Recenzja pracy doktorskiej autorstwa mgr przemyslawa Stawarza pt

Recenzja
pracy doktorskiejautorstwamgr przemyslawa
Stawarza
pt:,,KsiEdzpulkownikJ6zef
Panas(1887-1940).Kape1an
Legion6wporskichdziaracz
,, .
politycznyi publicysta
L6dZ2016ss.236
1.Wyb6rtematurozprawy
Biografiaks.prkJ6zefapanasianapisan
a pnez mgrprzemyslawastawarzawpisujesiq w
ciqgbadariprowadzonych
przezhistoryk6wdotyczacychpojedynczych
los6wrudzkich
wpisanych
w burzliwe.i rragiczne
dziejeXX wieku.Bohaterbiografiimgr p stawarzabyl jednym
z wieluduchownych
polskichkt6rystalsiqnajpierwzolnierzem-kapelanem
odradzai4cego
siq
wojskaPolskiego
a porem dzialaczem
politycznego
pochodz on z rodziny
ruchuludowego.
chlopskiej
ijak tysiilcejemupodobnychwychowalsiqnawsi galicyjskiej
gdziewieledzrecitego
stanymialomozliwoS6
ksztalcenia
siqnajpierww szkorepodstawowej
a potemw drednie;
w
sanokua potemw PrzemySru
Ks.J.panaS
jak i jegorodzefistwo
dziqki6wiatlyi pracowirym
rodzicomzdo\a\ yzy sprzyjaj4cych
mu okoliczno5ciach
zdoby6wyksztalcenie
dredniea potem
ukoriczy6
renomowaue
wyzszeSeminarium
Duchowne
w przemyslu
. Dziqkitemuks.J.panas
zasililszeregiduchowieristwa
polskiegowzmacniaj4c
swoJqosob4tEjegoczq56
pochodzqca
zewsr.Bohaterbiografiidoktorantaniewysferzylslqi niemal
na caleZyciezwi4zar
siq z politycznym.uchemchlopskimwierniemu slu24c
do ostatnichdni 2ycia.z tychtez
powod6wmimo 2enaleZal
do ,drugoplanowych
aktor6wscenywojskowej,a potempolityczne3
zasluZyl
w peinina powazna
biografiqnaukowE.
-kaperan
Ks.plk J.panas
Legion6wporskich,od
1918r wojskaPolskiego
,a potemdzlatracz
polskiego
ruchuludowegobyl od przelomulat 20130
tychXX wiekuwazrymaktorerrZyciaporitycznego,
Dziala3qc
w krQgutakwybitnychpolityk6w
ludowychjak Wincenry
Witos,MaciejRataj, Sranislaw
Mikolajczyk,profStanislaw
Kot
wspomagaj;gc
ich swoiqniezwykre
dynamicznie
prowadzon4
poritycyci bezrudzi
akcjaporityczn4.
takichjak ks.plk J.Panad
niebyribyw stanlerearizowad
wieruswoichzamierzefporitycznych
,nie
mielibytylu zwolenniktiw,a
ich ideenie dorarlyby
do szerokich
krqg6wchlopskich
. Ks.plkJ.panad
niewEtpliwie
przyczyn siqdopowiqkszenia
szereg6w
tegonurtuporitycznego
w porsce.
2.Podstawa216dlowapracy,wykorzystanaliteraturanaukowa.
Biografia autorstwamgr P.Stawarzapo6wiqconaZyciu i dzialalno5ci ks.pik J.Panasia
'opa
a zostalana solidnejpodstawie216dlowej.
