docPLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY ŁUBOWO
download 
Reklamacja Transkrypt
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY ŁUBOWO
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY ŁUBOWO NA LATA 2004-2006 URZĄD GMINY W ŁUBOWIE ŁUBOWO 1 62-260 ŁUBOWO CZERWIEC 2004 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 2 Szanowni Państwo, W grudniu 2001 roku Urząd Gminy w Łubowie podjął decyzję o przystąpieniu do opracowania strategii rozwoju Gminy. Do współpracy w tworzeniu tego ważnego dokumentu zaprosiliśmy doradców z Wielkopolskiego Ośrodka Kształcenia i Studiów Samorządowych z Poznania. Wkrótce potem rozpoczęliśmy zbieranie materiałów potrzebnych do opracowania kompleksowego raportu o stanie Gminy, a następnie strategii jej rozwoju. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej niesie ze sobą nowe wyzwania i możliwości dla samorządów. Po Strategii Rozwoju i Wieloletnim Planie Inwestycyjnym, kompleksowym dokumentem wymaganym w przypadku ubiegania się o środki strukturalne jest Plan Rozwoju Lokalnego. Prace związane ze zbieraniem niezbędnych danych statystycznych, przygotowaniem raportu o stanie Gminy, formułowaniem misji, celów i projektów realizacyjnych były prowadzone przez szeroki zespół osób, zarówno pracowników Urzędu Gminy, radnych, jak i reprezentantów różnych organizacji i instytucji, które na co dzień z nami współpracują. Po spotkaniach warsztatowych oraz dyskusjach w zespołach problemowych, prowadzonych wiosną 2002 oraz 2004 roku, powstały konkretne rekomendacje dotyczące rozwoju Gminy w latach 2002-2011, które bazują na istniejących, rzeczywistych uwarunkowaniach zewnętrznych i wewnętrznych. Obowiązek posiadania tego dokumentu nakłada Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006. Stąd również cezura czasowa Planu Rozwoju Lokalnego obejmująca lata 2004-2006. Wyznaczone projekty będą zapewne modyfikowane przez zmieniające się warunki zewnętrzne, ale zawsze powinny być zbieżne z misją Gminy, która mówi o rozwoju rolnictwa i innych form przedsiębiorczości oraz dążeniu do zapewnienia dobrych warunków życia wszystkim mieszkańcom przy wykorzystaniu możliwości rozwoju ruchu kulturowo-turystycznego. Za powstanie tego dokumentu składam serdeczne podziękowania wszystkim, którzy uczestniczyli w jego przygotowaniu. Wójt Gminy Łubowo Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 3 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI ................................ ................................ ................................ ........................... 3 1. WSTĘP ................................ ................................ ................................ ................................ . 4 2. UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY ................................ ................................ ...... 6 3. MISJA I CELE STRATEGICZNE ................................ ................................ ................... 11 3.1. Deklaracja misji Gminy ................................ ................................ ................................ . 11 3.2. Cele strategiczne................................ ................................ ................................ ............ 11 Cel strategiczny nr 1................................ ................................ ................................ ................ 12 Cel strategiczny nr 2................................ ................................ ................................ ................ 13 Cel strategiczny nr 3................................ ................................ ................................ ................ 13 3.3. Schemat – struktura budowy strategii rozwoju gminy Łubowo ................................ ...... 15 4. PROJEKTY, ZADANIA ................................ ................................ ................................ .... 16 4.1. Założenia i kryteria przyjęte w czasie prac nad identyfikacją projektów do planu .......... 16 4.2. Prezentacja i uzasadnienie zadań i projektów................................ ................................ . 17 Cel strategiczny nr 1................................ ................................ ................................ ................ 17 Cel strategiczny nr 2................................ ................................ ................................ ................ 34 Cel strategiczny nr 3................................ ................................ ................................ ................ 40 5. PLAN FINANSOWY NA LATA 2004-2006................................ ................................ ...... 44 6. SYSTEM WDRAŻANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ................................ ...... 45 7. MONITOROWANIE , OCENA I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA............................... 46 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 4 1. WSTĘP Plan Rozwoju Lokalnego jest kolejnym, po Strategii Rozwoju i Wieloletnim Planie Inwestycyjnym, kompleksowym dokumentem wymaganym w przypadku ubiegania się o środki strukturalne. Obowiązek posiadania tegoż dokumentu nakładał Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 2004 – 2006. Cezura czasowa Planu obejmuje lata 2004 – 2006. Wskazuje jednak na planowane działania w latach 2007 – 2013 (to kolejny okres programowania Unii Europejskiej). Podstawą w pracach nad dokumentem były, przede wszystkim, Strategia Rozwoju Gminy Łubowo, Wieloletni Plan Inwestycyjny oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Łubowo. Wójt Gminy Łubowo przygotowanie Planu Rozwoju Lokalnego powierzył Zespołowi ds. ROZWOJU LOKALNEGO w składzie, którego znajdowali się: Radni gminy Łubowo: Malczewski Krzysztof – Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Labrenz Marek –Przewodniczący Komisji Kultury, Oświaty, Zdrowia i Pomocy Społecznej Labrenz Nikodem – Przewodniczący Komisji Rolnictwa, Ochrony Środowiska, Handlu i Usług Kujawski Grzegorz – Przewodniczący Komisji Budżetu, Finansów i Inwestycji Eugenia Klimek – skarbnik gminy Andrzej Kaźmierski – inspektor ds budownctwa Marlena Adamska – referent ds zagospodarowania przestrzennego i ochrony środowiska Tomasz Hartwich – informatyk Plan Rozwoju Lokalnego przedstawia sytuację społeczno – ekonomiczną Miasta i Gminy, formułuje cele i opisuje strategie zmierzające do osiągnięcia rozwoju społecznego. Plan szacuje również spodziewane efekty planowanych przedsięwzięć i wpływ na przebieg procesów rozwojowych, a także wskazuje kierunki zaangażowania środków funduszy strukturalnych i środków własnych Gminy Łubowo. Przygotowanie Planu Rozwoju Lokalnego poprzedzone było szerokimi konsultacjami z mieszkańcami Gminy Łubowo oraz partnerami społeczno-gospodarczymi (m. in. Dyrektorami Jednostek Organizacyjnych Urzędu Gminy Łubowo: Szkół, Biblioteki, Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej a także z Radnymi oraz Sołtysami z Gminy Łubowo i Dyrekcją Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy – na etapie opracowywania strategii). Przyjęta metoda wprowadza wiele unikatowych rozwiązań, możliwych do zastosowania przede wszystkim w mniejszych społecznościach lokalnych, takich jak: aktywna pomoc ze strony gminy w zbieraniu danych, uczestnictwo w interpretacji tych danych i sporządzeniu diagnozy stanu gminy oraz szeroka partycypacja przedstawicieli różnych instytucji z terenu gminy w określaniu możliwości rozwojowych i budowaniu programów strategicznego rozwoju. Analiza dotychczas zgromadzonych danych pozwoliła na zidentyfikowanie zarówno atutów Gminy, jak i pewnych braków i problemów, które zostały omówione i uzupełnione w trakcie plenarnej dyskusji. Stały się one podstawą procesu planistycznego, bowiem silne strony są tymi cechami, na których należy bazować planując dalszy rozwój Gminy. Z kolei usunięcie bądź zniwelowanie braków i problemów to zadania, których realizacja powinna przyczynić się do lepszego zaspokajania potrzeb mieszkańców Gminy. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 5 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 2004 – 2006 będzie służył jako punkt odniesienia do działań rozwojowych, podejmowanych z zasobów środków własnych, jak również pozwoli określić wysokość pomocy finansowej z funduszy unijnych. Tworząc opisy projektów wykorzystano elementy amerykańskiego modelu LogFrame, zmodyfikowanego i zaadoptowanego przez konsultantów do potrzeb projektowania strategii rozwoju gmin w Polsce. Poniżej przedstawiono opis poszczególnych elementów określanych w opisach projektów: a) Cel realizacji projektu - w kilku słowach – zwięzłe określenie spodziewanych efektów realizacji danego projektu, b) Jednostka koordynująca – pozycja ta opisuje, kto ma przewodzić realizacji zadania, na kim będzie spoczywała inicjatywa lub, kto jest organem decydującym, c) Źródła finansowania - tu podano nazwy funduszy, czy jednostek, z których możliwe jest otrzymanie środków na realizację projektu, czy których pomoc jest możliwa (jako nakład rozumiano również pomoc techniczną czy merytoryczną), tam gdzie było to możliwe podano również koszty wykonania niektórych zadań, d) Wykonawca – to jednostka bezpośrednio wykonująca poszczególne zadania, e) Czas realizacji - czyli w przybliżeniu określenie lat, w których przewiduje się realizację projektu, f) Miary wykonania projektów - określają one wartości, które pozwolą na okresowe sprawdzanie, jakie są postępy w realizacji poszczególnych zadań oraz czy przyjęte zadania są realizowane terminowo i w sposób określony w dokumencie strategii. Jeżeli postępy nie będą zadowalające, będą podstawą analizy przyczyn i ewentualnych korekt, czy działań zaradczych. Miary bywają bardzo różne w zależności od charakteru projektu czy zadań w nim proponowanych: § Wskaźniki liczbowe, np. liczba kilometrów sieci wodociągowej, czy liczba wytyczonych szlaków turystycznych i ich długość, liczba przeprowadzonych szkoleń, czy zajęć, § Sam fakt zaistnienia jakiegoś zjawiska (np. powstanie biura obsługi, wydanie folderu, powstanie strony www), § Typowe wskaźniki statystyczne, np. liczba wypożyczeń per capita, gęstość transportu na 1 km², itp., § Ewentualnie inne wartości. Ze względu na różnorodny charakter planowanych przedsięwzięć opisy projektów różnią się zawartością. W przypadku niektórych projektów pokazano szczegółowo możliwe do wykonania zadania i szczegółowe elementy, niektóre projekty natomiast zostały omówione w sposób bardziej ogólny, ze względu na potrzebę wskazania tego kierunku jako ważnego dla rozwoju gminy a jednocześnie bez wskazywania konkretnych działań i wykonawców. W pracy nad wszystkimi powyższymi elementami strategii uwzględniono wymagania pryncypiów zarządzania strategicznego, które składają się z czterech zasadniczych faz działania: diagnozy, planowania, wdrożenia i oceny. Kluczowym elementem w przygotowaniu strategii rozwoju jest planowanie, ale o sukcesie realizacji planu decyduje sposób jego wdrożenia. Duży nacisk położono na opisanie celów i poszczególnych projektów, które jako finalne „produkty” przeprowadzonych zajęć warsztatowych wynikają bezpośrednio z opisanych w pierwszej części Planu (diagnozie) uwarunkowań rozwojowych oraz z przyjętych strategicznych kierunków rozwoju gminy. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 6 Najważniejszym elementem, rozpoczynającym planowanie każdego projektu jest określenie celu, który identyfikuje efekty, jakie przewidywane są do osiągnięcia w czasie trwania projektu. Cały projekt zamyka natomiast podsumowanie w postaci zaproponowanych miar jego wykonania, które pomogą określić, w jaki sposób osiągamy zamierzony sukces, czyli dają odpowiedź na pytanie, czy i na ile zakładane cele zostały osiągnięte. 2. UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY Klasycznym narzędziem, stosowanym od wielu lat w analizie strategicznej, jest zestawienie mocnych i słabych stron analizowanego podmiotu (w tym przypadku gminy) oraz określenie jego szans i zagrożeń rozwojowych. Nazwa SWOT pochodzi z języka angielskiego i oznacza: S – Strengths (silne strony), W – Weeknesses (słabości), O - Opportunities (możliwości), T – Threats (zagrożenia). Przyjęta metoda pozwala na zebranie i uszeregowanie informacji o potencjale rozwojowym gminy oraz o dostrzeganych barierach. Zwraca jednocześnie uwagę na pojawiające się zewnętrzne szanse i zagrożenia. W gminie Łubowo skoncentrowano się na ocenie wewnętrznych zasobów gminy, jej atutów i problemów, przyjmując z definicji zewnętrzne ograniczenia związane z położeniem geograficznym, obowiązującym w Polsce systemem legislacyjnym, poziomem rozwoju gospodarczego, czy też stanem finansów publicznych. Analizie poddano pięć najważniejszych obszarów działalności gminy: − finanse gminy − infrastrukturę − rozwój gospodarczy − oświatę, kulturę i sport − zdrowie, pomoc społeczną i bezpieczeństwo publiczne. Wykonana podczas warsztatów analiza sytuacji w poszczególnych dziedzinach przedstawia się w sposób następujący: FINANSE GMINY Silne strony Braki, problemy Duży udział podatków i opłat lokalnych w Realny spadek budżetu w 2001 r. ( o ok. 10 dochodach (22%) %) Duży udział podatku od nieruchomości w podatkach i opłatach lokalnych (47%) Stały udział inwestycji w wydatkach budżetu (około 23 % średniorocznie) Stosunkowo wysoki mieszkańca (1373 zł) dochód na 1-go Stan finansów Gminy jest typowy dla przeciętnych polskich gmin wiejskich, gdzie poziom dochodów jest w 40-50 % determinowany wysokością subwencji (głównie oświatowej), a Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 7 podatki i opłaty lokalne dostarczają około 20% ogólnych wpływów budżetowych (w tym około połowę stanowi podatek rolny). Po stronie wydatków najbardziej znaczącą pozycję stanowią wydatki na oświatę (około 50-60 %)- w Łubowie udział ten jest jednak dość niski, co świadczy o korzystnej strukturze szkolnictwa na terenie gminy. Z drugiej strony stosunkowo wysoki, zawsze od lat na poziomie 20% ogólnych wydatków budżetowych, poziom wydatków inwestycyjnych świadczy o przywiązywaniu dużej wagi do poprawy warunków życia mieszkańców. W ostatnich latach prawie całość wydatków inwestycyjnych miała miejsce w sferze infrastruktury dla terenów wiejskich i oświaty. Biorąc pod uwagę ogrom potrzeb w tych dziedzinach oczywistym staje się fakt, że najistotniejsze zadania w strategii rozwoju Gminy będą musiały dotyczyć właśnie tych sfer. INFRASTRUKTURA WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW Silne strony Braki, problemy Położenie przy ważnej trasie krajowej Rosnące bezrobocie, Bliskość silnych ośrodków gospodarczych Postępujące ubożenie społeczeństwa Wysokie, dodatnie saldo migracji (+130) Rośnie liczba mieszkań komunalnych Utrzymująca się na wysokim poziomie liczba Niepełna sieć kanalizacyjna wydanych pozwoleń na budowę domów jednorodzinnych Duże powierzchnie rolne Duża ilość dróg gminnych nieutwardzonych Wzrasta liczba budynków prywatnych Wysoki udział ludności w produkcyjnym w całości populacji Pełne zwodociągowanie gminy Dzikie wysypiska śmieci Pełna gazyfikacja gminy Brak mogilnika Pełna telefonizacja gminy Duży udział własności prywatnej gruntów Utrzymujące się na stałym poziomie wydatki na inwestycje Ekologiczne wysypisko odpadów Porządek na terenie wsi Istniejące ścieżki rowerowe wieku Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 8 Park krajobrazowy Przeprowadzona analiza i wyniki dyskusji w trakcie warsztatów strategicznych pozwoliły na dokładne zidentyfikowanie najistotniejszych problemów w sferze infrastruktury technicznej – kwestii niepełnego systemu ściekowego, czy też braki w sieci drogowej i konieczność ponoszenia dalszych wydatków na jej poprawę. Z drugiej strony wiele w omawianej sferze już zrobiono – praktycznie wszystkie gospodarstwa domowe mają dostęp do sieci wodociągowej, postępuje budowa systemu kanalizacji. Łubowo jest bardzo korzystnie położone z punktu widzenia komunikacyjnego. Korzystna jest bliskość Gniezna i Poznania oraz umiejscowienie na trasie Poznań-Bydgoszcz, wpływa to na możliwości i perspektywy mieszkańców gminy. ROZWÓJ GOSPODARCZY Silne strony Dobre położenie Braki, problemy Wysokie, rosnące bezrobocie (szczególnie wśród młodych) Szybki rozwój inwestycji infrastrukturalnych Mała ilość lasów Dostępność terenów mieszkaniowych inwestycyjnych Dostępność mediów i Przeważające słabe klasy gruntów rolnych Nie zmieniająca się liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych średnich i dużych Bardzo duży udział gospodarstw dużych Brak przemysłowych na terenie gminy (>15 ha) w całości upraw Walory turystyczne: § Muzeum Pierwszych Piastów § Wlkp. Park Etnograficzny § Lednicki Park Krajobrazowy zakładów Duża liczba bardzo małych gospodarstw rolnych (1-2 ha - 27%) Nierozwinięta baza obsługi turystycznego i rekreacyjnego ruchu Gmina wiejska Łubowo posiada korzystne warunki do rozwoju rolnictwa oraz turystyki i agroturystyki opartej na zasobach Muzeum Pierwszych Piastów, Wlkp. Parku Etnograficznego oraz Lednickiego Parku Krajobrazowego. Należy pamiętać, że jest ona gminą przede wszystkim rolniczą, której 81 % powierzchni zajmują grunty rolne i istnieje bardzo duża liczba małych gospodarstw domowych. Wynika z tego, że duża część ludności utrzymuje się z prowadzonej działalności rolniczej. Można zaobserwować tu jednak szczególnie korzystne warunki dla rozwoju rolnictwa, o czym świadczą stosunkowo dobre gleby oraz duża powierzchnia zajmowana przez duże gospodarstwa rolne. Dla rozwoju działalności pozarolniczej istotną przeszkodą jest niski potencjał gospodarczy całego subregionu szczególnie w zakresie Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 9 przetwórstwa produktów rolnych, dlatego w strategii zostaną silnie uwypuklone elementy związane z rozwojem rolnictwa, turystyki i wykorzystaniem istniejących walorów środowiska naturalnego. Dodatkowym elementem warunkującym w przyszłości rozwój gospodarczy gminy będzie korzystne położenie przy trasie Poznań – Bydgoszcz i sąsiedztwo Gniezna i Poznaniamiast wpływających korzystnie na rozwój gospodarczy. W Łubowie dobrze rozwija się budownictwo, jeden z głównych motorów napędowych gospodarki, ważne będzie jednak poszukiwanie możliwości rozwojowych w kierunku zainwestowania przemysłowego na terenach przylegających do głównych ciągów komunikacyjnych gminy. OŚWIATA, KULTURA I SPORT Silne strony Braki, problemy Spadek liczby uczniów w szkołach (lepsze Spadek liczby uczniów w szkołach (mniej warunki nauczania) środków z subwencji, wyższe koszty utrzymania placówek) Aktywna działalność kulturalna Biblioteki Brak sali gimnastycznej i komputerowej (istnieje sala z przestarzałym sprzętem) przy Gminnej i Muzeum Pierwszych Piastów SP Owieczki Nauka dwóch języków obcych w gimnazjum Braki w wyposażeniu w pomoce dydaktyczne Dwie nowe sale gimnastyczne oraz komputerowe Duża liczba zajęć pozalekcyjnych w gimnazjum Aktywna drużyna harcerska Zawody w pływaniu długodystansowym Plenerowe imprezy folklorystyczne Boisko w Łubowie KS Piast Łubowo Ośrodek Rehabilitacji przy remizie OSP Łubowo Uczniowskie Kluby Sportowe działające na terenie gminy Przedszkole na terenie gminy Szlak Piastowski Ośrodek Rehabilitacji przy remizie OSP Łubowo Działalność świetlic wiejskich Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 10 Analiza sytuacji oświaty w Gminie doprowadziła do wniosku, że dbałość o dobre warunki nauczania i rozwój sportu są jednymi z priorytetów władz samorządowych. Nie oznacza to, że wszystko w tej dziedzinie udało się zrealizować – pozostały jeszcze tak istotne zadania, jak doposażenie pracowni komputerowych i przedmiotowych, czy dalsze prowadzenie programów sportowych i kulturalnych dla dzieci i młodzieży ZDROWIE, POMOC SPOŁECZNA I BEZPIECZEŃSTWO Silne strony Braki, problemy Organizowanie imprez w ramach działalności Brak mieszkań socjalnych OPS Dożywianie dzieci w szkołach Brak środków na pomoc społeczną Paczki świąteczne, zakupy książek i odzieży Rosnąca liczba przestępstw dla najuboższych Wypoczynek letni dla dzieci w ramach OPS Brak komisariatu policji Pozyskiwanie środków na działania pomocy społecznej Ośrodek Rehabilitacji przy remizie OSP Łubowo Podobnie jak w wielu polskich gminach na uwagę zasługuje aktywna działalność Ośrodka Pomocy Społecznej i władz gminy w całym omawianym tutaj zakresie. Na terenie Gminy nie ma też problemów z dostępem do podstawowych usług zdrowotnych. Jednak, podobnie jak we wszystkich innych analizowanych dziedzinach, nie oznacza to, że wszystkie potrzeby społeczne zostały już zaspokojone. Ograniczone środki na pomoc społeczną powodują, że Gmina nie jest w stanie w pełni pomóc wszystkim potrzebującym. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku profilaktyki zdrowotnej szczególnie adresowanej do dzieci i młodzieży. Ważnym elementem dla gminy Łubowo jest kwestia bezpieczeństwa, poruszana w jednym z projektów poniższej strategii. Zaprezentowane wyżej wyniki analizy sytuacji Gminy, przeprowadzonej z udziałem jej mieszkańców, stały się podstawą procesu planistycznego, bowiem silne strony są tymi cechami, na których należy bazować planując dalszy rozwój Gminy. Z kolei usunięcie bądź zniwelowanie braków i problemów to zadania, których realizacja powinna przyczynić się do lepszego zaspokajania potrzeb mieszkańców. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 11 3. MISJA I CELE STRATEGICZNE 3.1. Deklaracja misji Gminy Misja określa, jaki powinien być wizerunek gminy w perspektywie następnych kilkunastu lat i jakie są priorytety samorządu w działaniach na rzecz zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Jest ona sentencją, która najlepiej ujmuje główne kierunki działania samorządu, jednocześnie wskazuje priorytety działalności w najbliższych latach, ale przede wszystkim jest najlepszym podsumowaniem całego opracowywanego planu strategicznego. Na podstawie analizy silnych stron oraz braków i problemów, biorąc pod uwagę wszystkie zidentyfikowane uwarunkowania rozwoju Gminy, sformułowano następującą deklarację: Łubowo to gmina rolnicza, która rozwija ruch kulturowo-turystyczny i budownictwo. Wspiera rolnictwo, rozwój gospodarczy i poprawia warunki życia mieszkańców. Pierwsze zdanie misji służy identyfikacji Gminy. Dzięki niemu możemy się dowiedzieć o jej charakterze i położeniu. Drugie zdanie jest natomiast, jak już wyżej wspomniano, syntetycznym odzwierciedleniem zamierzeń mieszkańców Gminy, dotyczących kształtowania jej wizerunku w perspektywie następnych kilku, a nawet kilkunastu lat. Z powyższej deklaracji misji wynika, że głównym priorytetem samorządu gminy jest wykorzystanie istniejących atutów gminy w zakresie budownictwa oraz rozwoju gospodarczego opartego o dobre położenie geograficzne i warunki dla rozwoju ruchu turystycznego opartego o Lednicki Park Krajobrazowy i Muzeum Pierwszych Piastów. Ważne jest również stopniowe poprawianie warunków życia mieszkańców. W misji jest także mowa o wspieraniu rolnictwa jako głównego kierunku działalności gospodarczej na terenie gminy oraz innych form przedsiębiorczości, bowiem rozwój gospodarczy gminy niewątpliwie powoduje zarówno większe możliwości rozwoju infrastruktury i świadczenia usług na rzecz ludności (dzięki większym dochodom budżetu gminy), jak i przyczynia się do większych dochodów indywidualnych (wzrost zatrudnienia). 3.2. Cele strategiczne W rezultacie przeprowadzonych warsztatów strategicznych z szerokim udziałem pracowników Urzędu Gminy i jednostek podległych, radnych, szefów wielu innych instytucji i przedsiębiorstw, sformułowano trzy strategiczne cele rozwoju gminy Łubowo. Bazując na zidentyfikowanych uwarunkowaniach rozwojowych gminy (a więc posiadanych atutach oraz najistotniejszych brakach i problemach), wytyczają one główne kierunki rozwoju Gminy. Ich realizacja w perspektywie 9-letniej powinna doprowadzić do osiągnięcia pożądanego stanu rozwoju gminy, określonego w jej misji. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 12 Cele te są następujące: 1. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY I OCHRONA ŚRODOWISKA 2. USŁUGI DLA MIESZKAŃCÓW I PRZYJEZDNYCH 3. WSPARCIE ROLNICTWA I ROZWÓJ GOSPODARCZY Główne cele strategiczne w sposób bezpośredni nawiązują do misji. Realizacja projektów, prowadząca do osiągnięcia celów, szczególnie tych związanych z podniesieniem technicznych i społecznych warunków życia w gminie, będzie prowadziła gminę do osiągnięcia pożądanego statusu określonego w misji. Plan strategiczny w rozumieniu jego twórców – przedstawicieli społeczności lokalnej - nie jest bowiem tylko listą życzeń i dokumentem opisującym marzenia o przyszłości, ale od momentu zatwierdzenia stanie się podstawą pracy personelu zarządzającego i kierującego usługami, dokumentem ustalającym hierarchię ważności zadań i określającym czas ich realizacji. Uzasadnienie wyboru powyższych celów jest następujące: Cel strategiczny nr 1 ROZWÓJ INFRASTRUKTURY I OCHRONA ŚRODOWISKA Nowoczesne rozwiązania z zakresu wyposażenia w infrastrukturę techniczną są obecnie ściśle związane z dbałością o środowisko – tym sposobem gminy, które decydują się na inwestycje infrastrukturalne nie tylko żyją na wyższym poziomie, ale także w bardziej przyjaznym i zdrowym otoczeniu. W tym celu strategicznym Łubowo określa swoją pozycję wśród gmin wiejskich. Pojawiają się tutaj takie projekty jak dalsza realizacji systemu kanalizacyjnego oraz pomysł na bardzo intensywne zalesiania w ciągu najbliższych lat. Wszystkie te projekty wpisują się w budowanie ekologicznego wizerunku gminy opartego na trosce o środowisko naturalne, gminy, która wykorzystuje nowe technologie w celu zapewnienia dobrych warunków życia swoim mieszkańcom i przyszłym pokoleniom. Gospodarze gminy zdają sobie sprawę z faktu, iż pełne wyposażenie gminy w infrastrukturę techniczną jest dziś postrzegane jako podstawowy warunek dla prowadzenia działalności gospodarczej i jako jeden z podstawowych wymogów cywilizacyjnych. Tylko pełne podłączenie mediów jest w stanie zapewnić mieszkańcom gminy życie i rozwój na odpowiednim poziomie. Najistotniejszym chyba oczekiwaniem mieszkańców w stosunku do każdego samorządu są jego aktywne działania w kierunku poprawy obecnych warunków życia. Zmiany politycznospołeczne, zainicjowane w naszym kraju kilkanaście lat temu stworzyły możliwość swobodnego podróżowania, a co za tym idzie, zaobserwowania standardów życia w rozwiniętych krajach. Konfrontacja ta nie zawsze wypadła korzystnie – braki w zwodociągowaniu i skanalizowaniu (zwłaszcza obszarów wiejskich), niewielka liczba telefonów, złej jakości drogi, niedostatek mieszkań, często zdegradowane środowisko naturalne (zwłaszcza wody) świadczyły o różnicach poziomu rozwoju cywilizacyjnego. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 13 Okres ostatnich kilkunastu lat to czas niezaprzeczalnych, pozytywnych przemian. W wielu gminach, problem wyposażenia gospodarstw domowych w podstawowe elementy infrastruktury technicznej, takie jak telefony, czy dostęp do sieci wodociągowej przestał już właściwie istnieć. Mimo tych postępów do zrobienia pozostało jeszcze wiele, zwłaszcza na terenach wiejskich. Cel strategiczny nr 2 USŁUGI DLA MIESZKAŃCÓW I PRZYJEZDNYCH Zaspokojenie podstawowych potrzeb z zakresu infrastruktury technicznej (wodociągi, kanalizacja, telefon, drogi, itp.) jest z pewnością najważniejszym oczekiwaniem mieszkańców pod adresem władz gminy. Na obecnym poziomie rozwoju społeczeństwa nie jest ono jednak wystarczające do zapewnienia życia i rozwoju na oczekiwanym poziomie. Równie istotna jest dostępność do tzw. usług publicznych, takich jak usługi zdrowotne, oświata, bezpieczeństwo czy też kultura, sport i rekreacja. Projekty proponowane w tym celu strategicznym są logiczną kontynuacją i uzupełnieniem dotychczasowych działań podejmowanych na terenie gminy. Są to działania zbieżne z ogólnokrajowymi tendencjami w omawianym zakresie. Możliwe jest więc poszukiwanie zewnętrznych środków finansowania działalności w poszczególnych projektach realizowanych w tym celu, jak również organizacyjne wsparcie instytucji zewnętrznych. Istotnymi elementami strategii są takie projekty jak omawiane wsparcie rozwoju infrastruktury dla obsługi ruchu turystycznego działania takie będą zbieżne z określonymi w Studium gminy elementami wskazującymi na konieczność wykorzystania zasobu, jakim jest Lednicki Park Krajobrazowy i Muzeum Pierwszych Piastów. Cel strategiczny nr 3 WSPARCIE ROLNICTWA I ROZWÓJ GOSPODARCZY Jednym z priorytetów w działalności samorządu gminnego powinno być wspieranie rozwoju działalności gospodarczej jako bardzo istotnego elementu walki z bezrobociem. Bez pracy gminie pozostaje około 9 % ludności zawodowo czynnej. Fakt ten ma wpływ nie tylko na ogólny poziom dochodów mieszkańców gminy, ale jest potencjalnym źródłem wielu napięć społecznych, zarówno dla mieszkańców, jak i dla gminy (alkoholizm, wzrost przestępczości, konflikty rodzinne, niższe wpływy podatkowe, itp.). Należy zdawać sobie sprawę z tego, że Urząd Gminy nie ma możliwości bezpośredniej walki z bezrobociem, ale powinien podejmować działania wspierające działalność gospodarczą. Mogą one polegać na udostępnianiu i uzbrajaniu odpowiednich terenów, stosowaniu ulg podatkowych, doradztwie, czy integracji rolników. Lokalizacja nowych inwestycji w danym regionie uzależniona jest bowiem od wielu czynników. Podstawowymi elementami są m.in. poziom rozwoju infrastruktury oraz jakość kapitału ludzkiego, ale duże znaczenia ma także dobra promocja i sprawna obsługa administracyjna inwestorów oraz lokalne preferencje i udogodnienia tworzone dla pozyskania inwestycji. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 14 W przypadku gminy Łubowo największą uwagę należy zwrócić na sferę rolnictwa, bowiem jest to główne źródło utrzymania większości mieszkańców. Należy pamiętać, że pełne wyposażenie gminy w infrastrukturę techniczną to obecnie nie tylko jeden z podstawowych wymogów cywilizacyjnych, ale także kluczowy warunek prowadzenia działalności gospodarczej. Ewentualne inwestycje na terenie gminy przez zewnętrzne podmioty gospodarcze nie będą możliwe do przeprowadzenia bez stworzenia dla nich odpowiednich warunków, przede wszystkim w sferze infrastruktury, dalej prawodawstwa i dobrej organizacji usług administracyjnych. Tego typu projekty znalazły swoje miejsce w tym celu strategicznym. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 15 3.3. Schemat – struktura budowy strategii rozwoju gminy Łubowo MISJA GMINY: Łubowo to gmina rolnicza, która rozwija ruch kulturowo-turystyczny i budownictwo. Wspiera rolnictwo, rozwój gospodarczy i poprawia warunki życia mieszkańców. CELE I PROJEKTY: 1. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY I OCHRONA ŚRODOWISKA 2. USŁUGI DLA MIESZKAŃCÓW I PRZYJEZDNYCH 3. WSPARCIE ROLNICTWA I ROZWÓJ GOSPODARCZY 1.1. Rozwój systemu kanalizacji gminy 2.1. Organizacja pracowni komputerowych w szkołach 1.2. Budowa nawierzchni bitumicznych na drogach lokalnych 2.2. Wyposażenie szkół w pomoce dydaktyczne, organizacja pracowni przedmiotowych oraz remonty 3.1. Promocja gminy (w tym gruntów pod działalność gospodarczą i budownictwo). 1.3. Wprowadzenie systemu segregacji odpadów stałych 1.4. Likwidacja dzikich wysypisk śmieci i działania profilaktyczne 1.5. Zadrzewienia i zalesienia na terenie gminy 3.2. System ulg podatkowych 2.3. Promocja walorów kulturowo - turystycznych gminy ( w tym zintegrowanie z działaniami powiatu) 3.3. Utworzenie punktu informacji i doradztwa gospodarczego 2.4. Wspomaganie rozwoju infrastruktury obsługującej ruch turystyczny 3.4. Promowanie i wspieranie grup producentów rolnych 2.5. Budowa ścieżek i wyznaczanie szlaków rowerowych 3.5. Pomoc w prowadzeniu działań edukacyjnych wśród rolników 2.6. Organizacja mieszkania/mieszkań socjalnych 2.7. Program „Bezpieczna gmina” oraz poprawa wyposażenia Policji Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 16 4. PROJEKTY, ZADANIA Cele strategiczne grupują poszczególne projekty. Ich realizacja w przyjętej perspektywie czasowej powinna doprowadzić do osiągnięcia pożądanego stanu rozwoju gminy, określonego w jego misji. Projekty realizacyjne to już konkretne przedsięwzięcia, najłatwiej mierzalne przy wdrażaniu strategii. 4.1. Założenia i kryteria przyjęte w czasie prac nad identyfikacją projektów do planu W czasie prac warsztatowych i późniejszych opracowań projektów bazowano na poniższych założeniach: 1) Wybrane, proponowane projekty spełniają najpilniejsze potrzeby społeczności lokalnej, takie jak: § inicjowanie i wspieranie rozwoju gospodarczego § ochrona zasobów środowiska naturalnego § przeciwdziałanie najdotkliwiej odczuwalnym problemom społecznym, w tym likwidacja patologii społecznych i przeciwdziałanie bezrobociu § zaspokojenie potrzeb grup specjalnej troski – dzieci, chorych, osób starszych i niepełnosprawnych 2) Wybrane projekty mogą być związane z obligatoryjnymi, bieżącymi zadaniami samorządu, ale nie ograniczają się tylko do takich zadań. Zaproponowane zostały również kryteria, które automatycznie predysponowały projekt do włączenia do planu: 1) Projekt odpowiada projektom zgłoszonym do strategii województwa 2) Projekt jest zgodny z projektami proponowanymi przez inne jednostki (w tym również przez Starostwo Powiatowe) 3) Projekt jest już rozpoczęty. W trakcie planowania projektów uczestnicy warsztatów zastanawiali się, jakie są realne szanse na ich wdrożenie - jakie działania mogą decydować o tym, że przedsięwzięcie powiedzie się, a czego już na etapie planowania należy się wystrzegać, by nie dopuścić do porażki. 4.1.2 Określenie kryteriów kolejności projektów współfinansowanych ze środków unijnych: Kolejność realizacji projektów w poszczególnych latach została ustalona z uwzględnieniem możliwości spełnienia przez projekt n/w kryteriów: kryteria formalne projektu - możliwość złożenia kompletnego wniosku z kompletem załączników (spełnienie warunków formalnych) - właściwa wartość projektu– całkowita wartość zadania poniżej 1 mln euro - możliwość uzyskania dofinansowania z EFRR na realizację projektu Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 17 kryteria merytoryczne i techniczne projektu - spójność projektu z celami działania określonymi w ZPORR - trwałość projektu ( sposób zarządzania projektu po jego wykonaniu przez okres 5 lat) - wpływ projektu na zwiększenie atrakcyjności gospodarczej i inwestycyjnej obszaru objętego projektem oraz stworzenie warunków do wzrostu zatrudnienia - wskaźniki osiągnięcia celów projektu - możliwość realizacji w okresie 2004-2006 – wykonalność techniczna - wskaźniki ekonomiczne i finansowe - wpływ na politykę ochrony środowiska - wpływ na politykę równych szans oczekiwane rezultaty - stworzenie warunków do rozwoju drobnej przedsiębiorczości w rejonie projektu - polepszenie warunków komunikacji dla mieszkańców w obszarze projektów - zmniejszenie kosztów utrzymania i eksploatacji po wykonaniu inwestycji - poprawa stanu środowiska naturalnego 4.2. Prezentacja i uzasadnienie zadań i projektów Cel strategiczny nr 1 ROZWÓJ INFRASTRUKTURY I OCHRONA ŚRODOWISKA Charakterystyka projektów 1.1. Rozwój systemu kanalizacji gminy Podstawowym elementem infrastruktury technicznej jest system wodno-kanalizacyjny. Nie ulega wątpliwości, że obecnie każde gospodarstwo domowe musi mieć dostęp do sieci wodociągowej i musi posiadać uregulowany status co do odprowadzania odpadów płynnych. Potrzeby związane z zaopatrzeniem w wodę są już w gminie rozwiązane (100% gospodarstw posiada dostęp do sieci wodociągowej). Budowa systemu kanalizacyjnego postępuje od lat na terenie gminy. Obecnie do sieci kanalizacyjnej jest przyłączonych około 40% gospodarstw z terenu gminy i odsetek ten szybko rośnie. Do 2010 roku planowana jest dalsza rozbudowa systemu kanalizacyjnego. Ogółem do 2010 roku do sieci kanalizacyjnej powinno zostać podłączonych kolejnych 11 miejscowości,. Realizacja projektu będzie wiązała się z koniecznością wydatkowania bardzo poważnych kwot. W związku z tym Gmina pragnie pozyskać środki zewnętrzne, z takich źródeł jak Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, fundusze strukturalne, dotacje Wojewody, czy inne środki pomocowe. Zadania do wykonania w ramach projektu: § Podłączenie miejscowości Żydówko do oczyszczalni w Łubowie – rok 2004 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo § § § § § § § 18 Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowości Rybitwy wraz z przyłączem do oczyszczalni w Dziekanowicach – rok 2004-2005 Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowości Siemianowo wraz z przyłączem do oczyszczalni w Dziekanowicach – 2004-2005 Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowości Chwałkówko z przyłączeniem do oczyszczalni w Przyborowie – rok 2004-2005 Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowościach Imielno, Imielenko wraz z przyłączem do oczyszczalni w Przyborowie oraz budowa II etapu kanalizacji w Wierzycach. – rok 2005-2006 Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowościach Owieczki i Myślęcin z przyłączeniem do oczyszczalni w Strychowie – rok 2006-2007 Rozbudowa hydroforni Wierzyce – rok 2007 Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowościach Rzegnowo, Woźniki, Pierzyska, Baranowo z przyłączeniem do oczyszczalni w Strychowie – rok 2008-2010 Miary wykonania projektu: § Liczba gospodarstw domowych podłączanych do kanalizacji w ciągu roku, § Liczba sołectw wyposażonych w sieć kanalizacyjną, § Liczba kilometrów sieci kanalizacyjnej na terenie gminy, § Koszt 1 m sieci kanalizacyjnej – ok. 150 za mb § Wartość dofinansowania inwestycji ze środków zewnętrznych, § Procent skanalizowania gminy. Źródła finansowania: 1. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 2. Budżet Gminy, 3. Zewnętrzne fundusze pomocowe, środki UE, 4. Kredyty bankowe, 5. Udział własny mieszkańców w budowie przyłączy. 1.1.1 Zadania/projekty inwestycyjne planowane na lata 2004-2006 do finansowania ze środków strukturalnych Unii Europejskiej . Zadanie nr 1 Nazwa zadania Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowości Rybitwy oraz Siemianowo wraz z przyłączem do oczyszczalni w Dziekanowicach. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 19 Kryteria kolejności realizacji - usytuowanie kanalizowanej miejscowości na terenie Lednickiego Parku Krajobrazowego - możliwość podłączenia do istniejącej oczyszczalni ścieków - możliwości finansowe gminy - ilość użytkowników inwestycji - podniesienie poziomu cywilizacyjnego mieszkańców Rybitw oraz Siemianowa (dywersyfikacja źródeł zatrudnienia) Zgodność z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Projekt kanalizacji wsi Rybitwy jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wsi Rybitwy zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy Łubowo Nr II/9/98 z dnia 4 listopada 1998r ogłoszonym w Dz. Urzędowym Woj. Poz. Nr 32 poz. 470 z dnia 18.12.1998r. Projekt kanalizacji wsi Siemianowo jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wsi Siemianowo, zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy Łubowo Nr II/10/98 z dnia 4 listopada 1998r ogłoszonym w Dz. Urzędowym Woj. Poz. Nr 32 poz 471 z dnia 18.12.1998r. Ww. plany są aktualne zgodnie z art. 87 ust. 1 Ustawy z dnia 27.03.2003r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Harmonogram, etapy działania Do końca roku 2005 przewiduje się ułożenie 4700mb kanalizacji w miejscowości Rybitwy i 2935mb sieci kanalizacyjnej w miejscowości Siemianowo. Etapy: - marzec 2005 – rozpoczęcie robót - grudzień 2005 – zakończenie robót Rezultaty i miary wykonania projektu Powstanie 4700mb sieci kanalizacyjnej w miejscowości Rybitwy, do której zostanie podłączonych do sieci 40 gospodarstw domowych oraz 2935mb w miejscowości Siemianowo, gdzie podłączone zostanie 13 gospodarstw. Z sieci kanalizacyjnej korzystać będą 104 z miejscowości Rybitwy i 130 osób z Siemianowa. Nastąpi likwidacja 53 szt. zbiorników zamkniętych (szamb). Obniży się o ok. 60% koszt usuwania ścieków przez mieszkańców w stosunku do korzystania z taboru asenizacyjnego. Ilość odbieranych ścieków – Rybitwy ok. 15m3/d, Siemianowo – 20m3/d. Nakłady do poniesienia Koszty związane z przygotowaniem dokumentacji, załączników do wniosku o dofinansowanie oraz koszty związane z realizacją inwestycji. Szacowane nakłady: 2272000zł wg kosztorysu inwestorskiego Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Urząd Gminy Łubowo Mieszkańcy kanalizowanych miejscowości Wykonawca wyłoniony w drodze przetargu Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo Źródła finansowania [kwoty w zł] Wyszczególnienie 1. Środki własne 2. Środki gminnych funduszy celowych 3. Środki spółek gminnych 4. Kredyty i pożyczki preferencyjne 5. Kredyty i pożyczki komercyjne 6. Obligacje komunalne Dotacje z funduszy celowych (poza gminnych), w tym z funduszy unijnych– ERDF, ESF, EAGGF, 7. SAPARD 8. Inne dotacje, subwencje 9. Budżet centralny Współfinansowanie (w tym partnerstwo 10. publiczno-prywatne) 11. Inne: Pożyczki WFOŚ RAZEM 20 2004 63000 2005 2006 1704000 568200 63000 2272200 1.2. Budowa nawierzchni bitumicznych na drogach lokalnych W czasie prac nad strategią rozwoju gminy Łubowo istotnym elementem, zasługującym na wyodrębnienie go w osobnym projekcie okazały się drogi, bowiem jednym z podstawowych warunków dalszego rozwoju gminy jest istnienie efektywnego i dobrze utrzymanego systemu drogowego. Przez teren gminy przechodzą zarówno drogi krajowe, wojewódzkie, jak i powiatowe. Inwestycje i ich utrzymanie nie jest kompetencją gminy. Zaproponowane przedsięwzięcia w ramach rozbudowy sieci drogowej dotyczą poprawy stanu dróg gminnych, lokalnych. Drogi służą nie tylko mieszkańcom gminy i działającym tutaj podmiotom gospodarczym, ale także ruchowi tranzytowemu oraz są jednym z podstawowych kryteriów przy wyborze lokalizacji jakichkolwiek inwestycji. Z tych powodów stanowią bardzo istotny element infrastruktury technicznej – ich wysoka jakość powoduje większą dostępność komunikacyjną gminy oraz przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu. Na terenie gminy jest 215 km dróg gminnych, z których około 10% jest utwardzonych nawierzchnia bitumiczną. Z tego powodu przed władzami samorządowymi przez cały okres realizacji strategii stoją zadania, polegające na budowie nawierzchni bądź modernizacji dróg. W sumie do 2010 roku planuje się prace na odcinkach o łącznej długości ponad 42 km za kwotę ponad 43 mln zł. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 21 Zadania do wykonania: § W ciągu najbliższych lat zaplanowano utwardzenie średnio około 8-10 km dróg gminnych rocznie, w szczególności do zrealizowania są kolejno w nadchodzących latach następujące drogi : o Odcinek o długości 3,1 km Dziekanowice – Żydówko - 2005 o Odcinek o długości 3,6 km Lednogóra-Rybitwy - 2005 o Odcinek o długości 2 km Owieczki- Dębnica - 2005 o Odcinek o długości 2 km Fałkowo-Dziekanowice – 2005 o Odcinek o długości 3,8 km Fałkowo-Leśniewo - 2006 o Odcinek o długości 3,7 km Lednogóra-Moraczewo – po 2006 o Odcinek o długości 4,2 km Woźiki- Pierzyska-Baranowo – po 2006 o Odcinek o długości 4,2 km Pierzyska-Leśniewo – po 2006 o Odcinek o długości 3,7 km Łubowo-Rzegnowo-Owieczki – po 2006 § Miary wykonania projektu: Ilość i długość dróg z odnowioną i utwardzoną nawierzchnią rocznie, § Wielkość środków przeznaczanych na realizację projektu. Źródła finansowania: Dla budowy i modernizacji dróg gminnych i powiatowych – środki UE, § Budżet wojewódzki (Dyrekcja dróg), § Budżet powiatu, § Budżet gminy, § Bezpośredni udział i pomoc mieszkańców. 1.2.1 Zadania/projekty inwestycyjne planowane na lata 2004-2006 do finansowania ze środków strukturalnych Unii Europejskiej . § Zadanie nr 1 Nazwa zadania Budowa drogi gminnej o nawierzchni bitumicznej w m. Dziekanowice - Żydówko o długości 3100m. Kryteria kolejności realizacji - stan istniejącej drogi gruntowej - intensywność użytkowania drogi o nieutwardzonej powierzchni (potrzeba realizacji zadania) - wielkość przewidywanego wzrostu natężenia ruchu (o 100%) - odciążenie drogi krajowej nr 5 - wzrost bezpieczeństwa ruchu - powstanie kolejnego, bezpiecznego połączenia dla turystyki rowerowej i samochodowej z kompleksem Lednickiego Parku Krajobrazowego - skrócenia czasu komunikacji pomiędzy ww miejscowościami Zgodność z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Projekt drogi w m. Żydówko- Dziekanowice jest zgodny z aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wsi Dziekanowice zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy w Łubowie Nr XVIII/109/96 z dnia 29.05.1996r ogłoszonym w Dz. U. Woj. Poz. Nr 18 poz. 190 z dnia 29.08.1996r. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 22 Harmonogram, etapy działania Do końca 2005 roku przewiduje się wybudowanie 3100m drogi o utwardzonej nawierzchni bitumicznej. Etapy: kwiecień 2005 – rozpoczęcie iwestycji wrzesień 2005 – zakończenie inwestycji Rezultaty i miary wykonania projektu Powstanie 3100m drogi o utwardzonej nawierzchni bitumicznej. Zwiększy się atrakcyjność turystyczna Dziekanowic – droga prowadzi w ciekawym krajobrazowo terenie. Obniżone zostaną koszty związane z eksploatacją pojazdów mechanicznych – mniejsze zużycie pojazdów oraz mniejsze zużycie paliwa. O ok. 30% skrócony zostanie czas komunikacji między miejscowościami Dziekanowice i Żydówko. Nakłady do poniesienia Koszty związane z przygotowaniem dokumentacji, załączników do wniosku o dofinansowanie oraz koszty związane z realizacją inwestycji. Szacowane nakłady: 1004400zł wg założeń kosztorysu inwestorskiego Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Urząd Gminy Łubowo Mieszkańcy Wykonawca wyłoniony w drodze przetargu Źródła finansowania [kwoty w zł] Wyszczególnienie 1. Środki własne 2. Środki gminnych funduszy celowych 3. Środki spółek gminnych 4. Kredyty i pożyczki preferencyjne 5. Kredyty i pożyczki komercyjne 6. Obligacje komunalne Dotacje z funduszy celowych (poza gminnych), w tym z funduszy unijnych– ERDF, ESF, EAGGF, 7. SAPARD 8. Inne dotacje, subwencje 9. Budżet centralny Współfinansowanie (w tym partnerstwo 10. publiczno-prywatne) 11. Inne RAZEM 2004 2005 100440 150660 753300 1004400 2006 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 23 Zadanie nr 2 Nazwa zadania Budowa drogi gminnej z nawierzchnią asfaltową w m.Lednogóra-Rybitwy o długości 3600m. Kryteria kolejności realizacji - stan istniejącej drogi gruntowej - intensywność użytkowania drogi o nieutwardzonej powierzchni (potrzeba realizacji zadania) - wielkość przewidywanego wzrostu natężenia ruchu (o 100%) - rozbudowa sieci dróg wokół Jeziora Lednickiego Zgodność z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Projekt drogi Lednogóra - Rybitwy jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wsi Rybitwy zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy Łubowo Nr II/9/98 z dnia 4 listopada 1998r ogłoszonym w Dz. Urzędowym Woj. Poz. Nr 32 poz. 470 z dnia 18.12.1998r oraz z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wsi Lednogóra zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy Łubowo Nr II/8/98 z dnia 04.11.1998r, ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Woj. Poz. Nr 32 poz.469 z dnia 18.12.1998r. Harmonogram, etapy działania Do końca 2005 roku przewiduje się wybudowanie 3600m drogi o utwardzonej nawierzchni bitumicznej. Etapy: kwiecień 2005 – rozpoczęcie iwestycji wrzesień 2005 – zakończenie inwestycji Rezultaty i miary wykonania projektu Powstanie 3600m drogi o utwardzonej powierzchni. Obniżone zostaną koszty związane z eksploatacją pojazdów mechanicznych – mniejsze zużycie pojazdów oraz mniejsze zużycie paliwa. Ułatwione zostanie podróżowanie wokół Jeziora Lednickiego. Skróci się czas dojazdu do miejsc pracy. Nakłady do poniesienia Koszty związane z przygotowaniem dokumentacji, załączników do wniosku o dofinansowanie oraz koszty związane z realizacją inwestycji. Szacowane nakłady: 1166400zł wg założeń kosztorysu inwestorskiego. Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Urząd Gminy Łubowo Mieszkańcy Wykonawca wyłoniony w drodze przetargu Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo Źródła finansowania [kwoty w zł] Wyszczególnienie 1. Środki własne 2. Środki gminnych funduszy celowych 3. Środki spółek gminnych 4. Kredyty i pożyczki preferencyjne 5. Kredyty i pożyczki komercyjne 6. Obligacje komunalne Dotacje z funduszy celowych (poza gminnych), w tym z funduszy unijnych– ERDF, ESF, EAGGF, 7. SAPARD 8. Inne dotacje, subwencje 9. Budżet centralny Współfinansowanie (w tym partnerstwo 10. publiczno-prywatne) 11. Inne RAZEM 24 2004 2005 116640 2006 174960 874800 1166400 Zadanie nr 3 Nazwa zadania Budowa drogi gminnej z nawierzchnią asfaltową w m.Owieczki-Dębnica o długości 2000m. Kryteria kolejności realizacji - stan istniejącej drogi gruntowej - intensywność użytkowania drogi o nieutwardzonej powierzchni (potrzeba realizacji zadania) - wielkość przewidywanego wzrostu natężenia ruchu (o 100%) - czterokrotne skrócenie czasu dojazdu do danych miejscowości w porównaniu do stanu obecnego Zgodność z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Ze względu na wygaśnięcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Łubowo, który obejmuje miejscowość Owieczki, wydana zostanie decyzja administracyjna w sprawie ustalenia warunków zagospodarowania terenu dla przedmiotowej inwestycji. Harmonogram, etapy działania Do końca 2005 roku przewiduje się wybudowanie 2000m drogi o utwardzonej nawierzchni bitumicznej. Etapy: kwiecień 2005 – rozpoczęcie iwestycji wrzesień 2005 – zakończenie inwestycji Rezultaty i miary wykonania projektu Powstanie 2000m drogi o utwardzonej powierzchni. Czterokrotnie skróci się czas komunikacji między miejscowościami Dębnica i Owieczki. Obniżone zostaną koszty związane z eksploatacją pojazdów mechanicznych – mniejsze zużycie pojazdów oraz mniejsze zużycie paliwa. Skróci się czas dojazdu do miejsc pracy. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 25 Nakłady do poniesienia Koszty związane z przygotowaniem dokumentacji, załączników do wniosku o dofinansowanie oraz koszty związane z realizacją inwestycji. Szacowane nakłady: 650000zł wg założeń kosztorysu inwestorskiego. Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Urząd Gminy Łubowo Mieszkańcy Wykonawca wyłoniony w drodze przetargu Źródła finansowania [kwoty w zł] Wyszczególnienie 1. Środki własne 2. Środki gminnych funduszy celowych 3. Środki spółek gminnych 4. Kredyty i pożyczki preferencyjne 5. Kredyty i pożyczki komercyjne 6. Obligacje komunalne Dotacje z funduszy celowych (poza gminnych), w tym z funduszy unijnych– ERDF, ESF, EAGGF, 7. SAPARD 8. Inne dotacje, subwencje 9. Budżet centralny Współfinansowanie (w tym partnerstwo 10. publiczno-prywatne) 11. Inne RAZEM 2004 2005 65000 2006 97500 487500 650000 Zadanie nr 4 Nazwa zadania Budowa drogi gminnej o nawierzchni bitumicznej w m. Fałkowo – Dziekanowice o długości 2000m. Kryteria kolejności realizacji - stan istniejącej drogi gruntowej - intensywność użytkowania drogi o nieutwardzonej powierzchni (potrzeba realizacji zadania) - wielkość przewidywanego wzrostu natężenia ruchu (o 100%) - odciążenie drogi krajowej nr 5 oraz przerzucenie znacznej części transportu rolniczego na nową drogę - wzrost bezpieczeństwa ruchu - umożliwienie bezpiecznej i szybkiej komunikacji rowerowo-pieszej z dworca kolejowego w Fałkowie z kompleksem turystycznym Lednickiego Parku Krajobrazowego Zgodność z Planem Zagospodarowania Przestrzennego Projekt drogi w m. Fałkowo- Dziekanowice jest zgodny z aktualnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wsi Dziekanowice zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy w Łubowie Nr XVIII/109/96 z dnia 29.05.1996r ogłoszonym w Dz. U. Woj. Poz. Nr 18 poz. 190 z dnia 29.08.1996r. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 26 Harmonogram, etapy działania Do końca 2005 roku przewiduje się wybudowanie 2000m drogi o utwardzonej nawierzchni bitumicznej. Etapy: kwiecień 2005 – rozpoczęcie iwestycji wrzesień 2005 – zakończenie inwestycji Rezultaty i miary wykonania projektu Powstanie 2000m drogi o utwardzonej nawierzchni bitumicznej. Zwiększy się atrakcyjność turystyczna Dziekanowic. Obniżone zostaną koszty związane z eksploatacją pojazdów mechanicznych – mniejsze zużycie pojazdów oraz mniejsze zużycie paliwa. O ok. 30% skrócony zostanie czas komunikacji między miejscowościami Dziekanowice i Fałkowo. Nakłady do poniesienia Koszty związane z przygotowaniem dokumentacji, załączników do wniosku o dofinansowanie oraz koszty związane z realizacją inwestycji. Szacowane nakłady: 650000zł wg założeń kosztorysu inwestorskiego Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Urząd Gminy Łubowo Mieszkańcy Wykonawca wyłoniony w drodze przetargu Źródła finansowania [kwoty w zł] Wyszczególnienie 1. Środki własne 2. Środki gminnych funduszy celowych 3. Środki spółek gminnych 4. Kredyty i pożyczki preferencyjne 5. Kredyty i pożyczki komercyjne 6. Obligacje komunalne Dotacje z funduszy celowych (poza gminnych), w tym z funduszy unijnych– ERDF, ESF, EAGGF, 7. SAPARD 8. Inne dotacje, subwencje 9. Budżet centralny Współfinansowanie (w tym partnerstwo 10. publiczno-prywatne) 11. Inne RAZEM 2004 2005 65000 2006 97500 487500 650000 1.3. Wprowadzenie systemu segregacji odpadów stałych W wielu krajach Europy wprowadzono i udoskonala się programy odzyskiwania surowców ze stałych odpadów komunalnych. Funkcjonują tam systemy segregacji i selektywnej zbiórki odpadów. Np. w Niemczech założono docelowo odzysk surowców na 80%, a w Wielkiej Brytanii na 50%. Na spalanie jako sposób unieszkodliwiania odpadów postawiła większość Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 27 krajów Europy Zachodniej. Dotyczy to np. Belgii, Szwajcarii, Niemiec Danii, Francji Luksemburga, Norwegii, Holandii. Duże osiągnięcia w kompostowaniu mają: Austria, Hiszpania, Portugalia, Francja. Najlepsze osiągnięcia w recyklingu posiadają: Szwajcaria, Dania, Niemcy, Holandia, Szwecja, Finlandia, Hiszpania. A, jak wygląda to w Polsce? Według danych statystycznych w naszym kraju funkcjonuje 830 zorganizowanych wysypisk odpadów zajmujących łącznie powierzchnię ok. 3 tys. ha. Już dziś jedną czwartą materiałów na polskich wysypiskach stanowią według niektórych danych opakowania plastykowe, głównie butelki jednorazowe; tymczasem mogą one być cennym surowcem do odzysku substancji wyjściowych. Składowanie odpadów, niezależnie od czasu i przestrzeni jaką zajmują oraz skali oddziaływania na środowisko, jest złem koniecznym i zawsze działaniem ostatecznym, po wyczerpaniu wszystkich innych możliwości ich gospodarczego wykorzystania. Nawet wtedy, gdy deponowanie ich spełnia warunki całkowitej izolacji od środowiska, to i tak zajmują bezproduktywnie określone obszary-powierzchni gruntów, których zaczyna brakować. Działania krajów U.E. w zakresie gospodarowania odpadami podporządkowane są następującym zadaniom i celom: § § § § § § zapobiegać powstawaniu odpadów, maksymalnie zmniejszać pozostałości poprodukcyjne i odpady podczas wszelkiej działalności, natychmiast włączać pozostałości poprodukcyjne ponownie do procesów wytwórczych, odzyskiwać możliwe liczne składniki z odpadów, odzyskaniu surowców wtórnych pożytecznie zużytkować pozostałe odpady, składować odpady nie dające się zużytkować, w sposób uporządkowany, przy zapewnieniu minimalnego obciążenia dla środowiska. Gmina Łubowo również planuje realizację sytemu segregacji odpadów stałych. W tym celu planowane jest zakupienie pojemników niezbędnych do realizacji systemu. System odbioru od źródła będzie zrealizowany na podtsawie przetargu, którego warunki zostaną dopiero określone. Początek wdrażania startemu zaplanowano w gminie na rok 2003. Jego ostateczny kształ bedzie dopiero określony. Do podstawowych efektów segregowania odpadów można zaliczyć: § § § Znaczne zmniejszenie masy i objętości odpadów, ochronę zasobów naturalnych przez zmniejszenie zużycia surowców pierwotnych, wydłużenie czasu eksploatacji istniejącego wysypiska; szacuje się, że wykorzystanie surowców wtórnych spowoduje zmniejszenie się odpadów kierowanych na wysypisko 0 około 20 do 30%, a przy zbieraniu frakcji organicznej nawet do 60%, § oszczędność energii – surowce wtórne są nośnikami energii, ich wykorzystanie prowadzi do ochrony energii tak długo, dopóki nakład energii na ich odzyskanie jest mniejszy od energii, którą w sobie zawierają i którą da się odzyskać, § eliminację z odpadów substancji niebezpiecznych i możliwość ich bezpiecznego wykorzystania i unieszkodliwienia. Segregacja odpadów może być realizowana różnymi sposobami: Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo § § § § 28 segregacja „u źródła” – polega m.in. na zbieraniu – w miejscu ich powstawania różnych frakcji odpadów, do specjalnie do tego celu przeznaczonych oddzielnych urządzeń (pojemników, worków itp.), segregacja w kontenerach ustawionych „w sąsiedztwie” – polega na gromadzeniu wydzielonych przez mieszkańców surowców w specjalnych, odpowiednio oznakowanych kontenerach do selektywnej zbiórki odpadów użytecznych; kontenery ustawiane są w wybranych punktach miast i obsługują przeważnie ok. 100-1000 gospodarstw domowych, segregacja „wtórna” – polega na segregacji odpadów w stacjach segregacji lub w zakładach unieszkodliwiania, segregacja sposobem kombinowanym – będąca połączeniem poprzednio wymienionych metod. System „u źródła” jest najbardziej efektywnym sposobem segregacji odpadów. Wymaga on jednak większej liczby pojemników oraz świadomości i dyscypliny społecznej. Stosunkowo łatwy jest on jednak do zastosowania na terenach wiejskich m.in. ze względu na dużą samodzielność funkcjonowania gospodarstw wiejskich, ich rodzaj własności, zajmowany obszar, mniejsze zaludnienie i rozmieszczenie domów mieszkalnych, typ więzi społecznych na tych terenach itp. Sprzyja temu również mniejsza ilość odpadów do usuwania (zagospodarowywanych w dużej mierze we własnym zakresie) oraz praktycznie nie występowanie w ich masie odpadów organicznych. Ponadto łatwość identyfikacji właścicieli odpadów sprzyja zastosowaniu zróżnicowanych opłat w przypadku segregowania przez nich odpadów. W gospodarstwach wiejskich przygotowanie odpadów do objazdowej zbiórki nie, jest dla mieszkańców sprawą szczególnie kłopotliwą ani trudną, ponieważ wymaga jedynie posegregowania – oddzielenia poszczególnych surowców oraz wygospodarowania we własnym gospodarstwie dymowym miejsca na czasowe ich składowanie w workach foliowych. przygotowanie worków na poszczególne odpady i bieżąca selekcja powoduje, że wszystkie śmieci mogą być na bieżąco segregowane i magazynowane do czasu objazdowej zbiórki. Zadania do wykonania: § § § Podjąć działania prowadzące do utworzenia nowoczesnego systemu odzysku – sortownia odpadów u źródła Opracowanie i uchwalenie przez Radę Gminy Planu Gospodarki Odpadami zgodnie z ustawą do dnia 30.06.2004.i przeprowadzenie przetargu na jego realizację Działania prowadzące do podniesienia świadomości ekologicznej mieszkańców (prezentacje, prowadzenie konkursów z tematyką ochrony środowiska w szkołach, ulotki)-działanie ciągłe. Miary wykonania projektu: Liczba i rodzaj oraz wielkość pojemników (worków na odpady) dostępnych na terenie gminy, § Liczba gospodarstw objętych systemem selekcji odpadów „u źródła”, § Częstotliwość zbiórki poszczególnych rodzajów odpadów objętych systemem zbiórki. § Źródła finansowania: § 1.Środki zewnętrzne, § 2.Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, § 3.Wojewódzki i Powiatowy F.O.Ś i G.W, Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 29 § § Budżet gminy Opłaty użytkowników systemu 1.4. Likwidacja dzikich wysypisk śmieci i działania profilaktyczne Najważniejszymi działaniami w tym projekcie są rekultywacje i likwidacja dzikich wysypisk na terenie gminy. Realizacja tych zadań doprowadzi do zaprzestania degradacji gruntów i wód podziemnych na omawianych obszarach. System wywozu odpadów stałych wprowadzony w Łubowie oraz planowana do wdrożenia w przyszłości segregacja pozwala w tej chwili na zlikwidowanie pozostałości po dawnych wysypiskach. Istotne będzie również prowadzenie polityki informacyjnej i popularyzacji wiadomości związanych z ochroną środowiska w szkołach. Zadania takie są realizowane stale na terenie gminy, jednak dopiero ich wieloletnia kontynuacja i podnoszenie świadomości wszystkich mieszkańców oraz przyjezdnych doprowadzić mogą z czasem do znacznej poprawy w tym zakresie. Jeszcze do niedawna wysypywanie odpadów w wyrobiska żwiru czy w niebezpieczne doły nie budziło zastrzeżeń. Dzisiaj borykamy się z pozostałościami tamtych czasów - i to nie tylko w postaci odpadów zalegających w ziemi, lecz przede wszystkim z przyzwyczajeniami zakorzenionymi głęboko w ludzkiej świadomości. Zmiana przyzwyczajeń wymaga jednak długotrwałej i konsekwentnej pracy. Trudno jest bowiem wykorzenić zwyczaje palenia odpadów w domowych piecach czy też instalowania na terenie posesji dziurawych szamb. Tematu dzikich wysypisk nie można rozpatrywać w oderwaniu od całościowego gminnego czy powiatowego programu gospodarki odpadami. Tylko kompleksowe myślenie o odpadach będzie mogło zaowocować czystą gminą. Odpowiedzialność za gospodarowanie dzikimi wysypiskami (zapobieganie powstawaniu, usuwanie) spoczywa na gminie. Obowiązek ten wynika z Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie z 13 września 1996 roku. Mówi ona, iż utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Ustawa określa również obowiązki właścicieli nieruchomości, wprowadzając pierwsze mechanizmy zorganizowanej gospodarki odpadami już na terenie posesji. Od razu jednak możemy sobie zdać pytanie czy problem odpadów spoczywa tylko na urzędzie gminy? Czy można po prostu odciąć się od tego problemu, powołując się na wymienioną wyżej Ustawę? Zdecydowanie nie, ponieważ odpowiedzialność za środowisko, jego zdrowie i wygląd spoczywa na nas wszystkich. To my wszyscy przecież spożywamy pokarmy wytwarzane z jednej ziemi, wszyscy oddychamy powietrzem wytworzonym przez „płuca przyrody”. Poza tym „życie” dzikich wysypisk i ich usuwanie pochłaniają nasze społeczne środki finansowe, czyli ciężko wypracowane przez nas złotówki, które mogą przecież być wydane bardziej sensownie. Możliwe przyczyny powstawania dzikich wysypisk w większości gmin na terenie kraju to przede wszystkim: § gmina nie posiada programu gospodarki odpadami i sprawnych mechanizmów zapewniających właściwy nimi obrót, § mieszkańcy nie posiadają umów na wywóz odpadów, nie ma systemu kontroli posiadanych umów, § wysokie koszty transportu i utylizacji odpadów komunalnych (odległe składowisko, wysokie ceny usług świadczone przez przewoźnika), § firmy komunalne oszczędzając na kosztach usuwają odpady w nielegalny sposób, § występująca trudność utylizacji odpadów problemowych i budowlanych, Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo § 30 ludzka bezmyślność i głupota. Gmina Łubowo stawia sobie za cel stopniowe likwidowanie zagrożeń określonych w tym projekcie, wdrażając stopniowo programy zmierzające do całkowitego uregulowania kwestii odpadów stałych. Zadania do wykonania: § § § Systematyczne prowadzenie oczyszczania gminy z dzikich wysypisk w ramach wdrażanego systemu gospodarki odpadami, przy pomocy publicznych prac interwencyjnych Wdrożenie systemu, o którym mowa w projekcie 1.3, Działania prowadzące do podniesienia świadomości ekologicznej mieszkańców (prezentacje, prowadzenie konkursów z tematyką ochrony środowiska w szkołach, ulotki)-działanie ciągłe. § Miary wykonania projektu: § Liczba zlikwidowanych dzikich wysypisk, Ilość zgromadzonych odpadów w ramach akcji likwidacji dzikich wysypisk, § Wdrożenie systemu segregacji i zbiórki odpadów. § Źródła finansowania: § 1.Środki zewnętrzne, § 2.Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, § 3.Wojewódzki i Powiatowy F.O.Ś i G.W, Budżet firmy obsługującej system zbiórki odpadów stałych, § Budżet gminy. 1.5. Zadrzewienia i zalesienia na terenie gminy Na obszarach słabych gruntów rolnych, zboczach oraz w zasięgu ciągów ekologicznych proponuje się zalesienia. Są to obszary wyłączone z zabudowy z wyjątkiem niektórych sieci infrastruktury technicznej. W gminie Łubowo, jednej z najmniej zalesionych gmin w Wielkopolsce zwiększenie powierzchni lasów jest jak najbardziej pożądane. Wyłączone z produkcji rolnej będą tylko obecnie mało przydatne dla tych celów grunty orne. Ponadto zwiększy to atrakcyjność krajobrazu, co przy promowaniu funkcji rekreacyjnej ma istotne znaczenie. W Studium proponuje się zwiększenie lesistości gminy, przede wszystkim poprzez zalesienie słabych gruntów kl. VI i VIz, gdyż przy stosunkowo wysokim wskaźniku waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej, nie tylko ze względów ekologicznych, ale i ekonomicznych, korzystniej jest wprowadzić tam zalesienia niż użytkować je rolniczo. W rejonie węzła hydrograficznego - w strefach wododziałowych (szczególnie na wyniesieniach i w terenach źródliskowych). konieczne jest zachowanie zalesień, zadrzewień, wprowadzanie sukcesywnych dalszych zalesień wielopiętrowych. Należy dążyć do zalesień drzewostanami liściastymi bardziej odpornymi na zanieczyszczenia i o większej zdolności retencyjnej . Grunty porolne, zwłaszcza te niskich klas bonitacyjnych stwarzają jednak duże zagrożenie hubą korzeniową. W związku z tym należy glebę najpierw przygotować np. poprzez wstępne Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 31 stosowanie nawozów zielonych (np. uprawa i przeoranie łubinu żółtego) oraz wprowadzanie gatunków pionierskich: brzozy, osiki, modrzewia - przed sadzeniem docelowego np. drzewostanu dębowo-sosnowego. Jako gatunki domieszkowe można tu stosować lipę, buk, jarzębinę, tawlinę jarzębolistną oraz czeremchę. Ze względów ekologiczno-krajobrazowych oraz dla właściwego kształtowania granicy rolnoleśnej przy zalesieniach powinna być przestrzegana zasada ciągłości przestrzennej lasów. Obszary o glebach niskiej jakości mogą podlegać ogólnokrajowemu programowi zalesień. Na władzach samorządowych spoczywa obowiązek zestawienia takich terenów i uwzględnienie ich w planie zagospodarowania przestrzennego gminy. Rolnicy, pragnący zalesić swoje tereny najpierw muszą zgłosić się do Urzędu Gminy w celu uzyskania potwierdzenia, że dany teren jest przewidziany do zalesienia zgodnie z planem, a następnie udać się do Starostwa Powiatowego w celu zgłoszenia danego terenu do programu. Krajowy program zwiększania lesistości przewidywał zalesienie do 2020 roku 700 tysięcy hektarów gruntów marginalnych. Lecz już teraz powierzchnia gruntów nieużytkowanych rolniczo jest dwukrotnie większa od założeń programu. Szacunkowe dane wykazują, że powierzchnia odłogów i ugorów na terenie całego kraju wynosi już około 1,3 mln ha. Skala i szybkość zmian w użytkowaniu ziemi przerosły znacznie zamierzenia zakreślone w krajowym programie zwiększania lesistości, który przewidywał do 2020 r. zalesienie 700 tys. ha gruntów marginalnych. Aktualna powierzchnia gruntów, które wypadły z produkcji rolniczej jest już prawie dwukrotnie większa od założeń programu. Dokumentem, który przesądza o możliwości przeznaczenia gruntów do zalesienia, jest miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Można jednak z całym przekonaniem stwierdzić, że funkcjonujące dotychczas plany nie określają nawet w sposób przybliżony powierzchni gruntów do zalesienia. Zapis art. 14 ust. 3 ustawy o lasach nie nadąża za zmianami, jakie w gospodarce rolnej przyniosły zmiany warunków społeczno-ekonomicznych w naszym kraju w ostatnim dziesięcioleciu. Nie nadąża także za rozwiązaniami prawnymi przyjętymi w później wydawanych przepisach prawnych, a przede wszystkim w ustawie z 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 89 poz. 415 z późn. zm.). Kolejne nowelizacje ustawy jak dotychczas nie zmieniły tego stanu. Praktyczną realizacją powyższych przepisów prawnych mogłoby być opracowanie przez gminy dokumentu p.n. "Studium granicy polno-leśnej" stanowiącego uszczegółowienie ustaleń "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy", określającego tereny o funkcji leśnej, obejmującego istniejące kompleksy leśne oraz związane z nimi grunty porolne, których najbardziej właściwym sposobem zagospodarowania jest zalesienie. Dokument taki, opracowany na podstawie analizy warunków środowiska, po dokładnym rozpoznaniu terenowym i skonsultowany z właścicielami gruntów, stanowiłby na poziomie gminy narzędzie, dające możliwość prawidłowego kierowania procesem zalesiania gruntów wypadających z produkcji rolnej - obecnie i w okresie najbliższych 10-15 lat. Działania te wspierał dotychczas wydawany corocznie przepis rozporządzenia ministra RiGŻ "W sprawie wysokości stawek dotacji przedmiotowych dla podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa oraz szczegółowych zasad i trybu ich udzielania oraz rozliczania". W 2000 r. w Rozporządzeniu z dnia 19 kwietnia 2000 r. mówi się, że: Podmiotom za wykonanie zadań w zakresie opracowania projektu studium granicy polno-leśnej na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, przysługują dotacje według stawek nie wyższych niż określone w załączniku do rozporządzenia. Na podstawie tego przepisu gminy miały prawo zwracać się do Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 32 wojewodów z wnioskami o dotację przedmiotową z budżetu państwa na sfinansowanie kosztów opracowania tego dokumentu. Nowelizacja Rozporządzenia opublikowana w Dz. U. nr 41 poz. 468 z 9 maja 2001 r. zniosła jednak możliwość uzyskiwania przez gminy dotacji przedmiotowych na sfinansowanie wykonania tego tak potrzebnego dokumentu planistycznego. Studium granicy polno-leśnej, wyznaczające granicę styku rolniczej przestrzeni produkcyjnej z terenami o funkcji leśnej, powinno uwzględniać: § § § § uwarunkowania fizjograficzne terenu - lokalizację już istniejących kompleksów leśnych, jakość gleb do zalesienia z uwzględnieniem ich lokalnej zmienności siedliskowej, rolnicze wykorzystanie gruntów, rozmieszczenie akwenów, uwarunkowania ekologiczne - możliwość powiększania kompleksów leśnych, łączenie małych powierzchni leśnych, tworzenie korytarzy i ciągów ekologicznych, uwarunkowania gospodarcze - rozmieszczenie obszarów zabudowanych oraz terenów aktualnej i planowanej działalności inwestycyjnej, rekreacyjnej, komunikacyjnej itp., uwarunkowania społeczne - konieczność stworzenia warunków do realizacji celu nadrzędnego jakim jest zabezpieczenie efektywnej produkcji rolnej, a także uwzględnienia potrzeb i preferencji właścicieli gruntów. Powinno także spełniać wymogi jakie stanowią przepisy Ustawy o lasach, a mianowicie: § § § kwalifikować do zalesienia nieużytki, grunty rolne nieprzydatne do produkcji rolnej oraz inne grunty nadające się do zalesienia; stanowić informację dla starosty, o położeniu i powierzchni działek gruntów AWRSP do zalesienia, konieczną do podjęcia decyzji o ich przekazaniu w zarząd LP (art. 74 ust. 3); dawać informację umożliwiającą służbom starostów, określanie wysokości dotacji finansowych dla poszczególnych właścicieli, przeznaczonych na całkowite lub częściowe pokrycie kosztów zalesienia gruntów (art. 14 ust. 5). Reasumując należy stwierdzić, że w warunkach dużego zainteresowania rolników zalesianiem gruntów porolnych, brak jest narzędzia planistycznego, umożliwiającego skuteczne sterowanie procesem leśnego zagospodarowywania gruntów już ugorujących oraz tych, które do stanu ugorów przejdą w najbliższej przyszłości. Brak takiego narzędzia może być powodem dużej dowolności w przeznaczaniu gruntów do zalesienia, lokalizowania zalesień w miejscach przypadkowych, nie zawsze w połączeniu z istniejącymi kompleksami leśnymi i bez uwzględniania aspektów ekologicznych zalesień takich jak: tworzenie ciągów i korytarzy ekologicznych, powiększanie kompleksów leśnych, wyrównywanie granicy pomiędzy polem a lasem, łączenie drobnych (już istniejących), powierzchni leśnych itp. W dalszej konsekwencji prowadzić to może do pogłębienia dezorganizacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej poprzez powstawanie nowych, drobnych "skrawków" lasów wśród pól uprawnych i dalszego utrwalania modelu drobnotowarowej gospodarki chłopskiej. Istotne jest więc aby w najbliższych latach posługiwano się przy realizacji tego projektu również ustawą z dnia 8 czerwca 2001 r o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia (Dz. U. Nr 73, poz. 764). Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 33 Zadania. § § § Stworzenie "Studium granicy polno-leśnej" Stopniowe zalesianie powierzchni przeznaczonych do zalesienia na terenie gminy Nasadzanie pasów wiatrochronnych Miary wykonania projektu: Wartość nakładów na zalesienia, § Liczba zalesionych ha, Długość powstających pasów wiatrochronnych. § § § Źródła finansowania: Budżet Państwa i Powiatu, § Fundusze O.Ś i G.W, § Środki zewnętrzne, § Budżet Gminy. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 34 Cel strategiczny nr 2 USŁUGI DLA MIESZKAŃCÓW I PRZYJEZDNYCH 2.1. Organizacja pracowni komputerowych w szkołach Obecnie nie ulega już wątpliwości, że XXI wiek będzie wiekiem, w którym komputer będzie stanowił podstawowe narzędzie pracy i podstawowy sprzęt domowy. Nieznajomość jego sprawnej obsługi będzie oznaczała prędzej czy później pewną degradację jeżeli nie społeczną, to na pewno zawodową. Z tego powodu niezmiernie istotne jest, aby każdy uczeń już na etapie edukacji podstawowej miał zapewnioną możliwość poznania tajników obsługi komputera. Jednym z najistotniejszych projektów strategicznych jest organizacja pracowni komputerowych w każdej szkole na terenie gminy. Aby ten cel zrealizować, konieczne będzie urządzenie 3 pracowni komputerowych z kilkoma komputerami w każdej z nich wraz z zakupem niezbędnego oprogramowania oraz podłączenie szkół do sieci internetowej. Łączny koszt przedsięwzięcia, rozpisanego na lata 2002-2003, wyniesie około 40 tys. zł., jednak należy pamiętać iż nakłady w tym zakresie będą musiały być ponoszone również w kolejnych latach w celu utrzymania istniejącego zasobu komputerowego na odpowiednim poziomie. Zadania do wykonania: § § § Upowszechnianie wiedzy informatycznej w działalnosci szkół- organizacja kółek informatycznych i zajeć dodatkowych Modernizacja i poszerzanie zasobów komputerowych szkół na terenie gminy – działanie ciagłe. Udostępnianie internetu w miejscach użyteczności publicznej – (np. rozbudowa kafejki internetowej w Bibliotece ) Miary wykonania projektu: Liczba zakupionych i pozyskanych zestawów komputerowych, § Liczba punktów dostępu do internetu na terenie gminy, Liczba godzin zajęć podstawowych i dodatkowych z informatyki w szkołach § § § Źródła finansowania: § Budżet gminy, Programy zewnętrzne wspierające rozwój informatyzacji na terenie kraju, § Operatorzy telekomunikacyjni. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 35 2.2. Wyposażenie szkół w pomoce dydaktyczne, organizacja pracowni przedmiotowych oraz remonty W trakcie prac nad strategią gminy zebrano informacje o dotychczasowych działaniach szkół w zakresie związanym z omawianym projektem oraz w miarę możliwości szczegółowo określono potrzeby placówek, dotyczących zakupów wyposażenia i prac budowlano-remontowych przewidywanych w najbliższych latach. Zadania do wykonania: Szkoła Podstawowa w Fałkowie: § Systematyczne uaktualnianie pomocy dydaktycznych do nowo powstałych bloków przedmiotowych. Szkoła podstawowa w Woźnikach: : § Zaopatrzenie biblioteki w brakujące lektury, słowniki i atlasy § Wyposażenie klas w meble § Położenie odpowiednich wykładzin na sali gimnastycznej § Wymiana drzwi i okien w sali gimnastycznej § Zaopatrzenie szkoły w brakujące pomoce dydaktyczne § Dokonanie remontu drogi i placu przed szkołą Gimnazjum Łubowo § Zaopatrzenie szkoły w brakujące pomoce dydaktyczne § Zaopatrzenie szkoły w urządzenia multimedialne – odtwarzacze dvd oraz projektor multimedialny wraz z komputerem przenośnym Szkoła Podstawowa w Owieczkach: § Budowa sali gimnastycznej § Uzupełnienie kostki brukowej przed budynkiem głównym szkoły. Szkoła Podstawowa w Lednogórze: § § § § Wyposażenie w sprzęt audiowizualny Dostosowanie budynku do potrzeb dzieci niepełnosprawnych Remont parkietu w sali gimnastycznej Odnowienie pokrycia dachowego Zakupy powyższego wyposażenia zostały zaplanowane na najbliższe lata jednak nie określono kosztów realizacji zadań ze względu na fakt, iż duża cześć z nich ma charakter ciągły i wydatkowanie kwot np. na wyposażenie w sprzęt jest w skali gminy zadaniem nigdy nie kończącym się. Należy sobie oczywiście zdawać sprawę z tego, że są to najpilniejsze potrzeby oświaty i będą realizowane w miarę możliwości. Z drugiej strony ilość i jakość wyposażenia w sprzęt dydaktyczny i pomoce naukowe mają duży wpływ na poziom kształcenia, a więc i szanse rozwoju dzieci i młodzieży w gminie. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 36 2.3. Promocja walorów kulturowo - turystycznych gminy ( w tym zintegrowanie z działaniami powiatu) O promocji w dzisiejszej rzeczywistości gospodarczej mówią wszyscy. Wszyscy wiedzą , że jest ona elementem niezbędnym do prowadzenia jakiegokolwiek przedsięwzięcia w warunkach gospodarki rynkowej. Niewiele jednak jest osób, które znają się na promocji samorządów, a jeszcze mniej istnieje samorządów, które takie działania w pełni profesjonalnie prowadzą. Dlatego zajmując się realizacją tego projektu należy pamiętać, że bardzo łatwo wydać fundusze przeznaczone na promocję, jednak bardzo często zdarza się, że taki wydatek jest nie przemyślany i nie przynosi żadnych skutków. Podstawowym elementem określającym plany na przyszłość, ale jednocześnie podsumowującym dotychczasowy dorobek w dziedzinie promocji powinno być opracowanie kompleksowego programu promocji gminy. Dokument taki powinien nie tylko analizować możliwości promocji i podsumowywać bariery i szanse jej kontynuacji. Jego podstawowym elementem powinno być dokonanie inwentaryzacji istniejących zasobów, jak i określenie programu dalszego, zintegrowanego rozwoju promocji bazy turystycznej. Łubowo posiada własną często aktualizowaną, dobrą stronę w internecie. Nie jest w to dzisiejszych czasach sprawa banalna, gdyż niesie konieczność ciągłego uaktualniania i prowadzenia polityki popularyzacji adresu gminy, który w dzisiejszym zatłoczonym świecie informacji jest obiektem troszkę tylko łatwiejszym do znalezienia niż przysłowiowa igła w stogu siana. Projekt ten ma również na celu stworzenie dostępu do informacji o istniejących zasobach turystycznych w Urzędzie Gminy. Informacji opracowanej na podstawie przygotowanych do strony www materiałów, będących jeszcze obszerniejszym materiałem poznawczym do przeglądania. Zdecydowanie realizowany w tym projekcie jest pomysł promocji gospodarstw agroturystycznych (m.in. internet, broszury w biurach informacji turystycznej). Utworzenie takiej oferty, czyli rozpoczęcie i ciągła aktualizacja danych na temat istniejącego zasobu jest elementem przełomowym w życiu każdej gminy, która chce postawić w swoim rozwoju na obsługę ruchu turystycznego. Tylko w momencie postania kompleksowej, dokładnej i nowocześnie przygotowanej (jednocześnie obiektywnej merytorycznie) oferty w formie cyfrowej możemy liczyć na napływ turystów do gospodarstw i ośrodków prowadzących tego typu działalność na podstawie drukowanej czy wyświetlonej informacji. Zwłaszcza w przypadku podejmowania decyzji urlopowych ważne są z reguły dla klientów rady i sugestie znajomych a nie znaleziona gdzieś oferta. Oferta jest czynnikiem wtórnym potwierdzającym tylko słuszność wstępnego wyboru i dlatego musi być kompleksowa i przygotowana na wymagania różnorodnych klientów. Kolejnym działaniem może być postawienie tablic informacyjnych informujących o lokalizacji pomników przyrody, zabytków, gospodarstw, ośrodków i pól namiotowych. Całość projektu może zostać zamknięta stworzeniem map informacyjnych prezentujących całość infrastruktury i atrakcji turystycznych. Taki kompletny system będzie zdecydowanie wyróżniał gminę spośród wielu innych jednostek samorządowych, które od wielu lat borykają się z podobnymi tematami z uwagi na wiele obiektywnych trudności w realizacji tego typu przedsięwzięć. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 37 Zadania do wykonania: § § § § Opracowanie programu promocji gminy, Utrzymanie i rozwój strony www, Ustawienie tablic informacyjnych z umieszczoną mapą całej Gminy, gdzie naniesione są najważniejsze drogi, szlaki turystyczne, miejscowości. Tablice takie winny być postawione przy głównych szlakach komunikacyjnych. Prowadzenie promocji gospodarstw agroturystycznych § § Miary wykonania projektu: § Powstanie systemu promocji gminy, Liczba promowanych gspodarstw obsługujacych ruch turystyczny, § Utrzymanie strony www i liczba odwiedzin, § Liczba tablic informacyjnych na terenie gminy, § Wartość nakładów na realizację projektu, § Wartość dofinansowania. Źródła finansowania: § Budżet gminy, Środki zewnetrzne z programów wspierających rozwój ruchu turystycznego na terenie kraju, § Budżety jednostek odpowiedzialncyh za promocję Szklaku Piastowskiego. 2.4. Wspomaganie rozwoju infrastruktury obsługującej ruch turystyczny W programie tym istotne jest stworzenie elementów spójnej i długofalowej polityki wykorzystania w gminie lokalnych zasobów w taki sposób, aby stanowiły bazę dla rozwoju rekreacji i turystyki, przy zachowaniu istniejących zasobów środowiska naturalnego. Istotnym elementem jest objęcie tych zasobów stałą ochroną tak, aby mogły stanowić odnawialny z punktu widzenia gospodarczego zasób gminy. Najbogatsze walory rekreacyjne nie przyciągną do gminy gości, jeśli pozostaną nieznane i nie rozpropagowane. W tym celu przygotowane powinny zostać projekty rozwinięcia usług turystycznych i wypromowania ich poza obszarem gminy. Potrzebne jest również aktualizowanie oferty rekreacyjno-sportowej. Konieczne będzie stworzenie nowoczesnej oferty gruntów pod usługi turystyczne i jej rozpropagowanie. Będzie to działanie będące ważnym zadaniem z punktu widzenia polityki promocyjnej Łubowa. System ten powinien być w swojej istocie jednolity i wykorzystywać nowoczesne środki przekazu trafiając do jak najszerszej grupy osób zainteresowanych tematem, nie należy przy tym zapominać, że kształt i losy realizacji danych przedsięwzięć inwestycyjnych na trwałe wpłyną na kształt oferty turystycznej gminy w nadchodzących latach, jednocześnie definiując jej przyszłą atrakcyjność turystyczną. Kolejnym zadaniem obok opisanego wyżej jest stworzenie zintegrowanego systemu informacji o gminie Zintegrowany system informacji o zasobach rekreacyjnych na terenie gminy jest warunkiem koniecznym sprawnej obsługi odwiedzających gminę osób. Musi on zawierać informacje o wszystkich walorach turystycznych gminy, opracowane na wiele sposobów i dostępne w wielu miejscach. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 38 Planowana jest również organizacja plaż, pół namiotowych i kempingów jako działanie z zakresu infrastruktury turystycznej, projekt ten przewiduje analizę potencjału istniejącego i jego wykorzystania oraz możliwości jego rozwoju w oparciu o zasoby naturalne już w tej chwili istniejące (np. dzikie plaże). W chwili obecnej trwają prace nad budowa kompleksu turystyczno-sportowo-wypoczynkowego na wybrzeżu Jeziora Lednickiego w Dziekanowicach, w obrębie Małego Skansenu. Zgodnie z projektem powstanie tam w najbliższych latach około 1,5 ha plaży, ciąg komunikacyjny z parkingiem, pole namiotowe, boiska, korty i inne obiekty sportowe oraz teren usługowo-hotelowy z zapleczem gastronomicznym. Zadania do wykonania: § § § § Stworzenie nowoczesnej oferty gruntów pod usługi turystyczne i jej rozpropagowanie Stworzenie zintegrowanego systemu informacji o zasobach turystycznych gminy Organizacja plaż, pół namiotowych i kempingów Budowa kompleksu turystyczno-sportowo-wypoczynkowego na wybrzeżu Jeziora Lednickiego w Dziekanowicach – 2005-2006 § § Miary wykonania projektu: § Powstanie oferty gruntów pod zagospodarowanie turystyczne, Powstanie systemu informacji o zasobach turystycznych w gminie § Liczba tablic informacyjnych na terenie gminy, § Wartość nakładów na realizację projektu, § Powstanie komplesku nad Jeziorem Lednickim § Wartość dofinansowania ze źródeł zewnetrznych. Źródła finansowania: § Budżet gminy, Środki zewnetrzne z programów wspierających rozwój ruchu turystycznego na terenie kraju, § Środki inwestorów prywatnych § Budżety jednostek odpowiedzialncyh za promocję Szklaku Piastowskiego. 2.5. Budowa ścieżek i wyznaczanie szlaków rowerowych Kolejnym pomysłem, który w ramach prac nad strategią rozwoju znalazł swoje miejsce w zakresie projektów poświęconych stworzeniu warunków dla rozwoju turystyki jest budowa ścieżek rowerowych i pieszych. Projekt obok samego wyznaczenia atrakcyjnych turystycznie ścieżek przewiduje również szerokie prace nad ich otoczeniem, które w najbliższej przyszłości ma pełnić rolę elementu zwiększającego atrakcyjność szlaków turystycznych na terenie gminy. Elementem towarzyszącym tym pracom może być zapewne powstanie sieci sezonowych placówek handlowych w gospodarstwach obsługujących najbardziej popularne szlaki turystyczne, jednak by to się stało konieczne jest prowadzenie długofalowej polityki zmierzającej do podniesienia liczby turystów na terenie gminy. Jazda rowerem wzdłuż tras samochodowych na terenie gminy nie jest bezpieczna. Pobocza są wąskie lub nie ma ich w ogóle. Dlatego przy okazji planowania remontów dróg możliwe jest wydzielenie i oznakowanie specjalnego pasa ruchu dla rowerów. Pozwoli to na Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 39 spopularyzowanie roweru jako środka transportu między poszczególnymi wsiami, szczególnie tam gdzie częstotliwość kursowania autobusów jest bardzo mała. Wyznaczone trasy rowerowe pozwolą również na rekreacyjne korzystanie z roweru i zwiększą atrakcyjność gminy. Projekt będzie rozłożony na wiele lat. W pierwszym etapie dokona się przeglądu dróg i planów remontowych oraz oceni możliwości techniczne i koszty budowy ścieżek rowerowych. Zadania do wykonania: § Współpraca z przyległymi gminami w celu połączenia budowanych ścieżek rowerowych w istniejący lub planowany system dróg, § Opracowanie planu rozbudowy ścieżek z podziałem na ścieżki komunikacyjne i ścieżki rekreacyjne, § Opracowanie dokumentacji i wyznaczenie ścieżek komunikacyjnych, § Rozbudowa ścieżek rekreacyjnych (można przewidzieć lokalizację kilku „torów przeszkód” w celu uatrakcyjnienia przejazdu), § Wykonanie oznakowania ścieżek ze szkicami lokalizacyjnymi (mogą być łącznie z mapami gminy na głównych trasach) wraz z oznakowaniem zwiększającym bezpieczeństwo użytkowników ścieżek. § Miary wykonania projektu: § Ilość ścieżek komunikacyjnych, rekreacyjnych, Długość z wyszczególnieniem terenów, dla których należy pozyskać dodatkowe tereny, § Wartość opracowania projektu, § Wartość wykonania. § Źródła finansowania: § Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Wojewódzki, powiatowy, gminny fundusz Ochrony Środowiska, § Fundusze zewnętrzne, § Budżet gminy. 2.6. Organizacja mieszkania/mieszkań socjalnych Organizacja mieszkań socjalnych jest obowiązkiem spoczywającym na władzach gminy na mocy zapisów ustawowych. W chwili obecnej na terenie gminy Łubowo nie ma konieczności poszukiwania takich pomieszczeń dla osób eksmitowanych, jednak w razie takiego zdarzenia istnieje możliwość organizacji odpowiedniego lokalu na bazie zasobów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Należy przy tym zaznaczyć, iż mieszkanie socjalne jest z definicji zasobem przejściowym i zarówno ze względu na status prawny jak i warunki bytowe nie może być uznawane jako lokal docelowy dla osoby/osób do niego czasowo przeniesionej. 2.7. Program „Bezpieczna gmina” oraz poprawa wyposażenia Policji Ze wszystkich przeprowadzonych badań wynika, że społeczeństwo polskie czuje się coraz bardziej zagrożone o bezpieczeństwo własne i swojego mienia. Znajduje to odzwierciedlenie w statystykach – z roku na rok rośnie przestępczość (szczególnie kradzieże) i liczba wypadków na drogach. Zjawisko to jest konsekwencją wielu czynników, wśród których należy podkreślić wzrost ubóstwa (wynikający z dużej mierze z coraz wyższego bezrobocia), coraz mniejsze środki na utrzymanie służb porządku i bezpieczeństwa, coraz więcej pojazdów na drogach i ograniczone środki na budowę i utrzymanie dróg. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 40 Celem projektu jest zapewnienie takich warunków pracy Policji, które pozwolą na realizacje jej regulaminowych zadań. Do tej pory gmina Łubowo wspierała działania Policji poprzez dofinansowanie zakupu samochodu patrolowego (połowa wartości). Wcześniej partycypowała również w remoncie miejscowego Komisariatu. W najbliższych latach planowana jest dalsza pomoc w zakupach sprzętu niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania i działalności Policji. Współpraca pomiędzy władzami samorządowymi i Policja nie polega tylko i wyłącznie na pomocy w doposażeniu. Prowadzone są i będą w nadchodzących latach programy edukacyjne i prewencyjne w szkołach w zakresie związanej z bezpieczeństwem ruchu drogowego i zagrożeniami cywilizacyjnymi takimi jak narkomania, alkoholizm, itp. Przewiduje się również prowadzenie akcji „Bezpieczna droga do szkoły”. Pomoc gminy będzie tu polegała na pomocy w zakupie materiałów odblaskowych dla dzieci. Innym elementem współpracy będzie współdziałanie w realizacji programów bezpieczeństwa dla wszystkich mieszkańców gminy związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa mienia, zdrowia i życia. Organizowane będą kampanie informacyjne na temat (dystrybucja ulotek itp.) dotyczące pomocy sąsiedzkiej i współpracy z Policją w przypadku wystąpienia zagrożenia. Zadania do wykonania: § Prowadzenie programów edukacyjnych w szkołach § Dalsza pomoc w doposażaniu Policji § Organizacja kampanii informacyjncyh dot. bezpieczeńswa mieszkańców § adresowanych do Miary wykonania projektu: § Ilość ścieżek komunikacyjnych, rekreacyjnych, Długość z wyszczególnieniem terenów, dla których należy pozyskać dodatkowe tereny, § Wartość opracowania projektu, § Wartość wykonania. § Źródła finansowania: § Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Wojewódzki, powiatowy, gminny fundusz Ochrony Środowiska, § Fundusze zewnętrzne, § Budżet gminy. Cel strategiczny nr 3 WSPARCIE ROLNICTWA I ROZWÓJ GOSPODARCZY 3.1. Promocja gminy (w tym gruntów pod działalność gospodarczą i budownictwo). W chwili obecnej gmina nie prowadzi raczej szeroko zakrojonej polityki proinwestycyjnej. Dostępne są tereny, które mają być objęte taką polityką władz. Istotnym elementem jest tu przemyślana oferta inwestycyjna prezentująca gotowe rozwiązania dla osób poszukujących terenów pod różnego rodzaju inwestycje. Gotowe grunty, przygotowane pod względem infrastrukturalnym pod budownictwo czy inwestycje charakteryzują się uregulowaną sytuacją Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 41 własnościową. Aby sprostać wymaganiom coraz bardziej zatłoczonego rynku inwestycyjnego istotnym elementem jest również umiejętność posługiwania się nowoczesnymi metodami marketingowymi. Realizacja projektu ma na celu stworzenie dobrze przygotowanej, kompleksowej oferty inwestycyjnej. Prezentacja oferty w internecie i lokalnych mediach czy wykorzystanie wojewódzkich programów promocyjnych muszą tworzyć zintegrowany, spójny, efektywnie działający system. Dla Łubowa najważniejszym działaniem w tym zakresie będzie wyznaczenie i zagospodarowanie terenów pod inwestycje gospodarcze przy projektowanej trasie ekspresowej na odcinku Łubowo - Kleszczewo. W najbliższych latach prowadzone będą działania zmierzające do przygotowania i promocji tych gruntów. Od wielu lat twierdzi się, że jednym z głównych motorów rozwoju gospodarczego powinno być budownictwo. W rzeczywistości na poziomie ogólnokrajowym do dzisiaj nie opracowano kompleksowych programów, które stymulowałyby rozwój tej branży gospodarki. W tej sytuacji powstaje pytanie, czy gminy, dysponując ograniczonymi przecież funduszami, są w stanie skutecznie wspierać budownictwo. Okazuje się, że odpowiedź na powyższe pytanie może być twierdząca, bowiem Łubowo przez lata przygotowywało tereny ze wskazaniem takiego przeznaczenia. Są one dzisiaj bardzo intensywnie zabudowywane. W wyniku realizacji tego projektu nastąpiłoby ożywienie na rynku budownictwa, co powinno dać efekt w postaci nowych miejsc pracy. Bardzo istotne jest, że na terenie gminy mogą zacząć się osiedlać dobrze sytuowane osoby, szukające nowego miejsca zamieszkania poza zurbanizowanym terenem miast takich jak Gniezno czy Poznań. Dodatkowa perspektywa to sezonowy napływ mieszkańców miast do domków rekreacyjnych, które mogą być zlokalizowane na atrakcyjnych turystycznie terenach gminy. Zadania do wykonania: § § Wyznaczenie terenów pod inwestycje. Opracowanie oferty terenów inwestycyjnych § Miary wykonania projektu: Obszar terenów przeznaczoncyh pod inwestycje, § Powtsanie kompleksowej oferty. Źródła finansowania: § Budżet gminy. 3.2. System ulg podatkowych Jasny i przejrzysty system zwolnień podatkowych dla firm jest elementem sine qua non racjonalnej polityki inwestycyjnej samorządu. Tylko w przypadku jego oficjalnego przyjęcia będzie można mówić o przychylnym klimacie dla rozwoju inwestycji bez podejrzeń o stronniczość organów wykonawczych gminy. Celem tego projektu jest właśnie utworzenie takiego systemu poprawiającego klimat dla działalności gospodarczej. Działanie takie będzie ściśle powiązane z promocją i przygotowaniem gruntów pod inwestycje, czyli z działaniami opisywanymi powyżej w projekcie 3.1. Prowadzenie obu tych projektów razem powinno przynieść lepsze rezultaty. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 42 Zadania do wykonania: § § Przygotowanie systemu ulg podatkowych Włączenie informacji o istniejącym systemie ulg podatkowych do materiałów promocyjnych gminy § Miary wykonania projektu: Obszar terenów przeznaczoncyh pod inwestycje, § Powtsanie kompleksowej oferty. Źródła finansowania: § Budżet gminy. 3.3. Utworzenie punktu informacji i doradztwa gospodarczego Odczuwalny na terenie gminy Łubowo jest brak zinstytucjonalizowanej informacji koniecznej dla rozwoju gospodarczego. Pomysł polega więc na zorganizowaniu przy urzędzie gminy punktu informacyjnego. Punkt taki będzie miał za zadanie prowadzenie doradztwa w zakresie obsługi prawnej i finansowej. Jego funkcjonowanie ma na celu udostępnienie podstawowej wiedzy w tych dziedzinach szczególnie małym przedsiębiorstwom i osobom fizycznym-mieszkańcom gminy prowadzącym działalność gospodarczą. W przypadku dalszego rozwoju punktu można rozszerzyć jego ofertę w oparciu o takie działania jak integrowanie środowiska lokalnego biznesu, nawiązywanie kontaktów i działalność szkoleniową, promowanie przedsiębiorczości gminy - wszystkie te działania przyczyniają się do trwałego polepszenia klimatu dla przedsiębiorstw. Podwyższa to efektywność zarządzania i konkurencyjność przedsiębiorstw na rynku krajowym i międzynarodowym. Zadania do wykonania: § Organizacja punktu obsługi / punktu informacyjnego w Urzędzie Gminy. § Miary wykonania projektu: Liczba działajacych firm na terenie gminy, § Liczba udzilanych porad rocznie, Źródła finansowania: § Budżet gminy. 3.4. Promowanie i wspieranie grup producentów rolnych Rolnicy stanowią dużą część populacji gminy. Integracja mniejszych gospodarstw rolnych jest elementem możliwym i realizowanym na terenie kraju. Powstanie grup producenckich zrzeszających indywidualnych rolników pozwoliłoby na stworzenie korzyści skali zwiększających opłacalność tej produkcji. Takie elementy jak zwiększenie sprzedaży, obniżka kosztów transportu czy składowania mogą być elementem zwiększenia przewagi konkurencyjnej na rynku i rozwoju produkcji w przyszłości. Bezpośrednim celem projektu jest podjęcie działań ułatwiających ten proces. Gmina nie jest odpowiedzialna za prowadzenie tego typu działa Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 43 dlatego należy tu zaznaczyć, iż prowadzić je będą organizacje rolnicze, jednak wsparcie organizacyjne i samo poparcie władz gminy może być pomocne w realizacji projektu. Zadania do wykonania: § § § § § § § Organizacja szkoleń mających na celu przekwalifikowanie oraz działanie w grupie, Przedstawienie możliwości różnych form działania w grupie, Pomoc we wzmacnianiu pozycji rolnika na rynku produktów rolnych, Tworzenie grup producentów produkujących jednolite partie towaru o określonych parametrach, Pomoc w promowaniu żywności wyprodukowanej na rynku lokalnym, Przedstawienie możliwości bliższej współpracy z WGRW, Pomoc w utworzeniu systemu informacji rynkowej pomiędzy grupą producencką a odbiorcą produktów WGRW, Miary wykonania projektu: § Liczba organizowanych spotkań, § Liczba organizowanych szkoleń. § Źródła finansowania: Budżet gminy, powiatu i inne środki zewnętrzne, § Budżety organizacji rolniczych. 3.5. Pomoc w prowadzeniu działań edukacyjnych wśród rolników Wspieranie działalności gospodarczej rolników nie jest zadaniem leżącym w gestii jakiejkolwiek jednostki samorządu terytorialnego. Rolnictwo jest jednak powszechnie postrzegane jako dziedzina wymagająca ciągłego wsparcia. Dlatego też zasadna wydaje się troska o rozwój niezbędnej infrastruktury, wzmacnianie lokalnych inicjatyw i przede wszystkim edukacja. Programy edukacyjne są realizowane przez organizacje branżowe, powiatowy urząd pracy i ośrodki doradztwa rolniczego (ODR). Należy zadbać o ich dostępność dla rolników i system informowania o kolejnych szkoleniach czy wyjazdach na seminaria, do innych wzorcowych gospodarstw. Informacja i wiedza dotycząca upraw, hodowli czy obowiązujących przepisów musi docierać na czas wraz z odpowiednimi programami szkoleniowymi. Celem tego projektu jest upowszechnienie efektywnego gospodarowania zasobami, przede wszystkim wśród ludzi młodych (również młodzieży szkolnej), co w konsekwencji powinno prowadzić do zwiększenia dochodów rolników i podniesienia jakości ich życia. Gmina może wspomagać rolników jedynie poprzez organizowanie i pośredniczenie w różnego rodzaju przedsięwzięciach edukacyjnych. Możliwe jest podjęcie współpracy w tym zakresie z organizacjami rolniczymi i innymi gminami powiatu gnieźnieńskiego. Zadania do wykonania: § § Tworzenie gospodarstw ekologicznych w przypadkach dysponowania dużym zasobem pracy własnej, Popularyzacja nowych technik w budownictwie inwentarskim z uwzględnieniem wymogów Unii Europejskiej i parametrów zoohigienicznych, Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo § 44 Promowanie idei przedsiębiorczości w celu pozyskania dodatkowych źródeł dochodu z działalności pozarolniczej. Miary wykonania projektu: § Liczba organizowanych spotkań § Liczba organizowanych szkoleń § Źródła finansowania: Budżet gminy, powiatu i inne środki zewnętrzne, § Budżety organizacji rolniczych. 5. PLAN FINANSOWY NA LATA 2004-2006 Źródła finansowania - zestawienie [kwoty w zł] Wyszczególnienie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Środki własne Środki gminnych funduszy celowych Środki spółek gminnych Kredyty i pożyczki preferencyjne Kredyty i pożyczki komercyjne Obligacje komunalne Dotacje z funduszy celowych (poza gminnych), w tym z funduszy unijnych– ERDF, ESF, EAGGF, SAPARD Inne dotacje, subwencje Budżet centralny Współfinansowanie (w tym partnerstwo publiczno-prywatne) Inne: Pożyczki WFOŚ RAZEM 2004 63000 2005 347080 520620 4307100 568200 63000 5743000 2006 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 45 6. SYSTEM WDRAŻANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO System wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo jest realizowany w oparciu o system wdrażania pomocy strukturalnej Unii Europejskiej. Unia Europejska nakłada na państwa członkowskie – beneficjentów korzystających ze środków finansowych funduszy strukturalnych obowiązek przestrzegania zasad i procedur wspólnotowych, które zostały określone w Rozporządzeniu ramowym nr 1260/1999/WE z dnia 21 czerwca 1999r. Poszczególne projekty będą wdrażane w oparciu o zasady wydatkowania środków według źródeł ich pochodzenia. Korzystanie ze środków własnych, jak i środków unijnych wymusza konieczność sprostania wielu wymogom formalnym, głównie za sprawą odmiennych zasad wykorzystania danych środków finansowych. 1. Instytucja Zarządzająca Planem Rozwoju Lokalnego Funkcję Instytucji Zarządzającej i koordynującej realizację Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo będzie pełnił Wójt Gminy Łubowo przy pomocy Skarbnika i Sekretarza Gminy Łubowo. Zakres zadań Instytucji Zarządzającej obejmuje między innymi: • ustalenie szczegółowych zasad i kryteriów realizacji Planu, • zapewnienie zgodności realizacji Planu z poszczególnymi dokumentami programowymi wyższego rzędu, w tym w szczególności w zakresie zamówień publicznych, zasad konkurencji, ochrony środowiska, jak też zagwarantowanie przestrzegania zasad zawierania kontraktów publicznych, • zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz przebiegu realizacji projektów w ramach Planu, • zapewnienie przygotowania i wdrożenia planu działań w zakresie informacji i promocji Planu, • przygotowanie rocznych raportów na temat wdrażania Planu, zbieranie informacji do rocznego raportu o nieprawidłowościach, • dokonanie oceny po zakończeniu realizacji Planu. Do właściwej oceny Planu Instytucja Zarządzająca może tworzyć grupy robocze, korzystać z opinii niezależnych ekspertów lub usług innych instytucji. 2. Instytucja wdrażająca Plan Rozwoju Lokalnego Funkcję Instytucji Wdrażającej będzie pełnił Urząd Gminy Łubowo. Urząd Gminy w Łubowie jako instytucja wdrażająca Plan Rozwoju Lokalnego jest odpowiedzialny za: • kreowanie, składanie wniosków aplikacyjnych • kontrolę formalną składanych wniosków, ich zgodności z procedurami i z zapisami w Planie, • realizację Planu w zgodzie z poszczególnymi dokumentami programowymi wyższego rzędu, w tym w szczególności w zakresie zamówień publicznych, zasad konkurencji, ochrony środowiska, jak też zagwarantowanie przestrzegania zasad zawierania kontraktów publicznych, • zapewnienie informowania o współfinansowaniu przez UE realizowanych projektów. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo 46 7. MONITOROWANIE , OCENA I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA 1. System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego Kluczowe znaczenie w monitorowaniu i stymulowaniu realizacji Planu Rozwoju Lokalnego posiada Wójt Gminy Łubowo oraz Rada Gminy Łubowo. Wójt Gminy współpracuje z Sekretarzem i Skarbnikiem, których główną rolą będzie monitorowanie przebiegu realizacji zadań zawartych w Planie oraz ewentualne interweniowanie w przypadku stwierdzenia spóźnień lub nieuzasadnionej rezygnacji z realizacji zadania. 2. Sposoby oceny Planu Rozwoju Lokalnego Skuteczność Planu Rozwoju Lokalnego będzie poddawana bieżącej ocenie. Sprawowana ona będzie przez Wójta Gminy oraz Radę Gminy przy pomocy wskaźników postępu realizacji i oceny skuteczności wdrażanych projektów określonych w poszczególnych programach operacyjnych i w wytycznych opracowanych przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej pt.: ”Wskaźniki do projektów realizowanych w ramach ZPORR”. 3. Public Relations Planu Rozwoju Lokalnego Zadaniem działań informacyjnych i promocyjnych jest: zapewnienie powszechnego dostępu do informacji o możliwościach ubiegania się o wsparcie ze środków funduszy strukturalnych na realizację projektów służących rozwojowi regionalnemu dla wszystkich grup docelowych z terenu Gminy Łubowo, - zapewnienie czytelnej informacji o kryteriach oceny i wyboru projektów oraz obowiązujących w tym zakresie procedurach, - zapewnienie bieżącej informowania opinii publicznej o zakresie i wymiarze pomocy wspólnotowej dla poszczególnych projektów i rezultatach działań na poziomie Gminy, - inicjowanie dodatkowych działań promocyjnych o zasięgu lokalnym, - zapewnienie współpracy z instytucjami zaangażowanymi w monitorowanie i realizowanie Planu Rozwoju Lokalnego w zakresie działań informacyjnych i promocyjnych poprzez wymianę informacji i wspólne przedsięwzięcia, - wykorzystanie nowoczesnych źródeł przekazu i nowoczesnych technologii, m.in. takich jak: internet, poczta elektroniczna, elektroniczna archiwizacja dokumentów, w celu usprawnienia komunikacji pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w realizacji Planu Rozwoju Lokalnego. Wszelkie działania podejmowane w ramach Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo będą uwzględniały specyficzne potrzeby grup docelowych w kwestii informacji oraz użytych instrumentów w celu osiągnięcia maksymalnej skuteczność. Grupami docelowymi Planu są: - społeczeństwo – to bezpośredni beneficjent – kształtowanie i informowanie opinii publicznej poprzez przekazywanie powszechnej wiedzy o działaniach Unii Europejskiej, o wdrażaniu i wykorzystaniu środków wspólnotowych, o korzyściach płynących z członkostwa, o budowaniu pozytywnego wizerunku podmiotów zaangażowanych w proces wdrażania pomocy, co przyczyni się do poparcia dla inwestycji, - beneficjenci to osoby, instytucje lub grupy społeczne bezpośrednio korzystające z wdrażanej pomocy: - jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego, - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Łubowo - 47 podmioty będące jednostkami podległymi samorządowi gminnemu bądź realizujące zadania jednostki samorządu terytorialnego, podmioty gospodarcze, organizacje zrzeszające przedsiębiorców, organizacje pozarządowe, inne organizacje społeczne, media. Szczególnie istotną jest potrzeba kształtowania pozytywnego wizerunku Planu Rozwoju Gospodarczego Gminy Łubowo. Za jego pośrednictwem należy kształtować świadomość w zakresie istnienia oraz możliwości pozyskania środków dla jednostek samorządu terytorialnego, a od tego uzależnione jest wykorzystanie pomocy w ramach funduszy strukturalnych płynących z Unii Europejskiej. Aby osiągnąć cele związane z informacją i promocją Planu Rozwoju Lokalnego będą stosowane m.in. następujące środki i instrumenty: - konferencje, seminaria, wykłady, warsztaty, prezentacje – propagujące informacje o możliwościach wykorzystania środków unijnych, o rezultatach wsparcia UE oraz upowszechniające wiedzę na ten temat, - wizytacje projektów, ekspozycje projektów – mogą stanowić skuteczne metody prezentacji osiągnięć w zakresie inicjatyw z wykorzystaniem środków unijnych, - informowanie o projektach i ich promocja przez beneficjentów – dbanie o przekazywanie odpowiedniej wiedzy beneficjentom z terenu Gminy Łubowo – odpowiedzialnych za spełnienie wymogów w tym zakresie, - serwisy internetowe – to szybkie i ogólnodostępne źródło informacji na temat możliwości pozyskania pomocy unijnej, zaś dla opinii publicznej będzie to kompleksowe źródło informacji o osiągnięciach Planu Rozwoju Lokalnego i wsparciu ze środków Unii Europejskie dla Gminy Łubowo, - publikacje, broszury informacyjne, plakaty, reklamy, materiały audio – wizualne, ulotki – pozwalają w łatwy, przystępny i atrakcyjny sposób przekazywać wiedzę o Unii Europejskiej i dostępnej pomocy, a także o roli instytucji samorządowych w zarządzaniu tą pomocą, - współpraca z mediami – publikacje prasowe, artykuły, relacje, wiadomości w lokalnej i regionalnej telewizji oraz rozgłośniach radiowych, audycje, reklamy czy ogłoszenia to kluczowe źródła przekazu wszelkich informacji o realizacji Planu Rozwoju Lokalnego w szczególności w odniesieniu do opinii publicznej.
