dział viii budżety gospodarstw domowych chapter viii household

DZIAŁ VIII
BUDŻETY GOSPODARSTW
DOMOWYCH
CHAPTER VIII
Uwagi ogólne
General notes
HOUSEHOLD BUDGETS
1. Podstawowym źródłem informacji o warun-
1. The basic source of information regarding the
kach bytu ludności, tj. poziomie i strukturze dochodu
living conditions of the population, i.e., the level and
rozporządzalnego, wydatków, spożycia oraz wyposaże-
structure of available income, expenditures, consump-
niu gospodarstw domowych w przedmioty trwałego
użytkowania, jest reprezentacyjne badanie budżetów
gospodarstw domowych.
Badaniem objęte są wszystkie gospodarstwa domowe, z wyjątkiem zamieszkujących obiekty zbiorowego zakwaterowania oraz gospodarstw członków korpusu dyplomatycznego państw obcych. Gospodarstwa
domowe obywateli obcego państwa zamieszkujących w
tion as well as the furnishing of households with durable
goods, is a sample survey of household budgets.
In the survey there are included all the households, with the exception of those living in institutional
households as well as households of members of the
diplomatic corps of foreign countries. The households of
foreign citizens with permanent or long-lasting resi-
Polsce stale lub przez dłuższy czas i posługujących się
dence in Poland and using Polish language participate
językiem polskim biorą udział w badaniu.
in the survey.
Jednostką badania jest gospodarstwo domowe
The survey unit is a one- or a multi-person
jedno- lub wieloosobowe. Gospodarstwo domowe jed-
household. A one-person household is understood as
noosobowe stanowi osoba utrzymująca się samodziel-
an individual independently maintaining himself/herself,
nie, tzn. niełącząca swoich dochodów z dochodami in-
i.e., income is not combined with the income of others,
nych osób bez względu na to, czy mieszka sama, czy z
regardless of whether the individual lives alone or with
innymi osobami. Przez gospodarstwo domowe wieloo-
other persons. A multi-person household is understood
sobowe rozumie się zespół osób zamieszkujących ra-
as a group of people living together and maintaining
zem i wspólnie utrzymujących się.
themselves jointly.
Wyniki badania oparte są na oświadczeniach
Survey results are based on declarations made
osób biorących udział w badaniu budżetów gospo-
by persons participating in the survey of household
darstw domowych.
budgets.
W celu zachowania relacji między strukturą ba-
In order to maintain the relation between the
danej zbiorowości a strukturą społeczno-demograficzną
structure of the surveyed population and the socio-de-
zbiorowości generalnej, wyniki z badania budżetów go-
mographic structure of the total population, results ob-
spodarstw domowych za 2012 r. przeważone zostały
tained from the household budget survey for 2012 were
danymi o strukturze gospodarstw domowych według
weighted with the structure of households by number of
liczby osób i miejsca zamieszkania pochodzącymi z Na-
persons and class of locality coming from the Population
rodowego Spisu Ludności i Mieszkań 2011.
and Housing Census 2011.
2. Badanie budżetów gospodarstw domowych
prowadzone jest metodą rotacji miesięcznej w cyklu
kwartalnym, co oznacza, że w każdym miesiącu w badaniu uczestniczą inne gospodarstwa domowe, a po
kwartale w gospodarstwach domowych, które brały
udział w badaniu miesięcznym danego kwartału przeprowadzany jest wywiad dotyczący niektórych wydatków, m.in. na zakup przedmiotów trwałego użytkowania
2. The survey of household budgets is conducted
using the method of monthly rotation with a quarterly cycle, which means that, each month, different households
participate in the survey, and after each quarter an interview is conducted in households which participated in
the monthly survey of a given quarter concerning some
expenditures, i.e., on purchases of durable goods (a tel-
(telewizor, pralka, lodówka itp.), na opłatę za usługi (le-
evision set, washing machine, refrigerator, etc.), on pay-
karskie, stomatologiczne itp.) oraz wyposażenia gospo-
ments for services (medical, dental, etc.) as well as on
darstw domowych w przedmioty trwałego użytkowania.
furnishing the household with durable goods.
HOUSEHOLD BUDGETS
Badaniem objęto wszystkie gospodarstwa domowe
zamieszkałe w wylosowanych mieszkaniach, reprezentujące społeczno-ekonomiczne grupy ludności, tj. gospodarstwa domowe: pracowników, pracowników użytkujących
gospodarstwo rolne, rolników, pracujących na własny rachunek, emerytów, rencistów oraz utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (innych niż emerytura i renta).
