Natura 2000 a dzialalnosc gosp

NATURA 2000 a działalność gospodarcza –
możliwości i korzyści
Anna Liro
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
European Commission
Enterprise and Industry
Title of the presentation | Date |2
Możliwości
• Sieć Natura 2000 - Nowa strategia i plan działań na
2014-2020
• Zbudowanie marki sieci Natura 2000
• Określenie potrzeb i kosztów realizacji sieci Natura
2000
• Innowacyjność
• Finansowanie – zwiększenie budżetu i poszukiwanie
nowych możliwości wsparcia finansowego np.
partnerstwo publiczno-prywatne
Title of the presentation | Date |3
Sieć Natura 2000 w Polsce
• 958 obszarów Natura 2000 – wymaga
nieznacznych uzupełnień
• 20% powierzchni kraju w sieci Natura 2000
• 1634 gmin naturowych (>5 ha), w tym 40 gmin
położonych jest w całości w obszarach Natura
2000 (2,4% wszystkich gmin)
Title of the presentation | Date |4
Nowa Unijna strategia ochrony różnorodności
biologicznej i plan działań do 2020 r. (KOM(2011) 244)
• Nowe ambitne cele powstrzymania utraty różnorodności
biologicznej do 2020 r. – obejmuje:
6 celów:
•
•
•
•
•
•
dokończenie tworzenia i wdrożenie sieci Natura 2000
utworzenie zielonej infrastruktury
zwiększenie integracja z rolnictwem i leśnictwem
zapewnienie zrównoważonego wykorzystania zasobów ryb
zwalczanie z obcymi gatunkami inwazyjnymi
pomoc na rzecz światowej różnorodności biologicznej
20 działań
Title of the presentation | Date |5
Potrzeba zbudowania marki sieci Natura 2000
•
Niska świadomość sieci Natura 2000 i traktowanie jako ograniczenie
rozwoju gminy czy regionu
•
Opracowanie Krajowej strategii komunikacji na obszarach Natura 2000
(POIŚ.05.04.00-00-187/09 Sieć Natura 2000 – drogą do rozwoju)
•
Działania promocyjne – zbudowanie pozytywnego wizerunki marki:
na poziomie UE i kraju,
na poziomie lokalnym:
• komunikacja administracji ze społeczeństwem
• zaangażowanie ludzi do działań na rzecz różnorodności biologicznej;
• współpraca z głównymi interesariuszami
•
Zmiana filozofii – łączenie ochrony różnorodności biologicznej z
usługami (funkcjami) ekosystemów
Title of the presentation | Date |6
Koszty sieci Natura 2000
Koszty wdrażania sieci dla EU 27= 5,7 miliardów € /na rok
Problemy PCz w określeniu kosztów i potrzeb dla Natura 2000
Brak planów ochrony dla obszarów Natura 2000
Za finansowanie sieci Natura 2000 odpowiadają Państwa
Członkowskie i UE
Finansowanie zintegrowane z różnymi funduszami
Wykorzystanie środków poniżej oczekiwań
Oceniono, że tylko 20% potrzeb finansowych zostało
zapewnionych w obecnej perspektywie finansowej
Title of the presentation | Date |7
Określenie potrzeb działań
• Plany Zadań Ochronnych
W latach 2011 - 2014 mają być opracowane 486 PZO i PO.
Projekt POIS.05.03.00-00-186/09 "Opracowanie planów zadań
ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski".
• Priorytetowy Plan Działań (PAF) jako podstawa
planowania strategicznego dla Natura 2000 w ramach
Wieloletnich Ram Finansowych 2014-2020
Title of the presentation | Date |8
Działania ochronne PZO
Działania ochronne w PZO powinny realizować konkretne cele
ochrony ustalone dla danego obszaru Natura 2000 i prowadzić do:
• utrzymania lub przywrócenia właściwego stanu ochrony
siedlisk i gatunków
• likwidacji lub ograniczenia istniejących i potencjalnych
zagrożeń
•
doskonalenia działań ochronnych
Title of the presentation | Date |9
Działania ochronne PZO
Działania ochronne powinny ustalać:
•
rodzaj działań ochronnych
•
zakresu prac rzeczowych
•
teren lub miejsce realizacji
•
termin oraz częstotliwości ich realizacji;
•
podmiot odpowiedzialny za ich wykonanie i monitorowanie
•
koszt realizacji
Powinny być formułowane według schematu:
Co – Ile – Gdzie – Kiedy – Kto - Jaki koszt?
Title of the presentation | Date |10
Priorytetowy Plan Działań (PAF)
• PAF jest to narzędzie zapewnienia odpowiedniego finansowania
sieci Natura 2000 w kolejnej perspektywie finansowej
• Ma na celu określenie potrzeb finansowych dla Natura 2000 ze
wskazanie odpowiednich funduszy (spójności, strukturalne, rolnicze,
LIFE+) i programów operacyjnych, jednakże nie zapewniono
formalnego związku PAF z WRF
• PAF ma być narzędziem promocji projektów zintegrowanych w
ramach LIFE+
• W celu maksymalizacja wpływu PAF - powinien powstać do 2012 r.
Title of the presentation | Date |11
Działania związane z zarządzaniem obszarami
Natura 2000
•
Wyznaczanie obszarów Natura 2000: w tym badania naukowe, projekty
pilotażowe, materiały informacyjne
•
Planowanie zarządzania: przygotowanie PZO/PO
•
Odtwarzanie siedlisk i gatunków: tworzenie korytarzy ekologicznych,
wdrażanie programów zarządzania (program rolnośrodowiskowy,
leśnośrodowiskowy, wodnośrodowiskowe, likwidacja gatunków
inwazyjnych, odszkodowania za odebrane prawa i stratę przychodów),
szkolenia i kształcenie
•
Monitoring siedlisk i gatunków: prowadzenie ekspertyz,edukacja,
szkolenia
•
Zarządzanie ryzykiem: przygotowanie planów nadzoru i
przeciwpożarowych, szkolenia
Title of the presentation | Date |12
Działania związane z zarządzaniem obszarami
Natura 2000
Koszty inwestycji:
•zakup ziemi, odszkodowania za prawa developerskie
•Infrastruktura wymagana do odnowy siedlisk i gatunków
•Infrastruktura użytku publicznego: oznakowanie, szlaki, punkty
widokowe, centra dla gości, kiosków
Title of the presentation | Date |13
Możliwości rozwoju przedsiębiorczości w gminie
•
rozwój rolnictwa ekologicznego, rolnictwo przyjazne dla środowiska i
różnorodności biologicznej: ekologiczne, integrowane i obsługa tej
produkcji w specjalistyczne środki produkcji, maszyny, usługi
•
prowadzenie upraw i hodowli ras i odmian rodzimych
•
przetwórstwo i produkcja wyrobów certyfikowanych i budowanie rynku
dla tych wyrobów;
•
produkcja i przetwarzanie biomasy jako „zielone” źródła energii
•
pszczelarstwo i inne niszowe formy produkcji odgrywające ważną role w
podtrzymywaniu ekosystemów naturalnych
•
agroturystyka, turystyka kwalifikowana, ekoturystyką: ornitologiczna,
botaniczna, krajoznawcza, turystyka kulinarna
Title of the presentation | Date |14
Możliwości rozwoju przedsiębiorczości w gminie
•
Edukacja ekologiczna, zielone szkoły, zloty młodzieży szkolnej, studenckiej
•
Rozwój rzemiosła artystycznego
•
Zachowanie ginących zawodów (hafciarstwo, garncarstwo, kowalstwo i inne)
•
Rozwój usług (hotelarstwo, gastronomia, transport, wypożyczanie sprzętu
turystycznego i inne)
•
Promocja regionu za pomocą silnej europejskiej marki jaką jest Natura 2000
•
Organizacja cyklicznych tematycznych imprez plenerowych
•
Zdobycie dofinansowania na realizację projektów i programów
poprawiających stan infrastruktury (kanalizacja, drogi, ścieżki rowerowe,
kotłownie na biomasę, programy edukacyjne i szkoleniowe, konkursy itp.)
•
Dywersyfikacja źródeł dochodów ludności wiejskiej
Title of the presentation | Date |15
Korzyści
Efektywne zagospodarowanie obszarów Natura
2000 (turystyczne, rolnicze, edukacyjne) pozwoli na
podniesienie prestiżu gminy, wykorzystanie mocnej
marki w promocji gminy, a także na dyspersji źródeł
zarobkowania lokalnych społeczności.
Title of the presentation | Date |16
Korzyści
• Zmiana świadomości lokalnej społeczności, dla których sieć Natura
2000 przestanie być ograniczeniem, a zacznie przynosić wymierne
korzyści.
• Zmiana sposobu gospodarowania postrzegana również jako źródło
korzyści finansowych w postaci m.in. rekompensat za wprowadzone
ograniczenia.
• Przynależność danego obszaru do sieci obszarów o priorytetowym
znaczeniu dla zachowania różnorodności biologicznej w Unii
Europejskiej - informacja o unikatowych walorach przyrodniczych
wokół których można programować rozwój lokalny.
Title of the presentation | Date |17
Korzyści
• Budowanie - na bazie walorów przyrodniczych - „zielonego
biznesu", związanego m.in. z usługami turystycznymi, rozwojem
agroturystyki, „zielonymi" miejscami pracy, edukacją ekologiczną
• Promocja gmin.
• Wsparcie z funduszy unijnych działań służących celom ochrony
danego obszaru
• Podnoszenie konkurencyjności regionalnych produktów i usług
turystycznych.
• Rozwój przedsiębiorczości o zróżnicowanym charakterze na bazie
potrzeb wynikających z zadań na rzecz ochrony różnorodności
biologicznej.
[email protected]
Dziękuję za uwagę