D - Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

Sygn. akt VI U 2593/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 marca 2016 r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Janusz Madej
Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc
po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2016 r. w Bydgoszczy na rozprawie
odwołania: E. S.
od decyzji : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.
z dnia 30 lipca 2015 r., znak:(...)
w sprawie: E. S.
przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.
o emeryturę
I zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu E. S. prawo do emerytury od dnia 1 lipca
2015 r. ;
II nie stwierdza odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej
okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Sygn. Akt VIU 2593/15
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 30 lipca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. po rozpoznaniu wniosku E. S.
z dnia 7 lipca 2015 roku odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury. Organ rentowy powołując się na przepisy
Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dziennik Ustaw
z 2015 roku, pozycja 48 a w szczególności na artykuł 184-ty tej ustawy oraz na przepisy Rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze, Dziennik Ustaw z 1983-go roku numer 8, pozycja 43 ze zmianami, a
w szczególności na artykuł 4-ty tego Rozporządzenia wskazał, iż ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia
1948 roku emerytura przysługuje, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący
60 lat - dla mężczyzn, nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego, albo złożył wniosek o przekazanie
środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym za pośrednictwem zakładu na dochody
budżetu państwa, w dniu wejścia w życie Ustawy emerytalnej, to jest 1 stycznia 1999 roku osiągnął okres składkowy i
nieskładkowy wynoszący 25 lat - dla mężczyzn, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wykonywanego
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy wynoszący co najmniej 15 lat.
Organ rentowy wskazał w uzasadnieniu tej decyzji, że odmówił przyznania emerytury, ponieważ do dnia 1 stycznia
1999 roku nie został udowodniony wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Oddział w B. nie uznał okresu od 5 września 1983 roku do 31 marca 1994 roku w Gospodarstwie Rolnym (...) Skarbu
Państwa w W., od..., okresu od 1 kwietnia 1994 roku do 8 września 1997 roku w Gospodarstwie (...) w K. oraz od
1 listopada 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku w G. Rolniczej J. jako pracy w warun..., w szczególnych warunkach,
ponieważ w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 31 marca 1994 roku, 8 września 1997
roku i 30 kwietnia 1999 roku brak rodzaju pracy z powołaniem na wykaz, dział i pozycję właściwą z Rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku zgodnym ze stanowiskiem wymienionym w zarządzeniu resortowym.
Ponadto w wyżej wymienionych dokumentach, jak wskazał organ rentowy podano zarządzenie resortowe, które
straciło moc prawną i poinformował ubezpieczonego organ rentowy, że w celu prawidłowego wystawienia świadectwa
wykonywania pracy w szczególnych warunkach od 5 września 1983 roku do 31 marca 1994 roku powinien zwrócić
się do Agencji Nieruchomości Rolnych w B.. Ponadto organ rentowy podał, że nie zaliczył do pracy w okresie od 1
maja 1998 roku do 31 października 1998 roku w Gospodarstwie Rolnym Skarbu Państwa na podstawie świadectwa
wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 5 czerwca 2007 roku, gdyż nie spełnia wymogów formalnych, to
jest wskazane stanowisko nie jest zgodne ze stanowiskiem wynikającym z zarządzenia resortowego, na które powołuje
się zakład pracy na podstawie dowodów dołączo..., zakład pracy. Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku
i uzyskanych wyników przeprowadzonego postępowania organ rentowy przyjął za udowodnione na dzień 1 stycznia
1998 roku okresy nieskładkowe w wymiarze czterech miesięcy i trzech dni, okresy składkowe w wymiarze 28-miu lat,
6-ciu miesięcy i 3-ch dni, stażu sumarycznego..., okres stażu sumarycznego w wymiarze 28-miu lat, 10-ciu miesięcy i
6-ciu dni. Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony E. S. domagając się jej zmiany i przyznania prawa do
emerytury. Ubezpieczony wskazywał, że pracował w szczególnych warunkach jako aparatowy w (...)w W., Zakładzie
Rolnym w R., G. J. od 5 września 1983 roku do 31 grudnia 1991 roku i w Zakładzie Rolnym (...)..., K., G. J...., K., G.
J. od 1 stycznia 1992 roku do 31 marca 1999 roku, jak również od 1 kwietnia 1994 roku do 8 września 1997 roku w
Gospodarstwie (...) w K. należącym do R. Z., jako aparatowy w G. Rolniczej. W takim samym charakterze pracował
w G. Rolniczej J. J. Z. od 1 listopada 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku a praca ta wskazana jest w załączniku do
Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku jako praca w szczególnych warunkach - wykaz A, dział IV, pozycja
33-cia oraz w Zarządzeniu numer 16 Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 roku w
sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Ubezpieczony na te okoliczności powoływał świadków a także twierdził, że w okresie..., że w szczególnych warunkach
pracował także jako wykrawacz w Zakładach (...) w C. od 1 września 1969 roku do 30 czerwca 1977 roku, gdzie pracował
od 1 września 1969 roku do 23 czerwca 1971 roku jako uczeń a pozostały okres pracy jako..., do 30 czerwca 1977
roku jako wykrawacz, to jest wykonywał pracę wskazaną w załączniku do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego
1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze, w wykazie A, dziale X, pozycji ósmej i w Zarządzeniu Resortowym z 31 marca..., Ministra Rolnictwa,
Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 31 marca 1988 roku w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są
prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - wykaz A, dział X, pozycja ósma punkt piąty: prace
wykonywane bezpośrednio przy uboju zwierząt, jako peklowacz i wykrawacz mięsa w wykrawalni przy
[ ns 00:11:12.667] . Ubezpieczony twierdził w odwołaniu, że wykonywał pracę w szczególnych warunkach w
powyższych okresach, które przekraczają 15 lat. Łącznie twierdził, że ma przeszło 20 lat pracy w szczególnych
warunkach. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie powołując argumentację
przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył co następuje. Ubezpieczony E. S.
urodzony (...) 60 lat ukończył w dniu (...) roku. Wniosek o emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach
złożył w dniu 7 lipca 2015 roku w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w B. a zaskarżoną decyzją z dnia 30
lipca 2015 roku organ rentowy odmówił przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury. We wniosku emerytalnym
ubezpieczony oświadczył, iż nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego. W okresie od 5 września 1983
roku do 31 marca 1994 roku ubezpieczony pracował w Państwowym (...) w W., Zakładzie Rolnym w R.. Był to okres
10-ciu lat, 6-ciu miesięcy i 26-ciu dni. Następnie od 1 kwietnia 1994 roku do 8 września 1997 roku pracował w
Gospodarstwie (...) w K. należącym do R. Z., okres tego zatrudnienia pracowniczego wyniósł 3 lata, 5 miesięcy i
8 dni. Następnie ubezpieczony w okresie od 1 maja 1998 roku do 31 października 1998 roku zatrudniony był w
Gospodarstwie (...) w K. w administrowaniu w G. J., a od 1 listopada 1998 roku do 31 grudnia 1998 roku a także później
pracował w G. Rolniczej J. J. Z.. W tych okresach zatrudnienia ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy wykonując zatrudnienie na stanowisku aparatowego produkcji spirytusu, to jest stanowisko wskazane
w załączniku do Zarządzenia numer 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca
1998 roku w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze, Dziennik Urzędowy Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Wodnej 1988-my rok numer 2, pozycja
czwarta, jak również zatrudnienie to wskazane jest w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w
sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
w dziale IV, w pozycji 33-ej, dział czwarty w chemii, pozycja 33-cia: produkcja estrów, alkoholi, aldehydów,
ketonów, eterów, tlenków organicznych i chlorowcopochodnych organicznych, produkcja kwasów organicznych i
bezwodników kwasów organicznych oraz produkcja soli kwasów organicznych, produkcja i przetwórstwo związków
aromatycznych, produkcja płynów hamulcowych i chłodniczych. W okresach tego zatrudnienia wskazanych wyżej u
powołanych pracodawców ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował przy produkcji alkoholu
jako aparatowy produkcji spirytusu. Ubezpieczony obsługiwał aparat, do którego dostarczany był zacier, następnie w
wyniku odparowywania alkoholu z aparatu wychodził czysty spirytus. Powyższych ustaleń Sąd dokonał na podstawie
dowodów z zeznań świadków: Z. G. i Z. K. oraz dowodu z przesłuchania ubezpieczonego oraz dowodów z dokumentów
znajdujących się w aktach osobowych ubezpieczonego nadesłanych do akt sprawy przez Agencję (...) Oddział (...) w
B.. Dowody te w sposób jednoznaczny wskazywały, iż ubezpieczony wykonywał prace przy produkcji alkoholu na
stanowisku aparatowego produkcji spirytusu. Ponadto ubezpieczony...
[ Koniec części 00:18:54.265] YTT947028_02
[ Przewodniczący 00:18:57.837] W okresach od 24 czerwca 1971 roku po zakończeniu nauki w szkole zasadniczej
do 31 sierpnia 1971 roku oraz od 1 września 1971 roku do 10 kwietnia 1973 roku wykonywał pracę wykrawacza,
nazywaną także pracą na stanowisku bekoniarza w Zakładach, w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Zakładach (...) w C..
Następnie w okresie od 11 czerwca 1973 roku do 3 listopada 1973 roku pracował na, w tym samym charakterze w
pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładach (...) w N., później miał przerwę na zatrudnienie w Zakładach, w (...),
Wytwórni (...) w C., gdzie pracował od 1 grudnia 1973 roku do 23 kwietnia 1974 roku. Następnie w okresie od 24
kwietnia 1974 roku do 13 kwietnia 1976 roku odbywał zasadniczą służbę wojskową i ponownie o..., po odbyciu służby
wojskowej 6 maja 1976 roku do 30 czerwca 1977 roku podjął pracę w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Zakładach
(...) w C., gdzie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonując pracę na stanowisku wykrawacza
mięsa, pracę wykonywaną bezpośrednio przy uboju zwierząt (peklowaniu). Jest to praca wskazana w dziale X-tym,
pozycji 8-mej. Prace wykonywane bezpośrednio przy uboju zwierząt, wskazane w wykazie A, dziale X-tym, pozycji
8-mej Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku, powołanego już wcześniej, jak również stanowisko
pracy ubezpieczonego, na którym pracował on w powyższych okresach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jako
wykrawacz mięsa w wykrawalni przy peklowni w piwnicy, gdzie, wykaz stanowiący załącznik do Zarządzenia numer
16 Ministra Rolnictwa Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1998 roku w sprawie stanowisk pracy,
na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ustaleń w tym zakresie
Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z dokumentów z akt osobowych ubezpieczonego nadesłanych przez
(...) Urząd (...)w B. Biuro (...) oraz przez Agencję (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, która nadesłała
akta osobowe ubezpieczonego, dotyczą, dotyczące okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Wytwórni (...) w C.. Przy
dokonywaniu ustalenia, że ubezpieczony wykonywał w Zakładach (...) w C. i w Zakładach (...) w N. prace w
szczególnych warunkach Sąd Okręgowy miał na uwadze, po pierwsze dowody z dokumentów znajdujących się w
aktach osobowych ubezpieczonego, gdzie znajdują się pisma angażujące go na stanowisko wykrawacza, rozbieracza
wykrawacza, na przykład pismo z 15 września 1971 roku, jak również pracując na stanowisku bekoniarza ubezpieczony
wykonywał tego sa..., samego rodzaju pracę, gdyż jak wynikało z zeznań, wiarygodnych i spójnych zeznań świadków
i samego ubezpieczonego praca ta miała ten sam charakter, co praca, praca bekoniarza miała ten sam charakter, co
praca wykrawarza
[ f 00:25:41.565] tylko wykonywana była wykonywana w dziale bekon, na którym wykrawano mięso przeznaczone
na eksport. Tych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie dowodów z zeznań świadków M. M. (1)..., M.
[ f 00:26:04.085] i E. P.
[ f 00:26:05.993] oraz dowodu z przesłuchania ubezpieczonego. Wskazać, zatem należy, że praca ubezpieczonego
w wyżej wskazanych okresach osiągnęła 17 lat, 11 miesięcy i 16 dni, a zatem na dzień 1 stycznia 1999 roku
ubezpieczony legitymował się sta..., stażem pracy w szczególnych warunkach w wymiarze przekraczającym 15 lat.
Dokonując subsumpcji ustalonego wyżej stanu faktycznego pod właściwe przepisy prawa materialnego w pierwszej
kolejności zwrócić należy uwagę na to, iż zgodnie z artykułem 184-tym ustępem 1-szym i ustępem 2-gim powołanej
Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tekst jednolity
z 2015 roku, pozycja 748, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po
osiągnięciu wieku przewidzianego w artykule 32-gim, 33-cim, 39-tym i 40-tym, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy
osiągnęli: po pierwsze, okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym
w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat
- dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w artykule 27-mym. Emerytura, o której
mowa w ustępie 1-szym, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo
złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za
pośrednictwem Zakładu, na dochody Budżetu Państwa. Z wniosku emerytalnego ubezpieczonego złożonego w
niniejszej sprawie w dniu 7 lipca 2015 roku wynikało, iż ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu
Emerytalnego. Przypomnieć także należy, iż artykuł 32-gi ustęp 2-gi Ustawy emerytalno-rentowej wskazuje, że
dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1-szym, za pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym
stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne
lub otoczenia. Szczegółowe warunki nabywania prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach
określone zostały w przepisach Rozporządzenia powołanego już, już wcześniej z dnia 7 lutego 1983 roku. Zgodnie
z paragrafem 2-gim ustępem 1-szym tego aktu prawnego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na
zasadach określonych w Rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku
pracy. Artykuł, pa..., para..., ustęp 2-gi paragrafu 2-go powołanego Rozporządzenia wskazuje, że okresy pracy, o
których mowa w ustępie 1-szym, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie
wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów
wydanych na podstawie paragrafu 1-go ustępu 2-go Rozporządzenia lub w świadectwie pracy. Podkreślić należy, że
nieprzedstawienie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub świadectwa pracy potwierdzających
pracę w szczególnych warunkach nie pozbawia pracownika w postępowaniu procesowym prawa do dowodzenia
wszelkimi środkami dowodowymi, iż w rzeczywistości wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Ubezpieczonemu
udało się wykazać w toku procesu, iż taką pracę, w szczególnych warunkach, wykonywał w wymiarze przekraczającym
15 lat. Paragraf 3-ci Rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku stanowi z kolei, że za okres zatrudnienia wymagany do
uzyskania emerytury, zwany dalej wymaganym okresem zatrudnienia‟, uważa się okres wynoszący 20 lat - dla kobiet
i 25 lat - dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. A paragraf
4-ty ustęp 1-szy stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie
A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: po pierwsze, osiągnął wiek emerytalny
wynoszący: 55 lat - dla kobiet i 60 lat - dla mężczyzn, ma wymagany, po drugie, ma wymagany okres zatrudnienia, w
tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Rozważając, zatem uprawnienia ubezpieczonego do nabycia
prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach na podstawie artykułu 184-go Ustawy emerytalnorentowej oraz pozostałych powołanych przed chwilą przepisów wskazać należy, że niesporne między stronami było,
iż na dzień 1 stycznia 1999 roku ubezpieczony legitymował się wymaganym stażem, ogólnym, emerytalnym w
wymiarze ponad 25-ciu lat, co potwierdził organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Natomiast pracując
przy produkcji alkoholu, jako wykrawacz mięsa przy, bezpośrednio przy uboju, także wykonywał pracę w szczególnych
warunkach w wymiarze ponad 15-tu lat, 17-tu lat 11-tu miesięcy i 16-tu dni. Zatem spełnił także wymóg posiadania
co najmniej 15-letniego okresu zatrudnienia na dzień 1 stycznia 1999 roku. Dodatkowo wskazać należy, iż z wniosku
emerytalnego, jako okoliczność niesporna między stronami, wynikało, iż nie był on członkiem Otwartego Funduszu
Emerytalnego, 60 lat ukończył w dniu 21 września 2014 roku a wniosek o emeryturę złożył w dniu 7 lipca 2015 roku.
Dlatego na podstawie artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2 Kodeksu postępowania cywilnego Sąd Okręgowy w
punkcie 1-szym wyroku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu pracy w
szczególnych warunkach od dnia 1 lipca 2015 roku, to jest od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożył on wniosek o
to świadczenie, jak stanowi artykuł 129-ty ustęp 1-szy Ustawy emerytalno-rentowej. W punkcie 2-gim wyroku Sąd nie
stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
W świadectwach wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionych przez pracodawców ubezpieczonemu
stanowisko pracy ubezpieczonego nie było powołane zgodnie z zarządzeniem resortowym, wskazano tylko aparatowy,
a ponadto za okres zatrudnienia w Zakładach (...) w C. i w Zakładach (...) w N. ubezpieczony nie legitymował się
świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a okres pracy w szczególnych warunkach Sąd Okręgowy
ustalał na podstawie dowodów, które nie były dostępne organowi rentowemu w postępowaniu administracyjnym,
dowodów z dokumentów, z akt osobowych ubezpieczonego dotyczącego zatrudnienia w Zakładach (...) w C., ale przede
wszystkim na podstawie dowodów z zeznań świadków, których organ rentowy w postępowaniu administracyjnym
nie mógł przeprowadzić, które potwierdzały wykonywanie przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach na
stanowisku bezpośrednio przy uboju, bezpośrednio przy uboju zwierząt na stanowisku wykrawacza w peklowni, w
piwnicy. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono.