Interregionalna Inicjatywa Klastrowa Biobudownictwa

Interregionalna Inicjatywa Klastrowa
Biobudownictwa Ekoenergetycznego dla
rozwoju obszarów wiejskich
Andrzej Gruca
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Kto przestaje się uczyć – starzeje się.
Zmiany i upływ czasu decydują
o konkurencyjności
oraz mobilności wieku.
Bez względu na to czy masz
20 czy 80 lat.
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Almere to jedno z najmłodszych holenderskich miast. Wybudowane
zostało na polderze - czyli terenie, który ?odebrano morzu?. Tworzenie
nowoczesnego miasta przyciągnęło wielu architektów, czego efektem jest
mnóstwo efektownych, nowoczesnych budowli. W ich cieniu, grupa
zapaleńców, pod wodzą Marca Crijnsa, postanowiła stworzyć coś zupełnie
innego. Wybudowali osiedle ekologiczne. Pomysł stworzenia domów z
gliny i słomy wciąż może wydawać się wstecznictwem. Marc Crijns
przekonuje, że to rozwiązanie bardzo nowoczesne.
Jak zbudować eko osiedle?
- Nie da się wybudować eko osiedla samemu. Trzeba zebrać grupę
zainteresowanych ludzi i nierzadko korzystać ze wsparcia profesjonalistów ? tak
aby wszystko odbywało się zgodnie z prawem ? wyjaśnia Marc Crijns. Sama
technologia budowania z gliny i słomy nie jest bardzo trudna. Zanim Marc zaczął
budować przeczytał jedynie kilka książek na temat ?strawbuildingu? (budowania
ze słomy). ? nie miałem doświadczenia praktycznego ? wyjaśnia. ? Domy na
osiedlu nie były budowane równocześnie ? tworzyliśmy je jeden po drugim. Przy
okazji zdobywaliśmy wiedzę. Byliśmy także elastyczni ? gdy poznaliśmy jakąś
technologię w trakcie budowy to wykorzystywaliśmy ją tworząc następny
budynek.
Całkowity nakład energii do zbudowania domu wynosi:
W technologii wielkopłytowej 180.000 kWh
W technologii tradycyjnej (cegła) 80.000 kWh
W technologii (glina drewno) 25.000 kWh
Połączenie gliny, słomy, kamieni i
piasku jest niezwykle trwałe.
Biorąc pod uwagę że co trzeci budynek
na świecie jest zbudowany z gliny, jest
to technologia sprawdzona, trwała i
godna polecenia nawet w naszych
niezbyt sprzyjających warunkach
pogodowych.
BADANIE GLINY - Jak odróżnić
glinę tłustą od chudej?
Najpierw formujemy z gliny wałek
grubości 2 cm i długości 7 cm.
potem zginamy go w pierścień.
Jeżeli pierścień ma gładką
powierzchnię, glina jest tłusta, gdy
pęknie na obwodzie — glina jest
średnio tłusta, a gdy pierścienia nie
da się utworzyć — to znaczy, że
mamy do czynienia z gliną chudą.
W domu z gliny panuje mikroklimat.
Jest on ciepły zimą ,a chłodny w upalne letnie
dni.
Mury z ziemi oddychają a co za tym idzie
wchłaniają i wyparowują wilgoć w sposób
naturalny, zatrzymując ja na właściwym
poziomie.
Są przepuszczalne dla energii słonecznej a
jednocześnie zabezpieczają przed szkodliwym
promieniowaniem.
Współczesne badania udowodniły, że glina
leczy, ma właściwości - antyalergiczne i
antybakteryjne, a poprzez swoje właściwości
antystatyczne redukuje zawartość kurzu w
powietrzu , zwiększa odporność skóry na
mikroorganizmy , zapobiega wysychaniu
śluzówki dróg oddechowych , sprzyja
pozytywnej jonizacji powietrza.
Wskaźniki
porównawcze
Dom konwencjonalny
Dom z gliny i słomy
Koszt całkowity 1 m²
1500-2000 zł
600-800 zł
Koszt 1 m² ściany
70-120 zł
24-26 zł
Czas budowy
6 – 7 miesięcy
(5000 – 6000
roboczogodzin)
1,5 – 3 miesiące
(2000 – 2500
roboczogodzin)
Współczynnik
przenikania ciepła
0,25 – 0,50 W/m²
przez ściany zewnętrzne
0,14 – 0,20 W/m²
Stan surowy zamknięty
60-70% kosztów
30-50% kosztów
Forma i funkcja – organizacja
przestrzenna Yatengi w Żorach
Yatenga składa się z wyodrębnionych
przestrzennie bloków funkcjonalnoprzestrzennych o powierzchni
ok. 2800 m2:
zespołu sal wystawienniczych (B),
zespołu edukacyjno-biurowego (C),
sali konferencyjnej (D),
zespołu wejściowego (E)
pokoi gościnnych (F) połączonych
wspólną przestrzenią gościńca (A).
Wiedza to ogół wiarygodnych informacji
o otaczającej nas rzeczywistości
z umiejętnością ich wykorzystania.
Teoria + praktyka + ogólne zasady +
postępowanie operacyjne + szczegółowe
wskaźniki postępowania = możliwość
osiągnięcia efektu edukacyjnego
i biznesowego
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Autorska koncepcja klastra –
biobudownictwo ekoenergetyczne
a konkurencyjność przedsiębiorstw
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Od konkurencji przedsiębiorstw
do współpracy w klastrach
1.
2.
3.
4.
5.
Samodzielni w działaniu – osamotnieni w poszukiwaniu na rynku
Reklama, marketing – wydatki – efekty inwestycyjne w rynek
Zintegrowanie współdziałania firm wokół wybranego biznesu innowacyjnego
Inicjatywa klastrowa – zawiązanie współpracy kilkunastu firm w regionie Śląska
Interregionalne współdziałanie pomiędzy klastrami z budownictwa,
ekoenergetyki, agroturystyki, ekoturystyki
6. Nawiązanie współpracy z klastrami Dolnego Śląska i Górnego Śląska
7. Pierwsze spotkanie inicjatywy klastrowej w Oleśnie 01. luty 2012
• Agencja Rozwoju Regionalnego – Legnica
• Seid - Cluster – Wrocław
• Opolski Park Naukowo-Technologiczny
• Stowarzyszenie Opolski Dom
• Śląski Klaster Drzewny sp. z.o.o – Opole
• Instytut Ceramiki Budowlanej – Opole
8. Przedstawiciele ośmiu firm
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Klastry są to geograficzne skupiska
wzajemnie powiązanych firm,
wyspecjalizowanych dostawców,
jednostek świadczących usługi, firm
działających w pokrewnych sektorach i
związanych z nimi instytucji w
poszczególnych dziedzinach,
konkurujących między sobą, ale także
współpracujących.
M. Porter, 1990
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Klastry są to geograficzne skupiska
wzajemnie powiązanych firm,
wyspecjalizowanych dostawców,
jednostek świadczących usługi, firm
działających w pokrewnych sektorach i
związanych z nimi instytucji w
poszczególnych dziedzinach,
konkurujących między sobą, ale także
współpracujących.
M. Porter, 1998
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Struktura klastra
Stowarzyszenia Branżowe
Centra
Transferu
Technologii
Programy
rządowe
Inkubatory
przedsiębiorczości
Izby handlowe
Parki
technologiczne
Koncepcja klastra
• Koncentruje się na wszystkich elementach
klastra, a nie na indywidualnym
przedsiębiorstwie,
• Koncentruje się na partnerstwie pomiędzy
poszczególnymi „aktorami” życia gospodarczego
(klienci, dostawcy, konkurenci, instytucje
wspierające),
• Nastawienie na osiąganie długookresowych
celów i budowaniu wewnętrznych zdolności/
przewag,
• Koncentruje się na lokalnym otoczeniu
przedsiębiorczości, a nie na subsydiowaniu firm
czy przedsięwzięć,
Po co te
klastry?
Lokalny łańcuch
podażowy
Szybszy dostęp, niższe
koszty transportu
Wyspecjalizowa
na siła robocza
Wyższa
produktywność
Specjalistyczne
usługi
Szybszy i
łatwiejszy dostęp
Duża liczba firm
Możliwość wspólnych
przedsięwzięć, pracy w sieciach
Możliwość wyboru
dostawcy
Niższy koszt, wyższa
jakość
Stowarzyszenia
Wspólna wizja,
planowanie
Uczenie się
Transfer technologii i
innowacje
Włoski klaster obuwniczy
Urządzenia do
formowania
wtryskowego
Obuwie
narciarskie
Obrabiarki
specjalne
Formy
Urządzenia do
obróbki
drewna
Modele
Buty „po
nartach”
Obuwie
sportowe
Części obuwia
Obuwie
skórzane
Skóra
wyprawiona
Torebki i
rękawiczki
skórzane
Maszyny do
obróbki skóry
Odzież
skórzana
Usługi
wzornictwa
Źródło: Porter, M., Konkurencyjna
przewaga narodów, 1990.
Instrumenty polityki opartej o
klastry w krajach OECD
• Wspieranie sieci przedsiębiorstw,
• Promocja zachowań kooperatywnych,
• Wspieranie dostępu do specyficznej dla klastra
infrastruktury,
• Rozwój zasobów ludzkich, kształcenie
pracowników,
• Wspieranie rozwoju usług okołobiznesowych,
• Przyciąganie inwestycji zagranicznych,
• Poprawa dostępu do źródeł finansowania,
• Wspieranie eksportu.
Warunki skutecznej polityki
opartej o klastry:
- wspierać klastry mające rzeczywiste przewagi
i/lub szanse na osiągniecie przewag w
przyszłości,
- należy unikać nadmiernego uzależnienia od
jednej specjalizacji,
- klastry nie mogą być „zamknięte” muszą mieć
powiązania z innymi regionami/ krajami,
- niezbędne jest zaangażowanie jak najszerszej
rzeszy interesariuszy
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Polityka organizacji i działalności w zakresie
Klastrów Branżowych w UE.
Zdefiniowanie pojęcia Klastra nie jest jednoznaczne ze
względu na różnorodność i wielość definicji wynikających
z podejścia metodologicznego i interpretacji naukowej.
W definicji Klastra występuje określenie:
• Dystrykt przemysłowy
• Regionalny system innowacji
• Sieć innowacyjna
Zasadniczym celem polityki opartej o klastry powinno być
trwałe podniesienie poziomu konkurencyjności: lokalnej,
regionalnej, narodowej i europejskiej gospodarki na
konkurującym i otwartym rynku dla firm usługowych i
produkcyjnych.
• Polityka oparta o klastry powinna prowadzić do wzrostu
innowacyjności przedsiębiorstw i poprawy ich pozycji
konkurencyjnej na rynku. Działania powinny skupić się na
wzmocnieniu pozycji konkurencyjnej klastra poprzez:
kierunkowanie rozwoju, oraz wzrost specjalizacji kooperujących
przedsiębiorstw i instytucji dla osiągnięcia korzyści skali i zakresu,
podziału pracy oraz efektywnej kreacji w skali lokalnej
wyspecjalizowanych czynników produkcji.
•
Powinny one być jednocześnie wsparte kompleksem innych
działań, które są prowadzone np. w ramach polityki naukowej,
polityki konkurencji, polityki negocjacji. Jedną
z zasadniczych kwestii jest ich wzajemna koordynacja w celu
uzyskania efektu synergii i konwergencji.
•
Realizacja polityk opartej o klastry może prowadzić do
przekształcenia się klastrów w regionalne systemy innowacji
charakteryzujące się efektywną absorbcją w tworzeniu innowacji
procesowych, produktowych i organizacyjnych.
Innowacyjność ma kluczowe znaczenie dla
klastrów – determinuje międzynarodową
konkurencyjność. Klastry innowacyjne mogą stać
się „motorami” rozwoju danego kraju.
Innowacyjne klastry różnią się od tradycyjnych
lokalnych systemów produkcyjnych tym, że istotne
jest tam partnerstwo i współpraca nie tylko między
firmami i instytucjami ale także między firmami,
instytucjami naukowymi i ośrodkami badawczo –
rozwojowymi.
Polityka klastrowa w Unii Europejskiej – połowa lat
osiemdziesiątych 1986r., kiedy opracowane są pierwsze
rozwiązania koncepcyjne i praktyczne wdrożenia rynkowe
przyczyną było wprowadzenie Jednolitego Akty Europejskiego,
który gwarantował swobodę przepływu towarów, usług,
pracowników, finansów. W związku z tym, że od 1992 roku
funkcjonuje Unia Europejska oparta o Traktat a następnie
Strategię Lizbońską pojawiło się wiele problemów
gospodarczych.
Komisja Europejska prowadzi 2 główne impulsy na rzecz polityki
innowacyjnej i innowacji.
Europe NNOVA oraz PRO INNO Europe odpowiada Zespół
Wspierania Innowacji działających w ramach ds.
Przedsiębiorczości i Przemysłu:
• Polityka Klastrowa.
• Klastry jako forma zorganizowania się na rynku
konkurencyjnym i innowacyjnym.
• Wpływ na rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności.
Komunikat Komisji Europejskiej”
W kierunku światowej klasy klastrów w
UE”.
Zmierzając do osiągnięcia założonego celu
należy podjąć działania na rzecz budowania
„masy krytycznej” i doskonałości
w rozumieniu: przewagi konkurencyjnej
otwiera się przed klastrami narodowymi
możliwość współpracy i kooperacji
transgranicznej.
Organizacje Klastrowe na poziomie Unii Europejskiej:
• Europejskie Stowarzyszenie Klastrów/ European
Cluster Alliance/. ECA skupia 75 krajowych oraz
regionalnych władz zaangażowanych w politykę
klastrową.
• Europejskie Obserwatorium Klastrów – 32 kraje
Europy w tym / 27 UE /
• Europejska Platforma Innowacji na rzecz klastrów /
Cluster Innovation Platform /
• Komisja Europejska wspiera bezpośrednio finansowo
projekty klastrowe na poziomie UE, które mają
charakter interregionalny. Na obszarze danego kraju
klastry finansuje się z poziomu funduszy krajowych i
regionalnych przeznaczonych na innowacyjność i
wdrażanie innowacji.
Dziękuję za uwagę.
Konferencja dofinansowana ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej