Działo się w Łobżenicy dnia siędemnastego stycznia roku tysiąc

Działo się w Łobżenicy dnia siędemnastego stycznia roku tysiąc

Działo się w Łobżenicy dnia siędemnastego stycznia roku tysiąc ośmset
dziewięćdziesiątego dziewiątego.
Przed podpisanym w Łobżenicy mieszkającym notaryuszem w obwodzie królewskiego
sądu nadziemiańskiego w Poznaniu
Henrykiem Fahle
stawili się dziś prawodzielni i z osoby znani:
1. gospodarz Wojciech (Adalbert) Fąs (Fons),
2. żona jego Katarzyna z ojca Thomas była owdowiała Biboła
3. ich doletni syn gospodarz Paweł Fąs (Fons)
wszyscy z Piesna pod Łobżenicą.
Ponieważ stawiający do liczby pierwszej i drugiej mówią tylko po polsku, a notaryusz
polskim językiem nie włada, przeto na tłómacza, którego obór stawiający notaryuszowi
pozotawili, przywołany został pan kancelista sądowy Antoni Neumann
tu ztąd, który jest notaryuszowi z osoby znany.
Stawiającym jest wiadomo, że pan Neumann jako tłómacz sądownie jest przysiężnym.
Notaryusz, i tłómacz zaręczają każdy z nich za siebie, że ich żaden stosunek w
paragrafach piątym do dziewiątego i dwudziestym dziewiątym ustawy z dnia jedenastego
Lipca tysiąc ośmset czterdziestego piątego roku oznaczony, od udziału przy tejże
czynności nie wyklucza.
Przez tłómacza wybadano wolę stawiających.
Stawiający do liczby pierwszej, drugiej i trzeciej zawierają następujący układ
przewłaszczenia:
§ pierwszy
Gospodarz Wojciech (Adalbert) i Katarzyna z ojca Thomas była owdowiała Biboła
małżonkowie Fąs (Fons) z Piesna pod Łobżenicą przewłaszczają niniejszym swoją im się
należącą nieruchomość Piesno karta numer dwunasty wraz z wszystkiemi na owej się
znajdującemi budynkami, ziminami zasobowymi zboża, słomy i paszy, mierzwy oraz
wszystkiem martwym i żywym inwentarzem gospodarczym z wyjątkiem jednej prośnej
świni, rolnikowi Pawłowi Fąs (Fons) w Pieśnie pod Łobżenicą zamieszkałemu na własność.
Meble, sprzęta domowe i kuchenne, oraz pościel, bielizna i odzież są od niniejszego
układu wyłączone.
§ drugi
Pewna cena przewłaszczenia jest pomiędzy kontraktującemi nie umówiona.
§ trzeci
Nabywca zobowiązuje się raczej owe w księdze gruntowej wymienionej nieruchomości w
rozdziale drugim pod numerem dziewiątym dla głuchoniemej Magdaleny Fąs
rozintabułowane dozgonne dożywocie od dnia dzisiejszego począwszy – jako jedyny
równodłużnik przyjąć i przewłaszczających od obowiązku opłaty oswobodzić.
§ czwarty
Oprócz tego zobowiązuje się nabywca niniejszym trojga rodzeństwu Fąs (Fons) a
mianowicie:
a. Teodorowi, ośmnaścieletniemu,
b. Annie, czternastoletniej,
i c. Katarzynie, dziesięcioletniej,
każdemu po dwa tysiące marek jako schedę rodzicielską wypłacić, a to: Teodorowi przy
jego osiągnięciu dwudziestego czwartego roku życia, a Annie i Katarzynie Fąs (Fons) przy
osiągnięciu ich doletności lub rychlejszem zamężeniu i kapitały owych powyżej
wymienionych trojga rodzeństwa Fąs po cztery procent rocznie w półrocznych ratach,
pierwszego lipca i drugiego stycznia każdego roku a.d. Teodora i Anny Fąs od dnia
dzisiejszego począwszy a Katarzyny Fąs, od jej czternastego roku życia począwszy
aprowizować na ręce ich ojca, przewłaszczającego, dalej ostatnią aż tamdotąd na
wspomnianej nieruchomości w wszystkich potrzebach życia i ciała stanowi odpowiednio
bezpłatnie utrzymywać i ją do szkoły posyłać, tudzież tejże i jego wspomnianej do 'b.'
siostrze Annie Fąs na ich wesele każdej po sześćdziesiąt marek wypłacić.
W interesie kosztowym podaje się wartość obowiązku utrzymywania Katarzyny Fąs na sto
pięćdzisiąt marek.
Nabywca przyznaje niniejszym że przez oddanie mu wspomnianej nieruchomości jest
względnie swego majątku po rodzicach zaspokojony.
§ piąty
Nareszcie zobowiązuje się nabywca niniejszem, swoim rodzicom, przewłaszczającym,
następujące dozgonne dożywocie wolno w ich pomieszkanie w Pieśnie od dnia
dzisiejszego począwszy z góry wydawać a mianowicie:
1. wolną bieliznę,
2. wolne oczyszczanie, pielęgnowanie i usługę w razie choroby,
3. bezpłatne furmanki po lekarza, do apteki i po księdza w razie choroby dotąd i
napowrót i potrzebne furmanki do młyna i z młyna,
4. uprawnienie:
a. po całej nieruchomości wolno obchodzić;
b. wychodek, studnie i piec do pieczenia współużytkować i to tak często jak
posiedziciel odnośnie jego żona, piecze
c. bielnik do bielenia współużytkować,
d. bielizne na podwórzu i w ogrodzie do suszenia wywieszać.
5. mleczną krowę, którą przewłaszczający razem wybierają i uprawnieni są takową na
swój inny grunt dożywotny w Pieśnie zabrać i sami ją paść. Ciele od owej krowy należy
się przewłaszczającym. Wrazie gdyby krowa zniszczeć miała, jest nabywca zobowiązany,
dożywotnikom inną krowę mleczną wedle ich wyboru dostawić.
6. wolne rwanie owocu w ogródku owocowym wedle potrzeby,
7. rocznie w ćwierćrocznych ratach z góry:
a. pięć centnarów żyta,
b. jeden centnar i sześćdziesiąt funtów jęczmienia,
c. dziewięćdziesiąt funtów grochu do gotowania.
- żyto, jęczmień i groch musi być czysty, dobry i zdrowy.
d. dwanaście centnarow czystych, dobrych i zdrowych perek do jedzenia średniej
dobroci,
e. dwanaście marek kieszonkowego,
f. sześć metrów kubicznych sosnowego, suchego i zdrowego drzewa szczapowego
pierwszej klasy, wraz z wolną zwózką,
g. sześć fórów dwukonnych rudnego, dobrego i twardego torfu wraz z wolną
zwózką. Torf musi być na Św. Michał razem dostawiony.
h. trzydzieści funtów pięknej soli kuchennej
8. rocznie z góry:
a. dwanaście łokci białobielonego w dwudziestym czwartym grzebieniu tkanego
płótna lnianego własnej roboty na św. Józef
b. trzy funty dobrej, czysto wypranej wełny do przędzenia zaraz po strzyżeniu
owiec,
c. ośmnaście marek na zakupienie świni na Bożenarodzenie,
d. żyjącą i zdrową brakówkę na św. Marcin,
e. trzy tłuste żyjące gęsi każda po czternaście funtów ważącą na św. Marcin,
f. pięć łokci modrofarbowanego w dwudziestym drugim grzebieniu tkanego sukna
własnej roboty na Boże narodzenie,
g. siedem marek na zakupienie bótów i trzewików na św. Michał,
h. dwa rządek dobrej, zdrowej i twardej kapusty średniej dobroci zaraz po jej
wycięciu,
i. dwa centnary czystej, dobrej i zdrowej brukwi średniej dobroci zaraz po jej
wyrwaniu,
k. podściółkę i słomę w łóżko wedle potrzeby,
l. cztery bezpłatne furmanki aż na odległość dwuch mil w okręgu.
9. sztukę roli do jednego korca perek wysadzenia obok roli kartoflanej nabywcy w polu.
Rola do perek musi być równie swieżo wymierzwiona i odrobiona
10. bezpłatnie stanowi odpowiedni pogrzebek dla ostatniego zmarłego.
W interesie kosztowym podaje się wartość powyższego dożywocia na dwieście trzydzieści
marek rocznie.
Dożywotnik liczy sześćdziesiąt i dwa, a dożywotnica lat pięćdziesiąt i pięć. W razie gdy
jeden z dożywotników umrze, mają dłużej żyjącemu (…) dzielić się dające na połowę być
wydawane.
§ szósty
Ku zapewnieniu powyższego w § piątym kontraktu niniejszego wymienionego dożywocia,
oraz w § czwartym kontraktu onego wspomnianych sched rodzicielskich dla owego tamże
oznaczonego trojga rodzeństwa Fąs wraz z procentami i obowiązku utrzymywania i
prawami pobocznemi zastawia nabywca wspomnianą dziś od niego nabytą nieruchomość
Piesno karta numer dwunasty wraz z wszystką należytością zezwala i wnosi na
intabulacyję tegoż w § piątym kontraktu niniejszego wspomnianego dożywocia wraz z
pobocznemi prawami dla przewłaszczających i owych w § czwartym kontraktu niniejszego
wspomnianych majątków dla tego tamże wzmienionego trojga rodzeństwa Fąs wraz z
procentami, prawami pobocznemi i obowiązku utrzymywania w księdze gruntowej owej
nieruchomości bez utworzenia listu hipotecznego.
§ siódmy
Owe w księdze gruntowej wspomnianej nieruchomości w rozdziale drugim pod numerem
czwartym zapisane dożywocie dla jeszcze żyjącej Maryanny Thomas z ojca Lokweda oraz
tą tamże w rozdziale trzecim pod numerem trzecim i piątym rozintabułowane hipoteki w
ilości dwa tysiące ośmset czterdzieści i dwa marek pięćdziesiąt fenygów wraz z
procentami od takowych, nie będą od nabywcy przyjęte.
Owe wspomniane dożywocie i owe dwie hipoteki wraz z procentami przyjął winny owych
przewłaszczających, Franciszek Fąs (Fons) z Piesna przez kontrakt znajdujący się przy
aktach gruntowych wspomnianego gruntu karta 198 w wierzytelnym odpisie, zawarty
notaryalnie na dniu dziesiątego czerwca tysiąc ośmset dziewięćdziesiątego drugiego roku
jako jedyny równodłużnik i przewłaszczających od obowiązku zapłaty oswobodził.
§ ósmy
Podatki, ciężary, ryzyko i użytki przechodzą od dnia dzisiejszego na nabywcę.
§ dziewiąty
Tradycya już nastąpiła, sądowe przewłaszczenie ma w piątek przyszłego tygodnia
nastąpić.
§ dziesiąty
Koszta układu niniejszego włącznie stempla sądowego przewłaszczenia i intabulacyi
ponosi nabywca, który o jednorazowy wypis takowego i o wręczenie wypisu przy jego
najbliższem przybyciu prosi.
Czynność niniejsza została potem stawiającym w przytomności notaryusza i tłómacza
głośno po niemiecku i po polsku przeczytana, od nich przyjęta i od nich oraz i tłómacza
jak następuje własnoręcznie podpisana.
Przed przyjeciem niniejszego kontraktu przyznają kontraktujący niniejszym że slowa "aż
temudotąd" i "jednego korca" w czasie przeczytania kontraktu niniejszego są dopisane.
Katarzyna Fąs
Wojciech Fąs
Paweł Fąs
Antoni Neumann jako tłómacz