. 4 - 8. - Gmina Białowieża po raz kolejny otrzymała dofinansowanie s. 9. - Konkurs fotograficzny "Drewniana architektura Puszczy Białowieskiej" s. 9. Opinie: - Puszcza jet tylko jedna s. 10 - 11. - Jak leśnicy chronią białowieską rafę s. 11 - 12. Przyroda: - XVI Wystawa Grzybów Puszczy Białowieskiej w Białowieskim Parku Narodowym s. 13 - 15. Inwestycje proekologiczne w Białowieskim Parku Narodowym s. 14. - Leśnicy sprzątali Białystok s. 14. Temat miesiąca: - XV Bieg Żubra s. 16 - 18. Kultura i nauka: - Festiwal Filmów Młodego Widza Wędrujące Ale Kino s. 19 - 22. - Uczcili pamięć s. 20. - I zawody wędkarskie o Puchar Wójta Gminy Białowieża s. 20 - 21. - Owacje na stojąco s. 21. - Wirtualne muzeum Teremiszczańskie s. 21. - Zajęcia w Białowieskim Ośrodku Kultury s. 21. - XIV Pielgrzymka Lesników s. 23. - Zaproszenie s. 23. - Koncert chopinowski w stodole s. 23. - Targi "Eko - las" 2010 s. 24. - Terminarz filmowy kina Żubr s. 24. - Zapowiedzi s. 24. - Nowy sezon rozpoczęty s. 25 - 26. - Aktorzy czytają w przedszkolu w Białowieży s. 25. - Rewelacja - pierwszy miód w ZSL w Białowieży s. 25. Sport: - Wyniki turnieju o Puchar Wójta Gminy Białowieża s. 9. - Siatkarze oddali hołd zmarłemu s. 27. - Nierówna gra Żubra s. 27. Drodzy Czytelnicy Chciałbym Wam przypomnieć pewną sprawę, o której już pisałem. I to już dość dawno, bo w numerze z grudnia 2009 roku, w artykule pt. „Zagraj to jeszcze raz Sam... czyli niekończąca się historia starej szkoły”. Przypomnę tylko, że skrytykowałem decyzję większości Rady Gminy Białowieża (choć muszę przyznać, że nie całej, ponieważ nie wszyscy radni zagłosowali w taki sposób. Za tym pomysłem optował również wójt oraz Dyrekcja Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Białowieży), która przeciwstawiała się wydzierżawieniu lub sprzedaży tegoż budynku. Przypomnę także, że jako forma zastępcza pojawiło się mnóstwo innych pomysłów tj. muzeum regionalne, nowa siedziba Białowieskiego Ośrodka Kultury, informacja turystyczna, sala konferencyjna itd. Czytając sprawozdanie z ostatniej sesji (w numerze wrześniowym) prawdopodobnie zauważyli Państwo, że jak na razie upadł kolejny pomysł tj. wniosek złożony wspólnie z Uniwersytetem Powszechnym im. Jana Józefa Lipskiego został rozpatrzony negatywnie przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. A teraz Moi Drodzy Czytelnicy spójrzcie, jak pięknie i nowocześnie wygląda budynek stojący w centrum Białowieży. Jak nie straszy już swoim wyglądem. Jak nie zagraża już bezpieczeństwu ludzi. Jak naszej gminie udało się na nim dużo zyskać. Jak wiele zmieniło się przez te 9 miesięcy. I wszystko przez jedno, spójrzmy prawdzie w oczy, po prostu głupie głosowanie. Na sesji XXXVII, która odbyła się pod koniec września, nie udało się uchwalić uchwały w sprawie zmian w budżecie Gminy Białowieża. Kością niezgody stała się kanalizacja ulicy Brzozowej. Na kolejnej, już nadzwyczajnej sesji, która została zwołana na 15 października, przybyło tylko siedmiu z czternastu radnych: J. Gwaj, J. Dowbysz, B. Ptaszyńska, J. Droń, W. Wołkowycki, P. Kalinowski i W. Gutowski. W związku z brakiem quorum ponownie nie udało się rozpatrzyć zmian w budżecie, a także zająć stanowiska w sprawie wieloletniego Planu Ochrony Białowieskiego Parku Narodowego. Wydaje mi się, że w tym przypadku mój komentarz jest po prostu zbędny. Z wyrazami szacunku Mateusz Gutowski ~Informacje~ Informacje Wójta Gminy Białowieża W wrześniu zakończone zostały prace przy przebudowie ulicy Waszkiewicza oraz Tropinki, obie inwestycje były współfinansowane z Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych. Stopień dofinansowania to 50 procent, reszta pochodziła z naszego budżetu i budżetu Starostwa Powiatowego w Hajnówce. Ulice zyskały estetyczny wygląd, nowe chodniki i nawierzchnie. We wrześniu rozpoczęły się prace nad budową sieci kanalizacyjnej łączącej Białowieżę ze wsiami puszczańskimi. Prace zostały rozpoczęte od położenia sieci tłocznej, która posłuży do transportu nieczystości pomiędzy wsiami a Białowieżą, wkrótce przystąpimy to kładzenia sieci grawitacyjnej, która odbierze nieczystości płynne już bezpośrednio od mieszkańców. Przewidywanym terminem jest koniec maja przyszłego roku, ale wykonawca zobowiązał się, że jeżeli pogoda pozwoli, zakończyć inwestycję jeszcze w tym roku. Przypominany, iż inwestycja ta będzie dofinansowana ze środków unijnych. Trwają prace również nad podłączeniem Grudek do gminnej sieci wodociągowej. Tu prosimy głównie mieszkańców ulicy Łowczej o wyrozumiałość i cierpliwość, gdyż to oni odczuwają najbardziej uciążliwości związane z tymi pracami. Po zakończeniu prac oczywiście plac budowy zostanie doprowadzony do stanu pierwotnego. W październiku odbył się jubileuszowy XV Bieg Żubra. W zawodach wzięły udział liczne rzesze młodzieży i dzieci. Oprócz rywalizacji było również dużo dobrej zabawy. Serdecznie dziękujemy członkom Towarzystwa Sportowego Żubr za zaangażowanie i organizację imprezy. We wrześniu został złożony wniosek o dofinansowanie modernizacji i przebudowy ulicy Sportowej w Białowieży z Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych. Jeżeli uda nam się uzyskać dofinansowanie to ze „schetynówek” zostanie sfinansowane 50 procent inwestycji. W październiku została rozpoczęta inwestycja polegająca na przebudowie sieci energetycznej na ulicy Browskiej, przy okazji zostanie także zmodarnizowane oświetlenie uliczne, zostaną założone energooszczędne lampy, dające więcej światła. We wrześniu zostały także udrożnione przepusty pod odcinkiem ulicy Zaułek Bartników, mamy nadzieję, iż w wyniku tych prac posesje mieszkańców ulicy już nie będą zalewane w czasie wiosennych roztopów i ulewnych deszczów. Pod koniec września na stawach parkowych odbyły się zawody wędkarskie o puchar Wójta Gminy Biało- wieża. Ilość chętnych wędkarzy do udziału w zawodach przerosła oczekiwania organizatorów. Rywalizacja był przednia, pierwsze miejsce zdobył Roman Superson. W dniach 20-21 sierpnia w remizie OSP przy ul. Sportowej 1 w Białowieży odbył się VIII Wojewódzki Przegląd Kronik Ochotniczych Straży Pożarnych. Organizatorem przeglądu był Zarząd Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP. Gospodarzem imprezy był Wójt Gminy Białowieża oraz Zarząd Gminny Ochotniczej Straży Pożarnej w Białowieży. W dniu 12.09.2010r. na Stadionie przy ul. Sportowej w Białowieży odbył się III Strażacki Turniej Oldbojów. W turnieju wzięły udział drużyny strażackie z całego powiatu hajnowskiego. Zwycięstwo odniosła OSP Czeremcha. We wrześniu po raz kolejny została przeprowadzona zbiórka elektrośmieci oraz opon różnego rodzaju. Pomino, iż była to już trzecia zbiórka w tym roku to jednak nasza brygada gminna zebrał duże ilości ww. śmieci. Mamy nadzieję, iż dzięki takim działaniom śmieci w naszym otoczeniu będzie coraz mniej. • Z poważaniem Albert Waldemar Litwinowicz Wybory samorządowe w Polsce w 2010 roku - 22 października 2010 - zgłaszanie terytorialnym komisjom wyborczym list kandydatów na radnych. - 27 października 2010 - przyznanie przez Państwową Komisję Wyborczą jednolitych numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały listy kandydatów w ponad połowie okręgów w wyborach do wszystkich sejmików województw. - 27 października 2010 - zgłaszanie gminnym komisjom wyborczym kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. - 29 października 2010 - przyznanie przez komisarza wyborczego, wykonują- cego zadania o charakterze ogólnowojewódzkim, numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały co najmniej jedną listę kandydatów w wyborach do sejmiku województwa i nie został im przyznany numer przez Państwową Komisję Wyborczą. - 31 października 2010 - przyznanie przez komisarza wyborczego numerów dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały co najmniej jedną listę kandydatów w wyborach do rady powiatu i nie został im przyznany numer przez Państwową Komisję Wyborczą ani przez komisarza wyborczego wyko- nującego zadania o charakterze ogólnowojewódzkim. - 31 października 2010 - podanie do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz o wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych. - 6 listopada 2010 - rozplakatowanie obwieszczeń właściwych terytorialnych komisji wyborczych o zarejestrowanych listach kandydatów na radnych zawierających numery list, skróty nazw komitetów, dane o kandydatach umieszczone w zgłoszeniach list wraz z ewentualnymi oznaczeniami kandydatów ~Informacje~ oraz treść oświadczeń lustracyjnych stwierdzających fakt pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi. - 6 listopada 2010 - rozplakatowanie obwieszczeń gminnych komisji wyborczych o zarejestrowanych listach kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, na których umieszczone są, w kolejności alfabetycznej nazwisk: nazwiska, imiona, wiek, wykształcenie, miejsce zamieszkania, nazwa komitetu zgłaszającego kandydata, nazwa partii politycznej, do której należy kandydat, oraz treść oświadczeń lu- stracyjnych stwierdzających fakt pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi. - 6 listopada 2010 - nieodpłatne rozpowszechnianie audycji wyborczych w programach telewizji publicznej i publicznego radia. - 7 listopada 2010 - powołanie przez gminną komisję wyborczą obwodowych komisji wyborczych, - sporządzenie spisów wyborców w urzędzie gminy. - 11 listopada 2010 - składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania. - 16 listopada 2010 - składanie wnio- sków przez wyborców niepełnosprawnych o dopisanie ich do spisu w wybranym obwodzie głosowania na obszarze gminy. - 19 listopada 2010, godz. 24:00 - koniec kampanii wyborczej, początek ciszy wyborczej. - 20 listopada 2010 - przekazanie przewodniczącym obwodowych komisji wyborczych spisów wyborców. - 21 listopada 2010 - głosowanie. - 5 grudnia 2010 - II tura wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. • Sprawozdanie z XXXVII sesji Rady Gminy Interpelacje, wnioski i zapytania Radna H. Lewczuk w imieniu mieszkańców ulicy Park Dyrekcyjny, jak również mieszkańców ul. Waszkiewicza zwróciła się z zapytaniem, czy przystanek autobusowy został przeniesiony na stałe, czy też na czas remontu drogi. Mieszkańcy chcą przywrócenia do poprzedniego stanu lub ustawienia przystanku na początku zatoczki. Decyzja o przeniesieniu przystanku w obecne miejsce nie podoba się mieszkańcom. Radny D. Kołodziński zwrócił się z wnioskiem o zwrócenie się do Zarządu Dróg w Hajnówce o wykonanie planów (dokumentacji) na modernizację ulicy Olgi Gabiec. Radny J. Kisielewski zwrócił się z pytaniem jak postępują prace związane z opracowaniem herbu Białowieży? Czy obecna rada uchwali powyższy herb, czy też pozostawi się dla Rady następnej kadencji? Radny R. Wołkowycki zwrócił się z zapytaniem na jakich zasadach został wydzierżawiony, czy też sprzedany budynek gospodarczy za sklepem ,,Promyk”? Radny K. Zamojski zwrócił się z prośbą o przeprowadzenie przeglądu przed zimą dróg gruntowych, szczególnie tych przy których mieszkają mieszkańcy. Zasugerował, że stan dróg jest niezadowalający i należy przed jesiennymi opadami deszczów poprawić nawierzchnię. Przewodniczący Rady Gminy zwrócił się z zapytaniem co z drogami w Parku Dyrekcyjnym, czy są własnością Lasów Państwowych? Radny W. Gutowski poruszył temat kontroli przeprowadzonej w szkole przez Regionalną Izbę Rozrachunkową. Po przeprowadzonej kontroli dyrektor szkoły musi umowami zobowiązać niektóre instytucje do opłat za korzystanie z sali gimnastycznej. Radny zwrócił się do Rady Gminy Białowieża, która jest władna to uczynić, o zwolnienie z opłat kluby: Olimpijczyk Białowieża, LUKS TL Żubr Białowieża oraz Towarzystwo Sportowe Żubr Białowieża. Uzasadnił, że wszystkie te kluby działają na rzecz wychowania młodzieży, dzieci, organizują wiele imprez. Robią to za symboliczną złotówko albo nieodpłatnie. Towarzystwo Sportowe Żubr między innymi organizuje Bieg ,,Żubra”, wiele turniejów itd. Radny D. Kołodziński zapytał się w jakim terminie zakończą się prace podłączenia wodociągu w Grudkach oraz czy będzie poprawiony wjazd na ulicę Łowiecką? Przewodniczący Rady Gminy zwrócił się z prośbą o przeprowadzenie kontroli stanu drogi Granicznej Informacje Wójta Gminy z pracy międzysesyjnej Wójt poinformował o najistotniejszych sprawach, a mianowicie: odbyło się spotkanie z nowym Ministrem Środowiska, który chciał zapoznać się z problemami jakie wiążą się z pomysłem poszerzenia BPN. W efekcie wizyty powstał projekt porozumienia dotyczący poszerzenia Parku, który mieli podpisać wójtowie. Powyższe porozumienie ma być gwarancją na otrzymanie środków finansowych w zamian za poszerzenie. Pan minister