Przedmiotowe Zasady Oceniania język polski

Przedmiotowe Zasady Oceniania
język polski
Przedmiotowe Zasady Oceniania są zgodne z nową podstawą programową.
1. Przedmiotem oceny jest:
 zakres opanowanych wiadomości
 rozumienie materiału naukowego
 umiejętność stosowania wiedzy w praktyce
 kultura przekazywania wiadomości
2. W każdym semestrze kontroli i ocenie podlegają następujące formy pracy ucznia:
- test humanistyczny,
- sprawdzian gramatyczny,
- dyktanda,
- pisemne prace literackie
- tekst do opanowania pamięciowego,
- zadania domowe – różne formy,
- prezentacja przygotowanej wcześniej wypowiedzi ustnej,
- przygotowanie, realizacja i prezentacja projektu,
- znajomość treści lektury,
- konkursy i olimpiady.
3. Wszystkie oceny są jawne.
4. Prace klasowe, dłuższe sprawdziany obejmujące wybrany dział wiedzy z literatury lub
języka są obowiązkowe. Nauczyciel informuje uczniów o ich terminie na tydzień
przed sprawdzianem. Niezapowiedziane kartkówki sprawdzające wiedzę z ostatnich
trzech lekcji.
5. Nauczyciel ma obowiązek sprawdzić i oddać prace klasowe w terminie 2 tygodni.
6. Wszystkie prace uczniów są gromadzone przez nauczyciela.
7. Prace literackie (wypracowania) oceniane są wg następujących kryteriów:
Temat – zgodność treści z tematem i wyczerpanie tematu, oryginalność (4-0p.)
Kompozycja – właściwa forma i kompozycja (1-0p.)
Język i styl – poprawność języka, zasobów słownictwa, styl (3-0p.)
Zapis – poprawność ortograficzna i interpunkcyjna (2-0p.)
Ocenianie standardowe:
10 pkt. – cel
9 pkt. – bdb
8-7pkt. – db
6-5pkt. – dst
4-3 p. – dop
2 p. – ndst
9. Ocenianie testów oraz sprawdzianów z nauki o języku:
100% - poprawnych odpowiedzi – celujący
99% - 90% - bardzo dobry
89% - 75% - dobry
74% - 50% - dostateczny
49% - 30% - dopuszczający
poniżej 30% - niedostateczny
10. Znajomość zasad ortograficznych i umiejętność wykorzystania ich w praktyce
sprawdzana jest poprzez dyktanda:
- diagnozujące,
- kontrolne z użyciem ortogramów.
Uczeń otrzymuje za nie dwie oceny: pierwszą za liczbę poprawnie napisanych
ortogramów, drugą za pozostałe wyrazy.
I
15 - bdb
14-13 - db
12-10 - dst
9-5 - dop
4-0 - ndst
II
20 - bdb
19-18 - db
17-14 - dst
13-9 - dop
8-0 - ndst
III
25 - bdb
24-23 - db
22-19 - dst
18-14 - dop
13-0 -ndst
0 błędów – bdb
1 błąd – db
2 błędy – dst
3 błędy – dop
4 błędy – ndst
11. Uczeń jest zobowiązany do noszenia podręcznika, zeszytu ćwiczeń oraz zeszytu
przedmiotowego na każdą lekcję. Wskazane jest także posiadanie tekstu lektury
w czasie jej omawiania.
12. Ocena uczniów z dysfunkcjami stwierdzonymi opinią lub orzeczeniem odpowiedniej
poradni powinna być zgodna z zaleceniami poradni.
13. Sukcesy w konkursach dotyczących wiadomości i umiejętności polonistycznych
traktowane są jako wykazanie się zakresem wiadomości i umiejętności
wykraczających.
14. Oceny na zakończenie I półrocza lub roku szkolnego nie są średnią arytmetyczną ocen
bieżących.
15. O ocenie śródrocznej i rocznej decyduje hierarchia ważności ocen oraz terminowe
wywiązywanie się uczniów z wykonywania wymaganych prac w semestrze.
Największą wagę mają stopnie z prac pisemnych: testów, sprawdzianów.
16. Ocena na pierwszy semestr jest brana pod uwagę przy wystawianiu oceny rocznej.
17. Na podwyższenie oceny z przedmiotu wpływają osiągnięte sukcesy w konkursach
i olimpiadach przedmiotowych oraz udział w projekcie ogólnoszkolnym.
18. Powiadomienie rodziców o ocenach:
-wpis oceny do zeszytu,
-rozmowa z rodzicem na wezwanie nauczyciela,
-udostępnienie rodzicom na zebraniach prac pisemnych uczniów,
-informacje na zebraniach.
- informacja na stronach e-dziennika.
19. Uczeń ma prawo dwukrotnie zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (brak zadania
domowego, nieprzygotowanie do odpowiedzi ustnej). Fakt ten odnotowuje się,
zaznaczając ,,minus” w dzienniku. Trzykrotne nieprzygotowanie skutkuje oceną
niedostateczną.
20. Termin poprawy sprawdzianu jest ustalany wspólnie pomiędzy nauczycielem
i wszystkimi uczniami zgłaszającymi chęć poprawy; jeżeli wspólne ustalenia nie są
możliwe, termin wyznacza nauczyciel.
21. Nieobecność ucznia na sprawdzianie, pracy klasowej, dyktandzie zaznacza się
w dzienniku literką ,,n” Jeżeli uczeń zgłasza nieprzygotowanie do w/w form
sprawdzania wiedzy, odnotowuje się to w dzienniku skrótem ,,np.”
WYMAGANIA EDUKACYJNE
Kryteria oceny na poszczególne stopnie szkolne
Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń który:

