Protokół Nr 6 2014.02.18 - Regionalna Izba Obrachunkowa w

Protokół Nr 6.2014
z posiedzenia Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
w dniu 18 lutego 2014 roku.
Posiedzeniu Kolegium, które odbyło się w siedzibie RIO w Warszawie, przewodniczył
Prezes Pan Wojciech Tarnowski.
W posiedzeniu wzięło udział 20 członków Kolegium.
Obecni byli także Naczelnik Wydziału Kontroli oraz Radca Prawny Izby, a ponadto przy
rozpatrywaniu Uchwał:
- Rady Miasta Marki:
p. Janusz Werczyński – Burmistrz Miasta;
p. Marcin Piotrowski – Przewodniczący Rady Miasta,
p. Sławomir Koc – Skarbnik Miasta.
- Rady Miejskiej w Węgrowie:
p. Jarosław Grenda – Burmistrz Miasta,
p. Agnieszka Kądziela-Biernat – Skarbnik Miasta,
p. Stanisław Cieciera – Radca prawny.
- Sejmiku Województwa Mazowieckiego:
p. Małgorzata Więckowska – Zastępca Dyrektora w Departamencie Budżetu i Finansów
Urzędu Województwa Mazowieckiego.
- Rady Gminy Jedlnia-Letnisko:
p. Tadeusz Kuropieska - Przewodniczący Rady Gminy
p. Marcin Narożnik - Skarbnik Gminy,
Listy obecności stanowią załącznik Nr 1 do protokołu.
Ad. 1. Przyjęcie porządku obrad;
 Proponowany porządek obrad przyjęto jednogłośnie, stanowi on załącznik Nr 2 do
protokołu.
 Protokół Nr 4.2014 z posiedzenia Kolegium w dniu 28 stycznia 2014 oraz Protokół
Nr 5.2014 z posiedzenia Kolegium w dniu 4 lutego 2014 roku przyjęto jednogłośnie.
Ad. 2. Badanie uchwał na 2014 rok: a) budżetowych, b) w sprawie WPF (art. 11
ust. 1 pkt 2 i pkt 7 ustawy o r.i.o.);
Zespół w Płocku:
Wpłynęły 62 uchwały budżetowe i 62 uchwały w sprawie WPF (nadzór 62 j.s.t.)
P. Waldemar Rycharski zgłosił dokumenty:
a) 2 uchwały budżetowe, do zgłoszonych dokumentów uwag nie wniesiono.
Łącznie w Zespole zbadano 60 uchwał budżetowych.
Uchwałą Nr 3.31.2014 z dnia 21 stycznia 2014 roku Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie wszczęło postępowanie nadzorcze dotyczące Uchwały
1
Budżetowej Miasta Sierpc na rok 2014 Nr 385/LIV/2013 Rady Miejskiej Sierpca z dnia
18 grudnia 2013, wskazując nieprawidłowości i naruszone przepisy prawa.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie określiło także sposób i termin
usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
W wyniku zmiany uchwały budżetowej Miasta Sierpca na 2014 rok, dokonanej uchwałą
Nr 406/LIX/2014 Rady Miejskiej Sierpca z dnia 13 lutego 2014 roku, wskazane przez
Kolegium w cyt. uchwale Nr 3.31.2014 nieprawidłowości zawarte w uchwale
budżetowej Miasta Sierpc na 2014 rok zostały wyeliminowane.
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.74.2014)
b) 2 uchwały w sprawie WPF, do zgłoszonych dokumentów uwag nie wniesiono.
Łącznie w Zespole zbadano 60 uchwał w sprawie WPF.
Zespół w Ciechanowie:
Wpłynęło 55 uchwał budżetowych i 55 uchwał w sprawie WPF (nadzór 56 j.s.t.)
P. Jan Rudowski przedstawił dokumenty:
a) 6 uchwał budżetowych, zgłoszone dokumenty przyjęto bez uwag.
Łącznie w Zespole zbadano 52 uchwały budżetowe.
b) 6 uchwał w sprawie WPF, zgłoszone uchwały przyjęto bez uwag.
Łącznie w Zespole zbadano 52 uchwały w sprawie WPF.
Zespół w Radomiu:
Wpłynęło 65 uchwał budżetowych i 65 uchwał w sprawie WPF (nadzór 65 j.s.t.).
P. Janina Filipowicz zgłosiła dokumenty:
a) 5 uchwał budżetowych; przyjęte bez uwag.
Łącznie w Zespole zbadano 63 uchwały budżetowe.
P. Janina Filipowicz przypomniała, iż Uchwałą Nr 3.40.2014 z dnia 21 stycznia 2014 r.,
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej wszczęło postępowanie nadzorcze w
sprawie Uchwały Budżetowej na 2014 rok Gminy Jedlnia-Letnisko, wzywając Radę
Gminy do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości we własnym zakresie w terminie do
14 lutego 2014 r. W Uchwale Budżetowej Gminy Jedlnia-Letnisko, Kolegium RIO w
Warszawie stwierdziło rozbieżności między kwotami w niej przyjętymi a kwotami
ustalonymi w uchwale w sprawie wieloletniej prognozy finansowej na lata 2014 – 2022
(Uchwała Nr XL/225/2013 z dnia 19 grudnia 2013r.). Rozbieżności dotyczyły wyniku
budżetu, kwot przychodów oraz długu jednostki samorządu terytorialnego, wskazując tym
samym na naruszenie art. 229 cytowanej ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z
przytoczonym przepisem „wartości przyjęte w wieloletniej prognozie finansowej i
budżecie jednostki samorządu terytorialnego powinny być zgodne co najmniej w zakresie
wyniku budżetu i związanych z nim kwot przychodów i rozchodów oraz długu jednostki
samorządu terytorialnego.”
W wyznaczonym terminie tj. do 14 lutego 2014 r. Rada Gminy Jedlnia –Letnisko nie
usunęła stwierdzonych nieprawidłowości.
W tej części Posiedzenia obecni byli przedstawiciele Urzędu Gminy Jedlnia-Letnisko:
p. Tadeusz Kuropieska - Przewodniczący Rady Gminy,
2
p. Marcin Narożnik - Skarbnik Gminy.
Na pytanie dlaczego Rada Gminy nie naprawiła w wyznaczonym terminie wskazanych
nieprawidłowości? Skarbnik Miasta odpowiedział, iż na sesji Rady w dniu 10 lutego br.
został przedstawiony projekt zmiany uchwały budżetowej jednak nie został przyjęty przez
Radę.
Przewodniczący Rady Gminy Jedlnia-Letnisko poinformował, iż Rada wystąpiła do
Wójta o doprowadzenie Budżetu do zgodności z Wieloletnia Prognozą Finansową. Jednak
nie doszli do porozumienia.
W związku z powyższym na wniosek referentki Kolegium RIO w Warszawie
jednogłośnie podjęło rozstrzygnięcie nadzorcze polegające na unieważnieniu tych
zapisów uchwały budżetowej w których stwierdzono nieprawidłowości i ustaleniu ich
nowego brzmienia.
Ustalając uchwałę budżetową w części, w której wystąpiły nieprawidłowości, Kolegium
RIO w Warszawie przyjęło:
- kwotę dochodów ustalonych uchwałą budżetową na rok 2014 Nr XL/224/2013 z dnia 19
grudnia 2013 roku, wynoszącą 33.995.998 zł,
- ustalone w uchwale Nr XL/225/2013 z dnia 19 grudnia 2013 roku w sprawie
wieloletniej prognozy finansowej na lata 2014 – 2022 kwoty: nadwyżki budżetowej
(667.857 zł), przychodów z tytułu kredytu (623.143 zł) i długu (10.917.103 zł).
Ostatecznie Kolegium ustaliło wydatki budżetu w wysokości 33.328.141 zł, która
wynika z różnicy między kwotą dochodów a kwotą nadwyżki budżetowej (33.995.998 zł 667.857 zł). Wydatki ustalone uchwałą Kolegium są zatem o 576.140zł wyższe od
wydatków wynikających z uchwały budżetowej Gminy Jedlnia –Letnisko Nr XL/224/2013
z dnia 19 grudnia 2013 r., (33.328.141 zł - 32.752.001 zł). O powyższą kwotę tj.
576.140 zł, Kolegium postanowiło zwiększyć rezerwy ustalone w przedmiotowej uchwale
budżetowej Gminy w wysokości 106.228 zł.
W związku z powyższym kwota rezerw będzie wynosiła 682.368 zł, (106.228 zł
+576.140zł), w tym:
rezerwa ogólna - 220.168zł,
rezerwa na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego - 59.000zł,
rezerwa na wydatki na wynagrodzenia i składki od nich naliczane - 303.200 zł,
rezerwa na realizację zadań inwestycyjnych - 100.000 zł.
Dokonując powyższych ustaleń, Kolegium RIO w Warszawie uwzględniło fakt, iż
postępowanie w sprawie uchwalenia uchwały budżetowej Gminy Jedlnia - Letnisko,
wykazało istotne rozbieżności między organami Gminy w zakresie kształtowania
wydatków na wynagrodzenia i inwestycje, które należy rozstrzygnąć we własnym zakresie
w drodze stosownych zmian w budżecie. Kolegium uwzględniło przy tym art. 44 ust. 3
pkt 3 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym wydatki publiczne powinny być
dokonywane w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych
zobowiązań. (Uchwała Kolegium Nr 6.82.2014)
b) 5 uchwał w sprawie WPF; nie wniesiono uwag.
Łącznie w Zespole zbadano 63 uchwały w sprawie WPF.
3
Zespół w Siedlcach:
Wpłynęły 63 uchwały budżetowe i 63 uchwały w sprawie WPF (nadzór 64 j.s.t.).
P. Jolanta Tomaszek przedstawiła dokumenty:
a) 1 uchwałę budżetową, do zgłoszonych dokumentów uwag nie wniesiono.
Łącznie rozpatrzono 62 uchwały budżetowe.
W dniu 28 stycznia 2014 roku Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
Uchwałą Nr 4.57.2014 wszczęło postępowanie nadzorcze dotyczące uznania za nieważną
Uchwały Nr XXXIV/224/2013 Rady Powiatu Garwolińskiego z dnia 30 grudnia 2013r. w
sprawie uchwalenia budżetu Powiatu Garwolińskiego na rok 2014 w części:
- § 3 i § 10 pkt 2 w zakresie słów „kredytów odnawialnych w rachunku bieżącym
budżetu” z powodu naruszenia art. 89 ust 1 i art. 91 ust 1 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009r. o finansach publicznych (tj. Dz. U. z 2013r. poz.885 z późn. zm.)