3. Kategorie osób występujących w gospodarstwach domowych ustalone zostały na podstawie ich
głównego źródła utrzymania, czyli źródła przynoszącego największy dochód:
1) do osób pracujących zalicza się:
a) pracujących najemnie, dla których głównym źródłem utrzymania jest dochód z pracy najemnej,
niezależnie od rodzaju umowy zawartej z pracodawcą (umowa o pracę na czas nieokreślony lub
określony, mianowanie, powołanie, praca sezonowa, praca dorywcza, umowa o wykonanie
pracy nakładczej, umowa z agentem, umowa zlecenie, umowa ustna itd.),
b) pracujących w gospodarstwie indywidualnym w
rolnictwie (łącznie z pomagającymi członkami ich
rodzin), dla których głównym źródłem utrzymania
jest dochód z pracy w użytkowanym przez siebie
gospodarstwie indywidualnym w rolnictwie,
c) pracujących na własny rachunek (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin), dla których
głównym źródłem utrzymania jest prowadzenie
działalności gospodarczej (poza użytkowaniem
gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie) oraz
wykonywanie wolnego zawodu, a od 2005 r.
także członków spółdzielni produkcji rolniczej;
167
The survey included all households within randomly selected dwellings representing of socio-economic groups of the population, i.e., households of: employees, farmers, self-employed, retirees, pensioners
as well as households maintained from non-earned
sources (other than retirement pay and pensions).
3. The categories of persons comprising households were established on the basis of their main source
of maintenance, i.e., source deriving the greatest income:
1) employed persons include:
a) hired employees, for whom the main source of
maintenance is income from hired work, regardless of the type of contract concluded with the employer (a labour contract for a specified or unspecified period, postings, appointments, seasonal
work, odd jobs, outwork, contract with agent, commission contracts, verbal contracts, etc.),
b) employees on a private farm in agriculture (including contributing family workers), for whom
the main source of maintenance is income from
private farm work,
c) self-employed persons (including contributing
family workers), for whom the main source of
maintenance is conducting economic activity (excluding the use of a private farm in agriculture)
and practicing a learned profession as well as
members of agricultural production co-operatives
since 2005;
2) persons maintained from social benefits, for whom
2) osoby utrzymujące się ze świadczeń społecznych,
których głównym źródłem utrzymania jest m.in.:
emerytura, renta, zasiłek dla bezrobotnych i inne
świadczenia z Funduszu Pracy, świadczenia rodzinne, renta socjalna, świadczenia pieniężne i niepieniężne udzielane na podstawie ustawy o pomocy
społecznej, stypendia;
the main source of maintenance is i.a.: retirement
3) osoby pozostające na utrzymaniu (bez własnego źródła
utrzymania) utrzymywane przez inne osoby będące
członkami tego samego gospodarstwa domowego.
3) dependents (without their own source of mainte-
4. Dochód rozporządzalny obejmuje bieżące
dochody pieniężne i niepieniężne (w tym wartość spożycia naturalnego, tj. wartość towarów i usług konsumpcyjnych pobranych na potrzeby gospodarstwa domowego z działalności gospodarczej na własny rachunek rolniczej i pozarolniczej oraz wartość towarów i usług
otrzymanych bezpłatnie), bez zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych płaconych z tytułu dochodów (z pracy najemnej, ze świadczeń społecznych - z
ubezpieczeń społecznych, pozostałych świadczeń społecznych), bez składek na obowiązkowe ubezpieczenie
społeczne płacone przez ubezpieczonego pracownika
oraz bez podatków płaconych przez osoby pracujące na
własny rachunek.
pay, pension, unemployment benefit and other benefits from the Labour Fund, family allowances, social
pension, monetary and non-monetary assistance
provided on the basis of the Law on Social Assistance, scholarships;
nance) maintained by other persons being members
of the same household.
4. Available income includes current monetary
and non-monetary income (including the value of own
consumption, i.e., consumer goods and services acquired for household needs from self-employed agricultural or non-agricultural economic activity as well as the
value of goods and services received free of charge),
excluding prepayments on personal income tax paid
from income (from hired labour, from social benefits –
from social security benefits, other social benefits) excluding contributions to obligatory social security paid by
the insured employee as well as excluding taxes paid by
self-employed persons.
168
BUDŻETY GOSPODARSTW DOMOWYCH
W skład dochodu rozporządzalnego wchodzą:
Available income comprises:
1) dochód z pracy najemnej - uzyskany we wszystkich
1) income from hired work – obtained in all workplaces
miejscach pracy danego członka gospodarstwa do-
by the given household member, regardless of the
mowego, niezależnie od długości trwania okresu
pracy i rodzaju umowy o pracę - który obejmuje
wszystkie dochody uzyskiwane z tytułu pracy najem-
length of time worked or the type of labour agreement – which includes all income obtained from
nej, w tym: wynagrodzenia, wypłaty niezaliczone do
hired work, including: wages and salaries, payments
wynagrodzeń (np. dodatek za rozłąkę, ekwiwalent
not included in wages and salaries (e.g., severance
pieniężny za używanie własnej odzieży zamiast ro-
pay, the monetary equivalent for the use of personal
boczej, kwoty uzyskane z zakładowego funduszu
rather than company clothing, sums received from a
świadczeń socjalnych), zasiłki chorobowe (pobrane
company social benefit fund), sick benefits (taken
w czasie trwania stosunku pracy), wyrównawcze,
during the period of employment), compensatory
opiekuńcze, dochody w formie niepieniężnej (opła-
and care benefits, income in a non-monetary form
cone przez pracodawcę);
2) dochód z gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie, który stanowi różnicę między wartością produk-
(paid by the employer);
2) income from a private farm in agriculture, which ac-
cji rolniczej (łącznie ze spożyciem naturalnym) a po-
counts for the difference in the value of agricultural
niesionymi na nią bieżącymi nakładami (tj. zakup
production (including own consumption) and current
produktów i usług, wynagrodzenia i składki na obo-
expenditures borne on it (i.e., the purchase of prod-
wiązkowe ubezpieczenie społeczne pracowników
ucts and services, wages and salaries as well as
najemnych). Dochód ten jest pomniejszony o po-
contributions to compulsory social security of hired
datki związane z prowadzeniem gospodarstwa indy-
employees). This income is reduced by taxes con-
widualnego w rolnictwie oraz od 2004 r. powięk-
nected with tending a private farm in agriculture and
szony o dopłaty dla rolnictwa;
3) dochód z pracy na własny rachunek, który stanowi
część dochodu uzyskanego z prowadzonej działal-
since 2004 increased by subsidies for agriculture;
3) income from self-employment, which accounts for a
ności gospodarczej na własny rachunek (poza go-
portion of income obtained from conducting self-em-
spodarstwem indywidualnym w rolnictwie) oraz do-
ployed economic activity (excluding a private farm in
chód z wykonywania wolnego zawodu, jaki został
agriculture) and income from practising a learned
przeznaczony na pozyskanie towarów i usług kon-
profession, that was spent on consumer goods and
sumpcyjnych na potrzeby gospodarstwa domowego
services for household needs as well as for invest-
oraz na inwestycje o charakterze mieszkaniowym
ments with a residential character (purchasing,
(zakup, budowa, remont lub modernizacja mieszka-
building, renovating or modernizing a dwelling or
nia lub domu mieszkalnego);
4) dochód z własności (odsetki, udziały w zyskach
przedsiębiorstw, w tym dywidendy) oraz dochody z
house);
4) income from property (interest, shares in company
wynajmu nieruchomości (dochód netto, czyli przy-
profits, including dividends) and income from rental
chody minus nakłady i ewentualnie podatki, pocho-
of real-estate (net income i.e. revenues minus in-
dzący z wynajmu lokali mieszkalnych, garaży i in-
vestment and taxes, from rental of dwellings, gar-
nych budynków niezwiązanych z prowadzoną dzia-
ages and other buildings not connected with con-
łalnością gospodarczą oraz ziemi);
ducting economic activity and from land leasing);
5) dochód ze świadczeń społecznych, który obejmuje
5) income from social benefits, which includes, i.a.: re-
m.in. emerytury i renty, zasiłki z ubezpieczeń spo-
tirement pay and pensions, social security benefits
łecznych i pozostałych świadczeń społecznych;
6) pozostały dochód, który obejmuje m.in. dary od osób
prywatnych (w tym alimenty), odszkodowania z ty-
and other social benefits;
6) other income, which includes, i.a.: gifts from private
tułu ubezpieczeń w instytucjach ubezpieczenio-
persons (of which alimony), insurance indemnities,
wych, wygrane w grach hazardowych i loteryjnych.
winnings from games of chance and lotteries.
Dochód rozporządzalny przeznaczony jest na
wydatki oraz przyrost oszczędności.
Available income is designated for expenditures
as well as for an increase in savings.