Autor podczaskwerendbadawczych
bowiem dotari do 12 archiw6w potskich tak centralnych jak i regionalnych.W zwiqzku z ragtczrrE
i mqczeflskq5miercl4ks.plkJ.Panasie
poniesionEz r4k sowieckichokupant6wmoZna
byloby pokusidsiq o znalezienie51ad6w
jego ostatnichchwil Zyciai dzialalnojciw archiwach
ukrairiskich,bodo rosyjsldch dostqpjest utrudniony w biografii tej autor wykorzystal ponad 40
16znorodnychzespol6warchiwalne16znorodnejproweniencji.Autor dotarl do archiwali6w
wytworzonych przez polityczny ruch chlopski. wydaj e siq, 2e zdolal wykorzysta6prawie
wszystkieocalaleSwiadectwaarchiwalne dotyczEceks plk J.Panasia.Wprawdzie autor nie podai w
wykaziezrr5delliczby sygnaturdo jakich dotarl,alesqdz4cpo przypisachw pracybylo ich zapewne
wiele .Poszczeg6lnebowiem rozdziatrypracy opatrzonezostalylicznymi przypisami odwolujqcymi
siq do 216delarchiwalnych .Kwerendq216dlow4 w archiwach wsparl wykorzystaniem
wydawnicrw zrddbwych,kilkudziesiqciu tytul6w prasy ,oraz duzej liczby pamiqtnik6w,wspomniefi
i 1ist6w.Autor r-ozprawydoktorskiejpowinienmo2ejednakszerzejsiqgnqi do wydawnictw
2r6dlowychliteratury naukowej po6wiqconej problematyceregionalnej.Mam tu na mydli np. ksiqgi
pamiqtkowez okazji 70-tej rocznicy powstaniaGimnazjum i Liceum w Sanoku.Jest tam sporo
informacji o 2yciu szkoly w czasachkiedy uczyl siq w niej ks.J.panad.My6lq, 2e warto tez zajrze(
do ,,Rocznik6wSanockich" wydawanychw tym miedcieod 1963r czy wychodz4cych
wsp6lczeSnie,,Zeszyr6wArchiwum Ziemi sanockiej".Zapewnewzbogacilyby takze rozdzial
pierwszyinformacjeo Sanoku szczeg6lnieoswiatyw tym miedciena przelomiewieku XIX /XX
zawartew ,,DziejachSanoka" wydanychpod redakcjaFetiksaKiryka. My6lq,2etak2epublikacje
o dziejachPrzemyslagdzieks,J.Panas
spqdzildziewiq6owocnychlat 2yciai dla kt6regotak siq
zasluZyltakzewzbogacilabytreScirozdziatru
pierwszegoorazsz6stegoi si6dmego.w,,przemyski
InformatorzeKulturalnym", sporo pisano o ks.J.panaslujako wybitnym absolwencieGimnazlum,
potemwyzszegoSeminariumDuchownegow przemyslu.Jednymz takich autor6wbyl min.
L
Andrzej Szeliga,kt6ry pisal o pomniku ,,OrlEtPrzemyskich" jako s).rnbolu skomplikowanej
historii mieszkafic6wpogranicza.Plsa]on o zaciqtychi krwawych walkach polsko-ukaifiskich w
Przemy6lu,roli ks.J.Panasiaw czasieich trwania. Wartote2wspomniedo napisanejw 2015r
rozprawiedoktorskiej dr Marcina Smotra.Autor ten opisal dzialalnoS6polskich organizacji
spoleczno-politycznych
ten pokazal
,kulturalnychi religijnych Sanokuw latach1B6B-191B.Badacz
szczeg6lnie
rywaliz.acje
miqdzypolakamia pr6bujqcymiich zmajoryzowa6w mieScieSanoku
Ukrairicamii Zydami,Wskazaneniekt6reopracowaniamo2nawykorzysta6podczas
przygotowaniabiografiil<s.plkJ.Panasiado druku.
Zrobione uwagi nie podwa2ajqwysokiej ocenybazy 2r6dlowej ,oraz wykorzystanej
literatury przedmiotu .Doktorant zapozna\siq ze sto dwadzieSciaszeSciomapozycjami naukow)'rni
w tym z wie.lomaz zakresuhistorii koSclola,wojskowodci
polskiej,dziej6wruchuludowego.
Niewqrpliwymjest,2e autorjesterudyt4w zakresiebadanejproblematyki,a ustaleniaprzez niego
poczynioneprzyczynilysiq do wypelnienraluki badawczejw zakresiewojskowodcipolskieji
polsklegoruchr-r
ludowego.
