Pacanów - bazylika św. Marcina - swietokrzyskie.org.pl

Pacanów - bazylika św. Marcina
Wpisany przez Karol Wójcik
czwartek, 03 września 2009 00:00 - Poprawiony poniedziałek, 13 grudnia 2010 13:36
Nie wszyscy wiedzą, że w Pacanowie nie tylko kozy kują, ale znajduje się tu również
sanktuarium Jezusa Konającego, które mimo kataklizmów dziejowych przetrwało w cudowny
sposób. Akt erekcyjny kościoła pod wezwaniem św. Marcina z Tours, wydany przez biskupa
Maura na początku XIII wieku jest najstarszym dokumentem poświadczającym istnienie
Pacanowa
. Pierwotny budynek wzniesiony został prawdopodobnie z fundacji Siemiana z rodu
Niegodziwców. Na jego miejscu, w XIII lub XIV wieku stanął murowany gotycki kościół,
wielokrotnie niszczony i przebudowywany. Największe prace prowadzono w wieku XVII i XX (po
pożarze w 1906 r. i zniszczeniach II wojny światowej). Kościół jest orientowany, wzniesiony z
cegły i kamienia, gładko otynkowany. Przyziemie ma kształt prostokąta, z wydłużonym i
zamkniętym absydą prezbiterium. Do głównej bryły dobudowane są: wieża - 1600 r., kaplica św.
Anny - 1610 r., kaplica Cudownego Krzyża- 1633 r., kruchta - 1881 r. i zakrystia -1896 r.
Główne wejście do kościoła znajduje się w wieży kościelnej, która w połowie swojej wysokości
zmienia kształt z kwadratu na ośmiokąt i zwężaj się aż do szczytu. Zakończona jest kopułą
pokrytą blachą miedzianą. Na wieży swoje miejsce ma chór kościelny i znajdują się tam organy.
Na górze umieszczone są dzwony, kiedyś cztery, a obecnie dwa (Maryja i Marcin), ufundowane
w roku 1970. W roku 1997 do dzwonów zainstalowano specjalny mechanizm, który odgrywa
melodię na Anioł Pański, „Barkę”, Apel Jasnogórski, a w okresie świąt Bożego Narodzenia
kolędy.
1/2
Pacanów - bazylika św. Marcina
Wpisany przez Karol Wójcik
czwartek, 03 września 2009 00:00 - Poprawiony poniedziałek, 13 grudnia 2010 13:36
Chór
zwęzić
prezbiterium
Bożej
się
Golgotę
ołtarzu
sceną
robotnika
ze
zdobią
sztucznego
kilka
wsparty
(ok.
ofiary
polichromie
się
głównym
imniejszych
św.
po
2,5
za
Abrahama.
zakończone
prawej
Marcina,
jest
ołtarzami
m
marmuru,
jest
wysokości),
na
przedstawiające
stronie
ikaplicy
rzeźbione
dwie
dającego
bocznymi.
W
zabsydą.
większe
płaskorzeźbami
połowie
iznajdują
Serca
stojącej
kamiennych
w
część
drewnie,
W
Za
Pana
mozaiki,
długości
sceny
na
ołtarzami
swojego
kuli
Jezusa
zzłocone
filarach,
czterech
kościoła
głównym
życia
ziemskiej
znajduje
płaszcza
po
Pana
antependium
za
lewej.
ewangelistów.
znajdują
znajduje
iwojewodę
którymi
depczącej
się
ubogiemu.
Za
balustrada,
Chrystusa
ołtarzem
się
nawa
się
(zasłona
dwa
węża.
ceramiczna
Ściany
Jedynym
ołtarze:
Bożej
św.
za
dźwigającego
Poniżej
stołu
nawy
którą
Józefa
i prawej
postacie
zabytkiem
św.
figura
się,
rozpoczyna
ina
figury
prezbiterium
jest
Józefa
aby
Matki
Krzyż
ambona
znajduje
znów
w ona
się
ze
licznych
Równolegle
została
służyła
stanowi
bolechowickiego.
malarza,
wstaje
ołtarza
podobnie
Radwan.
malutki
stoi
jako
wnawę
wyobrażający
Na
pięknych
jak
roku
marmurowa
zakrystia.
do
ścianie
kaplica
boczną
Jezus,
1610
nawy
Z
witrażach
dawnego
przez
-czterech
głównej,
Dzieciątko
świątyni.
Przedłużona
przez
św.
chrzcielnica
Mikołaja
Annę
Mikołaja
zdobiących
wyposażenia
po
Ołtarz
wciąga
ilewej
Najświętszą
została
Zebrzydowskiego,
wołtarzu
się
Zebrzydowskiego,
wkształcie
stronie,
kaplicy
rączki
stacje
okna
pozostał
wprzedstawiające
roku
pacanowskiej
iMaryję
Drogi
znajduje
zbudowany
kielicha
obejmuje
1786
jedynie
Krzyżowej.
Pannę
zJezusa,
o
isię
połączona
1615
szyję
czym
kaplica
jest
XVI-wieczny
świątyni.
przy
r.
św.
świadczy
zMatki
Warto
krakowskiego
Ufundowana
popielatego
półokrągłej
św.
Anny.
zrozszerza
nawą
wspomnieć
Anny.
obraz
wyryty
Po
główna
Ufundowana
marmuru
kołysce,
została
nieznanego
iołtarzowego)
pierwotnie
również
arkadami
niej
stronie
-zaniołów.
herb
której
nie
Najważniejszą
stylu
r.
czworoboczną,
sześciokątną
częściowo
Wokół
świętych:
opisie
gablotach
wiernych.
przedstawiający
rzeźbiono
późnorenesansowym,
poprzednich
krzyża
wówczas
Józefa
Znajdujący
na
złocony,
ścianach
latarnią,
zajmującego
jeszcze
częścią
zbudowaną
Pana
Pawła,
arkadę
dziewięciu
został
się
cierniowej
dach
Jezusa
kaplicy
kościoła
Stanisława,
w
złożony
w
centralne
centralnym
przez
zkaplicy
kamienia
Konającego,
ołtarzy,
zawieszone
jest
korony
ks.
zoraz
Kaplica
fragmentów
nawy
Wojciecha,
miejsce
Sebastyana
istniejących
miejscu
ikościoła
wokół
nakryta
latarni
jako
pochodzi
Pana
znajdują
wota,
głowy
pokrywa
ołtarza
wejście
Mikołaja
kopułą.
kilku
Jezusa
Żegalicza,
przed
świadczące
inajprawdopodobniej
ołtarzy
tej
się
wJednym
do
blacha
Sklepiona
spaleniem
kaplicy,
nie
iprzysięgą,
Konającego.
rzeźby
Piotra.
kaplicy.
proboszcza
dawniej
miedziana.
oChrystusa
mierzący
ia
Figury
łaskach
obrazy
Sama
jest
kościoła.
Chrystus
istniejących
Wybudowana
w
te
książnickiego,
kaplica
rotundę,
przedstawiające
zuzyskanych
blisko
wymieniane
Ołtarz
XII
w
wieku.
ołtarzu
jest
2w
w
zimetry
kaplicy,
kościele.
budowlą
została,
Wówczas
przez
są
wsię
Krzyż
1633
w
w.wII
Pacanowie
Według
zatrzymać
tradycji
w
jest
to
jeden
zścianie
trzech
gdzie
krucyfiksów,
jest
dziś
które
sanktuarium,
płynęły
Wisłą.
drugi
Jeden
zW
nich
miał
szpitalnym,
kaplicy
drewna
Jego
Nad
cierniowej,
tle
Magdalenę,
pożarach,
dokonanych
roku,
wojny
aWybito
czerwonego
trzeci
głową
Głowa
kiedy
światowej.
przy
lipowego.
w
które
natomiast
umieszczona
Warszawie.
spłonął
później
kościele.
namalowanym
zwrócona
za
aksamitu.
