ranking zawodów

Transkrypt

ranking zawodów

RANKING ZAWODÓW
DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH
W POWIECIE KĘPIŃSKIM
W DRUGIM PÓŁROCZU 2010 ROKU.
Kępno, marzec 2011 r.
Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim
w drugim półroczu 2010 r.
Spis treści:
1. Wstęp
3
2. Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów)
6
2.1 Według grup zawodów
8
2.2 Według zawodów
9
2.3 Nowe rejestracje wg grup zawodów
11
2.4 Nowe rejestracje wg zawodów
12
3. Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów)
16
4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych
19
4.1 Zawody deficytowe
20
4.2 Zawody nadwyżkowe
21
4.3 Grupy zawodów deficytowych i nadwyżkowych
22
5. Wnioski
24
2
1. Wstęp
Celem niniejszego opracowania jest analiza danych dotyczących zawodów
nadwyżkowych oraz deficytowych w powiecie kępińskim. Wyniki opracowania pomogą
zharmonizować kierunki kształcenia z potrzebami rynku pracy oraz pozytywnie wpłynąć na
młodzież, która podejmuje swoje pierwsze decyzje dotyczące drogi zawodowej. Wyobrażenia
ludzi młodych na temat zawodu, jaki chcą wykonywać w przyszłości są często mgliste,
a problemy ze znalezieniem odpowiedniego zatrudnienia są dla nich wręcz abstrakcją.
Wiedza dotycząca zawodów deficytowych oraz nadwyżkowych na rynku pracy, na którym się
znajdą po uzyskaniu wykształcenia, może wpłynąć na podjęcie przez nich właściwego
wyboru drogi zawodowej. Po uzyskaniu odpowiedniego zasobu informacji, m.in. dzięki tej
analizie młodzi ludzie wybierając swój przyszły zawód nie będą już tak bezradni w momencie
pojawienia się na rynku pracy. Uświadomienie młodzieży jak ważna jest decyzja związana
z wyborem zawodu jest niewątpliwie jednym ze sposobów zapobiegania wzrostowi
bezrobocia. Wszakże to młodzi ludzie do 25–tego roku życia stanowią najliczniejszą grupę
osób pozostających bez pracy w Polsce, jak również grupę najbardziej zagrożoną
bezrobociem. Niniejsze opracowanie ma ponadto na celu ułatwienie władzom samorządowym
pozyskiwania inwestorów, poprzez ukazanie ilu potencjalnych pracowników znajduje się na
danym obszarze. Dzięki monitoringowi zawodów będzie można w lepszy sposób
skoordynować szkolenia osób bezrobotnych z potrzebami pracodawców, co niewątpliwie
wpłynie na utrzymanie wysokiej efektywności szkoleń. Monitorowanie zawodów
deficytowych i nadwyżkowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk
zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży
zasobów pracy w przekroju terytorialno – zawodowym oraz formułowania na tej podstawie
ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania
systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego zgodnie z potrzebami rynku
pracy. Monitoring wpłynie również na doskonalenie jakości usług rynku pracy zarówno
w zakresie pośrednictwa jak i doradztwa zawodowego, poprzez dostarczanie jak najbardziej
szczegółowych danych dotyczących zapotrzebowania na rynku pracy.
Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy z późniejszymi zmianami (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn.
3
zm., art. 8 ust. 1. pkt 3 i art. 9 ust. 1 pkt 9) opracowywanie analiz rynku pracy, w tym
prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań
samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy.
Monitoring obejmuje 10 grup wielkich (kod 1-cyfrowy), 43 duże grupy zawodowe
(kod 2-cyfrowy), 132 grupy średnie (kod 3-cyfrowy), 444 grupy elementarne (kod 4cyfrowy), przy czym grupy elementarne obejmują 2360 zawodów oraz specjalności (kod 6cyfrowy), zgodnie z „klasyfikacją zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy”, która
została wprowadzona rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
27 kwietnia 2010 r.(Dz. U. 2010 Nr 82, poz. 537).
Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest prowadzony w oparciu
o ujednolicone dla całego kraju zalecenia metodyczne opracowane przez Departament Rynku
Pracy Ministerstwa Gospodarki i Pracy. Zgodnie z zaleceniami monitoring zawodów
deficytowych i nadwyżkowych opracowywany jest za drugie półrocze 2010 rok na poziomie
powiatu, województwa i kraju przez publiczne służby zatrudnienia. Podstawę opracowania
analizy stanowią raporty utworzone centralnie przy użyciu specjalnie przygotowanej aplikacji
na podstawie danych do „sprawozdania o rynku pracy” MPiPS - 01 z załącznika nr 2
(„Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i ofert pracy”) oraz
załącznika nr 3 („Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności) wg stanu na
koniec 2009 roku:
a) T-II/P-1. Bezrobotni wg zawodów w powiecie kępińskim,
b) T-II/P-1a. Struktura bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie kępińskim,
c) T-II/P-2. Napływ bezrobotnych wg zawodów w powiecie kępińskim,
d) T-II/P-2a. Struktura napływu bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie
kępińskim,
e) T-II/P-3. Oferty pracy wg zawodów w powiecie kępińskim,
f) T-II/P-3a. Struktura ofert pracy wg grup zawodowych w powiecie kępińskim,
g) T-II/P-4. Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie kępińskim,
h) T-II/P-5. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu dwucyfrowego) deficytowych
i nadwyżkowych w powiecie kępińskim,
i) T-II/P-6. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu czterocyfrowego) deficytowych
i nadwyżkowych w powiecie kępińskim,
j) T-II/P-7. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu dwucyfrowego) generujących