- § 4 pkt 2 z powodu naruszenia art. 26 ust 4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007r. o
zarządzaniu kryzysowym (tj. Dz. U. z 2013r. poz.1166)
- § 10 pkt 3 i pkt 7b w zakresie słów „oraz na zadania wynikające z kontraktów
wojewódzkich”, a także pkt 8 w całości z powodu braku podstawy prawnej do
planowania tych pozycji w uchwale budżetowej.
Kolegium określiło termin usunięcia powyższych nieprawidłowości we własnym zakresie
przez Radę Powiatu Garwolińskiego do dnia 13 lutego 2014r.
W dniu 14 lutego br. do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie Zespół w
Siedlcach wpłynęła Uchwała Nr XXXV/230/2014 Rady Powiatu Garwolińskiego z dnia
13 lutego 2013r. w sprawie zmian budżetu Powiatu Garwolińskiego na rok 2014 oraz
zmiany uchwały budżetowej, w której w § 4 w pkt 1 Rada Powiatu dokonała stosownych
zmian treści uchwały budżetowej na rok 2014, zgodnych z zaleceniem Kolegium, a w
pkt 2 zapisała, że „Ujednolicona po dokonanych zmianach uchwała budżetowa otrzymuje
brzmienie określone w załączniku Nr 3 do niniejszej uchwały.”
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.77.2014)
b) 2 uchwały w sprawie WPF; Po uwzględnieniu odpowiednio: naprawy we własnym
zakresie uchwały Rady Miejskiej w Żelechowie, do zgłoszonych dokumentów uwag nie
wniesiono.
Łącznie rozpatrzono 63 uchwały.
Zespół w Ostrołęce:
Wpłynęły 64 uchwały budżetowe i 64 uchwały w sprawie WPF (nadzór 64 j.s.t.).
P. Elżbieta D. Głażewska zgłosiła dokumenty:
a) 2 uchwały budżetowe - przyjęte bez uwag,
Łącznie w Zespole zbadano 62 uchwały budżetowe.
1) Uchwałą Nr 4.52.2014 z dnia 28 stycznia 2014 r. Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie wszczęło postępowanie nadzorcze w sprawie orzeczenia
nieważności Uchwały Nr XXVII/154/2013 Rady Gminy Sypniewo z dnia 19 grudnia
4
2013 r. w sprawie uchwalenia uchwały budżetowej gminy na 2014 r. wyznaczając termin
do usunięcia wskazanych nieprawidłowości na dzień 12 lutego 2014 r.
Uchwałą Nr XXVIII/159/2014 z dnia 12 lutego 2014r. w sprawie zmiany uchwały
Nr XXVII/154/2013 Rada Gminy Sypniewo naprawiła wskazane nieprawidłowości
zgodnie z wyznaczonym terminem.
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.72.2014)
2) Uchwałą Nr 3.33.2014 z dnia 21 stycznia 2014 roku Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie wszczęło postępowanie nadzorcze dotyczące Uchwały Nr
XXXVIII.231.2013 Rady Gminy Rząśnik z dnia 30 grudnia 2013 roku w sprawie
uchwalenia uchwały budżetowej gminy Rząśnik na rok 2014, wskazując
nieprawidłowości i naruszony przepis prawa. Jednocześnie Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie wskazało sposób i termin usunięcia stwierdzonych
nieprawidłowości.
W dniu 11 lutego 2014 r. wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
Uchwała Nr XLI.240.2014 Rady Gminy Rząśnik z dnia 10 lutego 2014 r. w sprawie
wprowadzenia zmian w uchwale budżetowej gminy Rząśnik na rok 2014.
Uchwałą tą w terminie i w zakresie zgodnym z dyspozycją uchwały Kolegium w sprawie
wszczęcia postępowania nadzorczego, Rada Gminy dokonała zmian w uchwale
budżetowej Gminy Rząśnik na rok 2014 i usunęła wskazane nieprawidłowości.
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.75.2014)
b) 2 uchwały w sprawie WPF - przyjęte bez uwag,
Łącznie w Zespole zbadano 61 uchwał w sprawie WPF.
Zespół w Warszawie:
Wpłynęło 58 uchwał budżetowych i 58 uchwał w sprawie WPF (nadzór 59 j.s.t.). Rada
Miasta Marki nie uchwaliła uchwały budżetowej na 2014 rok.
P. Jan Rudowski przedstawił dokumenty:
a) 1 uchwałę budżetową, do której nie wniesiono uwag.
Łącznie w Zespole zbadano 57 uchwał budżetowych.
1) P. Bożena Zych przypomniała, iż Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w
Warszawie uchwałą Nr 4.54.2014 z dnia 28 stycznia 2014 r. orzekło nieważność
uchwały Nr XXVII.330.2013 Rady Miejskiej w Tłuszczu z dnia 17 grudnia 2013 r. w
sprawie udzielenia dotacji dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzęsnem, z powodu
istotnego naruszenia prawa, tj.: art. 1 ust. 3, art. 2 ust. 4 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20
lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. Nr 52, poz. 420 z późn. zm.).
Ww. uchwałą Nr XXVII.330.2013 Rada postanowiła ”Przekazuje się środki finansowe
stanowiące Fundusz Sołecki Chrzęsne dla OSP w Chrzęsnem w wysokości 16.763,70 zł (…)
z przeznaczeniem na zakup materiałów budowlanych na rozbudowę strażnicy OSP w
Chrzęsnem”.
W uzasadnieniu do uchwały Nr XXVII.330.2013 Rada wskazała, op. cit.: „uchwała dotyczy
przekazania dotacji z Funduszu Sołeckiego Chrzęsne dla Ochotniczej Straży Pożarnej w
5
Chrzęsnem na zakup materiałów budowlanych na rozbudowę strażnicy OSP w Chrzęsnem w
celu zapewnienia gotowości bojowej jednostki ochrony przeciwpożarowej. Szczegółowe
warunki przekazania i rozliczenia dotacji zostaną określone w stosownej umowie”.
Pismem znak PLF.3222.1.2014.E.P. z dnia 27 stycznia 2014 r., skierowanym do Regionalnej
Izby Obrachunkowej w Warszawie, Burmistrz Tłuszcza poinformował, iż budynek, w
którym mieści się Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzęsnem stanowi własność Ochotniczej
Straży Pożarnej.
Dotacja - jak wynika z art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) - jest szczególnym rodzajem wydatku
z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych
funduszy celowych, przeznaczonym na podstawie ustawy o finansach publicznych,
odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie
realizacji zadań publicznych.
Stosownie do art. 1 ust. 3 cyt. ustawy o funduszu sołeckim środki funduszu sołeckiego
przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które zostały zgłoszone we wniosku, o którym
mowa w art. 4 tejże ustawy, są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia
mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy. Warunki te muszą być spełnione
łącznie, brak spełnienia jednego z tych wymogów, skutkuje brakiem możliwości
finansowania przedsięwzięcia z funduszu sołeckiego. Zatem warunkiem koniecznym
finansowania przedsięwzięcia w ramach funduszu sołeckiego jest m.in. zgłoszenie tego
przedsięwzięcia przez sołectwo na zasadach i w trybie określonym w art. 4 ustawy o
funduszu sołeckim. Z ust. 3 tego artykułu wynika, że wniosek sołectwa winien dotyczyć
przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków
określonych dla danego sołectwa.
W myśl art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst
jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380 z późn. zm.) koszty wyposażenia, utrzymania,
wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej z zastrzeżeniem
art. 35 ust. 1 ponosi gmina i to na terenie gminy a nie tylko danego sołectwa jednostka
ochotniczej straży pożarnej zapewnia ochronę przeciwpożarową. Zatem finansowanie w
formie dotacji Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzęsnem nie spełnia wymogu z art. 4 ust. 3
ustawy o funduszu sołeckim, gdyż wydatek byłby nakierowany na finansowanie działań o
zasięgu szerszym niż dane sołectwo. A w konsekwencji badana uchwała narusza w sposób
istotny przepis art. 1 ust. 3 cyt. ustawy o funduszu sołeckim, gdyż stanowi o wydatkach w
ramach funduszu sołeckiego na podstawie wniosku sołectwa, który to wniosek nie spełnia
wymogu z art. 4 ust. 3 tejże ustawy.
Finansowanie dotacji dla jednostki ochotniczej straży pożarnej w ramach środków funduszu
sołeckiego skutkowałoby dotowaniem z budżetu państwa, o czym mowa w art. 2 ust. 4
ustawy o funduszu sołeckim. Przepis ten stanowi, że część wydatków poniesionych w
ramach funduszu podlega zwrotowi w formie dotacji z budżetu państwa. Ponieważ w
analizowanym przypadku wydatek w ramach funduszu byłby sprzeczny z art. 4 ust. 3
ustawy o funduszu sołeckim, to częściowa refundacja tego wydatku byłaby nielegalna –
naruszałaby w sposób istotny przepis art. 2 ust. 4 cyt. ustawy o funduszu sołeckim.
Referentka podkreśliła, iż zasada samodzielnego prowadzenia gospodarki finansowej przez
jednostki samorządu terytorialnego nie oznacza dowolności w dysponowaniu środkami
6
publicznymi, a w ramach gospodarki finansowej organom gminy wolno tylko to, na co
zezwalają im ustawy.
Warunkiem zgodności z prawem wydatków ponoszonych przez gminę jest ich zgodność z
dyspozycją właściwego przepisu prawa materialnego. Zasada ta znalazła swój wyraz w
art. 44 ust. 2 cyt. ustawy o finansach publicznych, który stanowi że jednostki sektora
finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi
poszczególnych rodzajów wydatków.
A skoro brak jest podstaw do udzielenia przez Gminę Tłuszcz w ramach funduszu
sołeckiego dotacji dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzęsnem z przeznaczeniem na zakup
materiałów budowlanych na rozbudowę strażnicy, to z tych samych powodów brak jest
podstaw prawnych do zaplanowania w budżecie Gminy wydatków w kwocie 16.763,70 zł w
ramach funduszu sołeckiego w dziale 754, rozdziale 75412 § 6230 na dotację na zakup
materiałów budowlanych na rozbudowę strażnicy OSP w Chrzęsnem.
W tym stanie faktycznym i prawnym, Kolegium wszczęło postępowanie nadzorcze i
wezwało Radę Miejską w Tłuszczu do naprawy we własnym zakresie wyżej opisanej
nieprawidłowości, poprzez wyeliminowanie z uchwały budżetowej Gminy Tłuszcz na 2014
rok wydatków w kwocie 16.763,70 zł zaplanowanych w ramach funduszu sołeckiego w
dziale 754, rozdziale 75412 § 6230 na dotację na zakup materiałów budowlanych na
rozbudowę strażnicy OSP w Chrzęsnem. Jednocześnie Kolegium wskazało, iż w związku z
tymi zmianami należy zapewnić równowagę budżetową.
Kolegium Izby wyznaczyło termin naprawy uchwały budżetowej Gminy na 2014 rok we
własnym zakresie do dnia 14 lutego 2014 r.
W terminie tym do organu nadzoru nie wpłynęła uchwała Rady Miejskiej w Tłuszczu
naprawiająca wskazaną przez Kolegium nieprawidłowość.
W tym stanie rzeczy Kolegium na wniosek referentki jednogłośnie orzekło nieważność
uchwały budżetowej Gminy Tłuszcz na rok 2014 Nr XXVII.328.2013 Rady Miejskiej w
Tłuszczu z dnia 17 grudnia 2013 roku w części dotyczącej wydatków w kwocie 16.763,70 zł
zaplanowanych w ramach funduszu sołeckiego w dziale 754, rozdziale 75412 § 6230 na
dotację na zakup materiałów budowlanych na rozbudowę strażnicy OSP w Chrzęsnem, w
związku z uchwałą Nr 4.54.2014 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z
dnia 28 stycznia 2014 rok w sprawie orzeczenia nieważności uchwały Nr XXVII.330.2013
Rady Miejskiej w Tłuszczu z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie udzielenia dotacji dla
Ochotniczej Straży Pożarnej w Chrzęsnem, z powodu istotnego naruszenia prawa, tj.: art. 1
ust. 3, art. 2 ust. 4 i art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim.
(Uchwała Kolegium Nr 6.86.2014)
2) Uchwałą Nr 2.15.2014 z dnia 14 stycznia 2014 Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie roku wszczęło postępowanie w sprawie uznania za
nieważną w części uchwały Nr XXXVIII/518/2013 Rady Miasta Legionowa z dnia 23
grudnia 2013 r. w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Legionowo na 2014 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wskazało sposób i termin
usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
W wyniku zmiany uchwały budżetowej Gminy Legionowo na 2014 rok, dokonanej
uchwałą Nr XXXIX/527/2014 Rady Miasta Legionowa z dnia 29 stycznia 2014 r.,
wskazane przez Kolegium w ww. uchwale Nr 2.15.2014, nieprawidłowości zawarte w
7
cyt. uchwale Nr XXXVIII/518/2013 Rady Miasta Legionowa z dnia 23 grudnia
2013 r., zostały wyeliminowane.
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.78.2014)
3) Uchwałą Nr 2.16.2014 z dnia 14 stycznia 2014 Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie roku wszczęło postępowanie w sprawie uznania za
nieważną w części Uchwały budżetowej Gminy Błonie na rok 2014 Nr XL/309/13
Rady Miejskiej w Błoniu z dnia 16 grudnia 2013 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wskazało sposób i termin
usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
W wyniku zmiany Uchwały budżetowej Gminy Błonie na 2014 rok, dokonanej
uchwałą Nr XLI/323/14 Rady Miejskiej w Błoniu z dnia 5 lutego 2014 r., wskazane
przez Kolegium w ww. uchwale Nr 2.16.2014, nieprawidłowości zawarte w cyt.
uchwale Nr XL/309/13 Rady Miejskiej w Błoniu z dnia 16 grudnia 2013 r., zostały
wyeliminowane.
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.79.2014)
4) Uchwałą Nr 3.34.2014 z dnia 21 stycznia 2014 roku Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie wszczęło postępowanie nadzorcze w sprawie uznania za
nieważną w części Uchwały budżetowej Miasta Kobyłka na rok 2014 Rady Miasta
Kobyłka Nr XXXVII/366/13 z dnia 30 grudnia 2013 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wskazało sposób i termin
usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
W wyniku zmiany uchwały budżetowej Miasta Kobyłka na 2014 rok, dokonanej
uchwałą Nr XXXVIII/383/14 Rady Miasta Kobyłka z dnia 3 lutego 2014 roku,
wskazane przez Kolegium w ww. uchwale Nr 3.34.2014, nieprawidłowości zawarte w
cyt. uchwale Nr XXXVII/366/13 Rady Miasta Kobyłka z dn. 30 grudnia 2013 r.,
zostały wyeliminowane.
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.80.2014)
5) Uchwałą Nr 1.10.2014 z dnia 8 stycznia 2014 roku Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie wszczęło postępowanie nadzorcze w sprawie uznania za
nieważną uchwałę budżetową na rok 2014 Miasta Józefowa Nr 362/VI/2013 z dnia 18
grudnia 2013 roku, wskazując nieprawidłowości i naruszone przepisy prawa. Kolegium
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wskazało sposób i termin usunięcia
stwierdzonych nieprawidłowości.
W wyniku zmiany uchwały budżetowej Miasta Józefowa na 2014 rok, dokonanej
uchwałą Nr 370/VI/2014 Rady Miasta Józefowa z dnia 31 stycznia 2014 roku,
wskazane przez Kolegium w ww. uchwale Nr 1.10.2014, nieprawidłowości zawarte w
uchwale budżetowej Miasta na 2014 rok, zostały wyeliminowane.
W związku z powyższym jednogłośnie umorzono postępowanie nadzorcze
(Uchwała Kolegium Nr 6.83.2014)
8
b) Zbadano 1 uchwałę w sprawie WPF; do której nie wniesiono uwag.
Łącznie w Zespole zbadano 57 WPF.
Ad. 3. Badanie uchwał/zarządzeń zmieniających uchwały budżetowe na 2014 rok
(art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o rio.);
Zespół w Płocku:
P. Waldemar Rycharski zgłosił 63 dokumenty: 17 uchwał rad i 46 uchwał/zarządzeń
zarządu. Po uwzględnieniu naprawy we własnym zakresie uchwały Rady Gminy
Gozdowo oraz Rady Miejskiej w Sierpcu do zgłoszonych dokumentów uwag nie
wniesiono.
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski zgłosił 43 dokumenty: 15 uchwał rad i 28 uchwał/zarządzeń zarządu, do
których uwag nie wniesiono.
Zespół w Radomiu:
P. Janina Filipowicz zgłosiła 59 dokumentów: 16 uchwał rad i 43 zarządzenia/uchwały
zarządu – uwag nie wniesiono.
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek zgłosiła 58 uchwał/zarządzeń: 20 uchwał organów stanowiących i 38
uchwał i zarządzeń organów wykonawczych. Po uwzględnieniu naprawy we własnym
zakresie uchwały Rady Gminy Wierzbno do 57 zgłoszonych dokumentów uwag nie
wniesiono.
P. Kamil Krauschar przedstawił Uchwałę Nr XL/258/2014 Rady Miejskiej Węgrowa z
dnia 24 stycznia 2014 r. w sprawie wprowadzenia zmian w budżecie miasta 2014 r.
Rada Miejska Węgrowa zaplanowała w budżecie w rozdziale 60011 „Drogi publiczne
krajowe” wydatki bieżące w kwocie 35.000 zł z przeznaczeniem na „Budowę ścieżki
pieszo-rowerowej w ulicy Gdańskiej w Węgrowie wraz z odwodnieniem na odcinku od
Alei Partyzantów do ulicy Bł. Ks. J. Popiełuszki i budowy włączenia tej ulicy do ulicy
Gdańskiej”.
Podstawą zaplanowania wydatków w kwocie 35.000 zł była Uchwała
Nr XXXVI/229/2013 Rady Miejskiej Węgrowa z dnia 5 listopada 2013 r. w sprawie
zawarcia porozumienia z Generalną Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Oddział w
Warszawie dotyczącego budowy ścieżki pieszo-rowerowej w ulicy Gdańskiej w
Węgrowie wraz z odwodnieniem na odcinku od Alei Partyzantów do ulicy Bł. Ks. J.
Popiełuszki i budowy włączenia tej ulicy do ulicy Gdańskiej.
Powyższa Uchwała Nr XXXVI/229/2013 Rady Miejskiej Węgrowa z dnia 5 listopada
2013 r., na podstawie art. 19, art. 65 § 1 k.p.a. (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267) i art. 86
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z
późn. zm.) została zgodnie z właściwością przekazana do rozpatrzenia Wojewodzie
Mazowieckiemu (zob. Uchwała Nr 25.427.2013 Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie z dnia 3 grudnia 2013 r.).
Z ostrożności nadzorczej, referent wskazał, że uchwała Nr XXXVI/229/2013 Rady
Miejskiej Węgrowa z dnia 5 listopada 2013 r., została podjęta w oparciu o treść przepisu
art. 7 ust. 1 pkt 2 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
9
(Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) w związku z art. 46 i 48 ustawy z dnia 13
listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 2003 r.,
poz. 1966 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 46 ustawy o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego - Jednostka samorządu terytorialnego realizująca zadania z
zakresu działania innych jednostek samorządu terytorialnego, na mocy porozumień
zawartych z tymi jednostkami, otrzymuje od tych jednostek dotacje celowe w kwocie
wynikającej z zawartego porozumienia, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.
Natomiast przepis art. 48 cyt. ustawy określa wprost, że szczegółowe zasady i terminy
przekazywania dotacji na realizację przez jednostkę samorządu terytorialnego zadań na
mocy porozumień, o których mowa w art. 45 i 46, określają te porozumienia.
Natomiast Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad nie jest zaliczana do kręgu
jednostek samorządu terytorialnego (gmin, powiatu, województwa, związku j.s.t.), lecz
posiada statut centralnego urzędu administracji rządowej (vide § 1 Zarządzenie Nr 5
Ministra Infrastruktury z dnia 29 marca 2002 r. w sprawie nadania statutu Generalnej
Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (Dz. Urz. MI z 2002 r., Nr 3, poz. 8 z późn. zm.).
Referent wskazał, iż ul. Gdańska w Węgrowie mieści się w pasie drogi krajowej nr 62,
którego zarządcą jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. W związku z
powyższym, zawarcie porozumienia z centralnym urzędem administracji rządowej w
sposób wskazany powyżej, jak również przejęcie od niego realizacji zadania wraz z
zaangażowaniem środków własnych Miasta Węgrowa (o czym świadczy zastosowanie
klasyfikacji budżetowej: dział 600, rozdział 60011 „Drogi publiczne krajowe”, § 6050
„Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych”) na założony cel, w sposób istotny
narusza:
− art. 49 ust. 1 cyt. ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, z którego
wynika, że jednostka samorządu terytorialnego wykonująca zadania zlecone z
zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami otrzymuje z
budżetu państwa dotacje celowe w wysokości zapewniającej realizację tych zadań,
− art. 46 i 48 cyt. ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego - Jednostka
samorządu terytorialnego realizująca zadania z zakresu działania innych jednostek
samorządu terytorialnego, na mocy porozumień zawartych z tymi jednostkami,
otrzymuje od tych jednostek dotacje celowe w kwocie wynikającej z zawartego
porozumienia, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Dalej art. 48 cyt. ustawy
określa wprost, że szczegółowe zasady i terminy przekazywania dotacji na realizację
przez jednostkę samorządu terytorialnego zadań na mocy porozumień, o których
mowa w art. 45 i 46, określają te porozumienia,
− art. 249 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym
finansowanie zadań zleconych winno następować w ramach planu finansowego
zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostce
samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami,
− art. 3 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 3 ust. 2 cyt. ustawy o finansowaniu infrastruktury
transportu lądowego, zgodnie z którym, zadania w zakresie budowy, przebudowy,
remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz zarządzania nimi finansowane są przez:
ministra właściwego do spraw transportu za pośrednictwem Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad albo drogowych spółek specjalnego przeznaczenia w
10
odniesieniu do dróg krajowych. Zadania w zakresie finansowania budowy,
przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg gminnych oraz zarządzania nimi
finansowane są z budżetów gmin,
− art. 19 ust. 4 cyt. ustawy o drogach publicznych, zgodnie z którym - zarządzanie
drogami publicznymi może być przekazywane między zarządcami w trybie
porozumienia, regulującego w szczególności wzajemne rozliczenia finansowe.
Miasto Węgrów na mocy wskazanych przepisów, nie było uprawnione do przejęcia
realizacji zadania Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, w kształcie
przedstawionym badana uchwałą. Z ostrożności nadzorczej należy wskazać, że
podmiotem finansującym infrastrukturę transportu lądowego w zakresie dróg krajowych
jest Skarb Państwa, a gmina nie może przejąć zadania z zakresu administracji rządowej w
drodze porozumienia, bez zabezpieczenia odpowiednich środków finansowych ze strony
budżetu państwa. Możliwość wywiązania się z zapisów porozumienia przez organ
wykonawczy miasta jest skuteczna tylko wówczas, gdy otrzyma on środki z dotacji
państwowej – zob. wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 lipca 2012 r., VIII SA/Wa
208/12.
Na pytanie na jakiej podstawie zaplanowano wydatek na powyższe zadanie? Obecny na
posiedzeniu przedstawiciel Urzędu Miejskiego w p. Stanisław Cieciera – Radca prawny
odpowiedział, iż jest to droga krajowa ale korzystać z niej będą głównie mieszkańcy
Gminy.
Burmistrz Węgrowa - P. Jarosław Grenda poinformował także, że sytuacja na
przedmiotowej drodze krajowej jest tragiczna. W ciągu ostatnich 2 lat miały tam miejsce
52 zdarzenia losowe. Zawarcie porozumienia z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i
Autostrad wydaje się jedynym rozwiązaniem. Burmistrz podkreślił, iż ma to być
współfinansowanie po 50 %. Dodatkowe wyjaśnienia P. Grenda złożył na piśmie.
Stanowią one załącznik Nr 3 do Protokołu.
Zostały postawione 2 wnioski:
I wniosek: Referent złożył wniosek o wszczęcie postępowania nadzorczego w sprawie
uznania za nieważną uchwały Nr XL/258/2014 Rady Miejskiej Węgrowa z dnia 24
stycznia 2014 r. w sprawie wprowadzenia zmian w budżecie miasta 2014 r. w części
dotyczącej wydatków budżetu w kwocie 35.000 zł zaplanowanych w dziale 600, rozdziale
60011 „Drogi publiczne krajowe” z powodu istotnego naruszenia prawa tj. art. 46, 48 i
49 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2013 r. o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego, art. 3 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2005r. o
finansowaniu infrastruktury transportu lądowego, art. 249 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o
drogach publicznych. Kolegium 19 głosami „za” oraz 1 „przeciw” przychyliło się do
wniosku.
II wniosek: P. Elżbieta D. Głażewska złożyła wniosek o rozszerzenie wszczętego
postępowania nadzorczego w sprawie uznania za nieważną uchwały Nr XL/258/2014
Rady Miejskiej Węgrowa z dnia 24 stycznia 2014 r. o zapis dotyczący dotacji otrzymanej z
PFRON na zakup samochodu do przewozu dzieci niepełnosprawnych w kwocie 80.000 zł
zaplanowanej w dziale 801, rozdziale 80113 paragraf 6260 , ponieważ środki PFRON
11
przekazywane gminom nie stanowią dochodu gminy i nie powinny być ujmowane w
budżecie. - 6 głosów „za” a 14 „przeciw”; wniosek upadł.
Wstrzymano wykonanie przedmiotowej uchwały w kwestionowanej części oraz
wyznaczono termin naprawy wskazanych nieprawidłowości do dnia 11 marca 2014 r.
(Uchwała Kolegium Nr 6.76.2014)
Zespół w Ostrołęce:
P. Elżbieta D. Głażewska zgłosiła 46 dokumentów: 18 uchwał rad i 28 zarządzeń/uchwał
zarządu. Po uchyleniu zarządzania Wójta Gminy Nur we własnym zakresie do
przedstawionych dokumentów nie wniesiono uwag.
Zespół w Warszawie:
P. Jan Rudowski zgłosił 59 dokumentów: 7 uchwał rad i 52 zarządzenia/uchwały zarządu.
Po uwzględnieniu naprawy we własnym zakresie uchwały Rady Miejskiej w Pruszkowie
do 58 zgłoszonych dokumentów uwag nie wniesiono.
P. Bożena Zych przedstawiła Uchwałę Nr 2/14 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z
dnia 20 stycznia 2014 r. zmieniającą uchwałę w sprawie uchwały budżetowej
Województwa Mazowieckiego na 2014 rok
Uchwałą Nr 1/14 Sejmik Województwa Mazowieckiego dokonał zmian uchwały
budżetowej Województwa Mazowieckiego na 2014 rok, tj. uchwały Nr 197/13 Sejmiku
Województwa z dnia 16 grudnia 2013 r., m.in. w ten sposób, że § 4 pkt 2 uchwały Nr
197/13 otrzymał brzmienie, cyt.: „Ustala się łączną kwotę przychodów budżetu
Województwa Mazowieckiego na 2014 rok w wysokości 574.078.790 zł, zgodnie z tabelą
nr 3 do uchwały, w tym z przeznaczeniem na spłatę długu w wysokości 58.142.119 zł”.
Wg tabeli Nr 3 pt. „Plan przychodów Województwa Mazowieckiego na 2014 rok”, jako
„Spłatę długu” wykazano kwotę w sumie 58.142.119 zł.
Jednocześnie wg tabeli Nr 4 do badanej uchwały, określającej „Plan rozchodów
Województwa Mazowieckiego na 2014 rok” rozchody budżetu z tytułu „Spłaty
otrzymanych zagranicznych pożyczek i kredytów” zaplanowano w kwocie 34.583.119 zł.
Zatem powyższe postanowienia badanej uchwały Nr 2/14 są wzajemnie sprzeczne
Na wniosek referentki Kolegium jednogłośnie wszczęło postępowanie nadzorcze w
sprawie uznania za nieważną uchwałę Nr 2/14 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z
dnia 20 stycznia 2014 r. zmieniającą uchwałę w sprawie uchwały budżetowej
Województwa Mazowieckiego na 2014 rok w części dotyczącej:
- § 1 pkt 4 w zakresie jakim zmienia on § 4 pkt 2 uchwały Nr 197/13 Sejmiku
Województwa Mazowieckiego z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie uchwały budżetowej
Województwa Mazowieckiego na 2014 rok,
- tabeli Nr 3,
- tabeli Nr 4,
z powodu wzajemnej sprzeczności tych postanowień. Wstrzymano wykonanie
przedmiotowej uchwały w kwestionowanej części oraz wyznaczono termin naprawy
wskazanych nieprawidłowości do dnia 13 marca 2014 r. (Uchwała Kolegium Nr
6.85.2014)
Ad. 4. Badanie uchwał/zarządzeń zmieniających WPF na rok 2014 i lata następne
(art. 11 ust. 1 pkt 7 ustawy o r.i.o.);
12
Zespół w Płocku:
P. Waldemar Rycharski przedstawił 7 dokumentów: 6 uchwał rad i 1 uchwałę zarządu
powiatu; przyjęte bez uwag.
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski przedstawił 9 uchwał rad, które przyjęto bez uwag.
Zespół w Radomiu:
P. Janina Filipowicz przedstawiła 16 uchwał organów stanowiących j.s.t., do których
uwag nie wniesiono.
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek przedstawiła 32 uchwały/zarządzenia, z tego 12 uchwał organów
stanowiących i 20 uchwał/zarządzeń organów wykonawczych.
Po uwzględnieniu naprawy we własnym zakresie uchwał: Rady Miasta Pilawa, Rady
Gminy Kotuń, Rady Miejskiej w Łosicach (2x), Rady Gminy Bielany oraz Zarządzeń:
Wójta Gminy Latowicz, Wójta Gminy Dobre oraz Uchwały Zarządu Powiatu
Garwolińskiego, do zgłoszonych dokumentów uwag nie wniesiono.
Zespół w Ostrołęce P. Elżbieta D. Głażewska przedstawiła 15 dokumentów, w tym 11 uchwał rad i 4
zarządzenia. Przyjęto bez uwag.
Zespół w Warszawie:
P. Jan Rudowski przedstawił 8 dokumentów: 6 uchwał rad i 2 uchwały/zarządzenia
zarządu. Po uwzględnieniu naprawy we własnym zakresie uchwały Rady Miejskiej w
Pruszkowie oraz zarządzenia Wójta Gminy Leoncin, do 7 zgłoszonych dokumentów
uwag nie wniesiono.
P. Bożena Zych zreferowała uchwałę Nr 1/14 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z
dnia 20 stycznia 2014 r. zmieniającej uchwałę w sprawie Wieloletniej Prognozy
Finansowej Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2039.
Powyższą uchwałą Sejmik Województwa zmienił uchwałę Nr 196/13 Sejmiku
Województwa Mazowieckiego z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie Wieloletniej
Prognozy Finansowej Województwa Mazowieckiego na lata 2014 – 2039. Sejmik ustalił
nowe brzmienie prognozy kwoty długu i jego spłaty oraz wykazu przedsięwzięć.
W tym miejscu trzeba wskazać, że Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w
Warszawie uchwałą Nr 2.24.2014 z dnia 14 stycznia 2014 r. orzekło o nieważności ww.
chwały Nr 196/13, z powodu istotnego naruszenia art. 31 cyt. ustawy o dochodach
jednostek samorządu terytorialnego i art. 226 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.
Kolegium ustaliło bowiem, że w objaśnieniach do ww. uchwały Nr 196/13 wskazano,
cyt.: „… W zakresie wydatków na „janosikowe” założono, że ustawodawca wprowadzi
długo wyczekiwaną przez Województwo Mazowieckie zmianę przepisów w zakresie
ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i wpłata do budżetu państwa od
2015 r. z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej będzie wynosiła nie
więcej niż 25% dochodów podatkowych w roku bazowym…” (str. 10 objaśnień).
W trybie art. 80 cyt. ustawy o samorządzie województwa, pismem znak BF-IWP.3022.1.2014.NK z dnia 2 stycznia 2014 r., skierowanym do Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie, Marszałek Województwa Mazowieckiego wyjaśnił w
sprawie ww. uchwały Nr 196/13, cyt.: „… w latach 2015 – 2039 przyjęto kwoty wpłat do
13
budżetu państwa z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla
województw, zgodnie z projektem zmian w ustawie o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego wypracowanym przez Zespół Roboczy złożony z przedstawicieli
mazowieckich jednostek samorządu terytorialnego oraz Komitetu Inicjatywy
Ustawodawczej „Stop Janosikowe”. Ww. projekt ustawy został przekazany Ministrowi
Finansów pismem (…) z dnia 8 października 2013 r. oraz Komisji Finansów Publicznych
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej pismem (…) z dnia 4 października 2013 r. …”.
Wraz z ww. pismem Marszałek Województwa przedłożył Izbie projekt ustawy o zmianie
ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. W myśl tego projektu do art. 31
ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego proponuje się dodać ust. 3 w
brzmieniu „Kwota rocznej wpłaty nie może przekroczyć 25% dochodów podatkowych
województwa za rok poprzedzający rok bazowy” (art. 1 pkt 7 lit. b projektu).
Przy ww. piśmie z dnia 2 stycznia 2014 r., skierowanym do Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie, Marszałek Województwa Mazowieckiego przedłożył
„Metodykę kalkulacji wpłaty państwa dla Województwa Mazowieckiego na lata 20142039 według obowiązującego algorytmu (kol. 15) oraz z uwzględnieniem ograniczenia
wpłaty do 25% dochodów podatkowych w roku poprzedzającym rok bazowy (kol. 16)”.
Badając uchwałę Nr 1/14 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 stycznia
2014 r. zmieniająca uchwałę w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa
Mazowieckiego na lata 2014-2039, referentka ustaliła, że wydatki bieżące (do których
zalicza się wpłata do budżetu państwa z przeznaczeniem na część regionalną subwencji
ogólnej dla województw) na lata 2015 – 2039 pozostały bez zmian w stosunku do kwot
ujętych w ww. uchwale Nr 196/13. Również z objaśnień do badanej uchwały Nr 1/14 nie
wynika, aby Sejmik Województwa dokonał zmian w tym zakresie.
Celem bezspornego ustalenia stanu faktycznego, Izba – w trybie art. 80 cyt. ustawy o
samorządzie województwa – zwróciła się do Marszałka Województwa o wyjaśnienie,
jakie kwoty wydatków z tytułu wpłat Województwa do budżetu państwa z
przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej ujęto w ww. uchwale Nr 1/14 i w
oparciu o jakie przepisy dokonano tych szacunków.
Z udzielonej przez Marszałka Województwa odpowiedzi na powyższe zapytanie wynika,
że w Prognozie nie dokonano zmian wydatków z tytułu wpłat do budżetu państwa z
przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla województw na lata 2015 –
2039. Ponadto Marszałek poinformował, że termin uchwalenia przez Sejmik
Województwa Prognozy na lata 2014-2039 uwzględniającej zmiany w tym zakresie
przewidywany jest na 10 marca 2014 r. (pismo znak BF-I-WP.3022.1.2014.NK z dnia 11
lutego 2014 r.).
W tym stanie rzeczy prognozowane na lata 2015 – 2039 wydatki Województwa z tytułu
wpłat do budżetu państwa z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla
województw, w sposób istotny naruszają prawo. Przepis art. 31 ust. 1 ustawy o dochodach
jednostek samorządu terytorialnego stanowi, iż województwa, w których wskaźnik W jest
większy od 110% wskaźnika Ww, dokonują wpłat do budżetu państwa, z przeznaczeniem
na część regionalną subwencji ogólnej dla województw. Ustęp 2 tego przepisu stanowi,
że kwotę rocznej wpłaty oblicza się mnożąc liczbę mieszkańców województwa przez
kwotę wynoszącą:
14
1) 80% nadwyżki wskaźnika W ponad 110% wskaźnika Ww - dla województw, w
których wskaźnik W jest nie większy niż 170% wskaźnika Ww;
2) 48% wskaźnika Ww, powiększoną o 95% nadwyżki wskaźnika W ponad 170%
wskaźnika Ww - dla województw, w których wskaźnik W jest większy niż 170%
wskaźnika Ww.
Biorąc pod uwagę treść powyższego przepisu należy uznać, iż określony w nim algorytm
naliczania wpłat nie przewiduje ograniczenia kwoty wpłat do wysokości „maksymalnie
25% dochodów w roku bazowym”, jak to wskazano w objaśnieniach do ww. uchwały Nr
196/13.
Brak zabezpieczenia w WPF Województwa pełnych kwot ustawowo określonych
zobowiązań oraz oparcie jej na zdarzeniu przyszłym i niepewnym, jakim jest nowelizacja
ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, nie pozwala uznać badanej
uchwały za realistyczną, co jest wymogiem z art. 226 ust. 1 cyt. ustawy o finansach
publicznych. Ustawa o finansach publicznych nie definiuje pojęcia „realistyczność”.
Wg Słownika języka polskiego, opracowanie: L. Drabik, A. Kubiak – Sokół, E. Sobol i L.
Waśniakowska, Wydawnictwo Naukowe PWN,1996 r. "realistyczny" oznacza "liczący
się w poglądach, zamierzeniach, działaniu z faktami, oparty na trzeźwym sądzie" .
Warunkiem koniecznym spełnienia wymogu realistyczności jest prognozowanie
wydatków zgodnie z obowiązującymi przepisami.
W rozpatrywanej sprawie ingerencja Organu nadzoru nie może ograniczyć się do
orzeczenia nieważności prognozy kwoty długu i jego spłaty (załącznika Nr 1 do badanej
uchwały). Bowiem nierealistyczność prognozowanych wydatków Województwa na lata
2015 – 2039 z tytułu wpłat do budżetu państwa z przeznaczeniem na część regionalną
subwencji ogólnej dla województw, tj. zaniżenie w stosunku do kwot ustalonych wg
obowiązujących przepisów, musi skutkować zmianą prognozy, poprzez ograniczenie
innych wydatków budżetu Województwa a to powoduje nierealistyczność przedsięwzięć
określonych w załączniku Nr 2 do badanej uchwały. Wydatki na wieloletnie
przedsięwzięcia nie mogą być planowane w oderwaniu od możliwości ich sfinansowania
z budżetu Województwa. Trzeba bowiem wziąć pod uwagę, że – jak wykazał w
„Metodyce kalkulacji wpłaty państwa dla Województwa Mazowieckiego na lata 20142039 według obowiązującego algorytmu (kol. 15) oraz z uwzględnieniem ograniczenia
wpłaty do 25% dochodów podatkowych w roku poprzedzającym rok bazowy (kol. 16)”
Marszałek Województwa – szacunkowe różnice wpłat Województwa do budżetu państwa
z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla województw, pomiędzy
kwotami wyliczonym w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy a kwotami
prognozowanymi w oparciu o ww. projekt zmiany ustawy o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego, będą miały istotny wpływ na budżet Województwa. Różnice te
wynoszą od ok. 168 mln zł w 2015 roku (ok. 8,7% określonych w WPF wydatków
ogółem budżetu Województwa na ten rok) do ok. 217 mln zł w 2039 roku (ok. 6,5%
określonych w WPF wydatków ogółem budżetu Województwa na ten rok).
Należy również wskazać, że Kolegium Izby nie kwestionuje zasadności zmian ustawy o
dochodach jednostek samorządu terytorialnego, mających na celu zmianę zasad
naliczania wpłat do budżetu państwa z przeznaczeniem na część regionalną subwencji
ogólnej dla województw. Organ nadzoru wyraża jednak przekonanie, że uchwały
15
organów jednostek samorządu terytorialnego winny być podejmowane w oparciu o
obowiązujące przepisy. A w obrocie prawnym nie mogą pozostawać przepisy niższej
rangi sprzeczne z obowiązującymi ustawami. W sytuacji, gdy konstytucyjne organy
państwa dokonają zmiany przepisów w zakresie zasad naliczania wpłat do budżetu
państwa z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla województw (a
także innych przepisów), organy Województwa będą miały podstawę do stosownej
zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej.
Ponadto obecna na posiedzeniu Kolegium p. Małgorzata Więckowska – Zastępca
Dyrektora w Departamencie Budżetu i Finansów Urzędu Województwa Mazowieckiego,
powiedziała, iż z przychodów Sejmiku finansowane jest udzielanie pożyczek (czyli
rozchodów). P. Więckowska poinformowała także, że w styczniu nie udało się
wprowadzić zmian w Wieloletniej Prognozie Finansowej. Jej uchwalenie jest planowane
na 10 marca br. z wydatkami na tzw. „Janosikowe” zgodnymi z obowiązującymi
ustawami.