chciał aby porozumienie zosta- ło podpisane przez wójtów przed debatą rad gmin, co będzie gwarancją, że jest się za poszerzeniem. Według wójta ten dokument niczego nie gwarantuje, gdyż można go zerwać jednym pismem, co też uczyniono wcześniej. Porozumienie nie zostało podpisane przez Wójta Gminy Białowieża, Wójta Gminy Hajnówka oraz Marszałka Województwa. Podpisali jedynie Starosta Powiatowy, jak również Wójt Gminy Narewka. Wójt przedstawił radnym, jakie zmiany nastąpią w Urzędzie Stanu Cywilnego. Będzie robiona nowa scentralizowana baza danych. Poinformował także jakie na terenie o imprezach kulturalnych jakie odbyły się na terenie Gminy w trakcie wakacji. ~Informacje~ Sprawozdanie Przewodniczącego Rady Gminy z pracy międzysesyjnej Przewodniczący Rady Gminy poinformował, iż w okresie międzysesyjnym brał udział w posiedzeniu Rady Naukowej Białowieskiego Parku Narodowego, na którym pracowano nad Planem Ochrony BPN. W planie znalazł się zapis, iż w roku 2011 będzie możliwość ustawienia łódek na stawach pałacowych. Staw będzie udostępniony dla turystów. W planie zapisane jest, że łódki będą 4 osobo- we w ilości 5 szt. i będą nawiązywały swym wyglądem do epoki z przełomu wieku XIX-XX. Poinformował, iż dyrektor BPN, pan Z. Szkiruć na posiedzeniu Rady Naukowej informował, że będzie wykaszana otulina Parku. Ma to na celu zwiększenia pozyskiwania siana w otulinie, jak również przestrzeniach polan Parku dla zwierzyny. Przewodniczący poinformował, iż brał udział w posiedze- niach komisji. Poruszył również temat dotyczący poszerzenia Parku Narodowego. Stwierdził, że w tej sprawie nikt z Radą Gminy Białowieża nie rozmawiał. W związku z tym obecna rada prawdopodobnie nie będzie się zajmować sprawą poszerzenia oraz decydowaniem czy go poszerzyć, czy też nie. Sprawozdanie Komisji Planowania, Gospodarki Finansowej i Komunalnej z pracy międzysesyjnej Sprawozdanie Komisji Planowania, Gospodarki Finansowej i Komunalnej przedstawił Przewodniczący Komisji W. Wołkowycki informując, iż w okresie międzysesyjnym odbyło się jedno spotkanie 10 września. Rozpatrywano sprawy zgodnie z planem pracy na rok 2010, a mianowicie: 1) Zapoznano się z informacją o przebiegu wykonania budżetu za I półrocze 2010 r. Komisja przyjęła do aprobującej wiadomości informację z wykonania budżetu. 2) Wyrażono opinię dotyczącą sprzedaży lokalu nr 2 w budynku wielorodzinnym przy ul. Grudki nr 8 (z zasobów mieszkaniowych Gminy). Komisja wyraziła pozytywną opinię. 3) Propozycje do budżetu Gminy na 2011 r. Komisja złożyła propozycję o rozważenie możliwości zmniejszenia budżetu w dziale 801 o 180 tys. zł i zwiększenie budżetu w Białowieskim Ośrodku Kultury o kwotę 50 tys. zł. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Turystyki, Usług i Rolnictwa z pracy międzysesyjnej Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Turystyki, Usług i Rolnictwa Rady Gminy Białowieża przedstawił K. Zamojski informując, iż Komisja odbyła jedno spotkanie, na którym pracowała nad materiałami sesyjnymi jak również przeprowadziła przegląd Strategii Rozwoju Gminy Białowieża z uwzględnieniem turystyki. Działania, które są zawarte w strategii w dużej czę- ści nie zostały podjęte, a część podjęto w ograniczonym zakresie. Poinformował radnych o naborze nowych wniosków przygotowywanych przez Lokalną Grupę Działania. Nabór będzie się odbywał w okresie od 2 listopada 2010 do 1 grudnia 2010 r. będzie można składać wnioski o dofinansowanie instalowania urządzeń energooszczędnych typu: solary, pompy ciepła itp. w kwaterach agroturystycznych. Kierownictwo LGD proponuje radzie swe uczestnictwo w kolejnej sesji w celu zapoznania z dostępnymi materiałami. Biuro LGD, które mieści się w Hajnówce pomaga w pisaniu projektów, organizuje szkolenia. Sprawozdanie Komisji Kultury, Oświaty, Zdrowia, Spraw Socjalnych i Porządku Publicznego z pracy międzysesyjnej Sprawozdanie Komisji Oświaty, Zdrowia, Spraw Socjalnych, Porządku Publicznego Gminy Białowieża przedstawił jej Przewodniczący D. Kołodziński informując, iż Komisja spotkała się 16 września. Na posiedzeniu zostały poruszone następujące sprawy: 1) Efekty współpracy Gminy Białowieża z partnerami krajowymi i zagranicznymi. Sprawozdanie Komisji przedstawił D. Dutkowski informując, iż Gmina Białowieża współpracuje z dziennikarzami zagranicznymi z państw: Austrii, Rosji, Węgier oraz z krajowymi z gazet tj.; Gazeta Finansowa, Gazeta Warszawska, Moda i Styl, Kurier Lubelski, Kurier Warszawski , II program TVP, Kurier Szczeciński, Gazeta Wyborcza, Zwierciadło, Kurier 364, Magazyn Obieżyświat, Fokus, Elity, Gazeta Prawna, Warszaw- skie Gazety Dzielnicowe, VIP, Globalna Wioska, Akademia www. Efektem współpracy z dziennikarzami, gośćmi wizyty studyjnej w maju 2010 było powstanie szeregu artykułów o Białowieży i okolicach wydanych w krajowych, zagranicznych pismach i magazynach oraz film promocyjny. Gmina również współpracuje z samorządami i rożnymi organizacjami są to:. Urząd Wojewódzki współpraca przy wizycie księcia Karola, kampanii Żubr na Euro;Kampania Piwowarska i Zielone Płuca Polski – kampania Żubr na Euro; Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego - departamenty: Departament Sportu i Turystyki – promocja Gminy i koordynacja wyjazdów na targi turystyczne, współpraca przy organizacji wizyty studyjnej dziennikarzy krajowych i zagranicznych, wizyty bran- ży turystycznej, szkolenia z zakresu produktów turystycznych oraz Departament Promocji i Współpracy z Zagranicą – wspólna kampania New 7 Wonders – Cuda Natury, koordynacja przygotowań do imprez około grunwaldzkich; Starostwo Powiatowe Hajnówka – współpraca przy wyjazdach na targi turystyczne; POT – Polska Organizacja Turystyczna – współpraca w zakresie promocji Gminy, w szczególności koordynacja działań związanych z cyklem imprez około grunwaldzkich – „ Polowaniem króla Jagiełły” - wydanie folderu imprez Na szlaku Grunwaldzkim; NCK – Narodowe Centrum Kultury – współpraca w zakresie promocji imprezy- ” Polowanie króla Jagiełły”; PROT – Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna - współpraca w zakresie wy- ~Informacje~ jazdów na targi turystyczne i promocja imprez gminnych; Gmina Boćki, Diecezja Drohiczyńska - wspólna realizacja Projektu Promocyjnego. Wydane zostały materiały drukowane typu: Przewodnik Turystyczny, mapki turystyczne, kalendarze ścienne. Zamówiono szereg gadżetów np: kubki, długopisy, koszulki, plecaki itp. do dystrybucji na targach i imprezach promocyjnych. Powstał film promocyjny oraz mapki multimedialne; BPN – współpraca przy wizycie księcia Karola. Od 2007 roku Gmina współpracuje z gminą ze Słowacji z Belovezą, od 2008 r. z gminą Szereszewo z Białorusi oraz trwają rozmowy z gminami francuskimi. 2) Propozycje do budżetu na rok 2011. Komisja zgłosiła trzy propozycje, a mianowicie: utrzymanie dotacji dla klubów sportowych; zaadaptowanie terenów boiska wielofunkcyjnego o nawierzchni asfaltowej, stadion gminny na boisko do piłki plażowej siatkowej oraz boisko do piłki nożnej plażowej; wykonanie kanalizacji na ulicy Wojciechówka. Dyskusje i głosowania nad uchwałami Dyskusja i głosowanie w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej, szczegółowości materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi. Uchwa poddano g osowaniu i zosta a ona przyj ta. Dyskusja i głosowanie w sprawie zmian w budżecie Gminy na rok 2010. Przewodniczący Rady Gminy zwrócił się do pani skarbnik o przedstawienie zmian zawartych w uchwale. Zostały one przedstawione w następujący sposób: 1) Załącznik Nr 1 - dochody - zmniejszono środki pozyskane z UE na kanalizację I etap, w budżecie była umieszczona kwota sprzed przetargu, pomniejsza się o kwotę 284.128,00 zł. - w § 6300 zwiększono kwotę z tytułu wpływu pomocy finansowej przez SPZOZ Hajnówka oraz Starostwo Powiatowe w Hajnówce – partycypacja w kosztach budowy ul. Tropinka o kwotę 20.000,00 zł. - zmniejszenie o kwotę 359.102,00 zł, w budżecie była umieszczona kwota sprzed przetargu, - przyjęcie dotacji w ramach środków z UE w kwocie 537.754,00 zł. – są to środki zwrócone dla Gminy za budowę ,,zaułków”, które były opłacone w 2009 roku z budżetu Gminy, - w rozdz. 80110 ,,Gimnazja” zwiększono o kwotę 62.200,00 zł. – środki pochodzą z UE na realizację projektu COMENIUS realizowanego przez szkołę pt. ,, Edukacja turystyczna jako element promocji naszych regionów” polegający na wyjeździe uczniów i nauczycieli za granicę, wymiany miedzy szkołami. Projekt będzie trwał 3 lata. - w rozdz. 85212 kwota 126,00 zł. niena- leżnie pobrany zasiłek przez mieszkańca Gminy Białowieża w roku 2008. Zwrot do budżetu Państwa. 2) Załącznik Nr 2 – wydatki - w rozdziale 01010 zwiększono w § 4300 o kwotę 20.404,00 zł. na pokrycie kosztów inwestycyjnych (wymiana zasuw na ul. Waszkiewicza, zajęcie pasa drogowego przy budowie wodociągu w Grudkach § 4430) W powyższym rozdziale wprowadza się dodatkowo do budżetu inwestycję polegającą na budowie kanalizacji sanitarno – grawitacyjnej oraz sieci wodociągowej na terenie działek o numerach geodezyjnych: 474, 498, 1201 położonych w obrębie Białowieża, ulica Brzozowa. Wstawiono kwotę 387.831,00 - zdjęto środki z kanalizacji w wysokości 284.128,00 zł - zwiększono wydatki o kwotę 1.230,00 zł na wkład własny po rozliczeniu I etapu inwestycji budowy kanalizacji na ulicy Sportowej - w rozdz. 60014 drogi publiczne powiatowe, zwiększono wydatki w kwocie 87.148,00 zł na pomoc finansową dla powiatu. W tym kierunku była podjęta odrębna uchwała. - w rozdz. 60016 drogi publiczne gminne, zmniejszono o kwotę dotacji na ulicę Tropinka (339.102,00 zł). - wprowadza się do realizacji inwestycję polegającą na budowie sieci szerokopasmowej zwiększając wydatki o kwotę 35.204.00 zł. - w rozdziale oświata i wychowanie dokonano przesunięć miedzy paragrafami wynikające z bieżącej działalności - dokonano przesunięć między paragrafami w oświacie oraz wprowadzono po wydatkach realizację projektu COMENIUS na kwotę 62.200,00 zł. - zwrot dla Wojewody świadczeń rodzinnych w kwocie 126,00,00 zł. Zgodnie z tymi zmianami zostały prze- kształcone kolejne załączniki czyli ,,wydatki na programy i projekty realizowane ze środków pochodzących z budżety UE na 2010 r.”,, limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne” – zostały zmniejszone wartości na inwestycjach jak również wprowadzono do realizacji nowe inwestycje jak również w załączniku 4a ,,zadania inwestycyjne realizowane w 2010 r.”. Budżet po dokonanych zmianach przedstawia się następująco: - dochody ogółem – 8.795.905,00 zł - wydatki ogółem – 11.227.678,00 zł - deficyt pozostaje bez zmian Pani skarbnik również wyjaśniła zapis w paragrafie 8 powyższej uchwały dotyczący wyprzedzającego finansowania działań finansowych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Radna H. Lewczuk zwróciła się o wyjaśnienie, na co będzie przeznaczona kwota 35 tys. zł przy realizacji zadania internetu szerokopasmowego. Wójt Gminy powiedział, iż podczas budowy kanalizacji w obrębie Budy, Teremiski Pogorzelce będzie ułożona rura, która zostanie zakupiona do położenia światłowodu. Radna H. Lewczuk zwróciła się z zapytaniem, czy inwestycja w paragrafie 010 dotycząca budowy wodociągu na ulicy Brzozowej była ujęta w budżecie? Pani skarbnik odpowiedziała, iż nie i jest to inwestycja dodana. Radny K. Zamojski w związku z wysokością deficytu wynoszącego 2.331.000,00 zł zwrócił się o wycofanie powyższej inwestycji. Uzasadniając, iż nie wydatkując środków przeznaczonych na inwestycję zmniejszy się deficyt. Ponadto stwierdził, że ,,porównuj c daty, bo przetarg ukaza si z dat 9 wrze nia, data uchwa y 14 wrze nia, nale y tu stwierdzi , e chyba nast pi o kolejne przekroczenie dyscy- ~Informacje~ pliny bud etowej przez Wójta. Dlatego, e skierowa do realizacji zadanie, które nie zosta o uj te w bud ecie. Tak wygl da z mojego punktu widzenia, mog si myli ” Wójt w nawiązaniu do powyższej wypowiedzi radnego Zamojskiego powiedział, iż do tej pory nikt nie stwierdził naruszenia dyscypliny finansowej. Ogłoszenie przetargu nie jest równoznaczne z wydatkowaniem środków. Każda inwestycja, w przypadku naszej Gminy zwiększa deficyt, niezależnie czy będzie to teraz, za rok czy też za pięć, dziesięć lat gdyż z dochodów bieżących Gmina nie może wydawać środków na inwestycje. Muszą to być środki zewnętrzne. Zdaniem Wójta jest dobrze, jeżeli coś się robi i buduje się kanalizację dla mieszkańców. Radnego K. Zamojski stwierdził, że nie powinno się robić inwestycji w 100% finansowanych ze środków budżetu. Należy zaczekać do roku następnego. Wójt poinformował, że obecnie nie możemy się ubiegać o środki zewnętrzne na budowę tej kanalizacji. Radny