PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY BRODNICA

Transkrypt

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY BRODNICA
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
GMINY BRODNICA
Brodnica, sierpień 2004r.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO...................................4
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY BRODNICA ............5
1. Położenie, powierzchnia, ludność ...............................................................................................................5
2. Środowisko przyrodnicze..............................................................................................................................5
3. Turystyka .........................................................................................................................................................6
4. Zagospodarowanie przestrzenne .................................................................................................................7
4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego...........................................................................7
4.2. Infrastruktura techniczna......................................................................................................................8
4.2.1. Komunikacja...................................................................................................................................8
4.2.2. Zaopatrzenie w wodę ....................................................................................................................8
4.2.3. Gospodarka ściekowa ...................................................................................................................9
4.2.4. Energetyka ....................................................................................................................................10
4.2.5. Infrastruktura gazownicza ..........................................................................................................10
4.2.6. Gospodarka odpadami................................................................................................................10
4.3. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego ..........................................................................................10
4.4. Zagospodarowanie przestrzenne - identyfikacja problemów .......................................................12
5. Gospodarka...................................................................................................................................................13
5.1. Charakterystyka ogólna .......................................................................................................................13
5.2. Struktura podstawowych branż na terenie gminy...........................................................................14
5.3. Gospodarka - identyfikacja problemów ...........................................................................................14
6. Sfera społeczna.............................................................................................................................................15
6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna gminy......................................................................................15
6.2. Rynek pracy...........................................................................................................................................15
6.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia............................................................................................16
6.4. Organizacje pozarządowe i społeczne..............................................................................................16
6.5. Sfera społeczna - identyfikacja problemów .....................................................................................16
III. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI W GMINIE BRODNICA ............................... 17
IV. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW............................................................................. 18
Budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków ...................18
Budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę i poboru wody .............................18
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii .................................................................................19
Gospodarka odpadami .....................................................................................................................19
Przeciwdziałanie powodziom..........................................................................................................19
Budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym – zadanie
Gminy..................................................................................................................................................19
Budowa lub rozbudowa infrastruktury lokalnej ...........................................................................20
Budowa lub modernizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej ...........................................20
2
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje.........................................................................20
V. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA
TERENIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA.............................................................. 21
Ochrona Środowiska.........................................................................................................................21
Gospodarka odpadami .....................................................................................................................24
Ścieki....................................................................................................................................................25
Edukacja..............................................................................................................................................25
Turystyka.............................................................................................................................................25
VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO DLA
GMINY BRODNICA ................................................................................................................27
VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2004–2006 I NA LATA 2007-2013 W UKŁADZIE ŹRÓDEŁ
FINANSOWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ........................................................................40
VIII. SYSTEM WDRAŻANIA I MONITORINGU .................................................................44
1. Koordynator realizacji zadań Planu Rozwoju Lokalnego......................................................................44
2. Monitoring Planu Rozwoju Lokalnego.....................................................................................................44
3. Ocena Planu Rozwoju Lokalnego .............................................................................................................45
4. Karta ewaluacyjna projektu.........................................................................................................................46
IX. Public Relations PLANU ROZWOJU LOKALNEGO .......................................................47
3
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica w zakresie przedmiotowym obejmuje zadania
finansowane w całości lub części z budżetu gminy oraz zadania innych jednostek samorządu
terytorialnego realizowane na terenie gminy. Natomiast jego zakres czasowy dotyczy zadań
inwestycyjnych planowanych do realizacji na lata 2004-2006 oraz których rozpoczęcie realizacji
i/lub zakończenie planowane jest na lata 2007-2013.
Plan porządkuje proces inwestycyjny w Gminie Brodnica, optymalizuje zakres rzeczowy
potrzeb inwestycyjnych w stosunku do możliwości finansowych, wskazuje planowane źródła
finansowania inwestycji oraz ułatwia komunikację społeczną władz gminy ze społecznością
lokalną uczestniczącą w planowaniu rozwoju Gminy.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica obejmuje zadania infrastruktury publicznej
stymulujące lokalną inicjatywę, inwestycje i mobilność zawodową społeczności lokalnej.
Plan zakłada realizację następujących celów szczegółowych:
wsparcie lokalnych centrów ekonomicznych i społecznych,
wykorzystanie potencjału turystycznego, sportowego, kulturowego i przyrodniczego,
zwiększenie możliwości zatrudnienia, edukacji i ochrony zdrowia,
tworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości,
zwiększenie atrakcyjności Gminy dla inwestorów lokalnych i zewnętrznych,
poprawę jakości środowiska przyrodniczego,
wzrost zatrudnienia poza rolnictwem,
tworzenie warunków do dywersyfikacji działalności gospodarczej.
Socjologiczną miarą powodzenia realizacji projektów zawartych w Planie Rozwoju
Lokalnego Gminy Brodnica będzie wzrost partycypacji mieszkańców w działaniach
podejmowanych w gminie na rzecz rozwoju społeczno - gospodarczego.
