Nowa Strategia

SPIS TREŚCI
WSTĘP
I. PROCEDURA TWORZENIA „GMINNEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH”
1.1. Podstawa opracowania
1.2. Podstawa prawna systemu pomocy społecznej w Polsce
1.2.1. Ustawa o pomocy społecznej
1.2.2. Ustawy regulujące system pomocy społecznej
1.3. Metodyka pracy nad strategią
1.4. Uspołecznienie opracowania Gminnej Strategii Rozwiązywania
Problemów Społecznych.
1.5. Proces konsultacji społecznych i jego wyniki
1.6. Charakterystyka ankietowanych
II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNEJ
2.1. Charakterystyka gminy
2.2. Mapa problemów społecznych gminy Korzenna
2.3. Główne problemy organizacji polityki społecznej w Korzennej
2.4. Główne problemy zarządzania sferą społeczną
2.5.Grupy
docelowe
wymagające
wsparcia
w
ramach
polityki
społecznej
2.6. Identyfikacja podstawowych problemów społecznych.
III. OPIS GŁÓWNYCH PROBLEMÓW W ZAKRESIE POLITYKI
SPO- ŁECZNEJ
3.1. Charakterystyka zjawiska bezrobocia w Korzennej
3.2. Skutki pozostawania bez zatrudnienia
3.3. Problemy opiekuńczo-wychowawcze rodzin
3.3.1. Społeczne skutki bezradności w sprawach opiekuńczowychowawczych .
3.3.2. Pomoc na rzecz rodzin i dzieci zwłaszcza rodzin
dysfunkcyjnych i problemowych z uwzględnieniem rodzin
wielodzietnych i niepełnych ,
3.3.3. Formy świadczonej pomocy :
1
3.4. Alkoholizm
3.4.1. Charakterystyka zjawiska alkoholizmu
3.4.2. Społeczne skutki nadużywania alkoholu
3.5. Niepełnosprawność
3.5.1.Charakterystyka problematyki niepełnosprawności.
3.5.2. Społeczne skutki niepełnosprawności.
3.5.3. Sytuacja osób niepełnosprawnych w Korzennej
IV. GMINNA STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW
SPOŁECZNYCH.
4.1. Analizy strategiczne
4.2. Analiza SWOT
4.3. Opis głównych uwarunkowań zawartych w analizie SWOT
V. WIZJA
5.1. Strategiczne sfery aktywności w procesie rozwoju polityki
społecznej.
VI. CELE STRATEGICZNE
6.1. Cel główny „Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych”
6.2. Cele pośrednie
6.3. Cele operacyjne
6.4. Główne cele i kierunki zapobiegania zagrożeniom społecznym
VII. PROGRAM ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
W Gminie KORZENNA
7.1. Cel: Przeciwdziałanie bezrobociu
7.1.1.Kierunki działania
7.1.2. Działania z zakresu pracy socjalnej
7.1.3. Działania z zakresu społeczno- gospodarczego
2
7.2.Cel: Przemoc domowa
7.2.1. Podmioty i źródła finansowania pomocy na rzecz rodzin i dzieci
z problemami opiekuńczo – wychowawczymi
7.3. Cel -Pomoc na rzecz osób dotkniętych problemem
alkoholowym
7.3.1. Zadania przewidziane ustawą o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
7.3.2. Cel strategiczny
7.3.3. Kierunki działania
7.3.4. Podmioty i źródła finansowania pomocy na rzecz osób
dotkniętych problemem alkoholowym
7.4. Cel -Pomoc na rzecz osób niepełnosprawnych
7.4.1. Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych
7.4.2. Cele strategiczne:
7.4.3. Kierunki pomocy:
VIII. MONITOROWANIE I OCENA STRATEGII.
8.1. System Monitorowania Strategii
8.2. Sposoby oceny realizacji Strategii
IX. FINANSOWANIE STRATEGII
9.1. Źródła finansowania .
X. PROPOZYCJE PROJEKTÓW NA LATA 2006-2015
10.1. Ramowy Program Poprawy Bezpieczeństwa Mieszkańców
Gminy Korzenna
10.2. Program reintegracji zawodowej
XI. REALIZACJA GMINNEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
XII. WNIOSKI I UWAGI KOŃCOWE
3
WSTĘP
W związku z wejściem Polski w struktury Unii Europejskiej przed
władzami samorządowymi pojawiły się nowe zadania z zakresu
polityki
społecznej,
wynikające
z
polityki
regionalnej
Unii
Europejskiej. Ponadto zmiany legislacyjne w kraju nakładają na
samorząd realizację wielu zadań sfery społecznej. Od 1 maja 2004
roku obowiązuje nowa ustawa o pomocy społecznej, przekazująca
samorządom lokalnym realizację całych obszarów pomocy społecznej
państwa
jak
np.
wypłaty
zasiłków
czy
kwestie
funduszu
alimentacyjnego.
Przed władzami samorządowymi oraz instytucjami pomocy
społecznej na poziomie lokalnym, stoją do rozwiązania trudne
problemy społeczne. Pogłębiające się dysproporcje dochodowe rodzin,
zjawiska związane ze sferą ubóstwa, niedostatek materialny rodzin,
problemy egzystencji osób samotnych i starszych oraz
niepełnosprawnych- tworzą powiązany ze sobą konglomerat
problemów społecznych, które decydują w istocie o sposobie
odczuwania jakości życia przez społeczność lokalną.
Od skuteczności ich rozwiązania zależy funkcjonowanie wspólnoty
samorządowej
społecznych
jaką
jest
stanowi
procesem
gmina.
Rozwiązanie
długofalowym,
dlatego
problemów
celowe
jest
strategiczne podejście, również na poziomie lokalnym, do zagadnień
ze sfery polityki społecznej. Wyrazem tego procesu jest „Gminna
Strategia
Rozwiązywania
Problemów
Społecznych”,
kierunkująca
działania władz samorządowych instytucji opieki społecznej (głównie
Ośrodka Pomocy Społecznej). Wytyczenie strategicznych kierunków,
oparte
jest
na
wnikliwej
diagnozie
problemów
społecznych
występujących w Korzennej. Nie są one wyjątkowe , występują w
skali kraju i w innych obszarach kraju. Jednak intensywność i skala
występowania poszczególnych zjawisk jest charakterystyczna dla
gminy Korzenna . Zintegrowane podejście do problemów sfery
4
społecznej zaprezentowane w przedmiotowej Strategii, pozwala na
przyjęcie nowych rozwiązań w celu ograniczenia niekorzystnych
zjawisk.
Realizacja zadań postawionych przed pomocą społeczną
(zarówno na poziomie społeczności lokalnej, jak i na poziomie rodziny
i jednostki), a także konieczność wypracowania niekonwencjonalnych
form
pomocy,
wymaga
profesjonalnego
i
systemowego
diagnozowania problemów społecznych w skali gminy.
Strategia rozwiązywania problemów pomocy społecznej
zorientowana jest na rozszerzenie i pogłębienie form pracy socjalnej,
współpracę z różnymi instytucjami zajmującymi się pomocą społeczną
w gminie oraz instytucjami działającymi w szerszym obszarze polityki
społecznej jak: oświata, służba zdrowia, policja, sądownictwo.
W ujęciu strategicznym pomoc społeczna w Korzennej , nie
koncentruje się wyłącznie na udzielaniu wsparcia materialnego
potrzebującym.
W
ramach
wypracowanej
strategii
przyjęto
nowoczesne podejście do tak ważnej sfery, jaką jest problematyka
społeczna nastawione na:
•
wzmocnienie postaw aktywnych,
•
wdrożenie modelu pomocy zintegrowanej,
•
ścisłe powiązanie działań instytucji i organizacji społecznych:
sfery oświaty, służby zdrowia, sądownictwa w wypracowaniu
lokalnego systemu reintegracji społecznej i zawodowej osób z
problemami społecznymi.
W „modelu strategicznym pomocy społecznej” istotną rolę odgrywa
system wsparcia psychologicznego, umocnienie postaw aktywnych w
każdej sferze obszaru społecznego i problemów indywidualnych,
poradnictwa prawnego, pedagogicznego, terapii i wyspecjalizowanej
pracy
socjalnej
„progospodarczych”
połączonej
wśród
ze
stymulowaniem
lokalnej
postaw
społeczności.
5
Problemy społeczne nie są cechą pojedynczych osób ale całych
środowisk, rodzin, grup społecznych i takie postrzeganie zjawisk,
pozwala na strategiczne rozwiązania społeczne na poziomie lokalnym.
Systemowe podejście daje szanse na rozwiązania strukturalne i
skuteczne wyłączenie osób z systemu pomocy społecznej w wyniku
ich reintegracji zawodowej.
Zmiany w funkcjonowaniu pomocy społecznej w kierunku rozwiązań
systemowych stanowią szansę na to, że następne pokolenie, nie
stanie się podopiecznymi pomocy społecznej. Działania w ramach
Strategii, pozwolą nie tylko na usuwanie przyczyn tkwiących często w
sferze psychicznej i społecznej czy rozszerzenie form pomocy
instytucjonalnej, ale na skuteczne rozwiązanie problemów
poszczególnych grup docelowych.
Ważną częścią strategii społecznej jest wypracowanie propozycji
projektowych związanych z europejskimi funduszami strukturalnymi.
Wzmacnia to system instytucjonalnej pomocy o nowe formy i rodzi
partnerstwo
organizacyjno
–finansowe,
co
daje
szanse
na
skuteczniejsze działania w sferze łagodzenia problemów społecznych
w Korzennej.
W obszarze problemów społecznych rodziny trudności występują
najczęściej w związku z:
-chorobami
- bezradność lub niepodejmowanie działań wobec osób
niepełnosprawnych,
- konflikt wewnątrzrodzinny spowodowany roszczeniami
materialnymi,
6
- sieroctwo naturalne lub społeczne,
- trudności wychowawcze z dziećmi,
- przemoc fizyczna i psychiczna,
- uzależnienie od alkoholu,
- samotna matka.
- bezrobocie
- przestępczość nieletnich
Dotychczasowe doświadczenia pracy instytucji społecznych w tym
szczególnie
Ośrodka
Pomocy
Społecznej,
ukazują,
że
tylko
w
strategicznym podjęciu należy upatrywać szans trwałego rozwiązania
powyższych problemów.
I. PROCEDURA TWORZENIA GMINNEJ STRATEGII
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
1.1. Podstawa opracowania
Prace nad Strategią prowadzone były pod kierunkiem Zespołu do
spraw
Opracowania
Gminnej
Strategii
Rozwiązywania
Problemów
Społecznych powołanego Zarządzeniem Nr 0151/65/OPS/2004 Wójta
Gminy Korzenna z dnia 18 listopada 2004 roku. Zespół przygotował
materiały
źródłowe
do
Diagnozy.
Opracowaniem
dokumentu
zajmowali się:
1. Ewa Bednarska – Opracowanie ankiet i analiza wyników
ankiet społecznych
7
2. Ewa
Bednarska–Opracowanie
Strategii
i
Programu
Rozwiązywania Problemów Społecznych wraz z propozycjami
projektów w zakresie polityki społecznej.
1.2. Podstawa prawna systemu pomocy społecznej w Polsce
1.2.1. Ustawa o pomocy społecznej
Od 01.05.2004r. obowiązuje ustawa z 12. 03. 2004r. „o
pomocy społecznej”( Dz. U. z 2004 nr 64 poz. 593z późn. zm )
Ustawa o pomocy społecznej określa:
1) zadania w zakresie pomocy społecznej;
2) rodzaje świadczeń z pomocy społecznej oraz zasady i tryb ich
udzielania;
3) organizację pomocy społecznej;
4) zasady i tryb postępowania kontrolnego w zakresie pomocy
społecznej.
Według ustawy pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej
państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom
przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w
stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i
możliwości (art. 2. 1).
Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i
samorządowej, współpracując w tym zakresie , na zasadzie
partnerstwa
` z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem
Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz
osobami fizycznymi i prawnymi.
Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających
do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w
warunkach odpowiadających godności człowieka. (art. 3. 1).
8
Ustawa wymienia również przypadki w jakich udziela się pomocy
społecznej. Według Ustawy pomocy społecznej udziela się osobom i
rodzinom w szczególności z powodu:
1) ubóstwa;
2) sieroctwa;
3) bezdomności;
4) bezrobocia;
5) niepełnosprawności;
6) długotrwałej lub ciężkiej choroby;
7) przemocy w rodzinie;
8) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
9) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i
prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach
niepełnych lub wielodzietnych;
10) braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży
opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze;
11) trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy;
12) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu
karnego;
13) alkoholizmu lub narkomanii;
14) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
15) klęski żywiołowej lub ekologicznej.
1.2.2. Ustawy regulujące system pomocy społecznej
System pomocy społecznej określają następujące ustawy:
9
Ustawa o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. 228 poz.2 z
2003r.z późn. zm) regulująca nowy system pozaubezpieczeniowych
świadczeń społecznych, finansowanych w całości ze środków budżetu
państwa, całkowicie odrębny od systemu pomocy społecznej. Zamiast
tak jak dotychczas szeregu różnych, niezależnych od siebie świadczeń
ustawa ta wprowadza tylko jeden zasiłek rodzinny wraz z dodatkami ,
które
zastępują
obecne
zasiłki
i
świadczenia
(np.
zasiłek
wychowawczy, świadczenie z funduszu alimentacyjnego, jednorazowy
zasiłek macierzyński z pomocy społecznej, gwarantowany zasiłek
okresowy).
Ustawa o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2003r. Nr 122. poz
1143 z późn. zm )
Ustawa o zatrudnieniu socjalnym stwarza szansę na powrót do
społeczeństwa osobom, które z różnych powodów znalazły się na
marginesie
życia
społecznego.
Wychodzi
również
naprzeciw
postulatom organizacji pozarządowych, które oczekują od państwa
większego
zaangażowania
w
aktywizację
i
edukację
środowisk
dotkniętych długotrwałym bezrobociem. Projekt ustawy kładzie nacisk
na edukację i aktywizację środowisk marginalizowanych zawodowo i
społecznie, a także na wspieranie zatrudnienia dla tych grup. Nowa
regulacja ma zastosowanie przede wszystkim do osób, które nie
posiadają własnych dochodów, a w szczególności osób bezdomnych w
procesie wychodzenia z bezdomności, osób uzależnionych od alkoholu
w procesie leczenia, osób uzależnionych od narkotyków w procesie
leczenia, osób chorych psychicznie, długotrwale bezrobotnych, byłych
więźniów oraz uchodźców.
Tym osobom nowa ustawa oferuje zatrudnienie socjalne, rozumiane
jako uczestnictwo w "inkubatorach społecznych" - Centrach Integracji
Społecznej
-
lub
jako
wspierane
zatrudnienie
socjalne
u
przedsiębiorców, w Centrach Integracji Społecznej bądź w ramach
własnej działalności gospodarczej w formie spółdzielni.
10
Drugą
formą
pomocy
przewidzianą
w
ustawie
jest
wsparcie
zatrudnienia osób, które uległy wykluczeniu społecznemu. Wsparcie
może polegać na skierowaniu danej osoby przez powiatowy urząd
pracy
do
pracy
u
przedsiębiorcy.
W
tej
sytuacji
pracodawca
zobowiązuje się do zatrudnienia danej osoby przez okres do 18
miesięcy, zaś powiatowy urząd pracy do refundowania ze środków
Funduszu Pracy przedsiębiorcy części wynagrodzenia przez pierwsze
12 dwanaście miesięcy osoby.
Nowa ustawa powołuje do życia Centra Integracji Społecznej, w
których osoby znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej, np.
bezdomne lub uzależnione od alkoholu, będą mogły liczyć na
zatrudnienie socjalne. Osoby te będą przebywały w centrach od 1 do
1,5 roku oraz będą otrzymywały pieniądze za wykonywaną pracę. W
pierwszym miesiącu pracy wynagrodzenie będzie równe 40 proc.
zasiłku dla bezrobotnych, a w okresie do jednego roku - 80 proc.
zasiłku.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 1994r. Nr
111, poz 535, z późn. zm.)
Według ustawy ochronę zdrowia psychicznego zapewniają organy
administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego
powołane.
Ustawa przewiduje ,że
w działaniach z zakresu ochrony zdrowia
psychicznego mogą uczestniczyć stowarzyszenia i inne organizacje
społeczne, fundacje, samorządy zawodowe, Kościoły i inne związki
wyznaniowe oraz grupy samopomocy pacjentów i ich rodzin, a także
inne osoby fizyczne i prawne.
W
świetle
ustawy
ochrona
zdrowia
psychicznego
polega
w
szczególności na:
1/
promocji
zdrowia
psychicznego
i
zapobieganiu
zaburzeniom
psychicznym,
11
2/ zapewnianiu osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i
powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i
pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym,
3/
kształtowaniu
wobec
osób
z
zaburzeniami
psychicznymi,
właściwych postaw społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji,
życzliwości, a także przeciwdziałaniu ich dyskryminacji.
Ustawa o pożytku publicznym i wolontariacie ( Dz. U. nr 96
poz.873 z 2003r.z późn.zm)
Uchwalona w dniu 24 kwietnia 2003 r. ustawa o działalności pożytku
publicznego
i
o
wolontariacie
jest
ważnym
aktem
prawnym,
wprowadzającym kompleksowe rozwiązania dotyczące podstawowych
dziedzin działalności organizacji pozarządowych w Polsce.
Obszary, które reguluje ustawa to:
prowadzenie działalności pożytku publicznego (działalność odpłatna
i nieodpłatna pożytku publicznego),
uzyskiwanie przez organizacje pozarządowe statusu organizacji
pożytku publicznego oraz konsekwencje z tym związane (warunki
uzyskania statusu organizacji pożytku publicznego),
nadzór nad prowadzeniem działalności pożytku publicznego,
wolontariat.
Ustawa
o
wychowaniu
w
trzeźwości
i
przeciwdziałaniu
alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r., nowelizowana
dnia 28 marca 2003 r. (Dz. U. z 1984r. Nr 35, poz 230, z późn.
zm.)
Rozwiązywanie
problemów
alkoholowych
zakłada,
iż
większość
kompetencji i środków finansowych jest zlokalizowana na poziomie
12
samorządów gmin, które na mocy ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i
przeciwdziałaniu
rozwiązywania
alkoholizmowi
problemów
uzyskały
alkoholowych
w
kompetencje
do
społecznościach
lokalnych. Ustawodawca w art. 4[1] ust 1 stanowi: „prowadzenie
działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów
alkoholowych oraz
integracja społeczna osób uzależnionych od
alkoholu należy do zadań gminy".
1.3. Metodyka pracy nad strategią
Do prac nad Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych
przystąpiono na mocy Zarządzenia Nr 0151/675/OPS/2004 Wójta
Gminy Korzenna z dnia 18 listopada 2004 roku powołano Zespół
Programowy ds. opracowania Gminnej Strategii Rozwiązywania
Problemów Społecznych. Prace strategiczne prowadzone były pod
kierunkiem Przewodniczącej Zespołu ds. opracowania Gminnej
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych–Pełnomocnika Ewa
Bednarska .- Kierownik OPS .W składzie Zespołu powołano
pracowników OPS, Urzędu Gminy oraz przedstawicieli instytucji z
terenu gminy Korzenna znalazły się następujące osoby:
-Zofia Janusz –Sekretarz Gminy
-Ewa Bednarska
-Teresa Jurek
-Wanda Błażusiak
-Edyta Paciorek
-Małgorzata Nowakowska
-Tadeusz Zięcina
-Maria Jaworecka
-Bogumiła Cygnarowicz
-Maria Włodarz
-Barbara Cichońska
-Grzegorz Krasiński
13
Ponadto do prac zaproszono Pana mgr Marka Sus – Dyrektora
Gimnazjum w Korzennej, Pana mgr Kazimierza Gargula - Dyrektora
Szkoły Podstawowej w Koniuszowej, Panią mgr Renata Szczepanek –
pedagog Szkolny , Panią Maria Bednarz – Kierownik Niepublicznego
Zakładu Opieki Zdrowotnej w Siedlcach oraz przedstawiciela PUP
Opracowanie dokumentu poprzedziły spotkania
z przedstawicielami środowisk i grup społecznych oraz instytucji z
terenu Korzenna Spotkania prowadzone w formie warsztatów
strategicznych zakończone zostały prezentacją Strategii partnerom
społecznym .