nie zna ( nawet we fragmentach ) treści omawianych lektur,

nie opanował podstawowych zasad ortograficznych,

nie odrabia zadanych prac,

nie opanował podstawowych wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego etapu
kształcenia,

nie interesuje się procesem dydaktycznym, nie uczestniczy w lekcji,

lekceważy podstawowe obowiązki szkolne,

nie przygotowuje się do lekcji,

nie skorzystał z proponowanych przez nauczyciela form pomocy.
Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien:

czytać w miarę poprawnie, rozumieć przeczytany tekst,

znać treść omawianych lektur, potrafić określić elementy świata przedstawionego,

umieć korzystać z różnych źródeł informacji,

umieć zaprezentować efekty swojej pracy,

redagować podstawowe pisma użytkowe: zaproszenie, ogłoszenie, życiorys, podanie,

umieć uważnie słuchać i na podstawie tego sporządzić notatkę

znać zasady zapisywania dialogu,

umieć wybierać istotne informacje z tekstu i przekazywać je własnymi słowami,

umieć zredagować list, opowiadanie, streszczenie, podejmować próby redagowania
rozprawki, opisu sytuacji, dzieła sztuki, krajobrazu,

opanować na pamięć wskazane przez nauczyciela teksty poetyckie,

znać i stosować podstawowe zasady ortograficzne,

prowadzić systematycznie zeszyt przedmiotowy, przygotowywać się do odpowiedzi
ustnych , odrabiać prace pisemne,

zaliczać prace klasowe , testy, sprawdziany, dyktanda co najmniej na ocenę
dopuszczającą.
Na ocenę dostateczną uczeń powinien:

czytać poprawnie , w dobrym tempie , uwzględniając znaki interpunkcyjne,

znać tematykę omawianych lektur i tekstów z podręcznika, rozpoznawać elementy świata
przedstawionego, rekonstruować akcję w formie streszczenia lub planu, podać krótką
informację o autorze,

redagować różne formy wypowiedzi zgodnie z tematem,

starać się zachować poprawność stylistyczną, kompozycyjną i językową redagowanych
tekstów, stosować zasady ortograficzne i interpunkcyjne,

przekształcać tekst , dokonując zabiegów redakcyjnych,

podejmować próby udziału w dyskusji, wyrażać własny punkt widzenia, podejmować
próby formułowania wniosków,

mówić i recytować zgodnie z zasadami kultury żywego słowa,

znać i rozpoznawać na prostych przykładach części mowy i zdania oraz rodzaje
wypowiedzeń pojedynczych i złożonych,

znać i rozpoznawać składniki dzieła literackiego( epickiego, dramatycznego, lirycznego).

