kliknij i zobacz

Dr inż. Florian Kukla
sp. z o.o.
ul. Powstańców Śl. 116
53-333 Wrocław.
Zagrożenia pożarowo – wybuchowe w procesach technologicznych i obiektach
oczyszczalni ścieków (wysypisk).
Zagrożenie pożarowe i wybuchowe, ale i toksyczne związane jest z procesami fermentacyjnymi
zachodzącymi w osadzie, który jest normalnym składnikiem ścieków komunalnych, rolniczych
i przemysłowych (zwłaszcza z przemysłu spożywczego). Zjawisko to pojawia się w sposób naturalny
i kontrolowany w oczyszczalniach ścieków, ale nie można go całkowicie wykluczyć w kanalizacji, gdzie
w różnych urządzeniach (komorach, przepompowniach, itp.) może dojść do awaryjnego zatrzymania
osadów na okres wystarczająco długi do rozpoczęcia procesów fermentacyjnych.
Pierwsze, udokumentowane obserwacje naukowe dotyczące tego zjawiska datowane są na 1868 rok.
Wówczas to E. Bechamp, prowadząc doświadczenia związane z fermentacją alkoholową sacharozy i skrobi
zauważył, że w osadzie hodowli rozwijały się mikroorganizmy i wydzielał się gaz, w skład którego wchodził
metan i ditlenek węgla. Obecnie FERMENTACJA METANOWA definiowana jest jako zespół beztlenowych
procesów biochemicznych, w których wielkocząsteczkowe substancje organiczne (głównie węglowodany,
białka i tłuszcze oraz ich związki pochodne) są rozkładane do alkoholi lub niższych kwasów organicznych
oraz metanu, ditlenku węgla i wody.
Proces ten składa się z czterech faz:
• faza hydrolityczna (związki organiczne, czyli białka, węglowodory, tłuszcze, ulegają reakcjom
hydrolizy przy katalitycznym udziale enzymów bakterii z grupy względnych beztlenowców)
• faza acidogenna (produkty hydrolizy przetwarzane są przez fakultatywne bakterie acidogenne do
prostych kwasów organicznych, alkoholi, aldehydów oraz wodoru i dwutlenku węgla)
• faza octanogenna (kwasy organiczne rozkładane są do kwasu octowego dzięki współpracy różnych
gatunków bakterii)
• faza metanogenna (bakterie metanowe przetwarzają produkty poprzednich faz: kwas octowy,
dwutlenek węgla i wodór na metan)
• czas generacji mikroorganizmów pierwszych trzech faz wynosi kilkanaście minut, natomiast czas
generacji bakterii metanogennych kilkadziesiąt do kilkuset godzin.
Fermentacja tym różni się od kompostowania, że prowadzona jest w zamkniętych komorach bez dostępu
powietrza. Temperatura podczas fermentacji wynosi ok. 35 oC lub ok. 55 oC. W rezultacie produktami
rozkładu substancji organicznych są biogaz i naturalny nawóz.
Zaletami technologii fermentacji metanowej są:
• produkcja biogazu będącego odnawialnym źródłem energii
• nie jest potrzebna tak wielka ilość terenu
• nie jest tak uciążliwa dla środowiska
• mniejsza energochłonność
• lepsze warunki oczyszczania końcowych produktów
Proces fermentacji metanowej jest także wykorzystywany w technologii unieszkodliwiania odpadów
w pryzmach energetycznych. Polega to na wydzielaniu kwater na składowisku, a w nich układane są
instalacje odgazowujące oraz nawadniające. Eksploatacja gazu odbywa się po szczelnym przykryciu pryzm
i osiągnięciu po 6 miesiącach stabilnej fazy fermentacji.
Odpowiednimi warunkami są: rozdrobnienie odpadów, ustalenie właściwego stosunku węgla do azotu
(60:1 ÷ 40:1), wilgotność 60-70%, odczyn pH ok. 7 oraz podgrzewanie pryzmy w pierwszym okresie do
55 oC. Warunki te powodują, że rozkład substancji organicznej następuje o wiele szybciej niż na
składowisku odpadów. Po upływie 5 lat pryzma zostaje odsłonięta a przefermentowana masa po
oczyszczeniu może być już wykorzystywana jako nawóz.
Skład biogazu
Nieoczyszczony biogaz składa się w ok. 65% (w granicach 50-75%) z metanu i w 35% z ditlenku węgla oraz
domieszki innych gazów (np. siarkowodoru, tlenku węgla), jego wartość opałowa waha się w granicach
17÷27 MJ/m3 (w warunkach normalnych, czyli 0 °C i 105 Pa) i zależy głównie od zawartości metanu.
Skład biogazu
Składnik
[%]obj
metan, CH4
55-75
ditlenek węgla, CO2
25-45
azot, N2
0-0,3
wodór, H2
1-5
siarkowodór, H2S
0-3
tlen, O2
0,1-0,5
Siarkowodór, sulfan, H2S - nieorganiczny związek chemiczny; w warunkach normalnych jest to bezbarwny,
palny gaz, którego silny, charakterystyczny zapach zgniłych jaj jest wyczuwalny w bardzo niewielkich
stężeniach. Próg wyczuwalności siarkowodoru w powietrzu to od 0.0007 do 0,2 mg/m³. Powyżej 4 mg/m³
zapach jest odczuwany jako bardzo silny, jednak przy jeszcze wyższych stężeniach, przekraczających 300
mg/m³ staje się niewyczuwalny z powodu natychmiastowego porażenia nerwu węchowego. Siarkowodór
jest silnie trujący. Jako stężenie niebezpieczne dla zdrowia przyjmuje się 6 mg/m³. Stężenie 100 mg/m³
powoduje uszkodzenie wzroku, natomiast przy stężeniu powyżej 1 g/m³ (DGW – 60 g/m3) śmierć może
nastąpić już w wyniku zaczerpnięcia jednego oddechu. Niebezpieczeństwo zatrucia siarkowodorem
zachodzi m.in. podczas prac związanych z opróżnianiem szamba, wierceniem i kopaniem studni,
wchodzeniem do studni, studzienek kanalizacyjnych lub niewentylowanych korytarzy podziemnych.
Na składowiskach odpadów biogaz wytwarza się samoczynnie, stąd nazwa gaz wysypiskowy. Obecnie na
wysypiskach instaluje się systemy odgazowujące. Nowoczesne składowiska posiadają specjalne komory
fermentacyjne lub bioreaktory, w których fermentacja metanowa odpadów odbywa się w stałych
temperaturach 33-37 °C dla bakterii metanogennych mezofilnych, rzadziej 50-70 °C dla bakterii
termofilnych oraz przy pH 6,5 ÷ 8,5 i odpowiedniej wilgotności. Ze składowiska o powierzchni około 15 ha
można uzyskać 20 do 60 GWh energii w ciągu roku, jeżeli roczna masa składowanych odpadów to około
180 tys. ton.
Biogaz powstaje również w sposób naturalny np. na torfowiskach (głównie z celulozy), nazywamy go wtedy
gazem błotnym lub gazem gnilnym.
Czasami biogaz określa się jako agrogaz, zwłaszcza jeżeli uzyskujemy go z gnojowicy lub obornika.
Z 1m³ gnojowicy można uzyskać w przybliżeniu 20 m³ biogazu, natomiast z 1m³ obornika nawet 30m³.
Pozostałość po fermentacji stanowi cenny nawóz.
Zastosowanie biogazu
Biogaz ma szerokie zastosowanie: wykorzystuje się go głównie w Indiach, Chinach, Szwajcarii, Francji,
Niemczech i USA jako paliwo dla generatorów prądu elektrycznego (ze 100 m³ biogazu można
wyprodukować około 540 - 600 kWh energii elektrycznej), jako źródło energii do ogrzewania wody, a po
oczyszczeniu i sprężeniu jako paliwo do napędu silników (instalacje CNG).
Biogaz w Polsce
Do roku 2013 w Polsce planuje się produkować 1 mld3 biogazu m.in. do ogrzewania budynków. Według
Ministerstwa Rolnictwa wprowadzenie tego planu poprawi bezpieczeństwo energetyczne oraz stan
środowiska naturalnego
D
HO
W
A
N
Z
A
B
1
2
Dopływ ścieków
Zrzut z oczyszczalni ścieków
Hala krat i dmuchaw
Piaskownik
11
12
13
14
3
Zbiornik piasku
15
4
5
6
7
Zbiornik skratek
Przelewy
Osadniki wstępne
Pompownia ścieków surowych
7a
8
9
10
K
21b
22
23
24
Świeczka
Budynek administracyjno-socjalny
Garaże
Kotłownia
24a
Skład opału
16
17
18
19
Zagęszczacze osadu
Wiaty magazynowe
Pompownia osadu - wymiennikownia
Budynek energetyczny
Wydzielone komory fermentacyjne stopnia
pierwszego
Szyb instalacyjny
Studnia zbiorcza ścieków
Poletka osadowe
Stacja mechanicznego odwadniania osadu
24b
25
26
27
Komora mieszania
20
Składowisko osadu odwodnionego
28
Komory osadu czynnego z aeratorami
Pompownia osadu nadmiernego i
powrót
Osadniki wtórne
21
Zbiornik gazu
29
Komin
Laboratorium
Warsztat
Zbiorniki ścieków przemysłowych
Pompownia ścieków
przemysłowych
Osadniki ścieków przemysłowych
21a
Odsiarczalnik
30
Magazyn główny
31
Parking
Analiza zagrożenia wybuchem w omawianym przypadku jest stosunkowo prosta gdyż musimy oprzeć ją
o obowiązujące przepisy: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dn. 07.10.1997
r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie
(Dz.U. 1997 nr 132, poz. 877); Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia
01 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji, remontach
i konserwacji sieci kanalizacyjnych (Dz.U. 1993 nr 96, poz. 437); Rozporządzenie Ministra Gospodarki
Przestrzennej i Budownictwa z dnia 01 października 1993 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy
w oczyszczalniach ścieków (Dz.U. 1993 nr 96, poz. 438);
Rozdział 5 (Dz.U. 1997 nr 132, poz. 877);
Bezpieczeństwo pożarowe i zabezpieczenie przed wybuchem
§ 40. Budowle rolnicze powinny być wykonane z elementów budowlanych nie rozprzestrzeniających
ognia.
§ 41. Odległości stanowisk postojowych dla pojazdów samochodowych i samojezdnych maszyn
rolniczych od biogazowni rolniczych powinny wynosić co najmniej 10 m.
§ 42. 1. Dla budowli rolniczych, w których lub wokół których mogą tworzyć się mieszaniny
niebezpieczne palnych gazów lub palnych pyłów z powietrzem, należy wyznaczyć strefy
zagrożenia wybuchem.
2. Wymiary stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi
związanych określa załącznik do rozporządzenia.
3. Dopuszcza się przyjmowanie innych wymiarów stref zagrożenia wybuchem niż określone
w załączniku, o którym mowa w ust. 2, w wypadku zastosowania rozwiązań technicznych
uzasadniających ich przyjęcie zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o ochronie
przeciwpożarowej.
§ 43. 1. W biogazowniach wokół zewnętrznych ścian komór fermentacyjnych i zbiorników
biogazu ustala się strefy bezpieczeństwa w zależności od ich pojemności:
1) do 50 m3
— 3 m,
3
3
2) ponad 50 m do 100 m — 5 m,
3) ponad 100 m3
— 8 m.
2. Strefa bezpieczeństwa powinna być oddzielona ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,5 m
oraz oznakowana tablicami ostrzegawczymi: „Biogazownia. Zagrożenie wybuchem. Używanie
ognia otwartego i palenie tytoniu zabronione".
§ 44. Budowle rolnicze powinny być chronione przed wyładowaniami atmosferycznymi.
WYMIARY STREF ZAGROŻENIA WYBUCHEM DLA BUDOWLI ROLNICZYCH l URZĄDZEŃ BUDOWLANYCH
Z NIMI ZWIĄZANYCH
1) komory fermentacyjne – „strefa 0” w całej komorze nad osadem gnilnym, w komorach przelewowych
i syfonach;
2) wokół nie zapewniających gazoszczelności włazów do komór — „strefa 1” — 3 m;
3) wokół połączeń kołnierzowych gwintowanych i ściskanych rurociągów gazowych, dławic i gniazd
zaworów przy ciśnieniach ponad 2 bary — „strefa 2” — 0,5 m;
4) aparatura kontrolno-pomiarowa, filtry w pomieszczeniach — „strefa 2” całe pomieszczenia;
5) filtry w pomieszczeniach wyposażonych w eksplozymetry i wentylację mechaniczną awaryjną — nie
wyznacza się;
6) wokół zaworów bezpieczeństwa — „strefa 1” — 5 m;
7) wokół przewodów odpowietrzających i wydmuchowych „strefa 1” „strefa 1” o promieniu 5 m, przy
czym 1 m w dół, 10 m w górę;
8) pomieszczenia sprężarek biogazu — „strefa 1” w całym pomieszczeniu;
9) pomieszczenia sprężarek biogazu wyposażone w eksplozymetry i wentylację mechaniczną awaryjną —
„strefa 1” — 0,5 m wokół możliwych źródeł wydzielania.
Pamiętać jednak trzeba o tym, że wiedza techniczna poczyniła znaczne postępy i należy ją wykorzystać
w celu realizacji podstawowej zasady przy projektowaniu: projekt powinien zawierać rozwiązania
technicznie i ekonomicznie uzasadnione dla inwestora. Dlatego też polecam skorzystanie z zasad wiedzy
technicznej naszych sąsiadów, którzy mają największe doświadczenie w tym temacie:
[1] „Zasady wyznaczania stref zagrożenia wybuchem” na podstawie wytycznych zabezpieczenia
przeciwwybuchowego RFN „Explosionsschutz-Richtlinien, Hauptverband der gewerblichen
Berufsgenossenschaften, Ausgabe 3/85” – wydane przez SIiTP Oddział w Poznaniu.
[2] BGR 104: „Explosionsschutz-Regeln. Sammlung technischer Regeln für das Vermeiden der Gefahren
durch explosionsfähige Atmosphäre mit Beispielsammlung” dostępne na stronie:
http://www.gasbehaelter.de/PDFs/BGR-104.pdf .
1. Oczyszczalnie ścieków, kanalizacja ściekowa i odwodnienia miejscowe:
1.1. Odprowadzanie ścieków nieoczyszczonych:
1.1.1. Zamknięte kanały ściekowe, studzienki ściekowe oraz wejścia do komór, w których znajdują się
ścieki.
Jeżeli powyżej lustra cieczy możliwe jest wytworzenie się mieszaniny wybuchowej palnych par
cieczy lub mieszaninę wybuchową mogą wytworzyć wydzielające się gazy, przy zapewnieniu WN wyznacza się „strefę 1” w całym pomieszczeniu, przy zapewnieniu WM - strefy zagrożenia wybuchem nie
wyznacza się.
1.1.2. Zamknięte pomieszczenia odpowietrzania przewodów kanalizacyjnych.
Jeżeli możliwe jest wytworzenie się mieszaniny wybuchowej, przy zapewnieniu WN - wyznacza się
„strefę 1” w całym pomieszczeniu.
1.1.3. Pomieszczenia sąsiadujące z pomieszczeniami wymienionymi w pkt. 1.1.1 i 1.1.2.
W pomieszczeniach sąsiadujących, znajdujących się na trasie kanalizacji, połączonych
z pomieszczeniami wymienionymi w pkt. 1.1.1 i 1.1.2 nie zamkniętymi otworami - wyznacza się „strefę 1”
w całym pomieszczeniu, przy zapewnieniu WM - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
W pomieszczeniach sąsiadujących, znajdujących się na trasie kanalizacji, połączonych
z pomieszczeniami wymienionymi w pkt. 1.1.1 i 1.1.2 drzwiami wyposażonymi w samozamykacze, przy
zapewnieniu WN - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.2. Oczyszczalnie ścieków:
1.2.1. Zamknięte pomieszczenia z urządzeniami znajdującymi się na trasie kanalizacji oraz takie, przez które
przepływają ścieki (np. osadniki, piaskowniki, zbiorniki akumulacyjne).
Jeżeli powyżej lustra cieczy możliwe jest wytworzenie się mieszaniny wybuchowej, przy
zapewnieniu WN - wyznacza się „strefa 1” w całym pomieszczeniu, przy zapewnieniu WM - wyznacza się
„strefę 2” w całym pomieszczeniu.
1.2.2. Elementy oczyszczalni (najczęściej nadziemne) na trasie kanalizacji, przez które przepływają lub są
w nich oczyszczane ścieki (np. kolektory, kraty, sita).
Jeżeli powyżej lustra cieczy możliwe jest wytworzenie się mieszaniny wybuchowej wyznacza się
w całym pomieszczeniu „strefę 1”.
Przy zapewnieniu WN - „strefa 1” obejmuje przestrzeń jedynie do górnej krawędzi koryta,
natomiast w pozostałej części pomieszczenia wyznacza się „strefę 2”. Przy zapewnieniu WM - całe
pomieszczenie obejmuje „strefa 2”.
Jeżeli ścieki odprowadzane są długimi, otwartymi przewodami do miejsc ich oczyszczania i należy
wykluczyć w pomieszczeniach wytworzenie się mieszaniny wybuchowej, przy zapewnieniu WN - strefy
zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.2.3. Elementy oczyszczalni na trasie kanalizacji, wnętrza urządzeń, zbiorników i przewodów ściekowych,
w których znajdują się ścieki lub osad ściekowy.
W przypadku dłuższego magazynowania ścieków, występuje możliwość wydzielania się z nich gazu
gnilnego i wytworzenie się mieszaniny wybuchowej - wówczas wyznacza się „strefę 1” w całym
pomieszczeniu lub urządzeniu.
W pomieszczeniach lub urządzeniach sąsiadujących z pomieszczeniami wymienionymi wyżej,
połączonymi z nimi nie zamykanymi otworami - wyznacza się strefę „strefę 1” w całym pomieszczeniu lub
urządzeniu.
W pomieszczeniach zlokalizowanych na ciągach kanalizacyjnych, połączonych z wnętrzem aparatów
kolektorów i przewodów, nad zamkniętymi pompowniami ścieków i osadów ściekowych, przy zapewnieniu
WN - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
W przypadku otwartego połączenia (np. łącznika) zalecane jest stosowanie wentylacji mechanicznej
(WM) - wówczas strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.2.4. Otwarte elementy oczyszczalni na zewnątrz.
Jeżeli w wyniku napowietrzania ścieków wytworzenie się mieszaniny wybuchowej jest
uniemożliwione - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.3. Oczyszczanie ścieków wraz z wytworzeniem gazów fermentacyjnych (biogazu):
1.3.1. Komory fermentacyjne (gnilne), znajdujące się w ciągu technologicznym oczyszczalni. Podczas
prawidłowej eksploatacji komory, mieszanina wybuchowa nie powinna się w niej wytworzyć.
W przypadku otwarcia komory fermentacyjnej, po jej całkowitym lub częściowym opróżnieniu,
możliwe jest wytworzenie się mieszaniny wybuchowej, wówczas wyznacza się „strefę 0” w całej komorze
nad osadem gnilnym.
Jeżeli wytworzenia się mieszaniny wybuchowej można uniknąć poprzez inertyzację (I) - strefy
zagrożenia wybuchem w komorze nie wyznacza się.
W pomieszczeniach połączonych z komorami fermentacyjnymi niezamkniętymi otworami
eksploatacyjnymi lub kontrolnymi – wyznacza się „strefę 1” w całym pomieszczeniu, przy zapewnieniu WM
- strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.3.2. Pomieszczenia lub przestrzenie wokół dzwonów gazowych w komorach fermentacyjnych (gnilnych).
Jeżeli zgodnie z wymaganiami dzwony gazowe są całkowicie : szczelne, to przy zapewnieniu WN strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
W pomieszczeniach znajdujących się przy otwartych otworach eksploatacyjnych lub kontrolnych
wyznacza się „strefę 1” w całym pomieszczeniu, przy zapewnieniu WM - strefy zagrożenia wybuchem nie
wyznacza się.
W przestrzeniach znajdujących się przy otwartych otworach eksploatacyjnych lub kontrolnych poza
pomieszczeniami, przy zapewnieniu WN - wyznacza się „strefę 1” - 3 m.
1.3.3. Urządzenia zawierające gaz fermentacyjny (gnilny). Oczyszczanie gazu fermentacyjnego (gnilnego).
W przypadku urządzeń z gazem fermentacyjnym, z otwartymi zamknięciami wodnymi i możliwością
wydzielania się gazu fermentacyjnego na zewnątrz w wyniku przebicia zamknięcia wodnego, powodującą
wytworzenie się mieszaniny wybuchowej, wyznacza się:
- w pomieszczeniach - „strefę 1” w całym pomieszczeniu,
- na zewnątrz, przy zapewnieniu WN - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.3.4. Urządzenia w pomieszczeniach, zawierające gaz fermentacyjny, otwierane w trakcie eksploatacji.
Jeżeli w trakcie normalnej pracy urządzenia mogą być otwierane (filtry żwirowe, ceramiczne itp.)
przy zapewnieniu WN - wyznacza się „strefę 1” w całym pomieszczeniu.
Jeżeli zachodzi konieczność otwierania aparatury w czasie pracy, należy zastosować wszelkie środki
zapobiegające wytworzeniu się mieszaniny wybuchowej, zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz aparatury.
W takich przypadkach, przy zapewnieniu I lub WM wraz z zabezpieczeniami określonymi w rozdz. E 1.3.1 strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
Jeżeli aparat jest otwierany w czasie eksploatacji, mieszanina wybuchowa może występować na
skutek przedostania się powietrza do wnętrza aparatu i wewnątrz aparatu wyznacza się „strefę 1”, a na
zewnątrz aparatu przy zapewnieniu WN - „strefę 1” - 3 m.
1.3.5. Urządzenia nie zabezpieczone antykorozyjnie, zlokalizowane w zamkniętych pomieszczeniach,
w których nie występują czynniki powodujące korozję (np. liczniki gazu w blaszanych obudowach).
Przy zapewnieniu WN, wyznacza się „strefę 2” w całym pomieszczeniu. Przy zapewnieniu EW wraz
z WM - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się,(element pomiarowy eksplozymetru należy umieścić
w bezpośrednim sąsiedztwie punktów, w których na podstawie doświadczenia, mogą pojawić się pierwsze
wżery korozyjne).
1.3.6. Urządzenia z gazem gnilnym zlokalizowane na zewnątrz. We wnętrzu aparatów, jeżeli możliwe jest
przedostanie się tam powietrza - wyznacza się „strefę 0”, przy zapewnieniu I lub ZK wraz
z zabezpieczeniami określonymi w rozdz. E 3.4 - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
Na zewnątrz aparatury, przy zapewnieniu WN - wyznacza się „strefę 1” - 3 m, przy- zapewnieniu I
strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.3.7. Sprężanie gazu gnilnego.
Jeżeli możliwe jest wytworzenie się w pomieszczeniu mieszaniny wybuchowej na skutek
nieszczelności (np. przy wałach sprężarek), przy zapewnieniu EW - strefy zagrożenia wybuchem nie
wyznacza się, poza bezpośrednim sąsiedztwem źródła wydzielania, zgodnie z E 1.4.e.
Przy zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń konstrukcyjnych (np. maszyny bezdławikowe,
gazoszczelne przepusty wałów) określonych w rozdz. E 1.3.2. - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza
się.
W przypadku urządzeń ustawionych na zewnątrz, przy zapewnieniu dobrego, naturalnego
przepływu powietrza - strefy zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
1.3.8. Urządzenia do regulacji ciśnienia gazu fermentacyjnego (gnilnego) - zgodnie z pkt. dotyczącym
gazowni.
1.3.9. Zbiorniki gazu fermentacyjnego (gnilnego) - zgodnie z pkt. dotyczącym gazowni.
1.3.10. Pochodnie gazu.
Przy zapewnieniu środków zabezpieczających określonych w rozdz. E 1.3.2 wraz z E 3.4 - strefy
zagrożenia wybuchem nie wyznacza się.
Pochodnie gazu muszą być wyposażane w automatyczne urządzenia zapłonowe oraz urządzenia
zapobiegające cofnięciu się płomienia.
1.3.11. Pomieszczenia dla urządzeń opalanych gazem.
Przy zapewnieniu środków zabezpieczających określonych w rozdz. E 1.3.2 - strefy zagrożenia
wybuchem nie wyznacza się. Urządzenia powinny być wyposażone w automatyczne zespoły zapłonowe
i urządzenia zapobiegające cofnięciu się płomienia oraz zabezpieczone na wypadek spadku ciśnienia lub
przerwy w dopływie gazu.
W moich dotychczasowych kontaktach z tym problemem najczęściej spotykam się z literalnym
stosowaniem wyżej cytowanych przepisów i wytycznych na etapie projektowania, co niestety skutkuje
przesadnym zabezpieczeniem instalacji i narażaniem inwestorów na zbędne wydatki.
Najczęściej spotykane błędy to:
• wyznaczenie strefy zagrożenia wybuchem przy w pełni zautomatyzowanych pochodniach;
• wyznaczenie strefy zagrożenia wybuchem przy mokrych absorberach siarkowodoru;
• wyznaczenie stref zagrożenia wybuchem na wszystkich połączeniach kołnierzowych;
• wyznaczenie strefy zagrożenia wybuchem na gazoszczelnych sprężarkach gazu wyposażonych
w eksplozymetry i wentylację mechaniczną.
Jak wynika z przedstawionego materiału do problemu zagrożenia wybuchem w przypadku oczyszczalni
ścieków (również zgazowywania wysypisk) należy podchodzić indywidualnie nie zapominając o postępie
technicznym w tym temacie – bo niestety nasze przepisy są już przestarzałe.
FK.