Podstawę opracowania strategii stanowiły materiały źródłowe
powstałe i zgromadzone
w wyniku prac Zespołu oraz materiały
będące wynikiem badań ankietowych różnych grup społecznych. W
celu
selekcji
problemów
uważanych
przez
mieszkańców
za
najistotniejsze dokonano społecznych konsultacji środowiskowych.
Realizacja zadań postawionych przed pomocą społeczną (zarówno na
poziomie społeczności lokalnej, jak i na poziomie rodziny i jednostki),
a
także
konieczność
wypracowania
niekonwencjonalnych
form
pomocy, wymaga profesjonalnego i systemowego diagnozowania
problemów społecznych w skali gminy.
Diagnoza
problemów
społecznych
występujących
na
terenie
Korzennej została sporządzona w oparciu o dane będące w dyspozycji
Ośrodka Pomocy Społecznej w Korzennej uzyskane w toku bieżącej
jego działalności, dane uzyskane w
Nowym Sączu , Posterunku
Powiatowego Urzędu Pracy w
Policji w Korzennej
oraz instytucji
współpracujących z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Korzennej .
W
opracowaniu
Strategii
wykorzystano
również
informacje
pochodzące z badań własnych, , powstałe w oparciu o indywidualne
rozmowy i analizę materiałów z tzw. wywiadu indywidualnego za
zgodą uczestników. Pozwoliło to określić tzw. „profile indywidualne”
ważnych problemów społecznych w wyselekcjonowanej wspólnie z
14
OPS grupie mieszkańców, szczególnie w zakresie problematyki
bezrobocia
oraz
skutków
społecznych
i
psychologicznych
tego
zjawiska.
Zespół
ds.
opracowania
Gminnej
Strategii
Rozwiązywania
Problemów Społecznych przygotował materiały źródłowe, niezbędne
dla diagnozy sytuacji społecznej w Korzennej , co pozwoliło na
wypracowanie kierunków strategicznych działań odniesionych do
rzeczywistych
problemów
społeczności
lokalnej
i
wskazanie
skutecznych kierunków działań dla ich rozwiązania, a także ustalenie
układu współpracy instytucjonalnej dla poszczególnych problemów
społecznych.
W oparciu o diagnozę sytuacji społecznej, została opracowana
strategia rozwiązywania problemów pomocy społecznej na najbliższe
lata, która jest rozwinięciem działań oraz założeń programowych
realizowanych
w
Sukcesywnie
w
sferze
pomocy
toku
prac
społecznej
w
Korzennej
strategicznych
.
następowało
przeformułowanie roli i zadań Ośrodka Pomocy Społecznej, a także
sposobów realizacji świadczonej pomocy.
W pracy nad Strategią, zastosowano metodę ekspercko-społeczną.
Dokument jest syntezą wypracowanych kierunków strategicznych dla
realizacji
polityki
społecznej
Gminy
Korzenna
.
W
procesie
monitoringu realizacji strategii, kierunki i działania powinny być
aktualizowane i dostosowane do zmieniającej się rzeczywistości i
otoczenia
społeczno-gospodarczego.
Przyjęcie
strategii
stanowi
proces otwierający długoterminowe planowanie polityki społecznej.
Strategia jest bowiem podstawą do podejmowania długofalowych
zintegrowanych
działań
rozwojowych
w
sferze
społecznej
oraz
wdrażania rozwiązań w postaci programów lokalnych, mających na
uwadze realizację celów zawartych w Strategii.
Wypracowana lista propozycji projektowych ze sfery polityki
społecznej, stanowi integralną część Strategii i zawiera konkretne
wskazania przedsięwzięć, mających na celu uzupełnienie kierunków
strategicznych.
15
Cele i kierunki działań są zgodne ze wskazaniami innych dokumentów
o charakterze programowym z obszaru polityki społecznej m.in.
Gminnym
Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych na 2004 rok.
1.4. USPOŁECZNIENIE OPRACOWANIA GMINNEJ
STRATEGII
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
1.4.1. Proces konsultacji społecznych i jego wyniki
W
procesie
programowania
Rozwiązywania
Problemów
i
opracowania
Społecznych
Gminnej
istotną
rolę
Strategii
odegrały
konsultacje społeczne, mające na celu zbudowanie sprawnego modelu
organizacyjnego dla realizacji celów zatrudnieniowych na obszarze
gminy.
Metoda
aktywnego
planowania
przyjęta
przez
władze
samorządowe gminy Korzenna dla określenia podstawowych celów,
kierunków oraz działań dla rozwoju rynku pracy, zrealizowana została
z udziałem przedstawicieli wiodących środowisk .
•
lokalnej przedsiębiorczości
•
policji
•
instytucji rynku pracy
•
przedstawicieli GKRPA
•
przedstawicieli samorządu Gminy Korzenna
•
instytucji opieki zdrowotnej
•
przedstawicieli edukacji i kultury
16
W
procesie
planowania
strategicznego
istotnym
elementem
uspołecznienia były skierowane do mieszkańców ankiety. Procesem
ankietowania objęto ponad 300 osób- mieszkańców Gminy Korzenna
Ankiety skierowano do mieszkańców za pośrednictwem Urzędu Gminy
Centrum Kultury oraz OPS.
Poniżej,
w
formie
wykresów
przedstawiono
strukturę
procesu
konsultacji społecznych i jego wyniki. Poniższe wyniki dotyczące
konsultacji społecznych w ramach planowania „Gminnej
Strategii
Rozwiązywania Problemów Społecznych”, opracowano na podstawie
86 odesłanych i wypełnionych ankiet, co odpowiada warunkom
reprezentatywności procesu badań ankietowych.
W ramach procesu ankietyzacji społeczności lokalnej, ustalono listę
pytań, mających na celu rozpoznanie najważniejszych aspektów
polityki społecznej. Poniżej przedstawiono rozkład udzielonych w
ankietach
odpowiedzi
na
poszczególne
pytania,
odniesiony
do
poszczególnych ocen danego problemu.
1.5. Charakterystyka ankietowanych
1 Podział ankietowanych ze względu na płeć
17
2. Wykształcenie ankietowanych
50%
47%
45%
40%
35%
podstawowe
30%
zawodowe
25%
20%
19%
20%
15%
średnie
wyższe
14%
10%
5%
0%
podstawowe zawodowe
wyższe
średnie
3. Podział ankietowanych ze względu na wiek
40%
35%
15-20
lat
30%
25%
20%
35%
21-30
lat
38%
15%
19%
10%
51-65
lat
5%
0%
31-50
lat
1%
15-20 lat
21-30 lat
31-50 lat
51-65 lat
18
4.Miejsce zatrudnienia ankietowanych
25%
przedsiebiorca
21%
20%
19%
15%
10%
pracownik w prywatnej
firmie
niepracujacy
14% 14%
uczeń
10%
9%
8%
5%
5%
Czy
w
rolnik
praca na czarno
0%
przedsiebiorca
5.
emeryt
uczeń
gminie
praca na
czarno
Korzenna
w
inne
porównaniu
do
innych
(np. sąsiednich) gmin żyje się:
70%
60%
50%
duzo lepiej
lepiej
tak samo
dużo gorzej
40%
30%
58%
20%
31%
10%
0%
6%
5%
duzo lepiej
lepiej
tak samo
dużo gorzej
19
6. Jakie czynniki decydują o warunkach, poziomie i jakości
życia mieszkańców gminy Korzenna ?
władze samorzadowe
władze
samorzadowe
wladza państwowa i rzad
17%
3%
ogólna
sytuacja
ogólna sytuacja spolecznogospodarcza w kraju
24%
8%
pomoc innych ludzi
"uklady" i
znajomości
44%
"uklady" i znajomości
26%
pracowitość i
zaradność
0%
44%
szczęście
10% 20% 30% 40% 50%
pracowitość i zaradność
a –pracowitość i zaradność, przedsiębiorczość
mieszkańców
b – szczęście
c – „układy” i znajomości
d – wykształcenie i kwalifikacje
e – pomoc innych ludzi
f – ogólna sytuacja społeczno-gospodarcza w kraju i na
świecie
g – władze państwowe, rząd
h – władze samorządowe
20
7. Dostępność komunikacyjna (łatwość dojazdu)
7%
5%
5%
8%
bardzo dobra
dobra
15%
dostateczna
srednio
żle
bardzo żle
60%
8.Możliwości pracy (znalezienie, podjęcie pracy)
3%
3%
18%
33%
bardzo dobra
dobra
srednio
żle
bardzo żle
43%
21
9.Życie kulturalne, ciekawe imprezy, festyny,
możliwość spędzenia wolnego czasu
60%
52%
50%
40%
bardzo dobra
dobra
srednio
żle
bardzo żle
30%
22%
20%
10%
16%
6%
4%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
10. Atrakcyjność gminy dla inwestorów
43%
45%
40%
34%
35%
30%
bardzo dobra
25%
dobra
18%
20%
srednio
15%
żle
10%
5%
6%
bardzo żle
2%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
22
11.Czystość, porządek, ład przestrzenny
50%
47%
45%
40%
35%
bardzo dobra
28%
30%
25%
dobra
20%
srednio
14%
15%
żle
bardzo żle
10%
6%
5%
5%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
12.Wpływ mieszkańców na sprawy lokalne i decyzje
władz samorządowych Korzennej
49%
50%
45%
40%
35%
32%
bardzo dobra
dobra
srednio
żle
bardzo żle
30%
25%
20%
15%
15%
10%
5%
2%
2%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
23
13.Dostępność sieci handlowej w Gminie Korzenna
43%
45%
40%
33%
35%
30%
bardzo dobra
25%
dobra
20%
15%
srednio
15%
żle
9%
10%
5%
bardzo żle
2%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
14.Jakość opieki zdrowotnej: pomoc i usługi medycznej w
Gminie Korzenna
44%
45%
40%
35%
30%
26%
25%
20%
20%
15%
10%
10%
bardzo dobra
dobra
srednio
żle
bardzo żle
5%
0%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
24
15.Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców
43%
45%
40%
35%
30%
bardzo dobra
26%
25%
22%
dobra
20%
srednio
15%
żle
bardzo żle
8%
10%
5%
1%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
16. Działalność lokalnych władz samorządowych
50%
46%
45%
39%
40%
35%
bardzo dobra
dobra
srednio
żle
bardzo żle
30%
25%
20%
15%
10%
8%
6%
5%
1%
0%
bardzo
dobra
dobra
srednio
żle
bardzo
żle
25
17. Co konkretnie należy zrobić, aby w gminie Korzenna
rozwiązać podstawowe problemy społeczne mieszkańców?
4%
inne propozycje
13%
promocja gminy
ekologia
16%
likwidacja szrej strefy
zatrudnienia
12%
ekologia
28%
zapewnienie godnych warunków
życia
24%
pomoc rodzinie
35%
pomoc młodym
24%
wsparcie pracodawców i
przedsiębiorczosci
42%
organizacja bezrobocia
opieka medyczna
34%
bezpieczenstwo
27%
kultura,sport,rozrywka,zagospod
94% arowanie czasu wolnego
młodzieży
organizacja bezrobocia
0%
20%
40%
60%
80%
a Ograniczenie bezrobocia,
b Kultura
sport,
rozrywka
100%
k
czas
wolny l
Promocja Gminy
Inne propozycje / jakie określić /
młodzieży
c Bezpieczeństwo
d Opieka medyczna
e Wsparcie pracodawców i przedsiębiorczości
f Pomoc młodym
g Pomoc rodzinie
h Zapewnienie godnych warunków życia
i Ekologia
j Likwidacja szarej strefy zatrudnienia ,
26
II. DIAGNOZA SYTUACJI SPOŁECZNEJ
2.1 Charakterystyka Gminy
POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE
Gmina Korzenna położona jest w południowej części województwa
małopolskiego, w powiecie nowosądeckim ( północno-wschodnia
część powiatu ) . Zajmuje ona powierzchnię107 km. 2 tj. 6.9%
obszaru powiatu nowosądeckiego i 0,7 % terenu całego województwa
małopolskiego. Gmina obejmuje 16 miejscowości. Gmina Korzenna
graniczy :
od północy z gminą Zakliczyn (powiat tarnowski)
od północnego –zachodu z gminą Gródek n/Dunajcem
od wschodu z gminą Bobowa (powiat gorlicki)
od południowego- wschodu z gminą Grybów
od południowego -zachodu z gminą Chełmiec
LUDNOŚĆ
Gmina Korzenna liczy 13 704 mieszkańców. wg. danych na koniec
2004 roku .
Liczbę ludności wg. grup wieku z 2004r przedstawia poniższa
tabela
Grupa wieku
Liczba osób
Liczba kobiet
Liczba
mężczyzn
0-2 lat
377
187
190
3-6 lat
832
413
419
7-15 lat
2 122
1 001
1 121
16-19 lat
1 049
518
531
20-24 lat
1 220
562
658
25-39 lat
3 119
1 530
1 589
40-59 lat
2 875
1 316
1 559
27
60-64 lat
416
220
196
65-69 lat
452
250
202
70-79 lat
871
519
352
Pow.80 lat
371
265
106
Razem
13 704
7 781
6 923
Zestawienie
struktury
mieszkańców
gminy
wg.
ekonomicznych grup wieku za 2004 rok
Wiek
Kobiety
%
Mężczyźni
%
Ogółem
przedprodukcyjny
1 979
48
2 122
52
4 101
produkcyjny
3 572
46
4 180
54
7 752
poprodukcyjny
1 191
64
660
36
1 851
Ogółem
6 742
49
6 962
51
13 704
EDUKACJA
Gmina Korzenna prowadzi 14 szkół podstawowych i 4 gimnazja.
Przy szkołach podstawowych funkcjonują oddziały przedszkolne.
Wszystkie szkoły posiadają dostęp do sieci INTERNET.
Od 1 września 1999 roku na terenie Gminy Korzenna zostały
utworzone 4 gimnazja w: Korzennej, Mogilnie, Lipnicy Wielkiej i
Siedlcach.
Usytuowanie gimnazjów w tych miejscowościach było konieczne ze
względu na szczególne warunki geograficzne.
Istniejąca baza szkolna nie pozwalała na zlokalizowanie gimnazjów w
odrębnych budynkach, w związku z tym gimnazja mieszczą się w
budynkach szkół podstawowych.
Z dniem 1 września 1999 roku
Szkoły Podstawowe i Gimnazja w
miejscowościach:
⇔
Lipnica Wielka,
⇔
Mogilno,
⇔
Siedlce
zostały połączone w Zespoły Szkół.
28
Tab. 1 Zatrudnienie w szkołach
Wyszczególnienie
Rok 2003
Rok 2004
258
261
207
208
51
53
Przeciętne zatrudnienie
(liczba etatów) ogółem
w tym:
nauczyciele
administracja i obsługa
Szkoły Podstawowe
Na terenie
Gminy w 6 szkołach podstawowych prowadzone jest
nauczanie w klasach łączonych:
•
Szkoła Podstawowa w Bukowcu,
•
Szkoła Podstawowa w Janczowej,
•
Szkoła Podstawowa w Łyczanej,
•
Szkoła Podstawowa w Miłkowej,
•
Szkoła Podstawowa w Posadowej Mogilskiej,
•
Szkoła Podstawowa w Trzycierzu.
Szkołą z najmniejszą
liczbą uczniów jest Szkoła Podstawowa w
Bukowcu – 36 uczniów, a z największą
liczba uczniów jest Szkoła
Podstawowa w Korzennej - 243 uczniów.
We wszystkich szkołach podstawowych uczy się 1342 uczniów w 82
oddziałach.
Najmniejsza liczba uczniów w oddziale wynosi 5, największa liczba
uczniów w oddziale - 30.
29
Gimnazja
W gimnazjach uczy się 730 uczniów w 31 oddziałach.
Największe gimnazjum: Korzenna - 283 uczniów, najmniejsze:
Lipnica Wielka - 130 uczniów. Najmniejsza liczba uczniów w oddziale
wynosi 16, największa liczba uczniów w oddziale 30.
Dowóz uczniów do szkół.
Ustawa
o
systemie
oświaty
nakłada
zapewnienia bezpłatnego transportu
na
Gminę
uczniów do szkół
obowiązek
lub zwrot
kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej. W związku z
powstaniem gimnazjów
krąg
uczniów uprawnionych
do dowozu
znacznie się poszerzył. Od roku szkolnego 2004/2005 dowożone są
również dzieci do oddziałów przedszkolnych.
Gmina nie posiada własnych autobusów, nie otrzymała również
autobusu szkolnego z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu.
Uczniowie dowożeni są do szkoły przez prywatnych przewoźników.
Ponadto
dla
grupy
uczniów
dokonywany
jest
zakup
biletów
miesięcznych na przejazd komunikacją publiczną.
Tab.2 Uczniowie dojeżdżający i dowożeni w Gminie Korzenna
w roku szkolnym 2003/2004 i 2004/2005.
L.p. Rok szkolny
Liczba uczniów
1.
2003/2004
338
2.
2004/2005
349
30
Tab.3 Liczba uczniów wg stanu w dniu 30 września 2004 roku
LP
NAZWA SZKOŁY I ADRES
Oddział
Szkoła
przedszkol podstawo
ny
wa
Gimnazj
um
Ogółem
1.
Szkoła Podstawowa w BUKOWCU 94
33 – 323 Lipnica Wielka
4
36
-
40
2.
Szkoła Podstawowa w JANCZOWEJ 104
33 – 322 Korzenna
11
63
-
74
3.
Szkoła Podstawowa w JASIENNEJ 207
33 – 322 Korzenna
15
102
-
117
4.
Szkoła Podstawowa w KONIUSZOWEJ
203
33 – 326 Mogilno
15
84
-
99
5.
Szkoła Podstawowa w KORZENNEJ 324
33 – 322 Korzenna
51
243
-
294
6.
Zespół Szkół w LIPNICY WIELKIEJ 25
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
33 – 323 Lipnica Wielka
28
199
130
357
7.
Szkoła Podstawowa w ŁĘCE 1
33 – 322 Korzenna
13
65
-
78
8.
Szkoła Podstawowa w ŁYCZANEJ 72
33 – 322 Korzenna
6
50
-
56
9.
Szkoła Podstawowa w MIŁKOWEJ 114
33 – 322 Korzenna
10
45
-
55
10.
Zespół Szkół w MOGILNIE 14
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
33 – 326 Mogilno
24
127
150
301
11.
Szkoła Podstawowa
W POSADOWEJ MOGILSKIEJ 131
33 – 326 Mogilno
7
61
-
68
12.
Zespół Szkół w SIEDLCACH 162
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
33 – 322 Korzenna
17
113
167
297
13.
Szkoła Podstawowa w TRZYCIERZU 68
33 – 322 Korzenna
9
55
-
64
14.
Szkoła Podstawowa w WOJNAROWEJ
278
33 – 322 Korzenna
14
99
-
113
Gimnazjum w KORZENNEJ 324
33 – 322 Korzenna
-
-
283
283
Razem
224
1342
730
2296
15.
31
Tab.4 Liczba uczniów wg stanu w dniu 30 września 2003 roku
Liczba uczniów
-
rok szkolny 2003/2004
oddział
Szkoła
przedszkol podstawo
ny
wa
Gimnazj
um
ogółem
Szkoła Podstawowa w BUKOWCU 94
33 – 323 Lipnica Wielka
8
42
-
50
2.
Szkoła Podstawowa w JANCZOWEJ 104
33 – 322 Korzenna
13
65
-
78
3.
Szkoła Podstawowa w JASIENNEJ 207
33 – 322 Korzenna
18
111
-
129
4.
Szkoła Podstawowa w KONIUSZOWEJ
203
33 – 326 Mogilno
18
82
-
100
5.
Szkoła Podstawowa w KORZENNEJ 324
33 – 322 Korzenna
49
249
-
298
6.
Zespół Szkół w LIPNICY WIELKIEJ 25
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
33 – 323 Lipnica Wielka
22
202
133
357
7.
Szkoła Podstawowa w ŁĘCE 1
33 – 322 Korzenna
10
64
-
74
8.
Szkoła Podstawowa w ŁYCZANEJ 72
33 – 322 Korzenna
9
48
-
57
9.
Zespół Szkół w MOGILNIE 14
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
33 – 326 Mogilno
23
122
158
303
10.
Szkoła Podstawowa w MIŁKOWEJ 114
33 – 322 Korzenna
8
47
-
55
11.
Szkoła Podstawowa
W POSADOWEJ MOGILSKIEJ 131
33 – 326 Mogilno
6
66
-
72
12.
Zespół Szkół w SIEDLCACH 162
Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
33 – 322 Korzenna
19
119
167
305
13.
Szkoła Podstawowa w TRZYCIERZU 68
33 – 322 Korzenna
13
56
-
69
14.
Szkoła Podstawowa w WOJNAROWEJ
278
33 – 322 Korzenna
17
103
-
120
Gimnazjum w KORZENNEJ 324
33 – 322 Korzenna
-
-
285
285
Razem
233
1376
743
2352
LP
NAZWA SZKOŁY I ADRES
1.
15.
32
KULTURA
Centrum Kultury w Korzennej powstało na mocy Uchwały Rady Gminy
w Korzennej z dnia 2 grudnia 1998 roku z połączenia Gminnego
Ośrodka Kultury i Gminnej Biblioteki Publicznej. W jego skład
wchodzą:
-
Centrum Kultury Korzenna (biura + klubokawiarnia)
-
Dom Kultury w Jasiennej
-
Świetlica w Mogilnie
-
Dom Kultury – remiza w Siedlcach
-
Wiejski Dom Kultury w Lipnicy Wielkiej
-
Dom Kultury w Wojnarowej
oraz biblioteki w:
-
Korzennej
-
Lipnicy Wielkiej
-
Jasiennej
-
Mogilnie
-
Miłkowej
-
Wojnarowej
-
Siedlcach
Głównym
celem
i
zadaniem
jest
rozpowszechnianie
kultury
w
szerokim tego słowa znaczeniu. W ramach swoich możliwości i
potrzeb CK zajmuje się organizacją imprez kulturalnych, udostępnia
dzieciom i młodzieży świetlice które wyposażone są w bilard,
piłkarzyki, stoły do tenisa oraz inne gry świetlicowe. Ma to zapewnić
wszystkim chętnym możliwość spędzenia wolnych popołudni w
miejscach, które mogą służyć zarówno w celach rozrywki jak również
nauki. Działają trzy kółka zainteresowań: kółko muzyczne, z którego
obecnie korzysta 50 dzieci, kółko taneczne – 20 osób oraz amatorska
grupa teatralna „TURONIE”. Od tego roku prężnie działa Regionalny
Zespół Pieśni i Tańca „Lipniczanie” odnosząc liczne sukcesy na
ogólnopolskich i międzynarodowych festiwalach i przeglądach.
33
Należy wymienić tu przede wszystkim „Złote serce żywieckie” na
Ogólnopolskim Festiwalu Górali Polskich w Żywcu (2004) i „Brązową
ciupagę” na Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w
Zakopanem (2004). Mamy też chór wiejski w Jasiennej. CK jest
również współorganizatorem licznych uroczystości przygotowywanych
przez szkoły, straż pożarną, parafie oraz inne organizacje działające
na terenie naszej gminy. Przygotowuje młodzież do konkursów i
festiwali piosenki. Posiada swoją własną „Małą galerią”, w której
prezentowane są prace naszych twórców. Przy Centrum Kultury w
Korzennej
działa
również
młodzieżowy
zespół
wokalno-
instrumentalny, który swoimi występami uświetnia niemal każdą
imprezę. Stara się organizować ich jak najwięcej, a skierowane są
zarówno do dzieci, młodzieży i dla dorosłych. Są to nie tylko konkursy
i przeglądy. Organizuje również festyny oraz imprezy sportowe.
Poza tym, Centrum Kultury to także sieć bibliotek. Obok Korzennej
działają filie, jest ich 6. Oprócz dzieł literatury, poprzez książki
popularno naukowe, wyposażone są w lektury, encyklopedie oraz
wszelkie
pomoce
wykorzystywane
studentów. Planuje się
przez
młodzież
szkolną
i
ich komputeryzację. Już dziś w bibliotece w
Korzennej znajdują się dwa stanowiska komputerowe z stałym łączem
internetowym udostępnione dla czytelników.
Komputery są też w
Domu kultury w Lipnicy Wielkiej, Wojnarowej i Jasiennej.
Kalendarz imprez kulturalnych organizowanych przez
Centrum Kultury w Korzennej w 2003 roku
NAZWA
IMPREZY
Gminny Turniej
Tysiąca
Dzień seniora
TERMIN
MIEJSCE IMPREZY
11.01.2003 Korzenna
18-25.01
2003
Jasienna
Miłkowa,
Korzenna,
Łyczana,
Janczowa,
Lipnica W.,
Koniuszowa,
34
Trasa koncertowa
grupy kolędniczej
„Droby”
Styczeń
Spotkanie kółka
muzycznego i
chóru w Jasiennej
Zabawa
karnawałowa dla
dzieci z Lipnicy
Wielkiej
Gminny Turniej
szachowy
Przegląd
Teatrzyków
Szkolnych
Finał Turnieju
bilardowego (do 15
i pow. 15 lat) oraz
Finał Turnieju Piłki
Nożnej (wersja
stołowa do 15 i
pow. 15 lat)
Gminny Turniej
Siatkówki
styczeń
Mogilno
Siedlce
Korzenna
Miłkowa
Lipnica W.
Barcice
Jasienna
8.02.2003
Lipnica Wilka
9.02.2003
Korzenna
9.02.2003
Lipnica Wielka
5-8.02
2003
Korzenna
18.02 –
11.03.
2003
26.05.
2003
26.05
Korzenna
czerwiec
Korzenna
9 .06.2003
lipiec
Korzenna
Lipnica Wielka
Dzień Matki
Gminny Dzień
Dziecka
Cudze Chwalicie
Swego Nie Znacie
Windą do świata
V Przegląd Młodych
Talentów
Festiwal Młodych
Talentów
Uroczyste
wręczenie nagród
+ zabawa – Młode
Talenty 2003r.
Sabałowe Bajania
Jarmak Korzeński
Konkurs piosenki
Anny Jantar dla
dzieci Szkół
Podstaw. I
Gimnazjów Gminy
Korzenna
Korzenna
Lipnica Wielka
Korzenna
2.07.
Bukowsko
2003r.
28.07.2003 Lipnica Wielka
8 .08.2003 Bukowina Tatrzańska
18.08.2003 Korzenna
23.10.2003 Wojnarowa
35
Kalendarz imprez kulturalnych organizowanych przez
Centrum Kultury w Korzennej 2004
NAZWA IMPREZY
Dzień seniora
Przegląd kolędniczy
Turniej bilardowy i
piłkarzyki dla młodszych
Turniej bilardowy i
piłkarzyki dla starszych
Przegląd Grup
Koledniczych w
Klęczanach
Karnawał Góralski
Bukowina Tatrzańska
Turniej Tysiąca
Zabawa karnawałowa dla
dzieci
Turniej szachowy dla dzieci
Turniej szachowy dla
dorosłych
V Mistrzostwa Gminy w
siatkówce
V Konfrontacje Kapel i
Grup Śpiewaczych Dębica
2004
Dziecięcy Konkurs
Instrumentalistów i
Śpiewaków Ludowych w
Jasiennej
Konkurs wiedzy i
twórczości Jana Brzechwy
Wycieczka dla najlepszych
czytelników
Dzień Matki
Dzień Dziecka
Konkurs „Ochrona
środowiska na wsi”
Festiwal Folkloru Górali
Polskich
MIEJSCE IMPREZY
TERMIN
Łyczana
Siedlce
Trzycierz
Korzenna
Wojnarowa
Lipnica W.
Koniuszowa
Miłkowa
Mogilno
Korzenna
Korzenna
17.01 – 11.02
2004
Korzenna
24.01.2004
Klęczany
10.02.2004
Bukowina Tatrzańska
17.02.2004
Korzenna
Wojnarowa
Lipnica Wielka
Korzenna
Korzenna
31.01.2004
7.02.2004
Korzenna
16-17.03.2004
Dębica
2.05.2004
Jasienna
26.05.2004
Miłkowa
15.05.2004
Krynica
1.06.2004
Korzenna
Łyczana
Lipnica Wielka
Miłkowa
Mogilno
Jamna
Mogilno
26.05.2004
Żywiec
2-5.08.2004
17.01.2004
29.01.2004
14.02.2004
28.02.2004
22.06.2004
2.06.2004
36
Międzynarodowy Festiwal
Folkloru Ziem Górskich
Jarmak korzeński
Lipnickie muzykowanie
Jesień Piosenką Autorską
Wieczorek dla młodzieży
Andrzejki
Zakopane
11-12.08.2004
Korzenna
Lipnica Wielka
Wojnarowa
Janczowa
Lipnica Wielka
5.09.2004
3.10.2004
21.10.2004
3.11.2004
28.11.2004
SŁUŻBA ZDROWIA
Na terenie Gminy Korzenna funkcjonują dwa Niepubliczne Zakłady
Opieki Zdrowotnej w Korzennej i Siedlcach .
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Korzennej obejmuje opieką
lekarską
i
pielęgniarską
łącznie
ponad
7
100
mieszkańców.
Kierownikiem jest lek. Maria Wójcie- pediatra, specjalista medycyny
rodzinnej,
która
zatrudnia
w
swojej
placówce
podstawowej opieki zdrowotnej oraz dwóch lekarzy
dwóch
lekarzy
specjalistów tj.
ginekologa i specjalistę rehabilitacji . Ponadto w Ośrodku Zdrowia
łącznie z filią w Lipnicy Wielkiej zatrudnionych jest : 6 pielęgniarek, 1
położna, 1 higienistka szkolna,1 technik i 1 mgr rehabilitacji .
Z porad lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w latach 2003 i 2004
skorzystało 46 570 pacjentów, natomiast z porad lekarza ginekologa
2 500 kobiet .
Od 2004 roku czynny jest gabinet lekarza specjalisty rehabilitacji,
który udzielił porad 361 pacjentom .
Ośrodek Zdrowia obejmował
opieką lekarską i higienistki szkolnej ok. 2 500 uczniów .
W punkcie analityki wykonano 1 538 badań moczu,682 badania
poziomu cukru oraz ok. 7 000 pobrań materiału do badania . W
gabinetach zabiegowych wykonano 365 EKG a w terenie wykonano
6 490 zabiegów .
W budynku Ośrodka Zdrowia swoją działalność prowadzi również
Zakład Opieki Stomatologicznej i Apteka .
W
Niepublicznym
Zakładzie
Opieki
Zdrowotnej
w
Siedlcach
zatrudnionych jest - 1 lekarz, 3 pielęgniarki, położna środowiskoworodzinna i palacz. Opieką objętych jest 7 wsi .
37
ŁAD I PORZĄDEK PUBLICZNY
Na ograniczenie przestępczości mają wpływ nie tylko działania
policyjne, ale i również funkcjonowanie innych instytucji
państwowych, społecznych i samorządowych. Ważna też jest szeroko
rozumiana aktywność społeczna, w tym gotowość różnorakich grup
społecznych do angażowania się w przedsięwzięcia mające na celu
minimalizację występowania zjawisk patologicznych.
I. Główne cele programu:
-
ograniczenie przestępczości
-
podniesienie poziomu bezpieczeństwa i jakości życia
-
zmniejszenie strachu przed staniem się ofiarą przestępstwa
II. Główne zadania programu:
-
podjęcie skutecznych działań restrykcyjno-represyjnych
zmierzających do ograniczenia lub eliminacji najbardziej
uciążliwych zagrożeń.
-
Stworzenie i realizację działań prewencyjnych, edukacyjnych i
prewencyjno-wychowawczych dla zapobiegania zagrożeniom
-
zapewnienie społecznego poparcia i udziału w programie
-
tworzenie pozytywnego wizerunku Policji
III. Ocena stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego na
terenie Gminy Korzenna
(działania Posterunku Policji w Korzennej) w 2003 i 2004 r.
Na terenie Gminy Korzenna występują zagrożenia, które można
podzielić na następujące kategorie:
-
zagrożenia przestępczością pospolitą (włamania, kradzieże)
-
zagrożenia ze strony innej osoby lub grupy osób (chuligaństwo,
rozboje, wandalizm, dewastacje obiektów użyteczności
publicznej i inne działania niezgodne z prawem)
38
-
zagrożenia patologiami społecznymi (alkoholizm, narkomania)
-
zagrożenia komunikacyjne (wypadki, kolizje drogowe)
-
zagrożenia dzieci i młodzieży (zaniedbania rodzinne,
wychowawcze oraz patologie)
-
zagrożenia w rodzinie (znęcania, pobicia, groźby)
-
zagrożenia losowe (pożary obiektów budowlanych)
-
zagrożenia sanitarno-higieniczne i weterynaryjne (brak
właściwego nadzoru nad agresywnymi psami, wyciek płynnych
odchodów zwierzęcych, z przydomowych szamb oraz
składowanie odpadów)
-
zagrożenia specjalne (osoby samotne wymagające szczególnej
troski z uwagi na niepełnosprawność lub podeszły wiek).
Przestępstwa :
1. Tabela przedstawiająca ilość zaistniałych przestępstw w latach
2003 i 2004 w
rozbiciu na rejony PP Korzenna w poszczególnych
kategoriach przestępstw :
rejon
kategoria
Włamania
Kradzieże
Uszk. mienia
Uszk. ciała
Rozboje
Wpadki
drogowe
Nietrz. kierujący
inne
RAZEM
2003
38
2004 2003
38
39
2004 2003
39
40
2004
Rok
Rok
2004
spadek
wzrost
40
18
9
4
4
1
3
23
9
7
1
0
1
12
4
1
2
0
2
6
2
3
1
4
2
14
6
2
0
2
1
7
3
2
0
0
0
2003
44
19
7
6
3
6
36
14
12
2
4
3
spadek o 8
spadek o 5
wzrost o 5
spadek o 4
wzrost o 1
spadek o 3
8
17
64
8
8
57
5
17
43
4
9
31
5
13
43
4
5
21
18
47
150
16
22
109
spadek o 2
spadek o 25
spadek o 41
tj. 27,3%
Z powyższej ilustracji wynika, że największe zagrożenie
przestępczością występuje w kategorii włamań, kradzieży i
nietrzeźwych kierujących. Należy jednak stwierdzić, że od utworzenia
39
Posterunku Policji w Korzennej w styczniu 2004 roku odnotowano
znaczny spadek przestępstw, bo z 150 w 2003 roku do 109 w 2004
roku – spadek o 27,3 %. Wzrost odnotowano jedynie w kategorii
uszkodzeń mienia (7 do 12) i rozboje (3 do 4). Najbardziej zagrożona
dzielnicą, była dzielnica nr 38, gdzie odnotowano w 2003 roku 64
przestępstwa tj. 42,6 % wszystkich przestępstw, a w 2004 roku 57
przestępstw tj. 52,2 % wszystkich przestępstw. Jednak i tutaj należy
stwierdzić, że pomimo wzrostu ogólnej procentowej ilości
przestępstw, nastąpił spadek przestępstw na tej dzielnicy z 64 do 57
przestępstw.
2. Tabela przedstawiająca ilość zaistniałych przestępstw w
latach 2003 i 2004 w rozbiciu na rejony i poszczególne
miesiące roku.
Lp
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
rejon
Rok 2003
miesiąc
38
39
40
Razem
38
Styczeń
Luty
Marzec
Kwiecień
Maj
Czerwiec
Lipiec
Sierpień
Wrzesień
Październik
Listopad
Grudzień
RAZEM
7
1
2
6
4
2
4
2
3
8
4
0
43
10
6
9
14
19
24
11
8
14
22
10
3
150
3
7
4
5
3
3
2
11
8
2
5
4
57
1
2
3
5
12
14
3
6
7
7
2
2
64
2
3
4
3
3
8
4
0
4
7
4
1
43
Rok 2004
39
40
4
2
1
2
2
2
2
1
6
2
0
7
31
2
1
1
1
0
2
1
1
1
4
5
2
21
Razem
9
10
6
8
5
7
5
13
15
8
10
13
109
Z powyższej ilustracji wynika, że najbardziej zagrożony
przestępczością w 2003 roku był miesiąc maj (19), czerwiec (24),
pażdziernik (22) przestępstwa. Natomiast w 2004 roku był sierpień i
grudzień (po 13), wrzesień (15) przestępstw.
40
3. Tabela przedstawiająca ilość zaistniałych przestępstw w
latach 2003 i 2004 w rozbiciu na rejony i znajdujące się w nich
sołectwa.
38
2003 2004
Sołectwo
1 Korzenna
2
3
4
5
6
Lipnica W.
Bukowiec
Jasienna
Niecew
Łyczana
27
25
11
5
13
4
4
64
11
6
5
8
2
57
39
Sołectwo
1 Posadowa
Mog.
2 Mogilno
3 Koniuszowa
4 Wojnarowa
5
6
2003 2004
6
8
8
9
20
5
9
9
40
2003 2004
Sołectwo
1 Siedlce
2
3
4
5
6
Łęka
Słowikowa
Janczowa
Miłkowa
Trzycierz
43 31
17
9
13
0
5
6
2
43
8
1
0
2
1
21
Z powyższej ilustracji wynika, że w rejonie dzielnicy 38 do najbardziej
zagrożonych przestępczością wsi była Korzenna, gdzie w 2003 roku
zaistniało
27, a w 2004 r 25 przestępstw oraz Lipnica Wielka, gdzie w 2003 r
i w 2004 roku zaistniało po 11 przestępstw, a najmniej zagrożoną
była wieś Łyczana, gdzie w 2003 roku zaistniało 4, a w 2004 roku 2
przestępstwa.
W rejonie dzielnicy 39 do najbardziej zagrożonych wsi należała
Wojnarowa, gdzie w 2003 roku zaistniało 20, a w 2004 roku 9
przestępstw oraz Koniuszowa, gdzie zarówno w 2003 jak i 2004 roku
zaistniało po 9 przestępstw, a najmniej zagrożoną była wieś Mogilno,
gdzie w 2003 roku zaistniało 8, a w 2004 roku 5 przestępstw.
W rejonie dzielnicy 40 do najbardziej zagrożonych wsi należała wieś
Siedlce, gdzie w 2003 roku odnotowano 17, a w 2004 roku 9
przestępstw oraz wieś Łęka, gdzie odnotowano w 2003 roku 13, a w
2004 roku 8 przestępstw, a najmniej zagrożoną była wieś Słowikowa,
gdzie w 2003 roku nie zaistniało żadne przestępstwo, a w 2004 roku
zaistniało 1 przestępstwo. Jest to dzielnica najmniej zagrożona
przestępczością.
41
Analiza i ocena przyczyn:
zubożenie społeczeństwa z powodu bezrobocia i braku
perspektyw na poprawę sytuacji
chęć szybkiego zysku i łatwość w zbyciu skradzionego mienia
brak dostatecznego zabezpieczenia obiektów i sprzyjająca
infrastruktura „ opłacalności” powrotu do działalności
przestępczej z powodu braku stosowania surowych kar
kar wobec recydywistów
obojętność i brak reakcji ze strony społeczeństwa (świadków
przestępstwa, „bo mnie to nie dotyczy”)
brak ostrożności ze strony potencjalnych ofiar i niski poziom
wiedzy na temat sposobów zachowania się w sytuacjach
zagrożenia
brak informacji ze strony ofiar o zaistniałym przestępstwie
chęć zaimponowania rówieśnikom i manifestacja wrogości i
agresji wobec osób słabszych, brak szacunku do drugiego
człowieka, negatywne wzorce
zaniedbania wychowawcze w rodzinie, szkole „ dewaluacja „
autorytetów (rodziców, nauczycieli, duchowieństwa, innych
reprezentantów społeczeństwa
nadmiar czasu i nuda z powodu braku możliwości jego
alternatywnego zagospodarowania
alkoholizm
42
RAMOWY PROGRAM
Poprawy Bezpieczeństwa Mieszkańców Gminy Korzenna
Na Lata 2005 – 2015
Harmonogram realizacji ramowego programu przez
Posterunek Policji w Korzennej Komisariatu Policji w
Grybowie.
L Cel
p - zadania
.
1.
I
.
SPOSÓB REALIZACJI
(przedsięwzięcia – czynności)
Partnerzy do realiz.
2.
Ograniczenie
przestępczości
w kategorii:
3.
1) Koncentrowanie służby w miejscach
szczególnie zagrożonych tego rodzaju
przestępczością (obiekty handlowe, rejony
szkół, przystanki autobusowe)
włamania,
2) Wykorzystanie w sposób maksymalny
kontaktów społecznych celem inspirokradzieże,
rozboje,
wania społeczeństwa do niezwłocznego
wymuszenia
informowania Policji o zdarzeniach lub
rozbójnicze,
sytuacjach mających wpływ na poziom poczucia
uszkodzenie
bezpieczeństwa.
mienia,
3) Udział dzielnicowych i kierownika PP w
spotkaniach z młodzieżą szkolną, rodzicaPodniesienie
mi oraz dyrektorami i pedagogami szkół,
poczucia
które powinno być miejscem wymiany
bezpieczeństw informacji na temat stanu bezpieczeństwa
a mieszkańców w rejonach szkół , realizowanie przedsięgminy przed
wzięć zapobiegających przestępczości.
utratą
4) Propagowanie rozwiązań zwiększających
posiadanego
bezpieczeństwo dzieci i młodzieży szkomienia.
lnej poprzez utrudnianie i ograniczanie
wstępu na teren obrębu szkół osobom poOgraniczenie
stronnym, w tym potencjalnym sprawcom
przypadków
właman, kradzieży, wymuszeń rozbójnizakłócenia
czych poprzez wprowadzanie identyfikaspokoju i
torów dla uczniów danej szkoły, dyżurów
porządku
uczniów klas starszych.
publicznego,
Rady
Sołeckie
agresywnego
5) Zintensyfikowanie rozpoznania mającego
zachowania
na celu uzyskiwanie maksymalnej ilości
młodzieży
informacji o sprawcach przestępstw, miei osób
jscach działania i miejscach zbytu przednietrzeźwych,
miotów pochodzących z przestępstwa.
Komisja ds.
rozwiązy- wania
problemów
alkoholowych.
Dyrektorzy
I pedagodzy
Szkół
Centrum
Kultury w Korzennej
i Wiejskie Ośrodki
Kultury.
Właściciele
obiektów
handlowych
i administratorzy szkół.
Termin
4.
Punkt
1, 2, 5, 6,
7, 8, 10,
12, 13, 14,
15 i 17
przez
cały okres
realizacji
programu.
Punkt
3, 4, 11 i
16
w ciągu
roku
szkolnego
Obszar
działani
a
5.
Odpowie-dzialny
Cały
obszar
Gminy
Kierownik
PP K-nna
6.
Dzielnicowi
rejonów
38, 39, 40
Asystent
PP K-nna
Urząd Gminy w
Korzennej
43
niszczenia
mienia,
wandalizmu
i chuligaństwa.
Ograniczenie
kradzieży i
wymuszeń
rozbójniczych
na szkodę
uczniów jak i
również z ich
udziałem, w tym
także
zachowań
agresywnych
i przemocy w
szkołach.
Ograniczenie
przestępstw
kryminalnych i o
charakterze
chuligańskim
- szczególnie w
rejonie dzielnicy
38 w
miejscowości
Korzennej i
Lipnicy Wielkiej,
które to są najbardziej zagrożone tego rodzaju
przestępczością.
6) Zintensyfikowanie kontroli pojazdów
i osób oraz przewożonego i przenoszonego
bagażu pod kątem ujawnienia skradzionych przedmiotów.
7) Opracowanie przez dzielnicowych, skonsultowanie z Radami Sołeckimi i wdrożenie do realizacji założeń zawartych w
„Raporcie o stanie dzielnic” zawierających analizę przestępczości i sposoby
minimalizacji zagrożenia.
8) Zgłaszanie wniosków i uwag właścicielom obiektów handlowych i innych zagrożonych przestępczością o wszystkich
nieprawidłowościach, brakach, które
mogą przyczynić się do wzrostu „zagrożenia sytuacyjnego”ułatwiającego popełnienie przestępstwa (głównie braki oświetlenia budynków i ich zabezpieczeń).
9) Popularyzowanie zasad związanych z
podnoszeniem bezpieczeństwa posiadanego
mienia między innymi poprzez montowanie zabezpieczających urządzeń technicznych i elektronicznych, uwrażliwienie
zwracania uwagi na osoby obce podejrzanie zachowujące się, zachęcanie do wzajemnej ochrony i opieki nad mieniem oraz
niezwłocznego informowania Policji o swoich spostrzeżeniach w tym anonimowo na
„policyjny telefon zaufania”.
10) Ukierunkowanie pracy dzielnicowych
na ścisłe współdziałanie z samorządami
i mieszkańcami zagrożonych rejonów tego
rodzaju zdarzeniami, mających na celu ich
integracje , przełamywanie bariery strachu
i udziału w wypracowywaniu i realizacji
przedsięwzięć profilaktycznych zmierza-,
jących do poprawy poczucia bezpieczeństwa.
11) Zwiększenie częstotliwości spotkań z
młodzieżą szkolną celem wyuczenia zasad
bezpiecznego zachowania, unikania zagrożeń, a także zredukowania negatywnych
zdarzeń, których sprawcami lub ofiarami
są dzieci i młodzież, w tym szczególnie
związanych ze zjawiskami przemocy.
12) Na podstawie krótkotrwałych analiz
stanu bezpieczeństwa , wniosków wynikających z rozpoznania dzielnic oraz oczekiwań i postulatów Rad Sołeckich oraz mieszkańców podejmowanie skutecznych działan poprzez kierowanie służb patrolowych
i obchodowych w miejsca najbardziej
zagrożone.
Prokuratura
Rejonowa
W Nowym
Sączu,
Sądy.
44
13)Eliminowanie osób nietrzeźwych, sprawców czynów karalnych z miejsc publicznych i zatrzymywanie ich do wtrzeżwienia w PIZ lub SOIK, neutralizowanie negatywnych postaw i zachowań neletnich, w
tym zwłaszcza związanych z naruszeniem
norm prawnych, poprzez niezwłoczne kierowanie materiałów do sądu rodzinnego
oraz informowanie rodziców i szkół, przeciwdziałając tym samym poczucia bezkarności sprawców.
14) Prowadzenie szczegółowego rozpoznania przez dzielnicowych, Rady Sołeckiej
przed wydaniem opinii dotyczącej pozwoleń
na sprzedaż i podawanie alkoholu oraz występowanie z wnioskiem o cofnięcie takich
pozwoleń w przypadku pogorszenia stanu
bezpieczeństwa, zakłóceń porządku publicznego w
okolicy lokalu, sklepu,
spożywania alkoholu w jego obrębie
i podobnych tego rodzaju zachowań nagannych społecznie.
15)Zintensyfikowanie prowadzonych działań prewencyjnych i profilaktycznych w
okresie ferii zimowych i wakacji letnich
w ramch akcji „FERIE”, „BEZPIECZNE
WAKACJE”, „DZIEŃ WAGAROWICZA”, BEZPIECZNA SZKOŁA”, „BEZPIECZNA DROGA DO SZKOŁY” poprzez
inspirowanie szkół, rad
sołeckich na rzecz organizowania wolnego
Czasu dla dzieci i młodzieży z wykorzystaniem istniejącej bazy szkolnej i wiejskich
domów kultury.
16) Zwiększenie liczby spotkań i prelekcji,
przeprowadzanie anonimowych ankiet dotyczących
zagrożeń i agresji z uczniami
klas starszych w wytypowanych szkołach.
17) Podejmowanie problematyki ograniczenia przestępczości jako jednego z podstawowych zagadnień programu.
45
II.
Ograniczenie
przestępczości
w kategorii
zagrożeń komunikacyjnych:
wypadki i kolizje
drogowe
Podniesienie
poczucia
bezpieczeństwa na
drogach
III.
Ograniczenie
przestępstw w
kategorii zagrożeń
w
rodzinie:
znęcania,
groźby,
pobicia
1) Eliminowanie osób nietrzeźwych , których
zachowanie stwarza zagrożenie dla nich samych i
innych uczestników ruchu drogowego poprzez
przekazywanie osobom bliskim lub umieszczanie do
wytrzeźwienia w SOIK.
2) Zintensyfikowanie kontroli pojazdów pod kątem
ujawnienia nietrzeźwych kierujących i stosowanie
wobec nich surowych represji karnych (w tym
każdorazowo dokonywanie tymczasowego zajęcia
mienia ruchomego
- w pierwszej kolejności pojazdów którymi kierowali, a
w przypadku zachodzących przeszkód, innego mienia
na poczet przyszłej kary grzywny).
. 3) Zwiększenie liczby spotkań i prelekcji z uczniami
szkół podstawowych i gimnazjalnych celem wyuczenia
zasad bezpiecznego zachowania na drodze
4) W ramach realizacji akcji „BEZPIECZNA DROGA DO SZKOŁY” należy:
- w sposób maksymalnie możliwy zapewnić
bezpieczeństwo dzieciom w rejonie szkół
- pomoc dzieciom w przekraczaniu jezdni
(zwłaszcza na początku roku szkolnego)
- reagowanie na wykroczenia popełniane przez
kierujących i pieszych
- prowadzić doraźne kontrole pojazdów dowożących
dzieci do szkoły
- kontrola prawidłowego oznakowania i stanu
technicznego dróg
5) Zwiększenie liczby kontroli pojazdów przy użyciu
elektronicznych urządzeń rejestrujących prędkość jazdy, stanu technicznego.
Dyrektorzy
i nauczyciele szkół.
1) Poprzez ścisłą współpracę dzielnicowych
z Radami Sołeckimi, Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Ośrodkiem Pomocy Społecznej przy Urzędzie
Gminy w Korzennej prowadzić rozpoznanie
rodzin w których występują różnego rodzaju
patologie społeczne, celem wspólnego
wypracowywania sposobu ich ograniczania.
Komisja
Ds. Rozwią
zywania
Problemów
Alkoholowych i
Ośrodek
Pomocy
Społecznej
przy
Urząd
Gminy w
Korzennej.
Powiatowy
Zarząd
Dróg.
Sekcja
Ruchu
Drogowego
KMP w
Nowym
Sączu
Punkt
Cały
1, 2 i 5
obszar
przez
Gminy
cały
okres
realizacji
programu
Kier. PP
Korzenna
Dzielnicowi PP w
Korzennej
Punkt
3i4
w okresie
roku
szkolnego
Cały
Cały
Kierownik
okres
obszar PP w
realizacji Gminy Korzennej
programu
Asystent
i Dzielnicowi PP w
Korzennej
46
oraz zaniedbania
Rodzinne i
wychowawcze
Podniesienie
poczucia
bezpieczeństwa
w rodzinie.
Ograniczenie
negatywnych
wzorców dla
dzieci i
młodzieży.
Ograniczenie
patologii
społecznych
(alkoholizm,
narkomania,
chuligaństwo,
wandalizm,
rozpad rodzin)
2) Zintensyfikowanie przez dzielnicowych kontroli
obiektów handlowych prowadzą- cych sprzedaż
alkoholu, pod kątem przestrze
gania ustawy o wychowaniu w trzeżwości
i przeciwdziałania alkoholizmowi i w przypadku ujawnienia uchybień, stosować
sankcje karne oraz występować z wnioskiem
o cofnięcie zezwoleń na sprzedaż lub podawanie alkoholu.
3) Wobec osób uzależnionych od alkoholu
kierować wnioski o leczenie odwykowe do
Komisji Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych przy UG w Korzennej.
4) Izolowanie osób nietrzeźwych z miejsc
publicznych poprzez umieszczanie do wytrzeżwienia
w SOIK w Nowym Sączu
lub w przypadku uzasadniającym do miejsc
zamieszkania
5) Wobec osób nietrzeźwych dopuszcza- jących się
różnego rodzaju zakłóceń porzą- dku publicznego
(chuligaństwo, dewastacje
mienia użyteczności publicznej, nieoby- czajny
wybryk) oraz kierowania pojazdami w ruchu
lądowym, stosowanie „ZERO TOLERANCJI” i
stosowanie sankcji karne w postaci nakładania
grzywien, kierowania wniosków o ukaranie lub
postępowań karnych do sądów.
6) W rodzinach w których podejmowano interwencje
domowe z powodu wystepo- wania przemocy
(groźby, pobicia) dzielnicowi będą zakładać tz.
NIEBIESKĄ KARTĘ” w celu :
- gromadzenia danych o sytuacji w
rodzinie - w tym również w obecności
sprawcy stosowanie pouczeń osób pokrzywdzonych o istniejących możliwościach
prawnych rozwiązania problemu, jak i też
sprawce o konsekwencjach karnych, co
może wpłynąc pozytywnie ja jego psychikę i ograniczenie zachowań agresywnych, zwiększenie świadomości odpowiedzialności karnej.
Urzędzie
Gminy w
Korzennej
Rady
Sołeckie
Pogotowie
Opiekuńcze w
Trzycierzu
(pkt.6)
Sądy i
Prokuratura
w Nowym
Sączu
Poradnia
Leczenia
Odwykowego
w Nowym
Sączu
Parafie
Rzymsko
-Katolickie
na terenie
Gminy
Korzenna
(pkt. 6)
47
- wszczęcia postępowania przygotowawczego (w przypadku uzasadnionym) o
znęcanie się nad rodziną i skierowania
sprawy do sądu
----
------------------
IV.
Ograniczenie
wykroczeń i
przestępstw
sanitarnohigienicznoweterynaryjnych oraz
p. pożarowych
Podniesienie
poczucia
bezpieczeństwa życia,
zdrowia i mienia.
Podniesienie
estetyki
wyglądu
gminy
- wystąpienia z wnioskiem do Sądu Rodzinnego i Nieletnich o ograniczenie, bądż
pozbawienie praw rodzicielskich, opiekuńczych (w przypadku stwierdzenia
rażących uchybień opiekuńczo
-wychowawczych oraz do Ośrodka
Pomocy Społecznej przy UG w Korzennej
Objęcie szczególną „troską” osób pokrzywdzonych, osób samotnie mieszkających,
które ze względu na wiek lub niedołężność wymagają takiej opieki.
----------------------------------------------------1) Wprowadzenie okresowo (raz w roku)
w wytypowanych wsześniej rejonach gminy przez Rady
Sołeckie wspólnych obchodów przez dzielnicowych PP w
Korzennej, Ochotniczej Straży Pożarnej w Korzennej i
pracownikiem Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Nowym
Sączu,
celem przeprowadzenia kompleksowej
kontroli przestrzegania przepisów sanita
rno-higienicznych, p. pożarowych, weterynaryjnych, w celu wyegzekwowania od
zobowiązanych osób i podmiotów gospodarczych usunięcia
uchybień w wyżej
wymienionym zakresie.
--------------
------------
-----------
------------
Ochotnicza
Straż
Pożarna w
Korzennej
Raz w
roku w
w wspólnie
ustalonym
okresie
czasu.
W
wytypowanych
rejonach
Kierownik
PP w
Korzennej
Powiatowy
Inspektor
Sanitarny w
Nowym
Sączy
Dzielnicowi PP w
Korzennej
Lek. Wet. w
Korzennej
2) Ukierunkowanie obchodów dzielnico- wych na ujawnianie w
podległych rejonach różnego rodzaju przestępstw i wykroczeń
porządkowych oraz na podejmowanie
działań profilaktyczno-edukacyjnych w tym zakresie.
48
POMOC SPOŁECZNA
Charakterystyczną cechą ostatnich lat transformacji systemowej jest,
obok wszystkich pozytywnych zmian, pojawianie się (bądź nasilanie)
zjawisk negatywnych. Zjawiska te, zwane kwestiami społecznymi,
wywierają ogromny wpływ na życie społeczeństwa. W Gminie
Korzenna, podobnie jak w całym kraju, do zjawisk tych zliczyć można
przede wszystkim ubóstwo i bezrobocie. Źródłem tych dwóch
skorelowanych ze sobą kwestii jest min. konieczność dostosowania
się przedsiębiorstw do warunków gospodarki rynkowej.
Obok bezrobocia i ubóstwa istotnymi kwestiami społecznymi są min.
alkoholizm, problemy ludzi starych i niepełnosprawnych, chorych
psychicznie,
dzieci z rodzin ubogich i patologicznych oraz trudności w prowadzeniu
gospodarstwa domowego zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych.
Na terenie gminy Korzenna
problemy społeczne są podejmowane przez
instytucje publiczne. W obrębie sektora publicznego (finansowanego głównie z
budżetu centralnego i budżetu gminy ) mieszczą się następujące organizacje
państwowe i samorządowe: Ośrodek Pomocy Społecznej (Rodziny Dom Dziecka
w Lipnicy Wielkiej ,Urząd Gminy, Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, oraz
szkoły i gimnazja . W ramach sektora pozarządowego nie działają żadne
organizacje pozarządowe.
2.2. Mapa problemów społecznych Gminy Korzenna
W trakcie opracowania GMINNEJ SRTATEGII ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH, zidentyfikowano problemy społeczne
występujące w gminie Korzenna i wskazano główne problemy
społeczne, których skuteczne rozwiązanie warunkuje poprawę
sytuacji społecznej mieszkańców w Korzennej .
49
Liczba i struktura rodzin objętych pomocą w latach
2003 -
2004 r.
Rok 2003
263
90
Rodziny
Ogółem
rodziny
emerytów
rodziny
niepełne
rodziny
wielodzietne
338
1 252
Najważniejsze powody zwracania się o pomoc do ośrodka pomocy
społecznej w latach 2003-2004 przedstawia tabela:
Świadczenia
przyznane w ramach
zadań zleconych i
własnych
Świadczenia
przyznane w ramach
zadań zleconych bez
względu na ich
rodzaj formę i liczbę
Świadczenia
przyznane w ramach
zadań własnych
Pomoc udzielona w
podstacji pracy
socjalnej
2003
Liczba
rodzin
Liczba
osób w
rodzinac
h
2 673
1 252
5 724
334
303
1 183
2 446
1 093
bez
decyzji
1 297
5 351
5 794
2004r
2 256
Liczba
rodzin
980
4 682
117 116
2 212
Bez
decyzji
Liczba
osób
którym
przyznan
o pomoc
928
1 040
538
4 504
5 012
50
Najczęstszymi przyczynami kwalifikującymi do pomocy OPS są:
ubóstwo,
bezrobocie,
wychowawczych
i
niepełnosprawność,
również
osoby
z
bezradność
w
prowadzeniu
długotrwała
sprawach
gospodarstwa
choroba.
trudnościami
w
opiekuńczo
Z
domowego,
pomocy
przystosowaniu
-
korzystają
do
życia
po
opuszczeniu zakładu karnego, powodem przyznania pomocy bywa
także alkoholizm, potrzeba ochrony macierzyństwa, bezdomność,
sieroctwo i narkomania. Pierwszoplanowym problemem wśród rodzin
objętych
pomocą
jest
kwestia
ubóstwa.
Dla
potrzeb
pomocy
społecznej – nowelizacją ustawy o pomocy społecznej z 1996r.wprowadzono nowy sposób ustalania progu ubóstwa, stwarzając tzw.
kryterium dochodowe. Warunkuje ono prawo do części świadczeń
(głównie pieniężnych). Liczba rodzin spełniających to kryterium, w
badanym
okresie
dotkniętych
(świadczenia
tym
wzrastała
problemem
pieniężne,
systematycznie
.Pomoc
polega
na
zasiłki
celowe)
np.
dla
działaniach
i
rodzin
doraźnych
długofalowych,
zmierzających do usunięcia przyczyn ubóstwa. Do najważniejszych
przyczyn ubóstwa należy bezrobocie. W badanym okresie problem ten
utrzymywał się na względnie stałym poziomie i dotykał przeciętne ok.
60 % rodzin zwracających się o pomoc. W celu likwidacji skutków
tego zjawiska - podobnie jak w przypadku ubóstwa – pracownicy
socjalni wnioskują o udzielenie pomocy materialnej. Najważniejszą
jednak sprawą w walce z bezrobociem jest likwidacja jego przyczyn.
Prowadzona
mobilizacji
jest
ona
klientów
poprzez
w
pracę
poszukiwaniu
socjalną
zmierzającą
zatrudnienia.
do
Ponadto
zobowiązuje się podopiecznych do zarejestrowania i systematycznego
kontaktu z Powiatowym Urzędem Pracy. Istotną rolę odgrywa także
współpraca
OPS-u
z
Urzędem
publiczne, prace interwencyjne
Gminy
organizującym
roboty
dla osób znajdujących się w
najtrudniejszej sytuacji.
Kolejną kwestią podejmowaną przez tutejszy ośrodek pomocy jest
niepełnosprawność.
W
przypadku
tego
zjawiska,
jako
powodu
zwracania się o pomoc, nastąpił gwałtowny i systematyczny wzrost.
Na wzrost ten składa się wiele czynników: od tych faktycznie
51
związanych
ze
złym
stanem
zdrowia
czy
starzeniem
się
społeczeństwa, do tak zwanej „ucieczki w status inwalidy” związanych
ze złą sytuacją na rynku pracy, łatwiejszą możliwością uzyskania
orzeczenia o niepełnosprawności czy zwiększeniem ilości świadczeń
dla osób niepełnosprawnych.
W zależności od stopnia niepełnosprawności, rodzaju dysfunkcji,
sytuacji rodzinnej i materialnej, osoby niepełnosprawne korzystają z
szeregu świadczeń i usług. Do świadczeń pieniężnych zaliczyć można
m. In.: renty socjalne ( 01.10.2003r. kompetencje-ZUS), zasiłki
stałe, celowe, okresowe, finansowanie
usług opiekuńczych, zakup
żywności dla dorosłych. Osoby wymagające opieki korzystają z usług
opiekuńczych świadczonych przez opiekunki etatowe zatrudnione w
OPS Korzenna . oraz w ramach umów zlecenia
Osoby, które
wymagają całodobowej opieki kieruje się, adekwatnie do stanu
zdrowia, do domu pomocy społecznej.
Kolejnym powodem przyznawania pomocy z tutejszego ośrodka jest
bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu
gospodarstwa
domowego
zwłaszcza
w
rodzinach
niepełnych
i
wielodzietnych.
Problem ten na przestrzeni badanego okresu dotyczył przeciętnie
30% rodzin korzystających z pomocy. Środowiska dotknięte tym
problemem
mogą
korzystać
z
pomocy
tutejszego
ośrodka
–
przyznawanej na zasadach ogólnych - takiej jak: wsparcie finansowe
w postaci zasiłków celowych na zaspokojenie podstawowych potrzeb,
refundacji kosztów wyżywienia dzieci w szkołach, refundacji kosztów
wypoczynku dzieci, itd. W razie konieczności możliwy jest także
kontakt z pedagogiem, psychologiem, sądem . W przypadku rodzin
patologicznych tutejszy ośrodek pomocy współpracuje z szeregiem
instytucji.
Na
wniosek
pracownika
socjalnego
możliwe
jest
ustanowienie przez Sąd Rejonowy kurateli nad wymagającą tego
rodziną. Za pośrednictwem Powiatowego Centrum Pomocy istnieje
możliwość
umieszczenia
zaniedbywanych
dzieci
w
pogotowiu
opiekuńczym, a w przypadkach tego wymagających - w rodzinach
zastępczych.
52
Następną kwestią podejmowaną przez pracowników socjalnych
jest
alkoholizm.
Ilość
zdiagnozowanych
środowisk
wzrastała
systematycznie. Osoby dotknięte tą chorobą mogą liczyć na pomoc
począwszy od skierowania na niezbędne leczenie szpitalne, poprzez
leczenie w Poradni dla osób uzależnionych skończywszy na terapii dla
chorych i ich rodzin w Ośrodku Profilaktyki, z którym tutejszy ośrodek
pomocy współpracuje.
Ostatnie zagadnienia dotyczy trudności w przystosowaniu się do
życia po opuszczeniu zakładu karnego. Ilość środowisk zgłaszających
ten problem - w stosunku do wszystkich środowisk objętych pomocą kształtowała się na zróżnicowanym poziomie. Działania w stosunku do
tych rodzin obejmowały doraźną pomoc finansową, aktywizację
zawodową oraz pomoc w załatwianiu spraw urzędowych.
Od
1 maja 2004 roku Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje
zadania wynikające z Ustawy o świadczeniach rodzinnych. Realizacja
tych świadczeń w znacznym stopniu obciążyła pracowników .
PONIŻSZA TABELA PRZEDSTAWIA
SPRAWOZDANIE RZECZOWO-FINANSOWE O ZADANIACH
ZREALIZOWANYCH ZE ŚRODKÓW BUDŻETU PAŃSTWA
W ZAKRESIE ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH 2)
za kwartał I-IV 2004 r.
(miesiąc lub kwartał)
A. Wydatki na świadczenia i świadczeniobiorcy
Wydatki narastająco od początku
Liczba świadczeń
roku*
narastająco od początku roku
Lp. Wyszczególnieni
w zł
***
e
Pierwsz
Dwa
Trzy miesiące Pierwsz
Dwa
Trzy miesiące
y
miesiąc
kwartału
y
miesiąc
kwartału
miesiąc
e
e
Raze w tym: miesiąc
raze w tym:
kwartał kwartał
kwartał kwartał
m
w
m
w
u
u
u
u
ramac
ramac
h
h
koordy
koordy
- nacji
**
nacji**
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1.
Zasiłki rodzinne
311
368
427
0
6576
7775
9026
0
940
361
217
2.
Dodatki do
650
753
858
0
3492
4047
4627
0
zasiłków
653
423
256
rodzinnych
w tym z tytułu:
2.1 urodzenia
12 000 15 500
19
0
24
31
39
0
.
dziecka
500
53
2.2
.
opieki nad
dzieckiem w
okresie
korzystania z
urlopu
wychowawczeg
o
2.3 samotnego
.
wychowywania
dziecka i utraty
prawa do
zasiłku dla
bezrobotnych
na skutek
upływu
ustawowego
okresu jego
pobierania
----------------------
318
244
368
685
418
498
0
723
839
963
0
2 400
2 693
2 693
0
6
7
7
0
1
2.4.
2
samotnego
wychowywania dziecka
2.5.
2.5.1.
2.5.2.
2.6.
2.7.
2.7.1.
2.7.2.
3.
4.
5.
6.
7.
6
0
7
1224
8
1431
9
1653
10
0
kształcenia i rehabilitacji
22
26
30 880
dziecka
900
890
niepełnosprawnego
kształcenia i rehabilitacji 2 250 2 600 2 950
dziecka
niepełnosprawnego do 5
roku życia
kształcenia i rehabilitacji
20
24
27 930
dziecka
650
290
niepełnosprawnego
powyżej 5 roku życia
rozpoczęcia roku
58
58
58 230
szkolnego
230
230
0
340
399
458
0
0
45
52
59
0
0
295
347
399
0
0
647
647
647
0
podjęcia przez dziecko
21
29
nauki w szkole poza
880
000
miejscem zamieszkania:
na pokrycie wydatków
1 520 2 560
związanych z
zamieszkaniem w
miejscowości, w której
znajduje się szkoła
na pokrycie wydatków
20
26
związanych z dojazdem
360
440
do miejscowości, w
której znajduje się
szkoła
Zasiłki rodzinne z
962 1 121
dodatkami
593
784
(w.1 + w.2)
Zasiłki pielęgnacyjne
58
68
464
544
Świadczenia
61
72
pielęgnacyjne
628
842
36 200
0
528
693
860
0
3 600
0
19
32
45
0
32 600
0
509
661
815
0
1 285
473
0
10068
11822
13653
0
78 624
0
406
476
546
0
83 762
0
148
175
201
0
162
386
1 447
859
0
554
651
747
0
0
10622
12473
14400
0
Świadczenia opiekuńcze
(w.4 + w.5)
7.Razem (w.3 + w.6)
3
214
999
4
252
425
120
141
092
386
1 082 1 263
685
170
5
292
255
54
Wydatki na składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
Lp Wyszczególnieni
e
.
1
1.
2.
3.
2
Składki na
ubezpieczenia
emerytalne i
rentowe
Składki na
ubezpieczenie
zdrowotne
Razem (w.1 +
w.2)
Wydatki narastająco od początku
roku**
w zł
Pierwsz
Dwa
Trzy miesiące
y
miesiąc
kwartału
miesiąc
e
raze w tym:
kwartał kwartał
m
w
u
u
ramac
h
koordy
- nacji
*
3
4
5
6
17 992 21 229
24
0
370
1 005
1 247
1 421
0
18 997
22 476
25
791
0
Liczba osób, za które opłacono
składki, narastająco od początku
roku**
Pierwsz
Dwa
Trzy miesiące
y
miesiąc
kwartału
miesiąc
e
Raze w tym:
kwartał kwartał
m
w
u
u
ramac
h
koordy
-nacji*
7
133
8
157
9
180
10
0
29
36
41
0
55
2.3. Główne problemy organizacji polityki społecznej w Gminie
Korzenna
Główne problemy występujące w sferze organizacji systemu pomocy
społecznej to:
1. Konieczność
wzmocnienia
partnerstwa
i
współpracy
z
instytucjami działających w gminie .
2. Utrwalony dotychczasowy model kulturowy i wychowawczy nie
promujący postaw aktywnych wśród społeczności
3. Niska
świadomość
społeczna
i
zaangażowanie
społeczne
mieszkańców
4. Wzrost bezrobocia i pogarszanie się sytuacji materialnej części
społeczeństwa.
2.4.Główne problemy zarządzania sferą społeczną
1. Konieczność umocnienia instytucji dla rozwoju współpracy
regionalnej i europejskiej
2. Wdrożenie instytucji i systemu organizacyjnego dla wspierania
inicjatyw obywatelskich
3. Konieczność
efektywniejszego
wykorzystania
istniejącej
infrastruktury technicznej i społecznej
56
4. Konieczność zapewnienia jednostkom organizacyjnym pomocy
społecznej właściwej bazy lokalowej, zaopatrzenia w sprzęt i
niezbędne środki.
5. Umożliwienie
podnoszenia
pracownikom
kwalifikacji,
pogłębiania wiedzy, nabywanie nowych doświadczeń i ich
wymiana.
2.5. Grupy docelowe wymagające wsparcia w ramach polityki
społecznej
Proces rozwiązywania problemów społecznych nie może powstać
bez udziału lokalnej społeczności. Oznacza to konieczność kooperacji i
partnerstwa sektora publicznego ze społeczeństwem, a w ich ramach
inicjowanie i moderacja spotkań i konsultacji. Jednym rezultatów tak
pojmowanego procesu integracji społecznej, jest identyfikacja grup
społecznych wymagających wsparcia w ramach polityki społecznej.
W Gminie Korzenna są to:
bezrobotni, zwłaszcza osoby z rodzin dotkniętych podwójnym
bezrobociem, bez prawa do zasiłku; należy podjąć działania
zmierzające do ponownego włączenia ich w życie gminy, a
zwłaszcza na rynek pracy,
niepełnosprawni; na terenie gminy należy zadbać o likwidację
barier architektonicznych, a więc zapewnić niepełnosprawnym
większą
istotna
dostępność
jest
walka
do
z
obiektów
użyteczności
wykluczeniem
publicznej;
społecznym
poprzez
włączanie niepełnosprawnych w życie społeczno- gospodarcze
gminy w rozwiązywanie jego problemów,
57
osoby młode, absolwenci; należy zadbać o ich czynne włączenie
w życie społeczne gminy oraz przywiązanie do niej poprzez
zachęty i ułatwienia przy poszukiwaniu pracy, zakładaniu
własnej działalności gospodarczej .
2.6. Identyfikacja podstawowych problemów społecznych
W toku prowadzonych warsztatów strategicznych oraz ankietowania
mieszkańców
dokonano
identyfikacji
podstawowych
problemów
społecznych w Gminie Korzenna są to:
wysoka stopa bezrobocia i jego niekorzystna struktura,
niski poziom przedsiębiorczości i słabe otoczenie biznesu,
brak odpowiednich kwalifikacji zawodowych ludności i ich
niedostosowanie do zmieniających się wymogów rynku pracy,
niskie dochody ludności i znaczny w nich udział pomocy
socjalnej,
patologie społeczne,
niekorzystne zmiany struktury demograficznej (starzenie się
ludności, niski przyrost naturalny),
brak organizacji pozarządowych,
niewielka aktywność lokalnej społeczności.
III. Opis głównych problemów w zakresie polityki
społecznej
3.1. Charakterystyka zjawiska bezrobocia w Gminie Korzenna
Bezrobocie - rozumiane jako zjawisko towarzyszące gospodarce
rynkowej, oznaczające brak pracy zarobkowej dla osób zdolnych do
jej wykonywania i deklarujących chęć jej podjęcia - na przestrzeni
ostatnich
lat stało się w Polsce jednym z głównych problemów
społecznych. Stopa bezrobocia w Polsce w 2000 r. – wynosiła około
14 %, obecnie przekracza 18 %. Bezrobocie jest w gminie Korzenna
zjawiskiem, które dotyka szerokie kręgi społeczne. bezrobotnych, ale
58
także ich rodzin. Straty pracy, przejście na zasiłek, z kolei jego utrata
i potrzeba korzystania z pomocy społecznej - prowadzi do ubóstwa ze
wszystkimi tego konsekwencjami.
Z
doświadczeń
pracowników
OPS
wynika,
że
bezpośrednim
i
najbardziej widocznym skutkiem bezrobocia jest obniżenie standardu
materialnego rodziny, co wręcz wymusza konieczność korzystania z
pomocy społecznej. Mniej widoczne, lecz nie mniej zagrażające
spójności rodziny są skutki psychologiczne bezrobocia. Bezrobocie
powoduje bowiem zmianę sytuacji społecznej i emocjonalnej całej
rodziny, zarówno dorosłych jak i dzieci. Częstym zjawiskiem jest
izolacja społeczna - ograniczone zostają kontakty interpersonalne
wszystkich członków rodziny bezrobotnego zarówno ze znajomymi,
jak i z dalszą rodziną. Bezrobocie wpływa także niekorzystnie na
układ stosunków wewnątrzrodzinnych, przy czym okazuje się, że
bezrobocie mężczyzn ma znacznie bardziej negatywne skutki dla
rodziny niż bezrobocie kobiet. Bezrobotny mężczyzna doświadcza
obniżenia swojej pozycji w rodzinie, utraty autorytetu i silnej
frustracji, które powodują sięganie po alkohol.
3.2. Skutki pozostawania bez zatrudnienia
Okres
bezrobocia
członka
rodziny
jest
dla
wielu
gospodarstw
domowych szczególnie trudny. W krótkim czasie pojawiają się
problemy finansowe, rodzi się konieczność szukania doraźnych metod
poprawy
sytuacji
ekonomicznej
rodziny.
Brak
zatrudnienia
negatywnie wpływa nie tylko na ekonomiczną kondycję rodzin, ale
także na pozamaterialne kwestie życia rodzinnego. Przymusowe
pozostawanie bez pracy oraz niemożność znalezienia ponownego
zatrudnienia powoli i systematycznie pozbawiają człowieka poczucia
własnej
wartości.
Stres
i
utrata
stabilizacji
powodują
często
niemożność podejmowania racjonalnych, a niekiedy jakichkolwiek
decyzji. Pojawia się apatia i zniechęcenie. Okres bezrobocia oznacza
59
radykalną zmianę rozkładu czasu w ciągu dnia. W zmianie trybu życia
ujawnia się tradycyjny podział obowiązków na kobiece i męskie.
Bezrobotni mężczyźni często sięgają po używki, głównie w celu
rozładowania stresu. Osoby o niewielkich szansach na rynku pracy
(brak kwalifikacji, zaawansowany wiek), dostrzegają raczej nadmiar
wolnego czasu i rodzące się przygnębienie, a rozczarowanie lub stres
leczą alkoholem. Bardziej aktywnie i twórczo starają się wykorzystać
swój czas ci bezrobotni, którzy dostrzegają szansę poprawy swojej
pozycji na rynku pracy (młodzi, posiadający poszukiwany zawód lub
gotowi do przekwalifikowania się). Złe warunki materialne są jednym
z głównych czynników wywołujących stany depresyjne, związane z
poczuciem braku stabilności i bezpieczeństwa socjalnego. Niskiej
kondycji psychosomatycznej towarzyszy w
szczególności wzrost
zapadalności na niektóre choroby zakaźne, choroby społeczne nerwice, choroby serca, choroby psychiczne oraz znaczny wzrost
zachorowalności na czynną gruźlicę płuc, tradycyjnie już uznaną za
chorobę będącą wynikiem biedy i niedożywienia. Bezrobotni objęci
pomocą społeczną zauważają u siebie niepokojące pogorszenie stanu
zdrowia. Odsetek osób odczuwający nowe dolegliwości wyraźnie
rośnie wraz z wydłużaniem się czasu pozostawania bez pracy. Jest to
wyraźny dowód, jak silnie negatywnym doświadczeniem może być
bezrobocie. Oprócz dolegliwości somatycznych część bezrobotnych
zauważa
u
siebie
pogorszenie
samopoczucia.
Prawie
wszyscy
bezrobotni odczuwają niepokój, lęk, przygnębienie, rozdrażnienie,
mają kłopoty ze snem, czują, że coś im zagraża. Duża część
bezrobotnych uważa, że nie ma wpływu na ważne decyzje rodzinne i
że ludzie są w stosunku do nich niesprawiedliwi. Bezrobocie burzy
klimat życia rodzinnego. Wpływa destrukcyjnie na pełnienie przez
rodzinę
jej
zamierzeń,
podstawowych
zadań
i
planów
funkcji,
na
życiowych.
realizację
Najbardziej
określonych
bolesnym
aspektem bezrobocia jest zagrożenie bezpiecznej egzystencji własnej
rodziny. Brak pracy ma negatywny wpływ na ekonomiczną funkcję
rodziny. Powoduje jej szybką degradację, potęguje biedę i rozszerza
60
sferę ubóstwa. Dla podopiecznych OPS dotkniętych bezrobociem
dużym
problemem
jest
regulowanie
należności
za
opłaty
mieszkaniowe, które są wysokie w stosunku do dochodów rodziny.
Obserwując zachowania bezrobotnych korzystających z pomocy OPS
zauważa się, że stosują oni ostrzejszy rygor oszczędnościowy mniej
wydając na żywność, odzież, przejazdy, płatne usługi. Trudna
sytuacja finansowa gospodarstw domowych dotkniętych bezrobociem
wymusza także ograniczanie wydatków związanych ze zdrowiem (leki,
sprzęt rehabilitacyjny) i kształceniem dzieci. Bezrobocie naraża
rodzinę na szereg niedogodności, sublimację wielu ważnych potrzeb,
niewłaściwe kształtowanie osobowości jej członków. Praca zawodowa
wyznacza bowiem postawy i zachowanie dzieci, system stosowanych
przez nie ocen, kontakty ze środowiskiem rówieśniczym, uznawane
przez nie wartości czy preferowane cele. Dążenia dzieci i młodzieży są
silnie
związane
z
pozycją
zawodową
rodziców,
a
otaczająca
rzeczywistość postrzegana jest przez pryzmat ich pracy zawodowej.
Zmiany w statusie zawodowym choćby jednego z rodziców nie
pozostają więc bez wpływu na dokonywaną przez młodych ludzi
ocenę rzeczywistości oraz ich własnej pozycji.
Głębokość zmian w rodzinie spowodowanych bezrobociem zależy
w dużej mierze od struktury rodziny, jej fazy rozwoju, statusu
społecznego,
stanu
zagospodarowania
materialnego,
kondycji
zdrowotnej członków rodziny oraz środowiska lokalnego. Bezrobocie
rodziców dla dzieci i młodzieży kończącej pewien etap edukacji
niejednokrotnie oznacza zmianę i ograniczenie planów dalszego
kształcenia,
rozwijania
obniżanie
ich
dodatkowych.
ich
uzdolnień
Zawęża
aspiracji
w
się
drodze
krąg
edukacyjnych,
dalszej
zahamowanie
nauki
wspólnych
czy
zajęć
zainteresowań
rówieśniczych, dzieci przestają być zapraszane do wspólnej nauki i
zabawy. Zdarza się także, że jednocześnie z odrzuceniem przez
rówieśników, z powodu trudnej sytuacji materialnej rodziny, dzieci
popadają w sytuacje konfliktowe w szkole z wychowawcami i
nauczycielami. Odbija się to wszystko bardzo silnie na postawach
61
dzieci i młodzieży, na ich zachowaniu oraz wartościowaniu zjawisk i
osób. Skutkiem bezrobocia w rodzinie jest także osłabienie autorytetu
rodziców. W opinii dzieci, zwłaszcza nastolatków, taka sytuacja jest
przejawem braku zaradności, nieumiejętności dostosowania się do
nowej
rzeczywistości
społeczno
-
ekonomicznej
czy
życiowego
nieudacznictwa. Powoduje to zachwianie systemu wartości młodego
pokolenia i obniżenie w hierarchii takich wartości jak wykształcenie,
uczciwa praca, solidarność. Zachwianie autorytetu rodziców oznacza
także naruszenie spójności rodziny i może przynieść niebezpieczne
konsekwencje społeczne. Obok wcześniej wymienionych skutków
bezrobocia
występuje
jeszcze
taki
element
jak
nieplanowe,
bezzadaniowe funkcjonowanie rodziny, bez określonych bliżej celów i
hierarchii zadań czekających na realizację. Racjonalne planowanie
życia rodzinnego może odbywać się jedynie przy założeniu wydolności
finansowej rodziny, w pokrywaniu wydatków na cele konsumpcyjne i
usługowe oraz poczuciu stabilności dochodów. Jeśli zachwianie
podstaw materialnych jest krótkotrwałe nastąpić może czasowe
zawieszenie realizacji lub realizacja okrojona, natomiast dłużej
trwające braki mogą wywołać rezygnację z pewnych planów bez
szansy na ich realizację w przyszłości. Zaznaczyć należy, że pewnych
zadań z natury przypisywanych rodzinie w danym cyklu jej rozwoju
nie można przesunąć w czasie, ponieważ spowoduje to nieodwracalne
skutki w wymiarze indywidualnym, rodzinnym i społecznym.
62
Bezrobotni z Gminy Korzenna zarejestrowani w PUP Nowy
Sącz w latach 1993- 2004 r. Stan na 31 12.2004 rok
1179
1231
2003r
2004r
2003r
2002r
2001r
2000r
1999r
1998r
1997r
1996r
1995r
1994r
1993r
1206
1222
2001r
1062
906
1999r
725
703
1997r
880
1052
1995r
1058
986
1993r
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
Podstawowe dane statystyczne
212
Ogółem
kobiety
590
1 179
z prawem
do zasiłku
63
Bezrobotni wg. wieku
81
123
248
Ogółem
18-24
25-34
35-44
45-54
55-59
60-64
367
1179
432
Bezrobotni wg. wykształcenia
245
567
1179
32
310
25
Ogółem
wyższe
polic i średnie zawodowe
średnie ogólnokształcące
zasadnicze zawodowe
podstawowe i niepełne podstawowse
64
Bezrobotni wg. stażu pracy
102
352
do 1 roku
292
od 1-5
5
54
od 5-10
173
201
od 10-20
od 20-30
30 lat i
wiecej
bez stażu
Bezrobotni wg. czasu pozostawania bez pracy
54
do 1 roku
115
od 1-3
450
143
od 3-6
od 6-12
187
230
od 12-24
powyżej
24
65
Rodziny pokoleniowe zarejestrowane w PUP
184
55
419
2 osoba
3 osoby
4 osoby
5 osub
ogółem
629
Podjęcie pracy
4
10
82
74
40
Ogółem
roboty interwencyjne
roboty publiczne
prace niesubsydiowane
staże
szkolenia
66
3.3. Problemy opiekuńczo-wychowawcze rodzin
Bezradność
wynikająca
z
zaburzenia
równowagi
systemu
rodzinnego przejawiającego się trudnościami we własnym wypełnianiu
ról społecznych przez poszczególnych członków rodziny często jest
przyczyną złego funkcjonowania rodziny. Objawia się to problemami
w
pełnieniu
ról
rodzicielskich
i
problemami
wychowawczymi
związanymi z prezentowaniem przez dzieci agresywnych zachowań,
łamaniem obyczajów i norm społecznych. Wszelka pomoc w takim
przypadku powinna zmierzać do udzielania rodzinie
odbudowie prawidłowych
rodzicielskich.
relacji
Warunkiem
najwcześniejsze
i umacniania
powodzenia
udzielenie
pomocy
własnych
jest
oraz
wsparcia w
postaw
możliwie
stosowanie
jak
działań
profilaktyczno-ochronnych.
Znaczącą część klientów OPS stanowią rodziny z trudnościami
opiekuńczo-wychowawczymi.
Najczęściej
niezaradność
rodziny
w
opiece i wychowaniu własnych dzieci łączy się z innymi dysfunkcjami
takimi jak: uzależnienie od środków psychoaktywnych, przemoc
domowa, zaburzenia równowagi systemu rodzinnego w sytuacjach
kryzysowych, problemy w pełnieniu ról rodzicielskich, małżeńskich,
zawodowych
wyrażające
się
m.
in.
w
postaci
niedojrzałości
emocjonalnej, problemach we współżyciu z ludźmi, trudnościach
adaptacyjnych,
domowego,
szkolnym
niezaradności
problemy
ujawniające
agresywnych,
w
prowadzeniu
wychowawcze
się
w
konfliktowych,
postaci
łamania
w
gospodarstwa
środowisku
zachowań
przez
rodzinnym,
buntowniczych,
dzieci
i
młodzież
panujących obyczajów, norm, wartości.
67
3.3.1. Społeczne skutki bezradności w sprawach opiekuńczowychowawczych.
Środowisko
rodzinne
jest
pierwszym
środowiskiem
wychowawczym w życiu dziecka. Tu nawiązuje ono pierwsze kontakty
z innymi ludźmi i zdobywa pierwsze doświadczenia z dziedziny
współżycia
struktura
społecznego.
rodziny,
Na
środowisko
atmosfera
rodzinne
wychowawcza
w
składają
domu,
się:
warunki
materialne i zdrowotne, stopień wykształcenia rodziców i ogólna
struktura
środowiska
.Problemy
opiekuńczo
-
wychowawcze,
przemoc w rodzinie, konflikty międzypokoleniowe wielokrotnie są
przyczyną umieszczania dzieci i młodzieży w placówkach opiekuńczo wychowawczych
lub
resocjalizacyjnych,
a
dla
dorosłych
ofiar
rodzinnej przemocy są powodem szukania schronienia i porad w
placówkach i organizacjach pomocowych.
3.3.2. Pomoc na rzecz rodzin i dzieci zwłaszcza rodzin
dysfunkcyjnych i problemowych z uwzględnieniem rodzin
wielodzietnych i niepełnych.
Rodzina określana jako podstawowa grupa społeczna „wypełnia
istotne funkcje w interesie społeczeństwa, zaspokajając zarazem
potrzeby psychiczne, emocjonalne i społeczne swych członków.
Wypełnia
zadania
wobec
społeczeństwa
i
wobec
jednostek
wchodzących w jej skład.
Najczęstsze
zagrożenia
dla
prawidłowego
funkcjonowania
rodziny wynikają z zerwania więzi rodzinnych, bezrobocia będącego
przyczyną
ubóstwa,
występowania
uzależnień
od
środków
psychoaktywnych w szczególności od alkoholu, czego skutkiem jest
przemoc w rodzinie .
68
Zjawisko przemocy występuje zarówno w sferze fizycznej,
emocjonalnej i seksualnej, także jako zaniedbania wobec dzieci.
Pomoc
społecznych
rodzinie
w
jest
ramach
zadaniem
systemu
profesjonalnych
pomocy
społecznej
a
służb
także
organizacji pomocowych. Ochrona rodziny jest istotnym obowiązkiem
społeczeństwa,
gdyż
funkcjonalne,
bezpieczne
i
zdrowe
społeczeństwo nie może istnieć bez zdrowej i trwałej rodziny.
Świadczenie pomocy na rzecz rodziny powinno odbywać się w
ramach kilku obszarów tematycznych:
-
rozwój polityki rodzinnej;
-
wspieranie rodziny od wewnątrz (rola rodziców);
-
opracowanie wskaźników i statystyk obrazujących poziom życia
rodziny.
Rodzina
dysfunkcyjna
nie
jest
w
stanie
spełnić
swoich
podstawowych zadań, tak więc:
-
nie realizuje właściwie funkcji opiekuńczo-wychowawczej;
-
nie zaspokaja potrzeb materialnych i duchowych;
-
nie przekazuje właściwych społecznie wzorów postępowania np.
umownych norm.
Praca z rodziną problemową winna zmierzać do uwzględnienia
indywidualnych problemów jej członków, a także do naprawy różnych
systemów, których rodzina jest częścią składu:
-
system oświatowy
-
system społeczności sąsiedzkiej
-
system społeczności zawodowej
3.3.3. Formy świadczonej pomocy :
Pomoc materialna w postaci różnorodnych zasiłków pieniężnych
realizowanych z budżetu państwa (zadania zlecone) oraz budżetu
samorządowego
(zadania
własne)
ma
za
zadanie
wspieranie
budżetów rodzin w celu zapewnienia godziwych warunków bytowych.
69
Stosowanie form
pieniężnych wymaga od pracowników socjalnych
postawienia szczegółowej diagnozy socjalnej danej rodziny z uwagi na
niebezpieczeństwo
zmarnotrawienia
tych
środków,
gdyż
często
rodziny dysfunkcyjne wykazują ogromną bezradność w sprawie
planowania
wydatków,
umiejętności
oszczędzania,
ustalania
priorytetów
3.4. Alkoholizm
3.4.1. Charakterystyka zjawiska alkoholizmu
Według najnowszej klasyfikacji zespół uzależnienia od alkoholu
jest chorobą chroniczną i postępującą, która zaczyna się i rozwija bez
świadomości osoby zainteresowanej, polega na niekontrolowanym
piciu napojów alkoholowych i może doprowadzić do przedwczesnej
śmierci. Charakteryzują ją przede wszystkim takie zjawiska jak:
-
codzienne
wypijanie
alkoholu
w
celu
utrzymania
zadawalającego funkcjonowania;
-
regularne ale ograniczone do weekendów picie dużych ilości
alkoholu;
-
ciągi
picia
występujące
naprzemiennie
z
okresami
trzeźwości;
-
zmiany tolerancji na alkohol;
-
utrata kontroli nad piciem;
-
zaburzenia pamięci i świadomości;
-
nawroty picia po próbach utrzymania okresowej abstynencji.
O uzależnieniu od alkoholu możemy mówić wówczas gdy co
najmniej
trzy
spośród
wymienionych
objawów
występowały
co
najmniej przez 1 miesiąc w ciągu ostatniego roku.
70
3.4.2. Społeczne skutki nadużywania alkoholu
Nadużywanie alkoholu bardzo często wynika z nieumiejętności
radzenia sobie z problemami jakie niesie życie i w ostateczności
prowadzi
do
fizycznego
i
psychicznego
wyniszczenia
jednostki.
Alkoholik jest osobą niedojrzałą emocjonalnie, skłonną do wahań i
wybuchowych reakcji radości lub rozpaczy, które mogą prowadzić do
gwałtownych, nieprzemyślanych zachowań. Cechuje go także mała
odporność na frustracje, kryje w sobie lęk przed wyjściem na jaw
jego uzależnienia. Jego kontakty z innymi ludźmi zazwyczaj dość
płytkie i luźne, nasycone są wysokim poziomem niepokoju.
Nadmierne spożywanie alkoholu znajduje odbicie nie tylko w
życiu jednostki ale także w życiu społeczeństwa. Problemy, których
przyczyną jest alkohol mogą pojawić się w różnych dziedzinach.
Można mówić o następstwach rodzinnych, problemach w pracy,
łamaniu porządku publicznego.
Nadużywanie alkoholu w Polsce jest jedną z głównych przyczyn
rozwodów. Bardzo ważnym skutkiem nadużywania alkoholu jest
pogarszanie się sytuacji ekonomicznej i społecznej rodziny. Nie bez
znaczenia jest wpływ alkoholizmu rodzica na rozwój dzieci, które żyją
w
atmosferze
ciągłego
niepokoju,
lęku
i
napięcia.
Uczą
się
destruktywnych dla siebie i otoczenia zachowań.
W wyniku trudnych doświadczeń życiowych grozi im dezintegracja
osobowości
manifestująca
się
w
różnego
typu
zaburzeniach
emocjonalnych. Badania ukazują, że co najmniej u 50 % chorych na
nerwicę dzieci źródłem choroby jest alkoholizm jednego z rodziców.
Szerzące się zjawisko alkoholizmu dotyka wielu mieszkańców miasta i
nie respektuje płci, wieku ani statusu intelektualnego. Jego rozmiar
i niszczycielskie działanie daje się zaobserwować wśród klientów
pomocy społecznej. Z problemem nadużywania alkoholu pracownicy
socjalni spotykają się od wielu lat, niepokojącym jest jednak fakt
wzrastania liczby osób uzależnionych od alkoholu i obniżania wieku
71
pierwszego z nim kontaktu. W rodzinach, które objęte są pomocą
Ośrodka Pomocy Społecznej pracownicy dość często obserwują
stwarzanie sytuacji sprzyjających piciu alkoholu, stosowanie zachęty
do jego spożywania i przedstawianie łatwości jego zdobywania.
Szczególnego znaczenia w tych rodzinach nabiera wzorzec picia
alkoholu i niekorzystny wpływ rozbieżności między zachowaniem
rodziców
a
wymaganiami
stawianymi
wobec
dziecka
co
do
spożywania alkoholu, brak kontroli ze strony rodziców i stosowanie
niewłaściwych metod wychowawczych. W wielu środowiskach daje się
zauważyć zjawisko "dziedziczenia" alkoholizmu. Problem nadużywania
alkoholu
przez
podopiecznych
pomocy
społecznej
jest
bardzo
skomplikowany ponieważ obok alkoholizmu występują zaburzenia
komunikacji
między
członkami
rodziny,
bieda,
problemy
wychowawcze i zdrowotne. Osoby dotknięte chorobą alkoholową
mogą liczyć na pomoc specjalistów z Poradni Leczenia Uzależnień w
Ośrodku Interwencji Kryzysowej
gdzie można skorzystać z form
terapii nie tylko dla chorych ale również dla ich rodzin.
3.5.Niepełnosprawność
3.5.1.Charakterystyka problematyki niepełnosprawności.
Osoby niepełnosprawne stanowią w Polsce bardzo liczną społeczność,
która liczy już około 4,5 mln. osób (ponad 14 % ogółu ludności), a
prognoza GUS przewiduje, że w 2010 r. liczba ta wzrośnie do 6 mln.
Mówiąc o osobach niepełnosprawnych, Strategia odwołuje się do osób
posiadających stopień niepełnosprawności orzeczony przez Zespół d/s
Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, Komisję przy ZUS, KRUS,
jak również inne osoby z dysfunkcjami fizycznymi, psychicznymi i
umysłowymi. Za niepełnosprawne uznać należy osoby, których stan
fizyczny, psychiczny i umysłowy powoduje trwałe lub okresowe
utrudnienia, ograniczenia bądź uniemożliwia pełnienie ról i zadań
społecznych
na
poziomie
powszechnie
przyjętych
kryteriów.
Obserwacje pracowników Ośrodka pozwalają stwierdzić, że sytuacja
72
tej grupy osób jest bardzo trudna. Problemy osób niepełnosprawnych
wiążą się głównie z ograniczonymi możliwościami oprotezowania i
zakupu sprzętu ułatwiającego komunikowanie się i samoobsługę,
kosztowną i trudno dostępną rehabilitacją. Dużym problemem są
także
bariery
architektoniczne
w
miejscu
zamieszkania
osoby
niepełnosprawnej jak i w budynkach użyteczności publicznej. Bariery
te nie tylko utrudniają ale niekiedy wręcz uniemożliwiają uczestnictwo
w normalnym życiu. Nie bez znaczenia jest również problematyka
edukacji osób niepełnosprawnych od chwili urodzenia do ukończenia
nauki w ramach posiadanych predyspozycji i możliwości. Na tej
płaszczyźnie widać brak poradni specjalistycznych i specjalnych
ośrodków szkolno - wychowawczych. Niepełnosprawni spotykają się
również z problemami psychologicznymi i społecznymi, które wiążą
się z trudnościami akceptacji samego siebie i swoich schorzeń oraz z
brakiem zrozumienia ze strony ludzi zdrowych.
Od początku 1999
roku OPS realizuje nowe zadania, które związane są m. in. ze
środowiskiem osób niepełnosprawnych, a ściślej z rehabilitacją
społeczną poprzez uczestnictwo w warsztatach terapii zajęciowej,
turnusach
rehabilitacyjnych
ograniczenia
barier
oraz
działaniach
architektonicznych,
zmierzających
urbanistycznych
do
i
w
zjawiskiem
o
komunikowaniu się.
Niepełnosprawność,
w
swojej
istocie,
jest
komponentach medycznych i społecznych. Powodowana chorobami
czy
dysfunkcjami
fizycznymi
ma
przede
wszystkim
wymierne
konsekwencje funkcjonalne i społeczne. Zjawisko niepełnosprawności
może być określane i mierzone w różny sposób:
-w oparciu o zmienne kliniczne ( lokalizacja i zakres uszkodzeń);
-na
podstawie
możliwości
codziennego
funkcjonowania
(samoobsługa, poruszanie się);
-na
podstawie
zdolności
do
pełnienia
podstawowych
ról
społecznych adekwatnych do wieku danej osoby.
73
Powszechnie za niepełnosprawne uznaje się osoby, których stan
fizyczny, psychiczny i umysłowy powoduje trwałe lub okresowe
utrudnienia, ograniczenia bądź uniemożliwia pełnienie ról i zadań
społecznych stosownie do wieku.
3.5.2. Społeczne skutki niepełnosprawności.
Choroba i niepełnosprawność to czynniki, które prowadzą do
pogorszenia kondycji finansowej każdej rodziny bez względu na jej
przynależność
społeczno
-
zawodową
i
miejsce
zamieszkania.
Sytuacja taka to z jednej strony efekt wydatków na leczenie,
rehabilitację i różnego typu świadczenia będące udziałem rodzin, w
których żyją osoby z ograniczoną przez chorobę sprawnością; z
drugiej strony przyczyną jest ograniczenie dochodów - utrata pracy i
renta
inwalidzka
osoby
niepełnosprawnej
oraz
ograniczenie
aktywności zawodowej i możliwości zarobkowych innych członków
rodziny zobowiązanych do świadczeń opiekuńczych. Na tę typową
sytuację mogą nałożyć się jeszcze dodatkowe uwarunkowania, które
czynią życie tych rodzin szczególnie trudnym. Uwarunkowania te to:
-wcześniejsza
trudna
sytuacja
bytowa,
na
przykład
brak
podstawowego standardu wyposażenia gospodarstwa domowego
(brak podstawowych mebli, pralki, lodówki);
-wysoki poziom wydatków, gdy więcej niż jedna osoba wymaga
działań leczniczo – rehabilitacyjnych;
-niezaradność
życiowa
członków
rodziny,
nieumiejętność
gospodarowania ograniczonymi środkami finansowymi.
Dotknięcie jednego z członków rodziny niesprawnością stanowi
dla rodziny sytuację kryzysową. Wymaga to odpowiedniego systemu
interwencji kryzysowej stwarzającej dla osoby niepełnosprawnej i jej
rodziny możliwość skorzystania z efektywnego systemu wsparcia,
stanowiącego warunek prewencji podstawowej. Z drugiej strony brak
konstruktywnego
rozwiązania
sytuacji
kryzysowej
w
przeszłości
74
domaga
się
wypracowania
warunków
sprzyjających
aktywizacji
zarówno samej osoby niepełnosprawnej jak i jej rodziny.
Niepełnosprawność
uderza
najbardziej
w
finansową
i
emocjonalną stronę rodziny. Rodzina w takiej sytuacji wymaga
zwłaszcza
nieinstytucjonalnych
form
pomocy,
maksymalnie
zindywidualizowanych i dostosowanych do jej potrzeb. Wzmocnienia
wymaga sama rodzina, bo ona zapewnia najwszechstronniej i w
sposób
ciągły
wolności,
możliwości
religijności.
To
poznawania
rodzina,
uczucia
miłości,
niezależnie
od
potrzeb
charakteru
dokonujących się zmian w życiu społecznym, z natury broni godności
oraz
podmiotowości
prawnej
swych
członków.
W
zetknięciu
z
niepełnosprawnością jednego ze swych członków, w rodzinie musi
dokonać się ogromny proces, którego zasadniczymi elementami są
osobista przemiana oraz właściwa reakcja grupy podstawowej.
Szczególnie
trudna
sytuacja
narasta
w
rodzinie
wychowującej
nieletnie dziecko. Często rodzice po uzyskaniu informacji, że ich
dziecko jest niepełnosprawne, przeżywają bardzo silnie negatywne
emocje.
W
rezultacie
ulegają
zakłóceniu
(czasami
bardzo
poważnemu) relacje między członkami rodziny, szczególnie zaś
między małżonkami oraz między rodzicami a niepełnosprawnym
dzieckiem.
3.5.3. Sytuacja osób niepełnosprawnych w Gminie Korzenna
Problemem
osób
niepełnosprawnych
są
trudności
w
uczestniczeniu w życiu społecznym, zawodowym, kulturalnym a
przede
wszystkim
mieszkańca.
Osoby
edukacyjnym
–
niepełnosprawne
dostępnym
są
dla
zdecydowanie
każdego
gorzej
wykształcone, co wynika z barier architektonicznych w szkołach,
barier
w
komunikowaniu
się
z
resztą
środowiska,
problemów
związanych z dojazdem do miejsca kształcenia, wyposażeniem w
sprzęt rehabilitacyjny oraz pomoce dydaktyczne, a przede wszystkim
z barier psychologicznych.
75
Kwestia nierozstrzygniętą jest również spór o to, jakiego typu
placówki
są
najlepszym
miejscem
na
kształcenie
osób
niepełnosprawnych: integracyjne czy specjalistyczne. Efektem takiej
sytuacji jest izolacja osób niepełnosprawnych. Izolacja, która jest
zarazem
problemem
społecznym
i
psychologicznym.
Ludzie
niepełnosprawni są marginalizowani, a w ich świadomości wytwarza
się norma społecznego wykluczenia.
Duża liczba osób niepełnosprawnych to osoby, które urodziły się
z trwałym kalectwem. Jest to blisko 21% całej grupy. Pozostałe osoby
stały się niepełnosprawne w trakcie swojego życia. Najczęściej
spotykanym
rodzajem
niepełnosprawności
jest
upośledzenie
umysłowe, potem osoby ze schorzeniami kończyn dolnych oraz osoby
słabo widzące. Dzieci niepełnosprawne stanowią grupę blisko 10 %.
Osoby niepełnosprawne odczuwają brak zainteresowania nimi
w
społeczeństwie.
kontaktują
się
z
Najczęściej
nimi
z
wyjątkiem
pracownicy
służby
najbliższej
zdrowia,
rodziny,
pracownicy
ośrodków pomocy społecznej i dalsza rodzina. Tylko nieliczna grupa
ma regularne kontakty sąsiedzkie i przyjacielskie oraz niewielki
odsetek osób niepełnosprawnych należy do organizacji, stowarzyszeń
i
fundacji
działających
na
ich
rzecz.
Większość
osób
niepełnosprawnych spędza czas wolny biernie, rzadko korzysta z
życia kulturalnego i sportowego.
Podstawowymi problemami niepełnosprawnych w Gminie Korzenna
jest:
-
brak zakładu opiekuńczo-leczniczego,
-
likwidacja barier architektonicznych,
-
niedostateczne zaopatrzenie chorych w sprzęt ortopedyczny i
rehabilitacyjny,
-
mało rozpowszechniona i niedoceniana potrzeba stosowania,
odpowiednich
do
rodzaju
niepełnosprawności,
udogodnień
technicznych w domu chorego,
-
brak transportu specjalistycznego dla osób niepełnosprawnych,
76
-
brak organizacji pozarządowych działających na rzecz osób
niepełnosprawnych
-
ograniczenia związane z polityka prowadzoną przez NFZ,
-
brak miejsc pracy dla niepełnosprawnych.
77
Osoby
niepełnosprawne
według
kategorii
Niepełnosprawności, płci ekonomicznych grup wieku, poziomu
wykształcenia oraz aktywności ekonomicznej
Osoby niepełnosprawne
Wyszczególnienie Ogółem
R-m
Ogółem
–
ekonomicznych
Prawnie
M
K
R-m
Tylko biologicznie
M
K
R-m
M
K
206
95
111
wg.
grup
2 942 1367 1575 2736 1272 1464
wieku
przedprodukcyjny
118
72
46
86
50
36
32
22
10
1357
812
545
1265
759
506
92
53
39
337
205
132
301
183
118
36
22
14
niemobilny
1020
607
413
964
576
388
56
31
25
poprodukcyjny
1467
483
984
1385
463
922
82
20
62
produkcyjny
mobilny
Wg. poziomu wykształcenia
wyższe
24
10
14
21
10
11
3
--
3
policealne
15
4
11
12
2
10
3
2
1
średnie
177
92
85
164
85
79
13
7
6
zawodowe
147
82
65
137
77
60
10
5
5
30
10
20
27
8
19
3
2
1
468
290
178
429
268
161
39
22
17
1904
824
1080
1793
776
1017
111
48
63
269
100
169
253
98
155
16
2
14
ogólnokształcące
Zasadnicze zawodowe
Podstawowe ukończone
Podst. nieukończone
bez wykształcenia
78
IV.
Gminna
STRATEGIA
ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
4.1. Analizy strategiczne
4.2. Analiza SWOT
4.3. Opis głównych uwarunkowań zawartych w analizie SWOT
4.1. Wprowadzenie
Analiza
SWOT
stanowi
kompleksowe
narzędzie
pomocnicze
pozwalające pogłębić ocenę otoczenia planowanego przedsięwzięcia,
a także wewnętrznych aspektów warunkujących jego powodzenie. Z
oczywistych względów w niniejszej analizie zdefiniowano jedynie
czynniki
mające
kluczowe
znaczenie
dla
polityki
społecznej
samorządu Gminy Korzenna .
Analizę SWOT oparto na wyodrębnionych czynnikach mających wpływ
na rozwój sfery społecznej. Treść analizy jest z natury szersza niż
wyspecyfikowane czynniki rozwojowe, gdyż obejmuje ona również nie
tylko pola działań polityki społecznej, lecz również uwzględnia efekty
tych działań np. stan rozwoju systemu opieki społecznej, w tym
poziom rozwoju instytucji realizujących politykę społeczną władz
samorządowych. W zasadzie nie można bezpośrednio planować z
poziomu władz lokalnych wszystkich kierunków działań w polityce
społecznej z uwagi na silny związek tej sfery z polityką centralną
państwa,
ale
rozwiązywania
uwzględniać
problemów
należy
czynniki
społecznych
na
stymulujące
terenie
do
gminy
.
Wnioskowanie szans i zagrożeń w przedstawionej powyżej części
dokumentu oparte zostało na zestawieniu mocnych i słabych stron.
Innymi
słowy
szanse
i
zagrożenia
stanowią
pochodną
wielu
czynników. Są też obciążone pewnym subiektywnym podejściem do
oceny, osób i grup środowiskowych, uczestników procesu konsultacji
społecznych, co zawsze jest nieuniknione w przypadku konieczności
wyboru kluczowych czynników dla rozwoju danej sfery, w warunkach
istnienia wielu kryteriów oceny. Mocne cechy polityki społecznej
79
gminy są czynnikami pozytywnymi z punktu możliwości rozwoju
społeczno-gospodarczego
wywołanego
m.in.
realizacją
strategii
społecznej gminy i działań dla aktywizacji społecznej i gospodarczej
mieszkańców. Rozwój jest tu traktowany jako wszelkie pozytywne
zmiany w systemie opieki społecznej wywołane podjęciem działań
zawartych w Strategii.
4.2. Analiza SWOT
Szanse
-
Zagrożenia
Silny i w miarę posiadanych -Niestabilność
kompetencji
-
prawa,
brak
sprawnie jasnych uregulowań w zakresie
działający samorząd;
rozdziału
-
Fundusze strukturalne
i środków (państwo –gminy)
-
Dobre położenie geograficzne
-
Moda na agroturystykę i eko -Roszczeniowa
turystykę.
-
Gmina
Trendy
postawa
osób
objętych pomocą społeczną
partnerska
(
dobra
współpraca, promocja gminy)
-
zadań
europejskie
kultywowanie folkloru
-Starzenie się społeczeństwa
na
-Brak
dostatecznie
rozwiniętej
infrastruktury pomocy społecznej
-Odpływ młodych wykształconych
osób
z
-Przenoszenie
zachowań
gminy
złych
do
wzorców
społeczności
lokalnej
80
-Brak specjalistycznej i wysoko
specjalistycznej
opieki
medycznej;
-Niezadowalający
rozwój
infrastruktury społecznej
przestępczość,
-Narastająca
przemoc
i
agresja
dzieci
i
młodzieży;
-Niewystarczające wywiązywanie
się
rodziców
ze
swych
zadań
opiekuńczych i wychowawczych
Mocne strony
-Pracowite,
Słabe strony
zaradne
i
oszczędne -Wysoki
młode społeczeństwo
poziom
bezrobocia.
Ubogi rynek pracy i słabe zasoby
pieniężne ludności
-Dobrze
rozwinięta
infrastruktura
techniczna(telekomunikacja,
gaz, Niskie
wykształcenie
,
niska
woda, sieć dróg ) oraz istniejące świadomość ekologiczna ludności
tereny pod inwestycje .
-Nowe zadania gmin zlecane bez
-Bliskość
i
dostępność pokrycia finansowego ze środków
komunikacyjna z Nowym Sączem
centralnych
- Lokalny patriotyzm, przywiązanie -Brak
do kultury i tradycji
oczyszczalni
kanalizacji,
brak
zagospodarowania
odpadów,
zły
stan
ścieków
i
systemu
ścieków,
techniczny
dróg
81
-Brak infrastruktury turystycznej
i bazy
-Brak środków finansowych i bazy
na
reintegrację
osób
wykluczonych
-Wyuczona
bezradność
i
roszczeniowość postaw
4.3. Opis głównych uwarunkowań zawartych w analizie SWOT
Niewątpliwie mocną stroną Gminy
jest silny samorząd mogący
sprawnie decydować o kierunku prowadzonej przez gminę polityki
społecznej. Elementem wspomagającym i dającym dodatkowe szanse
i możliwości w tej materii, jest decentralizacja finansów publicznych.
Dzięki temu zabiegowi środki pieniężne mogą dotrzeć sprawniej oraz
trafniej do ośrodków i instytucji realizujących politykę społeczną.
Kolejną mocną stroną Korzennej jest czyste, atrakcyjne turystycznie
środowisko
naturalne
oraz
dobrze
rozwinięta
infrastruktura
techniczna
Niestety Korzenna ma również słabe strony. Jedną z nich jest
brak bazy przetwórczej wytworzonych produktów rolnych,
rozdrobnienie gospodarstw rolnych ubogi rynek pracy . Dodatkowe
miejsca pracy to również w pewnym stopniu zapobieganie pewnym
patologiom, takim jak: alkoholizm czy ubóstwo.
Szansą
dla
gminy
Korzenna
jest
możliwość
wykorzystania
istniejącej już infrastruktury , moda na agroturystykę kultywowanie
folkloru.
82
Zagrożenia to, między innymi przestępczość, przemoc i agresja
dzieci i młodzieży, prowadząca do wielu patologicznych sytuacji i
stanów. Dodatkowo sytuacja taka jest niebezpieczna ponieważ, przy
wysokim poziomie bezrobocia, często osoby takie wstępują lub
zakładają
grupy
zajmujące
się
przestępczością
zorganizowaną.
Sytuację młodzieży pogarsza częste – tylko fragmentaryczne –
wywiązywanie
się
rodziców
ze
swych
zadań
opiekuńczych
i
wychowawczych. W skrajnych sytuacjach może to prowadzić nawet
do uzależnień .
83
V. WIZJA
5.1. Strategiczne sfery aktywności w procesie rozwoju polityki społecznej
Strategiczne
sfery Cele operacyjne
Przedsięwzięcia
działań
Sfera społeczna
Edukacja
- podnoszenie poziomu -
i rozwój zasobów wykształcenia
ludzkich
poprawa
dostępności
kształcenia
na
poziomie
wyższym
mieszkańców
-
upowszechnianie edukacji w zakresie informatyki i
znajomości języków obcych
-
organizowanie różnych form kształcenia mieszkańców z
punktu widzenia rynku pracy
- poprawa stanu zdrowia -
promocja zdrowego stylu życia
mieszkańców
tworzenie
-
warunków
dla
upowszechniania
kultury
fizycznej
-
ograniczenie
sfery -
współdziałanie
podmiotów
działających
ubóstwa, poprawa życia
pomocy społecznej
osób niepełnosprawnych -
rozwój i wspieranie wolontariatu
działania
rodziny
na
rzecz -
w
sferze
uruchomienie WTZ
utworzenie
placówki
opiekuńczo-wychowawczej,
wsparcia dziennego lub mieszkań chronionych
84
-zapewnienie
-
bezpieczeństwa
poprawa
stanu
bezpieczeństwa
w
miejscach
publicznych
publicznego w regionie
-
zmniejszenie zagrożenia patologiami społecznymi
-
współdziałanie
służb
porządku
i
bezpieczeństwa
publicznego
Sfera gospodarcza
Przedsiębiorczość i
wzmocnienie
rozwój Małych
i
sektora Średnich
społeczno-
Przedsiębiorstw
gospodarczy
strukturze
i gwarancji kredytowych
w -
gospodarki
regionu
utworzenie regionalnego i lokalnego systemu poręczeń
utworzenie
regionalnego
i
lokalnego
funduszu
inwestycyjnego
-
rozwój kadr pracowniczych
-
podnoszenie umiejętności zawodowych
-
system elastycznego przekwalifikowania zawodowego
reagujący na potrzeby rynku pracy
Sfera
infrastrukturalno
– technicza
Infrastruktura
techniczna
- modernizacja dróg
modernizacja dróg
gminnych i powiatowych
rozwój
systemów - budowa oczyszczalni ścieków dla gminy
wodno-kanalizacyjnych
-
poprawa
odpadami
-
gospodarki -
uporządkowanie gospodarki ściekowej
wdrażanie
nowoczesnych
technologii
utylizacji
odpadów
85
VI. CELE STRATEGICZNE
6.1.
Cel
główny
„GMINNEJ
STRATEGII
ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH”
1. Zmniejszenie bezrobocia .
2. Działania na rzecz osób
niepełnosprawnych
6.2. Cele pośrednie
-
Podjęcie kompleksowych działań na rzecz umocnienia roli rodziny.
-
Opracowanie i wdrażanie programu pomocy dziecku i rodzinie.
-
Promocja zdrowego stylu życia.
-
Poprawa
stanu
zdrowia
mieszkańców
oraz
wzrost
odpowiedzialności za zdrowie własne i innych.
-
Pomoc
osobom
niepełnosprawnym,
osobom
z
zaburzeniami
psychicznymi oraz innych potrzebujących pomocy, a także ich
rodzinom.
-
Prewencja,
profilaktyka
oraz
skuteczna
walka
z
wszelkimi
przejawami patologii społecznych.
-
Organizacja czasu wolnego (pozaszkolnego) dla młodzieży.
-
Tworzenie
umysłowo
warunków
oraz
do
kształcenia
kształcenia
młodzieży
integracyjnego
upośledzonej
młodzieży
niepełnosprawnej fizycznie.
-
Zapewnienie bezpieczeństwa poprzez minimalizowanie zagrożeń
kryminalnych i społecznych.
86
6.3. Cele operacyjne
-
Realizacja
kompleksowych
reintegrację
społeczną
projektów
i
ukierunkowanych
przeciwdziałanie
na
wykluczeniu
społecznemu.
-
Wsparcie finansowe najuboższych rodzin.
-
Kontynuowanie działalności warsztatów terapii zajęciowej.
-
Zapewnienie osobom niepełnosprawnym możliwość udziału w
życiu publicznym.
-
Utworzenie sieci wsparcia społecznego organizacji i instytucji
-
Poprawa warunków infrastrukturalnych działania Ośrodka Pomocy
Społecznej: rozbudowa placówek opiekuńczych wychowawczych
-
Opracowanie
programu
organizowania
skutków
niepełnosprawności i likwidacji barier architektonicznych.
-
Wprowadzanie
zachęt
dla
inwestorów
oraz
tworzenie
odpowiedniego klimatu do rozwoju przedsiębiorczości.
-
Wspieranie tworzenia funduszy stypendialnych dla młodzieży
najbardziej uzdolnionej, niepełnosprawnej i pochodzącej z rodzin
ubogich.
-
Tworzenie
warunków
do
powstania
pozalekcyjnych
klubów
zainteresowań, kół zainteresowań w oparciu o bazę szkolną i
świetlice .
-
Dozorowanie,
monitorowanie
programowanie
współdziałania
rejonów
służb
zagrożonych
oraz
odpowiedzialnych
za
bezpieczeństwo w gminie .
-
Profilaktyka
poprzez
zwiększenie
świadomości
prawnej
społeczeństwa oraz wiedzy o możliwościach unikania zagrożeń.
87
6.4.
Główne
cele
i
kierunki
zapobiegania
zagrożeniom
społecznym
Warunkami zasadniczymi osiągnięcia celów i kierunków określonych w
GMINNEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH”
co jest szczególnie ważne w sferze pomocy społecznej mieszkańcom,
są zgoda polityczna oraz partnerski dialog i akceptacja społeczna.
Główne cele i kierunki zapobiegania zagrożeniom społecznym to:
1. systematyczne diagnozowanie;
2. okresowy monitoring i kontrola;
3. prowadzenie konkretnych programów i projektów;
4. zdobywanie środków pozabudżetowych;
5. szeroka i różnorodna informacja oraz poradnictwo;
6. nacisk
na
profilaktykę
i
zapobieganie,
a
dopiero
potem
na przeciwdziałanie i łagodzenie;
7. aktywna rola struktur pomocy społecznej;
8. współpraca samorządów powiatu;
9. rozwinięcie form pomocy środowiskowej;
10.
efektywność społeczna i ekonomiczna z uwzględnieniem potrzeb
społecznych i możliwości finansowych;
11.
polityka prorodzinna;
88
VII.
PROGRAM
ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW
SPOŁECZNYCH W KORZENNEJ
Określony w niniejszej Strategii -Program Rozwiązywania Problemów
Społecznych w Korzennej , wskazuje cele szczegółowe oraz plan
działania służący ich osiągnięciu. Cele szczegółowe zostały odniesione
do
poszczególnych
zidentyfikowanych
problemów
społecznych.
Określonym działaniom podporządkowano instrumenty realizacyjne w
postaci określania czasu realizacji, źródeł potencjalnego finansowania
oraz odpowiedzialnych za poszczególne działania. Przyczyni się to do
uszczegółowienia
sposobu
wdrażania
Gminnej
STRATEGII
ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
7.1. Cel: Przeciwdziałanie bezrobociu
7.1.1. Kierunki działania
Celem
planowanych
bezrobotnych
w
działań
w
poszukiwaniu
ramach
pracy
Strategii
oraz
jest
wspieranie
przeciwdziałanie
i
eliminowanie negatywnych skutków psychospołecznych bezrobocia.
Adresatem programu jest grupa osób bezrobotnych z terenu gminy
które są podopiecznymi pomocy społecznej i wykazują aktywność w
poszukiwaniu zatrudnienia.
Podstawowe działania w zakresie walki z bezrobociem to:
-
Budowanie sieci współpracy między instytucjami i organizacjami
pozarządowymi działającymi na rzecz rozwiązywania problemów
bezrobocia.
-
Przeciwdziałanie uzależnieniu świadczeniobiorców od instytucji
pomocy społecznej.
-
Rozwiązywanie
problemu
bezrobocia
systemowo,
czyli
z uwzględnieniem pomocy dla rodziny bezrobotnego.
89
-
Zróżnicowanie form pomocy adresowanych do bezrobotnego
zgodnie z zasadą indywidualizacji procesu pomagania.
-
Koordynatorzy działań na rzecz bezrobotnych to pracownicy
socjalni.
-
Pozostające w dyspozycji Ośrodka Pomocy Społecznej środki
finansowe na pomoc materialną stanowić będą ważny instrument
służący
kształtowaniu
pożądanych
postaw
i
zachowań
bezrobotnych podopiecznych.
-
Negocjowanie kontraktów określających zasady współdziałania
będzie podstawą pracy z bezrobotnym klientem OPS.
Istotnym
elementem
są
również
działania
mające
na
celu
zwiększenie skuteczności funkcji informacyjnej sprawowanej zarówno
przez Urząd Pracy, jak i Ośrodek Pomocy Społecznej. Właściwie
przekazana informacja oraz wyjaśnienie bezrobotnemu jego sytuacji
prawnej, uprawnień oraz warunków uzyskania określonych świadczeń,
powoduje redukowanie postaw roszczeniowych wśród klientów, daje
podstawy do budowania w nich poczucia bezpieczeństwa, a także
ułatwia im planowanie swoich działań.
Należy podjąć starania mające na celu utworzenie Centrum Integracji
Społecznej
7.1.2. Działania z zakresu pracy socjalnej
Działania podejmowane w celu mobilizowania podopiecznych do
poszukiwania zatrudnienia i usamodzielniania się.
W ramach tych działań podstawą pomocy stanie się kontrakt zawierany
pomiędzy bezrobotnym a Ośrodkiem Pomocy Społecznej określający
zasady współpracy oraz cele, do których należy zmierzać i uzależniający
przyznanie pomocy finansowej od zaangażowania bezrobotnego w
poszukiwanie zatrudnienia. Innym wzmocnieniem aktywnej postawy
90
będzie proponowanie prac interwencyjnych z puli Powiatowego Urzędu
Pracy dla najbardziej aktywnych podopiecznych.
7.1.3. Działania z zakresu społeczno- gospodarczego
Podstawą prowadzenia zmian na rynku pracy, sprzyjających łagodzeniu
skutków bezrobocia, powinny być następujące działania:
•
rozwój
zatrudnienia
socjalnego
długotrwale
bezrobotnych
mieszkańców zagrożonych wykluczeniem społecznym w ramach
klubu integracji społecznej oraz centrum integracji społecznej;
•
wprowadzenie systemu zmniejszającego obciążenia podatkowe nakładane
przez
gminę
np.
całkowite
zwolnienie
dla
nowych
podmiotów
gospodarczych w zależności od liczby zatrudnionych
•
działania przekwalifikowania osób długoterminowo bezrobotnych i
pomoc z zakresu socjalno-bytowego, psychologiczna, doradztwo
indywidualne; celem tych działań jest złagodzenie barier wyjścia
ze strefy długotrwałego bezrobocia do aktywności
•
wzmocnienie aktywnych programów typu pomoc w zatrudnieniu
absolwentów, staże, szkolenia, porady, konsultacje – wzmocni to
powiązania na lokalnym rynku pracy;
•
funkcjonowanie Klubu Pracy i Giełdy Ofert jako podstawowej
formy aktywizacji bezrobotnych i pracodawców;
•
uruchomić gminny system poręczeń kredytowych dla małych firm
i gwarancji lokalnego funduszu inwestycyjnego;
91
•
uruchomić program stypendialny i pożyczkowy dla absolwentów
złożony
z
udziału
firm
lokalnych
w
zamian
za
zwolnienia
podatkowe;
•
opracować
lokalny
trudnościom
program
socjalnym
przeciwdziałania
zakładający
udział
w
ubóstwu
jego
i
realizacji
lokalnych podmiotów;
•
wprowadzenie systemu informacji zawodowej dla bezrobotnych
•
wspomaganie przedsiębiorczości
•
wyrównanie szans na rynku pracy dla każdej osoby poprze
modyfikację systemów edukacji i praktyki zawodowej
•
wprowadzenie
zawodowego,
innowacyjnych
centra
pracy
form
i
(centra
informacji,
poradnictwa
centra
szkoleń
zawodowych).
•
zmiana systemu szkoleń zawodowych i edukacji zawodowej
•
rotacja na rynku pracy pomiędzy opuszczającymi rynek pracy a
wkraczającymi na rynek pracy
•
powiązanie edukacji z rynkiem pracy
Opisywane powyżej akcje i działania można określić mianem aktywizacji
potencjalnej wynikającej z panujących warunków na terenie gminy.
Przedstawione propozycje dotyczą różnych podmiotów, organizacji i
instytucji i tylko w zintegrowanym programie mają
szansę na
skuteczne oddziaływania na lokalny rynek zatrudnienia.
92
7.2. Przemoc domowa
Przestępczość kryminalna jako przejaw patologii społecznej art.
207 par. 1 K.K definiuje, iż: „przemoc w rodzinie to zamierzone,
wykorzystujące przewagę sił działanie przeciwko członkowi rodziny,
naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody”.
Przemoc w rodzinie jest przestępstwem.
Wszystkich zainteresowanych ideą pomagania ofiarom przemocy
domowej oraz przeciwdziałaniu temu zjawisku skupia ogólnopolskie
porozumienie osób, organizacji i instytucji pomagającym ofiarom
przemocy w rodzinie „NIEBIESKA LINIA„ powołane do życia w grudniu
1996 r.
Istnieje ogólnopolska procedura interwencji wobec przemocy
domowej program „Bezpieczeństwo w rodzinie NIEBIESKA KARTA„.
Pracownicy socjalni współdziałając z policją odbywają wspólną wizytę w
domu pokrzywdzonych, opracowują plan pomocy i uruchamiają lokalny
system wsparcia .
Bardzo trudno jest określić zakres występowania skali zjawiska
przemocy gdyż jest ono powiązane z innymi patologiami (alkoholizmem,
bezrobociem, ubóstwem). Barierą do postawienia pełnej diagnozy
sytuacji jest niska świadomość społeczna przejawów przemocy oraz
niechęć środowiska do wtrącania się w sprawy rodzinne innych.
7.3 Cel -Pomoc na rzecz osób dotkniętych problemem
alkoholowym
7.3.1 Zadania przewidziane ustawą o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Powyższa
ustawa
nakłada
obowiązek
wykonywanie
następujących
zadań:
-
zwiększanie
dostępności
pomocy
terapeutycznej
i
rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu;
93
-
udzielanie
rodzinom,
alkoholowe,
pomocy
w
których
występują
psychologicznej
i
problemy
prawnej,
a
w
szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie;
-
prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i
edukacyjnej
w
alkoholowych
zakresie
i
rozwiązywania
przeciwdziałania
problemów
narkomanii,
w
szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie
pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz
dożywiania
dzieci
programach
uczestniczących
opiekuńczo
–
w
pozalekcyjnych
wychowawczych
i
socjoterapeutycznych;
-
wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób
fizycznych,
służącej
rozwiązywaniu
problemów
alkoholowych;
-
podejmowanie
interwencji
w
związku
z
naruszeniem
przepisów określonych w ustawie oraz występowanie przed
sądem w charakterze oskarżyciela publicznego;
-
wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i
finansowanie centrów integracji społecznej.
7.3.2. Cel strategiczny
-
Wypracowanie modelu wspólnego oddziaływania pracowników
socjalnych, konsultantów i terapeutów na rodziny dotknięte
problemem alkoholowym;
-
Wypracowanie i doskonalenie form pracy z podopiecznym
uzależnionym w celu mobilizacji go do podjęcia leczenia
odwykowego;
-
Ochrona dzieci przed skutkami alkoholizmu rodziców;
94
-
Wypracowanie form współpracy z lokalnymi instytucjami i
organizacjami
pomagającymi
osobom
uzależnionym
i
ich
rodzinom.
7.3.3. Kierunki działania
-
Stworzenie modelu współpracy pracownika socjalnego i
konsultanta
-
psychologa.
Motywacja
uzależnionych
i
współuzależnionych podopiecznych OPS do zmiany sytuacji
życiowej jest bardzo niska, aby ją zwiększyć konieczne jest
opracowanie
konsultant
modelu
psycholog.
współpracy
Rolą
pracownik
pracownika
socjalny
socjalnego
-
będzie
rozpoznanie na podstawie faktów z życia podopiecznych,
problemu alkoholowego i zmotywowanie podopiecznego lub
jego rodziny do podjęcia kontaktu z psychologiem. która
zmierzać będzie do przeprowadzenia interwencji w środowisku
- skonfrontowania alkoholika z faktami z życia mówiącymi o
jego uzależnieniu. Spodziewanym efektem tej pracy będzie
podjęcie terapii przez osobę uzależnioną lub skierowanie jej na
przymusowe leczenie.
-
Szkolenia
dla
pracowników
socjalnych
w
sposobie
postępowania z rodziną z problemem alkoholowym.
Zorganizowanie spotkań pracowników socjalnych z
psychologiem, których celem będzie: psychoedukacja;
wskazywanie na możliwości i formy postępowania z rodziną
dotkniętą problemem alkoholowym; informowanie o miejscach,
organizacjach, instytucjach mogących oprócz pracowników OPS
nieść pomoc w rozwiązywaniu piętrzących się problemów;
kształtowanie umiejętności stawiania wymagań i ich
egzekwowania.
-
Klub Integracji Społecznej – klub integracji społecznej
umożliwi osobom kończącym terapię powrót na rynek pracy.
95
Zapewniona zostanie pomoc terapeuty, w razie konieczności
również pomoc w uzupełnieniu wiedzy i umiejętności
niezbędnych do funkcjonowania na rynku pracy.
Rozwinięciem działalności Klubu będzie Centrum Integracji
Społecznej realizujące zatrudnienie socjalne osób
zagrożonych wykluczeniem.
7.4.4. Podmioty i źródła finansowania pomocy na rzecz osób
dotkniętych problemem alkoholowym
Podmioty zaangażowane w realizację strategii to:
-
Ośrodek Pomocy Społecznej;
-
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;
CELE DZIAŁANIA
1.
Realizacja zadań
ustawowych
przypisanych
samorządowi
gminy
Diagnozowanie
problemu
alkoholizmu
Koordynacja działań
w zakresie
współpracy grup
i środowisk
Zorganizowanie
sieciowego systemu
działań
wspierających
rozwiązywanie
problemów
alkoholowych
CZAS
REALIZACJI
2.
ŹRÓDŁA
FINANSOWANIA
3.
PODMIOT
KOORDYNUJĄCY
4.
4.
Praca ciągła
Budżet Państwa
Budżet Gminy
Ośrodek Pomocy
Społecznej
Program
Rozwiązywania
Problemów
Budżet Gminy
Ośrodek Pomocy
Społecznej
Praca ciągła
Budżet Gminy
Budżety Państwa
2007 rok
Budżet Gminy
Budżet Państwa
Ośrodek Pomocy
Społecznej
Urząd Gminy
Ośrodek Pomocy
Społecznej
96
7.5. Cel -Pomoc na rzecz osób niepełnosprawnych
7.5.1. Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych
Rehabilitacja
osób
niepełnosprawnych
szczególności
organizacyjnych,
technicznych,
szkoleniowych,
oznacza
leczniczych,
edukacyjnych
zespół
działań,
w
psychologicznych,
i
społecznych,
zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób,
możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i
integracji społecznej.
7.5.2. Cele strategiczne:
Cele strategiczne programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych
to:
-działania
w
celu
diagnozowania
środowiska
osób
niepełnosprawnych;
-stworzenie
możliwości
do
pełnej
rehabilitacji
leczniczej,
psychologicznej i społecznej osób niepełnosprawnych – powstanie
zakładu opiekuńczo - leczniczego;
-wyrównywanie szans życiowych osób niepełnosprawnych;
-wykorzystanie lokalnego potencjału w procesie integracji osób
niepełnosprawnych ze społeczeństwem;
-doskonalenie systemu pomocy osobom niepełnosprawnym;
7.5.3. Kierunki pomocy:
Rehabilitacja
społeczna
ma
na
celu
umożliwianie
osobom
niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym. Realizowana jest
przede wszystkim przez:
97
-
-dofinansowanie
zorganizowanych
do
form
turnusów
rehabilitacji
rehabilitacyjnych,
połączonej
z
tzn.
elementami
wypoczynku, której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej
sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników,
między
innymi
przez
nawiązywanie
i
rozwijanie
kontaktów
społecznych, realizację i rozwijanie zainteresowań, a także przez
udział w innych zajęciach przewidzianych programem turnusu;
-dofinansowania do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki
pomocnicze.
Pomoc
obejmuje
dofinansowanie
do
zakupu
przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych, które zostały
zakupione przy udziale Funduszu Zdrowia;
-wdrożenie
zintegrowanego
systemu
wczesnego
wspomagania
rozwoju dzieci (diagnozy, porady, terapie) w wieku od 0 do 6 lat.
Ponad 20 % dzieci w wieku szkolnym jest już obciążona różnymi
defektami rozwojowymi, dlatego jak najwcześniejsze zdiagnozowanie
zaburzeń i ewentualnych przyczyn zaistniałych nieprawidłowości oraz
podjęcie właściwej terapii, może uchronić dziecko przed skutkami
trwałej niepełnosprawności. W ramach tego systemu opierać się
należy na wstępnej diagnozie pediatry; konsultantami w ośrodku
będą psycholog, pedagog, logopeda i rehabilitant;
-
podjęto
działania
w
zakresie
utworzenia
WTZ.
Warsztaty
przeznaczone są dla osób niepełnosprawnych, dla których orzeczono
niezdolność do pracy, a które zakwalifikowane zostały do rehabilitacji
w formie terapii zajęciowej.
98
VIII. Sposoby monitorowania i oceny strategii oraz
komunikacji społecznej
8.1. System Monitorowania Strategii
Prowadzeniem monitorowania, wdrażania Strategii oraz oceny
zajmować się będzie Komisja Zdrowia ,Spraw Socjalnych i Porządku
Publicznego Rady Gminy w
Korzennej
oraz
Ośrodek Pomocy
Społecznej. Komisja prowadzić będzie monitoring w oparciu o wskaźniki
finansowe i ilościowe.
8.2. Sposoby oceny realizacji Strategii
Ocena realizacji Strategii odbywać się będzie:
-
przed realizacją programu ;
-
na
bieżąco
w
trakcie
realizacji
strategii
i
wykonywania
poszczególnych zadań ;
-
po jego zakończeniu ;
IX. Finansowanie Strategii
9.1. Źródła finansowania
Przewidziane źródła finansowania Strategii to:
-
środki własne samorządu;
-
środki z budżetu centralnego;
-
środki z PFRON
99
X. Propozycje projektów na lata 2006 – 2015
10.1. Program reintegracji zawodowej
Do realizacji tego programu wskazana jest działalność Lidera Klubu
Pracy .
Program
ma
na
celu
odzwierciedlenie
strategii
reintegracji
osób
bezrobotnych, przez zapoznanie ich z zasadami funkcjonowania rynku
pracy, aby zostać pracownikiem lub stworzyć własne miejsce pracy. Aby
to osiągnąć, należy podjąć następujące kroki:
Cele zasadnicze:
-Przedstawienie grupie technik niezbędnych do doskonalenia ich
umiejętności zawodowych,
-Przekonanie bezrobotnych, że są w stanie utrzymać się z pracy
zarobkowej (a nie z zasiłku),
-Przybliżenie idei samozatrudnienia, jako jednego z możliwych
sposobów znalezienia pracy ,
-Wprowadzenie treningu "przedsiębiorczości", aby ich uczestnicy byli
w stanie założyć własne firmy,
-Udzielenie każdemu uczestnikowi informacji o jego możliwościach
funkcjonowania na rynku pracy,
-Poradnictwo zawodowe oraz pomoc w trakcie poszukiwania i po
znalezieniu pracy,
100
Cele dodatkowe:
-Rozpoznanie i eliminacja czynników, determinujących sytuację
bezrobocia,
-Organizowane szkolenia powinny motywować do poszukiwania
pracy, uczyć odpowiedzialności oraz pracy grupowej ,
-Doskonalenie zdolności interpersonalnej bezrobotnych,
uczestnikom
-Zapewnienie
Integralną
częścią
projektu
programu
profesjonalnej
reintegracyjnego
opieki
stanowić
,
powinien
monitoring osiągnięć każdego uczestnika, który powinien obejmować
zarówno dane o charakterze ilościowym (płeć, wiek, staż pracy), jak i
jakościowym.
Wtedy
zostanie
zobrazowany
rzeczywisty
poziom
efektywności szkoleń i pomocy udzielanej bezrobotnym oraz działań
uczestników
projektu.
Aby
realizacja
projektu
pilotażowego
była
efektywna, grupa, która w nim uczestniczy musi charakteryzować się
różnorodnymi
cechami.
Członkowie
grupy
docelowej
powinni
reprezentować takie umiejętności, jak:
1.umiejętność pracy z zespołowej,
2.umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji; orientacja
w bieżących zagadnieniach rynku pracy i ofercie szkoleń ,
3.umiejętność
samodzielnego
zaprojektowania
własnej
kariery,
przy uwzględnieniu wiedzy wyniesionej ze szkoleń,
4.zdolności interpersonalne,
5.wiedzę z zakresu zarządzania i funkcjonowania administracji .
Program reintegracji zawodowej wymaga przede wszystkim współpracy
między pracodawcami a osobami, którzy pracy poszukują. Uczestnicy
projektu
są
motywowani
do
doskonalenia
swoich
kwalifikacji
zawodowych szeroko rozumianej wiedzy niezbędnej przy poszukiwaniu
pracy.
Decyzja
o
uczestnictwie
w
programie
jest
dobrowolną
decyzją
kandydata. Warunkiem sukcesu szkoleń jest więc zaangażowanie
bezrobotnego w proces przekwalifikowania zawodowego.
101
XI. REALIZACJA
GMINNEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
W ramach realizacji Strategii planuje się, że osiągnięte zostaną
następujące wskaźniki:
poszerzenie i wzmocnienie funkcji gospodarczej gminy,
podniesienie
poziomu
przedsiębiorczości
społeczności
lokalnej,
wzrost aktywności podmiotów gospodarczych,
ożywienie inwestycyjne w gminie,
zapewnienie powszechnego dostępu do informacji
(w ramach budowy społeczeństwa informacyjnego),
zastosowanie
przyjaznych
środowisku
technologii
infrastrukturalnych,
uwzględnianie potrzeb osób niepełnosprawnych,
poprawienie mobilności zawodowej mieszkańców gminy,
zachowanie dziedzictwa kulturowego.
102
XII. WNIOSKI I UWAGI KOŃCOWE
Realizacja Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
przyczyni się do wdrożenia w Gminie Korzenna nowoczesnego modelu
polityki
społecznej.
Strategia
ukierunkowuje
działania
władz
samorządowych i instytucji opieki społecznej, w tym Ośrodka Pomocy
Społecznej na pełnienie aktywnej roli
w budowaniu nowoczesnego
modelu
Zorientowanie
systemu
opieki
społecznej.
Strategii
na
wybranych grupach socjalnych przez pryzmat działań strukturalnych,
inwestycyjnych, rozwojowych , jest najlepszą możliwością poprawy
sytuacji wielu osób, a także zaktywizowania wielu grup podlegających
wykluczeniu społecznemu.
Celem Strategii są działania długookresowe i długofalowe, polegające na
inwestycji w kapitał ludzki, system edukacji,
poprawę sytuacji
materialnej, działania na rzecz poprawy rynku zatrudnienia, mające
powiązania ze wzrostem przedsiębiorczości.
Strategia jest zatem instrumentem nowoczesnej polityki społecznej
wdrażanej na poziomie lokalnym przez władze samorządowe mającym
pobudzać do aktywności organizacje, instytucje, środowiska działające
w obszarze pomocy społecznej, rozwoju gospodarczego i społecznego
gminy.
Cele , kierunki działań oraz propozycje projektów zawarte w Strategii,
pozwalają na dotarcie do najbardziej potrzebujących grup społecznych,
często marginalizowanych i wykluczonych ze społeczeństwa. Strategia
proponuje
partnerami
wdrożenie
partnerstwa
społecznymi,
jako
lokalnego
zasady
współpracy
pomiędzy
różnorodnymi
rozwiązywania
społecznych mieszkańców gminy Korzenna
pogłębianie
między
problemów
co pozwala na rozwój i
instytucjami,
organizacjami
i
samorządem.
Niezwykle ważną sprawą ujętą w Strategii jest konieczność budowy
platformy instytucji i organizacji koordynujących działania na rzecz
rozwiązywania problemów społecznych. W tym procesie zapewnić
należy przygotowanie instytucji, wzmocnienie kadrowe i lokalowe
103
kluczowej instytucji wdrażania Strategii, jaką jest Ośrodek Pomocy
Społecznej. W ramach Strategii zaproponowano również monitoring i
ocenę skuteczności realizacji zadań strategicznych.
W ramach wdrażania Strategii należy podjąć następujące działania
zmierzające do osiągania celów strategicznych:
•Zapewnienie
montażu
finansowego
ze
środków
samorządowych,
państwa ,
• Profesjonalne przygotowanie służb, instytucji i kadr, które będą
zarządzać, wdrażać i monitorować projekty strategiczne,
3. Wzmocnienie systemu organizacyjnego oraz podniesienie nakładów
na infrastrukturę techniczną Ośrodka Pomocy Społecznej, który posiada
kluczowa rolę w procesie wdrożenia programu społecznego na terenie
gminy Korzenna,
4.Od realizacji powyższych założeń i determinacji w procesie wdrażania
Gminnej
będzie
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych zależeć
efektywność
i
zdolność
instytucji,
organizacji
i
władz
samorządowych do rozwiązywania problemów społecznych mieszkańców
Gminy Korzenna.
104
105
106