Przelewy natychmiastowe na świecie – wciąż wyjątek nie reguła

TECHNOLOGIE - KIR
Przelewy natychmiastowe na świecie
– wciąż wyjątek nie reguła
W swoim ostatnim raporcie Global Payment
Systems Analysis eksperci
firmy doradczej Lipis Advisors1, wśród najbardziej
zaawansowanych technologicznie rozwiązań w zakresie rozliczeń wymieniają, obsługiwany przez KIR,
system płatności natychmiastowych Express Elixir.
Autorzy raportu poddali
szczegółowej analizie
systemy umożliwiające
realizację przelewów międzybankowych, dostępne dla klientów banków
w kilkudziesięciu krajach.
Polska znalazła się w elitarnym gronie kilkunastu
państw, w których można
korzystać z przelewów
natychmiastowych.
1
Global Payment Systems Analysis,
2014, Lipis&Lipis GmbH
Przelewy natychmiastowe to
usługa, która jest ceniona przez
użytkowników ze względu na
możliwość przekazania pieniędzy w czasie liczonym w sekundach, pomiędzy rachunkami
prowadzonymi w różnych bankach. – Dla wielu osób ważne
jest to, że przelew w systemie
Express Elixir wykonać można o każdej porze dnia i nocy,
także w niedzielę lub w święta
– mówi Grzegorz Leńkowski,
Dyrektor linii biznesowej płatności natychmiastowe w KIR.
Polacy bardzo szybko przekonali się do korzyści płynących
z przelewów w systemie Express
Elixir. W pierwszym miesiącu po
udostępnieniu systemu takich
przelewów było niespełna tysiąc,
już po roku ich liczba wzrosła do
ponad 26 tys. miesięcznie, a po
dwóch latach osiągnęła prawie
80 tys. miesięcznie. W styczniu
2015 r. klienci banków zlecili ponad 107 tys. przelewów natychmiastowych na kwotę przekraczającą 422 mln zł. W stosunku
do stycznia 2014 r., wzrosła zarówno ich liczba, jak i wartość
– odpowiednio o 172 proc. i 71
proc. W styczniu br. zanotowano
również najwyższą dzienną liczbę transakcji od momentu uruchomienia systemu – w piątek,
9 stycznia, rozliczono 6,7 tys.
tego typu przelewów. – Najbardziej dynamiczny rozwój w rozliczeniach widoczny jest w kwartalnych statystykach systemu
Express Elixir, gdzie obserwujemy wzrosty o 20–30-proc. zarówno wartościowo, jak i wolu-
104
menowo – mówi G. Leńkowski.
– Mając na uwadze planowane
wdrożenia w kolejnych bankach,
a także poszerzanie dostępności
tej usługi z uwagi na realizowane, przy współpracy z firmą PSP,
płatności mobilne typu P2P, spodziewamy się utrzymania tej dynamiki w kolejnych kwartałach –
przewiduje G. Leńkowski.
Luksus dostępny dla nielicznych
Możliwość przelewania pieniędzy
w czasie rzeczywistym nie wydaje się czymś wyjątkowym, kiedy
do współczesnych standardów
należy komunikacja on-line czy
transmisje live z wydarzeń dziejących się tysiące kilometrów od
nas. Tymczasem z analizy systemów rozliczeniowych przeprowadzonej przez ekspertów Lipis
Advisors w kilkudziesięciu krajach na całym świecie wynika,
że przelewy natychmiastowe nie
są standardową usługą bankową
nawet w najbardziej rozwiniętych państwach. Takie rozwiązanie jest w tej chwili dostępne zaledwie w 14 krajach na świecie,
a w 4 kolejnych trwają prace nad
jego uruchomieniem. Do nieoczywistego grona liderów należą
Meksyk, Brazylia, Chile, Indie,
RPA i Nigeria. A w Europie takie systemy mają jedynie Wielka
Brytania, Polska, Szwecja i Szwajcaria. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że rozwiązania stosowane w części tych krajów, np.
w Meksyku i w Szwajcarii, to systemy klasy RTGS (Real-Time Gross
Settlement), prowadzone przez
banki centralne, analogiczne do
systemu SORBNET2 obsługiwanego przez NBP. Dlatego też np.
Szwajcarzy mają dostęp do przelewów natychmiastowych jedynie
od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00–16.15.
W Ameryce Południowej podobne rozwiązanie dostępne
jest w Chile i w Brazylii już od
2008 r. Brazylia przelewy natychmiastowe realizuje w ramach Sirtraf – jednego z dwóch
posiadanych systemów rozliczeniowych. Codziennie przetwarza się tam około 700 tys. takich
transakcji. Zaskoczeniem może
być fakt, że jeden z bardziej zaawansowanych technologicznie
systemów płatniczych funkcjonuje w Nigerii. Ogromna skala
oszustw finansowych popełnianych w tym kraju zmobilizowała nigeryjski bank centralny do
zainwestowania w nowoczesne
technologie, utrudniające przeprowadzanie nielegalnych operacji. Na kontynencie afrykańskim oprócz Nigerii, przelewy
natychmiastowe realizowane
w ciągu 60 sekund są dostępne jeszcze tylko w RPA. Z kolei w Azji swoim klientom oferują je jedynie banki w Indiach
i w Japonii.
A w Europie? Tu standardy wyznacza Wielka Brytania, gdzie
ostatnio wprowadzono system
Paym, który umożliwia dokonywanie przelewów natychmiastowych za pomocą telefonu. Co
trzeci z wykonywanych tam przelewów jest realizowany w czasie
rzeczywistym. Także Szwedzi
miesięcznik finansowy BANK | marzec | 2015
TECHNOLOGIE - KIR
SYSTEMY PRZELEWÓW NATYCHMIASTOWYCH NA ŚWIECIE
Express Elixir
W przygotowaniu
Funkcjonujące
wprowadzili u siebie mobilne
płatności natychmiastowe – system Swish, umożliwiający realizację transakcji tylko poprzez
numer telefonu, a obecnie prowadzą prace nad rozwojem tego
systemu z wykorzystaniem numeru rachunku bankowego.
Z kolei w Szwajcarii – mimo
że system przelewów natychmiastowych (klasy RTGS) działa już od 1980 r. i choć istnieje
tam również techniczna możliwość dokonywania takich operacji za pomocą urządzeń mobilnych – żaden bank nie oferuje
w tej chwili takiej możliwości.
Polska w światowej awangardzie
– Express Elixir stał się punktem odniesienia dla tych krajów, które rozważają wdrożenie
płatności natychmiastowych,
o czym świadczą liczne kontakty KIR z izbami rozliczeniowymi
w Europie, jak i spoza sta-
rego kontynentu – zaznacza
G. Leńkowski. W czasie grudniowego spotkania Euro
Retail Payments Board (ERPB)
– zespołu ekspertów, działającego pod przewodnictwem Europejskiego Banku Centralnego (European Central Bank), za
jeden z priorytetów w rozwoju
płatności detalicznych w Unii
Europejskiej uznane zostało
uruchomienie transgranicznego
systemu płatności natychmiastowych w euro. Polscy eksperci ze
strony KIR aktywnie uczestniczą
w pracach nad interoperacyjnością płatności natychmiastowych
w Europie, dzieląc się już posiadanym doświadczeniem.
Express Elixir a BLIK
Od końca 2013 r. KIR uczestniczy w pracach nad jednolitym
standardem płatności mobilnych, tworzonym przez spółkę Polski Standard Płatności.
KIR odpow iada za obsł ugę
przepływów finansowych w ramach uruchomionego w pierwszych dniach lutego br. systemu
BLIK, czyli rozrachunek płatności mobilnych realizowanych
w terminalach płatniczych, bankomatach i w internecie. W rozrachunku płatności w systemie
BLIK wykorzystywany jest system Elixir, natomiast obsługa płatności mobilnych typu
P2P, czyli pomiędzy odbiorcami indywidualnymi, będzie realizowana za pośrednictwem
systemu Express Elixir z wykorzystaniem prowadzonej przez
PSP bazy aliasów. Płatność typu
P2P będzie można zlecić na numer telefonu, który – dzięki bazie aliasów – zostanie zamieniony na odpowiadający danemu
numerowi telefonu numer rachunku bankowego (NRB) odbiorcy i następnie przetworzony
w systemie Express Elixir.
105
KIR zapewnia
infrastrukturę rozliczeń
Polski sektor bankowy korzysta z zaawansowanych technologicznie rozwiązań. Obok dostępnych od 2012
r. przelewów natychmiastowych,
od wielu lat standardem są w Polsce przelewy w złotych rozliczane
w systemie Elixir oraz przelewy
w euro w systemie Euro Elixir. KIR
jest również operatorem systemu
bezpośrednich płatności internetowych Paybynet. Oprócz udostępniania systemów rozliczeniowych dla
banków, KIR oferuje także usługi
SWIFT, podpis elektroniczny Szafir,
a także w ramach aplikacji Ognivo
rozwiązania usprawniające komunikację między bankami i uprawnionymi podmiotami. Z bezpiecznych i innowacyjnych usług
świadczonych przez KIR korzystają m.in. banki, administracja publiczna, firmy działające w obszarze
e-commerce oraz ich klienci. ▪
Więcej informacji na kir.pl
aleBank.pl