Na wniosek referentki, Kolegium jednogłośnie orzekło nieważność uchwały
Nr 1/14 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 20 stycznia 2014 r. zmieniającej
uchwałę w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Mazowieckiego na
lata 2014-2039, z powodu istotnego naruszenia art. 31 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r.
o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i art. 226 ust. 1 ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Uchwała Kolegium Nr 5.84.2014)
Ad. 5. Badanie innych uchwał/zarządzeń dotyczących roku 2014 (art. 11 ust. 1
ustawy o rio.);
Zespół w Płocku:
P. Waldemar Rycharski zgłosił 13 uchwał organów stanowiących, które przyjęto bez
uwag.
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski zgłosił 9 uchwał rad; uwag nie wniesiono.
Zespół w Radomiu:
P. Janina Filipowicz zgłosiła 27 dokumentów: 15 uchwał rad i 12 zarządzeń/uchwał
zarządu, które przyjęto bez uwag.
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek zgłosiła 14 uchwał organów stanowiących, do których uwag nie
wniesiono.
Zespół w Ostrołęce:
P. Elżbieta D. Głażewska zgłosiła 13 uchwał organów stanowiących. Do 12 dokumentów
uwag nie wniesiono.
P. Henryk Kiereś przedstawił uchwałę Nr XXVI/162/2014 Rady Gminy w Broku z dnia
17 stycznia 2014 r. w sprawie określenia zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności
i wysokości stawek opłaty targowej.
Badając wskazaną uchwałę, referent stwierdził, że została ona podjęta z naruszeniem
art. 19 pkt 1 ww. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
16
W świetle powołanego przepisu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podejmując
uchwałę w sprawie dziennych stawek opłaty targowej, organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego powinien ustalić te stawki w taki sposób, aby nie powstawały
wątpliwości odnośnie ich stosowania przy ustalaniu opłaty.
Wskazane wyżej wymogi w badanej uchwale nie zostały jednak spełnione, ponieważ w
przypadku niektórych form sprzedaży mogą powstawać wątpliwości, co do wysokości
należnej do pobrania opłaty targowej, ze względu na niezbyt jasne określenie tych form
sprzedaży.
W przypadku stawek określonych w § 1 pkt 3 lit. c i d od sprzedaży z samochodu
dostawczego nie wskazano bowiem jakich parametrów pojazdów dotyczą wartości
wyrażone w tonach.
Badaną uchwałę podjęto także z naruszeniem art. 19 pkt 2 ww. ustawy o podatkach i
opłatach lokalnych, ponieważ nie spełnia ona określonych w nim wymogów. Zgodnie z
tym przepisem, zarządzając pobór opłaty targowej w drodze inkasa, rada gminy określa
inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso, przy czym inkasent będący osobą
fizyczną powinien być określony z imienia i nazwiska. Rada Gminy w Broku nie określiła
natomiast w badanej uchwale inkasenta z imienia i nazwiska oraz nie określiła
wynagrodzenia za inkaso. W § 2 ust. 2 tej uchwały postanowiono jedynie, że inkasentem
opłaty targowej wyznacza się upoważnionego przez Burmistrza Gminy Brok pracownika
Urzędu Gminy w Broku.
W § 5 ust. 1 badanej uchwały postanowiono, że wchodzi ona w życie po upływie 14 dni
od dnia opublikowania w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego z mocą
obowiązującą od dnia 1 stycznia 2014 r., co dokonano z naruszeniem art. 5 ww. ustawy o
ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Wobec podjęcia
badanej uchwały w dniu 17 stycznia 2014 r. nie można było bowiem postanowić, że
obowiązuje ona od dnia 1 stycznia 2014 r., ponieważ w ten sposób nadano jej moc
wsteczną, a zgodnie z powołanym wyżej art. 5 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych
i niektórych innych aktów prawnych, moc wsteczna obowiązująca może być nadana
aktowi normatywnemu tylko wówczas, jeżeli zasady demokratycznego państwa prawnego
nie stoją temu na przeszkodzie.
W przypadku badanej uchwały zasady te zostały natomiast naruszone, ponieważ nakłada
ona pewne obowiązki, a obowiązki nie mogą być nakładane na adresatów aktów
normatywnych za okresy przed wejściem w życie tych aktów.
Na wniosek referenta, Kolegium jednogłośnie orzekło o nieważności Uchwały
Nr XXVI/162/2014 Rady Gminy w Broku z dnia 17 stycznia 2014 r. w sprawie określenia
zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności i wysokości stawek opłaty targowej, z
powodu istotnego naruszenia art. 19 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o
podatkach i opłatach lokalnych oraz art. 5 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu
aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. (Uchwała Kolegium Nr
6.81.2014)
Zespół w Warszawie:
P. Jan Rudowski zgłosił 12 dokumentów: 9 uchwał rad i 3 zarządzenia/uchwały zarządu,
do których uwag nie wniesiono. Uchwała Rady Miasta Otwocka została przesłana do
17
organu nadzoru z przekroczeniem ustawowego terminu w związku z powyższym do
jednostki wysłano pismo w sprawie terminowości.
Ad. 6. Badanie uchwał/zarządzeń zmieniających uchwały budżetowe na 2013 rok
(art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o rio.);
Zespół w Płocku:
P. Waldemar Rycharski przedstawił 1 uchwałę rady i 1 zarządzenie; uwag nie wniesiono.
Zespół w Ciechanowie:
P. Jan Rudowski przedstawił 1 zarządzenie, do którego uwag nie wniesiono.
Zespół w Radomiu:
P. Janina Filipowicz nie zgłosiła dokumentów w przedmiotowej sprawie.
Zespół w Siedlcach:
P. Jolanta Tomaszek nie zgłosiła dokumentów w tej sprawie.
Zespół w Ostrołęce:
P. Elżbieta D. Głażewska przedstawiła 2 zarządzenia wójtów. Uchwała została przesłana
do organu nadzoru z przekroczeniem ustawowego terminu w związku z powyższym do
jednostki wysłano pismo w sprawie terminowości. Innych uwag merytorycznych nie
wniesiono.
Zespół w Warszawie:
P. Jan Rudowski zgłosił 1 uchwałę Zgromadzenia Związku Międzygminnego pn.
„Natura”. Uchwała została przesłana do organu nadzoru z przekroczeniem ustawowego
terminu w związku z powyższym do jednostki wysłano pismo w sprawie terminowości.
Innych uwag merytorycznych nie wniesiono.
Ad. 7. Badanie uchwał/zarządzeń w sprawie zmian w WPF na rok 2013 i lata
następne (art. 11 ust. 1 pkt 7 ustawy o rio);
Zespół w Płocku:
P. Waldemar Rycharski przedstawił 2 zarządzenia wójtów; uwag nie wniesiono.
Pozostałe Zespoły nie zgłosiły dokumentów w przedmiotowej sprawie.
Wykaz badanych uchwał/zarządzeń organów j.s.t. stanowi załącznik Nr 4 do protokołu.
Ad.8. Ustalenie
Budżetu
Międzygminnego
Ciechanowskiego (art. 11 ust. 2 ustaw y o r.i.o.);
Zw iązku
Regionu
P. Jan Rudowski poinformował, że Zgromadzenie Międzygminnego Związku Regionu
Ciechanowskiego do 31 stycznia 2014 r., nie podjęło uchwały budżetowej na 2014 rok.
Nie podjęta została także uchwała w sprawie wieloletniej prognozy finansowej, którą
stosownie do postanowień art. 230 ust. 6 ustawy o finansach publicznych należy podjąć
nie później niż uchwałę budżetową.
W tej sytuacji Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie, na podstawie
art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych podjęło uchwałę
Nr 6.71.2014 o ustaleniu budżetu w zakresie wyznaczonym art. 240 ust. 3 ustawy o
finansach publicznych i art. 11 ust. 2 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.
18
Kolegium Izby ustaliło budżet uwzględniając przedłożony przez Zarząd Międzygminnego
Związku Regionu Ciechanowskiego projekt uchwały budżetowej na 2014 r., przyjęty
przez ten Zarząd Uchwałą Nr XXXII/21/13 z dnia 29.10.2013r. Projekt uchwały
budżetowej na 2014r. został w dniu 05 grudnia 2013r. pozytywnie zaopiniowany Uchwałą
Nr Ci.338.2013 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie.
Projekt uchwały został opracowany w szczegółowości określonej Uchwałą Nr I/10/11
Zgromadzenia Międzygminnego Związku Regionu Ciechanowskiego z dnia 08 lutego
2011 r. w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej. Zachowane zostały w
projekcie wymogi określone w art. 242 ustawy o finansach publicznych, gdyż planowane
wydatki bieżące nie były wyższe niż planowane dochody bieżące. Zachowana została
również wymagana art. 229 tej ustawy korelacja wartości wykazanych w projekcie
uchwały budżetowej na 2014r. i projekcie Wieloletniej Prognozy Finansowej, w tym w
zakresie wyniku budżetu.
W orzecznictwie sądów administracyjnych oraz w piśmiennictwie (por. wyrok
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 15 lipca 2011r. I SA/Łd764/11,
LEX nr 1085580; L.L.W. Ustawa o finansach publicznych: komentarz wyd. ABC
Warszawa 2011, str. 1076-1077) przyjmuje się, ze zastępcze ustalenie budżetu przez
regionalną izbę obrachunkową nie zastępuje uchwały budżetowej w całości z uwagi na
ustawowo ograniczony zakres przedmiotowy. Zastępcze ustalenie budżetu jest z jednej
strony nadzwyczajnym środkiem umożliwiającym funkcjonowanie jednostki, a z drugiej
strony stanowi swoistą dolegliwość dla jednostki niewywiązującej się ze swych
obowiązków. Uzasadnieniem zastępczego ustalenia budżetu jest wypełnienie luki, która
występuje w przypadku nieuchwalenia budżetu przez organ stanowiący, a tym samym
braku podstawy prawnej do prowadzenia gospodarki finansowej jednostki. W
przedmiotowej sprawie należy mieć na uwadze, że ustalony budżet przez Izbę jest formą
zastępczą budżetu, który co do zasady uchwala Związek oraz należy podkreślić fakt, że
po jego ustaleniu przez Kolegium Izby organ stanowiący Związku tj. Zgromadzenie
odzyskuje swoje kompetencje w sprawach budżetowych i może dokonać własnego
uchwalenia budżetu, będącego w istocie nowelizacją budżetu ustalonego przez Izbę. Tak
ustalony budżet zastępczy funkcjonuje do czasu podjęcia właściwej uchwały budżetowej.
