Sylabus przedmiotu / modułu kształcenia

Sylabus przedmiotu / modułu kształcenia
Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia:
Nazwa w języku angielskim:
Język wykładowy:
RELIGIE I ZWIĄZKI WYZNANIOWE NA ŚWIECIE
RELIGIONS AND RELIGIOUS ASSOCIATIONS IN THE WORLD
POLSKI
Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany:
Jednostka realizująca:
STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE
INSTYTUT HISTORII I STOSUNKÓW MIĘDZYNARODOWYCH
Rodzaj przedmiotu/modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny):
FAKULTATYWNY
Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia):
PIERWSZEGO STOPNIA
Rok studiów:
Semestr:
3
6
Liczba punktów ECTS:
3
Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu:
Założeniem prowadzonych zajęć jest zapoznanie studentów z
religiami i najważniejszymi związkami religijnymi na świecie.
Założenia i cele przedmiotu
Efekty kształcenia
Symbol
efektu
W_01
W_02
W_03
dr Sergiusz Leończyk
WIEDZA
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi religiami i związkami
wyznaniowymi na świecie
Zna podstawowe pojęcia, koncepcje, teorie i historię religii w stosunkach
międzynarodowych
Posiadanie wiedzy o religiach, jej ewolucji i zróżnicowaniu
Symbol efektu
kierunkowego
K _W01
K_W02
K_W15
UMIEJĘTNOŚCI
U_01
U_02
Umie poszukiwać informacji o zmianach społeczno- politycznych zachodzących wewnątrz
państwa i na arenie międzynarodowej. Nabycie umiejętności i interpretacji różnic
religijnych
Umie poszukiwać informacji o zmianach kulturowych zachodzących wewnątrz państwa i
na arenie międzynarodowej w sprawach religii
K_U01
K_U04
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Rozumie potrzebę kształcenia ustawicznego i ciągłego podnoszenia własnych kwalifikacji
w celu sprostania konkurencji na rynku zawodowym oraz aktywnego uczestnictwa w życiu
społecznym, politycznym, gospodarczym i kulturalnym
Potrafi działać na gruncie poszanowania obowiązujących norm współżycia społecznego
K_02
uwzględniając wiedzę o zróżnicowaniu religijnym
WYKŁAD 30 godz.,
Forma i typy zajęć:
K_01
K_S01
K_S09
Wymagania wstępne i dodatkowe:
Podstawowa wiedza o religiach światowych.
Treści modułu kształcenia:
Podstawowe religie i związki wyznaniowe świata. Współczesna mapa religijna świata. Charakterystyka modeli stosunków
państwa ze związkami wyznaniowymi. Stosunki wyznaniowe w okresie II RP i PRL. Położenie prawne związków
wyznaniowych w III RP. Regulacja stosunków pomiędzy państwem a Kościołem katolickim. Wolność sumienia i wyznania w
Unii Europejskiej.
Wykład:
1. Zajęcia organizacyjne (1 g) Omówienie programu i specyfiki zajęć. Przedstawienie literatury przedmiotu. Omówienie
metod pracy, przedstawienie zasad oraz terminu zaliczenia przedmiotu.
2. Podstawy teoretyczne i zagadnienia wprowadzające. (2g)
1.Podstawowe pojęcia
religia (definicja i hipotezy na temat genezy religii)
kościół, sekta, nowy ruch religijny, związek wyznaniowy
prawo wyznaniowe, teorie na temat stosunku prawa państwowego do prawa wewnętrznego związków wyznaniowych
wolność sumienia i wyznania.
2.Omówienie klasyfikacji religii oraz klasyfikacji definicji religii.
3.Zakres podmiotowy, przedmiotowy, granice, gwarancje i ochrona wolności sumienia i wyznania.
3. Charakterystyka modeli stosunków państwa ze związkami wyznaniowymi. (2g)
1.
System powiązania
pojęcie, typy i formy systemów powiązania
charakter i funkcje państwa w systemie powiązania
sytuacja prawna związków wyznaniowych.
2.
System rozdziału
pojęcie i formy rozdziału
cechy państwa w systemie rozdziału
sytuacja prawna związków wyznaniowych.
4. Stosunki wyznaniowe w okresie II RP i PRL. (3 g)
1.
Stosunki państwo – kościół w II Rzeczypospolitej
czynniki kształtujące politykę wyznaniową państwa
konstytucyjne podstawy ustawodawstwa wyznaniowego
uprawnienia związków wyznaniowych prawnie uznanych
sytuacja związków wyznaniowych prawnie nie uznanych.
2.
Polityka wyznaniowa państwa w PRL
przesłanki i założenia polityki wyznaniowej państwa
konstytucyjne podstawy ustawodawstwa wyznaniowego
status prawny związków wyznaniowych
działalność związków wyznaniowych.
5. Położenie prawne związków wyznaniowych w III RP. (3g)
3.
Struktura wyznaniowa, liczebność i rozmieszczenie związków wyznaniowych;
4.
Konstytucyjne podstawy prawa wyznaniowego;
5.
Źródła ustawowe prawa wyznaniowego (Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, ustawy
indywidualne o stosunku państwa do związków wyznaniowych).
6.
Rejestracja związków wyznaniowych. Nowe ruchy religijne.
6. Regulacja stosunków pomiędzy państwem a Kościołem katolickim. (1g)
7.
Geneza, pojęcie, strony, cele konkordatu.
8.
Konkordat klasyczny i konkordat współczesny na przykładzie Polski.
9.
Stolica Apostolska jako podmiot stosunków międzynarodowych.
7. Religie chrześcijańskie – prawosławie (3 g).
1.
Geneza wyznania.
2.
Źródła i zasady wiary, formy kultu.
3.
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny – liczebność, rozmieszczenie, struktura organizacyjna, status prawny
(ujęcie porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w Polskiej Radzie Ekumenicznej.
8.
Religie chrześcijańskie – luteranizm i kalwinizm (3 g).
a.
Geneza wyznań, źródła i zasady wiary, formy kultu.
b.
Kościół Ewangelicko-Augsburski- liczebność, rozmieszczenie, ustrój i organizacja, status prawny (ujęcie
porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w Polskiej Radzie Ekumenicznej.
c.
Kościół Ewangelicko-Reformowany - liczebność, rozmieszczenie, ustrój i organizacja, status prawny (ujęcie
porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w Polskiej Radzie Ekumenicznej.
9.
Religie chrześcijańskie - baptyzm, adwentyzm, ruch zielonoświątkowy (3 g).
a.
Geneza wyznań, źródła i zasady wiary, formy kultu.
b. Polski Kościół Chrześcijan Baptystów, - liczebność, rozmieszczenie, ustrój i organizacja, status prawny (ujęcie
porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w organizacjach międzywyznaniowych.
c.
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, - liczebność, rozmieszczenie, ustrój i organizacja, status prawny (ujęcie
porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w organizacjach międzywyznaniowych.
d. Kościół Zielonoświątkowy - liczebność, rozmieszczenie, ustrój i organizacja, status prawny (ujęcie
porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w organizacjach międzywyznaniowych.
10. Religie chrześcijańskie – starokatolicyzm (1 g).
1.
Geneza wyznań, źródła i zasady wiary, formy kultu.
2.
Kościół Polskokatolicki - liczebność, rozmieszczenie, struktura organizacyjna, status prawny (ujęcie
porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w Polskiej Radzie Ekumenicznej.
3.
Kościół Starokatolicki Mariawitów - liczebność, rozmieszczenie, struktura organizacyjna, status prawny
(ujęcie porównawcze II RP, PRL, III RP), działalność w Polskiej Radzie Ekumenicznej.
4.
Międzynarodowy ruch ekumeniczny.
11. Religie niechrześcijańskie – judaizm (3 g).
1.
Geneza wyznania, źródła i zasady wiary, formy kultu.
2.
Gminy Wyznaniowe Żydowskie – liczebność, rozmieszczenie, struktura organizacyjna, status prawny (ujęcie
porównawcze II RP, PRL, III RP).
12. Religie niechrześcijańskie – islam (3 g).
1.
Geneza wyznania, źródła i zasady wiary, formy kultu.
2.
Muzułmański Związek Religijny, Liga Muzułmańska w Rzeczypospolitej Polskiej – liczebność,
rozmieszczenie, struktura organizacyjna, status prawny (ujęcie porównawcze II RP, PRL, III RP).
13. Wolność sumienia i wyznania w Unii Europejskiej (2 g.).
1.
Rola religii we współczesnej Europie (ekumenizm, sekularyzacja, islamizacja).
2.
Podstawowe źródła i standardy unijnego prawa wyznaniowego.
3.
Systemy prawne stosunków państwo-związki wyznaniowe w Unii Europejskiej.
Literatura podstawowa:
Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, PWN, Warszawa 1999; Wydawnictwo Prawnicze „LexisNexis”, Warszawa 2003.
Krukowski J., Warchołowski K., Polskie prawo wyznaniowe, PWN, Warszawa 2000.
Prawo wyznaniowe, stan prawny na 1 lutego 2000 r., H. Misztal (red.), Wydawnictwo Diecezjalne, Sandomierz 2000.
Winiarczyk-Kossakowska M., Ustawy III Rzeczypospolitej o stosunku państwa do kościołów chrześcijańskich, Dom
Wydawniczy ELIPSA, Warszawa 2004.
Marczewska-Rytko M., Religie niechrześcijańskie w Polsce, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1997.
Libiszowska-Żółkowska M., Konwertyci nowych ruchów religijnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003.
Religia i wolność religijna w Unii Europejskiej, J. Krukowski, O. Theisen (red.), Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin
2003.
Polska w Unii Europejskiej a stosunki wyznaniowe, Cz. Janik (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006.
Literatura dodatkowa:
Prawo wyznaniowe. Zbiór przepisów, W. Uruszczak, Z. Zarzycki (red.), Kantor Wydawniczy Zakamycze, Zakamycze 2003.
Bursche E., Historia konkordatów, Wyd. Universitas, Kraków 1996.
Gąsior S., Regulacja stosunków pomiędzy Kościołem a Państwem w konkordatach polskich z 1925 i 1993 r. Studium
porównawcze, PAT, Kraków 2000.
H.von Glasenapp, Religie niechrześcijańskie, Instytut Wydawniczy „PAX”, Warszawa 1996.
Guzik-Makaruk E.M., Sekty religijne w Polsce, C.F. Müller Lex Utilis, Warszawa 2004.
Krukowski J., Konkordat polski. Znaczenie i realizacja, VERBA, Lublin 1999.
Libiszowska-Żółkowska, Konwertyci nowych ruchów religijnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003.
Petrowa-Wasilewicz A., Leksykon ruchów i stowarzyszeń w Kościele, KAI, Warszawa 2000.
Polska w Unii Europejskiej a stosunki wyznaniowe, Cz. Janik (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006.
Santagada O.D. i inni, Wspólnoty kościelne, niezależne grupy religijne, sekty na przykładzie Ameryki Łacińskiej,
VERBINUM, Warszawa 1994.
Trocchi Gatto C., Nowe ruchy religijne, Wydawnictwo WAM, Kraków 2002.
Urban K., Mniejszości religijne w Polsce 1945-1991, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 1994.
Planowane formy/działania/metody dydaktyczne:
Zajęcia wspomagane technikami multimedialnymi, praca pisemna, aktywność na zajęciach
udział w dyskusji, odpowiedź ustna.
Sposoby weryfikacji efektów kształcenia osiąganych przez studenta:
Efekty S1A_W02, S1A_W03, S1A_W04 sprawdzane będą na pierwszym kolokwium, efekty S1A_W01, S1A_W06 na drugim
kolokwium. Efekty S1A_U02, S1A_U08 po ćwiczeniach sprawdzane będą w pracy pisemnej – zaliczenie z oceną.
Forma i sposób zaliczenia (wraz z kryteriami oceniania)
Warunek uzyskania zaliczenia przedmiotu: co najwyżej dwie nieusprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach i spełnienie
każdego z trzech niżej opisanych warunków
1.
2.
3.
uzyskanie co najmniej 20 punktów z kolokwiów
uzyskanie łącznie co najmniej 40 punktów z kolokwiów i pracy pisemnej
uzyskanie łącznie co najmniej 51 punktów ze wszystkich form zaliczenia
Przedział punktacji
0-50
51-60
61-70
71-80
81-90
91-100
Ocena
2,0
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
Sposób uzyskania punktów:
1.
2.
3.
pierwsze kolokwium: 35 pkt
drugie kolokwium: 35 pkt
praca pisemna zaliczenie z oceną: 30 pkt
Poprawy:
Jednorazowa poprawa każdego kolokwium w trakcie zajęć w semestrze. Dwie poprawy obu kolokwiów w sesji egzaminacyjnej.
Bilans punktów ECTS:
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin
Godziny kontaktowe z prowadzącym moduł
30
Przygotowanie do zajęć
20
Konsultacje z prowadzącym moduł
10
Przygotowanie do kolokwium
15
Sumaryczne obciążenie studenta
Punkty ECTS za przedmiot
75 godz.
3