zanieczyszczenie powietrza

ZANIECZYSZCZENIE
POWIETRZA
Co dziesiąty zgon w państwach Grupy Wyszehradzkiej może mieć bezpośredni związek
zanieczyszczeniem powietrza, spowodowanym m.in. wysokim stężeniem pyłów zawieszonych
(PM). Średnie roczne stężenie pyłów zawieszonych (PM) w Polsce osiąga prawie 25 µg/m3,
czyli wyznaczoną przez UE normę. Oznacza to, że w sezonie grzewczym koncentracja pyłów
w miastach może być kilkukrotnie wyższa.
POLSKA
CZECHY
ZUŻYCIE WĘGLA
Udział węgla w zużyciu energii
w gospodarstwach domowych
33,6%
9,1%
24,5
20,4
115
95
WĘGRY
2,3%
SŁOWACJA
AUSTRIA
FINLANDIA
1,0%
0,4%
0,1%
17,3
17,2
17,0
6,6
101
109
JAKOŚĆ POWIETRZA
Roczne średnie stężenie pyłów
zawieszonych w miastach (µg/m3)
Wartość graniczna: 25 µg/m3
ŚMIERTELNOŚĆ
Liczba zgonów na 1000 mieszkańców
bezpośrednio związana z PM2,5
77
37
Komentarz: dane z 2013 r. Źródło: Eurostat
PYŁY zawieszone w powietrzu bardzo małe czątki o wielkości od 2 do 10 mikronów,
ZAWIESZONE które mogą mieć postać ciekłą lub stałą. Ich głównym źródłem jest sadza
powstała w wyniku niekompletnego spalania w silnikach wysokoprężnych
oraz spalania węgla, drewna lub odpadów.
Na zlecenie E3G –
Third Generation Environmentalism
Partnerzy: Energiaklub Climate Policy Institute & Applied Communications (HU) |
Centre for Transport and Energy (CZ) | Glopolis (CZ) | Polski Klub Ekologiczny
Okręg Mazowiecki (PL)
PM2,5
Najbardziej niebezpieczny rodzaj pyłów zawieszonych. Jego średnica
wynosi mniej niż 2,5 mikrona (µm – 1 milionowa metra). Podczas
wdychania cząstki poniżej 10 µm dostają się poniżej gardła, mniejsze niż 4 µm
dostają się do płuc, a te poniżej 2,5 µm pozostają w nich.
Infografika:
ZUŻYCIE ENERGII PRZEZ
GOSPODARSTWA DOMOWE
Istnieją zasadnicze różnice w zużyciu energii przez gospodarstwa domowe
w krajach V4. W Polsce głównym jej źródłem jest nadal węgiel. Na Węgrzech
i w Słowacji ponad połowa zużywanej energii pochodzi z gazu ziemnego.
W Austrii największy udział w produkcji energii mają źródła odnawialne.
53%
TRZY NAJWAŻNIEJSZE PALIWA W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
(udział w końcowym zużyciu energii)
29%
21%
36%
28%
27%
FINLANDIA
AUSTRIA
SŁOWACJA
18%
22%
34%
21%
31%
22%
25%
CZECHY
52%
21%
20%
ZUŻYCIE ENERGII NA MIESZKAŃCA
W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH
(tona oleju ekwiwalentnego/rok)
POLSKA
17%
WĘGRY
14%
Węgiel
Ogrzewanie sieciowe
Gaz ziemny
y
Prąd
0, 3 6
0, 4 5
0,5 0
0, 5 4
0, 6 5
0, 9 3
SŁOWACJA
WĘGRY
POLSKA
CZECHY
AUSTRIA
FINLANDIA
OZE
Komentarz: dane z 2014 r. Źródło: Eurostat
Na zlecenie E3G –
Third Generation Environmentalism
Partnerzy: Energiaklub Climate Policy Institute & Applied Communications (HU) |
Centre for Transport and Energy (CZ) | Glopolis (CZ) | Polski Klub Ekologiczny
Okręg Mazowiecki (PL)
Infografika:
ENERGOCHŁONNOŚĆ
W Czechach zużywa się prawie trzy razy więcej energii
na jednostkę PKB aniżeli w Austrii. Najniższy wskaźnik
energochłonności w krajach V4 mają Węgry, ale i tak jest
on znacznie wyższy niż średnia w UE.
249%
249%
ILE ENERGII ZUŻYWA
SIĘ NA JEDNOSTKĘ
234%
PKB
234%
PKB W PORÓWNANIU
207%
ZE ŚREDNIĄ UE?
177%
207%
146%
177%
146%
100%
100%
87%
87%
Energia zużyta do
wyprodukowania PKB
o wartości 1 miliona euro
354
(tona oleju ekwiwalentnego)
354
CZECHY
LENGYELORSZÁG
Na zlecenie E3G –
Third Generation Environmentalism
332
332
294
251
207
142
124
SŁOWACJA
POLSKA
WĘGRY
FINLANDIA
UE28
AUSTRIA
LENGYELORSZÁG
LENGYELORSZÁG
LENGYELORSZÁG LENGYELORSZÁG
Partnerzy: Energiaklub Climate Policy Institute & Applied Communications (HU) |
Centre for Transport and Energy (CZ) | Glopolis (CZ) | Polski Klub Ekologiczny
Okręg Mazowiecki (PL)
EU-ÁTLAG Komentarz: dane zAUSZTRIA
2013 r. Źródło: Eurostat
Infografika:
ENERGIA
ODNAWIALNA
Na tle pozostałych państw w regonie Austria wyróżnia się pod względem wykorzystania OZE, szczególnie
jeżeli chodzi o wytwarzanie prądu. Niestety udział OZE w całkowitym zużyciu energii w państwach V4 jest
poniżej 10%. Na Węgrzech nie osiągnięto 10% udziału OZE nawet w poborze mocy.
UDZIAŁ OZE W ZUŻYCIU ENERGII ELEKTRYCZNEJ
UDZIAŁ OZE W CAŁKOWITYM
ZUŻYCIU ENERGII
%
68%
7%
11%
13%
21%
31%
WĘGRY
POLSKA
CZECHY
SŁOWACJA
FINLANDIA
AUSTRIA
8%
9%
9%
8%
29%
30%
Komentarz: dane z 2013 r. Źródło: Eurostat
Na zlecenie E3G –
Third Generation Environmentalism
Partnerzy: Energiaklub Climate Policy Institute & Applied Communications (HU) |
Centre for Transport and Energy (CZ) | Glopolis (CZ) | Polski Klub Ekologiczny
Okręg Mazowiecki (PL)
Infografika:
MOC INSTALACJI
SOLARNYCH
1,2–1,6
111
PAŃSTWO
1,6–1,8
We Włoszech moc zainstalowanych paneli fotowoltaicznych w przeliczeniu na mieszkańca
jest 75 razy większa niż na Węgrzech. Chociaż warto zaznaczyć, że liczba godzin
słonecznych jest tam wyższa. W Niemczech, mimo ogólnie mniejszego nasłonecznienia,
zainstalowana moc jest 1000-krotnie większa niż na Węgrzech. Nawet uwzględniając
proporcje w liczbie ludności Niemcy mają 120-krotną przewagę. Dużą rolę we wdrażaniu
tej technologii odgrywają bodźce ekonomiczne.
1,8–2,0
2,0–
91
Roczna liczba godzin
słonecznych
(tysiące godzin)
Zainstalowana moc
na milion mieszkańców (MW)
474
Całkowita moc zainstalowana (MW)
333
65
4
196
WĘGRY
38
RUMUNIA
1 293
AUSTRIA
771
303
109
239
81
2 061
2
WIELKA BRYTANIA
5 230
103
SŁOWACJA
CZECHY
FINLANDIA
10
590
0,5
NIEMCY
38 301
POLSKA
24
GRECJA
2 603
WŁOCHY
18 450
HISZPANIA
4 787
Komentarz: dane z 2014 r., tylko dla technologii fotowoltaicznej Źródło: EurObserve’ER; ETC/ACM
Na zlecenie E3G –
Third Generation Environmentalism
Partnerzy: Energiaklub Climate Policy Institute & Applied Communications (HU) |
Centre for Transport and Energy (CZ) | Glopolis (CZ) | Polski Klub Ekologiczny
Okręg Mazowiecki (PL)
Infografika:
MOC ELEKTROWNI
WIATROWYCH
Przeciętna prędkość wiatru
na wysokości rotoru (m/s)
111
PAŃSTWO
333
3-4
4-5
Wszystkie kraje V4 znajdują się na końcu listy rankingowej odnośnie wykorzystania
energii wiatru. Chociaż przeciętna prędkość wiatru na Węgrzech i w Hiszpanii jest
podobna, to Hiszpania posiada 15 razy więcej zainstalowanej mocy z tego odnawialnego
źródła energii. Warto zaznaczyć, że pomimo znacznie gorszych warunków nawet
Rumunia wyprzedziła Węgry w kwestii energii wiatru. Od 2011 roku na Węgrzech nie
powstał żaden nowy projekt.
5-6
501
6-7
494
Moc zainstalowana na milion
mieszkańców (MW)
194
Całkowita moc zainstalowana (MW)
246
142
182
101
33
WIELKA BRYTANIA
12 475
114
162
WĘGRY
27
329
POLSKA
WŁOCHY
1
3 834
CZECHY
8 662
279
SŁOWACJA
GRECJA
1 980
HISZPANIA
RUMUNIA
3 221
Na zlecenie E3G –
Third Generation Environmentalism
AUSTRIA
22 987
2 095
Partnerzy: Energiaklub Climate Policy Institute & Applied Communications (HU) |
Centre for Transport and Energy (CZ) | Glopolis (CZ) | Polski Klub Ekologiczny
Okręg Mazowiecki (PL)
5
FINLANDIA
627
NIEMCY
40 456
Komentarz: dane z 2014 r. Źródło: EurObserve’ER; ETC/ACM
Infografika:
EMISJE
CO2
Emisje CO2 w Republice Czeskiej są dwukrotnie wyższe niż na Węgrzech. Jest to spowodowane głównie
wysokim udziałem paliw kopalnych w miksie energetycznym Czech. W Polsce węgiel jeszcze bardziej
dominuje w miksie paliw. Wysoki poziom emisji na głowę mieszkańca jest spowodowany wyjątkowo dużym
zużyciem energii z uwagi na zimny klimat.
EMISJE CO2 NA MIESZKAŃCA
(tony/rok)
70%
Udział paliw kopalnych (węgiel,
ropa, gaz ziemny) w krajowym
zużyciu energii
8,0
7,2
4,9
67%
11,1
91%
76%
10,7
8,8
67%
48%
%
WĘGRY
ZUŻYCIE ENERGII NA MIESZKAŃCA
(tona oleju ekwiwalentnego/rok)
2,3
SŁOWACJA
3,1
POLSKA
2,6
CZECHY
4,0
AUSTRIA
3,9
FINLANDIA
6,2
Komentarz: dane z 2012-2013 r. Żródło: Emissions Database for Global Atmospheric Research (EDGAR), Eurostat
Na zlecenie E3G –
Third Generation Environmentalism
Partnerzy: Energiaklub Climate Policy Institute & Applied Communications (HU) |
Centre for Transport and Energy (CZ) | Glopolis (CZ) | Polski Klub Ekologiczny
Okręg Mazowiecki (PL)
Infografika: