URZEKŁA MNIE LITURGIA MONASTYCZNA

URZEKŁA MNIE LITURGIA MONASTYCZNA
Rozmowa z ojcem Leonem Knabitem
□ Jak wyobraża sobie Ojciec Boga?
■ Nigdy nie próbowałem wyobrazić sobie Pana Boga. Nawet
zanim poznałem biblijne imię Boga „Ten, Który Jest”, Bóg był dla
mnie zawsze „tym, który jest”, a na wyobrażenia
przedstawiające miłego lub groźnego staruszka
z siwą brodą patrzyłem z wyrozumiałością. Nie
zmieniały one mojego przekonania, że obraz to
nie jest to.
□ Studia w Siedleckim Wyższym Seminarium Duchownym rozpoczął Ojciec w 1948
roku, a do klasztoru w Tyńcu wstąpił 16
lipca 1958 roku, niedługo zatem minie 60
lat od momentu, w którym rozpoczął Ojciec
swą drogę jako duchowny, i 50 lat, odkąd
związał się Ojciec z opactwem tynieckim.
Czy cały czas nosi Ojciec w sercu ten sam
obraz Boga, czy może ten obraz zmieniał się
na przestrzeni lat?
rozbawiło Jana Pawła II. Takich radosnych spotkań było
wiele. Liczna była też korespondencja, jaką na przestrzeni
kilkudziesięciu lat prowadził Ojciec z Papieżem. Czy może
Ojciec zdradzić, ile listów wysłał do Watykanu i ile otrzymał
od Papieża?
■ Ile listów wysłałem, nie liczyłem, ale
otrzymałem od Jana Pawła II 185. Chyba
mniej więcej tyle było i wysłanych przeze
mnie. Do tego trzeba doliczyć jeszcze 60
listów/kartek od Karola Wojtyły, metropolity
krakowskiego.
□ Każdy z tych listów był wyjątkowy i ważny, ale czy któryś darzy Ojciec szczególnym
sentymentem, szczególnie mocno utkwił
Ojcu w pamięci?
14
ALMA MATER
M. Nowy
■ Przede wszystkim pierwszy list z listopada
1978 roku, który był odpowiedzią na moje
gratulacje. List po polsku od papieża – to
Ojciec Leon Knabit
było coś niewypowiedzianego. Poza tym
■ Oczywiście z teologii dogmatycznej i z własnego doświadczenia dowiedziałem się więcej o Bogu, ale w samej ten, w którym było napisane: Nie tylko świat, ale i Polska
ściska bólem serce, a także ten, w którym był ręczny dopiistocie nic się nie zmieniło.
sek – wszystkie listy były pisane na maszynie – Dziękuję
□ Dlaczego Ojciec wybrał właśnie zakon benedyktynów? za zdjęcia. A były to fotografie drogi od Wierchu Poroniec
na Rusinową Polanę. Tamtędy często chadzał metropolita
Dlaczego Tyniec?
krakowski.
■ Przyjaciel zakonnik, który w Tyńcu studiował, zaprosił mnie
do odwiedzenia klasztoru. Urzekła mnie liturgia monastyczna, □ Niedawno, nakładem Wydawnictwa Znak, ukazała
się książka Ojca O mszy
a zwłaszcza śpiew gregoriańświętej. Można w niej znaski. Po blisko siedmiu latach
leźć odpowiedzi na wiele
odwiedzania Tyńca, kiedy
pytań dotyczących tajemi władze zakonne, i diecezjalnicy liturgii. Jest to tym
ne nie widziały przeszkód,
cenniejsze, że od września
bym podjął życie monastycz2007 roku, w związku z done, odpowiedziałem na Boże
kumentem Motu proprio
wezwanie.
Summarum pontificum, wydanym przez Benedykta
□ Znajomość Ojca z KaroXVI, częściej odprawiana
lem Wojtyłą, później Janem
będzie msza przedsoboroPawłem II, trwała blisko
Graduał opata Macieja Skawinki, ok.
Graduał opata Mścisława, ok. 1390 r.;
50 lat. W trakcie jednego
1460 r.; rękopis zawiera śpiewy mszal- wa. Ojciec w swoim życiu
zawiera śpiewy mszalne z całego
ze spotkań w Watykanie, roku kościelnego. Dekorację malarską ne na cały rok podzielone na cztery odprawił ponad 20 tysięcy
podczas kolacji, Papież za- księgi stanowi jedenaście inicjałów części. Iluminację kodeksu wykonał mszy! Jak Ojciec przyjął
pytał, ile Ojciec właściwie figuralnych o dużych walorach ar- w latach 1455–1460 Mistrz Pontyfi- ten dokument, który w różma lat? – Sześćdziesiąt trzy tystycznych, na zdjęciu inicjał „S”: kału Tomasz Strzępiński.Na zdjęciu nych środowiskach wywołał
– padła odpowiedź. – O, to Matka Boska z Dzieciątkiem (ze inicjał „P”: Adoracja Dzieciątka (ze sporo dyskusji?
w tym wieku ja już byłem zbiorów Biblioteki Narodowej). Foto- zbiorów Biblioteki Narodowej). Fotopapieżem – odrzekł Jan grafia zaczerpnięta z książki: Tyniec. grafia zaczerpnięta z książki: Tyniec. ■ Z radością, spokojem
Sztuka i kultura benedyktynów od
Sztuka i kultura benedyktynów od
i zrozumieniem, choć sam za
Paweł II. – Wiem o tym.
wieku XI do XVIII. Katalog wystawy
wieku XI do XVIII. Katalog wystawy
Wiem i bardzo mi wstyd w Zamku Królewskim na Wawelu, w Zamku Królewskim na Wawelu, mszą przedsoborową raczej
nie tęsknię.
– odpowiedział Ojciec, co październik–grudzień 1994 r.
październik–grudzień 1994 r.
P. Kozioł
Opactwo benedyktynów w Tyńcu
□ Czy ma Ojciec ulubionego świętego?
■ Właściwie nie, bo każdy święty ma w sobie coś nadzwyczajnego,
nawet w swojej zwyczajności. Uczuciowo są mi bliżsi od innych: mój
patron chrzestny, św. Stefan – król węgierski, św.
Leon Wielki i oczywiście św. Benedykt.
jakiś skrót myślowy, którym bym mógł na to pytanie sensownie
odpowiedzieć. Może Psalm 8? Można też zajrzeć do Google.
Tam na hasło „człowiek” jest – dwa miliony wzmianek.
□ Dla wielu osób jest Ojciec świadkiem
wiary radosnej. W jednym z wywiadów
powiedział Ojciec, że radość to zgodność
stylu życia z tym, co Pan Bóg człowiekowi
przeznaczył. Czym zatem jest dla Ojca
szczęście?
□ Czy często zwraca się Ojciec do swojego
Anioła Stróża? Dlaczego?
P. Kozioł
■ Dość często. Przypomniał o tym dobry papież
Jan XXIII, a poza tym po latach wróciła dziecięca tradycja dodawania do wspólnego pacierza
modlitwy do Anioła Stróża. Bóg posługuje się
też zasadą pomocniczości i chce powierzyć
cząstkę swej Opatrzności bytom niższym od
siebie, a potężnym i kochającym człowieka.
Nie można ignorować takiej pomocy.
□ W swoich książkach czy kazaniach
podpowiada Ojciec, jak radzić sobie
z własnymi słabościami, jak walczyć
z zagrożeniami współczesnego świata
i jak cieszyć się życiem. Mówi Ojciec, na
przykład, że człowiek nie powinien być
ani zanadto beztroski, ani też nadmiernie przywiązany do zła, które popełnił.
Jaki jeszcze powinien być człowiek, jak
powinien postępować, by droga, którą
idzie, prowadziła do szczęścia?
□ Jak spędza Ojciec Wigilię i święta
Bożego Narodzenia?
■ Zawsze ze swymi współbraćmi w klasztorze. Najważniejszymi momentami są
przeżycia liturgiczne: msze świąteczne
i uroczyście sprawowana Liturgia Godzin,
wszystko z pięknymi melodiami, gdzie
oczywiście jest też miejsce i na kolędy.
□ Czy jest coś, czego Ojciec żałuje?
■ Powinien być wierny swojemu sumieniu,
które trzeba ukształtować w oparciu o Objawienie Boże.
P. Kozioł
■ Oczywiście, każdego popełnionego przeze
mnie grzechu.
□ Co czyni człowieka człowiekiem?
■ To, dzięki czemu człowiek jest człowiekiem. Ale nie przychodzi mi do głowy
■ Świadomością, że jestem kochany przez
Boga, który przebacza mi moje braki i,
który wprowadził mnie na radosną, choć
trudną moją drogę, gdzie mogę osiągnąć
nieśmiertelność w chwale.
U podnóża opactwa znajduje się barokowa
bramka z figurą św. Benedykta – twórcy
zakonu i patrona Europy
□ Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała
Rita Pagacz-Moczarska
ALMA MATER
15