5pis treści - Księgarnia Internetowa Grzbiet.pl

Transkrypt

http://grzbiet.pl/ksiazki/wojna-wszystkich-ze-wszystkimi-bialorus-1941-1944
Wojna wszystkich ze wszystkimi. Białoruś 1941-1944
5PIS TREŚCI
Wstęp
............................................................................................................................. 7
Pierwsze miesiące wojny niemiecko-radzieckiej na Białorusi .................................... 23
Niemieckie panowanie na Białorusi ........................................................................... .49
w polityce władz sowieckich ......................................................................... 89
l. Próby powołania białoruskiej armii sowieckiej ............................................. 89
2. Sowieckie wojsko i państwo podziemne na Białorusi ................................... 97
Białoruś
Obóz narodowy. Walka o białoruskie państwo .......................................................... 125
................................................. 167
Stosunki narodowościowe w okupowanej
Białorusi
Prowincja i stolica- obrazy okupacyjnej
codzienności
na Białorusi ...................... 199
Zakończenie ............................................................................................................... 223
Wykaz źródeł i literatury ............................................................................................ 227
Archiwalia ........................................................................................................ 227
Dokumenty drukowane .................................................................................... 227
Opracowania naukowe ..................................................................................... 228
Relacje, wspomnienia, pamiętniki .................................................................... 233
Materiały publicystyczne ................................................................................. 234
Publikacje internetowe ..................................................................................... 234
Indeks osób (alfabet łaciński) .................................................................................... 235
Indeks osób (cyrylica) ................................................................................................ 239
Indeks miejsc ............................................................................................................. 241
Książki historyczne
Księgarnia Internetowa Grzbiet
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Wojna wszystkich ze wszystkimi.
Białoruś
1941-1944
)f(aMoiiuiH 5iHKa, 3 nepWIC&lmaza, [s:] !lec adHazo naKaJleHHi. YcnawiHbl, l>enacmK 1996.
)l{yKOB reoprHH, BocnOMUHaHUJI u po3MblUI.JieHUR, MocKBa 1971.
Ja Ó3RPJICG_VHYIO He3aJ/eJICHaC1.f& 5eJtapyci, pJ.n. IsaH KacSIK, JloH.naH 1960.
KaeMosi 'l ,l.l,3MiTJJbi, Ja 60fl&HYIO i cy6epeHHylo 5eJtapyc&, BiJibHSI 2006.
KineJib 51yxiM, JniJoÓbl, New York 1998.
KywaJib <l>paHu, Cnpo6&! cm6apeHHJI 5eJtapycKaza 60ucKa, MeHCK 1999.
0a3bHSIK 3SIHOH, fymapKi 1 AHmoHaM lllyKeJtOUI.{e.w, Bapwasa-BiJihHJI 2003.
flaKaJ/eH He 60UH&l. lllmod3eHHae JICbll.fl.fe ÓeJtapycaj 5e.7acmo'I'I&IHbl ,v nepbiJló 6aUHbl
i arynal.{bli (1939-1944), pJ.n. BiTaJib Jly6a, 6eJiaCToK 2003.
OoHoMapeHKO naHTeJieHMOH, BceHapOOHOJI 6op6a 6 lllblHY He.ltC1.fKO-cjJOUIUC/llCKUX
3ax6am'luKo6/94/-1944, MocKsa 1986.
n paKanosi 'l IOCTbiH, na JICbl1.{1.{e6blX Cl.feJICKOX, [s:] !lec adHazo naKa?eHHJi. YcnauiHbl.
Białystok 1996.
CąecHOSH'I HHKOJiaii, JanucKu aKmepa u napmu3aHa, MHHCK 1976.
TapawKeBi'l opaHicnay, Ayma6iRzpacjJiR, "Cnall'lb!Ha", 1996. nr 4.
lllse.n BiKTap, Y P,pyzy10 cyc6em11y10, [s:] flaKa?eHHe 6auHbl. lllmodJeHHae JICbł!Jl/e
6e.~apycaj 5e.7acmo'l'lblHbl_V nepb!JIÓ 6QUHbl i a~<.yna1.fbli ( 1939-/944). pJLl. BiTa.ab
Jly6a, ÓeJiaCTOK 2003.
5ipMaJIKOSi'l BHKTop, Ha JICbl1.fl!e6bLX X6a7R.X, [s:] Jlec aÓHazo nam1eHHJ1. YcnalliHbl.
ÓeJiaCTOK 1996.
Materiały publicystyczne:
ra.nneycKi BiHuyK, AHi KaltyHi3, aHi ifJau.tbl3.\l, ,J)enapycKi <jJpoHT", nr 2 ( 11 ), 05.02.193'
ra.nneycKi BiHUyK, flepaó 6Jl.7iKilli 6blpau.teHHJI.lti, "lieHapycKi <jJpoHT". nr li (45 ).
01.06.1939.
ra.nneycKi BiHUyK, MiJICHapoÓ/Iae naWJICJHHC i óe.wpyCk'QJI cnpa6a, .. 6enapycKi
<jJpOHT", nr 17 (51), 01.09.1939.
CKaJia6aH BiTaJib, C!leÓ ama~taHa CKaltapoxa. "CoseTCKaJI 6enapych", 19 VIII 2000.
nr 203-204.
CRpoó 6e.7apyCKix naWIIIIbLX, .. PaHiua", nr 3. 17.12.1939.
Publikacje internetowe:
5eJtapyCKi IIQ1.fblJIHa7bllbl p33b!CillQIIC l' .:'QObl fl.pycou C\'Cb6CillHGU 6GliHbl, http: '/vialejka. infol 4414-be larusk-nacyyanalny-rezystans-u-gady-drugoy -susvetnay-vayny.
html [29.07.2013].
O. PoMaHbKO. Kopnyc ónoprccKoli ca.\looóopollt>l, http://www.jivebelarus.net history l new-h istory l guard ing- pa rts- from -s elf-defense-to-be larusian-pol ice.
html'~page=2#1nk l [ 14.08.20 14].
36aKyal.{tm: mpa.·eliuR 11.111 notlHII::'. http://minsk-old-new.com/minsk-300 1-ru.htm
[19.07.2013].
MuHcKoe zemmo, http:l/minsk-old-new.com/minsk-2949-ru.htm [l 0.07.20 13].
Cal!biR.q&lla-JKaHawi'lllbiJI ac/1061>1 ,}ICbll!l.fJI (.}ICU311b llace.7eiiWI npu Ok'I\_Vna14uu), http:/,
minsk-old-new.comlminsk-2994-ru.htm [29.07 .20 13].
134
INDEKS OSÓB
(alfabet łaciński)
Abramowa Nadzieja 145
Ackermann Felix 185, 215
Adamowicz Anto n 13 8, 220
Akinczyc Fabian 13, 125-127, 130, 143
Aleksandrowska Łarysa 90, 91
Anisimow Wsiwołod 112
Arciuk 203
Arsieniewaj Natalia 75
Awchimowicz Nikołaj 95
Awiejczuk III
Bach-Zalewski Erich von dem 52, 54
Bajarowicz Klaudia 151
Bakun Michał 108
Balcerek Wiesław 17
Bała Nina 201
Bandera Stefan 181
Barczyk 114
Batarow 114
Baziuk Dymitr 203
Bergman Aleksandra 12
Beria Ławrentij 17
Bemsztajn 36
Bielski Uładzimir l 09
Bieniasz J. 201
Bierut Bolesław 134
Bismarck Otto von 68, l 86
Bojarowicz Włodzimierz 151
Bondariew 112
Bondariewa 28
Bormann Martin 44
Boroweć Taras ,,Bulba" l 8l
Brakel Aleksander 190
Bronikowski Maurycy 183
Budionny Siemion 33
Bułak Mikołaj 151
Burat Franc 183,214
Canawa Ławrentij 25
Chackiewicz Aleksander 17
Chałecki Bary 197
Chaniawko Czesław 128
Chiari Bembard 21,122, 174, 175
Chiniewicz Olga 203
Churchill Winston 70
Chursanawa 27
Ciesielski Stanisław II, 60
Dąbrowski Anatolij 112
Dean Martin l 88
Demidow Mikołaj 125
Demidowicz-Demidecki Adam 131
Dm itrów Edmund l 85
Duchowicz Siergiej 25
Ejdinow Grigorij 27
Elman Andriej 116
Engelhardt Eugen von 49, 81, 126
Engels Fryderyk 68, 70
Erhard 204, 205
Espemberger 206
Figura Marek 167
Filoteusz, abp. (Włodzimierz Narko) 136, 139
Garlicki Andrzej 14
Garnisz Wiaczesław 200
Gilbert Martin 85
Indeks usób
Gii-Rodionow Władimir (patrz Rodionow Wła
dimir)
Gnatowski Michał 167
Godlewski Wincenty 126-130, 133, 136, 139,
142, 147, 149, 163
Goebbels Joseph 63, 65, 197
Goering Herman 42, 79, 80
Goltz Emil 51, 57
Gołąbek 173
Gomółka Krystyna 13
Gorbaczow Iwan 37, 38
Gorbunow Cimafiej 92
GottbergKurtvon53,147, 148,149,151.152.
155, 156, 161, 162
"Góra" ps. (Adolf Pich) 177
Grochotski 169
Grzybowski Jerzy 150, 152, 154, 165
Hajduk Paweł 206
143, 145
Hardzijenka Aleh 218
Hartenszlager Uwe 39
Harun Aleś 68
HieniuszŁarysa 75
Himmler Heinrich 42, 50, 52, 141, 164, 196
Hitler Adolf24, 28, 39, 42, 44, 52, 60, 70, 75.
76, 97, 118. 125, 131, 139. 146, 163,
178,219,223
Hnojowij Iwan 184
Holiing 56
Hańko Michaś
lwaniec Eugeniusz 107
Iwanow Aleksandr l 09
Iwanow 113
Iwanowski Wacław 129, 133. 139, 145, 146.
149, 163
Jagiełło Władysław 186
Jakubowski Husajn 197
Jankowski Jan 20 l
Jasiuczenia Timotiej 38
Jermaczenko Iwan 126, 128, 135-142, 147.
149, lh3
Joffe Emanuila 21, 28, 29, 85
Jorsz SiarhieJ 129
Juchniewicz Konstanty 125
Kalina Jerzy 12
Kalinin Piotr 90, łOI, l 12, l 15
Kalinowski Konstanty l Ił
Kałubowicz Eugeniusz 150
Kałubowicz
Jauhien 145
60, l 94
Kapusta Filip l l l
Kasiak Iwan l 38
Kasper 56
Kawalenia Aleksander 21
Kazlouski Uładzisław patrz Kozłowski
Kamiński Bronisław
Wła·
dysław
Keitel Wilhelm 43, 44, 5 l, 52, 55. 60
Kerner Eryk 62
Kiedrow-Zichman 92
Kisły Ilia 131
KleszczowAleksiej 36. 37
Kluczkow 36
Koch Erich 68. 215
Kocot 173
Koladko Stefan 151
Kolas Jakub 90, 91
Konowt Mieczysław 131
Korża Wasyl 37
Kosmowicz D;mitr (Ozmitryl 129. 131. 134
Kowriżka 33
Kozak Kużma l 03
Kozakow Michaił III
Kozłowski Władysław 1Kazłouski Uładzisław l
13. 125. 136. 139. 220
Kozyr Władimir l 09
Krywaszej Dzmitr 21
Kube Wilhelm 20, 41. 42. 53. 66.6 7. 73. 74. 78.
86.136.138-141,143,145-147.174.196
Kupała Janka 90-92
Kurpienka 94
Kuszel Franciszek 133-135. 139-141. 150.
154. 156-158. lb0-162. 164. lb5
Kusznierow 114
Kuzniecow Fiodor 24
Kuzniecow Igor 1O. 192
"Lech", ps. (JózefŚwidal 121
Lenin (UljanL'W Władimir! 70. 108. 109. 119
Lewand0wski 196
Litwin Aleksy 20. 87
Lohse Heinrich 77. 86
Łagau Anna 203
lastauka Piotr 128
luckicwicz Anton l l
Łupaczew 35
lyczakowska Janina 151
Madajczyk Czesław 54
136
Indeks osób
Majski Iwan (wł. Jan Lachowieckil 132
Makarenko l'vlaksym 34. 35
Makarew 10 35
Makm Mid1aił 2ll
Maknk''" Georgij 93. <l5
Malinin '\ik,lła.J 123
Małas1enk,, 29
~1arks 1\.arol óS. 70
Mendo: Gerhard nm 125
Michaluk Dorota 130
Michnian Władimir 117. li 9
1\likuła Witalis 157. 154
Miller 57
Mironowicz Eugeniusz l 6. 129. 213
~1iszczenko Anton 111
\lołotow \Viaczesław 24. 49. III. 114. 118.
127
Moskale\\ Michaił 35
Mosk in 1\.użma l 04
:'liebe Anhur 52
\ordman Edward 119
\owikow Siarhiej SI
~owikowa T. l. 27. 28
Ogicki Dernetriusz 200
Orłowski łlejtnant) 156
Orsa Piotr 151
Ostrowski Radosław 131}-132. 135. 149-152.
154--156. 162. 163. 165
Peltz 57
Pietrow Ihnat 115
Pilch Adolf 148
Ponomarienko Pantelejmon 19, 25, 26, 29-32.
34--38,89-95, I01-103. 113. 115, 116,
118. 120. 122. 123. 151. 160, 177
Półżencew 35
Prawdzie-Szlaski Janusz 148, 168. 176
Prokopowicz Justynian 148
Pugaczow Michaił I34, 153, 154, I58
Rahneda. księżna połocka 68
Rahula Borys 142. 152
Rawieński Mikola 220
Rein Leonid 187. 188
Ribbentrop Joachim 24, I27
Rodionow Władimir I22, I94
Rodżk.o Wsiewolud I29, 131, 150
Romm Fiodor 28
Roosvelt Theodor 70
Rosenberg Alfred 42, 45, 50, 52, 55, 65, 66, 74,
82.135.136,138,139,143,171,172,187
Rubaszka Konstanty 145
Ruchniewicz Małgorzata 60, 81, 86
Rudling Anders 186. 187, 190
Ryszman 169
Sakowicz Julian 129, 139
Sałauj Alaksiej 75
Sawczuk 28
SchenckendortTa Max Heinrich von 45
Schimans Walter 141
Semiriaga Michaił 133
Serafinowic z Szymon I88
Siadniow Michaś 75
Siańkiewicz Alaksiej 220
Sieiach Wiaczesław 15 I
Sikorski Władysław I14. 115.132
Skaryna Franciszek 74
Skurat Joachim 138
Slepyan Kenneth 36, 38, 89, 93, 98, 99, IOl,
105.106,108, II3
Smajkiewicz Aleksander I96
Smilowickij Leonid (Smilowicki) 85, I89, I90
Smowski Konstanty 62
SobolewskiJury 145, 150
Srebrakawski Aleksander I I
Stalin Józef 9, 10. 24. 25. 27, 30--33, 35, 39,
42,59,68, 70, 73, 75,90, 92,93,95,97,
IOl. 108-I lO. 114. I 19, 139. 141, 160,
162, 178. 190
Stankeras Petras 195
Stankiewicz Jan I29
Statrow 154
Strauch Eduard 67
Strelczyk Borys 128
Swiryd Paweł 151
Szafar Eugenia 203
Szaposznikow Borys 33
Szastok Aleksander 203
Szczaglou-Kulikowicz Mikola 220
Szczors Mikołaj 127-129, 131. 132, 163
Szkiclonek Mikołaj 127, 150
Szkutka Anatol 127, 128
Szreter Hans Joachim 78
Szuchewycz Roman 60, 61
Szukiełojć Anton 129
Szulc Wilhelm 76
Szustyński 26
Szybieka Zachar l 04, l 07
Szynkiewicz Jakub 196, 197
237
---·
Indeks osób
Śleszyński Wojciech 14
Świda Józef 148
Taraszczenko 113
Taraszkiewicz Bronisław 11, 12
Tatarow Jeronij III
Tauber Joachim 185
Timoszenko Siemion 24, 26, 33
Tomaszewski Jerzy li, 12
Tomczuk 115
Traube 204
Turnasz Witold 128, 131, 134
Turnasz Witold 134
Tupiczyn 27
Turanek Jerzy 15, 20, 39, 43, 49, 52, 67, l 00, l 04,
105. 124,129,130, 143,147,148,179
Vakar Nicholas 187
Wasilenia Aleksy 157
Wasilewicz Wital l 08
Wasilewska Wanda 118
Wasiliew Nikołaj III
Wasiluczek Michaił li?. 169
Wasiura Ryhor 62
Weis Juwenalij 92
Werner Rudolf206
Wetzel Erhard 49, 50, 75. 87
Wierzbicki M. 14,15
Wietrow Iwan 112. 113, 124
Wituszka Michał 129
Witwicki 171
Własow Andriej 164, 165. 194
Wolostnikow Fiodor 109
Wudziłowicz Fieodosija 203
Zabejda-Sumicki Michaś 132
Zabiello W. S., 121
Zacharka Wasyl 126
.. Zahrawa" ps. 181
laur 57
Zenner Karl 140. 141
Zielenko Borys 114
Zigar Aleksandr l 08. l 09
Zimianin Michaiłll7. 119. 121
Żamojcin Jan 1-e
Żbikowski Andrzej 186
Żdanowicz MikołaJ 128
Żukow GeorgiJ 23. 33
INDEKS OSÓB
(cyrylica)
o\!J.a.MywKo BnanHMHp 83, 84, 181
.<\K)'JlaKacryn20. 169,171,179
AHiW)YCKa.sl A.~eHa 132
AILlpees B.n. 220
168, 174, 175, 177. 179
212
De..'UieB A.B. 133, 134, 199, 208. 211
l>oH!lapeHKO HHKOJJail 83, 84
l>oTBHHHHK Mapar 189
l>paKeJlh fu1~KCaH!lp l 06, 190
l>phli<Ll3iH Oerp 99, 117. 176, 177
I>yóHhiC Ap)'Hac 60
liapaóaw
Bi~>-rop
)l(yKOB fpHrOpHH 19, 23
)l(yMaph Cepreil 64, 221
laropyJJhKO MaKCHM 79
3!laHoycKi RHKa 212
3~niHcKi RH 212
l>enaKaJosią HanJe~.
BacineycKaJI HoHa l O
BacimoąeK MiKanail 177
BawKesią AH.ilp)H 126, 142
BoilHo HiHa 59
BopOHKOBa HpHHa 216, 219.221
faóep3p )phiX 46, 105, 107,209
fap113ieHKa Aner 127,217,218
fapnHw.~erep YsJ 39, 40,216,219
fphiÓoycKi IOphi43
r pblrapyKa ~K)'Óa 212
fpJóeHh ~ayreH 79, 82,215,216
)lbiH MapuiH l 08, 135, 188
Epw Cllpreil 20, 129
E4JqlJ 'JMaHyin (Ho$$e )MaHyHn) 85, 86, 189
JłCaK ~H 212,213
)i(awoiluiH ~HKa 129, 142, 144, 169, 173,201
KasaneHJI AnliKCaH!lp (KoaaneHJI AneKcaHnp)
21, 24, 76, 107, 169, 194, 197,207
Ka36llpyKa MiKana.s~212
Ka:Jnosa CsernaHa 77
Ka3JJOYCKi AHTOH 206
KanarKoy Yna!l3iMip 180
KanHHHH Banh!leMap 195
KaponhKa KaHcTaHUiH 213
KaeMosią ):\Mirphi 20, 129, 134, 143
Kacosią A.B. 24, 107
KaculOK Mixach (KocTJOK MHxaHn) 8, 9, 25
KacliK lsaH 126, 128
KaiHKepr I>a6era 44, 47, 58, 59, 68, 78
Kinenh RHKa 133, 146
KHliThKO faniHa 83, 84
Ko3aK Ky3hMa 46, 54, 62, 63, 103
K03en ):\MHTpHil 52, 55
KphiBawJil j:\3MiTphi 132, 168, 171, 172, 174,
175, 176, 179, 193, 194, 196, 197
Ky3Hllea AHaTOJJHil 122
Ky3hMeHKO BnanHMHp 74
Ky3Heuoa lrap (Ky3hHeuos Hrop) 10, 192
Kywanh <l>paHuiwaK 20, 133, 134, 135, 140,
142, 143
K'~pbi I>epHapn42,47, 50,63, 74,104,117,
122, 135, 138, 144, 171, 175, 176, 177,
185,207,208,209,210
239
-
Indeks osób
Jla!lbicey YnamiMip 99, 117, 176, 177
fleBHH Bn311HMHp 21, 85
neMeWOHaK Yli311JiMip 97, l Ol
flHnHliO nasen ]9
flirsiH An~Kceii 24, 43, 46. 55, 79. 80, 82,
83, S4, 85, 87, 98, 107, 143, 179,215,
216
fly6a Biranb 59, 132
n~xoycKi Yn311JiMip 125, 126, 127, 128
Mapuynb reHa!lJb 40, 99, l 03, 124. 181
Menbuep L{aBH!l 21, 85
Haii!IJIOK 51J:m 126, 128
HiKanaesa lpbiHa 78
HosidlyreH 40, 99, l 03, 124, 181
HoBiKay c~preii 79, 80, 81, 82, 83, 86, 180,
204,215,216
CaKanoycKi YnallJiMip 125, 12fi. 127. 128
CapaKaBiK laaH 24, 107
CeneMeHeB B~'lecnaa 83, 84
CeMHpRra MHxaHJl 133, 171
C'HHbBaHOBH'l CTaHcnaa 168, 174. 175. 177.
179
CHTKeBH'l Cepreii 168. 174. 175. l 77. 179
CKana6aH BiTanb 12, 24
CMi.~aaiuKi neaHiJ (CMH.lOBHUKHH JleOHHJ l
21, 55, 86, 134, 186, 189-192
Conoaes AneKceii l 5 l
CTaHKeBi'l Ai!aM 13
TapawKeBi'l 6paHicmy l l. 12
THMOXOBHY HsaH 23
TyKana C11preii 86
TypoHaK IOpbi220
<llpH!IM3H AoleKC3Hiip l 95. l 96
DaJbH~K 3~HOH
129, 130, 141, 144, 152
naKanOBi'l IOCTbiH~H 148, 168, 213
nawKoy reH3113b 197
noHOMapeHKO naHTeneHMOH 19, l 08
Pa6o'IKHH L\.B. 194
PwiHr n)p 187, 190
Paxosi'l B.M. 104
PoMaHOBCKHH BacHnHii 19
PoMaHbKO Oner 140, 141
Py!lniHr n)p AH!IJPC (Pa~~niHr n3p) 61, 62,
187, 190
PbJ6aK Haral!i~ 168, 174, 175, l 77. 179
PJHH neaHill 21' 186, 188, 189
lfepHOLlaJoaa P. 85
lliaTblliOBi'l L\JMilpbl 2 l 2
Wsen BiKTap 21 l
Wbi6eKa 3axap 142. 143
ll.{ecHOBH'l HHKonaii 75
łO!IeHKOB AH;Jpeii 79
IOpesi'l fli!BOH 135. 144
.HpManKoBi'l BiKTap 169, 173. 176
5JpMyCiK )!)M\'H;J 175
INDEKS MIEJSC
mRzesza 14, 18, 23. 39, 40, 47, 49, 52, 57, 59,
bl 75. 76, 81. 126, 127, 130, 135, 163,
164,190,225
A1bert)n 143
Anglia 171
Asgard 42
Bałkany 60
Baranowicze 17, 45, 52,59. 68, 117, 138, 140,
141. 194, 197,213
Berlin 39, 43, 45. 64, 77, 78, 86, 127, 128, 130,
131. 164, 165, 171
Biała Podłaska 127
Białoruska Republika Ludowa 7, 10, 11, 126,
139. 151. 158. 164
Białoruś 7. 9, 10-13, 15-21, 23, 25-27,29,
31-33, 36, 37--43, 45--47, 49-55, 57,
59-68,70,73-87,89-95,97-105,107,
108. 114, 116--120, 122-131, 133-137,
139-149, 151, 152, 155, 158, 162-165,
167-169, 171, 172. 175, 176, 179,
186-188, 190-197, 199, 202, 204,
206.210.211.213,216,217,219-221,
223-225
Białystok 15.16, 17,25,65, 121,131,132
Bieriozka 113
Bobrujsk 65. 193-195, 220
Boguta 154
Borki 56, 57
Borysów 45, 58. 65, 194, 195
Borysówka 56
Brama Suraska l 00
Brama Witebska l 00
Brańsk 116
Brasław 141
Brześć 14, 19, 27, 28, 65, 80, 114, 118, 180,
182-185, 193, 194,214
BSRR 7-12, 15, 16, 25, 35, 60, 74, 81, 85, 91,
92, 94, 117, 118, 122, 126, 164, 176,
179, 181,200,210
Chatyń 62
Cieluszki 212
Czechosłowacja 126, 134
Czechy 126
Czemihowszczyzna 137
Drozdy 55, 143
Dubienieckoje 113
Dubrowa 113
Dywin 182
Estonia 40, 50, 76, 84, 126
Europa 16, 19, 41, 42, 49, 51, 55, 63, 65, 66,
68, 73, 74, 76, 80,83, 84,86, 125,126,
128, 130, 139, 144, 163, 172, 190, 220,
223,225
Europa Wschodnia 42, 51, 65, 76, 80, 144
Galicja 180
Gdańsk 126
Generalne Gubernatorstwo 42, 43, 85, 128,
130, 181, 186,216
Generalny Komisariat Białoruś 40, 45, 46, 65,
80, 131, 133, 142, 144, 152, 144, 171,
172,174,216,221
Generalny Okręg Białoruś 46, 52, 193,211
Głębokie (Hiybokaje) 45, 141, 196
Golubowka 113
Gorodzieszcze 28
Grodno 17, 19, 131, 170, 172, 175, 185, 186,
194,195,211,215,216
Grodzieńszczyzna 170, 195
Hancewicze 45
241
Wojna wszystkich ze wszystkimi.
Białoruś
Homel 193, 195
Homelszczyzna 137
Jedwabne 116
Jelsk 180
Juraciszki 174
Jurewicze 154
Katyń 114
Kaukaz 42, 49
Kazań 92,93
Kleck 197
Kluczew 114
Kobryn 180
Komisariat Białoruś 171, 200
Komisariat Litwy 65
Komisariat Rzeszy Ukraina 65, 68. 80, 84, 137,
179, 182, 183, 186, 193,214
Komisariat Rzeszy Wschód 40, 42, 77, 82, 84
Korastowo 203
Koszelew 202
Kowno 12,86
Kraków 127
Kreml8, 95
Królewszczyzna 171
Lachowicze 197
Lepel 38, 58, 60, 195
Lida 26, 45, 213
linia Curzona 114, 123
Lipsk 127
Litwa 16, 50, 40, 43, 76, 84, 126, 137, 171.
188, 197
Londyn 167
Lahojsk 59
116
Łotwa 40, 50, 76, 84, 125, 126, 13 7
Łódź 127, 130
Łapy
Mińsk
9, l O, 19, 25, 26, 42, 45, 55, 59, 64. 66.
67, 68, 74, 75, 80, 81, 85, 86, 94. •N.
107, 129, 130, 131. 133, 1.34. 135. J.~<l.
140, 143, 145, 149, 151, 152. 154. 15t>.
157. 161, łóJ, IM, m. 186. Ill2. I->6.
197,216.211.218. ::!19, no. 221
Mir 51, 188, 189
Mchylew 27, 52, 60, 193, 194, 195. 220
Mohylewszczyzna 124
Mołdawia 112
Monachium 127
194/-1944
Moskwa 8, 18, 27, 33, 34, 39, 66, 90, 92, 97,
99,101,102,103, 108, 109, III, 124.
176, 177, 190
Mozyrz 34, 36, 65, 180
Mukinicze 201
Nadbałtyka 39, 42, 50
Niemcy 14, 15, 18,24-26,31, 39, 44, 45, 47.
49, 51' 53, 54, 58, 60, 62-68. 74, 76,
79, 81, 83, 84, 97. 123, 125-129, 133.
142, 144, 147, 149. 163, 165, 175. 176.
187,188,193-195,200,208,214.219,
221' 223, 225
Nowaja Jolcza 113
Nowajelnia 205
Nowogródczyzna 148
Nowogródek45, 141,192,194,199.201-206.
213
Obwód
Białostocki
211
59. 77. 115. 137. 185.
194-196.215.216
Okręg Generalny Białoruś 40. 60, 63. 81. 82.
84, 137. 147. 175. 196
Okręg Generalny Litwa 40. 84. 195
Orsza 65, 194
Osipowicze l 03
Oświęcim 196
Ozarycze 54
Okręg Białostocki
Pińsk 17, 57. 180
Polesie 28, 35-37, 54. 56, 65. IOCl. 110. 112.
113, 122-124, 137. 17Cl-182. 186. l Q3,
214, 224
Polska 10, 11, 13, 14. 20, 47. 115. 116. 118.
125-127,129,133.134,165,168.178.
183.223
Połock 58. 11 O
Postawy 141
Poznail127
Praga 127
Pr,,tc-ktorat Czech i Moraw 128
Prusy Wschodmc- 40. 65, 81. 172. 178. 185.
1->4. 215,216
Puszaa Augustowska 115
l'ttsiua Bia!,)wieska 132, 212
l'ttszcza Briańska 192
Pusz a a Lipiczańska 192
Puszcza Nalibocka IQ2
Puszcza Naroczańska IQ2
Puszcza Rudeńska 192
141
Indeks miejsc
Rosja 7. 9, 35. 39, 50. 68, 74. 76, 85. 91.
125.127.129.188,193.194,195.220
Rów11e 180
Ryga 7. -ł2. 50. 68. 77. H6
Rzwa l 8. 14. 24. 40. -ł2 -44. -ł9 51. 54.
5t>--ó0. 62. (15-68. 74-:.ą 86. 112. 123.
l2t1--12S. 130-133.135-137.139.141.
1-ł.\. 144. 147. 144. lt>.\. IH 174. 181.
\:\3.145147.144. 20h. 204-211.214.
21!1. 221.223-225
Sinkowicze 177
Skidei 175
Slonim 45. 58. 14.\. 164
Słuck 27. 45
Smoleńsk 26. 65. 135
Stany ZJednoczone 114. 126. 178
Staraja 113
Stołbce 51
Sulatycze 20 l
Syberia l O. 44. l 64. 188
Sybir4. 151
Szcmczyn 213
Sląsk
178
Teheran 114
Toneż 37
Toruń 127
Troscianiec 55_ 86
Troscianiec Mały 221
Turów 180. 186
Ukraina 9. 17, 39, 42.47, 50, 62, 74, 76, 112,
113. 171. 180, 188. 194
Ural 92
Uświaty 100
Wapnwina 206
Warszawa 20. 115. 127. 129, 130, 1H4
Wialc 113
Wicliż 100
Wielka Brytania 114, 178
Wielka Finlandia 42
Wilejka 45. 140. 141
Wileńszczyzna 195
Wilno 16. 1>5. IJ l. 132. 173. 179, 195
Witebsk 58. 60, 65. l 02. 131. 193
Witebszczyzna 124
Wojtkowicze 36
Wołyń 180. 181
Wsielob 169
lablocie 113
labolocie 56. 57
lambrów 116
Ziemia Nowogródzka 177, 178
ZSRR lO. 13. 14. 17. 18, 20. 23, 24. 25, 26, 28,34,
36.44.47, 50. 52. 59,66, 79. 92, 97. 98,
116.117.118.125.148.165.181,194,219
Związek Radziecki 13. 18. 31. 49. 97, 98,118.
223.225.126,127.131
Związek Sowiecki 66. 119
Żłobin 195
I'Jlojna wszystkich ze wszystkimi.
Białoruś
1941-1944
Akcje karne prowadzone przez SS, które miały doprowadzić do uśmie
rzenia ruchu partyzanckiego z reguły były wymierzone przeciwko mieszkań
com wsi położonych w rejonach działania oddziałów partyzanckich. Policjanci z 15 pułku SS działającego na Polesiu od września do listopada 1942 r. zamordowali niema145 tys. ludzi, w tej liczbie jedynie 113 osób poległo z bronią
w ręku 2 b. Ta akcja kama SS chyba najlepiej pokazuje, że była skierowana głów
nie przeciwko ludności cywilnej, bowiem tylko ułamek procenta ofiar stanowili uczestnicy radzieckiego ruchu oporu. Ponieważ mienie mieszkańców pacyfikowanych wsi Niemcy przejmowali w całości oraz uprowadzali młodych ludzi
zdolnych do pracy w Rzeszy, wskazuje to, że akcje pacyfikacyjne częściej były
motywowane względami ekonomicznymi niż bezpieczeństwa.
Niekiedy uprzedzano mieszkańców, że wieś zostanie spalona z powodu
niedostarczenia nałożonych kontyngentów 27 • Ekspedycja kama miała \vymusić
respekt i posłuszeństwo wobec niemieckiej władzy ze strony mieszkańców są
siednich wsi. Wysyłanie esesmanów po kontyngenty najczęściej kończyło się
zagładą miejscowości. Z dokumentów dotyczących pacyfikacji wsi Borki. Zabołocie i Borysówka w rejonie kobryńskim można wnioskować, że każdą operację
przeprowadzano według jakiejś, zapewne zatwierdzonej na wysokim szczeblu.
instrukcji obowiązującej w strukturach służb bezpieczeństwa 2 ~. Akcje rozpoczynano dzień wcześniej wyznaczając poszczególnym pododdziałom zadanie przybycia przed świtem na wskazany odcinek pierścienia okrążającego wieś. Wodległości kilku kilometrów od miejscowości skazanej na unicestwienie gromadzono podwody do załadunku zrabowanego mienia. Najczęściej do zapewnjenia
usług transportowych zmuszano mieszkańców sąsiednich wsi. Ludność pacyfikowanej miejscowości budzono o świcie. sprawdzano, czy wszyscy stawili się
na wyznaczonym miejscu zbiórki, przeliczano, odczytywano wyrok. który następnie wykonywała jedna z wcześniej wyznaczonych kompanii policyjnych.
Pozostałe pilnowały, aby nikt nie zdołał opuścić wsi, ani nie zakłócił przebiegu
operacji. Mord trwał kilka godzin. Po egzekucji Niemcy sprowadzali oczekujące podwody, na które chłopi z sąsiednich wsi pod nadzorem policjantów ła
dowali mienie należące do zamordowanych. Raport dowódcy kompanii pacyfikującej Borysówkę dokładnie rejestruje zdarzenia z 23 września 194~ r. W godzinach rannych Niemcy rozstrzelali 169 osób, w tym 49 mężczyzn. 97 kobiet
i 23 dzieci. Następnie przystąpili do realizacji najważniejszego celu operacji
-rabunku wszystkiego, co posiadało jakąkohviek wartość. Z Borysówki zabrali 455 sztuk bydła rogatego, 525 owiec, ~58 świń. 33 konie. 13 kur. 39Q worków zboża, 4R worków siemienia lnianego, ~5 wozów zboża nieomłóconego.
Zabudowania spalili"''.
2"
21
JR
19
dokument nr 23. s. 49.
Ibidem, dokument nr 18. Rozporządzenie naczelnika rejonu bogomolskiego z 17 październi
ka 1942 r., s. 41.
Ibidem, dokument nr 21. Rozkaz operacyjny pacytikacji wsi Borki. Zahl~ocie. Borysówka
z 22 września 1942 r. podpisany przez majora policji Hollinga. s. 44--45.
Ibidem, dokument nr 22. Dziennik dowódcy 9 kompanii SS. zapis kapitana Kaspera o pacyfikacji wsi Borysówka z 27 września 1942 r., s. 46-47.
flpecmywti!IIUR/Ie.\lt'l/lw-rpawucmc~·tLr oK\'IWitniOH t> 5ewprcnw.
56
Niemieckie panowanie na Białorusi
zapisu z dziennika l Okompanii SS pacyfikującej wieś Borki pokazuje, że życiu ludzkiemu Niemcy nadali taką samą wartość jak kuli przy pomocy, której to życie odbierano. Dowódca tej kompanii oberlejtnant Miller zapisał, że operacja przebiegała zgodnie z harmonogramem, "Rozstrzeliwanie
zaczęło się o 9.00, zakończyło o 18.00. (... ) Rozstrzelano 705 osób, w tym
mężczyzn- 203, kobiet- 372. dzieci- 130. Zabrano koni- 45, bydła rogatego- 250, cieląt- 65, świń - 450, owiec - 300. (... )Zużyto: naboi karabinowych- 786, naboi do automatów- 2496. Strat własnych nie było" 30 •
W Zabołociu esesmani z Ił kompanii zabili 289 mieszkańców 31 • Podsumowując całą operację jej koordynator major Goltz z satysfakcją odnotował, że
przebiegała zgodnie z planem, spalono 3 wsie, zabito wszystkich ich mieszkań
ców. razem 1163 osoby i jako najważniejsze wymieniał trofea, które wzmocniły
potencjał ll1 Rzeszy - 14 70 sztuk bydła, Ił 08 świń. 148 koni oraz 1225 owiec 32 •
Wdokumentach sporządzanych przez czterech oficerów niemieckich dominuje
styl zapisu księgowego o realizacji operacji gospodarczej. Treść żadnego z dok-umentów nie zawiera chociażby cienia refleksji, ludzkiego odruchu nad czynami. które popełniali. Zabijali także dzieci, mając zapewne świadomość, że nie
naruszyły one żadnych praw Rzeszy. Operację planowano za biurkiem, wyznaczając zadania dla kilkuset osób. Ludobójstwo i rabunek wykonywano rutynowo, jak normalną pracę, realizując cele niemieckiego państwa.
Dalsza treść dziennika dowódcy li kompanii SS kapitana Peltza, która pacyfikowała Zabołocie. jest w zasadzie rejestrem zbrodni popełnianych każde
go dnia przez ten pododdział. Dnia 5 października esesmani wysłani na patrol
zatrzymali grupę uchodźców z wschodniej Białorusi - 11 mężczyzn, 41 kobiet. 64 dzieci. Na miejscu zatrzymania zastrzelono jednego mężczyznę, 11 kobiet i 15 dzieci. Po przesłuchaniu, następnego dnia, zabito pozostałych w pobliskim lesie. Wdzienniku nie było dnia, aby policjanci nie zamordowali kilkunastu lub kilkuset osóbJJ.
Najbardziej wstrząsający jest zapis kapitana Zaura, dowódcy kompanii policji ochronnej, biorącej udział w likwidacji pińskiego getta. Wedługjego raportu 29 października 1942 r. wyprowadzono z Pińska l Otys. Żydów, których zamordowano w pobliskim lesie. Jednostka Zaura przez kolejne 4 dni przeszukiwała getto, gdzie znaleziono jeszcze 5 tys. ukrywających się jego mieszkańców.
Najstarszych i najmłodszych zabijano na miejscu. Na terenie getta policjanci
zastrzelili l 200 osób- chorych, dzieci i starców. Każdy dowódca dowodzący
taką operacją miał obowiązek, w celu doskonalenia pracy, przedstawić swoje
wnioski i spostrzeżenia. Zaur proponował przełożonym upowszechnić praktyki
Treść
"' Ibidem, dokument nr 23. Dziennik dowódcy lOkompanii SS, zapis oberlejtnanta Millera o pacyfikacji wsi Borki z 28 września 1942 r.. s. 49.
Ibidem, dokument nr 24. Dziennik dowódcy li kompanii SS, zapis kapitana Peltza o pacyfij,
kacji wsi labolocie z 30 września 1942 r.
n Ibidem, dokument nr 25. Raport majora Goltza z 30 września 1942 r., s. 52.
'·' Ibidem, dokumenty nr 26 i 27, s. 53-56.
·---
57

5pis treści - Księgarnia Internetowa Grzbiet.pl

Transkrypt

Podobne dokumenty

Spis treści Wstęp ................................................ 7 Francja stawia na

http://grzbiet.pl/ksiazki/tajne-akcje-snajperow

http://grzbiet.pl/ksiazki/wytrzymalosc-psychiczna-przewodnik

PI) TRf)(l - Księgarnia Internetowa Grzbiet.pl

Droga Hyacintha grafa Strachwitza do kariery wojskowej

spis tresci - Księgarnia Internetowa Grzbiet.pl