długotrwałe bezrobocie w powiecie kępińskim,
k) T-II/P-8. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu czterocyfrowego) generujących
4
długotrwałe bezrobocie w powiecie kępińskim,
l) T-II/P-9. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty
pracy w powiecie kępińskim,
m) T-II/P-9a. Struktura bezrobotnych i ofert pracy według PKD w powiecie kępińskim,
Powyższe raporty zostały pogrupowane i przeanalizowane. Przy pracach zmierzających
do określenia zawodów deficytowych oraz nadwyżkowych w powiecie kępińskim brane były
pod uwagę nie tylko dane statystyczne, ale również obserwacje rynku pracy prowadzone
przez pracowników urzędu. W tym miejscu należy przede wszystkim zaznaczyć, że sam fakt
„zdobycia” zawodu, nie oznacza, iż dana osoba potrafi go wykonywać. Dlatego też dla
pełnego obrazu analizy ważny jest głęboki wywiad przeprowadzony z każdym bezrobotnym.
5
Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów).
2.
Stopa bezrobocia rejestrowanego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie w końcu
2010r. wyniosła 5,5% wobec 4,5 % w końcu 2009r. – wzrost wyniósł 1 punkt procentowy.
Podkreślić należy, iż wzrost wskaźnika bezrobocia w powiecie był zdecydowanie wyższy niż
w skali ogólnopolskiej (wzrost o 0,4%) oraz w województwie wielkopolskim (wzrost
o 0,1%).
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w
skali
ostatnich dwóch
lat zaczęła
systematycznie wzrastać. W końcu 2010r. w rejestrze Urzędu znajdowało się 1.470
bezrobotnych, w stosunku do 2009r. liczba bezrobotnych wzrosła o 278 osób, co oznacza,
że w 2010r. w ewidencji figurowało o 23,3% bezrobotnych więcej niż rok wcześniej.
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych i stopa bezrobocia
w latach 2005 - 2010
2000
1975
10,0%
1470
1330
1500
8,1%
802
1000
6,0%
785
5,4%
500
8,0%
1192
4,5%
3,2%
5,5%
4,0%
2,0%
3,1%
0
0,0%
2005
2006
2007
liczba zarejestrowanych bezrobotnych
2008
2009
2010
stopa bezrobocia
Po raz kolejny początek roku przyniósł osłabienie dynamiki gospodarczej, ponieważ to
właśnie na przełomie lat 2009/2010 dało się zauważyć największy w skali roku wzrost
bezrobocia, tj. 25,7% w styczniu 2010 porównując do grudnia 2009 r. W kolejnych dwóch
kwartałach poziom bezrobocia przyjął tendencję spadkową i dopiero w końcu IV kwartału
2010r. zbliżył się poziomem do stanu z końca marca. Regułą na przestrzeni lat 2009 i 2010
stał się fakt, iż najlepiej w skali roku prezentowały się miesiące letnie – lipiec, sierpień,
a w końcu września 2010 roku liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP wyniosła 1.364
osób. Spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych spowodowany był rozpoczęciem prac
sezonowych głównie w budownictwie oraz w związku z realizacją lokalnych programów.
6
Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Kępnie
2 400
w ujęciu kwartalnym w latach 2005-201
2 316
2 0992 075
2 000
1 975
2 037
1 600
1 425 1 357
1470
1498 1407
1364
1 330
1207 1212 1143 1192
1 146
1 200
866
800
845 802
811
703
747 785
400
0
I
II
III
IV
I
II
III
IV
I
II
III
IV
I
II
III
IV
I
II
III
IV
I
II
III
IV
W końcu 2010r. w ewidencji bezrobotnych znajdowało się 868 kobiet a mężczyzn
602. W porównaniu do stanu z końca 2009r. populacja bezrobotnych kobiet wzrosła o 26,3%
podczas gdy liczba bezrobotnych mężczyzn wzrosła o 19,2%. Liczba kobiet w ogólnej liczbie
bezrobotnych zwiększyła się do 59% (w 2009 wynosiła 57,6%). Na 100 bezrobotnych
mężczyzn przypadały 144 kobiety, natomiast w województwie wielkopolskim odpowiednio
127 kobiet.
Kobiety i mężczyźni zarejestrowani w PUP w Kępnie
na koniec grudnia w latach 2005 - 2010
1600
1444
1400
1200
1030
1000
868
800
687
604
531
600
602
507
300
400
505
278
198
200
0
2005
2006
2007
Kobiety
2008
2009
2010
Mężczyźni
7
2.1 Według grup zawodów.
Wśród ogółu bezrobotnych 81,5% (tj. 1198) posiada zawód (specjalność), pozostała grupa
(tj. 272) to osoby bez kwalifikacji zawodowych. W odniesieniu do grudnia 2009r. populacja
osób bez zawodu zwiększyła się o 11,5%. Z analizy bezrobocia wynika, że największy
odsetek osób bezrobotnych jest sklasyfikowany w poniżej wymienionych dużych grupach
zawodowych:
 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów
tekstylnych i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: masarze, robotnicy
w przetwórstwie ryb i pokrewni; piekarze, cukiernicy i pokrewni; robotnicy
w produkcji wyrobów mleczarskich, robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni;
stolarze meblowi i pokrewni; ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji
wyrobów z drewna; krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni; konstruktorzy
i krojczowie odzieży; szwaczki, hafciarki i pokrewni; tapicerzy i pokrewni;
wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni, obuwnicy i pokrewni) – 12% (tj. 177 osób);
 Sprzedawcy i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: sprzedawcy sklepowi;
kasjerzy i sprzedawcy biletów; pracownicy stacji obsługi pojazdów; wydawcy
posiłków; pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani) – 11%
(tj. 163 osoby);
 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (zagregowani
w grupach średnich: spawacze i pokrewni; blacharze; robotnicy przygotowujący
i wznoszący konstrukcje metalowe; ślusarze i pokrewni; ustawiacze i operatorzy
obrabiarek do metali i pokrewni; mechanicy pojazdów samochodowych; mechanicy
maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych) – 8,4% (tj. 124 osoby);
 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (zagregowani
w grupach średnich: technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni; technicy
budownictwa; technicy elektrycy; technicy elektronicy i pokrewni; technicy
mechanicy; technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani;
mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym; technicy rolnictwa i pokrewni;
technicy leśnictwa; technicy technologii żywności) – 7,1% (tj. 105 osób);
 Średni personel do spraw biznesu i administracji (zagregowani w grupach
średnich: księgowi; średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych; agenci
ubezpieczeniowi; przedstawiciele handlowi; zaopatrzeniowcy; pośrednicy handlowi;
pracownicy administracji i sekretarze biur zarządu) – 7% (tj. 103 osoby).
8
Bezrobotni należący do 5 wymienionych powyżej grup na koniec grudnia 2010 roku
stanowili 45,7% wszystkich osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy
w Kępnie.
Dla zawodów zgrupowanych w czterocyfrowych grupach elementarnych najliczniej
bezrobocie ukształtowało się wśród sprzedawców sklepowych (ekspedientów) 10,8% ogółu
bezrobotnych, następnie wśród średniego personelu do spraw statystyki i dziedzin
pokrewnych 6,2%, ślusarzy i pokrewnych 4,3%.
2.2. Według zawodów.
Badając bezrobocie wg zawodów, należy zauważyć, iż największą grupę utworzyły
osoby, które nie posiadają żadnego zawodu. W powiecie kępińskim w omawianym okresie
stanowiły one grupę 272 osobową, czyli 18,5%, z czego 180 to kobiety.
Najwięcej osób bezrobotnych w Kępnie w końcu grudnia 2010r. zarejestrowanych był
w zawodach:
 sprzedawca – 126 osób (8,6% ogółu zarejestrowanych) w tym 120 kobiet;
 technik ekonomista – 80 osób (5,4%) w tym 74 kobiety;
 ślusarz – 66 osób (4,5%) w tym 2 kobiety;
 krawiec – 34 osoby (2,3%) w tym 34 kobiety;
 technik handlowiec – 33 osoby (2,2%) w tym 25 kobiet ;
 technik mechanik – 29 osób (2%) w tym 1 kobieta;
 tapicer – 25 osób (1,7%) w tym 8 kobiet;
 technik rolnik – 25 osób (1,7%) w tym 15 kobiet;
 kucharz – 23 osoby (1,6%) w tym 23 kobiety;
 murarz – 23 osoby (1,6%) w tym 0 kobiet;
 robotnik placowy – 23 osoby (1,6%) w tym 11 kobiet;
 stolarz – 22 osoby (1,5%) w tym 0 kobiet;
 fryzjer – 22 osoby (1,5%) w tym 21 kobiet;
 mechanik samochodów osobowych – 21 osób (1,4%) w tym 0 kobiet;
 cukiernik – 21 osób (1,4%) w tym 13 kobiet;
 specjalista do spraw badań społeczno-ekonomicznych – 19 osób (1,3%) w tym
16 kobiet;
 kucharz małej gastronomi – 16 osób (1,1%) w tym 15 kobiet;
 technik żywienia i gospodarstwa domowego – 16 osób (1,1%) w tym 12 kobiet;
9
 rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby – 15 osób (1 %)
w tym 14 kobiet.
Warto jednak podkreślić, iż ilość osób zarejestrowanych w poszczególnych zawodach nie
świadczy o ich faktycznych umiejętnościach oraz aktualnych uprawnieniach, np. krawcowa,
która nie potrafi szyć, gdyż nie wykonywała tego zawodu od kilku lat. Ponadto część osób
posiada przeciwwskazania lekarskie do wykonywania zawodu, w którym się wyuczyli
lub pracowali np. stolarze meblowi są uczuleni na pył, lakiernicy na farbę, krawcowe mają
problemy z kręgosłupem i nie mogą wykonywać pracy na siedząco, a murarzy i dekarzy
dyskwalifikuje lęk wysokości.
Natomiast absolwenci tworzyli grupę 148 osobową co w porównaniu z końcem 2009 roku
daje spadek o 4 osoby, z czego mężczyźni stanowili zaledwie 32,5%. Wśród
zarejestrowanych w okresie do12 miesięcy od ukończenia nauki aż 18,2% (tj. 27) to osoby
bez zawodu (w większości są to absolwenci liceów ogólnokształcących bez dodatkowych
kursów i kwalifikacji), następnie przedstawiciele następujących zawodów:
 sprzedawcy,
 technicy ekonomiści,
 fryzjerzy,
 technicy informatycy,
 pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji.
Na koniec grudnia 2010 r. w rejestrze osób bezrobotnych pozostawało 231 osób
pozostające bez pracy dłużej niż 12 miesięcy, w tym 134 to kobiety, co stanowi wzrost
w porównaniu do poprzedniego roku adekwatnie o 135 osób oraz 75 kobiet. W grupie tej
aż 17,3% (tj. 40 osób) osoby bez zawodu, natomiast najwięcej bezrobotnych posiadało
zawód:
 sprzedawca,
 ślusarz,
 technik ekonomista,
 technik handlowiec,
 kucharz,
10
2.3 Nowe rejestracje wg grup zawodów
W drugiej połowie 2010 roku zarejestrowało się 1 667 osoby, z czego 886 stanowiły
kobiety. Wśród osób rejestrujących się było 357 absolwentów (224 kobiety), jak można
zauważyć ponad 58,5% tej grupy straciło status osoby bezrobotnej wskutek m.in. znalezienia
zatrudnienia czy rezygnacji ze statusu, albowiem już pod koniec 2010 roku w ewidencji
Powiatowego Urzędu Pracy w Kępnie pozostawały 231 osoby, które ukończyły szkołę
w przeciągu ostatnich 12 miesięcy.
Wśród bezrobotnych rejestrujących się w okresie od lipca do grudnia 2010r. 305 osób
(18,3%) nie posiadało żadnego zawodu (w tym 62% to kobiet). Z analizy wynika,
że największy odsetek osób rejestrujących jest sklasyfikowany w poniżej wymienionych
dużych grupach zawodowych:
wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni, obuwnicy i pokrewni) – 12,2%
(tj. 204 osoby);
 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (zagregowani
w grupach średnich: technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni; technicy
budownictwa; technicy elektrycy; technicy elektronicy i pokrewni; technicy
mechanicy; technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani;
mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym; technicy rolnictwa i pokrewni;
technicy leśnictwa; technicy technologii żywności) –– 9,4% (tj. 157 osób);
posiłków; pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani) – 8,5%
(tj. 142 osoby);
11
maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych) – 7,6% (tj. 126 osób);
 Średni personel do spraw biznesu i administracji (zagregowani w grupach
średnich: księgowi; średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych; agenci
ubezpieczeniowi; przedstawiciele handlowi; zaopatrzeniowcy; pośrednicy handlowi;
pracownicy administracji i sekretarze biur zarządu) – 7,6% (tj. 126 osób).
Napływ bezrobotnych należący do 5 wymienionych powyżej grup stanowili 36,7%
wszystkich osób rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie w drugim
półroczu 2010 r. Najliczniejszą grupą 204 osobową byli robotnicy w przetwórstwie
spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni. Fakt ten
spowodowany jest specyfiką powiatu kępińskiego, który jest swoisty zagłębiem meblowym.
A duży napływ do bezrobocia osób związanych zawodowo z produkcją mebli świadczy
o trudnościach głównego przemysłu ziemi kępińskiej, co jest pokłosiem kryzysu
gospodarczego.
Dla zawodów zgrupowanych w czterocyfrowych grupach elementarnych najwięcej
rejestracji PUP w Kępnie odnotował wśród sprzedawców sklepowych (ekspedientów) 8,3%,
następnie wśród średniego personelu do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 7,1% oraz
stolarzy i pokrewnych 3,8%.
2.4 Nowe rejestracje wg zawodów
Z analizy struktury napływu bezrobotnych w drugim półroczu w 2010r. według
zawodów wynika, iż aż 18,3% z rejestrujących się osób nie posiadały żadnego zawodu
(w tym 62% kobiet). W następnej kolejności rejestrowali się:
 technik ekonomista – 102 osoby (6,1%) w tym 94 kobiet;
 sprzedawca – 99 osób (5,9%) w tym 93 kobiety;
 ślusarz – 54 osoby (3,2%) w tym 2 kobiety;
 technik handlowiec – 40 osób (2,4%) w tym 28 kobiet;
 tapicer – 46 osób (2,8%) w tym 3 kobiety;
 technik mechanik – 45 osób (2,7% ogółu zarejestrowanych) w tym 1 kobieta;
 technik informatyk – 32 osoby (1,9%) w tym 6 kobiet;
 stolarz – 32 osoby (1,9%) w tym 0 kobiet;
12
 technik hotelarstwa – 31 osoby (1,9%) w tym 28 kobiet;
 krawiec – 28 osób (1,7%) w tym 28 kobiet;
 cukiernik – 28 osób (1,7%) w tym 14 kobiet;
 mechanik samochodów osobowych – 25 osoby (1,5%) w tym 0 kobiet;
 technik rolnik – 24 osoby (1,4%) w tym 15 kobiet;
 murarz – 24 osoby (1,4%) w tym 0 kobiet;
 robotnik placowy – 23 osoby (1,4%) w tym 10 kobiet;
 technik żywienia i gospodarstwa domowego – 22 osoby (1,3%) w tym 19 kobiet;
 fryzjer – 22 osoby (1,3%) w tym 21 kobiet;
 specjalista do spraw badań społeczno-ekonomicznych – 18 osób (1,1%) w tym
12 kobiet;
 pozostali stolarze i pokrewni – 16 osób (1%) w tym 3 kobiety;
 pedagog – 15 osób (0,9%) w tym 11 kobiet;
 stolarz meblowy – 15 osób (0,9%) w tym 1 kobieta;
 kucharz – 15 osób (0,9%) w tym 14 kobiet;
 mechanik pojazdów samochodowych – 15 osób (0,9%) w tym 0 kobiet;
W całej populacji bezrobotnych osób rejestrujących się do 12 miesięcy od dnia
ukończenia szkoły 20,5% (tj. 73 osoby) to absolwenci bez zawodu. Na dalszej pozycji
znajdują się przedstawiciele następujących zawodów:
 technik ekonomista,
 sprzedawca,
 technik informatyk,
 technik handlowiec,
 technik mechanik.
Wśród ogółu nowo zarejestrowanych absolwentów szkół 62,7% stanowiły kobiety.
Obserwując napływ osób bezrobotnych do Powiatowego Urzędu Pracy w Kępnie, trzeba
zatrzymać się przez chwilę na strukturze bezrobotnych wg rodzaju działalności ostatniego
pracodawcy, co stanowi ważne źródło wiedzy o przemianach, jakie zachodzą w gospodarce
lokalnej. Z tej analizy wynika największa liczba zarejestrowanych w PUP w Kępnie
wg. rodzaju ostatniego miejsca pracy pochodzi z dwóch sekcji Polskiej Klasyfikacji
Działalności:
 „Przetwórstwo przemysłowe” – 438 osób (29,8% );
13
 „Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz
artykułów przeznaczenia użytku domowego” – 218 osób (14,8%);
 „Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenie społeczne
– 117 osób (8%);
 „Budownictwo” – 99 osób (6,7%);
 „Działalność niezidentyfikowana” – 97 osób (6,6%).
W badanym okresie największy napływ zaobserwowaliśmy również w tych sekcjach
PKD, tj.:
 „Przetwórstwo przemysłowe” – 450 osób (27% );
 „Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz
artykułów przeznaczenia użytku domowego” – 228 osób (13,7%);
 „Budownictwo” – 121 osób (8,2%);
 „Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenie społeczne
– 95 osób (5,7%);
 „Działalność niezidentyfikowana” – 81 osób (4,9%);
Dla pełnego obrazu analizy osób bezrobotnych, należy wymienić zawody, które mają
negatywny i pozytywny wpływ na czas pozostawania w ewidencji Powiatowego Urzędu
Pracy Kępnie.
Do wyliczenia wskaźnika długotrwałego bezrobocia w zawodzie k zastosowano poniższy
wzór:
W
k
d ,I
Bdk, I
BIk
.100 %
gdzie:
Bdk, I - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie k, pozostających bez pracy
powyżej 12 miesięcy, według stanu w końcu i-tego półrocza danego roku,
BIk - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie k według stanu w końcu
i-tego półrocza danego roku.
W powiecie kępińskim największym zagrożeniem długotrwałego bezrobocia są objęte między
innymi zawody sklasyfikowane w grupach:

Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej – wskaźnik 0,75,

Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych – 0,43,
14

Ślusarz i pokrewni – 0,34,

Barmani – 0,33,

Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani –
0,27,

Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby – 0,27,

Pracownicy obsługi biurowej – 0,22,

Technicy technologii żywności – 0,2,

Analitycy finansowi – 0,17,

Technicy rolnictwa i pokrewni – 0,14,
15
3. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów).
W drugiej połowie 2010 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Kępnie pracodawcy
zgłosili 868 ofert pracy. Największe zapotrzebowanie na pracowników dotyczyło obsady
w następujących zawodach:
 Technik prac biurowych – 138 ofert (15,9% ogółu ofert zgłoszonych do PUP
w Kępnie. Warto jednak podkreślić, iż 90% ofert na to stanowisko było w ramach
stażu),
 Sprzedawca – 96 ofert (11,1%),
 Stolarz i pozostali stolarze – 65 ofert (7,5%),
 Robotnik gospodarczy – 57 ofert (6,6%; Zapotrzebowanie głównie było
spowodowane realizacją lokalnych programów),
 Opiekunka dziecięca – 38 ofert (4,4%; Warto zaznaczyć, iż w głównej mierze było to
zapotrzebowanie w ramach lokalnego programu „Zielone Wakacje”),
 Tapicer i pozostali tapicerzy – 36 ofert (4,1%),
 Kierowca samochodu ciężarowego – 29 ofert (3,3%),
 Szwaczka – 22 oferty (2,5%),
 Robotnik budowlany – 19 ofert (2,2%),
 Ślusarz – 17 ofert (2%),
 Magazynier – 14 ofert (1,6%),
 Robotnik placowy – 14 ofert (1,6%),
 Krawiec – 12 ofert (1,4%),
 Kucharz i pozostali kucharze – 12 ofert (1,4%),
 Operator obrabiarek sterowanych numerycznie – 10 ofert (1,2%),
 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym – 10 ofert (1,2%),
 Doradca finansowy – 10 ofert (1,2%),
 Specjalista do spraw sprzedaży – 10 ofert (1,2%),
 Sprzedawca stacji paliw – 9 ofert (1%),
 Murarz – 9 ofert (1%),
 Wydawca posiłków/bufetowy – 8 ofert (0,9%),
 Pomoc kuchenna – 8 ofert (0,9%),
 Dekarz – 8 ofert (0,9%),
16
Największy odsetek ofert pracy w okresie od lipca do grudnia 2010r. wystąpił w grupach
zawodowych:
wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni, obuwnicy i pokrewni) – 16,8%
(tj. 146 ofert);
posiłków; pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani) – 13,6%
(tj. 118 ofert);
 Pracownicy usług osobistych (zagregowani w grupach średnich: kucharze; kelnerzy;
barmani; fryzjerzy; kosmetyczki i pokrewni; pracownicy usług domowych;
gospodarze budynków) – 9,6% (tj. 83 oferty);
maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych) – 5,5% (tj. 48 ofert);
 Robotnicy budowlani i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: monterzy
konstrukcji budowlanych i konserwatorzy budynków; murarze i pokrewni; robotnicy
obróbki kamienia; betoniarze, betoniarze zbrojarze i pokrewni; cieśle i stolarze
budowlani; robotnicy budowy dróg i pokrewni; robotnicy robót stanu surowego
i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani; dekarze; posadzkarze, parkieciarze
i glazurnicy, tynkarze i pokrewni; szklarze; hydraulicy i monterzy instalacji
sanitarnych; monterzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych; malarze i pokrewni;
lakiernicy) – 4,8% (tj. 42 oferty);
Ponad 50% ofert pracy było zgłoszonych w wyżej wymienionych 5 dużych grupach.
Natomiast aż w 9 grupach nie odnotowano żadnej oferty pracy (m.in. w grupie: rolnicy
17
i rybacy pracujący na własne potrzeby; rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni; pozostali
pracownicy obsługi biura; przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy
generalni). W pozostałych 29 dużych grupach pracodawcy zgłosili 431 ofert pracy.
Analizując zgłoszenia pracodawców nie sposób nie poświecić miejsca na oferty pracy
według PKD. Jest to niewątpliwie ważne źródło informacji o dokonujących się przemianach
na lokalnym rynku pracy. W powiecie kępińskim najwięcej ofert pracy wpłynęło z sekcji:
- „Przetwórstwo przemysłowe” – 37% (tj. 321 ofert),
- „Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle” –
18,8% (tj.163 oferty),
- „Budownictwo” – 8,9% (77 ofert),
Jak wynika z tych danych na terenie powiatu w dalszym ciągu stosunkowo dobrze
funkcjonuje przemysł oraz handel, głównie detaliczny a także budownictwo. Jednak warto
zaznaczyć, iż na ilość ofert niewątpliwie duży wpływ ma rotacja pracowników. W wyżej
wymienionych sekcjach PKD pracodawcy zgłosili 561 ofert pracy (64,4%).
Analizując zapotrzebowanie rynku pracy w odniesieniu do wykształcenia w dalszym
ciągu obserwujemy zwyżkową tendencję ofert pracy dla osób z wykształceniem zawodowym
oraz malejącą liczbę ofert dla osób z średnim i wyższym.
Kreowanie sytuacji na rynku pracy obejmującej omawianą grupę osób bezrobotnych
wymaga stosowania działań nie tylko związanych z tworzeniem nowych miejsc pracy, ale
również z odpowiednią edukacja wśród młodzieży. Dynamiczne zmiany na rynku pracy
wymagają od młodych ludzi podejmowania trafnych decyzji dotyczących ich ścieżki kariery,
jak również wysokiej aktywności edukacyjnej oraz zawodowej.
18
4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych
Rynek pracy wyróżnia się obecnie bardzo duża niestabilnością oraz stosunkowo wysoką
zmiennością popytu i podaży na pracowników poszczególnych branż. Kępiński rynek pracy
nie różni się w tym względzie zasadniczo od pozostałych terenów Polski. Powiat kępiński
stanowi jednak wręcz swoiste zagłębie przemysłu meblowego, dlatego też jest duże
zapotrzebowanie na osoby wykwalifikowane w zawodach: stolarz, tapicer czy szwaczka
w tapicerstwie. Obecnie jest również widoczne zapotrzebowanie na pracowników
w stosunkowo nowych zawodach i specjalnościach związanych z rozwojem technologicznym
przemysłu, czyli operatorów maszyn do produkcji wyrobów z drewna, czy też operatorów
maszyn sterowanych numerycznie. Natomiast rynek nie jest w stanie wchłonąć
pracowników związanych z wykształceniem ekonomicznym, a mianowicie techników
ekonomistów, ekonomistów, czy specjalistów ds. zarządzania i marketingu. W tej dziedzinie
problemy ze znalezieniem zatrudnienia mają zarówno osoby posiadające tytuł technika,
licencjata czy magistra. Niewątpliwie duże problemy ze znalezieniem pracy mają również
osoby pochodzące z sekcji rolniczej, dla których jedyną szansą na uzyskanie zatrudnienia jest
przekwalifikowanie się, co dla większości bezrobotnych z tej grupy zawodowej stanowi duży
problem psychologiczny i mentalnościowy. Problem z uzyskaniem pracy na terenie powiatu
kępińskiego w wyuczonym zawodzie mają osoby posiadające tytuł inżyniera czy technika
technologii żywności. Trudności mają również osoby z zawodem sprzedawcy, pomimo tego,
iż jest stosunkowo dużo ofert zgłaszanych w tej dziedzinie. Problem tkwi w tym,
że pracodawcy poszukują kadry lepiej wykwalifikowanej, a ponadto spora części
bezrobotnych posiadających ten zawód nie potrafi obsługiwać kasy fiskalnej, co dziś jest
warunkiem niezbędnym. Należy podkreślić, iż po raz pierwszy od momentu sporządzania
monitoringu, pod koniec ubiegłego roku sprzedawcy stanowili zawód zrównoważony na
kępińskim rynku pracy, czyli nastąpiła równowaga pomiędzy liczbą zarejestrowanych osób
bezrobotnych a zapotrzebowaniem lokalnych pracodawców.
19
4.1 Zawody deficytowe.
Poprzez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy
wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Do obliczenia
średniej miesięcznej nadwyżki (deficytu) podaży siły roboczej w zawodzie k zastosowano
poniższy wzór:
W
k
n, I
O Ik
B Ik
gdzie:
Bik - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie k
Oik - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie k
Do zawodów charakteryzujących się najwyższym deficytem siły roboczej w Powiecie
Kępińskim w 2010r. należały między innymi:
 Stolarz meblowy,
 Pozostali stolarze i pokrewni,
 Szwaczka,
 Tapicer,
 Kierowca samochodu ciężarowego,
 Doradca finansowy,
 Opiekunka dziecięca – zapotrzebowanie związane z realizacją lokalnego programu
„Zielone Wakacje”,
 Księgowy,
 Zaopatrzeniowiec,
 Technik prac biurowych – istniej duże zapotrzebowanie ale na stażystów lub osoby
władające bardzo dobrze językiem angielskim bądź niemieckim,
 Magazynier,
 Barman,
 Sprzedawca na stacji paliw,
 Opiekunka domowa,
 Dekarz,
20
 Lakiernik,
 Operator maszyn do produkcji wyrobów z drutu, lin, siatek i kabli,
 Kierowca samochodu osobowego,
 Robotnik budowlany,
 Pakowacz – zapotrzebowania zgłaszane przez pracodawców, którzy starali się
o uzyskanie informacji starosty na temat możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych,
 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym,
 Pomoc kuchenna,
 Woźny - zapotrzebowanie ale na stażystów,
 Robotnik gospodarczy – głównie w ramach lokalnych programów,
Pośród zawodów deficytowych znalazł się pracownik biurowy – co nie znajduje
odzwierciedlenia na rynku pracy a wynika ze statystyk. W ubiegłym roku pracodawcy
składali zapotrzebowanie na zatrudnienie w tym zawodzie, ale przede wszystkim w ramach
stażu. Większość zawodów wskazanych jako deficytowe wiąże się z wysokimi
kwalifikacjami zawodowymi, często potwierdzone dyplomem i doświadczeniem zawodowym
(np. stolarz, szwaczka czy księgowy). Z kolei tylko nieliczne zawody związane są
z wykonywaniem prostych czynności (np. robotnik gospodarczy, woźny, pomoc kuchenna)
ale zapotrzebowanie zgłaszane było w ramach ofert subsydiowanych(staże, roboty publiczne).
4.2 Zawody nadwyżkowe.
Zawody, w których liczba zarejestrowanych bezrobotnych jest wyższa od liczby ofert pracy
są określane mianem nadwyżkowych. Największa nadwyżka podaży siły roboczej w drugiej
połowie 2010r. w Powiecie Kępiński wystąpiła w zawodach:
 Pielęgniarka,
 Fizjoterapeuta,
 Pedagog,
 Specjalista zastosowań informatyki,
 Ekonomista,
 Technik elektronik,
 Technik mechanik,
 Technik technologii drewna,
 Technik informatyk,
21
 Kucharz,
 Kelner,
 Fryzjer,
 Kosmetyczka,
 Technik handlowiec,
 Lakiernik samochodowy,
 Blacharz samochodowy,
 Ślusarz,
 Tokarz w metalu,
 Mechanik pojazdów samochodowych,
 Mechanik samochodów osobowych,
 Rzeźnik-wędliniarz,
 Cukiernik,
 Robotnik placowy.
Zawody nadwyżkowe, też w 100% nie odzwierciedlają lokalnego rynku pracy.
W znacznej części są wynikiem statystycznym. Warty podkreślenia jest fakt, iż pomimo
zarejestrowanych osób np. w zawodzie mechanik samochodów osobowych, po głębszej
analizie wynika, iż osoby te
tylko wyuczyły się w danym zawodzie a nie pracowały.
Natomiast postęp technologiczny jest tak duży, iż po kilku latach nie są oni w stanie w sposób
rzetelny wykonywać pracy jako mechanik samochodowy.
4.3 Grupy zawodów deficytowych i nadwyżkowych.
Analizując dane w odniesieniu do 43 dużych grup zawodowych w powiecie kępińskim
zjawisko deficytu siły roboczej wystąpiło w przypadku następujących grup:
 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni,
 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki,
 Pracownicy do spraw finansowych - statystycznych i ewidencji materiałowej,
 Kierowcy i operatorzy pojazdów,
 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie.
Natomiast zjawisko nadwyżki wystąpiło m.in. w grupach:
 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych,
 Średni personel do spraw biznesu i administracji,
22
 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania,
 Rolnicy produkcji towarowej,
 Sprzedawcy i pokrewni.
Tylko w przypadku 3 dużych grup zawodowych tj. kierownicy do spraw produkcji
i usług, pomoce domowe i sprzątaczki; pracownicy opieki osobistej i pokrewni nastąpiła
równowaga na kępińskim rynku pracy.
23
5.
Wnioski
1. W porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku liczba bezrobotnych
zarejestrowanych w PUP w Kępnie zwiększyła się o 23,3%.
2. Bezrobotne kobiety stanowiły 59% ogółu bezrobocia. W porównaniu do grudnia 2009 r.
odsetek ten wzrósł o 1,4 punktu procentowego.
3. Bezrobotni bez zawodu stanowili 18,5% ogółu bezrobocia. Odsetek ten spadł o 1,5
punktu procentowego w porównaniu do 31 grudnia 2009 roku.
4. Najliczniejsze bezrobocie ukształtowało się wśród sprzedawców – 8,6% oraz techników
ekonomistów – 5,4%.
5. Ilość osób zarejestrowanych wg poszczególnych grup zawodowych nie świadczy jednak
o ich faktycznych umiejętnościach oraz aktualnych uprawnieniach, np. krawcowa, która
nie potrafi szyć, gdyż nie wykonywała tego zawodu od kilku lat. Brak istotnych z punktu
widzenia pracodawców kwalifikacji, niedostosowanie kompetencji do potrzeb lokalnego
rynku pracy – mimo teoretycznie deklarowanej przynależności do danej grupy
zawodowej – powoduje, że mimo istniejącego zapotrzebowania na dane stanowisko, nie
można znaleźć wśród osób zarejestrowanych odpowiedniego kandydata.
6. Nie wszystkie osoby potwierdzają swą pełną gotowość do podjęcia pracy. Część osób
pochodzi z tzw. marginesu społecznego, inni mają przeciwwskazania lekarskie do
wykonywania zawodu, w którym się wyuczyli i pracowali np. stolarze meblowi są
uczuleni na pył, lakiernicy na farbę, krawcowe mają problemy z kręgosłupem i nie mogą
wykonywać pracy na siedząco, a murarzy i dekarzy dyskwalifikuje lęk wysokości.
7. W strukturze zawodowej osób bezrobotnych do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki
uwagę zwraca bardzo duży udział osób bez zawodu. Ponad 20 % absolwentów,
rejestrujących się w drugiej połowie 2010 roku nie posiadało żadnego przygotowania
zawodowego.
8. Biorąc pod uwagę doświadczenia pracowników urzędu pracy można stwierdzić, iż dane
statystyczne nie odzwierciedlają całkowicie rzeczywistości. W dyspozycji urzędu pracy
pozostaje wiele ofert pracy, których nie można obsadzić, pomimo tego, iż w ewidencji
bezrobotnych figurują osoby o wskazanych kwalifikacjach. Powodami trudności lub
