MiUM_tematy kolokwialne teoretyczne

MASZYNY I URZĄDZENIA MECHANICZNE W INŻYNIERII ŚRODOWISKA
Zagadnienia teoretyczne
UWAGA:

- taki punktor oznacza temat tylko dla studiów stacjonarnych (dziennych).
 ZAWORY
 Wymienić funkcje zaworów.
 Przedstawić klasyfikację zaworów
 Przedstawić schematyczny szkic zaworu grzybkowego, kulowego i zasuwowego. Objaśnić działanie tych
rodzajów zaworów i dziedziny ich zastosowania.
 Narysować w przekroju zawór grzybkowy, zaznaczając wyraźnie gwint roboczy i uszczelnienie.
 Do czego służą zawory zwrotne? Przedstawić na szkicu przykład zaworu zwrotnego.
 Według jakich parametrów dobiera się zawór określonego rodzaju?
POŁĄCZENIA ŚRUBOWE
 Co to jest skok gwintu? Wyjaśnić za pomocą szkicu.
 Dane są trzy symbole gwintów: M36, Tr22x5, G½. Jakie to są rodzaje gwintów i co oznaczają liczby 36,
22, 5 oraz ½ ?
 Co to jest klasa własności mechanicznych śrub i co jest w niej zakodowane?
 Opisać zasadę przenoszenia obciążeń stycznych przez złącze śrubowe wspornikowe ze śrubami „luźnymi”.
Przedstawić sposób obliczania obciążenia śruby w takim złączu.
 Wyszczególnić i przedstawić na szkicu wszystkie możliwe obciążenia połączenia śrubowego
wspornikowego.
 Podać i opisać realny przykład mechanizmu śrubowego. Jakie obliczenia są prowadzone dla śruby i nakrętki
w takim mechanizmie?
POŁĄCZENIA SPAWANE, ZGRZEWANE, LUTOWANE, KLEJOWE
 Co to jest spawanie i do jakich metali jest stosowane? Jakie znasz dwa główne rodzaje spoin stosowane w
łączeniu metali? (przedstawić na rysunku).
 Możliwość spawania (spawalność) poszczególnych metali.
 Metody spawania elektrycznego
 Na jakiej zasadzie wyznacza się przekrój obliczeniowy spoiny pachwinowej?
 Podać cechy odróżniające następujące trzy procesy: spawanie metali, zgrzewanie metali, lutowanie.
 Istota i rodzaje zgrzewania
 Istota i przebieg lutowania.
 Jaki kierunek naprężeń (w stosunku do płaszczyzny złącza) jest pożądany, a jaki jest niepożądany w
połączeniach zgrzewanych, lutowanych i klejowych? Zilustrować szkicem.
 Wady i zalety połączeń klejowych na tle innych rodzajów połączeń.
POŁĄCZENIA KSZTAŁTOWE
 Naszkicować kilka rodzajów połączeń kształtowych służących do przenoszenia napędu z wałka (lub z
wrzeciona) na koło osadzone na nim.
 Narysować w rzutach połączenie wpustowe z zaznaczoną siłą działającą na wpust. Wyprowadzić wzór do
obliczenia nacisku jednostkowego, jeśli wiadomy jest moment obrotowy i odpowiednie wymiary (wymiary
te zaznaczyć na szkicu).
 Narysować w rzutach połączenie wielowypustowe z zaznaczoną siłą działającą na wpust. Wyprowadzić
wzór do obliczenia nacisku jednostkowego, jeśli wiadomy jest moment obrotowy i odpowiednie wymiary
(wymiary te zaznaczyć na szkicu).
 Jakie rodzaje obciążenia mogą być przeniesione przez połączenia wpustowe i wielowypustowe? W jakich
wypadkach stosuje się połączenia wielowypustowe zamiast wpustowych?
 Naszkicować połączenie sworzniowe. Napisać, jakie obciążenie może przenieść to połączenie.
 Jaki warunek wytrzymałościowy jest wspólny dla obliczeń wszelkich połączeń kształtowych ? Od czego
zależy wartość prawej strony tego warunku?
 Narysować model rozkładu jednostkowego nacisku powierzchniowego w połączeniu kształtowym
czworobocznym. Dlaczego w obliczeniach maksymalnej wartości tego nacisku jest stosowany współczynnik
1,33 ?
SPRĘŻYNY
 Wymienić główne zastosowania sprężyn.
 Podać klasyfikację sprężyn i naszkicować kilka przykładów kształtu sprężyn.
 Co to jest sztywność sprężyny? Od jakich cech sprężyny zależy? Jakim parametrem geometrycznym jest
wyrażona na wykresie pracy sprężyny?
 Jaki rodzaj naprężeń dominuje w sprężynie walcowej śrubowej? Jak się określa naprężenia dopuszczalne
dla takiej sprężyny?
 Jak się określa zastępczą sztywność układów sprężyn? Obliczyć zastępczą sztywność przedstawionego
układu dwóch sprężyn, jeśli są dane wartości sztywności obydwóch sprężyn: C1 i C2 .
SPRZĘGŁA
 Co to są sprzęgła, do czego służą i jak można je sklasyfikować? W jakiej sytuacji konieczne jest stosowanie
sprzęgieł ciernych?
 Narysować schemat sprzęgła samonastawnego typu Cardana i opisać jego działanie
 Narysować dowolny rodzaj sprzęgła ciernego i opisać jego działanie.
PRZEKŁADNIE MECHANICZNE
 Klasyfikacja przekładni mechanicznych
 Co to jest przełożenie geometryczne i przełożenie kinematyczne?
 Rodzaje pasów i kół stosowanych w przekładniach pasowych. Scharakteryzować cechy dwóch głównych
rodzajów pasów.
 Narysować schematycznie przekładnię pasową z dwoma kołami leżącymi w jednej płaszczyźnie, z pasem
gładkim. Opisać siły działające w pasie w stanie pracy. Jakie równania określają zależność między tymi
siłami?
 Jakie siły działają w czynnej i biernej części łańcucha w przekładni łańcuchowej? Jak zależą siły od
momentu obrotowego przyłożonego do koła łańcuchowego?
 Porównanie przekładni pasowych, łańcuchowych i zębatych pod względem wad i zalet.
 Jaka krzywa matematyczna jest wykorzystana do kształtowania boków zębów kół zębatych? Jak można
zilustrować jej powstawanie?
 Co to jest moduł uzębienia koła zębatego? Podać związki między modułem, liczbą zębów, średnicą
podziałową i odległością osi kół zębatych w przekładni z kołami zębatymi walcowymi o zębach prostych.
 Co to jest linia przyporu (zazębienia)?
 Naszkicować i opisać siły działające między kołami zębatymi walcowymi o zębach prostych. Jak można
wyznaczyć wszystkie te siły, dysponując momentem napędowym i wymiarami kół?
OSIE I WAŁY MASZYNOWE
 Z jakich materiałów wykonuje się wały maszynowe?
 Opisać główne (istotne) rodzaje obciążeń oraz rodzaje i charakter naprężeń występujących w wałach
maszynowych.
 Wyjaśnić określenia Zgo i Zsj . Dlaczego granicami wytrzymałościowymi dla wałów maszynowych są te
właśnie parametry, nie zaś Re?
 Jak się wyznacza naprężenia zastępcze w wale maszynowym, obciążonym przez zginanie i skręcanie?
 W jakim przypadku zastępuje się w obliczeniach rzeczywistą średnicę czopa wału przez średnicę
obliczeniową?
ŁOŻYSKA
 Jak przebiega obliczanie równoważnego obciążenia łożyska kulkowego zwykłego obciążonego siłą
promieniową Fr i siłą osiową Fa ?
 Jakie parametry muszą być znane, aby obliczyć nominalną trwałość zmęczeniową łożyska tocznego?
 Narysować w przekroju podłużnym łożysko kulkowe zwykłe, kulkowe wzdłużne i walcowe bez obrzeży na
pierścieniu wewnętrznym. Porównać możliwości stosowania tych rodzajów łożysk w zależności od
obciążeń.
 Czy jest możliwe obciążenie siłą promieniową i siłą osiową następujących rodzajów łożysk tocznych:
kulkowe zwykłe, kulkowe wahliwe, walcowe bez obrzeży, stożkowe, baryłkowe, kulkowe wzdłużne.
 Naszkicować wałek podparty na dwóch łożyskach kulkowych zwykłych, obciążony siłą promieniową i
osiową. Jak może być zrealizowane ustalenie wałka i łożysk ze względu na przeniesienie siły osiowej
z wałka na obudowę?
 Opisać zasadnicze rodzaje tarcia między elementami mechanizmów.
 Naszkicować w przekroju poprzecznym łożysko ślizgowe hydrodynamiczne i opisać jego zasadę działania.
Dzięki czemu powstaje siła nośna w takim łożysku? Od czego zależy jej wartość? Czy idealnym położeniem
czopa jest położenie współosiowe z panewką?
 Jakie są zasadnicze warunki wystąpienia tarcia płynnego?
 Jakie materiały są najczęściej wykorzystywane na elementy łożyska ślizgowego?