4
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA GMINY BRODNICA1
1. Położenie, powierzchnia, ludność
Gmina Brodnica położona jest około 35 km na południe od Poznania w centralnej części
województwa wielkopolskiego, na północnym obrzeżu powiatu śremskiego. Zajmuje
powierzchnię 95,9 km², co stanowi 0,32% powierzchni województwa. Przez Gminę przebiega
droga wojewódzka relacji Śrem – Czempiń.
Gmina Brodnica sąsiaduje z czterema gminami województwa wielkopolskiego:
Czempiniem, Śremem, Kórnikiem i Mosiną. Gminę Brodnica zamieszkują 4780 osoby.
System osadniczy Gminy tworzy 25 miejscowości, wśród których 14 to wsie sołeckie.
Jednostki osadnicze rozmieszczone są równomiernie, pomimo skoncentrowanych, w
północno – wschodniej części Gminy, kompleksów leśnych ograniczających rozwój
osadnictwa.
Brodnica to gmina o charakterze rolniczym. Świadczy o tym nie tylko liczba mieszkańców
zatrudnionych w rolnictwie, ale również struktura wykorzystania gruntów, gdzie 68,7%
zajmują użytki rolne. Rolnictwo w Gminie Brodnica posiada bardzo korzystną strukturę
wielkościową gospodarstw rolnych.
2. Środowisko przyrodnicze
Gmina Brodnica leży na Pojezierzu Leszczyńskim i Równinie Kościańskiej. Północno –
wschodnia część Gminy położona jest w Kotlinie Śremskiej, co nieco urozmaica nizinny
krajobraz. Południowo – zachodni obszar Gminy jest częścią bezjeziornej wysoczyzny
morenowej poprzecinanej dolinami rzek Kanału Szymanowo – Grzybno oraz Rowu
Piotrowskiego. Północno – wschodnia część Gminy stanowi część Kotliny Śremskiej. Wzdłuż
wschodniej granicy Gminy rzeka Warta zmienia swój bieg, wcinając się w morenową
powierzchnię na głębokość nawet kilkunastu metrów. Urozmaiceniem tej rzeźby jest ciąg
ozów, zwany „Żabnowskie Góry”.
Około ¾ powierzchni Gminy zajmują gleby pseudobielicowe i gleby brunatne wyługowane
charakteryzujące się zaawansowanym stanem ich przemycia w wyniku procesów
glebotwórczych, co wypływa na znaczne ich zubożenie. Dlatego też prawie wszystkie gleby na
terenie Gminy Brodnica wymagają stosowania wysoko zaawansowanej agrotechniki i
racjonalnego zasilania nawozami organicznymi i mineralnymi. Jednak za gleby dobre do
1
Opracowana na podstawie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Brodnica, ewidencji komputerowych funkcjonujących w Urzędzie
Gminy oraz zajęć warsztatowych
przeprowadzonych na terenie gminy - w zakresie niezbędnym do planowania zadań inwestycyjnych.
5
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
produkcji rolnej można przyjąć prawie 60% gruntów ornych (około 80% powierzchni
stanowią gleby klasy II, III i IV).
Głównymi ciekami na terenie Gminy Brodnica są Kanał Szymanowo – Grzybno, Kanał
Piotrowo – Iłówiec i rzeka Warta, której przebieg wyznacza jednocześnie wschodnią granicę
Gminy.
Gmina Brodnica charakteryzuje się dość wysokim stopniem zalesienia (około 23,3%
powierzchni Gminy) w porównaniu z okolicznymi gminami. Wyraźna koncentracja
kompleksów leśnych występuje w północno – wschodniej części Gminy. Występowanie tak
dużej ilości terenów zielonych, bardzo atrakcyjnych pod względem drzewostanu i krajobrazu
oraz konieczność ich ochrony doprowadziło do wydzielenia Rogalińskiego Parku
Krajobrazowego. Celem szczególnej ochrony północno – wschodniego obszaru Brodnicy, na
który nachodzi południowa część Parku Rogalińskiego jest jedno z największych w Europie
skupisk wielowiekowych dębów szypułkowych, rosnących w dolinie Warty oraz licznych
starorzeczy i unikatowej rzeźby terenu, powstałej w wyniku działania wód płynących.
Na obszarach rozciągających się wzdłuż cieków wodnych, a w szczególności na terenach
nadwarciańskich dominują turzyce wysokie i niskie, mozgi trzcinowate, wiechliny łąkowe,
śmiałki darniowe oraz kosówki wełniste.
Powierzchnia terenów zielonych wzbogacona jest dodatkowo przez 10 parków
podworskich, z których wiele ma powyżej 100 lat.
Klimat panujący w Gminie Brodnica i okolicy jest umiarkowany o przewadze wpływów
oceanicznych związanych z cyrkulacją mas powietrza napływających znad północnego
Atlantyku i Morza Śródziemnego. Wiosna i lato są ciepłe, a zima krótka i łagodna.