zaliczać prace klasowe , testy, sprawdziany, dyktanda co najmniej na ocenę dostateczną.
Na ocenę dobrą uczeń powinien:

poprawnie i w dobrym tempie czytać w sposób wyrazisty, przejrzysty , intencjonalnie,

określać problematykę utworu, formułować wnioski, dzielić się opiniami z innymi,
podejmować próby komentowania,

czytać teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym,

aktywnie uczestniczyć w pracy w grupie,

wyszukiwać , porządkować informacje z różnych źródeł,

orientować się w biografiach najwybitniejszych twórców literatury i kultury,
umiejscawiać ich dzieła w czasie,

znać cechy wyróżniające dzieło teatralne, filmowe, radiowe,

formułować wypowiedź ustną i pisemną , dobierając właściwe środki językowe,

znać terminy z zakresu budowy dzieła literackiego, podejmować próbę określania ich
funkcji, rozróżnia cechy gatunkowe,

znać materiał z zakresu nauki o języku o stosować go w wypowiedziach ustnych i
pisemnych,

pisać poprawnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym,

wygłaszać teksty z pamięci, dbając o dykcję, odpowiednią artykulację, podejmować próby
głosowej interpretacji tekstu,

zaliczać prace klasowe , testy, sprawdziany, dyktanda co najmniej na ocenę dobrą.
Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien:

czytać ze zrozumieniem teksty literackie, publicystyczne, naukowe, potrafić je
analizować, dokonywać ich interpretacji, wypowiadając się na temat, dzieląc się z
opiniami z innymi,

wyszukiwać, porządkować, porównywać materiał z różnych źródeł,

wypowiadać się w sposób logiczny, uporządkowany, podsumowując tok dyskusji,
dobierając właściwe argumenty,

bez zarzutu redagować dłuższą wypowiedź pisemną, zarówno z perspektywy świadka jak
i uczestnika wydarzeń, wykazywać się przy tym dużą pomysłowością, oryginalnością ,
sprawnością językową, bogactwem słownictwa,

nazywać elementy budowy dzieła literackiego i określać ich funkcje,

recytować i uzasadniać własny i kolegów sposób interpretacji głosowej tekstu,

orientować się w zjawiskach kultury w Polsce i na świecie, podejmować próby ich oceny i
wartościowania,

sprawnie posługiwać się różnego rodzaju słownikami i leksykonami, znać
i wykorzystywać w praktyce różnorodne źródła informacji,

umieć wskazać dzieła najwybitniejszych twórców literatury i kultury, formułować
informacje na ich temat, umiejscawiać ich twórczość w czasie,

posługiwać się terminami z zakresu wiedzy o języku i operować nimi w wypowiedziach
ustnych i pisemnych,

znać zasady pisowni, bez zarzutu stosować ich w praktyce,

zaliczać prace klasowe , testy, sprawdziany, dyktanda na ocenę bardzo dobrą.

Ocenę celującą otrzymuje uczeń:

którego osiągnięcia w znacznym stopniu wykraczają poza wymagania dopełniające i
sytuują się na poziomie ponadprogramowym, a jego praca cechuje się samodzielnością i
kreatywnością,

prezentuje wysoki poziom wiedzy i erudycji interdyscyplinarnej (wos, historia, sztuka),

świadomie i funkcjonalnie posługuje się bogatym słownictwem terminologicznym,

samodzielnie analizuje i interpretuje teksty literatury pięknej i literatury faktu,

czyta rozumie i interpretuje teksty popularnonaukowe , naukowe i publicystyczne,

potrafi analizować i interpretować dzieła malarskie z uwzględnieniem specyfiki środków
języka malarskiego, odnajduje i wskazuje związki dzieła malarskiego z tekstem
literackim,

analizuje i interpretuje dzieła filmowe i teatralne,

formułuje problemy, proponuje sposoby ich rozwiązania,

jest twórczy aktywny, sumienny i samodzielny,

interesuje się przedmiotem i rozwija indywidualnie swe uzdolnienia i zainteresowania,

wykonuje większość zlecanych zadań dodatkowych,

tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne,

samodzielnie planuje swoją pracę, potrafi oceniać własne dokonania,

odnosi sukcesy w konkursach przedmiotowych( co najmniej na szczeblu powiatowym),
publikuje swoje teksty.
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH W PRAKTYCE
Kryteria oceniania :
a)prace literackie
10 pkt. - cel
9 pkt. – bdb
8-7pkt. – db
6-5pkt. – dst
4-2 pkt- dop
1pkt. – ndst
b) testów oraz sprawdzianów z nauki o języku:
100% - poprawnych odpowiedzi – celujący
99% - 90% - bardzo dobry
89% - 75% - dobry
74% - 50% - dostateczny
49% - 20% - dopuszczający
poniżej 20% - niedostateczny
1. Uczniowie o inteligencji niższej niż przeciętna
W przypadku tych dzieci konieczne jest dostosowanie zarówno w zakresie formy, jak i treści
wymagań. Nie kwalifikują się do szkoły specjalnej dla upośledzonych umysłowo, a program
szkoły ogólnodostępnej jest dla nich trudny, a przede wszystkim zbyt szybko realizowany.
W zasadzie tylko w tej grupie uczniów możemy mówić o obniżeniu wymagań pamiętając
jednak, że obniżenie kryteriów jakościowych nie może zejść poniżej podstawy programowej.
Ogólne wymagania co do formy :
• omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności
• pozostawianie więcej czasu na jego utrwalenie
• podawanie poleceń w prostszej formie
• unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć
• częste odwoływanie się do konkretu, przykładu
• unikanie pytań problemowych, przekrojowych
• wolniejsze tempo pracy
• szerokie stosowanie zasady poglądowości
• odrębne instruowanie dzieci
• zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie.
2. Uczniowie słabowidzący
U takich dzieci niepełnosprawność w zakresie widzenia oznacza osłabienie wzroku, które nawet
przy użyciu szkieł korekcyjnych wpływa negatywnie na ich osiągnięcia szkolne.
Symptomy trudności :
Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych
• właściwe umiejscowienie dziecka w klasie ( zapobiegające odblaskowi pojawiającemu się w
pobliżu okna, zapewniające właściwe oświetlenie i widoczność )
• udostępnianie tekstów ( np. testów sprawdzających wiedzę ) w wersji powiększonej
• podawanie modeli i przedmiotów do obejrzenia z bliska
• zwracanie uwagi na szybką męczliwość dziecka związaną ze zużywaniem większej energii
na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową ( wydłużanie czasu na
wykonanie określonych zadań )
• umożliwienie dziecku korzystania z kaset z nagraniami lektur szkolnych
• częste zadawanie pytania- „co widzisz?” w celu sprawdzenia i uzupełnienia słownego
trafności doznań wzrokowych.
3. Specyficzne trudności w uczeniu się
Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pismo)
Dostosowanie wymagań będzie dotyczyło formy sprawdzania wiedzy, a nie treści. Wymagania
merytoryczne, co do oceny pracy pisemnej są takie same, jak dla innych
uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być niekonwencjonalne. Np., jeśli nauczyciel nie może
przeczytać pracy ucznia, może go poprosić, aby uczynił to sam lub przepytać ustnie z tego zakresu
materiału. Może też skłaniać ucznia do pisania drukowanymi literami lub na komputerze.
Dysortografia, czyli trudności z poprawną pisownią pod względem ortograficznym, fonetycznym,
interpunkcyjnym itd.
Dostosowanie wymagań znowu dotyczy głównie formy sprawdzania i oceniania wiedzy z tego
zakresu. Zamiast klasycznych dyktand można robić sprawdziany polegające na uzasadnianiu
pisowni wyrazów, odwołując się do znajomości zasad ortograficznych oceniać odrębnie
merytoryczną stronę pracy i odrębnie poprawność pisowni, nie wpisując tej drugiej oceny do
dziennika. W żadnym wypadku dysortografia nie uprawnia do zwolnienia ucznia z nauki ortografii i
gramatyki.
Dysleksja, czyli trudności w czytaniu przekładające się często również na problemy ze
zrozumieniem treści
Dostosowanie wymagań w zakresie formy może nastąpić w klasach, gdzie programowo jest
sprawdzanie opanowania tej umiejętności. Widząc trudności dziecka nauczyciel może odpytać go z
czytanki na osobności, a nie przy całej klasie, nie ponaglać, nie krytykować, nie zawstydzać, nie
mobilizować stwierdzeniami ”jak się postarasz to będzie lepiej", nie zadawać do domu obszernych
czytanek do opanowania.
Ogólne zasady postępowania z uczniem z dysleksją rozwojową
• Unikać głośnego odpytywania z czytania przy całej klasie;
• Ograniczać czytanie obszernych lektur do rozdziałów istotnych ze względu na
omawianą tematykę, akceptować korzystanie z nagrań fonicznych, w wyjątkowych
przypadkach z ekranizacji, jako uzupełnienia samodzielnie przeczytanych rozdziałów
• Kontrolować stopień zrozumienia samodzielnie przeczytanych przez ucznia poleceń,
szczególnie podczas sprawdzianów ( wolne tempo czytania, słabe rozumienie jednorazowo
przeczytanego tekstu może uniemożliwić wykazanie się wiedzą z danego materiału )
• Ze względu na wolne tempo czytania lub/i pisania zmniejszyć ilość zadań ( poleceń ) do
wykonania w przewidzianym dla całej klasy czasie lub wydłużyć czas pracy dziecka.
• Ograniczać teksty do czytania i pisania na lekcji do niezbędnych notatek, których nie
ma w podręczniku;
• Pisemne sprawdziany powinny ograniczać się do sprawdzanych wiadomości, wskazane
jest zatem stosowanie testów wyboru, zdań niedokończonych, tekstów z lukami – pozwoli
to uczniowi skoncentrować się na kontrolowanej tematyce, a nie na poprawności pisania
• Wskazane jest preferowanie wypowiedzi ustnych. Sprawdzanie wiadomości powinno
odbywać się często i dotyczyć krótszych partii materiału. Pytania kierowane do ucznia
powinny być precyzyjne
• Dobrze jest posadzić dziecko blisko nauczyciela, dzięki temu zwiększy się jego
koncentracja uwagi, ograniczeniu ulegnie ilość bodźców rozpraszających, wzrośnie
bezpośrednia kontrola nauczyciela, bliskość tablicy pozwoli zmniejszyć ilość błędów przy
przepisywaniu
• Podczas oceny prac pisemnych nie uwzględniać poprawności ortograficznej lub
oceniać ją opisowo. Należałoby pozwolić uczniom na korzystanie ze słowników
ortograficznych podczas pisania wypracowań, prac klasowych.
Postępy w zakresie ortografii sprawdzać za pomocą dyktand z komentarzem, okienkiem
ortograficznym, pisania z pamięci. Zakres sprawdzianu powinien obejmować jeden rodzaj
trudność ortograficznych - umożliwi to skoncentrowanie się na zagadnieniu, tym samym
zmniejszając ilość błędów i dając poczucie sukcesu
• W przypadku ucznia z dysgrafią wskazane jest akceptowanie pisma drukowanego,
pisma na maszynie, komputerze, zwłaszcza prac obszernych (wypracowań, referatów). Nie
należy również oceniać estetyki pisma, np. w zeszytach. Jeśli pismo dziecka jest trudne do
odczytania, można zamienić pracę pisemną na wypowiedź ustną .
Elementy oceniania kształtującego wprowadzane na lekcjach polskiego:
1.Określanie celów lekcji .
Nauczyciel określa, co chce zrealizować z uczniami podczas lekcji i co mają osiągnąć
uczniowie. Pod koniec lekcji nauczyciel sprawdza wraz z uczniami, czy cel został osiągnięty.
2.Ustalanie wraz z uczniami kryteriów oceniania, czyli tego, co będzie brane pod uwagę
przy ocenie pracy ucznia.
Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało ocenie. Nauczyciel sam lub wraz
z uczniami ustala kryteria i ocenia to, co wcześniej zapowiedział.
3.Stosowanie efektywnej informacji zwrotnej.
Nauczyciel oprócz oceny i wyniku podanego w procentach przekazuje uczniowi komentarz
do jego pracy.
4.Stosowanie metodników do pracy indywidualnej.
5.Formułowanie w miarę możliwości pytań kluczowych.
6.Zadawanie pytań angażujących ucznia w lekcję i przy tym:
 wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź ucznia,
 kierowanie przez nauczyciela pytania do wszystkich uczniów, a nie tylko do
zgłaszających się,
 poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania nauczyciela,
 niekaranie za błędne odpowiedzi,.
 zadawanie uczniom pytań otwartych.
7.Wprowadzanie samooceny i oceny koleżeńskiej.
Opracowanie:
mgr Elżbieta Adamowicz
mgr Renata Fuchs
mgr Anna Markiewicz
Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z języka polskiego obowiązują
w roku szkolnym 2016/2017