niemożności w zrealizowaniu wolnych miejsc pracy są najczęściej:
- zdezaktualizowane uprawnienia i kwalifikacje zawodowe,
- mała mobilność osób bezrobotnych,
24
- wiek,
- długotrwałe przerwy w zatrudnieniu,
- długotrwałe bezrobocie.
- problemy zdrowotne,
Zjawisko to można zaobserwować w przypadku kojarzenia ofert wśród: ślusarzy,
stolarzy, krawcowych, szwaczek (występuje tu brak umiejętności obsługi nowoczesnych
maszyn) sprzedawców. Analizując zapotrzebowanie rynku pracy w odniesieniu do
wykształcenia obserwuje się zwyżkową tendencję ofert pracy dla osób z wykształceniem
zawodowym oraz malejącą liczbę ofert dla osób z wykształceniem średnim i wyższym.
9.
Powiatowy Urząd Pracy w Kępnie w drugiej połowie 2010 roku pozyskał 868 ofert
pracy. Pracodawcy najczęściej poszukiwali: techników prac biurowych (90% były to
oferty stażowe), sprzedawców, stolarzy, robotników gospodarczych (lokalne programy),
opiekunki dziecięce (w ramach programu „Zielone Wakacje”), tapicerów, kierowców
samochodów ciężarowych oraz szwaczki.
10. Za zawody deficytowe w powiecie kępińskim należy uznać między innymi: stolarza,
szwaczkę,
tapicera,
samochodu
kierowcę
ciężarowego,
księgowego,
robotnika
budowlanego, lakiernika, dekarza.
11. Za zawody nadwyżkowe w powiecie kępińskim należy uznać między innymi:
ekonomistę,
fryzjera,
kosmetyczkę,
rzeźnika-wędliniarza,
cukiernika,
robotnika
placowego.
12. W drugiej połowie 2010 roku równowaga pomiędzy podażą a popytem na lokalnym
rynku pracy występowała w przypadku 19 zawodów, m.in.: sprzedawcy, technika
geodety, szklarz, kamieniarz, elektromonter [elektryk] zakładowy, elektromonter maszyn
elektrycznych, palacz pieców zwykłych.
13. Analiza zawodów deficytowych oraz nadwyżkowych na kępińskim rynku pracy
uwypukliła
niedopasowanie
struktury
zawodowej
bezrobotnych
do
potrzeb
pracodawców.
14. Niskie płace dla osób niewykwalifikowanych powodują, że w relacji dochodów
otrzymywanych z powodu braku pracy tj. zasiłki pomocy społecznej, dopłaty do czynszu,
zakup opału, dożywianie dzieci, stypendiów dla dzieci itp. część bezrobotnych wybiera
bierność zawodową, gdyż podjęcie zatrudnienia staje się dla nich nieopłacalne.
Biorąc pod uwagę powyższe wnioski niniejszy ranking pozwoli na dostosowanie
kierunków szkoleń zawodowych dla bezrobotnych do wymagań i oczekiwań lokalnych
25
przedsiębiorców, oraz będzie wsparciem pracy doradcy zawodowego w określaniu
indywidualnego planu rozwoju osób bezrobotnych. Poza tym doradca zawodowy w dalszym
ciągu będzie uświadamiał osobom bezrobotnym jak niezwykle ważna jest mobilność
i elastyczność zawodowa oraz chęć nieustannego kształcenia się.
Ponadto raport zostanie przekazany do szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Na
szczeblu gimnazjalnym powinien przyczynić się do wzrostu liczby zajęć, która wpłynie na
poprawienie orientacji zawodowej młodzieży. Wspomniane wyżej zajęcia powinny odbywać
się jak najwcześniej – przynajmniej na szczeblu gimnazjalnym. Im wcześniej rozpoczną się
zajęcia z młodzieżą w zakresie wyboru zawodu, tym większe będą ich szanse na rynku pracy.
Wzrośnie także prawdopodobieństwo, iż w przyszłości owa młodzież nie trafi do urzędu jako
jego beneficjenci. Natomiast, wyniki rankingu w szkołach ponadgimnazjalnych powinny
mieć wpływ na dostosowanie programu nauczania do potrzeb pracodawców, a przez to do
całego rynku pracy. Szkoły winny kłaść większy nacisk na zajęcia praktyczne i przekazanie
wiedzy przydatnej młodym ludziom w odnalezieniu się na rynku pracy.
Wychodząc niejako naprzeciw wymaganiom rynku pracy PUP w Kępnie od 10 lat
współpracuje ze szkołami w ramach autorskiego programu „Planuje karierę”, który ma na
celu przygotowanie młodzieży do wyboru szkoły i poszukiwania pracy.
Na zakończenie warto podkreślić, iż podstawowym wyzwaniem dla całego rynku pracy
w najbliższym czasie będzie elastyczność, którą będą musiały wykazać się nie tylko szkoły,
instytucje szkoleniowe, bezrobotni i pracujący, ale również pracodawcy.
26

ranking zawodów

Transkrypt

Podobne dokumenty

I półrocze Miasto Suwałki

Lista zawodów nadwyżkowych, kwalifikujących do

Zawody deficytowe i nadwyżkowe

ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE WOJ. MAŁOPOLSKIE

ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE WOJ.ZACHOD.2015

pobierz - PUP Sanok

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych za II półrocze

ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE w Powiat m.st. Warszawa

2016 Informacja sygnalna za I półrocze

Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie żarskim