1. Charakterystyka liczebników 2. Liczebniki główne. Numerais

1. Charakterystykaliczebników
T'adycyjnie dzielimy liczebniki na głównei porządkowe.wszystkie
liczebniki' słówne są lieodmienne, z wyjątkiem um (rodz^j ż,eńskr
umali doii vodzai zeńskjduas|ozz milhao Il' mn' milłd?sl. Lic/eb.
niki slówne od 20ó do 9oo oraf liczebnil.jporządkowesąodmienne'
2. Liczebniki główne.Numerais cardinais
w Draktvcewvslarczy 7apamię|aiformy liczebników podstawo.
ltczebnikl
w}ch fo 2ó oraz ko|ejnidziisiątkii setki.gdyŻpozostałe
spójni
połączonych
tych
elementów
kombinacjami
si regulamymi
krem e.
sDdinike wYstępuiewe \łszyslkichwielowyrazowychliczebnilach
głównychłączacprieóostahi i o(tatnic'on lic'/ebnika.tzn' lic7będzie.
np':
siąteki liczbęjedności'
vinte e dob
cento viite e dois
Yintee dois,itP.
mil nol)ecentos
0 zero
7um
f dois
3 tas
4 quatro
5 cinco
6 reis'
b4
lI onze
1,2doze
L3 treze
I4 ąuatorze
15 quinze
16dezasseis
'7
sete
8 oito
9 nove
I0 dez
77dezassete
18tuzoito
19 dezanoye
20 vinte
21 vinte e um
22 vintee dois
23 vinte e tes
24 rinte e quatro
25 yinte e cinco
26 vinte e seis
27 vinte e sete
28 yintee oito
29 yihtee noye
f00 duzentos/as
30 trinta
300 trezentos/as
4O quarenta
40o ąuatrocentos/as
50 ci ąuenta
500 quinhentos/as
ffi sessenta
600 seiscefitos/ąs
'100
70 setenta
setece tos/as
80 oitenta
800 oitocentos/as
90 ńovehta
9O0novecentos/at
lO0 cem
I0O0 nil
N0 dois niL
UJD- dazentoscinquentamil
000 - quinhentosmil
000 000 - un nilhdo
wyjątkiem, na jaki naJeżyfwńcić uwagęjest podwójna
liczebnika 100_ .em i Ćenlo ' cern ni'ywa się tylko j ako oddziel|iczeb ka, z^ś
cen,o wstępuje w dłuższychliczbach, np.:
cento cinquenta e cinco
wiedzieć,żeliczebnik mil w odniesieniudo pienlędzy,a zw|a.
esrłdołposiadasynonilnconlo' np'''
mil escud.os= cinco contos
mil e quinhentosescudos = doii contos e quinhentos.
np':
Po liczebnikumi'iao występujeprzyimekds,
um milhAo de tltilares
aois milhóesde habitantes
2. Liczebniki porządkowe.Numerais ordinais
fo. segundo
I".primeiro
3o.terQo/ terceiro
5o.quinto
|1... dćcimoprifieiro
l3o ' dćcilĄoterce,ro
15"' dćcimoqulnto
I,7".da.imosźtimo
79". dćcimonono
f0" ' |i9ćsino
30". triqćsimo
40"' quadra8ćsimo
50o. ąuinqua8eslnlo
60o. sexagistmo
.I0"' sep|uagćslmo
80"' octogćslmo
90". nonagćsino
10o.. centósino
8'. oitaro
.l0". dćcimo
|2". dóci|flose?undo
1,4".dćcimoquarto
16". dćcimo sexto
18".dćcimooitayo
2|". vigćsimoprimeirc ..'
3|". t|igósimoprimeiro...
występuje.
w liczebnikach porządkowychspójnik nie
oraz
ipapieŻy
władców
p"l.ańw1ct z imionami
ir.^i"iil" j^v
\łyr"Zy
dzieŚięciu
Powyżej
illkoóo dzie"ięciu.
.'"i".i''J.J''
występująz liczebnikamigłównym'np'i
Joao PauI Il (segundo)
Dom loao V (Etinto)
łii' 'iiili
antesdeJesńsCristo
c. ' 'etimosćculo
".'i'
no v sćculo. no qui||toseculo
o sćculoXv ' o sóc lo qufuze
sćc.XvlII ' sćc lo dezoito
sćc.xx- sóculoyi te
66
3. Liczebniki ułamkowe.Numerais fraccionórios
Jalcoliczebniki ułamtowewystępująnastępującefomy:
l/2 um heio, metade
oraz kombinacje liczebników 8łównychi porządkowych:
I/3 um teręo
2l3 .lois tergos
Il4 um Eurto
3l4 trąs ąuartos
|l5 un quinto
3l5 |rż|quinlos
|/6 un śexto
416quatro se,:toś
In um sćtimo
7/8um oitaw
1/9um aono
|t|0 un dóeimo
|D0 umńgćsimo
I|7o0 um centćsimo
|/7000 um milćsimo
Iównież formy liczebników ułamkowychna .ayo, np.:
I/II um onzeayo
4/I5 qu.łtro q inzealros ' itp'
Liczebniki mnożne.Numerais multiplicativos
W języku portugalskimistniejekilka tzw.liczebnikówmnożnych:
duplo - pod''yójny
triplo _ ponójly
quadrupIo _ poczwómy, i in.
bniki zbiorowe. Numerais colectivo!
liczebniK zbiolowe mogą być lozpatrywane jako liczebniki
jwe lub jako Źeczowniki zbiorowe oznaczającefespót składający
Pwnej liczby elementów,np':
dtzia _ d\,lanaścioŃ/ dwunastka'tuzin
quinzena _ piętnaścioro
/ piętnastka
ina?nd- dwudziestka
- czterdziestka
14 - Setka
r - tysiąc
67
6. słownictwoopańe na liczebnikach
w języku portugalskim istsriejeliczna grupa lzeczowników i pŹymiotników pochodzącychod form liczebników, nP' :
milenąr - qsiąc|efii
dueto,quarteto- dneL,kwafiet
dizima dzj'esięcina
szczególnie często moŹemyspotkaćsię z rzeczownikami oznaczającymi osoby w okreśIonymwieku, np.:
quadragenório |llb quarenńa (potocz e)
cllęrd'eslolalęk
qui nquagenó r io - pięćdziesię.iolatek
seta 8enó r i o sześdziesięciolatek
septuagenó r i o _ stedemdziesięciolatek
octogenó r io - osiemdńesięciolatek,
oIaz z rzeczowdkami oznaczającymikilkulemie oloesy, np'|
quinqućnio - Pięcio|atka.
tJó