sprawozdanie z realizacji programu ochrony

Burmistrz Dzierżoniowa
Rynek 1, 58-200 Dzierżoniów
tel.: +48 74 645 0800, fax: +48 074 6415530
http://www.dzierzoniow.pl
e-mail:[email protected]
Wydział Inżynierii Miejskiej
tel.: +48 74 645 08 43
e-mail:[email protected]
SPRAWOZDANIE
Z REALIZACJI
PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
ZA ROK 2014
Zatwierdził
Burmistrz
Dariusz Kucharski
Sporządził
Koordynator Programu
Krzysztof Nawrot
Dzierżoniów, czerwiec 2015
godziny przyjęć:
poniedziałek, środa, czwartek: 07:30-15:30
wtorek:
07:30-16:30
piątek:
07:30-15:00
Spis treść
1. Wstęp................................................................................................................................................... 3
2. Gospodarka wodno-ściekowa.............................................................................................................. 3
3. Tereny zieleni miejskiej i miejsca aktywnego wypoczynku. .......................................................... 133
4. Gospodarka odpadami komunalnymi …………………………………………………....................16
5. Minimalizowanie uciążliwości związanych z transportem i emisją zanieczyszczeń do powietrza. . 18
6. Edukacja ekologiczna. ..................................................................................................................... 288
7. Zarządzanie środowiskowe. .............................................................................................................. 29
8. Podsumowanie. ................................................................................................................................. 33
Wykaz załączników:
Tabela 1. Zestawienie realizowanych zadań wraz z oceną punktową.
Załącznik nr 1. Wykaz pomników przyrody.
Załącznik nr 2. Parametry zanieczyszczenia powietrza oraz parametry meteorologiczne zmierzone w
latach 2010-2014 na stacji przy ul. Piłsudskiego w Dzierżoniowie.
2
1. Wstęp.
Program ochrony środowiska dla miasta Dzierżoniowa został przyjęty uchwałą Rady
Miejskiej Dzierżoniowa nr LXV/393/10 z 25 października 2010r. W programie zostało określonych
sześć obszarów strategicznych tj.: gospodarka wodno-ściekowa, tereny zieleni miejskiej i miejsca
aktywnego wypoczynku, gospodarka odpadami komunalnymi, uciążliwości związane z transportem i
emisją zanieczyszczeń do powietrza, edukacja ekologiczna, zarządzanie środowiskowe. Zakres
sprawozdania obejmuje opis działań realizowanych w w/w obszarach.
Sprawozdanie zostało
opracowane na podstawie informacji uzyskanych od podmiotów realizujących poszczególne zadania.
Poza informacjami opisującymi stopień realizacji zadań w sprawozdaniu zostały zamieszczone
informacje opisujące stan środowiska. Dane o stanie środowiska pochodzą od Wojewódzkiego
Inspektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu (WIOŚ) (wykorzystano informacje ze strony
internetowej http://www.wroclaw.pios.gov.pl/), Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w
Dzierżoniowie, Starostwa Powiatowego w Dzierżoniowie, Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o. z
Dzierżoniowa).
Zamieszczone w sprawozdaniu informacje pozwalają ocenić stopień realizacji zadań i
osiągania celów, ocenić rozbieżności pomiędzy planowanymi celami a osiąganymi rezultatami.
Niniejsze
sprawozdanie
zostanie
przedstawione
Radzie
Miejskiej
Dzierżoniowa.
Sprawozdanie będzie dostępne dla wszystkich zainteresowanych oraz upublicznione na stronie
internetowej BIP Urzędu Miasta w Dzierżoniowie.
2. Gospodarka wodno-ściekowa.
Rzeka Piława, które swoje źródła ma w okolicy wsi Kluczowa, jest prawobrzeżnym
dopływem Bystrzycy. Długość rzeki wynosi 45,6 km. Dopływami rzeki na terenie Dzierżoniowa jest
potok Bielawica, Słocina, Brzęczek oraz Potok Pieszycki.
Do rzeki Piława bezpośrednio lub
pośrednio odprowadzane są oczyszczone ścieki z oczyszczalni położonych w Dzierżoniowie,
Bielawie, Pieszycach, Piławie Górnej i Mościsku. Do oczyszczalni, które odprowadzają ścieki
bezpośrednio do Piławy zaliczamy:
1) mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię w Piławie Górnej,
2) mechaniczno – biologiczną z podwyższonym stopniem usuwania biogenów oczyszczalnię w
Dzierżoniowie.
3
Do oczyszczalni, które odprowadzają ścieki do dopływów rzeki Piławy zaliczamy:
1) mechaniczno-biologiczną z podwyższonym stopniem usuwania biogenów oczyszczalnię w
Bielawie odprowadzającą ścieki do potoku Brzęczek,
2) mechaniczno – biologiczną oczyszczalnię w Mościsku odprowadzającą ścieki do Gniłego
Potoku.
Do końca 2013r. funkcjonowała mechaniczno – biologiczna
oczyszczalnia w Pieszycach
odprowadzającą ścieki do Pieszyckiego Potoku. Po wykonaniu sieci kanalizacji sanitarnej z Pieszyc
do Dzierżoniowa ścieki z Pieszyc odprowadzane są do oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie
(oczyszczalnia w Pieszycach została wyłączona z eksploatacji)
Badania monitoringowe jakości rzeki Piława prowadzone są przez Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska we Wrocławiu, zgodnie z przyjętym Programem Państwowego Monitoringu
Środowiska Województwa Dolnośląskiego. Jakość wody w rzece Piławie bada się w dwóch
przekrojach pomiarowych:
1)
powyżej ujścia Gniłego Potoku – 23,4 km (powiat dzierżoniowski),
2)
ujście do Bystrzycy - miejsce pomiaru Biegoszów (powiat świdnicki).
W 2013r. w ramach prowadzonego przez WIOŚ monitoringu jednolitych części wód
powierzchniowych na obszarach wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami
pochodzącymi ze źródeł komunalnych prowadzono monitoring rzeki Piława. Ocenę prowadzono na
podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9.11.2011r. w sprawie kwalifikacji stanu
jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji
priorytetowych. Ocena eutrofizacji rzeki Piława została przeprowadzona na podstawie wyników
pomiarów uzyskanych dla elementów biologicznych tj. fitobentos (wskaźnik okrzemkowy) oraz
wskaźników fizykochemicznych tj. BZT5, OWO, azot amonowy, azot Kjeldahta, azot azotanowy, azot
ogólny i fosfor ogólny. W tabeli podane są wyniki pomiarów wraz z oceną spełnienia wymogów dla
jednolitych części wód powierzchniowych.
4
Ocena pełnienia
wymogów
(mg P/l)
Fosfor ogólny
(mg PO4/l)
Fosforany
(mg N/l)
Azot ogólny
(mg N-NO3/l)
Azot azotanowy
(mg N/l)
Azot Kjeldahla
(mg N-NH4/l)
Azot amonowy
OWO (mg C/l)
BZT5 (mg O2/l)
Fotobentos IO
Lp
Nazwa
ocenionej
Jednolitej
Części
Wód
1
Punkt
pomiarowy
- Piława
od źródła
do
Gnilnego
Potoku
0,27
6,47
8,87
1,69
2,32
3,14
5,64
2,30
0,87 Nie
2
Punkt
pomiarowy
- Piława
od
Gnilnego
Potoku do
Bystrzyce
0,27
4,98
7,52
0,56
1,40
3,83
5,32
1,71
0,77 Nie
Ocena spełnienia wymogów dla jednolitych części wód powierzchniowych wrażliwych
na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych
Tak
Nie
Pokazane w powyższej tabeli wartości parametrów biologicznych i fizyko-chemicznych
wskazują na brak spełnienia wymogów dla jednolitych części wód powierzchniowych. Wskaźnikami
decydującymi o tym były przekroczenia fitobentosu oraz stężenia fosforów.
Analizując dane wieloletnie z monitoringu prowadzonego przez WIOŚ w zakresie
zanieczyszczenia wód powierzchniowych można zauważyć, że wody rzeki Piława są silnie
zanieczyszczone. Niemniej jednak w ostatnich latach obserwuje się systematyczny spadek
zanieczyszczeń mających największy wpływ na jakość wód, w szczególności spadek zanieczyszczeń
organicznych oraz biogennych. Na poprawę jakości wody mają
bezpośredni wpływ inwestycje
prowadzone w gminach powiatu dzierżoniowskiego w ramach projektu „Uporządkowanie gospodarki
wodno-ściekowej na terenie gmin powiatu dzierżoniowskiego – etap I”. Projekt jest w trakcie
realizacji i zgodnie z jego założeniami cele ekologiczne zostaną w pełni osiągnięte na przełomie 20152016r. Największy wpływ na dalsze ograniczenie zanieczyszczenia rzeki Piławy będą miały
następujące zadania z projektu: modernizacja oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie, rozbudowa
5
kanalizacji sanitarnej w gminach i włączanie nieruchomości do kanalizacji sanitarnej, rozdział
kanalizacji ogólnospławnej na kanalizację sanitarną i deszczową. W ramach tego projektu realizowane
są także zadania związane z modernizacją i rozbudową stacji uzdatniania wody.
Projekt pod nazwą „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie gmin powiatu
dzierżoniowskiego - etap l", został zgłoszony do dofinansowania z unijnego Funduszu Spójności w
ramach konkursu nr 6 organizowanego przez Ministerstwo Środowiska. Wniosek o dofinansowanie
został złożony 30 listopada 2009 roku. W październiku 2010 roku ostatecznie została zakończona ocena
tego zadania. 21 czerwca 2011 roku została podpisana Umowa o dofinansowanie nr POIS.01.01.0000-238/10-00 Projektu „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie gmin powiatu
dzierżoniowskiego - etap l", nr POIS.01.01.00-00-238/10-00 w ramach zadania 1.1 Gospodarka
wodno-ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tyś. RLM priorytetu l - gospodarka wodno-ściekowa
Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 - 2013. Beneficjentem projektu jest Spółka
Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o. z Dzierżoniowa. Projekt współfinansuje 5 gmin z terenu powiatu
dzierżoniowskiego w tym Gmina Miejska Dzierżoniów. W dniu 12.08.2014 r. podpisano kolejny aneks do
umowy, rozszerzający zakres rzeczowy Projektu o kolejne 7 zadań. Przedsięwzięcie obecnie obejmuje
realizację 22 robót budowlano- montażowych oraz dwa kontrakty dotyczące zakupu pojazdu
specjalistycznego do czyszczenia kanałów i obiektów technologicznych i sprzętu transportowego do
załadunku i transportu odpadów (w tym na oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie). Dla robót
budowlano- montażowych uzyskano większość wymaganych prawem decyzji administracyjnych, w
tym decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację inwestycji. Uzyskanie
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wiązało się z koniecznością opracowania Raportu
oddziaływania na środowisko dla tych zadań. Z uwagi na późniejsze niż planowano podpisanie umowy
o dofinansowanie projektu pn. „Uporządkowanie gospodarki wodno- ściekowej na terenie gmin
powiatu dzierżoniowskiego- etap l", przesunęła się realizacja zadań zamieszczonych w Załączniku nr 2
do Programu ochrony środowiska. W roku 2011 zakończone zostały roboty budowlano- montażowe dla
zadania związanego z budową sieci kanalizacyjnej w Dzierżoniowie. W roku 2012 zakończone zostały
kolejne dwa przedsięwzięcia budowlano- montażowe dla zadań pn. „Budowa zbiorników na wodę w
Pieszycach o poj. V=2000 m3” oraz „Budowa wodociągu tranzytowego Dzierżoniów- Włoki”. W roku
2013 zakończone zostały roboty budowlano-montażowe przedsięwzięcia związanego z budową kanalizacji
sanitarnej w Pieszycach oraz kanału tranzytowego do oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie o łącznej
długości ok. 7 km. W roku 2014 zakończono przebudowę stacji uzdatniania wody przy ul. Cichej w
Dzierżoniowie oraz w Kamionkach a także zakończono zadanie związane z rozdziałem sieci kanalizacji
6
deszczowej od sanitarnej w Dzierżoniowie. W ramach zadania „Rozdział kanalizacji deszczowej od
sanitarnej w Dzierżoniowie” łącznie wybudowano ok. 1,4 km sieci kanalizacji sanitarnej oraz ok. 5,7
km sieci kanalizacji deszczowej. Rozdział kanalizacji deszczowej od sanitarnej został zrealizowany w
następujących obszarach: ul. Szkolna, ul. Nowowiejska, ul. Adama Mickiewicza, ul. Miernicza, pl.
Konstytucji 3 Maja, ul. Pocztowa, ul. Ignacego Krasickiego, ul. Młyńska, ul. Prochowa, ul.
Spacerowa, ul. Kościelna, ul. Ząbkowicka, Rynek, ul. Nowa, ul. Piękna, ul. Klasztorna, ul.
Garncarska, ul. Józefa Piłsudskiego, ul. Bohaterów Getta, ul. Miodowa, ul. Tylna, ul. Przedmieście, ul.
Piwna, ul. Batalionów Chłopskich, ul. Rolna, ul. Wrocławska, ul. Strzelnicza, ul. Ogrodowa, ul.
Ignacego Daszyńskiego.
Zakres zrealizowanych prac na stacji uzdatniania wody „Cicha” obejmował:
przebudowano układ napowietrzania,
wykonano modernizację komór reakcji sprzężonych z osadnikami,
wybudowano instalację do przygotowania i dawkowania dwutlenku chloru oraz wymieniono
urządzenia do przygotowywania i dawkowania podchlorynu sodu,
wykonano przebudowę filtrów,
zlikwidowano budynek wapna, zamontowano instalację do magazynowania i dawkowania środka
do korekty pH,
zamontowano pompownię płuczną,
wymieniono pompownię II stopnia, dmuchawę oraz agregat prądotwórczy, przebudowano sieci
zasilania w energię elektryczną oraz instalacje wewnętrzną, a także system AKPiA SUW Cicha
oraz zbiornika wieżowego przy ul. Armii Krajowej.
Zakres zrealizowanych prac na stacji uzdatniania wody w Kamionkach obejmował:
wykonano przebudowę pomieszczeń stacji związaną z modernizacją technologii stacji oraz
przebudowę zewnętrznych sieci wodociągowych i kanalizacyjnych,
zamontowano urządzenia do prowadzenia procesu koagulacji, flokulacji, korekty pH, pompy do
płukania filtrów, urządzenia do prowadzenia dezynfekcji wody przy użyciu ClO2, instalację do
dawkowania roztworu NaOCl oraz zestaw hydroforowy,
wybudowano
zbiornik wody uzdatnionej,
odstojnik wód
popłucznych
oraz
komorę
przepływomierza, dokonano wymiany rurociągów technologicznych i armatury oraz wymiany
agregatu prądotwórczego. przebudowano sieci zasilania w energię elektryczną oraz instalacji
wewnętrznej oraz przebudowę systemu AKPiA.
7
W roku 2014 kontynuowano i zakończono roboty budowalno-montażowe związane z rozbudową
oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie w zakresie stacji zlewnej ścieków dowożonych, komory
zbiorczej i komory rozdziału, koryt kraty i piaskownika, koryt międzyobiektowych, osadników
wstępnych i wtórnych. Wykonano prace rozbiórkowe i prace związane z aktualizacją oprogramowania
systemowego i monitoringu.
Mając na uwadze zakres zrealizowanych prac należy stwierdzić, że cele zawarte w priorytecie
I Programu ochrony środowiska zostaną osiągniete, tj.:
1. Odbiór
i oczyszczanie ścieków komunalnych zgodnie z wymogami dyrektywy 91/271/EWG
dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24
lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub
ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.
2. Zapewnienie mieszkańcom odpowiedniej ilości i jakości wody do picia odpowiadającej
standardom określonym w dyrektywie 80/778/EWG z 15 lipca 1980 r. i 98/83/EC z 3 listopada
1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz rozporządzeniu
Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody
przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
3. Ochrona głównych zbiorników wód podziemnych.
4. Ochrona obszarów chronionych zlokalizowanych w powiecie dzierżoniowskim.
5. Poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych.
6. Rozdział sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej na terenie całego miasta.
W 2014 roku trwały prace związane z aktualizacją dokumentów dotyczących gospodarki
ściekowej w obszarze aglomeracji Dzierżoniów. Na wniosek Burmistrza Dzierżoniowa Marszałek
Województwa Dolnośląskiego rozpoczął procedurę zmiany aglomeracji Dzierżoniów. Dotychczasowa
aglomeracja została wyznaczona w dniu 30 kwietnia 2009r. na podstawie uchwały Sejmiku
Województwa Dolnośląskiego. Aglomeracja obejmuje Gminę Miejską Dzierżoniów (z wyłączeniem
ulicy Wiejskiej, gdzie ze względu na lokalizację i znaczne rozproszenie nieruchomości nie jest
planowana budowa sieci kanalizacji sanitarnej) oraz część Gminy Pieszyce (bez Rościszowa,
Kamionek, Bratoszowa, Piskorzowa). Zgodnie z założeniami projektowymi ścieki powstające na
terenie aglomeracji są w całości odprowadzane do oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie. Na terenie
Dzierżoniowa łączna długość sieci kanalizacji sanitarnej wynosi 64,1 km, sieci ogólnospławnej 7,0
km, kanalizacji deszczowej 52,6 km.
8
Liczba mieszkańców Dzierżoniowa (teren aglomeracji) korzystających z sieci kanalizacji
sanitarnej na dzień 31.12.2014r. wyniosła 33607 osób, liczba osób korzystających ze zbiorników
bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków wynosi 200 osób. Poniżej podane są
podstawowe informacje dotyczące gospodarki ściekowej na terenie Dzierżoniowa – dane na dzień
31.12.2014r.
Długość sieci kanalizacji sanitarnej ogólnie
64,1 km
Długość sieci kanalizacji ogólnospławnej
7,0 km
Długość sieci kanalizacji deszczowej
52,6 km
Ilość
ścieków
odprowadzanych
siecią
kanalizacji sanitarnej do oczyszczalni ścieków
2.495,5 tys m3/rok
w 2013 wartość wyniosła 2.597,9 tys. m3/rok
w 2012 wartość wyniosła 1.973 tys. m3/rok
w 2011 wartość wyniosła 2 359 tys. m3/rok)
w 2010 wartość wynosiła 2 627 tys. m3/rok)
Przepustowość oczyszczalni średnia
7.500 m3/dobę
Przepustowość oczyszczalni maksymalna
18.000 m3/dobę
Ścieki oczyszczane w oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie odprowadzane są do rzeki
Piława. Parametry ścieków dopływających do oczyszczalni oraz oczyszczonych ścieków
odprowadzanych do rzeki badane są przez akredytowane laboratorium badania wody i ścieków
Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. zlokalizowane przy ul. Relaksowej w Dzierżoniowie. Poniżej
przedstawione są parametry ścieków mierzonych na oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie.
Parametry ścieków dopływających i oczyszczonych (odprowadzanych do odbiornika – rzeka Piława):
średnioroczny wskaźnik
ładunek zanieczyszczeń
zanieczyszczenia
[kg/rok]
[g/m3]
2014 r.
ścieki
dopływające
ścieki
oczyszczone
ścieki
dopływające
ścieki
oczyszczone
BZT5
249
4,2
620143
10460
ChZT
528
28
1315003
69735
9
Zawiesina
225
5
560371
12453
Azot ogólny (Nog)
46,1
10,9
114814
27147
Fosfor ogólny (Pog)
5,6
1,2
13947
2989
Jakość ścieków oczyszczonych i odprowadzanych do rzeki Piława.
Miesiąc
Wartość dopuszczalna
2014
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
7,0
4,9
5,1
4,0
3,0
4,0
3,1
2,8
5,0
3,5
3,5
4,0
15,0
31
30,4
29,2
24,9
28,9
30,7
24,3
24,0
33,3
30,2
25,5
24,5
125
ZAWIESINA
g/m3
6,8
4,0
4,4
7,0
3,2
4,0
2,0
3,6
6,6
2,4
8,0
7,2
35,0
AZOT og.
gN/m3
14,9
13,0
12,2
9,4
11,2
8,5
8,8
9,8
8,4
11,2
11,1
11,9
15,0
FOSFOR og.
gP/m3
2,0
1,4
0,2
0,3
1,6
1,4
1,2
1,2
0,8
0,5
2,0
2,0
2,0
Wskaźnik
BZT5
gO2/m3
CHZT
gO2/m3
Eksploatacja oczyszczalni ścieków powoduje wytwarzanie osadów ściekowych. Ilość
wytworzonych w 2014r. osadów ściekowych wyniosła 1872,87 Mg/rok tj. 555,53 Mg suchej masy/rok
(s.m/rok) (w 2013 wartość ta wyniosła 1883,88 Mg/rok tj. 461,38 Mg s.m./rok , w 2012 - 2224,15
10
Mg/rok tj. 553,2 Mg s.m/rok, w 2011r. - 1803,958 Mg/rok tj. 587,27 Mg s.m/rok ; w 2010r. wyniosła
2004,29 Mg/rok, tj. 517,82 Mg s.m/rok). Średnia zawartość suchej masy w osadach uwodnionych w
2014r. wyniosła 29,23%. Wytworzone w oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie ustabilizowane
komunalne osady ściekowe (kod odpadu 190805) zostały poddane następującemu zagospodarowaniu:
odzysk w procesie R3 tj.: rekultywacja biologiczna (wykonanie okrywy rekultywacyjnej)
Składowiska Odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Byszowie-Gilowie w ilości: 698,13
Mg (200,15 Mg s.m.),
stosowanie osadów do uprawy roślin nie przeznaczonych do spożycia i produkcji pasz w ilości:
1174,74 Mg (355,38 Mg s.m.) w:
- wieś Jaźwina, gmina Łagiewniki, powiat dzierżoniowski,
- wieś Dobrocin, gmina Dzierżoniów, powiat dzierżoniowski.
Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o. prowadzi stały nadzór nad ilością i jakością ścieków
przemysłowych odprowadzanych do kanalizacji sanitarnej przez podmioty gospodarcze działające na
terenie Dzierżoniowa. W okresie sprawozdawczym laboratorium WiK Sp. z o.o. przeprowadziło 15
kontroli w 4 podmiotach gospodarczych,
które odprowadzają ścieki produkcyjne do kanalizacji
sanitarnej. Pobrane ścieki zostały poddane analizom fizykochemicznym, podczas których stwierdzono
w części próbek przekroczenia wartości dopuszczalnych. Podmioty gospodarcze za przekroczenie
dopuszczalnych ładunków zanieczyszczeń w ściekach
określonych w umowach były obciążane
karami zgodnie z obowiązującą w 2014r. taryfą.
Podmiotem odpowiedzialnym za dostarczenie wody dla mieszkańców Dzierżoniowa jest
Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o. Ilość wody dostarczonej na teren Dzierżoniowa ogółem w 2014r.
wyniosła 1.318.751 m3 , w tym gospodarstwa domowe 1.003.795 m3, przemysł 131.425 m3,
pozostali 183.451 m3, p.poż. 80 m3 (w 2013r. - 1.322 566 m3 ,w 2012r. - 1.341 520 m3 , w 2011r. 1.370.159 m3 ; w 2010r.- 1.377.597 m3).
Największym urządzeniem wodociągowym na terenie
powiatu dzierżoniowskiego jest „Wodociąg Dzierżoniów” o produkcji wody powyżej 2 mln. m3 /rok.
Wodociąg oparty jest na wodzie mieszanej powierzchniowo-wgłębnej. Państwowy Powiatowy
Inspektor Sanitarny w Dzierżoniowie monitoruje jakość wody zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Wody powierzchniowe (jezioro Bystrzyckie) służące do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia
należą do kategorii A2 i wymagają typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego – koagulacja,
filtracja, utlenianie, dezynfekcja. Wody głębinowe ze studni zawierają duże ilości żelaza i manganu i
też wymagają uzdatniania. Wodociąg Dzierżoniów zaopatruje w wodę 99,8 % mieszkańców
11
Dzierżoniowa oraz mieszkańców Gminy Dzierżoniów zamieszkałych w : Nowiźnie, Mościsku,
Włókach, Tuszynie, Kiełczynie, Książnicy, Jędrzejowicach, Uciechowie, Dobrocinie, Roztoczniku,
Kołaczowie, Byszowie, Gilowie, Piławie Dolnej i Goli Dzierżoniowskiej. W 2014 r. Państwowy
Powiatowy Inspektor Sanitarny w Dzierżoniowie pobrał do badania laboratoryjnego 21 próbek wody
do analizy fizyko-chemicznej i 20 próbki do analizy mikrobiologicznej wody przeznaczonej do
spożycia przez ludzi. Nie kwestionowano żadnej próbki. W 2014r. Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Dzierżoniowie ocenił wodociąg Dzierżoniów jako dobry. Poza monitoringiem
prowadzonym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Dzierżoniowie jakość
wody na bieżąco badana jest także przez akredytowane laboratorium badania wody i ścieków
Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Dzierżoniowie.
W celu poprawy jakości wody dostarczanej mieszkańcom oraz sprawnego odprowadzania
ścieków w okresie sprawozdawczym Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o. zrealizowała także inne
zadania nie ujęte w Programie tj:
1) rozbudowa i modernizacja sieci wodociągowych i kanalizacyjnych wraz z przyłączami do budynków
w Dzierżoniowie. W ramach. zadania wykonano:
a) wymiana odcinka sieci wodociągowej w ul. Staszica ø 110mm PE o łącznej długości 154,00 mb wraz
z 2 szt. przyłączy wodnych o łącznej długości 25,80 mb;
b) przebudowa 5 szt. istniejących studni kanalizacji sanitarnej ø 1000mm znajdujących się na odcinku
modernizowanego pasa drogowego ul. Staszica;
c) wymiana odcinków sieci wodociągowych ø 225mm i ø 160mm o łącznej długości 437,00 mb w ul.
Bat. Chłopskich wraz 12 szt. przyłączy wodnych do budynków o łącznej długości 96,10 mb;
d) wymiana odcinka sieci wodociągowej ø 110mm PE o łącznej długości 142,00 mb oraz 6 szt. przyłączy
wodnych o łącznej długości 35,75 mb na os. Błękitnym;
e) wymiana 3 szt. przyłączy wodnych o łącznej długości 37,75 mb do budynków przy ul. Prochowej,
f) wymiana sieci wodociągowej ø 90mm PE o długości 294,00 mb wraz z 7 szt. przyłączy o łącznej
długości 123,60 mb do budynków przy ul. A. Struga;
g) budowa 1.170,0 mb wodociągu dosyłowego ø 225 PE w Uciechowie;
h) budowa sieci kanalizacji sanitarnej ø 315mm w ul. Paderewskiego o łącznej długości 16,72 mb;
2) budowa systemu monitoringu i sterowania obiektów wodno - kanalizacyjnych w zakresie sterowania z
monitoringiem radiowym przepompowni ścieków przy ul. Wesołej.
Ścieki deszczowe i roztopowe z terenu Dzierżoniowa odprowadzane są siecią kanalizacji
deszczowej do rzeki Piława. Łączna długość sieci kanalizacji deszczowej na terenie Dzierżoniowa
12
wynosi 52,6 km. Gmina Miejska Dzierżoniów posiada pozwolenie wodnoprawne na szczególne
korzystanie z wód w zakresie odprowadzania wód opadowych i roztopowych z terenu miasta
Dzierżoniów. W zezwoleniu podane są m.in. dopuszczalne wartości zanieczyszczeń zawartych w
wodach opadowych i roztopowych odprowadzanych kanalizacją deszczową. W celu prawidłowego
funkcjonowania sieci deszczowej w 2014r. wykonano:
czyszczenie wpustów deszczowych – łącznie oczyszczono ok. 1600 szt.,
czyszczenie kanalizacji deszczowej (wytypowane odcinki kanalizacji deszczowej, w których
zaobserwowano utrudnienia w odprowadzeniu wód opadowych i roztopowych),
bieżące usuwanie awarii kanalizacji deszczowej,
konserwacja rowów melioracyjnych o długości 7371 metrów.
Na zmniejszenie zanieczyszczenia wód opadowych i roztopowych odprowadzanych z
powierzchni ulic i chodników ma wpływ należyte utrzymanie ich czystości. Drogi na terenie
Dzierżoniowa objęte są całoroczną umową na utrzymanie czystości oraz usuwanie śliskości podczas
zimy. Usługi wykonuje Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z Dzierżoniowa, które wygrało
przetarg na przedmiotową usługę. Należyte utrzymywanie czystości stanu nawierzchni dróg i
chodników, szczególnie po okresie zimowym, ma bezpośredni wpływ na jakość odprowadzanych
ścieków deszczowych. Zgodnie z uzyskanym pozwoleniem wodno prawnym dwa razy w roku z trzech
punktów pomiarowych pobierane są ścieki deszczowe w celu analizy ich w zakresie normowanych
wskaźników zawiesiny ogólnej i węglowodorów ropopochodnych. Z przeprowadzonych analiz
wynika, że wskaźniki mieszczą się w normach i wynoszą:
- zawiesina ogólna w przedziale od 2,5 do 27,2,0 mg/l (dopuszczalne 100 mg/l),
- węglowodory ropopochodne – od poniżej 0,1 do 0,14 mg/l (dopuszczalne 15 mg/l).
3. Tereny zieleni miejskiej i miejsca aktywnego wypoczynku.
Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym do obowiązków gminy należy utrzymanie
terenów zielonych. Na terenie Dzierżoniowa znajdują się następujące formy zieleni miejskiej: parki,
zieleńce, skwery, klomby, gazony, donice. Łączna powierzchnia urządzonych terenów zielonych
utrzymywanych przez miasto wynosi około 28 hektarów. Do powierzchni tych nie są wliczone tereny
zielone – rekreacyjne należące do OSiR-u, spółdzielni mieszkaniowej, ogrodów działkowych,
cmentarzy, wspólnot mieszkaniowych i prywatnych podmiotów. W celu prawidłowego utrzymania
czystości i porządku na gminnych terenach wyłaniani są wykonawcy usług w drodze zamówienia
13
publicznego. W ramach utrzymania zieleni na terenie miasta w sposób stały prowadzone są
następujące prace: koszenie trawników, przycięcia żywopłotów, utrzymanie czystości chodników,
alejek, trawników, podlewanie i pielęgnacja waz kwiatowych, grabienie liści, formowanie i cięcia
pielęgnacyjne drzew i krzewów, usuwanie wiatrołomów, naprawa uszkodzonych ławek i urządzeń
zabawowych. W roku sprawozdawczym na terenach zieleni miejskiej oraz w ciągach pieszych
wyremontowano 83 szt. ławek. W 2014r. posadzono 39 szt. drzew w pasie drogowym ul. Staszica.
Na terenach zielonych oraz ciągach dróg zostały posadzone kwiaty – łączna ilość 8524 szt. (koszt
41.722,25zł). Łącznie na utrzymanie i zakładanie terenów zielonych w 2014r. została wydatkowana
kwota 511 174,18 zł (w roku 2013 wydatki na utrzymanie terenów zielonych wyniosły 497 695,35 zł,
w roku 2012 wydatki na utrzymanie terenów zielonych wyniosły 400 091,67 zł).
W ramach „Programu małych ulepszeń” miasto dofinansowuje przedsięwzięcia w zakresie
nowych nasadzeń drzew i krzewów. W 2014r. w ramach programu dofinansowane zostało udzielone
dla dwóch przedsięwzięć tego typu.
Na terenie Dzierżoniowa zlokalizowanych jest czternaście obiektów, które decyzją wojewody
lub uchwałą Rady Miejskiej Dzierżoniowa zostały uznane jako pomniki przyrody ożywionej.
Największą grupę drzew poddanych pod ochronę pod względem gatunku stanowi cis pospolity oraz
buk pospolity. Inne gatunki drzew poddane pod ochronę to: jesion, lipa, dąb, platan klonolistny,
kasztanowiec biały oraz dąb szypułkowy. Po przeprowadzonych w 2012r. zabiegach pielęgnacyjnych
pomników przyrody nie było potrzeby prowadzenia takich prac w 2014r. W załączniku nr 1 do
sprawozdania znajduje się ich szczegółowy wykaz.
Największymi przedsięwzięciami inwestycyjnymi z zakresu miejsc aktywnego wypoczynku
realizowanymi w latach 2007-2012 była budowa boisk sportowych ( Szkoła Podstawowa nr 5 i Szkoła
Podstawowej nr 9, Gimnazjum nr 1, Gimnazjum nr 3). Oprócz organizowania na tych obiektach zajęć
lekcyjnych obiekty te są codziennie wykorzystywane przez kluby sportowe oraz mieszkańców
Dzierżoniowa. Na „orlikach” zlokalizowanych na terenie
Gimnazjum nr 1, Gimnazjum nr 3
koordynacją zajęć sportowych poza lekcyjnych zajmują się tzw. animatorzy sportu. W ramach tych
zajęć organizowane są różnego rodzaju turnieje i zajęcia dla zorganizowanych grup sportowych jak i
dla niezorganizowanych grup. Poza boiskami do gier zespołowych w latach poprzednich w obszarze
miejsc aktywnego wypoczynku został utworzony plac zabaw przy ul. Brzegowej 129 (rok 2012) oraz
miasteczko ruchu drogowego, gdzie najmłodsi mogą uczyć się zasad ruchu drogowego (rok 2012). Na
terenach gminnych
zlokalizowanych jest 26 miejsc wyposażonych w urządzenia zabawowe dla
dzieci. Są to tereny o różnym stopniu zagospodarowania. Na części terenów zagospodarowanie
14
ogranicza się do piaskownicy i ławek, natomiast inne tereny wyposażone są w dodatkowe elementy
zabawowe takie jak huśtawki, równoważnie itp. Na części terenów zlokalizowane są boiska do gier
zespołowych. We wszystkich piaskownicach wymieniany jest piasek dwa razy do roku. Stan piasku
kontrolowany jest przez Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Dzierżoniowie. Co najmniej raz w
roku stan techniczny placów zabaw kontrolowany jest przez Powiatowego Inspektora Nadzoru
Budowlanego. Uszkodzenia elementów wyposażenia placów zabaw naprawiane są na bieżąco.
Największy zakres prac na placach zabaw realizowany jest w miesiącach kwiecień – maj. W okresie
tym realizowane są kompleksowe naprawy lub likwidacje elementów zabawowych, które ze względu
na zły stan techniczny nie nadają się do dalszego użytkowania. Znaczącym uzupełnieniem tych miejsc
są tereny aktywnego wypoczynku (place zabaw, boiska) należące do Spółdzielni Mieszkaniowej w
Dzierżoniowie. W 2014r. była zaplanowana rozbudowa placu zabaw na terenie Parku
Międzyosiedlowego, który docelowo będzie największym placem zabaw w Dzierżoniowie. Mimo
rozstrzygnięcia przetargu i podpisania umowy na budowę placu zabaw wykonawca prac nie rozpoczął
inwestycji. W związku z zaistniałą sytuacja przedsięwzięcie to zostało przesunięte do realizacji na rok
2015.
Najdroższą planowaną inwestycją w tym priorytecie jest budowa i modernizacja obiektów
sportowych
dla potrzeb turystyki aktywnej na terenie OSiR. Szacunkowy koszt całego
przedsięwzięcia wynosi około 50 mln zł. Dla tego przedsięwzięcia jest wykonana dokumentacja
projektowa i wydana decyzja pozwolenia na budowę. Ze względu na bardzo duże koszty inwestycyjne
przedsięwzięcie jest możliwe do zrealizowania wyłącznie w przypadku uzyskania znacznego
dofinansowania. Urząd Miasta wnioskował o dofinansowanie przedsięwzięcia, lecz ze względu na
niezadawalający poziom dofinansowania przedsięwzięcie nie zostało przewidziane do realizacji.
Mając powyższe na uwadze Urząd Miasta w Dzierżoniowie nadal będzie poszukiwał programów
pomocowych, które dałyby możliwość znaczącego dofinansowania przedsięwzięcia.
Zadania inwestycyjne w obszarze zieleni miejskiej i miejsc aktywnego wypoczynku zapisane
są w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym. W dokumencie tym znajdują się szczegółowe informacje o
zakresie, kosztach i miejscu realizacji przedsięwzięcia.
15
4. Gospodarka odpadami komunalnymi
Na prawidłowe funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi ma wpływ wiele
czynników w szczególności : sposób odbioru odpadów z nieruchomości, skuteczność selektywnej
zbiórki odpadów, dostępność gniazd segregacyjnych oraz punktu zbierania odpadów problemowych,
instalacje przetwarzania odpadów w tym kompostowania odpadów, świadomość społeczna w zakresie
postępowania z odpadami wytwarzanymi w gospodarstwach domowych. Mimo, że przed 1 lipca
2013r. gminy w Polsce nie były bezpośrednio odpowiedzialne za prowadzenie systemu gospodarki
odpadami komunalnymi władze miasta od wielu lat prowadziły działania w tym zakresie., m.in.
selektywna zbiórka odpadów, utworzenie punktu dobrowolnego oddawania odpadów, działania
promujące kompostowanie przydomowe itp. Między innymi dzięki wcześniej wdrożonym działaniom
oraz odpowiedniemu zaplanowaniu działań wynikających ze zmiany prawa (zgodnie z nowelizacją
ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dniem 1 lipca 2013r. gmin przejęły obowiązki
prowadzenie gospodarki odpadami komunalnymi) nowy system gospodarki odpadami w
Dzierżoniowie został wdrożony bez większych przeszkód i nie powodował niezadowolenia
mieszkańców, jak to mało miejsce i innych miastach Polski. Gmina Miejska Dzierżoniów jest
członkiem Związku Gmin Powiatu Dzierżoniowskiego ZGPD-7, który zgodnie z przyjętym przez
Radę Miejską Dzierżoniowa statutem przejął uprawnienia i obowiązki miasta w zakresie gospodarki
odpadami komunalnymi (szczegółowy zakres przekazanych obowiązków i uprawnień zawarty jest w
statucie stanowiącym załącznik do Uchwały Rady Miejskiej Dzierżoniowa NR XXX/208/12 z dnia 28
grudnia 2012r. w sprawie przyjęcia zmian w statucie Związku Gmin Powiatu Dzierżoniowskiego
ZGPD-7). Członkami Związku poza Gminą Miejską Dzierżoniów jest Gmina Dzierżoniów oraz
Gmina Niemcza. Zakres wprowadzonego systemu gospodarki odpadami na terenie gmin obejmuje
odbiór odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych. Odpady z nieruchomości
niezamieszkałych odbierane są na starych zasadach tj. właściciel nieruchomości zobowiązany jest do
podpisania umowy z podmiotem gospodarczym odbierającym odpady komunalne posiadającym wpis
do rejestru działalności gospodarczej prowadzonej przez Związek Gmin Powiatu Dzierżoniowskiego
ZGPD-7. Zgodnie z prowadzonym rejestrem na koniec 2014r. ilość podmiotów gospodarczych
wpisanych do rejestru wynosi: 13. Ilość podmiotów faktycznie wykonujących usługę odbioru
odpadów komunalnych z terenu Dzierżoniowa wynosi 3 tj:
1.
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. ul. Bielawska 15, 58-200 Dzierżoniów.
2.
Zakład Usług Komunalnych Tadeusz Drozdowski, ul. Bielawska 6, 58-250 Pieszyce.
3.
Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. ul. Bielawska , 55-260 Bielawa
16
W grudniu 2014r. zostały rozstrzygnięte zorganizowane przez Związek Gmin Powiatu
Dzierżoniowskiego ZGPD-7 przetargi dla trzech gmin członkowskich, w zakresie odbierania i
zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych. Okres
świadczenia usługi określono na 4 lata. Najkorzystniejszą ofertę w postępowaniu przetargowym
złożyły podmioty, które świadczyły usługi od 1 lipca 2013r. do 31 grudnia 2014r. tj: Konsorcjum:
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z Dzierżoniowa z Zakładem Usług Komunalnych – Tadeusz
Drozdowski z Pieszyc. Na podstawie złożonych deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi, na grudzień 2014 r. odpady komunalne z terenu Dzierżoniowa odbierane są
od 27 356 osób (w tym: 25.888 deklarujących segregację, 1.477 deklarujących brak segregacji). W
ramach wprowadzonego systemu od wszystkich mieszkańców odbierane są z terenu nieruchomości
zmieszane odpady komunalne, które trafiają do Ekologicznego Centrum Odzysku w Bielawie.
Instalacja ta prowadzona jest przez Zakład Usług Komunalnych Tadeusz Drozdowski z siedzibą w
Pieszycach. Instalacja zaliczona jest regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych.
Przedmiotowa instalacja umożliwia przetwarzanie odpadów zmieszanych na ścieżce sortowniczej,
kompostowanie
bioodpadów,
kompostowanie
odpadów
zielonych,
demontaż
odpadów
wielkogabarytowych, doczyszczanie selektywnie zbieranych odpadów, magazynowanie odpadów. W
celu ograniczenia ilości odpadów trafiających na składowisko właściciel Ekologicznego Centrum
Odzysku planuje uruchomienie produkcji alternatywnego paliwa RDF z przetworzonych odpadów
komunalnych. Selektywna zbiórka odpadów prowadzona jest dwoma metodami tj. metodą workową i
metodą pojemnikową. Metoda workowa prowadzona jest w zwartej zabudowie jednorodzinnej i oparta
jest na gromadzeniu szkła białego, szkła kolorowego, plastiku oraz makulatury w specjalnie
dostarczonych przez podmiot odbierający odpady workach. Worki z selektywnie zebranymi przez
właścicieli nieruchomości odpadami odbierane są raz w miesiącu. Ilość nieruchomości objętych
systemem workowym w Dzierżoniowie wynosi 1286. Na pozostałych terenach obowiązuje metoda
pojemnikowa. Oparta jest ona na gniazdach segregacyjnych, które wyposażone są w cztery pojemniki
do gromadzenia szkła białego, szkła kolorowego, plastiku oraz makulatury. Na terenie Dzierżoniowa
znajdują się 73 gniazda segregacyjne. Uzupełnieniem systemu jest punkt selektywnego zbierania
odpadów komunalnych przy ul. Bielawskiej 15 , który umożliwia mieszkańcom Dzierżoniowa
pozbywania się odpadów problemowych m.in. odpady wielkogabarytowe, odpady remontowe i
budowlane, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, przeterminowane leki, opony, odpady
niebezpieczne, odpady zielone.
17
Łączna ilość zmieszanych odpadów komunalnych odebranych z terenu Dzierżoniowa w 2014r.
wyniosła 10.564,4 Mg (tona). Selektywna zbiórka odpadów prowadzona była w zakresie papieru i
tektury (łącznie wysegregowano 388,9 Mg), opakowania z tworzyw sztucznych (łącznie
wysegregowano 171,7 Mg), opakowania ze szkła (łącznie wysegregowano 173,4 Mg). Mając na
uwadze powyższe uzyskany poziom recyklingu odpadów komunalnych w 2014r. wyniósł 32,4% .
Poziom ten znacznie przewyższył wymagany poziom recyklingu, który zgodnie z obowiązującym
prawem nie powinien być niższy niż 14%. Zgodnie ze sprawozdaniem podmiotów odbierających
odpady komunalne zostały także osiągnięty wymagany poziom redukcji składowania odpadów
biodegradowalnych oraz poziom recyklingu odpadów budowlanych i rozbiórkowych innych niż
niebezpieczne.
Mając powyższe na uwadze wprowadzony w połowie 2013r. nowy system gospodarki
odpadami komunalnymi został prawidłowo wdrożony, dzięki czemu nie wystąpiły uciążliwości dla
mieszkańców przy jednoczesnym osiągnięciu celów środowiskowych określonych przepisami prawa.
5. Minimalizowanie uciążliwości związanych z transportem i emisją
zanieczyszczeń do powietrza.
Zanieczyszczenie powietrza gazami i pyłami są głównymi przyczynami globalnych jak
i lokalnych zagrożeń środowiska. Do głównych zanieczyszczeń powietrza należy zaliczyć dwutlenek
węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pył. Źródłami zanieczyszczeń są:
zakłady energetyczne i przemysłowe - zaliczamy je do tzw. wysokich źródeł emisji,
indywidualne ogrzewanie budynków i mieszkań - zaliczamy je do tzw. niskich źródeł emisji,
transportu.
Większe stężenia zanieczyszczeń powietrza obserwowane są w terenach zurbanizowanych,
gdzie przeważają indywidualne i lokalne systemy grzewcze (szczególnie systemy ogrzewane
węglem), przy głównych ciągach komunikacyjnych oraz zakładach przemysłowych.
Monitoring zanieczyszczenia powietrza w Dzierżoniowie prowadzony był do 2004r. przez
Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Dzierżoniowie. Punkt pomiarowy zlokalizowany był
w siedzibie inspekcji przy ul. Krasickiego 36 w Dzierżoniowie, a w latach wcześniejszych na terenie
Osiedla Jasnego. W połowie 2004 roku została utworzona przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska we Wrocławiu (WIOŚ) stacjonarna stacja pomiarowa na terenie Komendy Powiatowej
18
Państwowej Staży Pożarnej przy ul. Piłsudskiego. Na stacji pomiarowej mierzone są następujące
parametry:
1) parametry zanieczyszczenia powietrza: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek azotu, tlenki azotu,
pył zawieszony PM10,
2) parametry meteorologiczne: kierunek wiatru, prędkość wiatru, temperatura powietrza, wilgotność
względna, promieniowanie całkowite, ciśnienie atmosferyczne.
W załączniku nr 2
podane są
parametry zanieczyszczenia powietrza oraz parametry
meteorologiczne zmierzone w latach 2010-2014 na stacji w Dzierżoniowie (dane WIOŚ). Wyniki
pomiarów prowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska dostępne są na stronie
internetowej www.wroclaw.pios.gov.pl. (strona umożliwia obserwację parametrów zanieczyszczeń
powietrza on-line).
Wyniki zanieczyszczenia powietrze w Dzierżoniowie w latach 1990-2014
Rok
Stężenie średnioroczne
pomiarowy SO2
dopuszczalna norma
roczna 20 µg/m3
Stężenie średnioroczne
NO2
dopuszczalna norma
roczna 40 µg/m3
Stężenie średnioroczne
pył zawieszony
dopuszczalna norma
roczna 40µg/m3
1990
64
19
50
1991
58
27
99
1992
48
24
82
1993
48
35
21
1994
20
23
14
1995
27
17
23
1996
33
17
27
1997
35,8
16,3
18,9
1998
22,1
15,6
11,6
1999
9,5
19
20,9
2000
6,6
24,1
18,4
2001
2,6
22,6
20,2
2002
16,8
22,1
2003
14,9
13,1
14,7
26,9
2005
11,3
14,5
34,6
19
2006
14,1
17,6
38,9
2007
10,0
15,0
30,0
2008
9,7
15,6
25,2
2009
11,0
17,0
36,1
2010
14
28
Brak danych
2011
12
18
35
2012
13
Brak danych
32
2013
12
17
29
2014
11
23
32
Stężenie średnioroczne SO2 dopuszczalna norma roczna 20 µg/m3
Stężenie średnioroczne NO2 dopuszczalna norma roczna 40 µg/m3
20
Stężenie średnioroczne pył zawieszony dopuszczalna norma roczna 40µg/m3
W wyniku analizy pomiarów wykonywanych przez WIOŚ wynika, że:
1) stężenie średnioroczne SO2 ,nie przekracza wartości dopuszczalnych (w latach 2010-2014
wartości te wahały się w przedziale 55-70% wartości dopuszczalnej); od kilku lat stężenie
średnioroczne SO2 utrzymuje się na podobnym poziomie; w ostatnich czterech latach nie
występowały przekroczenia 24-godzinne, których wartość dopuszczalna wynosi 125µg/m3;
2) stężenie średnioroczne NO2
nie przekracza wartości dopuszczalnych (w latach 2010-2014
wartości te wahały się w przedziale 42-70% wartości dopuszczalnej). Od kilku lat stężenie
średnioroczne NO2 utrzymuje się na podobnym poziomie i nie przekracza wartości
dopuszczalnych;
3) średnioroczny poziom stężenia pyłu zawieszonego PM10 jest w granicach normy (w latach 20102014 wartości te wahały się w przedziale 72-87% wartości dopuszczalnej); w latach 2010-2014
(zauważalne było to także w latach poprzednich) notowane są ponadnormatywne poziomy 24godzinnych stężeń pyłu zawieszonego PM10. Ponadnormatywny poziom 24-godzinnych stężeń
pyłu zawieszonego PM10 występował w okresie grzewczym, co świadczy o bardzo dużym
wpływie spalania paliw w instalacjach grzewczych na stężenia zanieczyszczeń w powietrzu
atmosferycznym. Dopuszczalna roczna ilość przekroczeń 24 godzinnego pyłu PM10 wynosi 35.
W tabeli poniżej podana jest liczba przekroczeń 24 godzinnego pyłu PM 10 w latach 2010-2014.
21
LP
Rok
1
2
3
4
5
2010
2011
2012
2013
2014
Liczba dni z przekroczeniem
wartości dobowej (średnia
wartośc dobowa 50µg/m3
Brak danych
60
49
48
55
Dopuszczalna liczba dni z
przekroczeniem
wartości
dobowej
35
35
35
35
35
Prace naukowe prowadzone w obszarze jakości powietrza wskazują, że wzrost
zanieczyszczenia powietrza nie zawsze ma związek ze znaczącym zwiększeniem emisji
zanieczyszczeń. W wielu przypadkach pogorszenie jakości powietrza mierzone w punktach
pomiarowych związane jest z pogorszeniem warunków pogodowych sprzyjającym rozpraszaniu
zanieczyszczeń w przygruntowej warstwie powietrza. Znaczenie ma tutaj prędkość i kierunek wiatrów
oraz zasięg i czas trwania inwersji temperatury. Zauważalne są także efekty oczyszczania powietrza z
pyłów w przypadku występowania opadów atmosferycznych.
W tabeli nr 1 została zamieszczona szczegółowa
informacja o stopniu realizacji
poszczególnych przedsięwzięć inwestycyjnych z zakresu termomodernizacji. Ponadto w okresie
sprawozdawczym zrealizowano następujące zadania:
a) utrzymanie czystości dróg i chodników, w szczególności pozimowe usuwanie piasku
wykorzystywanego do usuwania śliskości, co ma bezpośredni wpływ na ograniczenie emisji
wtórnej pyłów. Podmiot wykonujący usługę mechanicznego oczyszczania dróg wykorzystuje
m.in. sprzęt umożliwiający czyszczenie metodą na mokro,
b) dofinansowanie dla mieszkańców Dzierżoniowa przedsięwzięć w zakresie wymiany
małoefektywnych instalacji węglowych grzewczych na bardziej ekologiczne systemy
grzewcze. Celem zadania jest ograniczenie tzw. niskiej emisji. W 2014r. w ramach programu
zostało dofinansowanych 30 przedsięwzięć z zakresu zmiany sposobu ogrzewania ( w 2013
dofinansowanych zostało 20 przedsięwzięć),
c) Straż Miejska przeprowadziła 75 interwencje w zakresie zgłaszanych przez mieszkańców
uciążliwości dotyczących spalania odpadów (najczęściej trawy i liście) na otwartej przestrzeni
oraz w paleniskach domowych, interwencje dotyczyły także palących się pojemników na
odpady,
d) przy projektowaniu planów zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się między innymi:
22
dla poszczególnych terenów ustalane są m.in. wskaźniki powierzchni biologicznie
czynnej (zapisy w planie zapewniają tworzenie terenów zielonych na poszczególnych
działkach, dzięki czemu chroni się tereny przed całkowitym utwardzeniem),
dla dróg ustala się wymóg umieszczania zieleni w pasie drogowym (np. w formie
szpalerów drzew),
planowane są nowe ogólno dostępne tereny zielone tam, gdzie jest to uzasadnione,
linie zabudowy projektowane są w sposób zapewniający "przewietrzanie" miasta,
wymagania dotyczące ograniczeń w zakresie lokalizacji przedsięwzięć znacząco
oddziaływujących na środowisko,
e) Urząd Miasta po raz siódmy zorganizował Dni Inteligentnej Energii, w trakcie których
informowano mieszkańców o racjonalnym użytkowaniu energii, odnawialnych źródłach
energii.
Impreza ta była zorganizowana w ramach akcji pn. Słoneczne Dni. Partnerem
imprezy był Dolnośląski Klaster Energii Odnawialnej. W ramach tych działań został
zorganizowany konkurs plastyczny dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych,
f) Straż Miejska w Dzierżoniowie na bieżąco prowadzi kontrole placów budów w zakresie
zanieczyszczenia dróg wyjazdowych. W 2014r. Straż Miejska interweniowała 22 razy w
zakresie zanieczyszczenia dróg wyjazdowych w placów budów i źle zabezpieczonych robót
budowlanych. W każdym przypadku zanieczyszczenia drogi kierownik budowy został
zobowiązany do natychmiastowego uprzątnięcia jezdni. Wykonanie prac było kontrolowane
przez Straż Miejską,
g) nadal prowadzony jest stały monitoring zużycia nośników energetycznych we wszystkich
jednostkach gminnych np.: przedszkola, szkoły, żłobek, OSiR, DOK, biblioteka. W ramach
tego zadania planowane i realizowane są działania ograniczające zużycie energii elektrycznej i
cieplnej. W 2014r. Urząd Miasta zaangażował szkoły w realizację programu ograniczenia
zużycia energii w jednostkach szkolnych - program pn.
„EURONET 50/50 MAX”. W
programie uczestniczyło 4 szkoły z terenu Dzierżoniowa. W wyniku realizowanych działań
łączne udokumentowane oszczędności energii wyniosły 130827kWh, co dało ograniczenie
emisji CO2 na poziomie 54,89 ton. Zgodnie z zasadami programu 50% zaoszczędzonej kwoty
za zakup energii zostało przekazanych do jednostek z przeznaczeniem na pomoce
dydaktyczne.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu obejmuje badaniami wybrane
obszary województwa w zakresie klimatu akustycznego wokół dróg krajowych i wojewódzkich oraz
23
ulic w obszarach zabudowanych. Głównym założeniem wykonywanych pomiarów akustycznych jest
określenie warunków panujących w bezpośrednim sąsiedztwie tras komunikacyjnych i uzyskanie
informacji o uciążliwości akustycznej analizowanych ciągów komunikacyjnych. W roku
sprawozdawczym nie było prowadzonych badań pomiaru hałasu przy drogach na terenie
Dzierżoniowa. W 2013 roku na terenie powiatu dzierżoniowskiego Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska we Wrocławiu przeprowadził pomiary hałasu w 7 punktach, w tym dwa punkty
pomiarowe były zlokalizowane w Dzierżoniowie. Pierwszy punkt pomiarowy zlokalizowany był przy
ul. Batalionów Chłopskich (droga wojewódzka 384) wyjazd w kierunku Bielawy. Zanotowany
równoważny poziom dźwięku 68,2 dB był wynikiem natężenia ruchu kształtującego się na poziomie
920 pojazdów/godzinę (poj./h) i udziale 4,8% pojazdów ciężkich w ogólnym strumieniu ruchu. Drugi
punkt pomiarowy zlokalizowany był
przy ul. Wrocławskiej wyjazd w kierunku Wrocławia.
Równoważny poziom dźwięku 67,0 dB był wynikiem natężenia ruchu kształtującego się na poziomie
510 poj/h i udziale 4,1% pojazdów ciężkich w ogólnym strumieniu ruchu.
Wyniki pomiaru hałasu na terenie powiatu dzierżoniowskiego w 2009 r. i 2013 r. (Źródło: Klimat
akustyczny w wybranych punktach województwa dolnośląskiego w 2013 r., opracowany przez WIOŚ
we Wrocławiu)
Lokalizacja punktów pomiarowych
Natężenie ruchu
Natężenie ruchu
LAeq na granicy
poj/h ogółem
poj/h ciężarowych
terenu chronionego
(dB)
Dzierżoniów
Dzierżoniów
2009r.
2013r.
2009r.
2013r.
2009r.
2013r.
Batalionów
Brak
920
Brak
44
Brak
68,2
Chłopskich
danych
Wrocławska
Brak
danych
510
danych
Brak
danych
21
danych
Brak
67,0
danych
Łagiewniki
Jedności Narodowej
511
234
48
16
67,1
66,1
Łagiewniki
Wrocławska
828
881
129
177
72,8
74,3
Wilków Wielki
Wilków Wielki 24
Brak
793
Brak
202
Brak
73,7
danych
danych
danych
Bielawa
Wolności 25
417
579
21
30
64,8
66,8
Pieszyce
Kościuszki
270
324
7
11
63,9
63,8
24
Badania klimatu akustycznego na terenie powiatu dzierżoniowskiego przeprowadzone przez
WIOŚ wykazały, że w 6 punktach pomiarowo – kontrolnych , zlokalizowanych na granicy terenów
chronionych, nie dotrzymana była wartość dopuszczalna dla pory dnia (65 dB). Jedynie w punkcie
zlokalizowanym w Pieszycach przy ul. T. Kościuszki poziom ten wynosił 63,8dB. W przypadku
Dzierżoniowa pomiary przeprowadzone w 2009r. i w 2013r. wykazały przekroczenia wartości
dopuszczalnych – wartości przekroczeń wahały się w przedziale od 6,4 do 9,8 dB. Niemniej jednak w
żadnym przypadku nie stwierdzono przekroczenia wartości 70 dB przyjętą za bardzo uciążliwą.
Pomiary były prowadzone w różnych punktach pomiarowych, w związku z czym nie ma możliwości
porównania hałasu w latach 2009-2013.
Zbiorcza komunikacja publiczna jest jednym z głównych elementów wpływających na
realizację zasady zrównoważonego transportu. Dlatego też gminy powiatu dzierżoniowskiego
zdecydowały się na wspólną politykę transportową, której celem jest organizacja efektywnego
transportu publicznego, w szczególności: optymalizacja ilości linii komunikacyjnych wraz z
dostosowaniem ilości kursów oraz taboru, jednolity system biletowy, jednolite zasady ulg i zwolnień,
modernizacja taboru komunikacyjnego. Operatorem systemu jest Gmina Bielawa. W 2013r. został
opracowany dokument pn. „Plan zrównoważonego publicznego transportu zbiorowego dla gmin dla
których operatorem publicznego transportu zbiorowego jest Gmina Bielawa”. Dokument swoim
zasięgiem obejmuje komunikację zbiorową na terenach gmin: Gmina Miejska Dzierżoniów, Gmina
Bielawa, Gmina Dzierżoniów, Gmina Piława Górna, Gmina Niemcza, Gmina Stoszowice, Gmina
Pieszyce. Wyżej wymieniony dokument określa m.in.:
obszar, na którym planowane jest wykonywanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej,
ocenę i prognozy potrzeb przewozowych;
przewidywane zasady finansowania usług przewozowych;
preferencje dotyczące wyboru rodzaju środków transportu;
zasady organizacji rynku przewozów;
pożądany standard usług przewozowych w przewozach o charakterze użyteczności publicznej;
przewidywany sposób organizowania systemu informacji dla pasażera.
Gmina Miejska Dzierżoniów w 2012r. wyraziła wolę przystąpienia do realizacji projektu pn.:
„Rozwój transportu zbiorowego na terenie Powiatu Dzierżoniowskiego poprzez zakup i montaż
systemu centralnego sterowania ruchem, dystrybucji biletów, informacji, monitoringu oraz
modernizację
infrastruktur
towarzyszącej”.
Gmina
25
Bielawa
złożyła
wniosek
aplikacyjny
Uchwałą
o dofinansowanie projektu z Regionalnego Programu Operacyjnego.
nr
4744/IV/13
Zarządu Województwa Dolnośląskiego z dnia 24 września 2013 r. na listę projektów wybranych do
dofinansowania w ramach naboru 21/S/3.3/2012 został przesunięty z listy rezerwowej projekt Gminy
Bielawa pn.: "Rozwój transportu zbiorowego na terenie powiatu dzierżoniowskiego poprzez zakup
i montaż systemu centralnego sterowania ruchem, dystrybucji biletów, informacji, monitoringu oraz
modernizację infrastruktury towarzyszącej". W 2014r. zostały przeprowadzone przetargi na realizację
zadań inwestycyjnych i rozpoczęto inwestycje. Planowane zakończenie projektu zaplanowane jest na
rok 2015. Całkowita wartość projektu szacowana jest na kwotę 4.028.141,40 zł brutto. Wysokość
dotacji udzielonej Gminie Bielawa przez Gminę Dzierżoniów wyniosła 210.000,00 zł. W 2014r.
Gmina
Miejska
Dzierżoniów
na
organizację
komunikacji
miejskiej
wydatkowała
kwotę
1.993.025,68zł.
W celu ograniczania ruchu samochodowego w rejonie Rynku oraz zapewnienia płynności
ruchu od wielu lat w centrum Dzierżoniowa funkcjonuje strefa płatnego parkowania. Szczegółowe
zasady funkcjonowania strefy płatnego parkowania zawarte są w regulaminie uchwalonym przez Radę
Miejską Dzierżoniowa. Funkcjonowanie strefy płatnego parkowania ma za celu w szczególności
zmniejszenie udziału samochodu osobowego w podróżach, promowanie komunikacji zbiorowej oraz
ruchu niezmotoryzowanego. Dzięki temu ogranicza się uciążliwości komunikacyjne w szczególności
hałas oraz zanieczyszczenia powietrza. Łączna ilość miejsc parkingowych zlokalizowanych w strefie
płatnego parkowania wynosi łącznie 320 miejsc w tym 23 miejsc dla niepełnosprawnych. W okresie
sprawozdawczym zostały także przeprowadzone inwestycje związane z modernizacją miejsc
parkingowych poza centrum tj. budowa parkingu na Osiedlu Błękitnym ( miasto wybudowało 56
miejsc parkingowych w tym 7 dla niepełnosprawnych) oraz budowa zatok parkingowych na Osiedlu
Różanym (21 miejsc parkingowych w tym 2 dla niepełnosprawnych).
Zmiany organizacji ruchu w zakresie parkowania pojazdów, ruchu jednokierunkowego,
tonażu pojazdów mają bezpośredni wpływ na ograniczenie uciążliwości i zagrożeń komunikacyjnych.
Zmiany organizacji ruchu wprowadzane są przez zarządców dróg (w przypadku Dzierżoniowa
głównie przez Urząd Miasta w Dzierżoniowie) na podstawie własnych obserwacji zdarzeń drogowych
oraz także na wnioski mieszkańców. Na uciążliwości komunikacyjne ma także wpływ stan techniczny
dróg. Dlatego też w Programie zawarte są zadania inwestycyjne drogowe mające na celu
modernizację istniejących ciągów komunikacyjnych.
Do głównych inwestycji
realizowanych w 2014r. na terenie Dzierżoniowa można zaliczyć:
26
drogowych
1) kompleksowa modernizacja ulicy Staszica na długości 828 metrów wraz z remontem
mostu,
2) remont drogi wojewódzkiej nr 384 na odcinku Dzierżoniów – Łagiewniki – w 2014r.
rozpoczęto remont kolejnego odcinka drogi tj. ul. Batalionów Chłopskich.
Poza w/w działaniami modernizacyjnymi
na drogach prowadzone są także remonty
cząstkowe. W celu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego i zmniejszenia uciążliwości ubytki w
nawierzchni jezdni usuwane są systematycznie. Największe uszkodzenia nawierzchni jedni
obserwowane są po okresie zimowym. Remonty cząstkowe dróg i chodników wykonywane są
poprzez:
wbudowanie mieszanki mineralno-asfaltowej na gorąco,
wbudowanie mieszanki mineralno – asfaltowej na zimno, wykonywane w czasie
niekorzystnych warunków atmosferycznych,
regulację studni kanalizacyjnych w jezdniach i chodnikach,
W 2014r. łącznie zostało wyremontowanych 6.542m2 powierzchni dróg (wbudowano łącznie 952 tony
masy mineralno-asfaltowej). Łączny koszt remontów cząstkowych wyniósł 649.435,00 zł.
Największym przedsięwzięciem drogowym przewidzianym do realizacji jest budowa
południowej obwodnicy Dzierżoniowa. Zgodnie z dokumentacją projektową planowany przebieg
obwodnicy obejmuje następujący obszar: od salonu samochodowego SKODA poprzez tereny przy
WSSE, przecięcie drogi na Pieszyce, przecięcie drogi na Bielawę w pobliżu stacji paliw ORLEN i
wpięcie do drogi na Ząbkowice za Piławą Dolną. W 2012r. został zakończony etap dokumentacyjny i
została wydana decyzja budowlana. W roku 2013 i 2014r. trwały prace związane z wykupem
nieruchomości i procesem odszkodowawczym. Inwestorem budowy obwodnicy jest Województwo
Dolnośląskie - Dolnośląska Służba Dróg Kolei we Wrocławiu.
Na terenie Dzierżoniowa realizowane są także przedsięwzięcia w zakresie zwiększenia ilości i
długości tras rowerowych. W ramach tego zadania w latach poprzednich została wykonana koncepcja
pn. „Drogi rowerowe w granicach miasta Dzierżoniowa”. Realizacja ścieżek rowerowych ujęta jest w
Wieloletnim Planie Inwestycyjnym obejmującym inwestycje miejskie planowane do realizacji do
2023r. Przedsięwzięcia w zakresie budowy ścieżek rowerowych realizowane są etapowo. Dużym
utrudnieniem w budowie ścieżek rowerowych jest istniejąca infrastruktura techniczna, która w wielu
przypadkach uniemożliwia budowę wyodrębnionych ścieżek rowerowych. W 2012r. zostały
wykonane dwie ścieżki rowerowe przy modernizowanej ulicy Piastowska – Świdnicka (740m) i ulicy
Wrocławska Bielawska (724m). W 2013r. nie były realizowane prace modernizacyjne dróg, które
27
pozwoliłyby na budowę nowych ścieżek rowerowych.
W 2014r. w ramach modernizacji ulicy
Staszica została wybudowa ścieżka rowerowa o długości 828 metrów Łączna długość ścieżek
rowerowych na terenie Dzierżoniowa wynosi 13.447 metrów.
6. Edukacja ekologiczna.
Działania edukacyjne z zakresu ekologii realizowane są głównie przy współpracy Urzędu
Miasta i jednostek oświatowych tj. szkół i przedszkoli. Do działań tych należy zaliczyć Miejską
Olimpiadę Ekologiczną organizowaną od 1992r. W 2014r. olimpiada odbyła się w kategorii szkół
podstawowych. Zakres tematyczny olimpiady obejmował zagadnienia związane z ochroną powietrza,
ochroną gruntów, gospodarką odpadami, gospodarką wodno-ściekową, parkami narodowymi, światem
roślin i zwierząt. Część pytań konkursowych dotyczyła spraw ochrony środowiska Dzierżoniowa
i okolic. Już od kilkunastu lat organizowany jest konkurs pn. „Zbieramy w szkole makulaturę”.
Konkurs organizowany jest we wszystkich szkołach podstawowych i gimnazjalnych na terenie
Dzierżoniowa. Zebrana w szkołach makulatura przekazywana jest do odzysku a dla najlepszych
uczniów i szkół przyznawane są nagrody. Poniżej podane jest zestawienie ilości zbieranej w ramach
konkursu makulatury.
Drugim konkursem organizowanym przez Burmistrza Miasta jest konkurs pn. „Zbieramy
zużyte baterie”. W konkursie uczestniczą szkoły podstawowe i gimnazjalne oraz przedszkola z
Dzierżoniowa. Zebrana baterie przekazywane są do utylizacji, a dla uczestników, którzy zebrali
28
największą ilość baterii, przyznawane są nagrody. Nagrody są także przyznawane dla najlepszych
szkół i przedszkoli. Poniżej podane jest zestawienie ilości zbieranych baterii.
Cyklicznie odbywają się spotkania ekologa miejskiego w szkołach i przedszkolach, na których
poruszane są problemy ochrony środowiska Dzierżoniowa i okolic. Ekolog miejski spotyka się z
nauczycielami szkół podstawowych, na których są omawiane wspólne projekty z zakresu ochrony
środowiska. Urząd Miasta uczestniczy także w przedsięwzięciach realizowanych przez szkoły np.
organizacja Tygodnia Ekologicznego w Szkole Podstawowej Nr 9, akcja zbierania zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego. Dla uczniów szkół podstawowych, którzy najbardziej angażują się w
działania ekologiczne organizowane są wycieczki o tematyce przyrodniczej.
Na stronie internetowej BIP Urzędu Miasta w Dzierżoniowie znajduje się zakładka
poświęcona ochronie środowiska. Na stronie tej znajdziemy m.in. Program ochrony środowiska dla
miasta Dzierżoniowa, sprawozdania z Programu, wykaz wniosków, postanowień i decyzji
dotyczących postępowań z zakresu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, informacje o
prowadzonych ocenach oddziaływania na środowisko, informacje o udziale społeczeństwa w ocenach
oddziaływania na środowisko. Informacje z zakresu ochrony środowiska przekazywane są
mieszkańcom także poprzez lokalne media.
7. Zarządzanie środowiskowe.
W celu przeciwdziałania oraz ograniczeniu zagrożeń przyszłych przedsięwzięć na
środowisko
prowadzony jest proces oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć
29
określonych w przepisach prawa. Proces ten prowadzony jest w postępowaniach administracyjnych z
zakresu wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Postępowania te na terenie
Dzierżoniowa prowadzone są przez Burmistrza Dzierżoniowa przy współudziale Regionalnego
Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz Państwowego Powiatowego Inspektora
Sanitarnego w Dzierżoniowie. Realizacja przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na
środowisko wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na
środowisko. Działania te mają za zadanie wyeliminować lub ograniczyć wpływ przyszłych
przedsięwzięć na środowisko i prowadzone są na pierwszym etapie planowania inwestycji tj. przed
uzyskaniem decyzji lokalizacyjnej i decyzji na budowę. W latach 2005-2014 decyzje o
środowiskowych uwarunkowaniach zostały wydane dla następujących typów przedsięwzięć: budowa
zakładów przemysłowych, w szczególności na terenie WSSE, stacji bazowych telefonii komórkowej,
sklepów wielkopowierzchniowych, dróg, wodociągów, kanalizacji deszczowej i sanitarnej. O
konieczności uzyskania decyzji środowiskowych decyduje rodzaj planowanego przedsięwzięcia, jego
zakres oraz lokalizacja. Szczegółowy wykaz rodzaju inwestycji, dla których wymagane jest uzyskanie
decyzji środowiskowej, określony jest w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010r. w
sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisk (Dz. U. z 2010r. Nr 213, poz.
1397). W 2014r. w Urzędzie Miasta w Dzierżoniowie prowadzone było 5 postępowań w zakresie
decyzji środowiskowej.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowe
plany zagospodarowania przestrzennego należą do administracyjnych narzędzi służących m.in. do
eliminowania lub ograniczania uciążliwości dla ludzi i środowiska planowanych przedsięwzięć.
Obligatoryjnym elementem procesu sporządzania planu jest prognoza oddziaływania na środowisko,
która zawiera m.in. opis istniejącego stanu środowiska na obszarze objętym planem, opis wpływu
planu na środowisko, rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, przewidywane znaczące oddziaływania.
W 2014r. Rada Miejska Dzierżoniowa podjęła 1 uchwałę dotyczących dokumentów planistycznych tj.
miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru w Dzierżoniowie ograniczonego ulicami:
Kilińskiego, Kościuszki, Świdnicką,
Złotą,
Zachodnią
oraz linią kolejową.
Konieczność
przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko mają także polityki, strategie,
plany lub programy w dziedzinie przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki
wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu,
opracowywanych lub przyjmowanych przez organy administracji, wyznaczających ramy dla
30
późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. W 2014r. Rada
Miejska Dzierżoniowa nie przyjmowała w formie uchwały dokumentów, które wymagałyby
przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Głównymi organami administracji publicznej, z którymi współpracuje Urząd Miasta w
zakresie środowiska są Wojewódzki Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu, Starosta Powiatu
Dzierżoniowskiego, Marszałek Województwa Dolnośląskiego, Powiatowy Inspektor Sanitarny,
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska,
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń
Wodnych. Zakres współpracy obejmuje opiniowanie i uzgadnianie przedsięwzięć, sprawozdawczość,
wsparcie finansowe, monitorowanie stanu środowiska. Współpraca jest realizowana na bieżąco.
Działania Miejskiego Sztabu Zarządzania Kryzysowego prowadzone są zgodnie z Miejskim
planem zarządzania kryzysowego. Dokument ten zawiera między innymi charakterystykę zagrożeń, w
tym zagrożenie powodziowe, zagrożenie wynikające z transportu materiałów niebezpiecznych,
zagrożenie pożarowe, terrorystyczne, budowlane itp. W planie zamieszczone są informacje o
posiadanych siłach i środkach możliwych do wykorzystania podczas zagrożenia. Przedstawione są
także procedury związane z powoływaniem stałego dyżuru, sposoby komunikowania się wszystkich
stron zainteresowanych w przypadku wystąpienia zagrożenia. Do najczęstszych zagrożeń można
zaliczyć podtopienia nieruchomości spowodowane podwyższeniem zwierciadła wody rzeki Piławy
oraz jej dopływów. W przypadku zagrożenia powodziowego w miejskim magazynie Obrony Cywilnej
znajduje się 19.500 worków do budowy zapór, taśmy ostrzegawcze, latarki, gumowce, plandeki do
zabezpieczania zerwanych dachów, krótkofalówki, które służą w komunikacji osób uczestniczących w
akcji powodziowej. W 2014r. nie wystąpiły wezbrania rzeki Piławy oraz jej dopływów, które
spowodowałby zagrożenie dla mieszkańców Dzierżoniowa.
Zgodnie z przyjętym planem, w
przypadku zagrożenia powodziowego, prowadzony jest stały monitoring zwierciadła wody – punkt
pomiarowy znajduje się przy ul. Kopernika.
Elementem systemu komunikacji w przypadku zagrożenia jest miejski system alarmowy
wyposażony w syreny dźwiękowe. Urządzenia te mogą być wykorzystywane jako syreny alarmowe
oraz mogą służyć także do przekazywania ostrzeżeń głosowych. System obejmuje sześć syren oraz
centralę znajdującą się w Urzędzie Miasta. Lokalizacja syren: wieża kościoła przy ul. Nowowiejskiej,
ciepłownia miejska przy ul. Złotej, gimnazjum przy ul. Sikorskiego, wieża Ratusza, budynek
Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.
przy ul. Kilińskiego, budynek Sudeckiej Komunikacji
31
Autobusowej. System alarmowy jest nadzorowany przez pracowników Urzędu Miasta w
Dzierżoniowie.
W celu ograniczenia zagrożenia powodziowego kontynuowane jest cykliczne oczyszczanie
koryta rzeki Piławy z odpadów wielkogabarytowych. Poza tym prowadzone są także prace w zakresie
usuwania samosiejek drzew i krzewów, które znacznie ograniczają przepustowość koryta, a także
powodują uszkadzanie murów kamiennych. W wyniku licznych interwencji pracowników Urzędu
Miasta w Dzierżoniowie kierowanych do zarządcy rzeki tj. Regionalnego Zarządu Gospodarki
Wodnej we Wrocławiu, w latach 2012 - 2013 zostało oczyszczone koryto rzeki Piława z namułów. Jak
co roku były prowadzone prace w zakresie konserwacji i rekonstrukcji systemów melioracyjnych.
W ramach prac zleconych firmie zewnętrznej zostały oczyszczone rowy melioracyjne o łącznej
długości 5371 metrów. Koszty przedsięwzięcia wyniosły –57.825 zł . W ramach corocznej współpracy
z Aresztem Śledczym w Dzierżoniowie skazani odtworzyli rowy melioracyjne w okolicach ogrodów
działkowych JAR na długości około 2 km. Łączna długość oczyszczonych rowów w 2014r. wyniosła
7.371 metrów. Utrzymanie w należytym stanie rowów odwadniających oraz przepustów polepsza
odpływ wód opadowych i roztopowych, co w konsekwencji ogranicza ryzyko podtopień
nieruchomości.
Zadania z zakresu opieki nad bezdomnymi zwierzętami należą do zadań własnych gminy.
Obowiązki w tym zakresie określone są w ustawie o ochronie zwierząt oraz w ustawie o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach. Corocznie uchwalany jest przez Radę Miejską Dzierżoniowa
Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Część
zadania z zakresu opieki nad bezdomnymi psami realizowana jest wspólnie z organizacjami
pozarządowymi. W dniu 23 grudnia 2014r. została podpisana umowa pomiędzy Gminą Miejską
Dzierżoniów a Stowarzyszenie Przyjaciół Zwierząt AZYL w Dzierżoniowie w zakresie zapewnienia
opieki bezdomnym zwierzętom, w szczególności prowadzenie schroniska dla zwierząt przy ulicy
Brzegowej 151 w Dzierżoniowie. Wybór Stowarzyszenia odbył się zgodnie z przepisami ustawy z
dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Umowa obowiązuje od
01.01.2015r. do 31.12.2017r. Roczne dofinansowanie wynosi 96.000,00 zł.
W ramach zawartej
umowy Stowarzyszenie obowiązane jest do prowadzenia schroniska dla zwierząt przy ul. Brzegowej
w Dzierżoniowie oraz odłowów bezdomnych psów. Na wyżej wymienione zadanie Stowarzyszenie
otrzymuje także dotacje z innych gmin. W celu ograniczenia bezdomności zwierząt Stowarzyszenie w
2014r. w ramach prowadzenia schroniska przeprowadziło 92 sterylizacje suk przebywających w
schronisku. Corocznie schronisko jest kontrolowane przez Powiatowy Inspektorat Weterynaryjny.
32
Wynik wszystkich kontroli był pozytywny. W 2014r. z terenu Dzierżoniowa trafiło do schroniska
łącznie 61 psów. W celu poprawy warunków przetrzymywania zwierząt Stowarzyszenie prowadzi od
wielu lat modernizację i remonty obiektów schroniska. Do najważniejszych prac remontowych
realizowanych w 2014r. należy zaliczyć zadaszenie wybiegów w budynku 1 i 3, wymiana płytek na
wybiegach w budynku nr 3. W latach poprzednich wykonano termomodernizację wszystkich obiektów
wraz z wymianą systemu centralnego ogrzewania.
Zgodnie z przyjętą procedurą skierowanie psa do schroniska odbywa się na zlecenie Straży
Miejskiej, które musi być poprzedzone czynnościami w zakresie stwierdzenia, czy faktycznie pies jest
zwierzęciem bezdomnym, czy też posiada właściciela, który w nienależyty sposób nadzoruje swojego
psa. Czynności sprawdzające prowadzone są każdorazowo przez funkcjonariuszy Straży Miejskiej.
W wielu wypadkach podjęte czynności przez Straż Miejską skutkują odnalezieniem właściciela, a tym
samym brakiem konieczności skierowania psa do schroniska. Taka procedura skutkuje ograniczeniem
ilości psów przebywających w schronisku, a także dyscyplinuje właścicieli psów w zakresie
prawidłowego utrzymywania psów. Na terenie Dzierżoniowa prowadzony jest program elektronicznej
identyfikacji psów. Właściciele psów mają możliwość bezpłatnego oznakowania psa. Zabieg
czipowania prowadzony jest we wszystkich lecznicach dla zwierząt w Dzierżoniowie. Na podstawie
indywidualnych numerów prowadzona jest w Urzędzie Miasta baza danych właścicieli psów.
W przypadku zagubienia psa i skierowaniu go do schroniska jest możliwość szybkiego odnalezienia
właściciela psa. Na dzień koniec 2014r. w bazie danych zarejestrowanych jest 1661 psów. Miasto od
kilku lat prowadzi działania w zakresie ograniczania bezdomności kotów poprzez prowadzenie
zabiegów sterylizacji kotów wolnożyjących. Największą grupą kotów poddawanych sterylizacji są
koty bezdomne przebywające na terenach ogrodów działkowych. W 2014 roku zabiegom sterylizacji
zostało poddanych 115 kotów (w 2013 zostało wysterylizowanych 98 kotów, w 2012 zostało
wysterylizowanych 125 kotów, w 2011 zostało wysterylizowanych 128 kotów). Dzięki tym zabiegom
znacznie ogranicza się populację kotów wolnożyjących.
7. Podsumowanie.
Program Ochrony Środowiska zakłada punktową ocenę zadań. Punktacja została
przedstawiona w tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do niniejszego sprawozdania. Łączna ilość zadań w
Programie wynosi 67 z tego 50% stanowią zadania inwestycyjne. Największą grupę zadań
inwestycyjnych stanowią przedsięwzięcia z zakresu gospodarki wodno-ściekowej oraz transportu
33
(budowa i remonty dróg). Zadania pozainwestycyjne to przede wszystkim zadania z obszaru edukacji
ekologicznej i zarządzania.
W obszarze gospodarki wodno-ściekowej
średnia wartość ocen punktowych w 2014r.
wyniosła – 4,3 (rok 2013-4,0 rok 2012 - 3,6, rok 2011 -2,8, rok 2010 - 2,1). Największy wzrost
punktacji zauważany jest w zadaniach inwestycyjnych wodno-kanalizacyjnych. Większość prac
zaplanowanych w ramach projektu pn. „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie
gmin powiatu dzierżoniowskiego – etap I” zostało całkowicie zakończonych lub są na końcowym
etapie realizacji. Stopień skanalizowania Dzierżoniowa wynosi 99% i spełnia wymogi prawa. Dzięki
realizacji wielu zadań inwestycyjnych na oczyszczalni ścieków wartości zanieczyszczeń w
odprowadzanych ściekach są poniżej wartości dopuszczalnych. Likwidacja małoefektywnej
oczyszczalni
ścieków
w
Pieszycach
i
skierowanie
ścieków
z
terenu Pieszyc
poprzez
nowowybudowany kolektor ściekowy do oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie będzie miało
znaczący wpływ na stan zanieczyszczeń wód powierzchniowych. Mając na uwadze stopień
zaawansowania zadań zawartych w tym priorytecie można stwierdzić, że cele określone w Programie
w większości zostały zrealizowane.
Średnia wartość ocen punktowych w obszarze „Tereny zieleni miejskiej i miejsca aktywnego
wypoczynku” w 2014r. wyniosła – 3,1 (rok 3013- 2,9, rok 2012- 2,8, rok 2011 -2,70, rok 2010 1,91). Największy wpływ na taką punktację mają zadania inwestycyjne. Największymi ujętymi w
Programie inwestycjami pod względem finansowym są centrum treningowo-pobytowe na terenie
OSiR w Dzierżoniowie oraz modernizacja obiektów sportowych na terenie OSiR dla potrzeb turystyki
aktywnej. Ze względu na duży zakres przedsięwzięć i wysokie koszty oba przedsięwzięcia mogą być
zrealizowane wyłącznie w przypadku wysokiego dofinansowania ze źródeł zewnętrznych.
Niewystarczająca ilość programów pomocowych dla jednostek samorządowych w tym obszarze
wskazuje, że mało realnym jest wykonanie przedsięwzięć w pełnym zakresie dokumentacji
projektowej. Ze względu na niewystarczające środki finansowe w 2014r. nadal nie udało się
zrealizować
bardzo
ważnych
inwestycji
związanych
z
modernizacją
parków.
Działania
pozainwestycyjne są wykonywane zgodnie z planem i nie ma konieczności ich weryfikacji. Analizując
wszystkie działania prowadzone w tym obszarze oraz analizując oczekiwania mieszkańców można
ocenić, że cele określone w Programie są nadal aktualne.
W obszarze gospodarki odpadami komunalnymi rok 2013 był rokiem szczególnym, gdyż od 1
lipca 2013 gminy obowiązane były do przejęcia odbioru odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości zamieszkałych. W przypadku Dzierżoniowa obowiązek ten został przekazany do
34
Związku Gmin Powiatu Dzierżoniowskiego ZGPD7. Dzięki prawidłowemu zaplanowaniu systemu
oraz bliskości Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (Ekologiczne Centrum
Odzysku w Bielawie) udało się bez większych problemów wdrożyć nowy system i utrzymać opłaty
za odbiór odpadów na poziomie średnich cen. W 2014r. został rozstrzygnięty przetarg na odbiór i
unieszkodliwienie odpadów komunalnych. Nadal podmiotem odbierającym odpady jest Konsorcjum,
w skład którego wchodzą: Przedsiębiorstwo Komunale Sp. z o.o. z siedzibą w Dzierżoniowie oraz
Zakład Usług Komunalnych Tadeusz Drozdowski z Pieszyc. Zgodnie ze sprawozdaniem za rok 2014
sporządzonym przez ZGPD-7 cele środowiskowe określone w przepisach prawa związane z
odzyskiem odpadów (selektywna zbiórka odpadów) oraz ograniczeniem składowania odpadów
biodegradowalnych na składowiskach zostały osiągnięte.
W priorytecie IV „Minimalizowanie uciążliwości związanych z transportem i emisją
zanieczyszczeń do powietrza” najważniejszymi i najkosztowniejszymi zadaniami są przedsięwzięcia
związane z budową dróg i to te zadania mają największy wpływ na punktację w tym obszarze. W
2014r. średnia ocen wyniosła 3,1 (rok 2013 - 2,3, rok 2012 -2,1, rok 2011 -1,8, rok 2010 - 1,7).
Zadania drogowe realizują oprócz celów ekologicznych (np. zmniejszenie zanieczyszczenia
powietrza, ograniczenie hałasu komunikacyjnego) także inne cele np. transportowe jakimi są poprawa
płynności komunikacyjnej, czy też cele związane z bezpieczeństwem pieszych i kierowców. Mając na
uwadze wysoki poziom zanieczyszczeń pyłowych oraz przekroczenia wartości dopuszczalnych hałasu
przy drogach tranzytowych realizacja obwodnicy jest jak najbardziej uzasadniona. Mimo, że
inwestorem zadania jest Województwo Dolnośląskie (Regionalna Dyrekcja Służ i Kolei we
Wrocławiu), władze miasta biorą czynny udział w realizacji przedsięwzięcia, w celu tworzenia
warunków sprzyjających sprawnej realizacji przedsięwzięcia np. przekazywanie terenów gminnych
pod realizację zadania, wsparcie finansowe, wsparcie w negocjacjach z właścicielami terenów itp. W
przypadku drogi średnicowej (przedłużenie ulicy Piastowskiej do ul. Wojska Polskiego) realizacja
przedsięwzięcia jest uzależniona od uzyskania znaczącego dofinansowania ze środków zewnętrznych.
Mając jednak na uwadze planowaną budowę obwodnicy, a tym samym odciążenie z ruchu
tranzytowego ul. Piastowskiej i Ząbkowickiej, droga średnicowa pod względem celów
środowiskowych nie jest zadaniem priorytetowym. W celu ograniczenia tzw. „niskiej emisji”,
podobnie jak w latach poprzednich w 2014r. był nadal realizowany program pn „Program Małych
Ulepszeń”. Program ten zakłada dofinansowanie przedsięwzięć związanych ze zmianą tradycyjnego
sposobu ogrzewania węglowego na inne bardziej przyjazne środowisku. Działania wspierające zmianę
indywidualnych systemów grzewczych powinny być nadal kontynuowane, gdyż mają one znaczący
35
wpływ na ograniczenie zanieczyszczenia powietrza.
Komunikacja publiczna realizowana była
zgodnie z porozumieniem międzygminnym. Przyjęty dokument pn. „Plan zrównoważonego
publicznego transportu zbiorowego dla gmin dla których operatorem publicznego transportu
zbiorowego jest Gmina Bielawa” pozwolił na zaplanowanie i realizację zadań sprzyjających
rozwojowi zrównoważonego transportu. Długoletnia polityka miasta w zakresie termomodernizacji
obiektów gminnych spowodowała, że w większości obiektów zastały wykonane zadania inwestycyjne
w zakresie modernizacji źródeł ciepła (lub włączenie obiektów do sieci ciepłowniczej), wymiany
stolarki okiennej i drzwiowej, ocieplenia budynków, zamontowanie odnawialnych źródeł ciepła, itp.
Inwestycje te znacząco wpłynęły na ograniczenie zużycia energii. Do realizacji pozostaje jeszcze kilka
przedsięwzięć termomodernizacyjnych opisanych w Programie. W chwili obecnej coraz większą
uwagę należy zwracać na odpowiednią eksploatację obiektów, która powinna sprzyjać optymalizacji
zużycia energii. Pomocnym narzędziem w zakresie zarządzania obiektami pod względem
energetycznym jest norma zarządzania energią PN-EN ISO 50001, która została wdrożona w urzędzie
Miasta w Dzierżoniowie. Zakres normy obejmujący oprócz budynku Urzędu Miasta także inne
obiekty podległe gminie oraz oświetlenie uliczne. Corocznie ustalane cele i zadania pozwalają
doskonalić procesy ograniczające zużycie energii elektrycznej i cieplnej. Reasumując powyższe cele i
zadania określone w Programie są nadal aktualne.
Działania związane z edukacją ekologiczną (średnia ocena w priorytecie V w 2014r. wyniosła
4,8 (rok 2013 – 4,8 , rok 2012 - 5,0, rok 2011 - 4,80, rok 2010 – 4,80)) realizowane są głównie w
ramach współpracy pomiędzy Urzędem Miasta w Dzierżoniowie i dzierżoniowskimi jednostkami
oświatowymi. Przedstawione w sprawozdaniu wyniki
działań i coraz większe zaangażowanie
świadczą o dobrej współpracy i dają podstawę do dalszego rozwoju. Mimo osiągania celów
ekologicznych w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi nadal powinny być kontynuowane
działania promujące prawidłowe postępowanie z odpadami komunalnymi, w szczególności w zakresie
selektywnej zbiórki odpadów. W celu ograniczenia „niskiej emisji” należy zaplanować działania
edukacyjne promujące wśród mieszkańców odpowiednie zachowania, które będą sprzyjać
zmniejszaniu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego.
W obszarze zarządzania środowiskowego do głównych administracyjnych narzędzi
prewencyjnych należy zaliczyć miejscowe plany przestrzennego zagospodarowania wraz ze
strategicznymi ocenami oddziaływania na środowisko oraz decyzje środowiskowe wydawane przez
Burmistrza Dzierżoniowa. Narzędzia te umożliwiają przeprowadzenie oceny wpływu na środowisko
przedsięwzięcia na najwcześniejszym etapie planowania inwestycji. Ważnymi działaniami
36
prewencyjnymi z zakresu ochrony przed powodzią jest prowadzenie prac konserwacyjnych rowów
melioracyjnych oraz usuwanie odpadów wielkogabarytowych i samosiejek z koryta rzeki Piława. W
wyniku zrealizowanych w latach 2012-2013 prac związanych z usunięciem namułów z koryta rzeki
Piława zwiększył się przekrój koryta rzeki, co znacznie ułatwia przepływ wody w okresie wezbrań.
W rezultacie tych działań zwiększy się bezpieczeństwo powodziowe Dzierżoniowa oraz estetyka
miasta. Wieloletnia bardzo dobra współpraca miasta ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Zwierząt AZYL
spowodowała, że na terenie Dzierżoniowa sprawnie i efektywnie funkcjonuje schronisko dla
bezdomnych zwierząt. Stale modernizowane schronisko dla zwierząt AZYL przy ul. Brzegowej 151 w
Dzierżoniowie oferuje coraz lepsze warunki dla zwierząt tam przebywających. Prowadzenie
sterylizacji zwierząt w schronisku oraz sterylizacja kotów wolnożyjacych ogranicza niekontrolowane
rozmnażanie się zwierząt, a tym samym zmniejsza się poziom bezdomności zwierząt. Średnia ocena
w priorytecie VI w 2014r. wyniosła 4,83 (rok 2013 - 4,5, rok 2012 – 2,5, rok 2011 -4,16, rok 2010 4,00).
Przedstawione
powyżej
działania
wskazują,
że
zadania
w
obszarze
zarządzania
środowiskowego są realizowane i nie ma potrzeby ich weryfikacji i zmiany celów.
Mając na uwadze poziom realizacji Programu (na podstawie przyjętego w Programie sposobu
monitorowania należy stwierdzić, że obecny poziom oceny znajduje się w przedziale 3,50 - 4,49 tak
więc
jest to
wysoki poziom zaawansowania Programu) oraz konieczność
przeprowadzenia
cyklicznej aktualizacji tego dokumentu i fakt przyjęcia przez Radę Miejską Dzierżoniowa nowych
celów strategicznych należy zaplanować w II połowie 2015r. aktualizację Programu ochrony
środowiska. Przy aktualizacji Programu należy wziąć pod uwagę oprócz celów zawartych w Polityce
ekologicznej państwa, Programie ochrony środowiska województwa dolnośląskiego, Programie
ochrony powietrza dla województwa dolnośląskiego także cele operacyjne zawarte w Strategii
Zrównoważonego Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa.
37