sprawą
wielokrotnie
Przez
Oblicze
cały
przeniesiono
za
Krzyż
jest
Początkowo
Cudownego
kościół
głową
jest
Krzyż
Pana
ku
przez
wykonany
niszczyły
drewniana
prawej
znajduje
poza
Jezusa,
jest
go
artystę
do
Krucyfiksu
czczony
zasłaniany
kaplicą.
stronie,
kościół
jest
tablica
się
wzniesione
Nawalnego.
zsą
srebrne
drewna
był
Tragiczne
oczy
ipotem
kaplicę.
zjest
obrazem
(ok.
w
literami
przymknięte,
drewnianej
ocalenia
promienie.
ku
1615
sosnowego,
Na
niebu,
chwile
I.N.R.I.
przedstawiającym
figurze
r.),
kaplicy
aprzedstawia
kapliczce
iRosjanie
Krucyfiks
następnie
zkolejny
lewa
Figura
najdonoślejszych
figura
ziżprofanacji.
noga
pożaru
cud
nie
przy
Pana
(ok.
przybita
chwilę
ma
są
klęczącą
nastąpiły
probostwie
20
1633
ślady
korony
Jezusa
września
skonania.
cudów
na
r.)
po
św.
w
prawej.
jest
do
zoraz
czasie
Marię
1906
na
Pacanów
przebiegała
cudowny
wybuchł
tam
oglądać
ale
sposób
linia
nie
-podkrakowskiej
został
zniszczył
frontu.
ocalała
wmurowany
W
kaplica
budynku.
wyniku
Pana
na
ostrzału
Kolejny
pamiątkę
Jezusa
artyleryjskiego
pocisk
w
Konającego.
ścianę
trafił
w
wieży.
wieżę
zniszczeniu
Pocisk,
kościoła
który
uległy
po
iumieszczony
trafił
do
wejściu
domy
dziś
w
kaplicę,
można
do
kościół.
go
W
Pacanowa
zobaczyli
próbowali
oślepiającą
zniszczyć
liczni
świadkowie,
figurę
światłość.
Chrystusa.
którzy
Przestraszeni,
Dwóch
żołnierzy
zrezygnowali
pod
starało
zposiada
próby
się
zdjąć
Rosjanie,
krzyż,
jednak
Fakt
stacjonujący
ten
Pacanowie
,potwierdzają
opowiadali
o
tym
zdarzeniu
iMogile,
mówili,
iżzeznali
jest
tam
"Mocny
Bóg".
Otoczenie
wybudowanych
połączonymi
Zmartwychwstania
głazami
symbolizującymi
łańcuchami,
dla
jest
uczczenia
zadbane.
kamień,
aważny
na ostatnich
przedstawiająca
każdym
Na
którym
placu
kamieniu
słów
grób
stoi
Chrystusa
Boży
Jezusa
ołtarz
stoimapie
został
krzyż.
polowy,
zmartwychwstałego
na opieczętowany.
krzyżu.
Obok za którym
znajduje
Kaplice
znajduje
są
się
unoszącego
kamieniami
także
7
kaplica
kaplic
się
nad
Pacanów
4
Ks.
Marcina
września
w
Pacanowie
to
2009
Kardynał
niewątpliwie
r., Pańskiego
w
Józef
roku
Bazyliką
jubileuszu
Glemp
Mniejszą.
punkt
w2009
imieniu
900
na
lecia
pątniczej
Papieża
Konsekracji,
Benedykta
diecezji
podczas
XVI
iKonającego
pielgrzymów
uroczystej
ogłosi
Kościół
Mszy
zPacanowie,
całej
Św.
Świętej,
Polski.
Opracowano
na
podstwie:
-- Prymas
Wydawnictwo
ks.
drkościoła
P.
"Jedność",
Kurek,
ks
P.
Pacanów
Tkaczyk,
T.
Szota,
Sanktuarium
Jezusa
wsię
Wikipedia
Gazeta.pl
Tygodnik
Katolicki
Niedziela
Urząd
Gminy
Pacanów
Wrota
Świętokrzyskie
2/2