3.Merytoryczna
ocenapracy
Rozprawamgr PrzemyslawaStawarzaskladasiq z dziewiqciu chronologiczno-problemowo
skonstruowanychrozdzial6w Doktorant przyj4l takq konstrukcjepracy bo jak pisal we wstQpie
umoZliwilomu to:,,przejrzysteprzedstawienie
los6w bohaterafiego pracy-RT) w najwa2niejszych
etapachjego 2ycia."Autor podejmujqcbadanianaukowedotyczqceZyciei dzialalnoSci
duszpasterskiej,wojskowej i politycznej ks. plk J. Panasiapokazal awansmlodego czlowieka
pochodzqcego
z wielodzietnejrodzinychlopskiej, kt6ry dziqki wsparciurodzic6woraz
powa2nemupodc'jSciu
jq z
do nauki i wlasnemuuporowi poszedldrog4kaplariskq,tqczqc
wojskowq,ajak siq okazalow drugiejpolowiejego ponad50-letniego2yciai z politycznE.
Wrozdziale pierwszym mimo braku dokument6warchiwalnych,lub fragmentarycznodci
ich zachowaniazdolal autorpokaza6lata mlodoSci,naukiw szkolepodstawowejw
Odrzykoniu,Sredniejw Sar-roku
i Przemy6lu,a potem i w WyZszym SeminariumDuchownym w
Przemyslu.w rozdzialetym przedstawi+tak2epoczqtki poslugi duszpasterskiej
mlodego
kaplana.
wydaje mi siq ,ze autor wydobyl najwazniejszemomenry z 2ycia kaplana.
Jednakprzydatobysiq
poszerzenie
infornacji poprzez siqgniqciedo publikacjiwydanychw Sanokui przemyslu
o
poczEtkowymokresiezycie ks.J.panasia.
wydana np. w 195gr ksiqgapami4tkowadotycz4ca
gimnazjumdo do kt6L'ego
uczqszczal
w sanoku ks.J.panadzawiera sporomaterial6w
dotyczqcychZycia w gimnazjumw okresiew kt6rym ksztalcilsiq
w nim ks.J.panas.w
opracowaniach
dotycz4cychzycia spoleczno-politycznego
Sanoka,tez znajduiEsiq informacJeo
sytuacji oswiatowej w tym mie6cie.Mimo lapidarno6cirozdzialu pierwszego
,a w zwiqzku z tym
sugestiidotyczqcychjego wzbogacenia,uwazamgo za dobrzewprowadzaiqcy
do biografii
chlopskichc6rkachi synachkt6rzy poprzeznaukq
,wykazanepodczasjej trwania talenty istotnie
wzbogaciliwarslwqinrellgenckaw polsce.w przypadkuks.plkJ.panasia,cojuz
w rozdziale
pierwszypokazalarLtornie doszlodo jego wysferzeniasiq z
warstwy chlopskiej.Jakouczef
glmnazjum,kleryk ,potemksiEdzkatolicki, a rakzekapelan
Legion6wpolskich
i wojska
Polskiegoczul zwiqzekze swoim srodowiskremi niezwykregodnie,go
reprezentowal
.
znacznaczq56placy poswiqcil doktorantokresowi i wojny dwiatowej.
Autor po6wiqcil temu
okresowi 2ycia ks.plk J. panasiaaz cztery rozdztatry.
Jak podkre6lil
doktorantwe wstqpie do
pracy,,zagadnienia
legionowejest dod6szerokie", w jego pracy,bo
dzialalnod6
ks.J.panasra
w
LegionachPolskich zostala dobrzeudokumentowan
a, zwlaszczawe wspomnleniach.
wydaje
slq ,2ezalozenre
takie bylo racjonalneco poskutkowalonapisaniemprzezdoktoranta
blisko stu
stron o tym okresieZycia bohaterabiografri. Spowodowaloto
,ze ten czteroretniftagment zycia
ks plk J Panasiazajqlw pracy 50% jej calegotekstu.w ten
sposobna pozostaleczterdziesci
dziewiq6lar Zyciaks plk J.panasia,a wiqc dziecifistwo,mlodo6d
,nauka(1887-191l),sruibaw
wojsku Polskin (1918-1926),oraz dzialalnoi6polityczna niepodleglosciowa
(19261940)przypadlo
pozostaleok 50% tekstu. Zastanawialem
siq,czy to nie naruszar6wnowasr
konstrukcyjnejpracyJczy
ten istotnyfragmentZyciaks.plkJ,panasiazawartyw tytule
rozprawy:,,KapelanLegionow porskich"niezosta+zbyt mocno
wyeksponowany,kosztemlnnych
tak2ewaznych okles6w Zycia i dzialalnoScibohaterapracy doktorskiej.Wydaje
mi slq jednak Ze ze
wzglqdu na wagq sprawy.,tworzeniesiq zrqb6w parlstwowodclpolskiej a takq
,
iego widocznE
czqdci4byly Legiony Polskie konstrukcjapracy tak zaproponowanapruezdoktorantajest
usprawiedhwiona.Autor w tych czterechrozdzialachdos6umieiqtniepokazal drogq
wojskowa
ks.J.Panasia
od oficeraprowiantowego4 batarionupoprzezkapelanaposzcze96lnych
pulk6w
legionowychaz po stanowiskoks.superiora
Legion6wpotskichw 1917 r. Doktorantpokazal
dramattamtychczas6wkiedy ro polak musialzabija6polaka,robi to takZeLegionidci.
w
rozdzialachtych dob'ze zostalazaprojektowanei wykonane tlo wojskowe,polityczne,walka
o
sprawqpolska miqdzy walczqcymi stronami.Jednakczytaiqcz wielkim zainteresowaniem
ren
obszernyfragmentpracy mialem czasemwra2enieze postadks.plk J.panasiaznikala,a
tlo stawalo
siq gl6wnyn-rprzedmioterr zainteresowaniaautora.podobniepewien niedosyt sprawialy
te
fragmentyrozdzral6wmdwiEceo posludzeduchowej.Moze wiqcej dalobysiq
napisa6o tre6cl
kazariprzedbitewnych,posludze
slownej gloszonejrannymi i umierai4cyrnzolnierzom.Anariza
dzialalnoiciwojskowej,duszpasterskiej
ks.plkJ.panasia
w szeregach
legionowychzostaLa
przez
autoranapisanazajmujEco,oblekty.wnie.Auror
pokazal,Le ks.J.panaj,obokniezwyklego
bohaterstwa
poswiqceniamial zadatkina znakomitegodow6dcqpolowego.
,empatii,odwagi
Doktorantwykazal ze ks,J.panas-chlopskisyn nalezardo jednych z najwybitniejszych
wP
kapelan6w
Ks plk J.Pana(Kawaler byl kawaleremwielu order6w tym orderu virtuti
,w
Militarii v
Klasy .Autor tre(6 tych rozdzial6w w spos6b przekonywaiqcy zanalizowatr,podbudowu.;4c
swoje
tezy solidn4kwe.endq216dlowqi odpowiednim wyeksprorowaniem
literaturyprzedmiotu.
Niezwyklewaznym i istotnymw zyciu ks.plkJ.panasia
byl jego udzial w, jak ro uiEr
doktorant:,,walkacho wschodniegranicepolski".w tym liczEcyosiemnadcie
stronrozdzialeudalo
siq autorowipokaza6Lalentdow6dczyks.plkJ.Panasia.Jak
wynika z ustalerimgr p. Stawarzato ks
plk J.Panad
byl de factoorganizatorem
Armii
,,San,,powstalejna bazietamtejszego
Pow Niewqtpliwyn jest co wynika z tekstutegorozdzialu warka przemygl
o
,2e
,a potempomoc
dla Lwowa w kt6rej rakzeuczestniczylks.J.panas,dwiadczq
o jego pierwszoplanowej
rori
-)
odegranej
w walceo przynaleznosd
tychmiasti otaczaiEcych
ich teren6wdo polski.Autor
prac
udokumentowal
to bardzodobrze.przedstawiony
przez autoropistych dramatycznych
wydarzeri
jestpelny.Natomiast
skonfrontowania
wymaganp.informac.la
zestr 12sczyrzeczy,wi6cre
przeieto
w Przemyslu,
az2000wagon6wamunicji(gdzieby siqzmiescily),
250armat,bo
to zaopatrzenie
dla
wieluwielkichjednostek
wojskowych.
Mo2liwymbyl zdobycie
kilkunastu
tysiqcykarabin6w.
Jak
by na to niepatrzea
ro udzialks.plkJ.panasia
byrw wyzwoleniuprzemyfrai Lwowaogromny.
sugerowalbym
wykorzysra6
jeszczedrawzmocnienia
tezautorapublikacjihistoryk6w
przemyskich,
Wspominalem
m.in.o pracyAndrzejaSzeligidotyczqcejpomnikaOrlqt
Przemyskich.
warto tez mo2erozwinqi my51o dalszymudzialew walkacho Lw6w ks.J. panasia.
w niekt6rycharrykulachnapisanych
o nim autorzywspominali,Le jeszcze
w maju 1919 byl
zaangazowany
w walkacho Lw6w.
w rozdziale
sic5dmym
liczqcymdwanajcie
stronautorzai4lsiqpracaks.plkJ. panasraw
duszpasterstwie
wojskowym najpierww Dow6dztwieokrqgu Korpusunr vI we Lwowie potem
,a
DOK nr X w rodzinnymprzemyslu.
W obutychDOK wsp6ltworzy]
duszpasterstwo
wojskowe,iako
dziekani defactojak ustari]autorszefDuszpasterstwa
na Galiciqwschodni4.
Autor poswiQciltemuprawiesiedmioletniemu
okresowi2yciaz dwunastustrontegorozdzialu
osiemi p6l strony,bowiem
korejneczterystronydotyczqanalizy
obywaterskiego,,
,,Katechizmu
autorstwa
ks.J.Panasra.
Zapewne
doktorant
wykorzystal
wszystkie
mo2riwearchiwaria
polskiePoprzez
niewidadpafistwowofi,v6rcz4
,duszpasterskq
pracqks,plkJ. panasia
,wojskowq
prowadzonq
w(r'6dkadry,orazLotrnierzy
tych dw6chIstotnychstrategicznidta polskiDoK. Jak
prszeautorokrytyIegendqwalk o niepodleglosi
polskikaplanbyl jednymz tychkt6rzy
wcielali
wizje demokrarycznej
sprawiedliwej,otwartej
r6wnie2na wsp6lpracez Ukrairicamipolski.Dal
temuwyrazwe wsponnianym
ju2 ,,Katechizmie
oby-watelskim,,.JuZ
jak to ustali]autor
w6wczas
rozeszlysiq drogipilsudczyk6wz I Brygadyz pozostalym20]nierzami
Legion6wkt6rych
przy.w6dca
zostalgen.JrizefHaller-jedenz legendarnych
dow6dc6wLegion5w
Polskich,o.ganizaror
i dow6dcaArmii polskiei(,,Blqkitnej
Armii,,)weFrancji,dow6dca
Armii
e
ochotniczej w 1920 r.Ks plk J.Panasjako duchowny przy-wiqzanybyl do demokratyczno
-parlamentarnej,chrzescijarisko-demokratycznej
,sprawiedliwejw szczeg6lnodcidla chlop6w i
warstwniZszychwizji Potski.Z tego kr6tkiegorozdzialukt6regoautor nie m6gl rozwin46jak pisal
wpracy ze wzglqd6r.vna brak material6w taka wizja dzialalnodciks.plk J.Panas
ia zostalaprzez
niegoustalona.Myslg, Zejest to opis bardzorzetelny,szkodatylko ze tak lapidarny.Mysiq,
ze
pe\4rnym
tropemkt6ry moZepozwoli6uzupelnid0pis tegofragmentuZyciaks.pkJ.panasiasq
archiwai bibliorekiukrairiskiew Lwowie .z tego co przekazuiqr62ni badaczejest szansana
odnalezienie
takichdokument6w.w tym rozdzialeszczeg6lnie
jest wydarzeniez
poruszaiqce
udzialem ks.plk J Panasiaz 17 Y 7926kiedy to bohaterskikapelanzrpva odznaczeniai rzuca pod
nogi gen G.orlicz-Dreszerowi
jednemuz tych b.regionist6w,
kt6ry wraz z Marszatkiem
J.Pilsudskimprzeprowadzilikrwawy zamachstanu przed g0 lat w polsce,sugerowalbym ten
epizodwydzielif w podpunkti przedstawiiszerzejjego nastqpstwa
dla ks.p]kJ.panasiai
b.legionist6wkt6rzy taka postawew maju 1926 r zaiqti. Autor piszEco tym epizodziez Lycia
stwierdzilze bylo to,,zatrwazaiqcewydarzenie"(str147),wydajemi sig 2e lepiejnapisa6ze
byl
to,,poruszaiqce
wydarzenie,,o,,glqbokiejmoralnejwymowie ,,.Stalsiq to
,glosnie,dramatyczne
bowiem na pogrzebieofiar tego zamachutak,, zapomnianych"przez spoleczefistwo pruyczynl
,za
przedwojennych
czynnik6wpomajowych,a potemich zwolennik6w, a2 po czasywsp6rczesne.
Natomiastrozdzial 6smy poSwiqcil autor analizie dzialalnoScipolitycznej ks.plk J.panasia
,cowjegoprzypadkubyloniejakonaturalne,LeznarazLsiqwszeregachpolskiegoruchuludowe
naJpierww PSl,,,Piast"do kt6regowst4pilw listopadzie1926r,a potem StronnictwaLudowego.
Wyb6r taki Swiadczylo przywiqzaniuks,plkJ.panasiado systemudemokracji
parlamentarnej,przeciwstawieniu
siq afirmowanemuw6wczas zlu w postaci coraz silniej
widocznychtendencjiautorytarnychkt6rychuwieficzeniembyla konstytucjaz 1935
r. Na ponad
czterdziestu
nrezwyklerzeczowonapisanychstronachtegorozdzialupokazalmgr pstawarz
dzialalnoS6
psL ,,piast",potemSL, kt6ra zaowocowala
ks, plk J.Panasia
jako dziatracza
wzrostem
szereg6wtego ruchu przeciwsrawiaiqcegosiq nasilai4cejsiq dyktaturzewojskowych
kierowanej
T
przezMarszalkaJ.Pilsudskiego,
a potemprzezjego nastqpc6wkt6rzy wobec
strajkujqcychi domagaj4cychsiq sprawiedliwodcii demokracjichlop6w uZy'r,valibroni zabijaj4cich
wielu a tysi4cearesztujqc
i wierzqcw aresztach
i wiqzieniach.Jak ustalildoktorantks. J.panas
wsp6idzialaiqc
z w.witosem ,M .Ratajem,s.Mikolajczykiem,pioremrczynempoprzez niezwyklq
aktyrvnodciq
wiecow4przyczynilsiq do wzmocnieniapozycjipolitycznejruchurudowego.Ztych
tez powod6wprzy wydaniubiografii ks.plkJ.panasia
proponowalbymaby sekwencjetegotltulu
brzmiqca,,dzialaczpolityczny" zamieni6na slowa,,dzialaczludowy".Doktorantw spos6bzwiqzly
i bardzodu2yrr znawstwemopisalten fragment2yciaks,plkJ.panasia.
Myslq,ze ustaleniaautora potwierdzilyliczneinnejuz opinie,2e ks.plk J.panasbyr
wybitnyrr dzialaczenruchuludowego.Wczasachkomunistycznych
ZSL balo siq o nim wspomina6
bo zginElz rqk sowieckichokupant6w .wsp6lczesniesporosiq o ks.J.panasiu
m6wilo i pisalo,ale
dopieromgr P.Srawarz
pokazatr
w perni jego rolq iako kaperana
Legion6wpolskich(19141918),woj ska Polskiego(1919-1927) dzia\aczaruchurudowego(1926-1939)i ponownie
polskiegoparistwapodziemnegoz ramieniaruchu
iolnierzai wybitneg. dz\aracza
ludowegow
latach1939-1940wc Lwowie
Zwiericzeniempracy napisanejprzez mgr p Stawarzajest rozdzial dziewi4ty biografii
ks.plk J.Panasia.Autor na dziewiqciu stronach tego rozdzialu zatltulowanego
,,tragicznykres
Zycia" ks.plkJ.Panasia
pokazal jego niezwykl4determinaciq,
odwagq oddaniesprawom
Kraju i walceo jego Niepodlegto6ize zbrodniczymbolszewizmem. Autor przytoczylro2ne
wersje
Smierciks plk J,Panasia.Autor
skonstatowal,zena pewnozamordowalogo NKWD w kwietniu
1940r Jakowojsliowy dolqczylks.plk J.panasdo list imierci z Katynia i tysiqcymiejscowodci
w
kt6rychsowiecinordowali Polak6w.Mimo lapidarnodcirozdzialuautorowiudalo
siq w
przejmujqcyspos6bopisadZyciePolak6wpod sowieckimwladztwem.JeslimoZna jednak
to
sugerowalbymwlasnq lcwerendqw archiwachi bibliotekach lwowskich. Mo2e uda
siq odnaleZ6
dokumentyprzedstawiaiqce
5mier6 ks.plk J.panasiaz r4k sowieckich oprawc6w z NKWD.
4.Wniosekkoricowv
I
Pracadoktorskamgr przemyslawaStawarza dotyczywa2nejosobistoscijakq
byl ks.ptrk
J6zefPana6.DoktorantprzedstawilkolejeZyciaks.plkJ.panasia
poczQwszy
od czas6wmlodoici
,okresuedukacjiw szkolachSrednich
w sanokui przemydlu,orazw wy2szymseminarium
Duchownymw Przemy6luw spos6bwielcezajmujqcy..
Wielemiejscazajqlow pracy
przedstawienie
slu2byks.plkJ.panasia
w Legionachpolskich.Mimobrak6w216dlowych
autor
zdolatr
odtworzydtakZejego udzialw utworzeniuduszpasterstwa
wojskowegow II Rp.w spos6b
niezwyklekompetentny
i ciekawypokazaldzialalnod6
politycznaks.plkJ.panasia
w szeregach
ruchuludowego,Autor
zwr6citruwagqna ro, 2e ks.plkJ.panadbyl jednymz gorEcychobroric6w
systemydemokracjipariamentamej
w polscepo 1,926r, orazwalczqcymz niezwyklqdeterminaci4
o jegoprzlwr6ceniew nasz).'rn
Kraju. Doktorantw przejmujqcgnswojqwl,rnowq
rozdzialekofcowyrnpokazalbohaterstwo
i odwagqks.J.panasia
za kt6rato w obliczuwroga
zaplacilZyciem.w konstrukcjipracy wyst4pilypewnezachwiania,alespowodowane
onezostaly
lukamiw materialezrodlowym a nie przezzanlechania
autora.z pernyrnprzekonaniem
opowiadam
siqzapublikacja
biografiiks.plkJ.panasia.
pozytwvnE
jej ocene.
----.--,---r-2,,-t_-.-
w sumieuwa2am,zepracadoktorskanapisana
przezmgr przemyslawa
stawarzaspernra
wymogistawianedysertacjom
doktorskimi drategoE wnios
o dopuszczenie
go do dalszych
etap6wprzewodudoktorskiego
z-
'
t ,
T
f/
uU Wu+'aq
Warszawa
31/15VI 2016r
Prof.zw. dr hab.RomualdTurkowski
t10
J