K. Zamojski powiedział, iż należy do tego powrócić w przyszłym roku. Wójt przedstawił radnym, że sytuacja w przyszłym roku się nie zmieni, koszt kanalizacji jest za mały, aby wnioskować o środki zewnętrzne. Radny W. Gutowski przypomniał, iż obowiązkiem Gminy jest zapewnienie mieszkańcom kanalizacji i wodociągu. Jeżeli są na to środki to należy je przeznaczyć na ten cel. Radny K. Zamojski zwrócił się z zapytaniem ilu jest mieszkańców na ulicy Brzozowej? Wójt odpowiedział, iż to nie ma znaczenia. Radny K. Zamojski zwrócił uwagę, iż ulica Wojciechówka też czeka na kanalizację. Wójt wytłumaczył dlaczego w pierwszej kolejności jest robiona inwestycja na ulicy Brzozowej- jest już wykonana dokumentacja oraz jest już wydane pozwolenie na budowę. Na ulicę Wojciechówka dokumentacja jest jeszcze nie skończona. Radna H. Lewczuk zadała pytanie, czy ulica Wojciechówka była ujęta w budżecie? Wójt odpowiedział, iż było ujęte tylko wykonanie dokumentacji. Radny W. Wołkowycki powiedział, że kwota 387 tys. zł może bulwersować, więc należy dyskutować czy wydatkować tą kwotę na uzbrojenie całej ulicy, czy też w obrębie zabudowanym, co zmniejszy wydatek. Jeżeli rada nie ma woli na wykonanie wodociągu i kanalizacji w obrębie całej ulicy Brzozowej to należy zrobić tyle, aby te trzy czy cztery domy miały kanalizację i wodociąg. Jeżeli inwestycja miałaby długość 180m.b. Gmina poniosłaby koszty około 80 tys. zł. Powołał się również na wypowiedź pani skarbnik, że kwota przeznaczona na kanalizację i wodociąg jest kwotą szacunkową. Rada powinna uzbrajać tereny z wyprzedzeniem, po to żeby można było budować na tych terenach. Wójt w uzupełnieniu poinformował, iż według kosztorysu cała inwestycja będzie wynosiła 177 tys. zł, a biorąc pod uwagę przetarg na kanalizację Bud, Teremisek i Pogorzelec cena może się zmniejszyć o 1/3 kwoty kosztorysowej. Przychylił się do wypowiedzi radnego W. Wołkowyckiego i zgodził się na uzbrojenie terenu w obrębie zamieszkałym. Radny J. Droń powiedział, iż właściciele, którzy pobudowali mieszkania na ulicy Brzozowej otrzymali pozwolenie na budowę i w obecnej chwili maja prawo oczekiwać, że ulica zostanie uzbrojona w rurociągi odbierające ścieki i doprowadzające wodę. Gmina powinna zapewnić to mieszkańcom. Wójt przedstawił radnym dane dotyczące zmniejszana się liczby mieszkańców w okresie ostatnich dwudziestu lat. Do szkoły uczęszcza coraz mniej uczniów. Stwierdził, że w Białowieży należy prowadzić takie działania, aby zachęcić społeczność do osiedlania się na terenie Gminy Białowieża. Poprzez uzbrojenie terenów niezabudowanych Gmina może się przyczynić do zwiększenia liczby mieszkań, a tym samym i mieszkańców. Radna H. Lewczuk zwróciła się z zapytaniem, dlaczego została zmieniona kolejność, dlaczego w pierwszej kolejności nie przedstawiono propozycji, a następnie nie przeprowadzono przetargu? Pani skarbnik w uzupełnieniu poinformowała radnych, iż na powyższą inwestycję nie będzie zaciągany kredyt. Zostanie sfinansowana ze środków, któ- re zostały zwrócone za remont ,,zaułków” . Zwrócona kwota to ponad 500 tys. zł. Wójt wyjaśnił, iż ,,zaułki” były zapłacone ze środków bieżących. Ze względu na zmiany, jakie wprowadzono w ustawie o finansach publicznych obecnie nie można wydawać dochodów majątkowych na sprawy bieżące, lecz tylko na inwestycje. Jeżeli nie zostaną wydane w roku bieżącym na inwestycje, w roku następnym nie będzie można ich wydatkować. Radny R. Wołkowycki zwrócił się z zapytaniem do Wójta, kiedy będzie kanalizacja na ulicy Wojciechówka? Wójt poinformował, iż jest to kwestia przyszłego roku lub dwóch lat. Oświadczył, że gdyby była wykonana dokumentacja techniczna, jak również wydane pozwolenie na budowę kanalizacji przy ulicy Wojciechówka, kolejność inwestycji byłaby zmieniona. Obecnie trwają prace nad dokumentacją kanalizacji ulic Wojciechówka i Mostowej. Radny K. Zamojski zwrócił się z propozycją o przygotowanie projektu, którego wartość mieściłaby się w przedziale finansowania. W projekcie należy umieścić ulice, które nie mają jeszcze kanalizacji i wodociągu. Zdaniem radnego nie należy pokrywać kosztów inwestycji w 100% z budżetu Gminy, lecz pozyskać przynajmniej w 50 % ze środków zewnętrznych. W nawiązaniu do wypowiedzi radnego K. Zamojskiego wójt poinformował, iż środki, które są przeznaczone na inwestycję pochodzą ze zwrotu 50% poniesionych kosztów przy budowie ulic i pochodzą z budżetu UE. Radny J. Dowbysz zwrócił się z zapytaniem, czy na ulicy Brzozowej mieszkają nasi wrogowie? Stwierdził, że wszystkim radnym powinno zależeć na dobru mieszkańców. Powołał się również na ostatni wywiad przeprowadzony Przewodniczącym Rady Gminy, w którym Przewodniczący wypowiadał się, że najważniejszy jest człowiek. Zdaniem Radnego wszyscy powinni kierować się dobrem człowieka. Radny K. Zamojski zwrócił się z zapytaniem do pani skarbnik o przedstawienie, jaką kwotę Gmina powinna zapłacić do Starostwa Powiatowego. Pani skarbnik poinformowała, iż została zapłacona dotacja zaległa z roku ~Informacje~ 2009. Do spłaty pozostała dotacja tegoroczna w kwocie 519.541,00 zł. Radny K. Zamojski oświadczył, iż nie jest przeciwko ulicy Brzozowej, lecz głównie chodzi o stan finansowy Gminy. Wójt oświadczył, iż środków przeznaczonych na uzbrojenie ulicy Brzozowej nie można przekazać dotacją dla Powiatu za wykonanie remontu dróg w Białowieży. Po przeprowadzonej dyskusji zostały postawione następujące wnioski: Wniosek radnego K. Zamojskiego dotycz cy wykre lenia inwestycji polegaj cej na budowie kanalizacji sanitarno – grawitacyjnej oraz sieci wodoci gowej na terenie dzia ek o numerach geodezyjnych: 474, 498, 1201 po o onych w obr bie Bia owie a, ulica Brzozowa. Wniosek radnego W. Wo kowyckiego dotycz cy uj cie w bud ecie kwoty, która b dzie gwarantowa a wykonanie bud etu dla tych budynków, które s gotowe do u ytkowania. Pozosta a kwota przyczyni si do zmniejszenia deficytu. Wniosek radnego J. Dowbysza o zmniej- szenie do kwoty 180 tys. a pozosta ró nic przeznaczy na zmniejszenie deficytu. Wójt Gminy Białowieża przypomniał radnym, iż każda inwestycja która będzie realizowana niezależnie czy w roku następnym czy też za dziesięć lat, będzie powodowała zwiększenie deficytu. Gmina nie jest w stanie realizować inwestycji ze środków własnych. Środki muszą pochodzić z zewnątrz w postaci dotacji unijnych, kredytów. Brzozowa z uchwały zmieniającej budżet. Wniosek zosta poddany pod g osowanie i nie zosta przyj ty. Rada Gminy nie podj a decyzji w sprawie zmian w bud ecie Gminy. Dyskusja i głosowanie nad uchwałą w sprawie wygaśniecia mandatu radnego. Uchwa a zosta a poddana pod g osowaWnioski zosta y poddane pod g osowa- nie i zosta a ona przyj ta. nie i nie zosta y przyj te. Dyskusja i głosowanie nad uchwała w Przewodniczący Rady Gminy zarządził sprawie utworzenia odrębnego obwo10 minutową przerwę. Po przerwie Ra- du głosowania w wyborach do rad da Gminy przystąpiła do dalszej procedu- gmin, rad powiatów, sejmików województw oraz wójtów (burmistrzów, ry. Wójt zaproponował wycofanie inwesty- prezydentów miast) zarządzonych na cji polegającej na budowie kanalizacji sa- dzień 21 listopada 2010 r. nitarno – grawitacyjnej oraz sieci wodociągowej na terenie działek o nume- Uchwa a zosta a poddana pod g osowarach geodezyjnych: 474, 498, 1201 poło- nie i zosta a ona przyj ta. żonych w obrębie Białowieża, ulica Odpowiedzi na interpelacje, zapytania i wnioski Odpowiedzi na interpelacje, zapytania i wnioski udzielił D. Dutkowski: 1) Przeniesienie przystanku na ulicy Waszkiewicza – w czasie przebudowy tej ulicy podczas spotkania dotyczącego parkingów przy kościele, w którym uczestniczył proboszcz, na jego wniosek został przesunięty przystanek. Powodem przesunięcia przystanku były butelki wyrzucane na teren kościelny przez młodzież spotykającą się w tym miejscu. 2) Dokumentacja na przebudowę ulicy Olgi Gabiec – będzie skierowane pismo do Zarządu Dróg o uwzględnienie w budżecie powyższej dokumentacji. 3) Prace nad herbem Gminy – projekt herbu został opracowany, przed przedsta- wieniem radzie, herb został skierowany do komisji heraldycznej w celu wyrażenia opinii czy jest zgodny z zasadami heraldyki. 4) Budynek gospodarczy za sklepem ,,Promyk – odpowiedzi udzielił wójt informując, iż został wydzierżawiony 5) Przeprowadzenie przeglądu przed zimą dróg gruntowych – został rozpoczęty przegląd, jak również poczynione zostały niektóre prace remontowe. 6) Zwolnienie z opłat kluby sportowe za wynajem sali – odpowiedź zostanie udzielona w późniejszym terminie 7) Kiedy zakończy się budowa wodociągu w Grudkach i czy zostanie naprawiony wjazd na ulicę Łowiecką – po zakończeniu tej inwestycji ,,Wodociągi” Radny K. Zamojski zwrócił się do Przewodniczącego Rady Gminy o zaproszenie na najbliższą sesję przedstawicieli LGD. Zaapelował także, aby w przyszłym roku poczynić starania w kierunku pozyskania dofinansowania na remont świetlicy, który w roku bieżącym nie doszedł do skutku. Radny D. Kołodziński zwrócił się z prośbą o remont przystanków autobusowych. Wójt poinformował, iż w roku bieżącym nie będą reperowane. Jest opracowana koncepcja wyglądu przystanków, brakuje kosztorysu. Radny D. Kołodziński zwrócił się z prośbą o zaprezentowanie produktów ja- będą musiały teren doprowadzić do stanu pierwotnego. Inwestycja zakończy się w połowie października. 8) Naprawa nawierzchni ulicy Granicznej – w powyższej sprawie organ wykonawczy zwróci się do Zarządu Dróg. Radny R. Wołkowycki zwrócił się z zapytaniem do Wójta, dlaczego dzierżawa budynku znajdującego się za sklepem ,,Promyk” nie nastąpiła w drodze uchwały, tak jak było w przypadku dzierżawy byłego ,,Pantofelka”? Wójt wyjaśnił, że budynek jest dzierżawiony nie dłużej niż 3 lata. W związku z powyższym nie jest wymagana zgoda organu uchwałodawczego. Sprawy różne kie zostały wykonane w ramach projektu promocyjnego.. Przewodniczący Rady Gminy zaproponował aby wypracować wspólnie z organem wykonawczym wystąpienie do Lasów Państwowych o obniżenie cen drewna. • ~Informacje~ INWESTYCJE GMINNE Gmina Białowieża po raz kolejny otrzymała dofinansowanie Gmina Białowieża po raz kolejny otrzymała dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2007-2013 w ramach Osi Priorytetowej VI. Rozwój infrastruktury społecznej. Działanie 6.1 Rozwój infrastruktury z zakresu edukacji na realizację projektu pt. „Idziemy do przedszkola łatwiejsza nauka-remont przedszkola w Białowieży” P rzedsięwzięcie realizuje Zespół Szkolno-Przedszkolny w Białowieża. Kierownikiem projektu jest dyrektor szkoły pan Krzysztof Pertuk odpowiedzialny za całościowe zarządzanie, natomiast wdrażaniem projektu i sprawozdawczością zajmuję się pani Anetta Andrzejuk. Cele bezpośrednie projektu: 1. Podniesienie atrakcyjności oferty dydaktyczno - wychowawczej białowieskiego przedszkola poprzez zakup wyposażenia i pomocy naukowych. 2. Podniesienie konkurencyjności oferty przedszkola dzięki podniesieniu jakości usług. 3. Dotarcie do grupy dzieci nieobjętych wychowaniem przedszkolnym. Zapewnienie dzieciom wysokiej jakości edukacji. 4. Podniesienie bezpieczeństwa dzieci w trakcie pobytu w przedszkolu. 5. Dostosowanie placówki do potrzeb osób niepełnosprawnych. 6. Spełnienie wymogów sanitarnych zgonie wytycznymi HACCP. W ramach projektu realizowane będę następujące zadania: Wyniki turnieju o Puchar Wójta Gminy Białowieża 18 września został rozegrany turniej o Puchar Wójta Gminy Białowieża. Zakończył się on zwycięstwem drużyny LUKS TL Żubr Białowieża (seniorzy). Wyniki poszczególnych meczy: LUKS TL Żubr Białowieża (seniorzy) – LUKS TL Żubr Białowieża (juniorzy) 3:0 LUKS TL Żubr Białowieża (juniorzy) – Pahonia Hajnówka 0:3 LUKS TL Żubr Białowieża (seniorzy) – Pahonia Hajnówka 3:2 Onopryjuk, C. Szykuła, T. Kowalski. Trener: A. Onopryjuk. LUKS TL ubr Bia owie a (seniorzy): A. Lewczuk, M. Rubiel, A. Biendar, M. Czajka, S. Ochryciuk, J. Bokuniewicz, P. Orzechowski, M. Gutowski, J. Janiel, R. Łojewski. Trener: Wojciech Gutowski, asystent trenera: Mateusz Gutowski. LUKS TL ubr Bia owie a (juniorzy): W. Gabiec, J. Zamojski, A. Groszyk; A. Jeżewski, T. Androsiuk, Ł. Dawidziuk, A. Kupień. Trener: Wojciech Gutowski. • M.G Składy zespołów: Pahonia Hajnówka: P. Radziwoniuk, J. Szpilko, A. Gilewski, T. Pietruczuk, A. Konkurs fotograficzny „Drewniana architektura regionu Puszczy Białowieskiej” Głównym celem konkursu jest uchwycenie bogactwa dziedzictwa kulturowego związanego z tradycyjnym budownictwem drewnianym regionu Puszczy Białowieskiej. Region Puszczy Białowieskiej to obszar specyficzny pod względem architektury. Dominujące w krajobrazie nie- wielkie domki wraz z całym bogactwem zdobień, drewniane cerkwie i kapliczki, niewielkie stacyjki i leśniczówki, wszystko to razem tworzy namiastkę baśniowej krainy. Tak to odbierają przyjezdni, goście, którzy odwiedzają nasz region. A czy Wy potraficie na to spojrzeć z tej perspektywy? Czy zdołacie za- - Remont i modernizacja pomieszczeń kuchennych, magazynu podręcznego, obieralni, łazienki maluchów i łazienki starszaków. - Wymiana części stolarki okiennej i drzwiowej w salach przedszkolnych, wejściu głównym i szatni. - Budowa podjazdu dla osób niepełnosprawnych. - Zakup wyposażenia sal dydaktycznych. - Zakup wyposażenia placu zabaw. Łączna wartość projektu to 220 261,61zł, w tym dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości 184 194,74zł. • www.bialowieza.pl uważyć piękno, które Was otacza od dziecka? Sądzimy, że tak. Spójrzcie na to piękno przez pryzmat obiektywu aparatu fotograficznego. Być może uda Wam się odkryć i utrwalić obrazy, których do tej pory nie dostrzegaliście, których nikt nie dostrzegał przed wami. Konkurs skierowany jest do młodzieży z regionu Puszczy Białowieskiej. Liczy się miejsce zamieszkania w miejscowościach powiatu hajnowskiego i bielskiego. Prace oceniane będą w dwóch kategoriach wiekowych: • I-uczniowie szkół gimnazjalnych, • II-uczniowie szkół średnich oraz studenci. Maksymalnie można nadesłać 5 fotografii. Nabór prac trwa do 15 listopada 2010 roku. Zdjęcia konkursowe należy przesyłać na adres: Puchły 62, 17-210 Narew. • www.bialowieza.pl ~Opinie~ KAROL ZUB O... Puszcza jest tylko jedna Chronili Puszczę polscy królowie i rosyjscy carowie, chronili przyrodnicy i leśnicy w II RP, chronili nasi dziadowie i ojcowie. Dzisiaj jej przyszłość jest w naszych rękach, ale czy mamy świadomość jak wielka odpowiedzialność spoczywa na naszych barkach? Można mieć co do tego wątpliwości po lekturze wypowiedzi ministra środowiska Andrzeja Kraszewskiego, która ukazała się 31 sierpnia b. r. na łamach „Rzeczpospolitej”, i która sprowokowała mnie do napisania poniższego tekstu. W szyscy wiemy, że Puszcza Białowieska jest miejscem wyjątkowym, że to ostatni tak dobrze zachowany las na niżu Europy, pozostałość pierwotnych puszcz pokrywających niegdyś cały kontynent. Czy jednak naprawdę uświadamiamy sobie jak cenną spuściznę pozostawili pod naszą opieką nasi przodkowie? Puszcza Białowieska musiała być miejscem unikalnym już kilkaset lat temu, kiedy przybywali tu na łowy polscy królowie. Również władcy rosyjskiego imperium docenili wyjątkowość tego lasu, wznosząc w tym miejscu letnią rezydencję i organizując wystawne polowania. Najwybitniejsi polscy przyrodnicy tuż po odzyskaniu niepodległości przybyli do Puszczy, aby ocenić szkody poczynione w czasie I wojny światowej i zastanowić się nad skuteczną ochroną tego terenu. Władze II RP, pomimo trudnej sytuacji, w jakiej znalazła się nasza gospodarka po ponad stu latach niewoli, nie zwlekały z ochroną Puszczy i już w roku 1921 zostało utworzone nadleśnictwo rezerwat. Warto przypomnieć, że to właśnie leśnikom zostało powierzone zadanie ochrony najcenniejszych fragmentów tego lasu. W owym czasie Polski raczej nie było stać na objęcie ochroną większego obszaru i niestety nic się nie zmieniło przez kolejnych 75 lat. Dopiero kiedy odzyskaliśmy niepodległość po raz drugi władze III RP podjęły decyzję o powiększeniu obszaru chronionego, chociaż tym razem trzeba było na to czekać aż siedem lat. Jak to się stało, że pięćset lat temu, kiedy Polskę pokrywały nieprzebyte puszcze podobne do Białowieskiej, miejsce to ceniono znacznie wyżej niż w dniu dzisiejszym? Puszczę, która stanowiła część majątku królewskiego a później carskiego, chroniły odrębne zarządzenia i specjalnie powołani do tego celu ludzie. W okresie międzywojennym Białowieża stała się leśną stolicą Polski i byli tu zapraszani najważniejsi goście naszych władz państwowych. Puszcza była wówczas przedmiotem dumy nie tylko przyrodników, ale również leśników. Socjalizm w Polsce przyniósł równe traktowanie nie tylko ludzi, ale i lasów. Puszcza miała produkować drewno tak jak wszystkie inne lasy w Polsce i powoli wszyscy zaczęli zapominać, że zasługuje na wyjątkowe traktowanie. I nie tylko Puszcza, ale także żyjący tutaj ludzie. Może królom i carom było łatwiej podejmować niepopularne decyzje, a może nikt nie próbował z nimi dyskutować? Może również dyktatorom takim jak Łukaszenka nikt nie przeszkadzał w utworzeniu parku narodowego na całym obszarze Puszczy po białoruskiej stronie granicy? A może po prostu w Polsce nie ma już śmiałych ludzi, choćby takich jak prof. Paczoski, pierwszy dyrektor BPN, który nie pozwolił swojemu przełożonemu na wjazd samochodem na teren Parku? Jakże żałośnie wyglądają przy nim kolejni ministrowie odpowiedzialni za ochronę przyrody w Polsce, którzy zasłaniając się przepisami nie potrafią od prawie dwudziestu lat podjąć odważnej decyzji, która zapewniłaby należytą ochronę całej Puszczy. Nie potrafią również potraktować z należytym szacunkiem mieszkańców tego terenu i obecnych gospodarzy puszczańskich lasów. Zamiast być powodem do dumy Puszcza stała się źródłem naszego wstydu przed społecznością całej Europy i świata. Jak to możliwe, że w cywilizowanym i demokratycznym kraju najcenniejszy obiekt przyrodniczy nie może doczekać się odpowiedniej ochrony i szczególnego traktowania? Zamiast tego minister Kraszewski działa w myśl zasady „Bogu świeczkę a diabłu ogarek”. Wiadomo, że ministerstwo dłużej nie może uchylać się od podjęcia decyzji w sprawie Puszczy, więc żeby powstrzymać protesty polskich i międzynarodowych organizacji ekologicznych oraz negatywny odbiór w społeczeństwie, proponuje powiększenie Parku o obszar już istniejących rezerwatów. Włączenie do Parku rezerwatu im. Prof. W. Szafera („przyszosowego”) jest już jawną manipulacją, gdyż każda osoba wjeżdżając do Puszczy i widząca tabliczki Białowieski Park Narodowy po obu stronach drogi będzie miała wrażenie, że cały obszar jest pod ochroną. Jednocześnie pan minister próbuje ułagodzić samorządy obietnicami finansowymi a do leśników puszcza oko, dając do zrozumienia, że to na jakiś czas załagodzi spór. Ciągle jednak nasze władze odpowiedzialne za ochronę przyrody podkreślają, że nie mogą traktować tej sprawy w sposób wyjątkowy, bo to jest sprzeczne z zasadami demokracji, bo wszyscy mają takie same prawa. Można zapytać dlaczego dla Puszczy nie można zrobić wyjątku, dlaczego nie dać jej specjalnych praw, nie dać powodu do dumy dla jej mieszkańców i dla wszystkich Polaków? Marzy mi się minister, który zachowa się jak mężczyzna i przyzna, że Puszcza Białowieska jest jedyna w swoim rodzaju, i że taki skarb zasługuje na wyjątkowe traktowanie. Zamiast jałmużny dla samorządów powinien powstać długofalowy plan rozwoju regionu, oparty o turystykę i inne źródła dochodu nie związane z pozyskaniem drewna. Także leśnicy powinni otrzymać propozycję godziwych warunków, na których mogliby przejść do Parku. W Stanach Zjednoczonych praca w służbie parków narodowych jest zaszczytem, ale też jest odpowiednio wynagradzana, gdyż jest to służba, która wymaga od pracowników ogromnych kwalifikacji i zaangażowania. Jeżeli Puszcza jest wyjątkowa, to dlaczego nie potraktować wyjątkowo także ludzi chroniących tą perłę naszych lasów. Le- ~Opinie~ śnicy są tylko pracownikami przedsiębiorstwa, które musi na siebie zarobić, więc trudno ich oskarżać o to, że pozyskują tyle drewna. Pan minister Kraszewski twierdzi, że nie da się wstrzymać pozyskania drewna w okresie lęgowym ptaków, bo to utrudni pracę leśnikom. Lecz to jedynie niekompetencja, tchórzostwo i brak wiedzy urzędników ukrytych za murem przepisów i paragrafów powoduje, że nie można podjąć takiej decyzji. Na każdym hektarze puszczańskich lasów gnieździ się nawet kilkadziesiąt par ptaków, które według polskiego prawa znajdują się pod ochroną. Nie warto w tym miejscu nawet wspominać o rzadkich gatunkach roślin, grzybów i owadów. Po co więc tworzyć prawo, którego później nie można egzekwować? A leśnicy są tak samo dobrze przygotowani to wycinania lasu, jak i do jego ochrony. Jeżeli stworzy się im odpowiednie warunki to będą takimi samymi dobrymi obrońcami Puszczy, jak niegdyś prof. Paczoski. Wystarczy zapytać o to osoby, które przeszły z Lasów Państwowych do Parku przy okazji poprzedniego powiększenia. Jednak trzeba takim ludziom dać gwarancje, że ich sytuacja materialna nie ulegnie pogorszeniu. Tak samo jak wielu innym mieszkańcom tego terenu, których egzystencja związana jest z lasem. To zaledwie kilkaset osób i trudno uwierzyć, że w 40-milionowym państwie nie można znaleźć na to wystarczających środków finansowych. Ktoś może postawić zarzut, że może nasze państwo na to nie stać, że są inne priorytety. Problem polega na tym, że z ochroną Puszczy nie można dłużej czekać. Ostatnie kilkanaście lat to tysiące wyciętych drzew, to setki hektarów pierwotnego lasu, który zniknął bezpowrotnie. Pan Minister mówi na łamach „Rzeczpospolitej”, że za 200-300 lat znów będzie na tym terenie Puszcza. Nic bardziej mylnego! To, że wyrosną tutaj i zestarzeją się drzewa nie oznacza wcale, że odtworzy się cały ekosystem. Wyobraźmy sobie np. chrząszcza, który do swojego rozwoju wymaga obecności kilkusetletnich sosen, więc kiedy ich zabraknie jest on skazany na zagładę. Tak samo grzyby rozwijające się tylko na drewnie o określonym stopniu rozkładu nie znajdą tu już dla siebie miejsca. A takich organizmów są w Puszczy tysiące i wcale nie ma gwarancji, że przetrwają na małych i odizolowanych skrawkach terenów chronionych. Pan Minister mówi, że stopniowo połączy się fragmenty Parku w jeden duży obszar, ale czy dla wielu gatunków nie będzie już za późno? To czego mi naprawdę brakuje w działaniach na rzecz ochrony całej Puszczy, to powszechnej świadomości, że walczymy o coś wyjątkowego. Brakuje jej przede wszystkim urzędnikom, którzy powinni uzmysłowić mieszkańcom tego obszaru, że żyją oni w niezwykłym miejscu i powinni być z tego dumni. A za tym powinny iść odpowiednie działania i środki. Każdy, najbardziej nawet zapomniany zakątek w Polsce, promuje swoją okolicę, podkreśla jak niepowtarzalny jest to skrawek naszej ojczyzny. Media w pogoni za sensacją nie pomagają w kreowaniu pozytywnego wizerunku Puszczy, gdyż najczęściej mówią o niej jako o miejscu konfliktu pomiędzy ekologami i leśnikami. Poza tym dlaczego po raz setny telewizja publiczna zmusza nas do oglądania programu o słoniach czy lwach, chociaż większość z nas wolałaby obejrzeć film o otaczającej nas przyrodzie, aby dostrzec szczegóły, które umykają naszej uwadze podczas zwykłych spacerów po lesie. Albo choćby po to, aby ujrzeć Gienka Parchotika jak pochyla się nad nornicą w przepięknej „Sadze Puszczy Białowieskiej” autorstwa Bożeny i Jana Walencików? Zamiast kolejnych odcinków „Sagi” oferuje się nam zagraniczne produkcje o miernej jakości. A wcale tak nie musi być, gdyż wszyscy możemy szczycić się tym, że to właśnie w Polsce zachował się taki las jak Puszcza Białowieska. A my, jej mieszkańcy, powinniśmy być szczególnie dumni, że żyjemy w takim miejscu, bo Puszcza jest tylko jedna. • Karol Zub Jak leśnicy chronią białowieską rafę Wydział Ochrony Lasu RDLP w Białymstoku Polemika RDLP w Białymstoku z artykułem Pt. Puszcza jak rafa koralowa zamieszczonego w Gazecie Wyborczej 28 września br. P uszcza Białowieska przez wszystkich uznawana jest za najcenniejszy przyrodniczo las w Europie. W związku z tym objęta jest ochroną prawną na skalę jakiej nigdzie nie ma. Ponad 10 tyś ha stanowi park narodowy, pozostała to, tak zwana, „gospodarcza” część puszczy. Pojęcie to, tak często przytaczane przez różne środowiska jest mylne i nie ma nic wspólnego z typowym lasem gospodarczym, z powodu licznych ogra- niczeń prawnych. Poza parkiem powierzchnia polskiej części puszczy wynosi około 52 tyś ha i chroniona jest licznymi formami ochrony przyrody takimi jak rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne, strefy ochronne rzadkich gatunków i inne. Lasy Państwowe w 1994 roku powołały Leśny Kompleks Promocyjny, gdzie wprowadzono zupełnie inne metody gospodarowania, nastawione przede wszystkim na ochronę bioróżnorodności. Dodatkowo leśnicy wyłączyli z zabiegów niemal 1500 hektarów lasu a od 1998 roku obowiązuje zakaz wycinania drzew i drzewostanów w wieku ponad 100 lat. Cała Puszcza obję- ta jest obszarem Natura 2000, który ma na celu ochronę całej bioróżnorodności oraz Rezerwatem Biosfery UNESCO. W ramach prac hodowlano – ochronnych usuwa się obecnie przeciętnie 0,5 m3 na 1 hektar rocznie, podczas gdy każdego roku przyrasta około 7,5 m3. To sprawia, że zasobność w drewno nieustannie rośnie, wzrasta również przeciętny wiek, wynoszący obecnie 78 lat. W skali kraju przeciętny wiek drzewostanów wynosi 60 lat. Takie radykalne ograniczenie użytkowania lasu sprawia, że ilość martwego drewna w Puszczy Białowieskiej systematycznie wzrasta. Obecnie wynosi około 15 m3 ~Opinie~ na hektar, podczas gdy przeciętnie w skali kraju ilość ta wynosi 5,6 m3 na hektar (wg danych z wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasów). W artykule pt. Puszcza jak rafa koralowa, który ukazał się w Gazecie Wyborczej znacznie zaniżono tę wartość podając tylko 7 – 9 m3. Autor nie jest w stanie podać, jaka ilość drewna martwego jest optymalna do funkcjonowania gatunków związanych z tym środowiskiem, gdyż takich opracowań nie ma. Faktem niezaprzeczalnym jest, że wszystkie te gatunki, pomimo prowadzonej gospodarki leśnej występują w lasach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe. Nie należy porównywać lasu, który jest rezerwatem ścisłym od 80 lat z lasem, w którym prowadzi się zabiegi hodowlano ochronne, i który w wyniku wydarzeń historycznych (rabunkowa eksploatacja przez niemieckich i rosyjskich najeźdźców w czasie I oraz II Wojny Światowej czy masowy wyrąb przez angielską firmę The Century European Timber Corporation w latach dwudziestych XX wieku) podlegał silnym przekształceniom. Pod tym względem jak również wieloma innymi Puszcza Białowieska jest szczególnym lasem. Autor ma rację, że las jest jak rafa koralowa. Na każdym poziomie występują przeróżne gatunki zwierząt, roślin i grzybów. Należy jednak pamiętać, że każdy z tych gatunków ma specyficzne wymagania środowiskowe. Obecność takiego bogactwa gatunkowego świadczy o tym, że do tej pory Puszcza Białowieska była i jest dobrze chroniona przy jednoczesnym czerpaniu pożytków z lasu. Analizując wszystkie przepisy chroniące puszczę Białowieską okazuje się, że w wielu przypadkach są ze sobą sprzeczne. Tak często wspominana przez autora w wielu artykułach sieć Natura 2000 powołana jest do ochrony całego ekosystemu i jego bioróżnorodności a nie wybranych jego elementów. Niektóre organizacje postrzegają ochronę przyrody tylko i wyłącznie poprzez zaniechanie prowadzenia jakiejkolwiek działalności człowieka oraz opierają się na kilku wybranych gatunkach o bardzo wyspecjalizowanych wymaganiach środowiskowych. Jednak idea sieci Natura 2000 jest zupełnie inna. W krajach Europy zachodniej już dawno zauważono że bierna ochrona przyrody, a więc zanie- chanie jakichkolwiek działań doprowadza do zaniku wielu cennych gatunków i siedlisk przyrodniczych. Taki proces obserwuje się również w Puszczy Białowieskiej, co autor artykułu i niektóre organizacje ekologiczne skrupulatnie pomijają. Długookresowe obserwacje i badania wielu uznanych naukowców wykazały, że w ciągu ostatnich 40 lat z terenu parku narodowego, gdzie od 80 lat nie prowadzi się w zasadzie żadnych działań zniknęło 13 gatunków rzadkich i chronionych roślin a wiele innych wyraźnie się wycofuje. Część z nich nadal żyje poza parkiem, gdzie prowadzi się zabiegi gospodarcze. Znaczne ograniczenie pozyskania drewna w puszczy doprowadziło do coraz większego zacienienia w lesie. To spowodowało że tak ważne gatunki jak pachnica dębowa, bogatek wspaniały czy zgniotek cynobrowy będącymi gatunkami ciepłolubnymi szukają innych miejsc do życia niż naturalny las. Coraz częściej spotyka je się na przydrożnych drzewach lub wysoko w koronach drzew. Dla tych gatunków wysoko położone gałęzie nie są optymalnym środowiskiem i nie pozwalają na prawidłowy ich rozwój. Paradoksalnie, to właśnie racjonalna gospodarka leśna stwarza najkorzystniejsze warunki dla ich rozwoju. Lasy Państwowe oczywiście nie chcą wprowadzać typowej gospodarki do Puszczy Białowieskiej. W tym celu powołano właśnie Leśny Kompleks Promocyjny gdzie wprowadzono zupełnie inne metody gospodarowania. Ich głównym celem jest zachowanie bioróżnorodności, a to jest możliwe poprzez utrzymywanie wszystkich faz rozwojowych drzewostanów, od fazy młodocianej po stary las w którym rosną kilkuset letnie drzewa. Nikt z leśników nie chce wyciąć w puszczy wszystkich starych drzew, a tym bardziej, co sugeruje autor, wyciąć Puszczę. Zgodnie z dyrektywą siedliskową, na którą tak często powołują się organizacje ekologiczne niedopuszczalne jest chronienie jednego elementu przyrody kosztem innego. Na podstawie wieloletnich badań okazuje się że to właśnie ochrona bierna jest najbardziej niezgodna z zapisami prawa Europejskiego. Nikt jednak nie neguje istnienia parku narodowego, jest on niezmiernie potrzebny, jednak nie można ograniczać ochrony przyrody Puszczy Białowieskiej tylko do ochrony biernej. Od wielu dziesięcioleci prowadzona racjonalna i wielofunkcyjna gospodarka leśna przyczyniła się właśnie do zachowania tego wspaniałego i niepowtarzalnego ekosystemu. Las nie jest statycznym pomnikiem, jest żywym organizmem podlegającym dynamicznym zmianom. Pełna i merytoryczna współpraca naukowców, leśników i organizacji ekologicznych jest gwarantem zachowania Puszczy dla przyszłych pokoleń. Przykre jest, że tak rzadko do głosu na temat Puszczy dopuszcza się osoby z merytorycznym przygotowaniem i doświadczeniem w ochronie przyrody. Najbardziej widoczni są na ogół młodzi ludzie wykrzykujący chwytliwe hasła o wyrębie Puszczy, którzy każde ścięte drzewo traktują jako dewastację, niemal zbrodnię. Racjonalna gospodarka chroni przyrodę Puszczy dając jednocześnie pracę mieszkańcom, którzy tak samo mają prawo żyć w jej pobliżu. Czy zatem moralne jest zaspokajanie potrzeb miejscowych ludzi, zarówno w opał jak i drewno użytkowe kosztem innych lasów, gdzie trzeba byłoby zwiększyć pozyskanie? Takie działanie nie miałoby nic wspólnego z racjonalną gospodarką i ochroną przyrody. • Adam Kwiatkowski ~Przyroda~ Zbieramy grzyby czyli... XVIWystawaGrzybówPuszczyBiałowieskiejwBiałowieskimParkuNarodowym Do najbardziej znanych i cenionych przez mieszkańców, a zbieranych w Puszczy Białowieskiej gatunków grzybów należą: borowiki szlachetne, podgrzybki brunatne, koźlarze, kurki (pieprzniki jadalne), rydze (mleczaj świerkowy i mleczaj rydz), opieńki (opieńka miodowa, północna, ciemna, żółtawa), a także kanie (kania czubajka i czerwieniejąca). Dużo rzadziej zbierane są liczne gatunki gołąbków, płachetki zwyczajne, lejkowce dęte czy kolczaki (obłączasty i rudawy). Warto wiedzieć, że w całej Puszczy występuje około 1 700 gatunków makrogrzybów (o wielkości owocników powyżej 5 milimetrów), z tego na obszarze samego Białowieskiego Parku Narodowego – 1 500 gatunków. D oroczne Wystawy są więc niepowtarzalną okazją, aby w jednym miejscu zobaczyć zgromadzone świeże owocniki około 200–300 gatunków grzybów. W tym roku wspólnymi siłami uczniów z Technikum Leśnego w Białowieży, specjalistów-mikologów, wrocławskich studentów Uniwersytetu Przyrodniczego, pracowników parku i amatorów-hobbystów udało się zebrać 288 gatunków! Dodatkowo na ekspozycji były prezentowane 24 gatunki grzybów mikroskopijnych pasożytów roślin. Opiekę merytoryczną nad wystawą sprawowali mikolodzy od wielu lat współpracujący z Białowieskim Parkiem Narodowym – dr Anna Kujawa, dr Andrzej Szczepkowski, mgr Dariusz Karasiński. Bardzo cieszy nas fakt, że do tego grona dołączył już po raz drugi prof. dr hab. Wiesław Mułenko – specjalista od mikrogrzybów. Pan profesor ma „hajnowskie korzenie” i 20 lat spędził w Puszczy Białowieskiej na badaniach nad tą mniej znaną, ale równie liczną grupą grzybów. Ekspozycję grzybów mikroskopowych zebranych na świeżych okazach roślin pomogły panu profesorowi przygotować pani dr Monika Kozłowska i dr Agata Wołczańska. Z inicjatywy dr Andrzeja Szczepkowskiego grzyby na tegorocz- nej wystawie były prezentowane nie tylko w grupie: jadalne, niejadalne, trujące, jadalne warunkowo, ale dodatkowo wyróżniono działy tematyczne. Ogromną rolę edukacyjną odegrały grzyby zgromadzone w „Niebezpiecznych pomy kach”. Dział ten eksponował obok siebie: z czerwonymi etykietami – gatunki trujące i z zielonymi – gatunki jadalne. Mikolodzy i edukatorzy parkowi wskazywali charakterystyczne cechy grzybów, na jakie należy zwrócić uwagę przy zbiorze kani, gąsek zielonek, pieczarek, gołąbków, opieniek, aby uniknąć najczęstszych śmiertelnych pomyłek, zwłaszcza z muchomorem sromotnikowym (zielonkawym), cytrynowym, plamistym i łysiczką trującą (maślanką). Dużym zainteresowaniem cieszyły się też pozostałe wystawki tematyczne: „Grzyb na Grzybie”, „ ció k te zjadamy”, „Utylizujemy odchody”, „Zw glone to nasz przysmak”, „Owadoercy”, a zwłaszcza „K cik grzybowych aromatów”, w którym znalazły się grzyby o zapachu: anyżu (niszczyca any kowa, twardówka any kowa, suchog ówka korowa), karbidu (g ska siarkowa), śledzi (miesichówka ogórkowonna), naftaliny (skórówka kulistozarodnikowa), maggi (mleczaj kamforowy), mąki (lejkownica nadrzewna) i inne. „Per y Puszczy Bia owieskiej” to grupa grzybów znanych tylko z Puszczy Białowieskiej lub innych nielicznych stanowisk (np. prezentowane: widłoszczetka północna, drobnoporek łzawiący, czyreń ciemnordzawy, skórkobłonka czerwonawa, drobnokolec żółknący, trwałoporka świerkowa, kruchomięsak ciemniejący, szkieletnica trwała). Największe zaskoczenie robiły, jak co roku wśród odwiedzających (oprócz wymienionych w pierwszym akapicie niniejszego tekstu) – grzyby z grupy jadalnych - czyli gatunki o uznanych walorach smakowych, choć te walory w większości nie są znane mieszkańcom Puszczy Białowieskiej, Podlasia, a często i Polski. Na „porządku dziennym” były uśmiechy i niedowie- rzanie nad muchomorem czerwieniejącym, muchomorem rdzawobrązowym czy nad jadalnymi warunkowo w stadium młodocianym purchawkami: chropowatą, gruszkowatą, brunatną. Oto mała garść wrażeń z samej ekspozycji oczami organizatora. Jeśli ktoś z Państwa nigdy nie był na Wystawie, zapraszamy na kolejną już XVII Wystawę Grzybów, aby osobiście ocenić różnorodność puszczańskich grzybów. Właściwej ekspozycji towarzyszyły liczne, inne działania edukacyjne. W przeddzień Wystawy odbyły się wykłady dla młodzieży: dr Anny Kujawy – „Wystawy grzybów – czego mogą nauczyć?” i prof. dr hab. Wiesława Mułenki – „Velka kalamita w lasach Tatr słowackich – nowy typ badań mykologicznych na obszarach podlegających sukcesji wtórnej”. Podsumowaniem dawki wiedzy z wykładów był turniej wiedzy o grzybach, w którym wystartowało dziesięciu uczniów Technikum Leśnego. Nagrodzona czwórka wykazała się wszechstronną wiedzą o grzybach, od systematyki, poprzez budowę morfologiczną, a na kulinariach i piosenkach o grzybach kończąc. Sobotniego uroczystego otwarcia Wystawy dokonał Aleksander Bołbot – zastępca dyrektora Białowieskiego Parku Narodowego zapraszając do oglądania zgromadzonych okazów grzybów. Chwilę po oficjalnym otwarciu ruszył blok konkursowy przygotowany przez pracowników Ośrodka Edukacji Przyrodniczej. Uczestnicy wernisażu grzybowego współzawodniczyli w kilku konkurencjach przygotowanych specjalnie na ten dzień. Odbył się konkurs recytatorski, w którym należało policzyć usłyszane nazwy grzybów, a było ich – 24. Ruszył konkurs „Rozpoznawania grzybów jadalnych i ich trujących sobowtórów”, oznaczania pospolitych gatunków jadalnych „Jaki to grzyb?” oraz plebiscyt „Na najsmaczniejszą potrawę z grzybami”. Na terenie Parku Pałacowego rozegrano „Wielkie ~Przyroda~ grzybobranie” – zespołową grę terenową. W działania edukacyjne aktywnie włączyli się przyszli leśnicy oraz studenci. Wielką atrakcją wernisażu okazał się pokaz mody leśnej w wykonaniu dzieci i młodzieży z Białowieży, Bielska Podlaskiego i Narewki, a wszystko w ramach „Konkursu na najpiękniejszy strój leśny”. Widzowie gorącymi brawa- mi nagrodzili pomysłowość autorów strojów wykonanych z wykorzystaniem „darów lasu” (takich, jak: szyszki, gałęzie, liście, kora, korzenie, owoce, kwiaty, nasiona, grzyby i wiele innych naturalnych elementów) oraz oryginalne sposoby prezentacji strojów w postaci swoistych scenek rodzajowych. W sumie przez trzy dni Wystawę odwiedziło przeszło tysiąc osób, by- li to „miejscowi” – grzybiarze, nauczyciele, młodzież szkolna, ale także koledzy z innych parków narodowych, mieszkańcy regionu oraz turyści, którzy korzystając z pięknej, jesiennej pogody przyjechali na wycieczkę do Białowieży i odwiedzili Wystawę, jako niebywałą atrakcję turystyczną. • Joanna Bober INWESTYCJE W PARKU Leśnicy sprzątali Białystok Inwestycje proekologiczne w Białowieskim Parku Narodowym Przez dwa dni weekendu leśnicy zebrali blisko cztery i pół tony makulatury. W czasie trwającego przez weekend drugiego kiermaszu sadzonek leśnych i ozdobnych w Zaściankach, na terenie zakładu LASBUD, leśnicy z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku zebrali 4438 kg makulatury. W zamian wydali blisko 6 tysięcy sadzonek sosen, świerków, dębów, klonów, brzóz, olch i jarzębów. Zbiórka makulatury zorganizowana została wspólnie z firmą „Czyścioch”, przy okazji trwającego kiermaszu. Jednak mieszkańcy Białegostoku i okolic przyjeżdżali często specjalnie aby oddać zużyte gazet. Nawet zachęta w postaci otrzymanego drzewka za każde dwa kilogramy papieru nie była ostatecznym powodem. Ludzie po prostu chcieli świadomie i rozsądnie pozbyć się zalegającego papieru. Od wielu spośród 216 osób które, często całymi rodzinami, przynosiły makulaturę, słychać było pozytywne opinie o zorganizowanej akcji. Cieszymy się, że zbiórka makulatury przyniosła aż takie, nie spodziewane, efekty. Kontener o pojemności 17 metrów sześciennych wyjechał pierwszego dnia kiermaszu wypełniony po brzegi makulaturą. W niedzielę - na zakończenie zbiórki kontener ponownie był cały zapełniony zużytym papierem. Dziękujemy mieszkańcom Białegostoku za wspólne dbanie o środowisko naturalne. Darz Bór Białowieski Park Narodowy, przy finansowym wsparciu Fundacji EkoFundusz oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, realizuje w bieżącym roku inwestycje z zakresu ochrony środowiska. Wszystkie te inwestycje mają być ukończone jeszcze w tym roku. Służyć będą ochronie środowiska oraz, dzięki poprawie walorów użytkowych i estetyki obiektów Białowieskiego Parku Narodowego, lepszej obsłudze ruchu turystycznego. Modernizowana jest kotłow- Wlodzimierz Wojciuk nia olejowa. Docelowo będzie ona zasilana biomasą (pellet, zrębki drzewne), co znacząco zmniejszy zanieczyszczenie powietrza. We współpracy z Polskim Towarzystwem Ochrony Ptaków na rzece Narewce w Parku Pałacowym w Białowieży, w miejsce wyeksploatowanego jazu, wybudowany został stopień wodny z bystrotokiem. Wykonywana jest także termomodernizacja sześciorodzinnego budynku mieszkalnego przy ulicy Parkowej (tzw. Dom nad Stawem), wraz z montażem kolektorów słonecznych do podgrzewania ciepłej wody. Ponadto w Parku Pałacowym rozpoczęto remont drewnianej kładki, biegnącej przez staw i rzekę Narewkę. Modernizowane są obiekty małej architektury turystycznej – drewniane bramy, budynek Punktu Informacji Turystycznej, ławki parkowe, kosze na śmieci. Wyremontowana będzie również drewniana brama do obszaru ochrony ścisłej BPN (dawnego Rezerwatu Ścisłego). Realizowany jest również kolejny etap usuwania pokryć dachowych z azbestem z budynków w Ośrodku Hodowli Żubrów i z leśniczówek we wsi Masiewo. • • Jarosław Krawczyk ~Przyroda~ XVIWystawaGrzybówPuszczyBiałowieskiejwBiałowieskimParkuNarodowym Autorki zdj : M. Karczewska i J. Bober. ~Temat miesiąca~ XV Bieg Żubra Białowieża sportowcami stoi Już po raz piętnasty w Białowieży od- Wojciech Gutowski – oczywiście organibyła się edycja „Biegu Żubra”. zacja zawodów wymaga wiele pracy. Największy nakład sił wkłada w to Wojmpreza, która odbyła się 2 tek Niedzielski, bez którego „Biegu Żupaździernika, zgromadziła na stadionie bra” po prostu by nie było. Oczywiście największe emocje przy ulicy Sportowej mnóstwo uczestników w każdym wieku. - Wszystko zaczę- budzą biegi najmłodszych uczestników. ło się 15 lat temu – opowiada prezes Często całą trasę biegną za nimi rodziTowarzystwa Sportowego „Żubr” Woj- ce, który na zwycięstwie zależy tak saciech Niedzielski – szukaliśmy sposo- mo jak ich pociechom. - Do udziału bu, aby zachęcić do sportu jak namówił mnie tata – odpowiedziała największą liczbę ludzi. Uznaliśmy, że nam piąta w biegu przedszkolaków Zobiegać może praktycznie każdy. Począt- sia Glad – trochę było ciężko, ale cieszę kowo nasz bieg był wpisany do kalenda- się z takich ładnych nagród jakie dostarza Grand Prix Polski. Jednak z powodu łam. - Cieszę się, że moja córka tak dużych opłat za licencję musieliśmy z te- wcześnie zainteresowała się sportem – go rezygnować. W tegorocznej edycji dopowiada Elżbieta Glad, mama Zosi – bierze udział około 300 zawodników, podzielonych na różne kategorie wiekowe. Jedynie bieg na pięć kilometrów jest otwarty dla wszystkich. Trudno mi powiedzieć czy impreza odbędzie się również za rok. Zastanawiamy się natomiast nad zorganizowanie turnieju w piłkę siatkowa dla dzieci i młodzieży. Gdybyśmy jednak nie zrezygnowali, przygotowania do kolejnej edycji trzeba by było zacząć już w listopadzie. Najkrótsze biegi odbywają się na stadionie. Te trochę dłuższe prowadzą przez ulice Białowieży. Na pierwszych pięciu za- wiadomo przecież, że sport to zdrowie i wodników każdego z biegów czekają na- na pewno wyjdzie jej to na dobre. Orgagrody oraz puchary. - Z racji nizatorom nalezą się pochwały za to, że wykonywanego przeze mnie zawodu bar- działają na rzecz rozwoju naszych dziedzo się cieszę, że dzieci i młodzież tak ci. garną się do sportu – mówi nauczyciel Większość uczestników tegowychowania fizycznego, a także czło- rocznej edycji biegu stanowili ucznionek Towarzystwa Sportowego „Żubr” wie szkół z Białowieży i Narewki. Nie I zabrakło jednak gości z odległych stron naszego kraju. Zawody, jak co roku, zakończyły się loterią, w której można było wylosować cenne nagrody, między innymi laptopy i rowery. • Mateusz Gutowski ~Temat miesiąca~ XV Bieg Żubra ~Temat miesiąca~ Autor zdj : Mateusz Gutowski ~Kultura i nauka~ Festiwal Filmów Młodego Widza Wędrujące Ale Kino Tłumy w kinie "Żubr" Nagrodę główną 1 Festiwalu Filmów Młodego Widza Wędrujące Ale Kino! w Teremiskach i Białowieży otrzymał film Mali rabusie Armandsa Zvirbulisa. Pięcioosobowe jury, złożone z dzieci z białowieskiej szkoły podstawowej, wybrało film Mali rabusie spośród 5 filmów konkursowych. Nagroda Wędrujące Koziołeczki została przyznana podczas uroczystej Gali Festiwalu, która odbyła się 13 września w białowieskim Kinie Żubr. F estiwal zorganizowany przez Centrum Sztuki Dziecka z Poznania i Uniwersytet Powszechny im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach, który oficjalnie otworzył 10 września o godz. 11.00 Przewodniczący Rady Gminy Jan Gwaj, zgromadził dzieci od przedszkolaków do gimnazjalistów z Białowieży i Hajnówki, którzy obejrzeli ponad 30 tytułów - filmy aktorskie i animowane, krótko i pełnometrażowe oraz wzięli udział w warsztatach. Wiele filmów na różne sposoby opowiadało o przyjaźni i miłości, między dziećmi, między ludźmi a zwierzętami, w rodzinie. Pierwszego dnia, w Kinie Żubr, dzieci obejrzały urokliwy film o poznawaniu przyrody przez Maxa i Jesse w czasie poszukiwania skrzeku ( aby i ropuchy) i niezwykle mądry film o grupie dorastającej młodzieży budującej swój kodeks etyczny podczas walki z bandą złodziei (Krokodyle). Starszych wciągnął film o miłości i przyjaźni Max Minsky i ja, który dostał nagrodę publiczności wyprzedzając nostalgiczną Podró Teo o meksykańskim chłopcu zagubionym na pustkowiu. Wydarzeniem dnia była projekcja trzymającego w napięciu filmu Magiczne drzewo o czarodziejskim krześle spełniającym życzenia z udziałem jednego z jej bohaterów – Adasia Szczegóły, którego po projekcji można było zapytać o to, jakim sposobem magiczne krzesło jechało samo na motorze, czy nie bał się zjeżdżać ogromnym tunelem, która scena była najtrudniejsza i jak to jest czuć się prawdziwym aktorem. Równolegle z projekcjami, ko- rzystając z sali szkoły w Białowieży, odbyły się dwugodzinne warsztaty animacji dla dwóch grup dzieci z Białowieży i Hajnówki prowadzone przez instruktorów Paulinę Wyrt, Agnieszkę Krajewską i Kaspra Piaseckiego. Dzieci obejrzały kilka filmów animowanych wykonanych w różnych technikach, a następnie wzięły udział w ćwiczeniach symulacji ruchu za pomocą własnego ciała, jak i z użyciem papierowych postaci. W atmosferze burzy mózgów powstały scenariusze planowanych filmów i pierwsze szkice scenografii i postaci. Następnego dnia podczas kontynuacji warsztatów, tym razem w domu Uniwersytetu Powszechnego w Teremiskach, grupy wykonały kolorowe makiety scenografii, postacie i rekwizyty. Siedząc w drewnianych kabinach pod kierunkiem instruktorów animowały kolejne sceny mając podgląd wykonanej pracy na ekranach telewizorów. W tym samym czasie w Kinie Żubr w Białowieży odbyła się druga projekcja Magicznego drzewa oraz spotkanie z Adasiem Szczegółą i kierownikiem produkcji filmu Magdą Gensler. Dzień zakończył, wyświetlany wieczorem w sali działań Uniwersytetu w Teremiskach, film aby i ropuchy. Niedzielne projekcje rozpoczął pokaz dla najmłodszej publiczności – zestaw animacji prezentował filmy wykonane w różnych technikach (np. piaskiem na szkle), wśród których znalazły się urokliwe historie o wróżkach, o postaciach uszytych ze szmatek, o problemach małej wrony, której nie wyrosły piórka na pupie oraz plastelinowa historia o przyjaźni bałwanka i zajączka. Ponadto dzieci zobaczyły Tajemnic kwiatu paproci wykonaną przez Tadeusza Wilkosza w technice lalkarskiej, a wieczorem w Teremiskach Ma ych rabusiów, którzy zostali też powtórnie pokazani w poniedziałek w Kinie Żubr. Historia dwójki rodzeństwa, które postanawia napaść na bank, by ratować swoich zadłużonych rodziców zdobyła główną nagrodę festiwalu przyznaną po burzliwych naradach przez dziecięce jury. Rekord publiczności pobił jednak seans dla przedszkolaków, którzy w poniedziałek 13 września, wypełnili salę kinową do ostatniego miejsca. Dzieci obejrzały zestaw filmów animowanych, wśród których znalazły się jedne z najstarszych animacji dla dzieci - pierwszy odcinek serii o Bolku i Lolku pt. Kusza, Reksio Poliglota, prościutki Piesek w kratk , który najbardziej podbił serca maluchów, ale także filmy artystyczne takie jak Ma y western, parodię słynnego gatunku filmowego, w którym autor Witold Giersz po raz pierwszy zastosował technikę rozlewających się plam farby i Przygod w paski Aliny Maliszewskiej z muzyką Stefana Kisielewskiego. Popołudniowa projekcja SOS – niespokojne lato, opowieść o przyjaźni dziewczynki z foką wpleciona w historię sensacyjną przemytników narkotyków była przedostatnią projekcją festiwalu. Ostatnia projekcja odbyła się podczas uroczystej Gali Festiwalu, którą otworzył Radek Tomasik z Centrum Sztuki Dziecka z Poznania i Katarzyna Winiarska z Uniwersytetu Powszechnego w Teremiskach wspomnieniem Piotra Szpakowicza pochodzącego z Białowieży, mistrza animacji dziecięcej techniką malarską. Werdykt jury dziecięcego przyznającego nagrodę Festiwalu filmowi Mali Rabusie odczytał Jan Gwaj, Przewodniczący Rady Gminy. Najważniejszą częścią Gali poza nagrodą była prezentacja powstałych w czasie dwudniowych warsztatów animacji, kilkuminutowych filmów stworzonych przez dzieci. Duch puszczy zrealizowany przez uczniów z klas czwartej, piątej i szóstej Szkoły Podstawowej w Białowieży to opowieść o tym, jak uczniowie z białowieskiej szkoły zwyciężają straszącego ich Ducha pałacu carskiego dzięki pomocy wyczarowanego w Miejscu Mocy z magicznego kamienia ducha żubra. Z kolei Nawiedzony dom, film przygotowany przez uczniów z klas drugiej, trzeciej, czwartej i szóstej ze szkół podstawowych nr 2 i nr 6 z Hajnówki, to zabawna historia miłości ~Kultura i nauka~ gąsienicy do znalezionego w sałacie ślimaka i ich walka z wampirem – Francuzem, który owego ślimaka chce pożreć. Sposobem na panoszącego się po domu wampira okazuje się czosnek wysypany śmiało z torebki przez gąsienicę. Dodatkowo została pokazana też króciutka animacja o pożeraczach rakiet kosmicznych przygotowana przez trójkę przedszkolaków oraz minutowa relacja z meczu Lech Poznań – Argentyna zrealizowana przez kilka osób z grupy organizatorów festiwalu. Uczennice liceum nr 1 z Haj- nówki: Olga Szlachciuk i Joanna Kisielewska zaprezentowały, przygotowany pod kierunkiem Łukasza Augustyniaka, film dokumentalny o festiwalu. Galę uświetnił pokaz oscarowego filmu Piotru i wilk wg. klasycznego utworu Sergiusza Prokofiewa zrealizowany lalkową animacją poklatkową, do którego ścieżkę dźwiękową wykonali na żywo dwaj beatboxerzy, którzy bawili publiczność jeszcze długo po zakończeniu projekcji. Już w czasie Gali została też zapowiedziana następna edycja Wędrującego Ale Kina w przyszłym roku. Uczcili pamięć X Międzynarodowym Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru Delegacja naszej szkoły z kierownikiem internatu Wojciechem Małachowskim i wychowawczynią Barbarą Szymanowską oraz z pocztami sztandarowymi (szkoły i historycznego sztandaru Państwowej Średniej Szkoły Rolniczo - Leśnej w Żyrowicach) po raz kolejny wzięła udział w dniu 10.09.2010 r. w Międzynarodowym Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku. D oroczny Marsz odbywa się w celu upamiętnienia tych, którzy nie wrócili z zesłania. Marsz organizowany jest w Białymstoku, gdyż z tych terenów wywieziono na Syberię prawie pół miliona osób, z ponad miliona, których po agresji sowieckiej na Polskę deportowano w głąb ZSRR. W obchodach wzięła udział Karolina Kaczorowska, żona zmarłego w katastrofie smoleńskiej prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego, najwyżsi przedstawiciele władz lokalnych, służby mundurowe, młodzież szkolna, harcerze, poczty sztandarowe oraz liczni mieszkańcy Białegostoku. Uroczystości rozpoczęły się przy Pomniku Katyńskim. Następnie uczestnicy przeszli ulicami Białegostoku do kościoła pw. Ducha Świętego, gdzie została odprawiona Msza św. w intencji Sybiraków. Przewodniczył jej abp Stanisław Szymecki. Obchody zakończyły się przy Grobie Nieznanego Sybiraka, gdzie odmówiono ekumeniczną modlitwę za Organizatorem festiwalu było Centrum Sztuki Dziecka z Poznania oraz Uniwersytet Powszechny w Teremiskach prowadzony przez Fundację Edukacyjną Jacka Kuronia. Partnerem festiwalu był Białowieski Ośrodek Kultury. Dziękujemy za udostępnienie sali i sprzętu na warsztaty Zespołowi Szkolno-Przedszkolnemu w Białowieży oraz Urzędowi Gminy Białowieża. • Katarzyna Winiarska I Zawody Wędkarskie o Puchar Wójta Gminy Białowieża 25 września br. na stawach w Parku Pałacowym w Białowieży odbyły się I Zawody Wędkarskie o Puchar Wójta Gminy Białowieża. Głównym organizatorem przedsięwzięcia było Koło Wędkarskie „Tarpan” przy Białowieskim Parku Narodowym. Współorganizatorem imprezy był Urząd Gminy Białowieża i Białowieski Park Narodowy. W zawodach wzięło udział 18 uczestników – członków Koła Wędkarskiego w Białowieży. Nad przebiegiem konkursu czuwała dwuosobowa komisja: Jerzy Lachocki – członek Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Wędkarskiego, Oddział w Białymstoku oraz Jarosław Mojsiejuk – wiceprezes Koła Wędkarskiego „Tarpan”. UczestWojciech Małachowski ników dopingował sam Wójt Gminy Białowieża Waldemar Albert Litwinowicz, w wolnych chwilach także wędkujący. Nad spokojnym przebiegiem imprezy czuwał pracownik Straży Białowieskiego Parku Narodowego. Zawody polegały na złowieniu jak największej wagi ryb spokojnego żeru, oczywiście wymiarowych!, przez okres 2 godzin. Każdy uczestnik miał do dyspozycji jedną wędkę. Najwięcej szczęścia dopisało, przy niezaprzeczalnych zdolnościach wędkarskich, Romanowi Supersonowi. W jego ręce powędrował Puchar Wójta Gminy Białowieża. Oto zestawienie najlepszych zawodników, z podaną wagą złowionych ryb: I miejsce: Roman Superson (720 g), II miejsce: Jerzy Fi- zmarłych Sybiraków w obrządku prawosławnym i katolickim oraz odczytano apel pamięci. Odsłonięto również tablice upamiętniające dwie ofiary katastrofy: ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie - Ryszarda Kaczorowskiego, sekretarza generalnego Związku Sybiraków - Edwarda Duchnowskiego, a także tablicę poświęconą pamięci wieloletniego prezesa związku, Ryszarda Reiffa. Marsz Żywej Pamięci to piękna lekcja patriotyzmu i solidarności z Sybirakami. Udział młodzieży w żywej lekcji historii był możliwy dzięki życzliwości Nadleśnictwu Białowieża. Dziękujemy. • ~Kultura i nauka~ lipczuk (580 g), III miejsce: Zbigniew Małyszko (440 g). Zwycięzcy, poza satysfakcją z osiągniętych wyników i bezsprzecznej przyjemności z wędkowania, otrzymali albumy ufundowane przez Dyrektora Białowieskiego Parku Narodowego. Wszyscy uczestnicy otrzymali zaś pa- były opowieści o złowionych tamiątkowe dyplomy oraz wydawnictwa aaaaaaakich rybach… Białowieskiego Parku Narodowego. Anna Gierasimiuk Po zawodach wszyscy spotkali się na ognisku, podczas którego nie zabrakło wędkarskich dyskusji i wspomnień, których tematem przewodnim • Spektakl studentów PWST z Krakowa Owacje na stojąco Bisem ostatniej pieśni pt. Koń zakończył się spektakl Piosenka rosyjska, który w niedzielę, 26 września w wypełnionym po brzegi Teatrze w Teremiskach zaprezentowali studenci Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, którzy przez tydzień gościli w domu Uniwersytetu Powszechnego w Teremiskach. P rzedstawienie, grane już przez grupę wielokrotnie, powstało jako egzamin z piosenki aktorskiej na II roku na Wydziale Aktorskim ze specjalizacją wokalno-aktorską w klasie mistrzowskiej Beaty Fudalej, aktorki Teatru Narodowego. Ciekawe aranżacje, w większości znanych, piosenek porwały publiczność, która biła brawo nie tylko po każdym utworze, ale i w trakcie ich trwania oraz śpiewała i płakała ze wzruszenia wraz z aktorami. Z towarzyszeniem pianina, na którym akompaniował Oleg Sznicar (znakomity muzyk i pedagog, pracujący na PWST i UJ w Krakowie oraz w Chórze Polskiego Radia) młodzi wykonali piosenki Włodzimierza Wysockiego: Bokser, Tatuaż, Wańka, Murka, Bułata Okudżawy: Balonik, Kot, Rozmowa, Modlitwa, a także piosenkę śpiewaną niegdyś przez Sławę Przybylską pt. Brzydka, Gałubczik Biczewskiej, Niebieską chusteczkę do muzyki Jerzego Petersburskiego, przy której cała sala szeptała słowa wraz z solistą Mateuszem Mikosiem • Katarzyna Winiarska Zajęcia w Białowieskim Ośrodku Kultury Wirtualne Muzeum Teremiszczańskie W dniach 17 – 28 września w Teremiskach odbył się obóz Szkoły Działania, akademickiego programu Uniwersytetu Powszechnego w Teremiskach. Studenci pod kierunkiem Katarzyny i Pawła Winiarskich kontynuowali prowadzone od 2008 roku zbieranie materiałów dotyczących historii i kultury wsi Teremiski. Zostały przeprowadzone, nagrane i spisane kolejne wywiady z mieszkańcami dotyczące ich losów oraz zeskanowane kolejne fotografie. Elżbieta Rojek, wieloletnia aktorka Teatru Gardzienice, specjalistka od śpiewu tradycyjnego, z doświadczeniem odkrywania starych pieśni u ludzi ożywiała pamięć muzyczną mieszkanek Teremisek. Nagrywała i opracowała pieśni, których nauczy studentów podczas warsztatów muzycznych w grudniu. Ponadto studenci oczyścili, oznakowali, sfotografowali i opisali w zbudowanej specjalnie do te- oraz melodie tradycyjne. Widzowie opuścili teremiszczański teatr z melodią Koń w uszach, śpiewaną na zakończenie przedstawienia i na bis, wykonywaną m.in przez rosyjski zespół Lube. Spektakl przygotowany pod opieką pedagogiczną Beaty Fudalej, opracowanie muzyczne i akompaniament: Oleg Sznicar. Wystąpili: Adriana Kalska, Karolina Kozoń, Kornelia Maraszek, Anna Terpiłowska, Magdalena Wrani-Stachowska, Dawid Kartaszewicz, Patryk Kośnicki, Mateusz Mikoś, Piotr Szekowski. go celu bazie danych ponad 100 eksponatów pochodzących z teremiszczańkich gospodarstw – dawnych narzędzi rolniczych, sprzętów domowych, tkackich, kowalskich itd. Konsultacji udzielał Tomek Tichoniuk, dyrektor Ośrodka Kultury Białoruskiej w Hajnówce. Zebrane materiały oraz te zgromadzone wcześniej zostaną w grudniu udostępnione światu w Wirtualnym Muzeum Teremiszczańskim dostępnym za pośrednictwem internetu. Cześć nowych historii poszerzy też zestaw historii opowiadanych w spektaklu „Opowieści Teremiszczańskie”, który zespół Uniwersytetu w Teremiskach pokaże już 16 października na deskach swojego teatru. Projekt Wirtualnego Muzeum Teremiszczańskiego finansuje Urząd Marszałkowski w Białymstoku. • Katarzyna Winiarska - Zespół muzyczny (grupa młodzieżowa) poniedziałek, godz. 14.00 - 16.00. - Taniec towarzyski środa, godz. 15.30 16.30 (dzieci); środa, godz. 16.45 17.45 (latino solo dla pań), środa godz. 18.00 - `19.00 (dorośli). - Mażoretki (dzieci/młodzież) środa godz. 15.45 - 17.00. - Zespół muzyczny (dorośli), czwartek godz. 18.00 - 20.00. - Koło teatralne (młodzież) piątek, godz. 16.00 - 18.00. - Koło plastyczne "Kredka" (dzieci/młodzież) sobota, godz. 15.00 17.00. • ~Kultura i nauka~ Festiwal Filmów Młodego Widza Wędrujące Ale Kino Autorka zdj : Katarzyna Winiarska ~Kultura i nauka~ Koncert chopinowski w stodole CHWILA ZADUMY XIV Pielgrzymka Leśników W dniu 18 września nauczyciele i z Nadleśnictwa Pruszków k. Opola (w uczniowie uczestniczyli w XIV Piel- jego wykonaniu zebrani usłyszeli fraggrzymce Leśników na Jasnej Górze. menty Mszy Hubertowskiej) oraz Orkiestra Reprezentacyjna Lasów p Edward Janiak, krajowy Państwowych w Tucholi. duszpasterz leśników odczytał apel, aby Po uroczystościach o godz. „w imię odpowiedzialności za polską 15.00 przed obrazem Matki Boskiej przyrodę, zachowanie jej walorów dla Częstochowskiej dyrektor szkoły Anna przyszłych pokoleń oraz zapewnienie Kulbacka odczytała Akt zawierzenia Zebezpieczeństwa ekologicznego państwa społu Szkół Leśnych im. Leśników Polnie niszczyć sprawdzonego w praktyce skich w 60 rocznicę jego istnienia. "...W jubileuszowym roku 60 rocznicy modelu finansowania lasów państwopowo ania do istnienia Technikum Lewych i to pod presją bieżących potrzeb ograniczenia deficytu budżetowego”. nego w Bia owie y pragniemy Maryjo Mówił o tym również Marian PiTobie zawierzy nas samych - bra legan, dyrektor generalny Lasów Państwon naszej szko y. Pami tamy o wszystwych: „Przyszłość obecnego modelu kich yj cych i zmar ych nauczycielach, polskiego leśnictwa, sprawdzonego i pracownikach, absolwentach oraz o uznawanego za wzorowy, staje pod zna- tych, którzy teraz tworz wspólnot nakiem zapytania. Lasy Państwowe rozuszej szko y...." mieją potrzebę wspierania reformy Tradycyjnie po części pielfinansów publicznych. Lecz nie może grzymkowej uczestnicy realizowali prosię to odbywać się w sposób zagrażający gram dodatkowy – krajoznawczy. samym lasom, które są dobrem ogólnonaPo drodze do Zagnańska zwierodowym. Wierzę, że owoce kilkudziesię- dzano ruiny zamku królewskiego w cioletniej pracy polskich leśników nie Olsztynie koło Częstochowy. Gościnnie zostaną zaprzepaszczone w wyniku po- jak co roku skorzystano z noclegu w Zechopnych decyzji, podyktowanych doraź- spole Szkól Leśnych w Zagnańsku, a nymi względami” – powiedział dyrektor tam należy zawsze odwiedzić „Bartka” generalny Lasów Państwowych. – najbardziej znanego dęba w Polsce. Centralnym punktem pielgrzymObejrzano również: ruiny huty ki była Msza św. pod przewodnictwem w Samsonowie, ruiny zamku w Chęcikard. seniora arch. wrocławskiej Henry- nach, Jaskinię Raj, Muzeum Ludowych ka Gulbinowicza. Mszę św. odprawiał Instrumentów Muzycznych w Szydłowkrajowy duszpasterz leśników bp cu. Edward Janiak oraz księża kapelani leśników. Anna Kulbacka Oprawę muzyczną Mszy św. zapewnił Zespół Trębaczy Leśnych „Leśny Róg” B • Zaproszenie Organizatorzy Ogólnopolskiego Konkursu „Las – moja miłość”: literackiego i fotograficznego serdecznie zapraszają w dniu 22 października o godz. 11.00 do auli internatu ZSL w Białowieży na Uroczystą Galę konkursu. W programie m.in. : wykład pana Waldemara Smaszcza, prezentacja zdjęć z podróży po USA pana Sławomira Przygodzkiego, czytanie nagrodzonych tekstów, wystawa nagrodzonych prac fotograficznych i inne okolicznościowe wystawy oraz rozdanie nagród. • Teatr w Teremiskach powinien nosi imi Fryderyka Chopina, bo ka dy pianista chcia by zagra w takim miejscu jak ta stodo a - powiedział na zakończenie koncertu chopinowskiego, prowadzący go Józef Herold. 25 września, w sobotnie popołudnie młody pianista Piotr Banasik, absolwent katowickiej Akademii Muzycznej w klasie prof. Andrzeja Jasińskiego, na prawdziwym fortepianie raczył licznie zgromadzonych słuchaczy utworami Chopina. Wysłuchaliśmy balladę g - moll op 23, mazurka a moll op 17, walca Es - dur op.18, nokturn Fis - dur op.15, scherzo b - moll op. 31, mazurka h - moll op 33 oraz słynnego poloneza As - dur op 53 stworzonego przez Chopina pod koniec życia, o którym znawca Chopina, Hugo Leichtentritt napisał Wszystko, co pod wzgl dem blasku, dostoje stwa, si y i entuzjazmu tkwi w polonezie – zosta o w arcydziele tym wyra one w sposób najbardziej porywaj cy z mo liwych. Piotr Banasik, który wystąpił przy fortepianie jest medalistą 48. Międzynarodowego Konkursu Im. Marii Canals w Barcelonie w 2002 roku. W październiku 2003 zdobył Grand Prix na międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Monterrey w Meksyku. Występował z recitalami i koncertami symfonicznymi w Niemczech, Czechach, Francji, Kanadzie, Meksyku, Szwajcarii, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, na Ukrainie, Słowacji i we Włoszech. Z Młodzieżową Orkiestrą Symfoniczną Im. Karola Szymanowskiego dokonał nagrania III Koncertu Fortepianowego c-moll Ludwiga van Beethovena, dyrygując od klawiatury. Przewodnikiem po wykonywanych utworach był Józef Herold, organizator akcji Chopin przyjechał, w ramach której pianiści występują z Chopinem w miejscowościach całej Polski. Występ w Teremiskach był 131 koncertem z cyklu. • Katarzyna Winiarska ~Kultura i nauka~ Targi „Eko – las” 2010 Ciekwawa wycieczka uczniów Technikum Leśnego Dzięki uprzejmości Kompanii Leśnej sp. j., trzech uczniów klas trzecich naszej szkoły: Marcina Krzynówka, Bartłomieja Smyka i Piotra Brejnaka wraz z nauczycielem Łukaszem Semeniukiem, mogła wziąć udział w targach „Eko – Las” odbywających się w dniach 9-11.09.2010 r. w