Sytuacja ekonomiczna i demograficzna w obszarze przygranicznym

Transkrypt

Sytuacja ekonomiczna i demograficzna w obszarze przygranicznym
DAZIA
SZKOLENIE NR 1 SCHULUNG 1
ZGORZELEC
29 - 30 STYCZEŃ / JANUAR 2014
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Beata Hadaś, Piotr Lazar
Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy
SYTUACJA EKONOMICZNA I DEMOGRAFICZNA
W OBSZARZE PRZYGRANICZNYM
– STAN OBECNY I PROGNOZY DLA POLSKI
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Część I: prezentuje Beata Hadaś
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Milton Friedman, laureat nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii:
„Jeśli lokalne społeczeństwo nie jest
w stanie generować nowych pomysłów,
lokalna gospodarka zmierza ku upadkowi,
a wraz z nią – społeczeństwo”
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Spotkanie plenarne Zarządu Województwa Dolnośląskiego
i Rządu Krajowego Wolnego Kraju Związkowego Saksonia
w Dreźnie - październik 1999 r.
Zagrożenia dla regionów przygranicznych:
- wyludnienie obszarów przygranicznych,
- niekorzystne zmiany w strukturze demograficznej,
- odpływ kapitału gospodarczego.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Zmiany struktury demograficznej ludności powiatów
przygranicznych w latach 1995 - 2012
400
350
Niekorzystne zmiany w
okresie od 1995 do 2012:
300
250
200
150
<18
18/59-64
>60/65
SUMAR:
100
50
0
1995
2002
2010
2011
•Spadek ogólnej liczby
mieszkańców o ok.20 tys.
•Spadek liczby osób
młodych o prawie 10 tys.
•Wzrost liczby osób w
wieku poprodukcyjnym
o 11 tys.
2012
Opracowano na podstawie Bazy Danych Lokalnych GUS - www.stat.gov.pl/bdl
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Zmiany demograficzne w obrębie grup w wieku
nieprodukcyjnym w latach 1995 - 2012
80
70
60
50
<18
40
>60/65
30
20
10
0
1995
2002
2010
2011
2012
Opracowano na podstawie Bazy Danych Lokalnych GUS - www.stat.gov.pl/bdl
W okresie kwiecień – październik 2013 r. liczba urodzin dzieci
była niższa od liczby zgonów o 962 osoby.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Prognoza struktury demograficznej ludności powiatów
przygranicznych do roku 2030 – metoda meldunkowa
400
Niekorzystne zmiany w
okresie od 1995 do 2030:
350
>60
'55-59
'50-54
'24-49
'20-24
<19
300
250
200
150
100
50
0
1995
2002
2010
2012
2020
2030
•Spadek liczby ludności
o blisko 40.000
•Liczba osób do 18 roku
życia zmniejszy się
o prawie 50% (z ponad 84
tys. do 43 tys.).
•Liczba osób powyżej 60
roku życia będzie większa
o prawie 40% (wzrośnie z
56 tys. do ponad 78 tys.).
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Część II: prezentuje Piotr Lazar
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Zmiany w strukturze demograficznej.
1.
2.
3.
Odpływ młodych oraz części pokolenia w tzw. średnim wieku
(ponad 80% osób w wieku 19-24 lata znajduje zatrudnienie
w miastach – ośrodkach akademickich, gdzie lokuje się znacząca
większość nowych inwestycji).
Emigracja do innych krajów Unii Europejskiej (Polki są drugą co do
liczebności grupą narodowościową „cudzoziemskich matek” w Anglii
i Szkocji. Polacy stanowią coraz liczniejszą grupę mieszkańców
Belgii, Holandii czy krajów skandynawskich.)
Pojawi się problem z opieką nad pozostającymi osobami starszymi
(wzrośnie zapotrzebowanie na opiekę instytucjonalną – zakłady
opiekuńczo-lecznicze oraz domy „spokojnej starości”).
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Od 2010 r. następują niewielkie zmiany w poziomie
bezrobocia, jednakże po stronie niemieckiej poziom
bezrobocia spada, po stronie polskiej wzrasta.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Średnie wynagrodzenie miesięczne w środkowej
i północnej części naszej granicy jest niższe od
średnich krajowych o ok. 8%.
Średnie wynagrodzenie w Saksonii jest o ok. 20%
niższe od średniego w całych Niemczech.
Średnie wynagrodzenie na Dolnym Śląsku jest o ok.
3% wyższe niż średnie w całej Polsce.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
16 stycznia 2014 r. Główny Urząd Statystyczny
podał średnie miesięczne wynagrodzenie brutto za
rok 2014.
4.400 PLN = 1.055 €
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
KOGO TAKA ŚREDNIA PŁACA DOTYCZY?
JAK ZBUDOWANA JEST GRUPA BADAWCZA?



Pod uwagę brane są wyłącznie osób zatrudnionych na umowę
o pracę na czas nieokreślony lub określony powyżej 12 miesięcy.
Nie bierze się pod uwagę dochodów rolników, osób prowadzących
działalność gospodarczą.
Nie bierze się pod uwagę dochodów osób zatrudnionych na
podstawie umowy-zlecenia.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Przy tak określonych przez Główny Urząd
Statystyczny
kryteriach
badania
średnich
wynagrodzeń rodzi się pytanie o wiarygodność
innych statystyk.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Obie te wielkości pobrałem ze źródeł publicznej statystyki:
-Małego Rocznika Statystycznego GUS 2000,
- strony internetowej federalnego Urzędu Statystycznego
(Statistisches Bundesamt)
http://de.statista.com/statistik/daten/studie/1985/umfrage/
deutschland---grenzlaenge-zu-benachbarten-staaten/
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Sprzeczności można wyjaśniać różnymi metodologiami
pomiaru po obu stronach granicy, jednakże biorąc pod
uwagę blisko 65-letni okres stabilności naszych granic
muszę postawić pytanie, w ilu jeszcze obszarach statystyki
nie została uzgodniona wspólna polsko-niemiecka
metodologia opracowywania danych i wskaźników?
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Ocena
wiarygodności
E. Murphy’ego:
statystyki
w
świetle
praw
Prawo nr 40. Element wybrany losowo z grupy o 99-procentowej wiarygodności, będzie
należał do pozostałego procenta.
Prawo nr 54. Systemy złożone wykazują skłonność do zakłócania realizacji własnych
funkcji.
Prawo nr 55. Systemy złożone wykazują skłonność do popełniania kompleksowych
błędów.
Prawo nr 83. Od wszystkich uznanych wyjątków istnieją wyjątki.
Prawo nr 113. Każda formuła i każda stała muszą być traktowane jako zmienne.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Dlaczego prawa E. Murphy’ego znalazły zastosowanie
w nauce:
1970. Awaria rakiety APOLLO 13 omal nie kończy się katastrofą. Wszystkie zdarzenia
natury technicznej można było przewidzieć. Prezydent Nixon nie otrzymał wiarygodnych
wyjaśnień, kto i dlaczego zawinił.
1972. Służby wywiadowcze USA przekazują prezydentowi Nixonowi informację
o zamierzeniach OPEC gwałtownego podniesienia cen ropy. USA i Wietnam kończą w tym
czasie paryskie rokowania pokojowe. Żadna z rządowych agencji USA nie potrafi
przedstawić prezydentowi Nixonowi prognozy, jak te czynniki wpłyną na gospodarkę.
Rezultat: Nixon zleca opracowanie takiej prognozy naukowcom uniwersyteckim.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Wyniki:
1972: Columbia University analizuje przypadek APOLLO 13. Stwierdza, że w
planowaniu nie uwzględniono przyczyn katastrof np. okrętów podwodnych.
WHITE PATCH – tak nazwano obszar nieuwzględnionych danych, które można było
pozyskać z innych dostępnych źródeł.
1973: prof. Milton Friedman z Uniwersytetu Standford przedstawia Specialized Data
Sources Prognozing – metodę wskazującą obszar braku danych lub danych uznanych za
mało wiarygodne. Obszar niepewnych lub brakujących danych zostaje nazwany „Tabula
rasa”.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Wyniki:
1975: KC PZPR żąda od GUS i innych agencji informacyjnych wyjaśnienia rozbieżności
między statystycznymi wskaźnikami wzrastającej produkcji a coraz większymi brakami w
sklepach. Wiarygodnych wyjaśnień brak. Komitet Badań Naukowych zleca wyjaśnienie
przyczyn naukowcom z pięciu najlepszych polskich uczelni ekonomicznych.
1976: prof. Zdzisław Hellwig z Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu przedstawia wyniki
opracowań – metodologicznie zgodne z Specialized Data Sources Prognozing. KC PZPR
nie godzi się na uznanie „braku wiarygodnych danych oraz fałszowania sprawozdawczości i
statystyki” za fakt. Narzuca określenie „szara strefa”, bo wszystkiemu mają być winni
„złodzieje, łapownicy i inne wrogie władzy ludowej elementy”.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Wyniki:
Od 1978 r. najważniejsze ponadnarodowe korporacje finansowe (w tym banki),
consultingowe i audytorskie stosują
Specialized Data Sources Prognozing.
Wolą poświęcić trochę czasu na zdobycie informacji ze źródeł takich jak statystyki urzędów
skarbowych czy instytucji ubezpieczeniowych, ale mają dzięki temu wynik dotyczący całej
podlegającej badaniu grupy a nie szacunek ustalony na bazie „grupy reprezentatywnej”.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Prognoza struktury demograficznej ludności w obszarze
przygranicznym do roku 2030 – metoda danych wyspecjalizowanych
400
300
200
100
0
1995
2002
Młodzież szkolna
Zatrudnieni
Migracja i szara strefa
2010
2012
2020
2030
Studenci
Bezrobotni
Emeryci i renciści
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Omówienie

Liczebność tej grupy to ok. 110-120 tys. osób, w tym:
 ok. 2 tys. osób prowadzących własne firmy,
 ok. 10 tys. osób – przedwczesnych emerytów i rencistów,
 ok. 15 tys. osób, które wyemigrowały,
 ok. 15 tys. osób otrzymujących świadczenia opieki społecznej,
 ok. 20 tys. osób utrzymujących się z działalności rolniczej,
 ok. 25 tys. osób pracujących poza regionem i/lub na umowach
– zleceniach.
Grupę, o której nie mamy jakiejkolwiek informacji, można szacować na
20-25% mieszkańców. Najwięcej wiedzą o tej grupie NGO!
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Zadania perspektywiczne

Przyszłość
kadr
pracowniczych
przygranicznej
części
Euroregionu Nysa zależy od wykorzystania tego potencjału
ludzkiego, który gotów jest tu pozostać;

Należy mieć świadomość, że przygotowanie kandydata na
pracownika wyłonionego z grona osób długotrwale bezrobotnych
o niskim, nieadekwatnym do potrzeb rynku pracy wykształceniu,
jest procesem skomplikowanym i często kończy się
niepowodzeniem;
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Przedsiębiorstwa w regionie przygranicznym
(powiat bolesławiecki, lubański, lwówecki, zgorzelecki i złotoryjski).




W strukturze podmiotów gospodarczych dominują firmy
jednoosobowe lub zatrudniające do 9 osób (ogółem stanowią ok.
95% ilości firm sektora gospodarczego).
W całym regionie, z uwagi na wielkość zatrudnienia, są 2 istotne
gospodarczo przedsiębiorstwa: Kombinat górniczo-energetyczny
Bogatynia - Turów oraz Ceramika Bolesławiec.
Istotną rolę w zatrudnieniu stanowi sektor publiczny.
Można przewidzieć, że liczba miejsc pracy w regionie nie ulegnie
większym zmianom.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Zadania perspektywiczne c.d.
 Należy przygotować się na poszukiwanie rozwiązań
alternatywnych – wyjść poza urzędową ewidencję bezrobotnych –
np. współpracować z instytucjami pozarządowymi, które często
posiadają informacje o wartościowych osobach wywodzących się
z tej ”strefy nieokreślonej”.
 Należy mieć wiedzę o rozwiązaniach innowacyjnych, które są
skuteczniejsze w aktywizacji osób społecznie wykluczonych lub
zagrożonych takim wykluczeniem niż tradycyjne metody pracy
stosowane przez pracowników instytucji rynku pracy.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Zadania perspektywiczne c.d.
 Ważne jest wypracowanie takich metod współpracy
z właścicielami autorskich, innowacyjnych rozwiązań, które
pozwolą na zamawianie u nich usług bez sprzeczności
z prawodawstwem (zamówienia publiczne, ustawa o finansach
publicznych).
 Należy
uświadamiać
pracodawców
o
konieczności
perspektywicznego planowania potrzeb kadrowych oraz zachęcać
do współpracy przy organizacji praktyk zawodowych.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Zadania perspektywiczne c.d.
 POTRZEBNA JEST NAM WSZYSTKIM
DOBRZE
PRZYGOTOWANA
MIĘDZYNARODOWA I TRANSGRANICZNA.
SKUTECZNA I
WSPÓŁPRACA
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
 Między
Dolnym Śląskiem a Saksonią jest
więcej przejść granicznych, niż między
innymi województwami / landami.
To
powinno
determinować
poziom
współpracy instytucji publicznych.
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa
DAZIA
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ
Projekt „DAZIA” (nr projektu 0868.01.J2.2.280813.1.10) jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa