pobierz

Sprawozdanie z wyjazdu służbowego w ramach programu wieloletniego,
zadanie 4.1.
W ramach realizacji zad. 4.1 w dniach 22-23 września 2015 roku mgr Magdalena ŻurawskaZajfert uczestniczyła w 11 Workshopie dla Krajowych Laboratoriów Referencyjnych ds. GMO
(NRL) zgodnie z Rozporządzeniem 882/2004/WE oraz plenarnym spotkaniu członków ENGL
(Europejskiej Sieci Laboratoriów ds. GMO).
Spotkanie zorganizowane było przez: Komisję Europejską, Wspólne Centrum Badawcze (JRC),
Instytut Ochrony Zdrowia i Konsumenta (IHCP), Jednostkę Biologii Molekularnej i Genomiki,
Via Ernico Fermi 2749, 21027 Ispra, Włochy.
Laboratorium Kontroli GMO należy do sieci ENGL (Krajowe Laboratorium Referencyjne
zgodnie z rozp. 120/2014) oraz od połowy br. jest Krajowym Laboratorium Referencyjnym
(NRL) zgodnie z rozp. 882/2004/WE.
Na spotkaniach sieci ENGL i NRLi są omawiane zadania NRL oraz aktualne problemy związane
z wykrywaniem, identyfikacją i ilościowym oznaczaniem autoryzowanych i
nieautoryzowanych GMO w Unii Europejskiej.
W spotkaniu brali udział przedstawiciele laboratoriów oficjalnych kontroli i należących do
sieci ENGL z 27 krajów Unii Europejskiej, a także przedstawiciele z Chorwacji, Turcji, Chin i
Japonii.
Program ramowy:
22.09.2015 Sesja 1: Krajowe Laboratoria Referencyjne (NRL) i Oficjalna Kontrola
Tematyka sesji 1
•
Uczestnictwo laboratoriów w badaniach porównawczych (CT)
Przedstawiono raport z wynikami z porównań międzylaboratoryjnych z 6 ostatnich
lat. W okresie od 2010 do 2015 w badaniach porównawczych organizowanych przez
EURL-GMFF (Laboratorium Referencyjne Unii Europejskiej ds. Genetycznie
Zmodyfikowanej Żywności i Pasz) brało udział średnio od 70 do 90 laboratoriów czy
to oficjalnej kontroli wg rozp. 882/2004/WE czy należących do sieci ENGL zgodnie z
rozp. 120/2014. Przynajmniej w jednym CT brały udział 32 różne kraje.
W 2015 roku w CT 02/15 wzięło udział 60 uczestników UE z czego: 32 to laboratoria
NRL/882, 19 to laboratoria NRL/120 i 9 laboratoria nie NRL.
W okresie 2010-2015 ilość laboratoriów NRL z niezadawalającymi wynikami była
różna i wahała się w granicach od 50% do 10%. Najlepsze rezultaty osiągnięto w
2015 roku gdzie dla CT-01/2015 osiągnięto 100% wyników satysfakcjonujących.
Wyniki szczegółowe
Wyniki z CT-01/2014 – dwie próbki: T1 z MON88017, NK603, 40-3-2 i MON89788,
T2 z MON89788. Identyfikacja GM: T1: 80% OK, T2: 93% OK. Kwantyfikacja GM:
T1:91-97% OK (10 laboratoriów wyniki niezadawalające dla 1 lub więcej modyfikacji
GM). T2: 88% OK (7 laboratoriów wyniki niezadawalające)
Wyniki z CT-02/2014 – dwie próbki: T1 pasza z kukurydzą 40278 i soją 40-3-2, T2
mączka z kukurydzą 40278. Problemy z wykryciem soi 40-3-2. Wiele laboratoriów
nie zidentyfikowało i nie oszacowało ilościowo kukurydzy 40278, z tych które
wykonały oznaczenia ilościowe dla T1 96% OK, dla T2 98% OK.
Problemy z wykryciem soi 40-3-2 związane były z zastosowanymi metodami izolacji.
Zalecenia: używać odpowiedniej metody ekstrakcyjnej, ważnych odczynników,
przygotować próbkę odpowiednio dla danej metody izolacji, w sposób prawidłowy
określić ilość wyizolowanego DNA, przeprowadzić test na inhibicję, mieć pewność
co do jakości stosowanych kontroli.
Wyniki z CT-01/2015 – dwie próbki: T1 makaron ryżowy z soją 356043, T2 soja
68416. Identyfikacja GM: T1:98% OK; 6 laboratoriów nie przeprowadziło
identyfikacji w kierunku soi 356043, T2: 98% OK, 10 lab. nie przeprowadziło
identyfikacji w kierunku soi 68416. Kwantyfikacja GM: T1: 96% OK (2 wyniki
niezadawalające), 15 lab. nie zrobiło analizy ilościowej, T2: 100% OK, 17 lab. nie
przeprowadziło analizy ilościowej.
Wyniki z CT -02/2015 - dwie próbki: T1 zupka instant z rzepakiem MON88302, T2
soja 81419. Identyfikacja GM: T1: 100% OK, 18 lab. nie przeprowadziło identyfikacji
dla rzepaku MON88302, T2:100% OK, 14 lab. nie przeprowadziło identyfikacji w
kierunku soi 81419. Kwantyfikacja GM: T1: 93% OK (3 wyniki niezadawalające), 15
lab. nie przeprowadziło analizy ilościowej, T2: 96% OK (2 wyniki niezadawalające),
17 lab. nie przeprowadziło analizy ilościowej.
Na 2016 rok przewidziane są dwa badania porównawcze organizowane przez EURLGMFF, jedno w pierwszej połowie roku, drugie na jesieni, mające na celu
sprawdzenie kompetencji laboratoriów w zakresie analiz GM ze szczególnym
uwzględnieniem nowych metod.
Laboratorium Kontroli GMO w IHAR-PIB jako należące do ENGL uczestniczyło w
większości badań porównawczych organizowanych przez EURL-GMFF w latach
2010-2014, uzyskując wyniki pozytywne.
•
Informacje na temat potrzebnych szkoleń
Uczestnicy spotkania zgłosili potrzebę szkoleń w tematyce nowych metod analiz
GMO: m.in. droplet digital PCR oraz metody multitarget.
•
Krótki raport z rocznej działalności każdego NRLu
Większość laboratoriów wykonuje ok. 200 analiz kontrolnych rocznie, z czego
nieduży procent to próbki pozytywne pod kątem obecności GM (papaja, kukurydza,
rzepak i len GM). Istnieje potrzeba ciągłej aktualizacji i rozszerzenia zakresu
używanych metod w celu dostosowania możliwości analitycznych laboratoriów do
zwiększającej się liczby nowych autoryzowanych produktów GM na rynku.
•
Wyniki ankiety rozesłanej do NRLi dotyczącej używanych metod w analizach GMO
W połowie 2015 roku do laboratoriów sieci ENGL i NRLi została rozesłana ankieta
dotycząca używanych metod w laboratorium i korzystania ze strony EURL-GMFF.
Polskie laboratoria zajęły drugie miejsce w skuteczności odpowiedzi na ankietę. Z
analizy danych zwrotnych z ankiet wynika, że większość z ankietowanych
laboratoriów UE tylko czasami korzysta ze strony EURL-GMFF. Metodami analiz GM
wykorzystywanymi przez laboratoria są metody PCR screeningowe oraz metody
charakterystyczne dla zdarzenia transformacyjnego tzw. „event specific”. Większość
ze stosowanych metod to metody ze strony EURL. Ankietowane laboratoria
określały częstotliwość korzystania z baz danych i „JRC GMO-Matrix” zawartych na
stronie EURL-GMFF jako sporadyczną. Stąd na spotkaniu jednym z tematów było
zapoznanie uczestników z możliwościami jakie daje „JRC GMO-Matrix”.
22.09.2015 Sesja 2: NRL 882 i 24 Sesja Plenarna ENGL
23.09.2015 Sesja 3: NRL 882 i 24 Sesja Plenarna ENGL
Sesje 2 i 3 obejmowały:
•
Sprawozdania z prac grup roboczych ENGL w kwestiach walidacji metod,
uaktualniania metod, interpretacji wyników, cyfrowego PCR, jednostek pomiarowych
oraz metod w analizach nasion dla GMO.
Identyfikując potrzeby i braki w bazie zwalidowanych metod EURL-GMFF
zaproponowano walidację metody „element-specyficznej” - t35S-Pcambia, która
obejmuje ok 30% nieautoryzowanych GM oraz walidację metody pentapleksowej
„event-specyficznej” dla: bawełny GHB614, kukurydzy DAS40278-9 i soi BP-CV-127-9,
MON87708, 305423 - zdarzeń transformacyjnych, które nie są ujęte w kompendium
metod EURL-GMFF.
Należy dążyć aby wszystkie metody wypełniały kryteria zawarte w nowym
dokumencie EURL GMFF dotyczącym minimalnych wymagań dla metod analiz GMO
(dokument MPR). Metody powinny być oparte o Real Time PCR. Określono parametry
walidacji i weryfikacji metod w zależności od wprowadzanych zmian w metodach.
Przedstawiono problemy związane z przystosowaniem zaleceń dla metod analiz GMO
opartych o Real Time PCR do analiz przy użyciu Digital PCR.
Przedstawiono podejście do analizy próbek nasiennych od momentu próbkobrania,
przez izolację DNA, analizę PCR po interpretację wyników.
•
Powołanie grup dyskusyjnych w kwestiach ekstrakcji DNA, metod multitarget oraz
granicy wykrywalności i interpretacji wyniku w jej okolicy.
Rezultatem prowadzonych dyskusji była propozycja przygotowania praktycznego
przewodnika ze schematami postępowania w poruszanych kwestiach, na wzór
przewodnika dotyczącego np. weryfikacji metod analiz GMO.
•
Wykłady dotyczące: zastosowania techniki LAMP w analizach GMO; ilościowej reakcji
multipleksowej przy użyciu ddPCR w analizach GMO; multipleksowej reakcji PCR dla 6
różnych zdarzeń transformacyjnych soi GM; wykrywania ryb GM; genów
referencyjnych dla pszenicy w analizach GMO; identyfikacji możliwej obecności
nieautoryzowanych upraw GM.

Prezentacje dotyczące praktycznego korzystania z baz danych EURL-GMFF, „JRC GMOMatrix”, „Prespotted plates”
Zdobyte informacje, szczególnie dotyczące praktycznego wykorzystywania baz danych
zawartych na stronie EURL-GMFF oraz problematyki związanej z analizą nasion pod kątem
GM, wykorzystano w szkoleniach dla PIORIN i COBORU przeprowadzonych w dniach 8 i 14
grudnia 2015 roku.