Oznacza to, że ustalenie zastępczego budżetu będącego tylko i wyłącznie wyrazem
niewypełnienia obowiązku przez Związek, którego elementy w zakresie przyjmowanych
wielkości mogą być zmienione w podejmowanej przez Zgromadzenie stosownej uchwale
w okresie późniejszym – nie może być przerzucaniem na podmiot zobowiązań z mocy
prawa do wypełnienia powstałej luki prawnej w zakresie prowadzenia gospodarki
finansowej przez Związek, suwerennych kompetencji posiadanych przez Związek.
Regionalna Izba Obrachunkowa nie uchwala budżetu (akt konstytutywny), lecz jedynie
go ustala (akt deklaratoryjny) w zakresie ograniczonym, który przy tym nie obejmuje
wydatków majątkowych na programy wieloletnie bowiem nie są one obowiązkowym
zadaniem własnym. A zatem w zakresie kompetencji kolegium regionalnej izby
obrachunkowej znajduje się wyłącznie ustalenie zastępczego budżetu posiadającego
specyficzne cechy prawne. Takie ustalenie budżetu nie zastępuje w pełni uchwały
budżetowej, a elementy tej uchwały, nie określone przez organ nadzoru pozostają nadal w
gestii organu stanowiącego.
19
Ad. 9. Ustalenie Budżetu Miasta Marki (art. 11 ust. 2 ustawy o r.i.o.);
P. Lucyna Kusińska poinformowała, że Rada Miasta Marki nie podjęła w ustawowym
terminie, tj. do dnia 31 stycznia 2014 roku, uchwały budżetowej na 2014. Rada nie
uchwaliła również uchwały w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 20142024 (wg projektu przedłożonego przez Burmistrza), którą to zgodnie z postanowieniami
art. 230 ust. 6 ustawy o finansach publicznych organ stanowiący podejmuje nie później
niż uchwałę budżetową.
W tej części posiedzenia obecni byli przedstawiciele Urzędu Miasta Marki:
- p. Janusz Werczyński – Burmistrz Miasta;
- p. Marcin Piotrowski – Przewodniczący Rady Miasta,
- p. Sławomir Koc – Skarbnik Miasta.
Na pytanie Przewodniczącego Kolegium dlaczego Rada Miasta Marki nie podjęła
uchwały budżetowej? Burmistrz Miasta odpowiedział, iż każda zmiana w projekcie
budżetu głosowana była oddzielnie. Doprowadziło to do braku wewnętrznej spójności
projektu uchwały budżetowej jak i projektu wieloletniej prognozy finansowej, w
konsekwencji czego uchwała budżetowa nie została podjęta.
Stosownie do art. 11 ust. 2 i art.18 ust. 1 pkt 1 ustawy o regionalnych izbach
obrachunkowych uprawnienie w zakresie ustalenia budżetu po 31 stycznia należy
wyłącznie do kolegium regionalnej izby obrachunkowej. W tej sytuacji Kolegium
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie podjęło uchwałę Nr 6.71.2014.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie ustaliło budżet Miasta
Marki w zakresie zadań własnych i zleconych, uwzględniając przedłożony przez
Burmistrza Miasta Marki projekt uchwały budżetowej na 2014 rok, wykonanie dochodów
i wydatków budżetu Miasta za okres od początku roku do 31 grudnia 2013 roku,
wynikające ze sprawozdań miesięcznych Rb 27S i Rb 28S oraz inne dokumenty będące w
posiadaniu Izby.
Planowane dochody budżetu ustalono w szczegółowości określonej w art. 235 ust. 1
ustawy o finansach publicznych w układzie działów klasyfikacji budżetowej z
wyszczególnieniem dochodów bieżących i majątkowych oraz ich źródeł.
Ustalając budżet Kolegium dokonało ostrożnego szacowania dochodów w oparciu o
analizę stopnia realizacji planu dochodów budżetu Miasta Marki w latach ubiegłych. I tak
Kolegium ustaliło, iż:
- w roku 2011 plan dochodów po zmianach wg stanu na 31 grudnia stanowił kwotę
76.186,50 tys. zł, zaś wykonanie 72.636,20 tys. zł, co stanowi 95,30% planu
- w roku 2012 plan dochodów po zmianach wg stanu na 31.grudnia stanowił kwotę
84.910,30 tys. zł a wykonanie 77.400,10 tys. zł, co stanowi 91,20% planu
- w roku 2013 plan dochodów po zmianach stanowił kwotę 82.954,70 tys. zł, natomiast
wg pierwotnej uchwały budżetowej stanowił kwotę 89.954,30 tys. zł, z czego wykonano
80.536,40 tys. zł, co stanowi 89,50% planu pierwotnego
Ponadto Kolegium zauważyło, że zgodnie z projektem Wieloletniej Prognozy Finansowej
na lata 2014-2024 przedłożonym przez Burmistrza wraz z projektem uchwały Budżetowej
na 2014 rok, maksymalny dopuszczalny wskaźnik spłat zadłużenia w Mieście Marki,
wynikający z art. 243 ustawy o finansach publicznych, w 2014 roku wynosi 10,33%, zaś
relacja planowanej łącznej kwoty spłat zobowiązań wraz z odsetkami do planowanych
dochodów wynosi 10,04%, a więc różnica między tymi wskaźnikami jest niewielka i w
20
przypadku niepełnej realizacji planowanych dochodów budżetu maksymalny
dopuszczalny wskaźnik spłat zadłużenia mógłby zostać przekroczony.
Przy ustaleniu planu dochodów budżetu Miasta Marki Kolegium przyjęło następujące
założenia:
- Planowana subwencja ogólna została określona na podstawie informacji Ministerstwa
Finansów;
- Planowane udziały Miasta w podatku dochodowym od osób fizycznych ustalono w
wysokości szacowanej przez Ministerstwo Finansów;
- Planowane dotacje celowe na realizację zadań zleconych z zakresu administracji
rządowej i na realizację zadań własnych przyjęto w kwotach zaproponowanych w
projekcie uchwały budżetowej przedłożonym przez Burmistrza Miasta Marki;
- Plan dotacji celowych w ramach programów finansowanych z udziałem środków
europejskich oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 5 ustawy o
finansach publicznych lub płatności w ramach środków europejskich przyjęto w kwotach
określonych w projekcie uchwały budżetowej przedłożonym przez Burmistrza Miasta
Marki.
W odniesieniu do znaczących pozycji dochodów budżetowych, po analizie wykonanych
dochodów budżetowych w roku 2013, Kolegium ustaliło:
- dochody z tyt. podatku od nieruchomości na poziomie 104,60% kwot wykonanych w
roku 2013
- z tyt. podatku od czynności cywilnoprawnych na poziomie 109,0% kwoty wykonanych
w roku 2013
- z tyt. udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych na poziomie
107,60% kwot wykonanych w 2013 roku.
Dochody majątkowe ustalono na poziomie wykonania dochodów majątkowych roku
2013.
Pozostałe dochody zaplanowano w zdecydowanej większości w wysokości kwot
określonych w projekcie uchwały budżetowej przedłożonym przez Burmistrza Miasta
Marki i w niewielkiej części dochody zaplanowano w wysokości kwot wykonanych w
2013 roku (wg sprawozdania miesięcznego Rb 27S z wykonania planu dochodów
budżetowych Miasta Marki).
Wydatki budżetu ustalono w szczegółowości określonej w art. 236 ust. 1-4 cyt. ustawy z
dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, tj. w układzie działów i rozdziałów
klasyfikacji budżetowej z wyodrębnieniem wydatków majątkowych i bieżących, w tym
wydatków jednostek budżetowych przeznaczonych na wynagrodzenia i składki od nich
naliczane oraz wydatki związane z realizacją zadań statutowych, dotacji na zadania
bieżące, świadczenia na rzecz osób fizycznych, wydatki na programy finansowane z
udziałem środków z UE oraz na obsługę długu.
Ustalenie wydatków budżetu Gminy ograniczone jest możliwościami ich sfinansowania.
Określając kwoty planowanych wydatków Kolegium przyjęło następujące założenia:
- Wydatki finansowane z dotacji celowych na realizację zadań własnych i realizację zadań
zleconych oraz wydatki finansowane z udziałem środków europejskich oraz środków, o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o finansach publicznych lub płatności w
ramach środków europejskich przyjęto w kwotach określonych w projekcie uchwały
budżetowej;
- Z powodu braku możliwości finansowych nie zaplanowano wydatków w formie dotacji
na Fundusz Wsparcia Policji, Fundusz Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej, dotacji dla
21
Ochotniczych Straży Pożarnych oraz dotacji celowych na finansowanie lub
dofinansowanie zadań zleconych do realizacji pozostałym jednostkom niezaliczanym do
sektora finansów publicznych;
- Dotacje dotyczące wydatków na realizację zadań określonych w Gminnym Programie
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Gminnym Programie
Przeciwdziałania Narkomanii ustalono w innym paragrafie wydatków bieżących, tj. §
4300 „Zakup usług pozostałych”
- Dotacje dla instytucji kultury oraz wydatki w zakresie lokalnego transportu zbiorowego
określono w wysokości przewidzianej w projekcie uchwały budżetowej.
Z pisma Burmistrza Miasta Marki (znak BM 150.8.2014 z dn. 7 lutego 2014 r.), wynika
że powyższe wydatki „dotyczą współpracy Gminy Marki z Zarządem Transportu
Miejskiego w Warszawie w kwestii utrzymania komunikacji podmiejskiej.
Zaproponowana w budżecie podstawowa kwota dofinansowania odzwierciedla
zapotrzebowanie na środki według zakresu określonego porozumieniem obowiązującym
od 2004 i planowanego rozszerzenia zakresu współpracy w 2014 roku”.
- Z przedłożonego projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2014 – 2024
wynika, że Miasto Marki nie realizuje przedsięwzięć wieloletnich, a więc organ nadzoru
nie ujął w wydatkach budżetowych roku 2014 nowych, jednorocznych zadań
inwestycyjnych.
Na zaplanowaną w wydatkach majątkowych kwotę w wysokości 1.803.198 zł składają
się:
a)
1.000.000 zł (§ 6010 „Wydatki na zakup i objęcie akcji, wniesienie wkładów do
spółek prawa handlowego oraz na uzupełnienie funduszy statutowych banków
państwowych i innych instytucji finansowych”)
Z pisma Burmistrza Miasta Marki z dn. 11 lutego 2014 r. znak BM 150.9.2014 wynika, iż
„w związku i intensyfikacją prac związanych z projektowaniem i budową szkoły
gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej w Markach przy ul. Wspólnej konieczne jest
dofinansowanie spółki Mareckie Inwestycje Miejskie Sp. z o.o. w roku 2014 kwotą
1.000.000 złotych”
b)
800.000 zł (§ 606 „Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych”)
Na wydatek ten składają się m.in. „płatności ratalne wynikające z przejęcia na rzecz
gminy Miasto Marki gruntów pod drogi publiczne z terminem płatności na rok 2014” oraz
„konieczne do nabycia nieruchomości w ramach prac podziałowych prowadzonych w
związku ze zgłoszonymi roszczeniami w trybie art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 marca
2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz dla potrzeb sieci
kanalizacyjnej z terminem płatności przeniesionym z roku 2013 na rok 2014” – wg. pisma
Burmistrza jw.
Pozostałe wydatki związane z odszkodowaniami z tytułu przejęcia gruntów pod drogi
publiczne zaplanowane są w wydatkach bieżących § 4590 – „Kary i odszkodowania
wypłacane na rzecz osób fizycznych”;
c) 3.198 zł (§ 6050 „Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych”).
Wydatek ten dotyczy „opracowania aktualizacji projektu oświetlenia” i jak wynika z
pisma Burmistrza Miasta Marki – znak BM 150.8.2014 związany jest z zawartą umową.
Planowane dochody bieżące przewyższają planowane wydatki bieżące, tj.
zachowana została relacja określona w art. 242 ust. 2 cyt. ustawy dnia 27 sierpnia 2009
roku finansach publicznych.
22
Planowaną nadwyżkę budżetu przeznacza się na spłatę pożyczki oraz na wykup papierów
wartościowych.
Na podstawie ustalonego przez Kolegium budżetu, Burmistrz Miasta Marki – w
terminie 21 dni od dnia jego uchwalenia - zobowiązany jest do opracowania planu
finansowego zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych
jednostce samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami, przyjmując jako podstawę dla
tego planu kwotę dotacji przyznanych na ten cel w roku budżetowym oraz wielkość
dochodów związanych z realizacją tych zadań, które podlegają przekazaniu do budżetu
państwa.
Burmistrz przekazuje także podległym jednostkom informacje o ostatecznych kwotach
dochodów i wydatków tych jednostek, które zobowiązane są do dostosowania projektów
planów do uchwały budżetowej.
Ponadto organ nadzoru nadmienia, że w orzecznictwie sądów administracyjnych
oraz w piśmiennictwie (por. Wyrok WSA w Łodzi z dnia 15 lipca 2011r. I SA/Łd764/11,
LEX nr 1085580; L.L.W. Ustawa o finansach publicznych: komentarz wyd. ABC
Warszawa 2011, str. 1076-1077) przyjmuje się, ze zastępcze ustalenie budżetu przez
regionalną izbę obrachunkową nie zastępuje uchwały budżetowej w całości z uwagi na
ustawowo ograniczony zakres przedmiotowy. Zastępcze ustalenie budżetu jest z jednej
strony nadzwyczajnym środkiem umożliwiającym funkcjonowanie jednostki, a z drugiej
strony stanowi swoistą dolegliwość dla jednostki niewywiązującej się ze swych
obowiązków. Uzasadnieniem zastępczego ustalenia budżetu jest wypełnienie luki, która
występuje w przypadku nieuchwalenia budżetu przez organ stanowiący, a tym samym
braku podstawy prawnej do prowadzenia gospodarki finansowej jednostki. W
przedmiotowej sprawie należy mieć na uwadze, że ustalony budżet przez Izbę jest formą
zastępczą budżetu, który co do zasady uchwala Gmina oraz należy podkreślić fakt, że po
jego ustaleniu przez Kolegium Izby organ stanowiący Gminy, tj. Rada Gminy odzyskuje
swoje kompetencje w sprawach budżetowych i może dokonać własnego uchwalenia
budżetu, będącego w istocie nowelizacją budżetu ustalonego przez Izbę. Tak ustalony
budżet zastępczy funkcjonuje do czasu podjęcia właściwej uchwały budżetowej. Oznacza
to, że ustalenie zastępczego budżetu będącego tylko i wyłącznie wyrazem niewypełnienia
obowiązku przez Gminę, którego elementy w zakresie przyjmowanych wielkości mogą
być zmienione w podejmowanej przez Radę Gminy stosownej uchwale w okresie
późniejszym – nie może być przerzucaniem na podmiot zobowiązań z mocy prawa do
wypełnienia powstałej luki prawnej w zakresie prowadzenia gospodarki finansowej przez
Gminę, suwerennych kompetencji posiadanych przez Gminę.
Regionalna Izba Obrachunkowa nie uchwala budżetu (akt konstytutywny), lecz jedynie
go ustala (akt deklaratoryjny) w zakresie ograniczonym, który przy tym nie obejmuje
wydatków majątkowych na programy wieloletnie bowiem nie są one obowiązkowym
zadaniem własnym. A zatem w zakresie kompetencji kolegium regionalnej izby
obrachunkowej znajduje się wyłącznie ustalenie zastępczego budżetu posiadającego
specyficzne cechy prawne. Takie ustalenie budżetu nie zastępuje w pełni uchwały
budżetowej, a elementy tej uchwały, nie określone przez organ nadzoru pozostają nadal w
gestii organu stanowiącego.
Ad. 10. Sprawy dotyczące właściwości organu nadzoru;
-- Zespół w Ciechanowie: P. Jan Rudowski zgłosił 1 uchwałę,
-- Zespół w Radomiu: P. Janina Filipowicz zgłosiła 6 uchwał,
23
-- Zespół w Ostrołęce: P. Elżbieta D. Głażewska zgłosiła 1 uchwałę,
-- Zespół w Warszawie: P. Jan Rudowski zgłosił 3 uchwały.
W stosunku do 14 zgłoszonych dokumentów Kolegium jednogłośnie uznało właściwość
rzeczową organu nadzoru ogólnego – Wojewody Mazowieckiego (Uchwała Kolegium
Nr 6.73.2014).
Wykaz przekazanych dokumentów stanowi załącznik Nr 5 do protokołu.
Ad. 11. Sprawy różne:
10.1. Przewodniczący Posiedzenia poinformował zebranych, iż dnia 03.02.2014 r. do
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wpłynęło pismo Podsekretarza
Stanu Pana Wojciecha Kowalczyka (znak DG1/487/27/OLN/14/RD-9360). W ww.
piśmie p. Kowalczyk zwrócił się do Prezesa RIO z pytaniem czy RIO w Warszawie
bierze pod uwagę możliwość zastosowania w odniesieniu do Województwa
Mazowieckiego dyspozycji zawartej w przepisie art. 240a ustawy o finansach
publicznych, wprowadzony ustawą z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o
finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, przypisujący regionalnym
izbom obrachunkowym jako organom nadzoru nad gospodarką finansową j.s.t.,
odpowiedzialność w zakresie inicjowania postępowań naprawczych samorządów.
Kolegium po analizie stanu faktycznego i prawnego doszło do przekonania, że nie
może zastosowań w odniesieniu do Województwa Mazowieckiego procedury
określonej w art. 240a ustawy o finansach publicznych. Województwo ma
uchwalony budżet na 2014 r. Kolegium Izby orzekło nieważność uchwał w sprawie
WPF Województwa z powodów innych niż w ww. przepisie. Mianowicie z powodu
oparcia prognoz finansowych nie na obowiązujących przepisach prawa lecz na
życzeniowym stanie prawnym tj. fikcyjnym założeniu zmian wysokości wpłat do
budżetu państwa z tytułu części regionalnej subwencji ogólnej.
Ponadto obecny na posiedzeniu Kolegium Izby w dniu 18 lutego 2014 r.
przedstawiciel Województwa Mazowieckiego stwierdził, że przygotowany jest do
uchwalenia w dniu 10 marca 2014 r. WPF opracowanego zgodnie z obowiązującym
stanem prawnym.
10.2. Prezes poinformował członków kolegium, iż dnia 10.02.2014 r. do Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie wpłynęło pismo Pana Andrzeja Rudlickiego –
Zastępcy Dyrektora Departamentu Administracji i Cyfryzacji. P. Rudlicki
poinformował, iż do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji wpłynęło kolejne
wystąpienie Marszałka Województwa Mazowieckiego z dnia 4 lutego 2014 r., w
którym sformułowane zostały zastrzeżenia dotyczące sposobu i czasu procedowania
przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Warszawie. Pan Dyrektor zwrócił się do
Prezesa Izby o złożenie wyjaśnień w tej sprawie.
P. Tarnowski poinformował zebranych, że w dniu 17 lutego br. udzielił
P. Rudlickiemu odpowiedzi, iż zawarty w powyższym piśmie zarzut dotyczący
sposobu i czasu procedowania przez Izbę w sprawie raportu o stanie gospodarki
finansowej Województwa Mazowieckiego jest w istocie powieleniem skargi
Marszałka, skierowanej do Ministra Administracji i Cyfryzacji pismem znak BF-IIWR.3051.10.2013.AP z dnia 20 grudnia 2013 r. i nie wnosi nowych okoliczności.
24
Mamy zatem do czynienia z sytuacją przewidzianą w art. 239 § 1 Kodeksu
postępowania administracyjnego.
Obszerne wyjaśnienia w przedmiocie raportu o stanie gospodarki finansowej
Województwa Izba zawarła w piśmie znak WK.050.82.2013 z dnia 2 stycznia
2014 r. Izba w pełnym zakresie podtrzymuje stanowisko i argumentację
przedstawione w powyższym piśmie.
Na tym porządek obrad wyczerpano.
Termin następnego posiedzenia ustalono na dzień 25 lutego 2014 roku na godz. 1000.
Przewodniczący zamknął posiedzenie.
Uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie podjęte na
posiedzeniu znajdują się w dokumentacji Izby.
Protokołowała:
Anna Kasprzak
Przewodniczący Kolegium
Wojciech Tarnowski
25