Stanowisko Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i

WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI
INSPEKTOR NADZORU
GEODEZYJNEGO I KARTOGRAFICZNEGO
Poznań, 6.10.2016 r.
GK-III.7220.35.2016.4
Odpowiedź udzielona Projektantowi
Dotyczy: pisma – korespondencji przesłanej za pośrednictwem poczty elektronicznej (e-mail
z 22 września 2016 r.).
Poruszone przez Pana sprawy należy rozpatrywać na podstawie i we wzajemnej
łączności następujących przepisów prawnych:
 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne
(Dz. U. z 2015 r., poz. 520, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą PGiK,
 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r., poz. 290,
z późn. zm.), zwanej dalej ustawą PB,
 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada
2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych
pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania
wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego
(Dz. U. Nr 263, poz. 1572), zwanego dalej rozporządzeniem o standardach
technicznych,
 rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 5 września 2013 r.
w sprawie organizacji i trybu prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego
i kartograficznego
(Dz. U. z 2013 r., poz. 1183),
zwanego
dalej
PZGiK
rozporządzeniem
,
 rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego
1995 r. w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych
oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz. U. Nr 25,
poz. 133), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie opracowań g-k w bud,
 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia
25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu
budowlanego (Dz. U. z 2012 r., poz. 462, z późn. zm.), zwanego dalej
rozporządzeniem o proj. bud.,
 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca
2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2016 r., poz. 1034,
z późn. zm.), zwanegodalej rozporządzeniem EGiB.
Projekt zagospodarowania działki lub terenu należy sporządzić na kopii aktualnej
mapy zasadniczej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego kartograficznego i jest
to generalna zasada, od której ustawodawca nie przewidział wyjątków. Wynika to wprost
z art. 29a i 34 ust. 3 pkt 1 ustawa PB oraz § 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie opracowań g-k
w bud.. Poniżej pęlne brzmienie przywołanych szczegółowych przepisów:
al. Niepodległości 16/18, 61-713 Poznań
tel. 61 854-16-94, fax. 61 854-17-19, e-mail: [email protected]
www.obywatel.gov.pl, infolinia tel. 222 500 117
„Art. 29a. 1. Budowa przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20, wymaga sporządzenia
planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej
do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.”
„Art. 34.1.. Projekt budowlany powinien spełniać wymagania określone w decyzji
o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie
z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, lub w pozwoleniach,
o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1, oraz decyzji, o której mowa w art. 27
ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej
i administracji morskiej, jeżeli są one wymagane.
2. Zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki
i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych.
3. Projekt budowlany powinien zawierać:
1) projekt zagospodarowania działki lub terenu, sporządzony na aktualnej mapie,
obejmujący: określenie granic działki lub terenu, usytuowanie, obrys i układy istniejących
i projektowanych obiektów budowlanych, sieci uzbrojenia terenu, sposób odprowadzania
lub oczyszczania ścieków, układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem
charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości obiektów,
w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich;.”
„§ 4. 1. Projekt zagospodarowania działki lub terenu należy sporządzić na kopii
aktualnej mapy zasadniczej. Dopuszcza się dwukrotne pomniejszenie lub powiększenie tej
mapy.
2. W razie braku mapy zasadniczej w odpowiedniej skali, projekt sporządza się
na mapie jednostkowej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
3. W razie budowy pojedynczych obiektów o prostej konstrukcji, usytuowanych
w granicach jednej nieruchomości, dopuszcza się wykonanie mapy jednostkowej, o której
mowa w ust. 2, w układzie lokalnym dla danej inwestycji.”
Zgodnie z art. 2 pkt 7 ustawy PGiK mapa zasadnicza to wielkoskalowe opracowanie
kartograficzne, zawierające informacje o przestrzennym usytuowaniu: punktów osnowy
geodezyjnej, działek ewidencyjnych, budynków, konturów użytków gruntowych, konturów
klasyfikacyjnych, sieci uzbrojenia terenu, budowli i urządzeń budowlanych oraz innych
obiektów topograficznych, a także wybrane informacje opisowe dotyczące tych obiektów.
W przepisach prawa nie zdefiniowano pojęcia „aktualnej mapy”, jak również nie określono
okresu ważności mapy do celów projektowych, ani nie powierzono żadnemu podmiotowi
kompetencji do ustalania okresu ważności takiej mapy. Jednakże z analizy wymienionych
na wstępie przepisów jednoznacznie wynika, iż określenie to dotyczy przede wszystkim
aktualnej mapy zasadniczej, której treść odpowiada sytuacji występującej w terenie,
potwierdzonej wynikami pomiarów dokonanymi przez wykonawcę prac geodezyjnych, która
z kolei stanowi podstawę do opracowania mapy do celów projektowych
Można zatem przyjąć, że mapa taka traci aktualność z chwilą zmian informacji w niej
zawartych. Mapa jest aktualna tak długo, jak długo odzwierciedla obecny (teraźniejszy) stan
rzeczy istniejący na danym terenie. Zachowanie aktualności mapy nie zależy zatem
bezpośrednio od daty jej opracowania, lecz od niezmienności stanu faktycznego
odzwierciedlonego na tej mapie. Dopóki nie uległ zmianie stan faktyczny odzwierciedlony
na mapie, tak długo pozostaje ona mapą aktualną. Mapa do celów projektowych nie jest
opracowaniem tożsamym z mapą zasadniczą, ale treść mapy zasadniczej stanowi zasadniczą
treść mapy do celów projektowych.
Doprowadzenie do stanu aktualności mapy zasadniczej wiąże się z wykonaniem pomiaru
nowych szczegółów terenowych, które wykonawca prac geodezyjnych musi pomierzyć
oraz opracować na tę okoliczność operat techniczny zgodnie z rozporządzeniem w sprawie
standardów technicznych oraz w związku z art. 12 ustawy PGiK. Aktualizacja ta stanowi
2
podstawę do przedstawienia zmian w edytowanej wersji mapy zasadniczej
oraz do opracowania aktualnej mapy do celów projektowych, którą przekazuje się
inwestorowi lub projektantowi (zamawiającemu).
Należy także wyraźnie podkreślić, że upoważnienia nadanego projektantowi w zakresie
poświadczania za zgodność z oryginałem mapy do celów projektowych, które wynika z treści
§ 8 ust. 1 rozporządzeniem o proj. bud. nie można utożsamiać z upoważnieniem
do wnoszenia zmian w treści tej mapy, które zaszły już po jej opracowaniu. Wprowadzanie
tych zmian na mapę do celów projektowych przez projektanta stanowiłaby zaprzeczenie
zgodności tej mapy z oryginałem opracowanym przez wykonawcę prac geodezyjnych. Tym
samym takie poświadczenie byłoby poświadczeniem nieprawdy. Projektant sporządzający
projekt budowlany nie jest uprawniony do nanoszenia na mapę elementów, o których mowa
w § 6 ust. 1 rozporządzeniem o proj. bud.
Podkreślenia wymaga także i to, że w związku z wymienionymi na wstępie przepisami prawa
ustawodawca upoważnił tylko i wyłącznie wykonawcę prac geodezyjnych do aktualizacji baz
danych o których mowa w art. 4 ustawy PGiK , które stanowią podstawę ujawnienia zmian
w edytowanej wersji mapy zasadniczej, a tym samym do opracowania aktualnej mapy
do celów projektowych i przekazania jej inwestorowi lub projektantowi.
Podstawą opracowywania map do celów projektowych są przepisy rozporządzenia
w sprawie opracowań g-k w bud. Wynika z nich, co następuje.
Treść mapy do celów projektowych, poza elementami stanowiącymi treść mapy zasadniczej
łącznie z granicami władania (własności) nieruchomości (działek), powinna zawierać:
 opracowane geodezyjnie linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu,
linie zabudowy oraz osie ulic, dróg itp., jeżeli zostały ustalone w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego lub w decyzji o ustaleniu warunków
zabudowy i zagospodarowania terenu,
 usytuowanie zieleni wysokiej ze wskazaniem pomników przyrody,
 usytuowanie innych obiektów i szczegółów wskazanych przez projektanta,
zgodnie z celem wykonywanej pracy.
[§ 6 ust. 1]
Skalę map do celów projektowych należy dostosować do rodzaju i wielkości obiektu
lub całego zamierzenia budowlanego, przy czym:
 skala map działek budowlanych nie powinna być mniejsza niż 1:500,
 skala map zespołów obiektów budowlanych oraz terenów budownictwa
przemysłowego nie może być mniejsza niż 1:1000,
 skala map rozległych terenów z obiektami budowlanymi o dużym rozproszeniu
oraz obiektami liniowymi może wynosić 1:2000.
[§ 6 ust. 2]
Mapa do celów projektowych powinna obejmować również obszar otaczający teren
inwestycji w pasie co najmniej 30 m, a w razie konieczności ustalenia strefy ochronnej - także
teren tej strefy. Wielkość obszaru oraz skalę map do celów projektowych dla danej inwestycji
określa w razie potrzeby organ właściwy do wydania pozwolenia na budowę.
[odpowiednio § 5 i § 6 ust. 3]
Mówiąc o opracowaniu map do celów projektowych należy także mieć na uwadze
przepisy § 79-82 rozporządzeniem o standardach technicznych, które w sposób
komplementarny uzupełniają przepisy rozporządzenia w sprawie opracowań g-k w bud.
oraz zakres informacji opisowych, jakie wykonawca powinien zamieszczać na takich mapach
[§ 81]. Między innymi przepisy te wskazały dodatkowy obligatoryjny element treści mapy
3
do celów projektowych, którym są informacje o służebnościach gruntowych obciążających
grunty przeznaczone pod inwestycję budowlaną lub informacja, że obciążenia te nie były
przez wykonawcę badane, z przyczyn, o których mowa w § 80 ust. 5 tego rozporządzenia
[80 ust. 4].
Bardzo istotny przepis ustawodawca zawarł w § 79 ust. 5 rozporządzeniem o standardach
technicznych. Reguluje on szczególny przypadek wykonywania mapy do celów
projektowych, gdy przedmiotem planowanej inwestycji budowlanej jest budynek sytuowany
w odległości nie większej niż 4,0 m od granicy nieruchomości. Przepisy ust. 5 i ust. 6
§ 79 stanowią:
„5. W przypadku gdy przedmiotem planowanej inwestycji są budynki sytuowane
w odległości nie większej niż 4,0 m od granicy nieruchomości, a jednocześnie w PZGiK brak
jest danych określających położenie punktów granicznych z wymaganą dokładnością,
wykonawca pozyskuje niezbędne dane dotyczące tych punktów w drodze pomiaru.
6. Pomiar punktów granicznych, które nie są na gruncie oznaczone w postaci znaków
granicznych, poprzedzają czynności mające na celu ustalenie położenia tych punktów
na gruncie w trybie przepisów wydanych na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy lub w trybie
przepisów art. 39 ustawy.’
Należy jednocześnie podkreślić, że wykonawca korzystając z uprawnień § 6 ust. 1 tego
rozporządzenia na podstawie wyników przeprowadzonej przez siebie analizy może podjąć
decyzję o potrzebie pomiaru punktów granicznych, po uprzednim ich wznowieniu,
wyznaczeniu lub ustaleniu, w innych przypadkach niż przypadek określony w § 79 ust. 5
rozporządzenia. Należy również wyjaśnić, że przypadek omawiany w § 79 ust. 5
rozporządzenia ma związek z przepisami § 12 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie (Dz. U. z 2014 r., poz. 1422, z późn. zm.). Rozporządzenie to nie określa
krytycznych odległości usytuowania innych obiektów budowlanych niż budynek względem
granicy nieruchomości.
Poniżej przytacza się przepisy zawarte w rozporządzeniu o standardach technicznych
określające zakres informacji opisu map do celów projektowych oraz określające zasady jej
edycji:
„§ 81. Treść opisu mapy do celów projektowych stanowią:
1) tytuł mapy "Mapa do celów projektowych";
2) skala mapy;
3) nazwa miejscowości;
4) identyfikator i nazwa jednostki ewidencyjnej;
5) identyfikator i nazwa obrębu ewidencyjnego;
6) imię i nazwisko lub nazwa podmiotu, który wykonał mapę, oraz podpis osoby
reprezentującej ten podmiot;
7) imię i nazwisko, numer świadectwa nadania uprawnień geodety, który sporządził
mapę, oraz jego podpis;
8) oznaczenie kancelaryjne zgłoszenia pracy geodezyjnej;
9) nazwa układu współrzędnych prostokątnych płaskich oraz układu wysokości;
10) oznaczenie granic obszaru, który był przedmiotem aktualizacji;
11) data opracowania mapy.
§ 82. 1. Mapę do celów projektowych edytuje się na arkuszu formatu A4 lub jego
wielokrotności.
2. W zależności od rodzaju i wielkości inwestycji mapę sporządza się w układzie:
1) sekcyjnym - w tym przypadku na mapie należy zaznaczyć i podać właściwy numer
sekcji;
4
2) jednostkowym (w jednym arkuszu) - w tym przypadku na mapie należy zaznaczyć zasięg
arkusza na szkicu orientacyjnym zorientowanym do północy;
3) wieloarkuszowym - w tym przypadku na mapie należy podać numer arkusza i w nawiasie
ogólną liczbę arkuszy, z zaznaczeniem właściwego arkusza na szkicu orientacyjnym,
zorientowanym do północy, i przedstawieniem arkuszy sąsiednich.”
Należy ponadto zwrócić uwagę, że wydane na podstawie art. 43 ust. 4 ustawy PB
rozporządzenie w sprawie opracowań g-k w bud w § 2 stanowi, że opracowania i czynności
geodezyjne, o których mowa w tym rozporządzeniu, wykonują podmioty posiadające
niezbędne uprawnienia zawodowe (…), zgodnie z art. 43 ustawy PGiK.
Przechodząc do szczegółowego odniesienia się do problematyki podniesionej przez
Pana w korespondencji z 22 września br., uprzejmie informuję, że pozyskano dodatkowe
informacje z Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Nowym
Tomyślu odnośnie złożonych przez Pana zamówień na udostępnienie materiałów zasobu kopii map zasadniczych.
W kontekście powyższego, mając na uwadze przywołane przepisy, w pierwszej kolejności
należy zauważyć, że kopii mapy zasadniczej pozyskanej w określonej dacie z państwowego
zasobu geodezyjnego nie można utożsamiać z „kopią aktualnej mapy zasadniczej”, a także
z „mapą do celów projektowych”.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia PZGiK , w powiatowej części państwowego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego gromadzone są mapy zasadnicze i tym samym stanowią
materiał tego zasobu. Zatem mogą być między innymi udostępniane różnym podmiotom
na ich wniosek w wyniku złożenia stosownego „zamówienia”.
Sposób i tryb udostępniania materiałów zasobu określają przepisy rozdziału 4
rozporządzenia PZGiK. W myśl przepisu zawartego w § 21 ust. 2 tego rozporządzenia
udostępniane kopie materiału zasobu, w tym kopie dokumentów, które wchodzą w skład
operatów technicznych wpisanych do ewidencji materiałów zasobu, opatruje się klauzulą,
której wzór określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
Taką właśnie klauzulą zostały opatrzone udostępnione Panu kopie mapy zasadniczej
wykonane z oryginałów znajdujących się w ewidencji zasobu. Należy w tym miejscu
nadmienić, że treść tej klauzuli w brzmieniu:
Poświadcza się zgodność niniejszej kopii z treścią materiału państwowego zasobu geodezyjnego i
kartograficznego
Organ prowadzący państwowy zasób geodezyjny
i kartograficzny
Nazwa materiału zasobu
Identyfikator ewidencyjny materiału zasobu
Data wykonania kopii
Imię, nazwisko i podpis osoby reprezentującej organ
nie stanowi o aktualności tych map.
Klauzula ta informuje, że kopia mapy została wydana przez uprawniony organ i poświadcza
zgodność treści kopii z treścią oryginału tej mapy w dacie jej wykonania przez
udostępniającego. Nie poświadcza natomiast, że niniejszy dokument został opracowany
w wyniku prac geodezyjnych i kartograficznych związanych z aktualizacją, których rezultaty
zawiera operat techniczny wpisany do ewidencji materiałów państwowego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego.
5
Dokumenty będące rezultatem geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych oraz wysokościowych,
a w szczególności mapy do celów prawnych, mapy do celów projektowych oraz mapy
zawierające wyniki geodezyjnej inwentaryzacji obiektów budowlanych, których kopie
są częścią składową operatów technicznych wpisanych do ewidencji materiałów zasobu,
opatruje się klauzulą, której wzór określa załącznik nr 5 do rozporządzenia PZGiK. Poniżej
wzór tej klauzuli:
WZÓR KLAUZULI, KTÓRĄ OPATRUJE SIĘ DOKUMENTY BĘDĄCE REZULTATEM
GEODEZYJNYCH POMIARÓW SYTUACYJNYCH ORAZ WYSOKOŚCIOWYCH
Poświadcza się, że niniejszy dokument został opracowany w wyniku prac geodezyjnych
i kartograficznych, których rezultaty zawiera operat techniczny wpisany do ewidencji materiałów
państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego
Organ prowadzący państwowy zasób geodezyjny
i kartograficzny
Identyfikator ewidencyjny materiału zasobu - operatu
technicznego
Data wpisania operatu technicznego do ewidencji
materiałów zasobu
Imię, nazwisko i podpis osoby reprezentującej organ
To właśnie tą klauzulą organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej, do którego przekazane
zostały zbiory danych lub inne materiały stanowiące wyniki prac geodezyjnych lub prac
kartograficznych, uwierzytelnia dokumenty opracowane na podstawie wykonanych prac
na potrzeby postępowań administracyjnych, postępowań sądowych lub czynności
cywilnoprawnych, jeżeli w sprawie tego uwierzytelnienia złożony został wniosek.
Uwierzytelnienie to polega między innymi na potwierdzeniu zgodności z dokumentacją
przekazaną przez wykonawcę pracy geodezyjnej lub pracy kartograficznej do państwowego
zasobu geodezyjnego i kartograficznego [art. 12b ust. 5 ustawy PGiK].
Odnosząc się do kwestii dodatkowej klauzuli (pieczątki), o treści: „Reprodukcja
wzbroniona”, którą organ prowadzących powiatowy zasób geodezyjny i kartograficzny
opatrzył kopie udostępnionych map zasadniczych, uprzejmie informuję, że nie znajduje
to uzasadnienia w obowiązujących przepisach.
W obecnym stanie prawnym zakres uprawnień nabywcy kopii materiałów zasobu określają
przepisy rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 9 lipca 2014 r. w sprawie
udostępniania materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, wydawania
licencji oraz wzoru Dokumentu Obliczenia Opłaty (Dz.U. z 2014 r., poz. 917). Między innymi
przepisy te określają sposób wydawania licencji oraz wzory licencji (odpowiednio do rodzaju
licencjobiorcy - załącznik nr 6 lub nr 7).
W treści licencji zostaje zawarte pouczenie w brzmieniu:
„Zgodnie z art. 48a ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne
(Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287, z późn. zm.) kto wykorzystuje materiały zasobu bez
wymaganej licencji lub niezgodnie z warunkami licencji lub udostępnia je wbrew
postanowieniom licencji osobom trzecim, podlega karze pieniężnej w wysokości
dziesięciokrotności opłaty za udostępnienie tych materiałów.”
Odnosząc się do kwestii dodatkowej klauzuli (pieczątki) o treści „NIEAKTUALNE”,
którą organ prowadzących powiatowy zasób geodezyjny i kartograficzny opatrzył kopie
6
udostępnionych map zasadniczych, uprzejmie informuję, że również nie znajduje
to uzasadnienia w obowiązujących przepisach.
Domniemuje się, że udostępniający, mając na uwadze „prawdopodobny cel”, dla którego
pozyskuje się przedmiotowy materiał zasobu, chciał w ten sposób zasygnalizować,
że udostępniona kopia mapy zasadniczej nie posiada waloru aktualności.
W uzupełniającej korespondencji (e-mail z 22 września br.) podniósł Pan kwestię
żądania przez organ prowadzący państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny dołączenia
do wniosku o wydanie wypisu „uproszczonego” z ewidencji gruntów i budynków
pełnomocnictwa oraz dowodu wniesienia opłaty skarbowej tytułem tego dokumentu.
Zasady udostępniania informacji zawartych w operacie ewidencyjnym regulują przepisy
ustawy PGiK, natomiast formę w jakiej są one udostępniane – przepisy rozporządzenia EGiB.
Zgodnie z art. 24 ust. 3 ustawy PGiK :
”3. Starosta udostępnia informacje zawarte w operacie ewidencyjnym w formie:
wypisów z rejestrów, kartotek i wykazów tego operatu;
wyrysów z mapy ewidencyjnej;
kopii dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych operatu ewidencyjnego;
plików komputerowych sformatowanych zgodnie z obowiązującym standardem wymiany
danych ewidencyjnych;
5) usług, o których mowa w art. 9 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji
przestrzennej.
4. Każdy, z zastrzeżeniem ust. 5, może żądać udostępnienia informacji zawartych
w operacie ewidencyjnym.
5. Starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane
podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, oraz wydaje wypisy z operatu
ewidencyjnego, zawierające takie dane, na żądanie:
1) właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami
lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;
2) organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji
publicznej, realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji
publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których
dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;
2a) (22) operatorów sieci w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju
usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 880, 1045, 1777 i 2281
oraz z 2016 r. poz. 903);
3) (23) innych podmiotów niż wymienione w pkt 1-2a, które mają interes prawny w tym
zakresie.”
1)
2)
3)
4)
Jak z powyższego wynika zasady regulujące udzielanie informacji z operatu
ewidencyjnego są uzależnione od rodzaju żądanych informacji, a konkretnie od tego,
czy mają one charakter podmiotowy, czy też charakter przedmiotowy. W pierwszym
wypadku udzielenie informacji podlega ograniczeniom przewidzianym w art. 24 ust. 5
w drugim przypadku, jak wynika z art. 24 ust. 4 udostępnienie informacji jest niczym
nieograniczone.
Ustawodawca, w zależności od zakresu informacji zawartych w wypisie z rejestru
gruntów, z rejestru budynków oraz z rejestru lokali, przepisami rozporządzenia EGiB
zdefiniował dwa rodzaje wypisów:
1) wypis zawierający informacje zawarte w tych rejestrach i dodatkowo informacje
określone w § 52 ust. 1 pkt 1-11 rozporządzenia EGiB (dla odróżnienia
od wymienionego poniżej można go określić mianem „pełny”),
7
/Zgodnie z § 52 ust. 7 rozporządzenia EGiB wypisy te organ opatruje klauzulą
o treści: "Dokument niniejszy jest przeznaczony do dokonywania wpisu w księdze
wieczystej"./
2) „wypis o niepełnej treści” - w którym zostają pominięte dane podmiotów
o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy PGiK (tj. dane dotyczące właścicieli,
władających na zasadach samoistnego posiadania, użytkowników wieczystych,
dzierżawców); nadawany jest im tytuł odpowiednio: "Wypis z rejestru gruntów
o niepełnej treści", "Wypis z rejestru budynków o niepełnej treści", "Wypis
z rejestru lokali o niepełnej treści".
W tym miejscu należy nadmienić że stosownie do treści art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia
1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922), za dane osobowe uważa
się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby
fizycznej. W świetle cytowanej definicji, za dane osobowe uznaje się zarówno takie
informacje, które pozwalają na określenie tożsamości konkretnej osoby, jak również takie,
które nie pozwalają na jej natychmiastową identyfikację, są jednakże przy pewnym nakładzie
kosztów, czasu lub działań wystarczające do jej ustalenia.
W ramach prowadzonych postępowań administracyjnych, Generalny Inspektor Ochrony
Danych Osobowych (GIODO) zajmował się kwestią statusu informacji dotyczącej
nieruchomości, jaką jest numer księgi wieczyste. W tej materii zostały również wydane
decyzje administracyjne, w których numerowi księgi wieczystej nadano przymiot danej
osobowej identyfikującej właściciela nieruchomości. Powyższa interpretacja została
potwierdzona w licznym, ugruntowanym już orzecznictwie sądów administracyjnych
(np. wyrok WSA w Krakowie z dnia 14 maja 2014 r. –II SA/Kr 126/14, wyrok
WS we Wrocławiu z dnia 2 grudnia 2010 r. – II SA/Wr 546/10, wyrok NSA z dnia
18 lutego2014 r. – I OSK 1839/12. Przykładowo, w wyroku WSA w Lublinie z dnia 4 lutego
2014 r. (sygn. Akt III SA/Lu 638/13), wskazano, iż „Za dane osobowe w rozumieniu ustawy
(o ochronie danych osobowych) należy uznać numer księgi wieczystej i zbiorów dokumentów,
skoro w księgach wieczystych i zbiorach są ujawniane podmioty będące właścicielami
nieruchomości, dla których księgi lub zbiory są prowadzone”. Skoro treść ksiąg wieczystych
i zbiorów dokumentów jest powszechnie dostępna to ujawnienie ich numerów pozwala
jednocześnie na ujawnienie danych osobowych wpisanych w tych księgach właścicieli
nieruchomości oraz danych osobowych właścicieli nieruchomości ujawnionych
w dokumentach złożonych do zbioru dokumentów.
Można zatem stwierdzić, że dane z ewidencji gruntów i budynków dotyczące numerów
księgi wieczystej i zbiorów dokumentów zawierają dane osobowe podmiotów, o których
mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 ustawy PGiK.
W piśmie GIODO z 10 października 2014 r. (sygn. DOLIS-035-2506/14), dotyczącym
zamieszczania numerów ksiąg wieczystych na stronie internetowej jednego z urzędów miasta,
znalazło się stwierdzenie: ”Numer księgi wieczystej jest zatem informacją, która posiada
charakter podmiotowo-przedmiotowy, która jednocześnie wypełnia ustawową definicję danej
osobowej i podlega ochronie przewidzianej ustawą o ochronie danych osobowych. Danymi
osobowymi są zarówno informacje o numerach ksiąg wieczystych prowadzonych
dla nieruchomości stanowiących własność osób fizycznych, jak i wszelkie dane zawarte
w treści ksiąg wieczystych dotyczące zidentyfikowanych lub możliwych do zidentyfikowania
osób fizycznych”.
W świetle powyższego należy stwierdzić, że ”wypis o niepełnej treści” to wypis,
w którym pominięto dane podmiotowe (tj. dane dotyczące właścicieli, władających
na zasadach samoistnego posiadania, użytkowników wieczystych, dzierżawców) i dane
podmiotowo-przedmiotowe (tj. numery ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów).
8
Zatem, wydanie „Wypisu z rejestru gruntów o niepełnej treści” nie podlega ograniczeniom
wynikającym z art. 24 ust. 5 ustawy PGiK. Każdy może otrzymać taki wypis uiszczając opłatę
wynikającą z Załącznika nr 1 do ustawy PGiK (w zależności od formy wypisu – odpowiednio
opłatę z Tabeli nr 11 z lp. 3 lub 4).
Z dniem 1 lipca 2016 r. weszły w życie przepisy (za wyjątkiem niektórych przepisów,
które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. i nie dotyczą kwestii tu omawianej) ustawy
z dnia 9 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci
telekomunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 903), którymi
dokonano także nowelizacji ustawy PGiK. W wyniku tej nowelizacji ustawodawca wprowadził
trzeci rodzaj wypisu z rejestru gruntów, a mianowicie „Uproszczony wypis z rejestru
gruntów” (patrz Załącznik do ustawy PGiK, Tabela nr 11, wiersz lp. 13). Ponadto w Tabeli
dodano wiersze o lp. 14-15, co poniżej:
13.
Uproszczony wypis
Działka
z rejestru gruntów
ewidencyjna
(bez adnotacji dotyczących
jakości danych ewidencyjnych
oraz klauzuli upoważniającej
do oznaczania nieruchomości
w księdze wieczystej na
podstawie tego dokumentu)
15,0 zł
1. LR przyjmuje wartość:
1) 1,0 - dla Ljr nie większej niż 1;
2) 0,8 - dla Ljr w przedziale 2-10;
14.
Wypis z wykazu działek
Działka
ewidencyjna
5,0 zł
3) 0,4 - dla Ljr powyżej 10.
15.
Wypis z wykazu podmiotów
Podmiot
(osoba lub
instytucja)
5,0 zł
2. PD i AJ przyjmują wartość
1,0.
Wypisu tego nie należy jednak utożsamiać z „Wypisem o niepełnej treści”.
„Uproszczony wypis z rejestru gruntu” jest dokumentem zawierającym opisowe
informacje o wybranych działkach ewidencyjnych, a także o podmiotach, które tymi
działkami władają; nie zawiera natomiast (jedynie) adnotacji dotyczących jakości danych
ewidencyjnych oraz klauzuli upoważniającej do oznaczania nieruchomości w księdze
wieczystej na podstawie tego dokumentu.
Wysokość opłaty za sporządzenie uproszczonego wypisu z rejestru ustala się na podstawie
postanowień zawartych w Tabeli nr 11 w wierszu lp. 13 Załącznika do ustawy PGiK.
Wypisy takie dedykowane są w głównej mierze inwestorom obiektów budowlanych,
a w szczególności inwestorom sieci uzbrojenia terenu (ten właśnie cel legł u podstaw
dokonanej nowelizacji postanowień zawartych w Tabeli nr 11 Załącznika do ustawy PGiK).
Skoro „Uproszczony wypis z rejestru gruntu” zawiera opisowe informacje
o podmiotach to wydanie go podlega ograniczeniom wynikającym z art. 24 ust. 5 ustawy PGiK.
Mogą je uzyskać podmioty wymienione w art. 24 ust. 5, pkt 1-3 (przy czym nie należy
utożsamiać interesu prawnego, o którym mowa w pkt 3, z interesem faktycznym).
Zatem, jeżeli o taki wypis wnioskuje podmiot spoza grup podmiotów wymienionych
w art. 24 ust. 5 pkt 1-3 może go uzyskać po przedłożeniu stosownego pełnomocnictwa.
Dokument, z którego wynika ustanowienie pełnomocnika i który składany jest w celu
potwierdzenia wyznaczenia pełnomocnika do działania w danej sprawie, objęty jest opłatą
9
skarbową na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie
skarbowej (Dz. U. z 2015 r., poz. 783, z późn. zm.).
10