HOUSEHOLD BUDGETS
169
Dochód do dyspozycji jest to dochód rozporzą-
Disposable income is understood as available
dzalny pomniejszony o pozostałe wydatki. Dochód do
income reduced by other expenditures. Disposable in-
dyspozycji przeznaczony jest na wydatki na towary i
come is designated for consumer goods and services as
usługi konsumpcyjne oraz przyrost oszczędności.
well as for an increase in savings.
5. Wydatki obejmują wydatki na towary i usługi
konsumpcyjne oraz pozostałe wydatki.
Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne
5. Expenditures include expenditures on consumer goods and services as well as other expenditures.
przeznaczone są na zaspokojenie potrzeb gospodar-
Expenditures on consumer goods and ser-
stwa domowego. Obejmują wydatki na towary i usługi
vices are designated for meeting household needs.
zakupione za gotówkę, również przy użyciu karty płatni-
They include expenditures on goods and services pur-
czej lub kredytowej i na kredyt, wartość artykułów otrzy-
chased for cash, with the use of cash or a credit card
manych bezpłatnie oraz wartość spożycia naturalnego.
and on credit, the value of articles received free of
Towary konsumpcyjne obejmują dobra nietrwałego
charge as well as the value of own consumption. Con-
użytkowania (np. żywność, napoje, artykuły farmaceu-
sumer goods include non-durable goods (e.g., food,
tyczne), półtrwałego użytkowania (np. odzież, książki,
beverages, pharmaceutical products), semi-durable
zabawki) i trwałego użytkowania (np. samochody, pralki,
goods (e.g., clothing, books, toys) and durable goods
lodówki, telewizory).
(e.g., cars, washing machines, refrigerators, television
Pozostałe wydatki obejmują m.in. kwoty prze-
sets).
kazane innym gospodarstwom domowym i instytucjom
Other expenditures include, i.a.: amounts trans-
niekomercyjnym, w tym dary, koszty zakwaterowania
ferred to other households and non-commercial institu-
młodzieży i studentów uczących się poza domem, ali-
tions, including gifts, boarding costs of youth and stu-
menty od osób prywatnych, niektóre podatki, np.: od
dents studying away from home, private alimony, some
nieruchomości, od spadków i darowizn, od dochodów z
taxes, e.g.: on real estate, inheritance and donations,
własności, z wynajmu i sprzedaży nieruchomości oraz
income from property as well as renting and selling real
straty pieniężne.
estate and monetary losses.
Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne zagrego-
Expenditures on consumer goods and services
wano zgodnie z obowiązującą na lata 2009–2012 no-
were aggregated in accordance with the nomenclature
menklaturą Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego we-
adopted for the years 2009–2012 on the basis of the
dług Celu do Badania Budżetów Gospodarstw Domo-
Classification of Individual Consumption by Purpose for
wych (COICOP/HBS).
the Household Budget Survey (COICOP/HBS).
6. Spożycie artykułów żywnościowych (w ujęciu
6. Consumption of foodstuffs (in terms of quan-
ilościowym) w gospodarstwach domowych obejmuje ar-
tity) in households includes articles purchased for cash,
tykuły zakupione za gotówkę, również przy użyciu karty
with the use of cash or a credit card and on credit, re-
płatniczej lub kredytowej i na kredyt, otrzymywane nie-
ceived gratis as well as taken from a private farm in ag-
odpłatnie oraz pobrane z gospodarstwa indywidualnego
riculture or from conducted self-employed economic ac-
w rolnictwie bądź z prowadzonej działalności gospodar-
tivity (own consumption); excluding consumption in ca-
czej na własny rachunek (spożycie naturalne); bez spo-
tering establishments.
życia w placówkach gastronomicznych.
7. Risk of poverty – a household and thus all its
7. Zagrożenie ubóstwem – gospodarstwo do-
members have been regarded as poor if the expenditure
mowe (a w tym samym wszystkie osoby wchodzące w
level (including the value of products received free of
jego skład) zostało uznane za ubogie, jeżeli jego poziom
charge as well as the value of own consumption) was
170
BUDŻETY GOSPODARSTW DOMOWYCH
wydatków (obejmujących także wartość artykułów otrzy-
below the adopted poverty threshold. In order to elimi-
manych bezpłatnie oraz wartość spożycia naturalnego)
nate the effect of the socio-demographic composition of
był niższy od wartości przyjętej za granicę ubóstwa. Dla
household on the maintenance costs, the so-called
wyeliminowania wpływu, jaki na koszty utrzymania
gospodarstw domowych wywiera ich skład społecznodemograficzny, zarówno przy obliczaniu poziomu wydatków w gospodarstwach domowych jak i ustalaniu
granic ubóstwa (relatywnego oraz minimum egzysten-
original OECD equivalence scale has been used for
the calculation of the households_ expenditure level and
determination of poverty thresholds (relative and subsistence minimum). According to this scale, weight 1 is
cji), zastosowano tak zwaną oryginalną skalą ekwiwa-
attributed to the first person in the household at the age
lentności OECD. Według tej skali wagę 1 przypisuje się
of 14 and over, weight 0,7 – to any other person at that
pierwszej osobie w gospodarstwie domowym w wieku
age and weight 0,5 – to every child under 14. And thus,
14 lat i więcej, wagę 0,7 – każdej następnej osobie w
for instance, the relative poverty threshold for a 4-per-
tym wieku oraz wagę 0,5 – każdemu dziecku w wieku
son household consisting of two adult persons and two
poniżej 14 lat. Oznacza to np., że granica ubóstwa rela-
children is 2,7 times as high as that for a 1-person
tywnego dla gospodarstwa 4-osobowego złożonego z
household.