Mostkach koło Świebodzina (woj. lubuskie). O rganizatorem targów są Międzynarodowe Targi Poznańskie a honorowy patronat nad wystawą objęli m.in.: Lasy Państwowe, Wojewoda Lubuski, Stowarzyszenie Przedsiębiorców Leśnych oraz media branżowe. Targi „Eko – Las” są największymi tego typu w Polsce i odbywają się w cyklu dwuletnim. Oprócz stoisk wystawcy mają również możliwość pokazania praktycznego działania oferowanych przez siebie maszyn. Na targach odbywają się również konferencje i panele dyskusyjne, które są miejscem wymiany poglądów pomiędzy uczestnikami paneli. Spółkę Kompania Leśna założyli młodzi leśnicy, w tym absolwenci naszej szkoły: Michał Mazurkiewicz i Krzysztof Udzielak, aby sprzedawać i serwisować nowe i używane maszyny leśne przeznaczone do wykonawstwa usług leśnych. Kompania jest wyłącznym dystrybutorem w Polsce: pilarko-łuparek Bala-Agri, przyczep samozaładowczych Palms oraz wykaszarek łańcuchowych Ilsbo (laureat złotego medalu na targach „Eko – Las”). Dzięki swojej uprzejmości, Kompania Pokryła wszystkie koszty naszej wizyty: noclegi w pięknie położonej kwaterze agroturystycznej w Łagówku oraz wyżywienie. Na teren targów przyjechaliśmy 8 września, czyli dzień przed rozpoczęciem targów. Pozwoliło nam to na udział w organizowaniu stoiska nr 158 – ekspozycji Kompanii Leśnej. Pomagaliśmy również w rozwieszaniu flag i banerów reklamowych. W czasie uroczystego otwarcia targów 9 września wręczono Kompanii Leśnej złoty medal dla wykaszarki łańcuchowej Ilsbo. Niestety padający przez cały dzień deszcz nie stwarzał warunków do odwiedzania wystawy. Drugi dzień był dużo cieplejszy i bezdeszczowy, co Terminarz filmowy kina Żubr pozwoliło nam na pełne obejrzenie wszystkich ekspozycji. Ostatniego dnia targi przy pięknej słonecznej pogodzie odwiedził wielotysięczny tłum. Mieliśmy również możliwość ćwiczenia załadunku drewna żurawiem hydraulicznym na zestawie samozaładowczym Palms. Po zamknięciu targów dla zwiedzających pomagaliśmy przy składaniu ekspozycji i załadunku maszyn i urządzeń na platformy samochodowe. Po skończonej pracy wyruszyliśmy nocnym autobusem do domu. Możliwość brania udziału w targach leśnych była dla nas bogatym doświadczeniem zawodowym. Ciekawym była również możliwość poznania szczegółów pracy handlowca i serwisanta maszyn leśnych. Należałoby jeszcze raz podziękować Kompanii Leśnej za zaproszenie nas do współuczestnictwa w targach „Eko – Las” 2010. • Łukasz Semeniuk Zapowiedzi - Białowieski Ośrodek Kultury zapra- - 23, 24 PAŻDZIERNIKA, GODZINA 17.00 NIEZNISZCZALNI (105 sza na Wystawę jesiennej twórczości Joanny Wojcieszuk, która odbędzie MIN, PROD. USA, OD LAT 15, CENA 11 ZŁ). się dnia 24.10.2010r., godzina 14.00 - 30, 31 PAŻDZIERNIKA, GODZINA 17.00 ŚWIĘTY INTERES (86 (hol kina Żubr w Białowieży). - Białowieski Ośrodek Kultury zapraMIN, PROD. POL OD LAT 15, CENA 11 ZŁ). BIAŁOWIESKI OŚRODEK KULTURY I LUMIERE ZAPRASZA KINO ŻUBR ADRES: UL. SPORTOWA 1, 17-230 BIAŁOWIEŻA TEL./FAX: 085 681 24 60 GSM: 693 630 082 E-MAIL: [email protected] WWW: WWW.KINOZUBR.PL sza na Warsztaty Jesienne, które odbędą się w dniu 24.10.2010r., godzina 14.00 – 17.00 (hol kina Żubr w Białowieży). - 24 października – koncert w ramach festiwalu Bardauskaja Vosień (Jesień Bardów), Uniwersytet Powszechny w Teremiskach, Teremiski 12, wstęp wolny. - Białowieski Ośrodek Kultury zaprasza na Rodzinne spotkania z Polską, które odbędą się 06.11.2010r., godzina 14.00 - 17.00 (hol kina Żubr w Białowieży). • ~Kultura i nauka~ Nowy sezon rozpoczęty Filharmonia Narodowa – stały bywalec Białowieży Zabawne cherlestony i pełne namiętności tanga rozpoczęły 19 września w Białowieży nowy sezon z Filharmonią Warszawską. To już drugi rok szkolny, w którym Uniwersytet Powszechny w Teremiskach sprowadza na comiesięczne zajęcia muzyczne dla dzieci Filharmonię Narodową z Warszawy. W minionym roku szkolnym odbyło się 8 koncertów dla dzieci w przedszkolu prezentujących różne gatunki i epoki muzyczne a zarazem szerokie tło kulturowe. W tym roku koncerty prowadzone będą nie tylko w przedszkolu, ale także w szkole w Białowieży. Pierwsze spotkanie poświęcone było tańcom towarzyskim lat 20. Artyści Baletu Dworskiego Cracovia Danza: Joanna Bąkowska i Sławomir Greś zabrali dzieci w podróż po kawiarniach i uliczkach międzywojennej Warszawy i Paryża. Zabrzmiały przeboje muzyki tanecznej takie jak Tango andrusowskie i Ta ostatnia niedziela Jerzego Petersburskiego, Walczyk Warszawy Leona Rzewuskiego oraz Czy tutaj mieszka panna Agnieszka Henryka Warsa. Dzieci wysłuchały też solowych utworów fortepianowych m.in. Gershwina, Satie i Hindemitha, a także przeboju La Cucara- Aktorzy czytają w przedszkolu w Białowieży Uniwersytet Powszechny im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach rozpoczął w przedszkolu kolejny rok akcji Białowieża Czyta Dzieciom specjalnym spotkaniem dzieci z czołową aktorką Teatru Narodowego – Beatą Fudalej. Aktorka po żywiołowym przeczytaniu maluchom w przedszkolu Lokomotywy Juliana Tuwima ćwiczyła z dziećmi dykcję bawiąc się słowami wiersza buch-uch-puff-uff oraz wist-gwizd i Tak to to Tak to to. Dzieci w starszej grupie poznały Lisę, Brittę, Annę, Ollego, Lassego i Bossego z książki Astrid Lindgren Dzieci z Bullerbyn oraz opowiadały aktorce o swoich przyjaciołach i zabawach, jakie wspólnie urządzają. Drugie wrześniowe czytanie również poprowadzili aktorzy – studenci kalsy mistrzowskiej Beaty Fudalej z Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Adriana Kalska, Kornelia Maraszek i An- na Terpiłowska czytały i śpiewały dzieciom wiersze Jana Brzechwy i Juliana Tuwima: O Stasiu Pytalskim, O Grzesiu k amczuchu i jego cioci, O warzywach, Na wyspach Bergamutach oraz o Ciaptaku co siedzi na dachu i wszystkim nap dza strachu, a starszaki wysłuchały też historii o niebezpiecznej podróży D ambli z tomu Dong co ma wiec cy nos Edwarda Leara. Na pytanie czy znali piosenkę o Kaczce Dziwaczce, jeden z przedszkolaków wykrzyknął: Tak, widzia am to na You Tubie! W ramach akcji w każdy poniedziałek o godz. 12.00 odbywa się głośne czytanie dzieciom. Zapraszamy WSZYSTKICH do wzięcia w niej udziału. To tylko pół godziny a tyle radości i korzyści dla dzieci. Czekamy pod numerem telefonu: 609 096 285 lub w przedszkolu. • Katarzyna Winiarska Rewelacja – pierwszy miód ZSL w Białowieży cha (grał Adam Sychowski). Zapraszamy do udziału w koncertach również rodziców oraz rodzeństwo dzieci. W przedszkolu dzieci mogą także wypożyczać płyty z muzyką klasyczną, tradycyjną i etno z utworzonej przez Fundację Edukacyjną Jacka Kuronia płytoteki przedszkolnej. Program spotkań muzycznych finansuje Fundacja Edukacyjna Jacka Kuronia ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. • Katarzyna Winiarska zwierząt, roślin i owadów. Czerpią z tego mnóstwo radości i mądrości. Ten, kto choć raz miały kontakt z pszczołami może przyznać, że nie ma społeczności bardziej doskonałej. Kogoż nie użądliła pszczoła, oddając swe życie za całą rodzinę i zapasy przez nią zgromadzone. W okresie jesienno-zimowym młodzież zapoznawała się z podstawami biologii pszczoły miodnej, jak również gospodarką pasieczną. Poruszane były problemy hodowli, znaczenia jak i przyszłości pszczelarstwa w Polsce. Wiosną zostały zakupione cztery rodziny pszczele, które ustawione na terenie Puszczy Białowieskiej służyły jako warsztat ćwiczebny. Młodzież oswajała się z brzęczeniem pszczół, uczyła obejścia koło uli, rozpoznawała wiek jajek i czerwia, próbowała znaleźć matkę pszczelą, oceniała sytuację w ulu i potrzeby rodziny. Mimo mało sprzyjającej aury (pszczoły nie znoszą deszczowej pogody) pierwsze wirowanie miodu było zadawalające. No i najważniejsze poczuliśmy smak miodu z Puszczy Białowieskiej. • Eugeniusz Masalski W roku szkolnym 2009/2010 zostało założone przy ZSL Białowieża nowe koło zainteresowań, skupiające osoby chcące w przyszłości założyć pasiekę Koło Pszczelarskie, prowadzone przez Eugeniusza Masalskiego. Zainteresowanie pszczołami w przypadku leśnika jest przydatne, może być dodatkowym źródłem dochodu osoby mieszkającej w leśnych ostępach. Leśnicy są osobami bardzo wrażliwymi, obserwują cykle rozwoju ~Kultura i nauka~ Nowy sezon rozpoczęty Autorka zdj : Katarzyna Winiarska ~Sport~ I MEMORIAŁ IM. RAFAŁA GONTARA W ZSL W BIAŁOWIEŻY Siatkarze oddali hołd zmarłemu W dniu 29.09.2010 roku w Technikum Leśnym w Białowieży odbył się I Memoriał im. Rafała Gontara (tragicznie zmarłego ucznia i siatkarza). Pomysłodawcami zawodów byli koledzy z drużyny szkolnej Rafała. W spotkaniu tym wzięły udział następujące drużyny: - Absolwenci TL - ZSL Białowieża - Czerwony Dwór (miejscowość z której pochodził Rafał Gontar) - II LO z DBJN z Hajnówki Spotkanie rozpoczęło się wspomnieniami o ś.p. Rafale oraz minutą ci- szy. Pierwszy mecz rozegrali Absolwenci TL i ZSL Białowieża. Wynik spotkania 1 : 2. Nie zabrakło oczywiście dopingu ze strony uczniów technikum. Pozostałe mecze odbyły się w następującej kolejności: Czerwony Dwór - II LO z DBJN z Hajnówki 3:0 ZSL Białowieża - Czerwony Dwór 2:1 Absolwenci TL - II LO z DBJN z Hajnówki 0:3 Czerwony Dwór - Absolwenci TL 3:0 ZSL Białowieża - Absolwenci TL 3:0 Rozgrywki były bardzo ciekawe, drużyny grały z zapałem i poświęce- niem. Kibice dopingowali nie tylko swoim drużynom, ale i gościom. Kolejność drużyn. 1. ZSL Białowieża 2. Czerwony Dwór 3. II LO z DBJN z Hajnówki 4. Absolwenci TL Wszystkie drużyny otrzymały puchary. Nagrodzeni zostali także najlepsi zawodnicy. • Wojciech Gutowski Nierówna gra Żubra Trwa dalszy ciąg przygotowań siatkarzy białowieskiego Żubra do zbliżających się rozgrywek III ligi. W sobotę 26 września wzięli oni udział w I Memoriale Jana Zakrzeckiego, który został rozegrany w Lipsku. W zawodach wzięły udział 3 drużyny: Biebrza Lipsk, Żubr Białowieża i Polonia Wilno. W pierwszym meczu po przeciwnych stronach stanęli odwieczni rywale z rozgrywek III ligowych- siatkarze z Lipska i Białowieży. Spotkanie było bardzo wyrównane, choć ilość błędów popełnianych przez zawodników obydwu drużyn, mogła przyprawić trenerów o potężny ból głowy. Ostatecznie 3 do 1 zwyciężył zespół gospodarzy. Kolejny mecz przyniósł dużą niespodziankę, ponieważ zakończył się zwycięstwem 3 do 2 Polonii Wilno nad Biebrzą Lipsk. Goście z Litwy mogli rozstrzygnąć to spotkanie nawet wcześniej, jednak w końcówce czwartego seta, przy dość dużej przewadze, popełnili proste błędy w przyjęciu i pozwolili na wy- równanie reprezentantom gospodarzy. O tym kto zwycięży w memoriale decydował ostatni mecz, ponieważ po dwóch wcześniejszych, szansę na zwycięstwo zachowały wszystkie drużyny. Ostatecznie zakończył się on wynikiem 3 do 1 dla Żubra. W związku z tym pierwsze miejsce zajęli siatkarze Biebrzy Lipsk, drugie LUKS TL Żubr Białowieża, a trzecie Polonii Wilno. Rafał Suszyński (trener Biebrzy Lipsk): Ciesz si , e mogli my dzisiaj uczci pami naszego zas u onego dziaacza. Nie chc ocenia poszczególnych zawodników mojej dru yny. Uwa am, e wszyscy zagrali na miar swoich mo liwo . Cho wiadomo, e na razie mamy okres przygotowawczy i du o jeszcze trzeba poprawi . Nie wiem czy uda si nam powtórzy sukces z poprzedniego roku, kiedy to wygrali my ca e rozgrywki. Na pewno chcemy si znale w pierwszej dwójce ligi, aby mie mo liwo udzia u w bara ach. Stefan Ochryciuk (kapitan LUKS TL Żubr Białowieża): Dzisiaj zdecydowa- nie nie wyszed nam pierwszy mecz. Pope nili my mnóstwo prostych, niewymuszonych b dów. W drugim byo ju lepiej. Cieszy mnie przede wszystkim postawa moich m odszych kolegów, którzy bardzo dobrze zaaklimatyzowali si w dru ynie. Mam nadziej , e w zbliaj cym si sezonie zajmiemy co najmniej 2 miejsce. Jednak stawiamy sobie wysokie cele i chcieliby my w ko cu wygra ca lig . Rozgrywki III ligi piłki siatkowej rozpoczną się 24 października. Zgłosiło się do nich 7 zespołów: LUKS Biebrza Lipsk, LUKS TL Żubr Białowieża, MUKS Gim-Net Mońki, KOKiS Kolno, Mlekpol MOSiR Grajewo, UKS Centrum Augustów, SUKSS Suwałki. • Mateusz Gutowski G OS BIA OWIE Y- MIESI CZNIK SPO ECZNO CI LOKALNEJ Wydawca: Bia owieski O rodek Kultury, 17- 230 Bia owie a, ul. Sportowa, tel. 085 68-12-460 Druk: Nadle nictwo Bia owie a. Redaguj : Mateusz Gutowski (redaktor naczelny), Dagmara Widanow (sekretarz redakcji). Stali wspó pracownicy: Anna Kulbacka, Barbara Bajko, Anna Gierasimiuk, Wioletta Januszkiewicz, Katarzyna Winiarska, Jerzy Karczewski, Karol Zub. Rysunki: Barbara Ba ka, Maria Nowacka - Bartoszuk. Adres e- mailowy: [email protected], [email protected], [email protected]. Strona internetowa: www.bialowieza.gmina.pl. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania materia ów. Numer zamkni to 17.10.2010 Nak ad 350 egzemplarzy
