Pedagog SP - Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich

Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
Pedagog SP
Autor: E Hebda
01.09.2014.
Zmieniony 04.10.2016.
PEDAGOG SZKOŁY PODSTAWOWEJ
ROK SZK. 2016/2017
mgr EWA HEBDA
Gabinet A19
PONIEDZIAŁEK
- 11.00-16.00
WTOREK
- 9.00-14.00
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
ŚRODA
- 8.00-14.00
CZWARTEK
- 8.00-13.00
PIĄTEK
- 9.00-12.00
Pedagog Szkoły Podstawowej http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
mgr EWA HEBDA
(Gabinet A19)
{jgtabber}[tab ==INFORMACJE OGÓLNE==]
Pedagog
szkolny organizuje w szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczną, której celem jest wspomaganie rozwoju psychicznego i efektywności uczenia się dzieci. Zadania pedagoga obejmują wszystkie podstawowe obszary życia szkolnego.
- Podejmuje działania wychowawcze i profilaktyczne wynikające z Programu Wychowawczego Szkoły i
Szkolnego Programu Profilaktyki.
- Organizuje pomoc materialną i opiekę uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej.
- Współpracuje
z wychowawcami klas, nauczycielami, rodzicami,organami szkoły oraz instytucjami pozaszkolnymi, policją i sądem, zwracając uwagę na przestrzeganie postanowień Konwencji Praw Dziecka.
- Koordynuje działania różnych instytucji i osób wspierających rozwój ucznia.
- Podejmuje działania interwencyjne i mediacyjne w sytuacjach kryzysowych. Największą wartością, której podporządkowane są wszelkie poczynania pedagoga jest dziecko i jego
rozwój.
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
INFORMACJE DOTYCZĄCE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
Profilaktykę rozumie się jako proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz w nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom. Dlatego też Program Profilaktyki naszej szkoły został dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów i potrzeb środowiska lokalnego. Podstawowe założenia szkolnej profilaktyki to: - rozwijanie wiedzy i umiejętności w zakresie profilaktyki nauczycieli i rodziców
- wyposażenie ucznia w umiejętności konstruktywnego zaspakajania potrzeb i radzenia sobie w
sytuacjach trudnych
- wyposażenie ucznia w wiedzę i umiejętności niezbędne do dokonywania właściwych wyborów
- doskonalenie umiejętności adaptowania się ucznia do zmian zachodzącym we współczesnym świecie
- zapobieganie samotności dziecka w rozwiązywaniu problemów
- poznawanie możliwości dziecka jako drogi do sukcesu
Główne cele SPP :
- eliminowanie przemocy w szkole, a także zapobieganie nowym problemom z nią związanym
- zapewnienie dzieciom przeżycia sukcesów w szkole - dostrzeganie każdego ucznia przez pryzmat jego
mocnych stron i osiągnięć
- przygotowanie uczniów do podejmowania właściwych wyborów i decyzji
- promowanie konstruktywnych form spędzania czasu wolnego
Szkolny Program Profilaktyki jest skorelowany z podstawowymi dokumentami
szkoły, wyznaczającymi zakres działań dydaktyczno - wychowawczych.
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
Program ten jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły i nawiązuje do:
- misji i wizji szkoły
- priorytetów wychowawczych szkoły
- modelu absolwenta
Przy tworzeniu programu uwzględnione zostały wyniki diagnozy badającej sytuację wychowawczą szkoły, obserwacje zachowań uczniów, dotychczasowe działania profilaktyczne a także wartości akceptowane przez pracowników szkoły, możliwości i umiejętności uczniów oraz zasoby szkoły.
[/tab][tab ==PORADNIA==]
INFORMACJE DOTYCZĄCE BADAŃ PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNYCH UCZNIÓW W PORADNI
PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ
- Poradnią rejonową dla uczniów naszej szkoły jest Powiatowy Zespół Poradni Psychologiczno - Pedagogicznych we Wrocławiu, przy. ul. T. Kościuszki 131
- Rejestracja na badania oraz wszelkie informacje związane z badaniami udzielane są telefonicznie - nr 71 722 20 02; adres strony internetowej poradni: www.pzp.edu.pl - Wniosek o badanie dziecka rodzic wypełnia na miejscu, w poradni
- Jeśli do badania potrzebna jest opinia o uczniu ze szkoły - rodzic składa podanie w sekretariacie szkoły, z prośbą o wydanie opinii o dziecku (z zaznaczeniem, jakiego rodzaju opinia jest potrzebna).
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
[/tab][tab ==Warto przeczytać==]
WARTO PRZECZYTAĆ
„POTYCZKI Z ORTOGRAFIĄ” – SAMODZIELNA PRACA UCZNIÓW STARSZYCH
I. Przygotowanie.
- Uczeń zakłada zeszyt do ćwiczeń ortograficznych.
- Na końcu zeszytu prowadzi słowniczek „Trudne wyrazy, które już umiem”.
II. Pisanie z pamięci – co dzień.
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
- Uczeń czyta uważnie wybrany przez siebie fragment tekstu (3-4 niezbyt długie zdania).
- Czyta ponownie pierwsze zdanie, zapamiętując je i pisownię wyrazów. Uzasadnia pisownię trudnych wyrazów (powtarza i utrwala odpowiednią zasadę pisowni).
- Mówi zdanie z pamięci.
- Czyta kolejny raz zdanie, sprawdzając, czy dobrze zapamiętał.
- Pisze zdanie z pamięci.
- Sprawdza zapis, nie patrząc na wzór.
- Porównuje zapis ze zdaniem wzorcowym. Jeśli zrobił błąd, nanosi poprawki.
- Zakrywa zdanie wzorcowe i napisane.
- Pisze powtórnie to samo zdanie.
- Sprawdza zapis i robi korektę
(Tak zapisuje kolejne zdania)
III. Poprawa błędów.
- Uczeń wypisuje wyrazy, w których popełnił błędy, i uzasadnia poprawną pisownię.
- Wykonuje ćwiczenie z tymi wyrazami (układa z nimi krzyżówkę, zdania, tworzy rodzinę wyrazów
pokrewnych itp.).
- Wpisuje trudne wyrazy do słowniczka na końcu zeszytu.
IV. Sprawdzian – co tydzień.
- Uczeń pracuje codziennie.
- Po tygodniu ćwiczeń prosi kogoś, aby podyktował mu zdania poprzednio błędnie napisane.
- Sprawdza, o ile błędów mniej zrobił niż poprzednio i poprawia je.
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
V. Po każdym tygodniu ćwiczeń pokazuje zeszyt nauczycielowi.
na podstawie M. Bogdanowicz „Uczeń z dysleksją w domu” opracowała M.
Burzyńska - pedagog
Nasze dziecko lubi pisać, ponieważ…
ºod
3 roku życia systematycznie rozwijamy jego ogólną sprawność ruchową (koordynację ruchową, równowagę) przez jazdę na rowerze, zabawy z piłką,
ćwiczenia gimnastyczne, jazdę na łyżworolkach, pływanie, zabawy ze skakanką, chodzenie po linii, grę w klasy, wirowanie: obracanie się, turlanie,
ºod
3 roku życia stale doskonalimy jego sprawność manualną przez usprawnianie ruchów palców, wyczulenie dotyku opuszkami palców, ćwiczenie właściwego sposobu chwytania (np. ćwiczenie chwytu pęsetkowego, czyli kciukiem, palcem wskazującym i środkowym), zabawy paluszkowe oraz szycie lalkom ubranek, majsterkowanie, ugniatanie ciasta, robienie pierożków, przypinanie wypranych ubranek klamerkami, nawlekanie koralików i przedziurawionych kasztanów, robienie zabawek na choinkę, malowanie jajek wielkanocnych itp.,
ºuczymy je dostrzegania, zapamiętywania, rozpoznawania i odtwarzania różnych kształtów, figur
geometrycznych, ºpomagamy
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
przyswoić dziecku pojęcia: pion i poziom, góra i dół, lewa strona i prawa strona – w kontekście otaczającej przestrzeni i w odniesieniu do kartki papieru usytuowanej na blacie biurka,
ºuczymy je pojęć: w środku, wewnątrz, poza, na zewnątrz, które pomagają w poruszaniu się po
ograniczonej przestrzeni kartki,
ºpomagamy
mu zrozumieć pojęcia: „przed” i „po”, by kontrolowało kolejność występowania elementów, na przykład kolejność liter w wyrazie i wyrazów w
zdaniu,
ºzachęcamy do utrwalania nawyków ruchowych związanych z kierunkiem pisania i kontrolujemy
automatyzację ruchów pisarskich:
- kreślenie linii z zachowaniem kierunku ruchu: linie pionowe – od góry ku dołowi, linie poziome
– od lewej do prawej,
- rysowanie kół przeciwnie do ruchu wskazówek zegara (podobnie jak zapisujemy literę
„C”),
- zachowanie kierunku ruchu od lewej do prawej strony podczas rysowania szlaczków, pisania wyrazów,
ºuczymy je prawidłowego ułożenia w palcach narzędzia do pisania,
ºjuż
w okresie przedszkolnym podczas rysowania (przede wszystkim szlaczków) dbamy o właściwe ułożenie dłoni i kartki papieru, kontrolujemy i korygujemy od początku nauki pisania kierunek zapisu od strony lewej do prawej,
ºkontrolujemy
poprawność pisania liter i ich połączeń: miejsce rozpoczynania pisania liter i zachowanie właściwego kierunku kreślenia litery oraz łączeń zgodnie z podanymi wzorami,
ºdbamy, aby dziecko było w dobrym nastroju i wypoczęte, kiedy przystępuje do pisania,
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
ºuczymy kontrolowania napięcia mięśniowego, by zapobiegać przemęczeniu ręki piszącej,
ºuczymy je ćwiczeń relaksacyjnych,
ºrównolegle
z przygotowaniem reki dziecka do pisania wzbudzamy jego odpowiednią motywację do posługiwania się pismem (np. poprzez podpisywanie obrazków), pokazujemy, jak poprawnie pisać i pomagamy mu zapisywać wyrazy (obserwując ruchy dorosłego podczas pisania dziecko zapamiętuje je i nabiera chęci do ich naśladowania, a więc samodzielnego pisania),
ºzachęcamy
je do wykonywania praktycznych form pisemnych: podpisywania wszystkich wykonanych przez siebie obrazków, pisania życzeń na kartkach okolicznościowych, pisania wierszy na laurkach, listy zakupów, listów do
domowników, pamiętnika, itp.,
ºzwracamy mu uwagę, aby pismo było czytelne dla niego i dla innych,
ºuświadamiamy mu potrzebę pisania ładnie, czytelnie i estetycznie,
ºzachęcamy
je do systematycznych ćwiczeń w kaligrafii do momentu, aż osiągnie satysfakcjonujący poziom graficzny pisma oraz nabierze odpowiedniego tempa i poprawności pisania,
ºdbamy, by dziecko utrwaliło prawidłową pozycję ciała podczas pisania.
* na podstawie „Uczeń z dysleksją w domu” M. Bogdanowicz, A. Adryjanek, M.
Różyńska
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
LITERATURA DO ĆWICZEŃ ORTOGRAFICZNYCHDLA DZIECI Z KLAS IV-VI
•ORTOGRAFFITI – Wydawnictwo OPERON.
• Małgorzata Iwanowicz: "Mistrz ortografii"
• Barbara, Krzysztof Gierymscy: "Ćwiczenia ortograficzne dla klas 4-5
• Katarzyna Grajewska, Ewa Wower: "Świat ortografii". Dla klas 4-6
• Irena Landau: "Szóstka z ortografii"
• Anna Kanabradzka, Hanna Owczarska, Paulina Pomianowska: "W labiryntach ortografii"
(seria składa się z 7 zeszytów poświęconych różnym trudnościom ortograficznym) Warszawa 1998r.
• Katarzyna Muszyńska - Łysiak: "Ćwiczenia utrwalające pisownię wyrazów" (seria 4
zeszytów). Dla klas IV-VI Warszawa 2002r.
• Alicja Stypka: "Ortografia w szkole podstawowej"
• Anna Kaszuba - Lizurej: "W krainie ortografii" (2 zeszyty) dla klas IV-VI gimnazjum.
• Zdzisława Saduś: "Zeszyt ćwiczeń do nauki ortografii"
• Janina Wójcik: "Nauka ortografii i interpunkcji" ćwiczenia dla klas IV-VI
DYSLEKTYK II - edukacyjna gra komputerowa. Ćwiczy sprawność analizatora wzrokowego i
słuchowego, pamięć słuchową i wzrokową, koncentrację uwagi i pamięć krótkotrwałą. KLIK UCZY
ORTOGRAFII - edukacyjna gra komputerowa.
Literatura dla rodziców
• Grażyna Broda, Wiesława Tomaszewska: "Z dysleksją na ty" Katowice 2003.
• Małgorzata Dąbrowska: "Moje dziecko jest dyslektykiem" Poradnik i informator dla
rodziców, rodziców wychowawców. Warszawa 2003r.
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
• Janina Mickiewicz: "Jedynka z ortografii" Toruń 2002.
• Wojciech Brejnak: "Dysleksją" Warszawa 2003. '
{jgaccordion}
[acctab ==Zdążyć przed Mikołajem, czyli osiem inteligencji i pies==]
- O czym napisałaś w liście do Świętego Mikołaja? - zapytałam małą Julkę wczoraj na zajęciach?
- Poprosiłam go o psa. Marzę o psie. Rodzice się nie zgadzają, ale jak Mikołaj go przyniesie, to
będą musieli go pokochać! – opowiedziała z pełną wiarą w moc Świętego, rezolutna
„zerówkowiczka”.
Julka pragnie mieć psa, ale rodzice doskonale wiedzą, że to nie zabawka.
Postrzegają go raczej jako dodatkowy kłopot. Fakt, pies to nie jest dobry prezent mikołajkowy. Jednak sam w sobie zwierzak jest bardzo cennym podarunkiem (zwłaszcza emocjonalnym) dla dziecka. Pomaga widzieć świat polisensorycznie, czyli odbierać go wszystkimi zmysłami, rozwijając przy okazji 8 inteligencji, o których Howard Gardner mówi w swoich badaniach nad rozwojem dzieci. Zatem jeśli chce się mieć psa, to z
pewnością nie „z okazji świąt”, a raczej z wielkiej, bezinteresownej miłości do zwierząt.
- Po co nam ten kłopot? - pytają mnie często zamęczani prośbami o psa przez własne pociechy,
dorośli.
Po pierwsze, dzieci mają w sobie naturalną chęć i ciekawość poznawania nowych rzeczy. Zwierzę dostarcza wielu pozytywnych emocji, pozwala obserwować tajemniczy świat natury z bardzo bliska, co niewątpliwie wiąże się z rozwojem inteligencji przyrodniczej i dociekliwości, tak bardzo przydatnej podczas nauki w przedszkolu i szkole.
Po drugie, pies uczy tolerancji i cierpliwości. Zwierze nie zawsze wykona polecenia dziecka, czasem nie ma ochoty się z nim bawić, dlatego trzeba mieć w sobie wiele samodyscypliny, by nie zamęczyć psa „na śmierć”. Oczywiście dotyczy to też słynnego „zagłaskiwania”, jednak mam wrażenie, że żaden porządnie ułożony pies nie da sobie na dłuższą metę http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
dmuchać w kaszę. Po prostu pokaże malcowi, jakie zabawy i pieszczoty mu odpowiadają, a których nie lubi. Tego rodzaju porozumienie ma związek z rozwojem inteligencji interpersonalnej.
Trzeci krok to nauka przyjaźni. Niewątpliwie pies jest najwierniejszym zwierzakiem i potrafi okazać swoje zadowolenie i miłość właścicielowi. Baczny obserwator z pewnością zauważy, że dziecko prędzej opowie o swoich kłopotach psu, niż dorosłemu. Najmłodsi wiedzą, że takiemu szczególnemu przyjacielowi można powierzyć wszystkie troski. Wiedzą też,
że dzielenie radosnych chwil z psem ma dużo większą wartość niż choćby najweselsza zabawa w pojedynkę. Obserwacja potrzeb zwierzęcia i szczerość w stosunku do niego pozwalają na rozwój inteligencji intrapersonalnej.
Nie będzie przesady w stwierdzeniu, że dobra komitywa dziecka z psem ma pewne właściwości lecznicze. Obcowanie ze zwierzęciem obniża ciśnienie krwi, uspokaja i redukuje nadpobudliwość. „Szczeniackie wybryki” w pozytywnym znaczeniu tego słowa to nic innego jak zabawa, która rozwija inteligencję ruchową i
wizualno-przestrzenną.
Pozostaje jeszcze kwestia porozumienia, mówiąc potocznie - dogadania się
dziecka z psem. Na pozór trudna to sztuka, bo wszyscy doskonale wiedzą,
że nie znamy języka zwierząt. Jednak dla dziecka to nie jest przeszkoda. Mali ludzie i zwierzęta (nie tylko psy) po prostu rozmawiają
„po swojemu”. Opisują rzeczywistość, wzajemne relacje i wszystkie przygody. Przy okazji uczą się od psa specyficznego języka „migowego”, który pozwala pokazać, kiedy zwierzę ma ochotę na wygłupy, a kiedy na odrobinę spokoju. Pies potrafi to dziecku przekazać, a malec musi nauczyć się odbierać te sygnały. To z kolei rozwija inteligencję językowo-symboliczną i myślenie
logiczne (związane z inteligencją matematyczną).
Czy Mikołaj spełni życzenie małej Julki? Nie wiem, ale zanim zdecyduje się podarować psa dziecku, powinien o całej sprawie poważnie podyskutować z rodzicami.
[/acctab][acctab ==Jak rozmawiać z dziećmi o emocjach?==]
Jak rozmawiać z dziećmi o emocjach?
Kiedy należy zacząć rozmawiać z dziećmi na temat emocji, jaki wiek dziecka jest do tego odpowiedni? W pierwszych latach życia wyraźnie można dostrzec, że emocje „panują nad dzieckiem”. Wyraża ono uczucia całym sobą; zarówno ciesząc się czy martwiąc wydaje się być opanowane przez uczucie.
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
Jasno wyrażona akceptacja emocji dziecka daje mu wyraźną wskazówkę, że ma prawo czuć się w określony sposób, że jego uczucia są ważne i właściwe.
Jako dorośli obserwatorzy nie mamy wątpliwości, że przeżycia emocjonalne
towarzyszą dzieciom od urodzenia: płacz jest wyraźnym przejawem przeżywanego przez nie dyskomfortu, a uśmiech wyraża zadowolenie. Prosty
i dychotomiczny świat uczuć, zróżnicowany głównie na wymiarze przyjemność – przykrość, w pierwszych latach życia podlega stopniowemu różnicowaniu (Lewis, 2005). W drugiej połowie pierwszego roku życia wyraźnie można zaobserwować przejawy smutku, złości, strachu czy radości. Dalszy rozwój przynosi nie tylko zdolność odczuwania nowych, bardziej złożonych emocji, ale również coraz bardziej złożone sposoby ich wyrażania wtedy. Szczególnego znaczenia nabierają werbalne środki komunikowania emocji, które stają się dla dziecka dostępne wraz z postępami w opanowywaniu języka.
W pierwszych latach życia wyraźnie można dostrzec, że emocje „panują nad
dzieckiem”. Wyraża ono uczucia całym sobą; zarówno ciesząc się czy martwiąc wydaje się być opanowane przez uczucie. Również natężenie reakcji emocjonalnych często jest niewspółmierne do siły bodźca, więc nawet drobna przykrość może wywołać u dziecka silny atak złości. W niewielkim stopniu jest ono też zdolne do kontrolowania swoich emocji i radzenia sobie z emocjami awersyjnymi.
Jednym z kluczowych zadań socjalizacji jest odwrócenie opisanych wyżej relacji i nauczenie dziecka panowania nad własnymi emocjami. I nie chodzi tu bynajmniej o tłumienie emocji, ale pomoc w ich zrozumieniu i kształtowaniu skutecznych sposobów ich regulacji (...)
Rozmawiaj o emocjach
Kiedy należy zacząć rozmawiać z dziećmi na temat emocji, jaki wiek dziecka jest do tego odpowiedni? Można mieć wątpliwość, czy dziecko w wieku dwóch lub trzech lat nie jest jeszcze zbyt małe, aby w takim dyskursie uczestniczyć oraz odnieść z niego korzyść. Wyniki badań rozwiewają jednak te wątpliwości. Już około 18. miesiąca życia w słowniku dziecka pojawiają się pierwsze słowa odnoszące się do emocji, a
ich liczba oraz częstość stosowania szybko wzrastają w następnych dwóch
latach. Dzieci stosują te słowa nie tylko mówiąc o uczuciach obserwowanych u innych, ale również opisują w ten sposób własne przeżycia (wypowiedź niespełna dwuletniego chłopca: To jest koparka, bojem koparki). Słowa, jak i wzory właściwego ich użycia, dziecko czerpie ze swojego otoczenia, słysząc jak inne osoby posługują się określonymi zwrotami. Rozmawianie z dziećmi (nawet małymi) o świecie uczuć staje się więc okazją zarówno do poszerzania słownictwa w tym zakresie, jak również do lepszego rozumienia przeżyć własnych i innych osób. Nazwanie własnego stanu emocjonalnego jest ważną wskazówką ułatwiającą odróżnienie go od innych stanów i sytuacji i stanowi pierwszy krok do jego zrozumienia.
Badania wskazują, że nawet samo odnoszenie się przez osoby dorosłe do stanów wewnętrznych dziecka (bez jego czynnego udziału w rozmowie) stano-wi czynnik wspierający późniejszy rozwój rozumienia społecznego (Meins i in., 2002). Elizabeth Meins zwróciła uwagę, że niektóre osoby (badaniami obejmowała przede wszystkim matki) zwracając się do dziecka, http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
czy mówiąc o nim, mają większą tendencję do mówienia o jego stanach wewnętrznych, takich jak uczucia, pragnienia czy przekonania, natomiast inne osoby – w niewielkim stopniu czynią takie odwołania. Cechę tę nazwała uświadamianiem sobie umysłu dziecka (ang. mind-mindedness), to znaczy postrzeganiem dziecka jako osoby posiadającej umysł i określone stany umysłowe. Przykładem takiego uświadamiania sobie umysłu dziecka mogą być komentarze jego zachowań: Podoba ci się ta zabawka? Myślisz, że
to pasuje tutaj? Chyba już cię znudziła ta zabawa? Widzę, że boisz się tego misia. Badania prowadzone przez E. Meins i jej współpracowników wykazały, że takie odnoszenie się przez matki do stanów wewnętrznych dzieci sześciomiesięcznych wiązało się po trzech latach z lepszym rozumieniem przez te dzieci określonych stanów wewnętrznych (mianowicie fałszywych przekonań) (…)
Przytoczone wyniki badań wskazują, że częstość uczestnictwa w rozmowach na temat emocji sprzyja lepszemu ich rozumieniu. Jednak, jak to zwykle bywa, nie tylko ilość rozmów, ale również ich jakość jest istotna.
Wyjaśniaj przyczyny emocji oraz ich konsekwencje
Na co należy zwrócić szczególną uwagę rozmawiając z dzieckiem o emocjach? Chociaż samo odwoływanie się do emocji i ich nazywanie może być cenną pomocą dla dziecka w jego próbach zrozumienia uczuć, to jednak
nie jest wystarczające. W zrozumieniu świata przeżyć szczególnie pomocne są bowiem wyjaśnienia dostarczane przez opiekunów. Dorośli, wyjaśniając dziecku źródła jego odczuć (np. Widzę, że jest ci przykro, ponieważ nie dostałeś swojego wymarzonego auta), a także tłumacząc konsekwencje zarówno uczuć, jak i związanych z nimi zachowań (np. Cioci będzie przykro, że nie podoba ci się ten prezent), stwarzają dziecku swoiste rusztowanie, na którym może ono oprzeć swoje próby zrozumienia świata wewnętrznych przeżyć. Takie złożone odwołania do emocji stanowią bowiem dla dziecka wzorzec interpretacji sytuacji w kategoriach psychologicznych. Stosując ten wzorzec również poza pierwotnym kontekstem (np. rozmowy z mamą, tatą czy nauczycielem), dziecko zyskuje możliwość lepszego zrozumienia wielu sytuacji społecznych, których jest uczestnikiem.
Pośrednich dowodów na rzecz tej tezy dostarczają wyniki badań własnych, w
których badano dyskurs emocjonalny w relacji z rówieśnikiem (Stępień-Nycz, 2012). Badaniami objęto dzieci przedszkolne, w wieku od 3,5 do 5,5 lat. Dzieci miały możliwość zabawy w teatrzyk kukiełkowy z wybranym przez siebie kolegą lub koleżanką. Dyskurs emocjonalny prowokowano dostarczając dzieciom pacynki, z których każda miała dwie twarze, wyrażające różne emocje. Dzieci, odgrywając wymyślone przez siebie scenki, miały możliwość spontanicznego wykorzystania tego kontekstu emocjonalnego w odtwarzanej fabule.
Warto zwrócić uwagę na uzyskane wyniki. Stwierdzono bardzo duże różnice indywidualne w zakresie odwołań do emocji czynionych przez dzieci: niektóre zupełnie pomijały ten aspekt, podczas gdy inne właśnie wokół niego tworzyły całe przedstawienie. Można zakładać, że jednym ze źródeł zaobserwowanych różnic był wzorzec takiego dyskursu wyniesiony z innych sytuacji, przede wszystkim w kontakcie z osobami dorosłymi (Laible i Panfile, 2009). Okazało się też, że liczba odwołań do emocji w trakcie odgrywania teatrzyku wiązała się z lepszym rozumieniem emocji przez dzieci (mierzonym dwa lata później). Dotyczyło to nie tylko prostych odwołań do emocji (np. ich nazywania), ale przede wszystkim odwołań złożonych, a więc uwzględniania w swoich wypowiedziach przyczyn emocji i
ich konsekwencji.
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
Dowodów bardziej bezpośrednich dostarczyły badania, w których analizowano dyskurs dziecka z osobami dorosłymi. Ich wyniki wskazują, że
złożone odwołania do emocji czynione przez osoby dorosłe w trakcie rozmowy z dzieckiem (w tym przede wszystkim wyjaśnianie przyczyn emocji)
wiążą się z lepszym rozumieniem emocji przez dziecko i to zarówno siedmiomiesięczne (Dunn i in., 1991), jak i trzyletnie (Brown i Dunn, 1996).
Do podobnych wniosków prowadzą badania nad stosowaniem techniki indukcji
(Hoffman, 2006), jako metody dyscyplinowania dzieci. Technika ta polega
na wyjaśnianiu zachowania dziecka i ukazywania jego konsekwencji dla innych osób, w tym również konsekwencji emocjonalnych. W sytuacji takiego dialogu dziecko ma możliwość spojrzeć na całą sytuację z perspektywy innej osoby i zrozumieć jej odbiór sytuacji i związane z nią
uczucia – często zupełnie inne, niż uczucia dziecka. Wyniki badań pokazują, że dzieci, wobec których częściej stosowano technikę indukcji,
cechują się lepszym rozumieniem emocji, a także wyższym poziomem empatii (np. Krevans i Gibbs, 1996). Takie złożone poznawcze opracowanie
sytuacji umożliwia dziecku lepsze zrozumienie źródeł uczuć zarówno własnych, jak i innych osób, a także ujęcie zależności pomiędzy zachowaniami a uczuciami.
Słuchaj dziecka i pozwól mu mówić
Dorosły pełni kluczową rolę w dyskursie emocjonalnym, dostarczając dziecku wyjaśnień, znaczeń i gotowych rozwiązań. Jednocześnie, choć rola
dorosłego, zwłaszcza w dialogu z małymi dziećmi, jest nie do przecenienia, powyższy wniosek nie jest do końca prawdziwy. Zadaniem dorosłego jest bowiem nie tyle dostarczanie gotowych rozwiązań, ile stworzenie pewnego rusztowania, na którym dziecko może się oprzeć w swoim budowaniu znaczenia danej sytuacji i własnych przeżyć (…)
Badania wskazują, że konstruktywne rozwiązanie konfliktu (np. poprzez tłumaczenie sytuacji i przyczyn zaistnienia konfliktu oraz związanych z nim emocji, a także uzasadnianie wydanych nakazów czy zakazów) przyczyniają się do wzrostu nie tylko posłuszeństwa dziecka, ale także do pozytywnych zmian w jego funkcjonowaniu społeczno-emocjonalnym (Laible i Thompson, 2002). Wspólne uzgadnianie znaczeń można rozszerzyć nie tylko na rozumienie danej sytuacji, ale również na poszukiwanie rozwiązań w sytuacji problemu. Dorosły oczywiście powinien dzielić się własnym doświadczeniem, ale również warto włączać dziecko we wspólną refleksję nad sytuacją. Sprzyjać temu może styl komunikacji przyjęty przez dorosłego.
W literaturze wyróżnia się zwykle dwa odmienne style komunikacji (np. Laible i Panfile, 2009). Styl otwarty, zwany opracowującym (ang. elaborative) polega na przedstawianiu szerokiego tła przeżywanych przez dziecko emocji, tłumaczeniu ich przyczyn, stosowaniu wielu złożonych odwołań do emocji, ale też na pozostawianiu dziecku swobody wypowiedzi i
pomaganiu mu w samodzielnym zrozumieniu sytuacji przez zadawanie otwartych pytań.
Z kolei styl zamknięty, powtarzający (ang. repetitive), łączy się ze stosowaniem prostych odwołań do emocji (np. ich nazywaniem), bez wyjaśniania zaistniałych zależności i sytuacji; nie pozostawia również dziecku swobody wypowiedzi, raczej odgórnie kierując jego myśleniem przez zadawanie zamkniętych pytań. Badania wskazują (np. Laible i Thompson, 2009), że stosowanie stylu otwartego w komunikacji na temat emocji ułatwia dziecku poznawcze opracowanie własnych przeżyć i lepsze ich rozumienie, a ponadto wyposaża je w zasoby ułatwiające mu radzenie http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
sobie z negatywnymi emocjami w przyszłości. Styl taki daje bowiem dziecku wskazówkę, jak samodzielnie poszukiwać rozwiązań (np. radzić sobie z negatywnymi emocjami) w sytuacjach, które staną się jego udziałem w przyszłości.
Dbaj o akceptującą atmosferę i otwartą komunikację
Sposób komunikowania się z dzieckiem, pozostawiający mu swobodę wypowiedzi i uwzględniający młodego człowieka jako pełnoprawnego partnera dyskursu, warto łączyć z postawą akceptacji wobec uczuć dziecka
i jego sposobu rozumienia sytuacji. Otwarta komunikacja z dorosłym, który akceptuje przeżycia dziecka i pozwala mu je wyrażać, zwiększa poczucie bezpieczeństwa i ułatwia podjęcie dialogu (Laible i Panfile, 2009). Jest to szczególnie istotne, ponieważ rozmowy takie często dotyczą emocji negatywnych, szczególnie przykrych dla dziecka. Nawet negatywne emocje, mimo że przykre, mają swoją wartość. Jasno wyrażona akceptacja emocji dziecka daje mu wyraźną wskazówkę, że ma prawo czuć się w określony sposób, że jego uczucia są ważne i właściwe.
Akceptująca postawa nie musi – i nie powinna – rozciągać się na całe zachowanie dziecka. Każdy człowiek ma prawo odczuwać złość, ale nie oznacza to akceptacji wszystkich przejawów tej emocji, np. zachowań agresywnych. Wręcz przeciwnie, akceptacji uczuć powinna towarzyszyć próba wypracowania społecznie przyjętych sposobów komunikacji przeżywanych emocji, jak również poszukiwanie skutecznych sposobów ich regulacji. Badania wskazują, że również w tym przypadku sprzyjający jest
otwarty styl komunikacji (Laible i Panfile, 2009). W tym kontekście podkreśla się znaczenie dialogu, w którym udział obu partnerów jest wyrównany, choć osoba bardziej doświadczona (dorosły) pełni rolę przewodnią, strukturyzując i organizując wypowiedzi dziecka oraz dostarczając niezbędnych wyjaśnień (Oppenheim i Koren-Karie, 2009). Warto również podkreślać pozytywny aspekt sytuacji, np. poradzenie sobie
przez dziecko z negatywną emocją czy rozwiązanie konfliktu, zamiast wyolbrzymiania i podkreślania trudności czy niepowodzenia dziecka.
Nie unikaj trudnych tematów
Zwykle potrzebę porozmawiania z dzieckiem na temat emocji odczuwamy w sytuacji, gdy jego zachowanie (np. sposób wyrażania emocji, czy trudności w zakresie kontroli emocjonalnej) w wyraźny sposób stoi w sprzeczności z naszymi oczekiwaniami i przyjętymi zasadami. Jest to naturalne, ponieważ emocje pozytywne zwykle nie powodują przekroczenia norm społecznych. Jednak nawet w sytuacji, gdy normy społeczne nie zostały przekroczone, a dziecko przeżywa negatywne emocje (np. smuci się
po utracie bliskiej osoby), warto, by jego przeżycia stały się tematem dialogu. (…)
Wiecej przeczytacie w artykule Małgorzaty Stępień-Nycz „Jak rozmawiać z dziećmi o emocjach?”wW najnowszym wydaniu (11/2012) „Wychowania w Przedszkolu”.
Źródło: http://www.edupress.pl/warto-przeczytac/art,255,jak-rozmawiac-z-dziecmi-oemocjach.html
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59
Gminny Zespół Szkół w Bielanach Wrocławskich
[/acctab]
{/jgaccordion}
[/tab]{/jgtabber}
http://www.szkola.sisco.pl
Kreator PDF
Utworzono 8 March, 2017, 23:59