dwóch osób dorosłych i dwójki dzieci jest 2,7 razy wyżRelative poverty threshold is 50% of the mean
sza niż dla gospodarstwa 1-osobowego.
Relatywna granica ubóstwa to 50% średnich
miesięcznych
wydatków
ustalonych
na
poziomie
wszystkich gospodarstw domowych z uwzględnieniem
monthly expenditure determined at the level of all
households estimated with the use of the so-called original OECD equivalence scale. The poverty lines are es-
tzw. oryginalnej skali ekwiwalentności OECD. Granice
timated quarterly; In the fourth quarter of 2010 the rela-
ubóstwa szacowane są dla poszczególnych kwartałów;
tive poverty threshold was 668 zl for 1-person house-
w IV kwartale 2010 r. relatywna granica ubóstwa wyno-
hold and 1802 zl for 4-person households (2 adults + 2
siła dla gospodarstw 1-osobowych 668 zł, a 4-osobo-
children under 14), in the fourth quarter of 2012 the
wych (2 osoby dorosłe + 2 dzieci poniżej 14 lat) – 1802
threshold was 693 zl for 1-person household and 1871
zł, w IV kwartale 2012 r. było to 693 zł dla gospodarstw
zl for multi-person household, while in the fourth quarter
jednoosobowych oraz 1871 zł dla gospodarstw wieloo-
of 2013: 706 zl and 1906 zl, respectively.
sobowych, natomiast w IV kwartale 2013 r. progi te wynosiły odpowiednio: 706 zł oraz 1906 zł.
„Ustawowa” granica ubóstwa to kwota, która
zgodnie z obowiązującą ustawą o pomocy społecznej
„Legal” poverty threshold is the amount which,
according to the Law Social Assistance (uniform text in
Journal of Laws 2008 No. 115, item 728 with later
(tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 115 poz. 728 z póź-
amendments), provides eligibility, for a monetary benefit
niejszymi zmianami) uprawnia do ubiegania się o przy-
from social assistance. Since 2010 till third quarter of
znanie świadczenia pieniężnego z systemu pomocy
2012 the line remained at the same level of 477 zl for 1-
społecznej. Od 2010 r. do III kwartału 2012 r. obowiązy-
person household and 351 zl per 1 person for multi-per-
wały takie same kwoty progowe – 477 zł dla gospo-
son households. Since fourth quarter of 2012, the line
darstw 1-osobowych oraz 351 zł na 1 osobę dla gospo-
was changed to: 542 zl and 456 zl, respectively.
darstw wieloosobowych. Natomiast od IV kwartału
2012 r. kwoty te zostały ustalone na poziomie odpowiednio: 542 zł oraz 456 zł.
HOUSEHOLD BUDGETS
171
Minimum egzystencji, uznane za granicę ubó-
The subsistence minimum, regarded as the ex-
stwa skrajnego, wyznacza poziom zaspokojenia po-
treme poverty threshold sets the level of the satisfaction
trzeb, poniżej którego występuje biologiczne zagrożenie
of needs below which the biological existence or psy-
życia oraz rozwoju psychofizycznego człowieka. Przy
chophysical human development. The starting point
ustalaniu granic ubóstwa skrajnego przyjmuje się po-
adopted for determination of the extreme threshold is
ziom minimum egzystencji obliczany przez Instytut
subsistence minimum estimated by the Institute of La-
Pracy i Spraw Socjalnych dla 1-osobowego gospodar-
bour and Social Studies for the 1-person employees’
stwa pracowniczego. Granice ubóstwa szacowane są
household. Poverty thresholds are estimated quarterly;
dla poszczególnych kwartałów; w IV kwartale 2010 r.
in the fourth quarter of 2010 the extreme poverty thresh-
granica ubóstwa skrajnego wynosiła dla gospodarstw 1osobowych 466 zł, 4-osobowych (2 osoby dorosłe + 2
dzieci poniżej 14 lat) – 1257 zł, w IV kwartale 2012 r.
było to 519 zł dla gospodarstw jednoosobowych oraz
1401 zł dla gospodarstw wieloosobowych, natomiast w
IV kwartale 2013 r. progi te wyniosły odpowiednio: 551
zł oraz 1486 zł.
8. Dane opracowane na podstawie wyników reprezentacyjnego badania budżetów gospodarstw domowych mogą różnić się od wielkości „makro” prezentowanych w dziale „Rachunki regionalne”.
old was 466 zl for 1-person households and 1257 zl for
4-person households (2 adults + children under 14), in
the fourth quarter of 2012 the threshold was 519 zl for
1-person household and 1401 zl for multi-person household, while in the fourth quarter of 2013: 551 zl and 1486
zl, respectively.
8. Data compiled on the basis of the results of the sample survey of household budgets can differ from the
„macro” data presented in the chapter „Regional accounts”.
BUDŻETY GOSPODARSTW DOMOWYCH
172
TABL. 1(97). GOSPODARSTWA DOMOWE
HOUSEHOLDS
WYSZCZEGÓLNIENIE
2005
2010
2012
2013
SPECIFICATION
Gospodarstwa domowe objęte
badaniem .....................................
899
963
966
985
Households included in the survey
Przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowym ......................
3,00
2,86
2,71
2,76
Average number of persons in
a household
w tym:
of which:
pracujących ..................................
1,02
1,09
1,00
1,03
employed
pobierających świadczenia
społecznea .................................
0,92
0,81
0,90
0,85
receiving social benefitsa
w tym emeryturę lub rentę ......
0,70
0,65
0,75
0,68
pozostających na utrzymaniu .......
1,00
0,88
0,77
0,79
of which retirement pay
or pension
dependents
a W 2005 r. – pobierających świadczenia z ubezpieczeń społecznych i pomocy społecznej.
a In 2005 – receiving social security benefits and social assistance benefits.
TABL. 2(98). PRZECIĘTNY MIESIĘCZNY DOCHÓD ROZPORZĄDZALNY NA 1 OSOBĘ W GOSPODARSTWACH
DOMOWYCH
AVERAGE MONTHLY PER CAPITA AVAILABLE INCOME OF HOUSEHOLDS
2005
2010
2012
2013
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION
w zł
in zl
Dochód rozporządzalny ................
691,25
1162,77
1231,16
1238,06 Available income
w tym dochód do dyspozycji
657,11
1116,44
1181,08
1196,55
w tym:
of which disposable income
of which:
z pracy najemnej ........................
317,18
633,30
630,97
641,66
from hired work
z pracy na własny rachunek .......
65,62a
118,98
107,22b
100,19c
from self-employment
ze świadczeń społecznychd ........
274,22
342,01
416,78
333,49
from social benefitsd
a–c Błąd względny szacunków przekracza 10% i wynosi: a —16,15%, b — 28,79%, c -15,97%. d W 2005 r. – ze świadczeń z ubezpieczeń
społecznych i pomocy społecznej.
a–c Relative error of estimate exceeds 10% and equals: a —16,15%, b — 28,79%, c -15,97%. d In 2005 – from social benefits and social
welfare.
HOUSEHOLD BUDGETS
173
TABL. 3(99). PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYDATKI NA 1 OSOBĘ W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
AVERAGE MONTHLY PER CAPITA EXPENDITURES OF HOUSEHOLDS
2005
2010
2012
2013
WYSZCZEGÓLNIENIE
SPECIFICATION
w zł
in zl
Wydatki ogółem ..................................
717,48
981,82 1006,52 1005,29a Total expenditures
w tym towary i usługi konsumpcyjneb 683,34
of which consumer goods and services b
935,50
956,44
963,79
w tym:
of which:
żywność i napoje bezalkoholowe ..
195,69
247,71
275,19
270,76
food and non-alcoholic beverages
napoje alkoholowe i wyroby
tytoniowe ...................................
19,56
33,94
30,93
27,62
alcoholic beverages and Tobacco
odzież i obuwie .............................
34,58
54,19
43,18
46,71
clothing and footwear
użytkowanie mieszkania i nośniki
housing, water, electricity, gas and
143,68
199,57
203,65
219,00
energii ........................................
other fuels
furnishings, household equipment
wyposażenie mieszkania i prowaand routine maintenance of the
dzenie gospodarstwa domowego
30,07
47,84
43,41
47,83
house
zdrowie .........................................
34,11
43,61
50,03
47,12
health
w tym artykuły farmaceutyczne
x
27,17
31,72
31,41
of which pharmaceutical products
transport .......................................
75,70
73,41
84,66
92,84
transport
c
łączność .....................................
communicationc
36,45
43,44
40,65
52,54
rekreacja i kultura d .......................
recreation and cultured
46,49
82,14
81,41
57,82
edukacja e .....................................
8,02f
7,8g
6,78h
educatione
10,70
27,36k
21,45l
13,07j
23,24
restauracje i hotele .......................
restaurants and hotels
inne towary i usługi .......................
38,75
60,31
50,44
55,43
miscellaneous goods and services
w tym higiena osobista .............
x
31,23
27,44
27,55
of which personal hygiene
a Od 2013 r. łącznie z wydatkami na ubezpieczenia na życie. b Łącznie z kieszonkowym nieuwzględnionym w podziale według rodzajów
wydatków. c W 2013 r. łącznie z wydatkami na usługi internetowe. d W 2013 r. bez wydatków na usługi internetowe. e Łącznie z wychowaniem
przedszkolnym. f, g, h, j. k, l Błąd względny szacunków przekracza 10% i wynosi: f — 11,96%, g — 15,73%, h — 21,01, j — 18,35%,
k — 13,06%, l — 13,50%.
a From 2013, including expenditures on life insurance. b Including pocket money not considered in items by types of expenditures. c In
2013 including expenditures for Internet services. d In 2013 excluding expenditures for Internet services. e Including pre-school education. f, g,
h, j. k, l Relative error of estimate exceeds 10% and equals: f — 11,96%, g — 15,73%, h — 21,01, j — 18,35%, k — 13,06%, l — 13,50%.
TABL. 4(100). PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE SPOŻYCIE NIEKTÓRYCH ARTYKUŁÓW ŻYWNOŚCIOWYCH
NA 1 OSOBĘ W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
AVERAGE MONTHLY PER CAPITA CONSUMPTION OF SELECTED FOODSTUFFS OF HOUSEHOLDS
WYSZCZEGÓLNIENIE
2005
2010
2012
2013
SPECIFICATION
Pieczywo i produkty zbożowea w kg ...........
8,52
6,78
6,62
6,33 Bread and cerealsa in kg
w tym pieczywob ....................................
of which breadb
5,91
4,46
4,23
3,91
Mięsoc w kg ..............................................
5,58
5,96
6,17
6,09 Meatc in kg
w tym wędliny i pozostałe przetwory
of which processed meat and other
mięsned ...............................................
meat preparationsd
x
2,58
2,66
2,27
e
Ryby i owoce morza w kg ........................
0,49
0,48
0,45
0,35 Fishand seafoode in kg
Mlekof w l .................................................
4,70
3,77
3,67
3,74 Milkf in l
Jogurty w kg ............................................
x
0,58
0,52
0,52 Yoghurt in kg
Seryg w kg ................................................
Cheeseg in kg
0,82
0,98
0,95
0,82
Jaja w szt. ................................................
15,54
11,81
12,84
11,91
Eggs in pieces
Oleje i tłuszczeh w kg ...............................
Oils and fatsh in kg
1,65
1,47
1,48
1,38
w tym masło ..........................................
x
0,26
0,23
0,23
of which butter
Owocei w kg ............................................
Fruiti in kg
4,07
3,40
3,82
3,50
Warzywa w kg .........................................
14,67
10,29
10,33
9,12
Vegetables in kg
w tym ziemniaki ....................................
x
4,97
4,58
3,86
of which potatoes
Cukier w kg ..............................................
1,57
1,25
1,28
1,17
Sugar in kg
Kawa, herbata, kakao w kg .......................
x
0,30
0,29
0,28
Coffee, tea, cocoa in kg
Wody mineralne i źródlane w l ..................
x
3,80
3,90
4,13
Mineral or spring waters in l
Soki owocowe i warzywne oraz owocowoFruit and vegetable juices and fruitwarzywne w l .........................................
x
x
x
0,79
vegetable in l
a W 2013 r. bez mąki ziemniaczanej. b W 2013 r. bez pieczywa chrupkiego, tostowego i cukierniczego. c W 2013 r. łącznie z boczkiem surowym (ujmowanym do 2012 r. w pozycji „Oleje i tłuszcze”). d W 2013 r. bez przetworów podrobowych. e Do 2012 r. określane jako „Ryby”; bez
marynat, przetworów ze zwierząt morskich i słodkowodnych, wyrobów garmażeryjnych i panierowanych oraz w 2013 r. bez konserw rybnych.
f Bez zagęszczonego i w proszku. g W 2013 r. bez serków słodkich. h W 2013 r. bez boczku surowego. i Łącznie z nasionami i pestkami
jadalnymi.
a In 2013 excluding potato flour. b In 2013 excluding crisp bread, toasted bread and confectionery. c In 2013 including raw bacon (until
2012, included in position “Oils and fats”). d In 2013 excluding offal preparations. e Until 2012 defined as „Fish”; excluding pickles, processed
sea and fresh-water food and fish, ready-to-serve foods including coated food products as well as in 2013 excluding canned fish. f Excluding
condensed and powdered milk. g In 2013 excluding sweet cottage cheese. h In 2013 excluding raw bacon. i Including seeds and edible kernel.
174
BUDŻETY GOSPODARSTW DOMOWYCH
TABL. 5(101). GOSPODARSTWA DOMOWE WYPOSAŻONE W NIEKTÓRE PRZEDMIOTY TRWAŁEGO
UŻYTKOWANIAa
HOUSEHOLDS EQUIPPED WITH SELECTED DURABLE GOODS a
2005
WYSZCZEGÓLNIENIE
2010
2012
2013
w % ogółu gospodarstw domowych
in % of total households
SPECIFICATION
Chłodziarka .....................................
97,7
99,0
98,6
98,3
Zamrażarka ....................................
36,6
38,1
29,0
23,7
Freezer
Automat pralniczy ...........................
80,3
90,2
94,0
98,5
Automatic washing machine
Zmywarka do naczyń ......................
5,4
19,1
19,5
23,9
Dishwasher
Kuchenka mikrofalowa ....................
40,8
61,9
58,1
62,5
Microwave oven
Samochód osobowy .......................
46,7
61,0
56,0
59,6
Odtwarzacz płyt kompaktowych .......
x
15,2
9,1
x
Refrigerator
Passenger car
Compact disc player
Zestaw do odbioru, rejestracji
i odtwarzania dźwięku (wieża) .....
44,7
40,2
33,7
30,9
Hi-fi stereo music system
Odbiornik telewizyjny ......................
97,9
99,6
99,2
99,0
Television set
Odtwarzacz DVD ............................
x
50,3
46,5
42,8
DVD player
Telefon komórkowy .........................
62,2
89,1
91,7
94,6
Mobile phone
Magnetowid, odtwarzacz wideo ......
38,3
22,6
x
x
Zestaw kina domowego ..................
x
19,8
15,8
18,6
Home theatre system
Urządzenie do odbioru telewizji
satelitarnej lub kablowej ...............
58,6
78,1
75,1
72,4
Satellite or cable television
equipment
Videorecorder, video player
Aparat fotograficzny cyfrowy ...........
x
47,9
44,6
47,0
Digital camera
Komputer osobisty ..........................
39,9
66,7
64,1
68,1
Personal computer
w tym z dostępem do Internetu ....
24,5
59,9
59,7
65,9
w tym z dostępem szerokopasmowym ...............................
x
37,6
49,9
53,6
Drukarka .........................................
x
36,6
33,2
29,4
w tym drukarka wielofunkcyjna .....
x
x
18,6
19,7
of which with access to the Internet
of which broadband access
Printer
of which multifunction printer
a Opracowano na podstawie stanu w końcu poszczególnych kwartałów.
a Compiled on the basis of data at the end of individual quarters.
TABL. 6(102). WSKAŹNIKI ZAGROŻENIA UBÓSTWEM W GOSPODARSTWACH DOMOWYCHa
AT-RISK OF POVERTY RATES IN HOUSEHOLDSa
WYSZCZEGÓLNIENIE
2005
2010
2012
2013
SPECIFICATION
Persons – in % of total persons in
households – with expenditures
below:
Osoby – w % ogółu osób w gospodarstwach – o wydatkach poniżej:
relatywnej granicy ubóstwa .............
14,7
15,9
13,3
15,0
relative poverty threshold
„ustawowej” granicy ubóstwa ..........
14,6
4,8
5,0
12,2
“legal” poverty threshold
minimum egzystencji ......................
8,8
3,9
4,9
6,4
a Patrz uwagi ogólne, ust. 7 na str. 169.
a See general notes, item 7 on page 169.
subsistence minimum