Charakterystyczny jest długi okres wegetacji - około 220 dni w roku.
Pod względem ilości opadów jest to obszar bardzo ubogi. Średnie roczne sumy opadów
wahają się zaledwie między 478 mm a 636 mm.
3. Turystyka
W Gminie Brodnica szczególnie atrakcyjna turystycznie oraz pod względem walorów
przyrodniczo – krajobrazowych jest północno – wschodnia część Gminy. Obszar o znacznej
koncentracji kompleksów leśnych wraz z Rogalińskim Parkiem Krajobrazowym i skupiskami
wielowiekowych dębów szypułkowych, rosnących w dolinie Warty oraz licznych starorzeczy i
unikatowej rzeźby terenu, powstałej w wyniku działania wód płynących.
Na terenie Gminy zlokalizowanych jest około 60 obiektów wpisanych do rejestru zabytków
oraz liczne dwory i parki. Wśród atrakcji turystycznych ważne miejsce zajmuje pomnik i
6
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Muzeum Józefa Wybickiego w Manieczkach oraz uroczystości organizowane przez Oddział
Wielkopolski Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego.
W ostatnich latach intensywnie rozwija się Centrum Hipiki Antoniego Chłapowskiego,
które jako obiekt turystyczny stanowi niecodzienną atrakcję dla miłośników jazdy konnej.
Przez obszar Gminy wytyczone są liczne ścieżki rowerowe i piesze.
4. Zagospodarowanie przestrzenne
4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego dla rozwoju gospodarki rolnej wymagają:
dostosowania
produkcji
rolniczej
do
warunków
środowiska,
zasobności
i
produktywności gleb
ograniczenia produkcji rolniczej ze względu na zanieczyszczenie środowiska, głównie
w sąsiedztwie dróg o dużym natężeniu ruchu i z tym związanym skażeniem gleb lub
zmianę rodzaju upraw,
ograniczenia negatywnych skutków oddziaływania rolnictwa na środowisko np.
poprzez nadmierne nawożenie i stosowanie środków ochrony roślin,
ochrony gleb przed degradacją, neutralizację chemicznych zanieczyszczeń,
ekologicznego zagospodarowania nieużytków,
przeciwdziałania degradacji związanej z procesami erozyjnymi,
przeciwdziałania procesom obniżania poziomu wód gruntowych.
Uwarunkowania środowiskowe dla rozwoju funkcji osadnictwa, a szczególnie intensywnej
zabudowy dotyczą:
ochrony terenów otwartych i dążenia do tworzenia ekologicznego systemu tych
terenów, wypełnionych zielenią dla zabezpieczenia ich funkcji biologicznej,
rozwoju zieleni i gospodarki zielenią włączając wszystkie tereny biologicznie czynne w
celu zabezpieczenia optymalnych warunków jej egzystencji i rozwoju, zapewnienia
warunków do zachowania szczególnie cennych zasobów środowiska,
kształtowania układów przestrzennych w sposób minimalizujący ujemne skutki
oddziaływania na środowisko, w tym na jakość powietrza.
7
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
4.2. Infrastruktura techniczna
4.2.1. Komunikacja
Główny szlak komunikacyjny w Gminie stanowi przebiegająca przez południową część
Gminy droga wojewódzka nr 310 Śrem – Czempiń. Łączy ona drogę krajową nr 5 Poznań –
Wrocław z drogami wojewódzkimi: nr 434 Kostrzyn Wlkp. – Gostyń – Rawicz oraz nr 432
Leszno – Śrem. Układ tych szlaków komunikacyjnych zapewnia mieszkańcom Gminy
dogodne połączenia drogowe z ważniejszymi ośrodkami miejskimi w okolicy w tym głównie z
miastem powiatowym Śrem i stolicą regionu Poznaniem.
Sieć dziesięciu dróg powiatowych przebiegających przez teren Gminy zapewnia połączenia
z sąsiednimi gminami oraz służy komunikacji wewnątrz Gminy. Wśród dróg powiatowych
kluczowe znaczenie ma droga nr 32 603 Mosina – Brodnica – Grabianowo, która dzięki
połączeniu z drogą wojewódzką nr 430 zapewnia najdogodniejsze połączenie Gminy Brodnica
z Poznaniem.
Układ komunikacyjny uzupełnia stosunkowo gęsta sieć dróg gminnych (o bardzo
zróżnicowanej jakości) umożliwiających dojazd do każdej miejscowości.
Komunikacja zbiorowa oparta jest głównie o sieć połączeń PKS. Przez Gminę nie
przebiega żadna czynna linia kolejowa przewozów osobowych.
Układ komunikacyjny Gminy Brodnica nie przystaje do wzrastających potrzeb
przewozowych i stanowi istotną barierę w rozwoju gminy. Stan techniczny dróg ulega
systematycznej degradacji mimo prowadzonych (w miarę możliwości finansowych gminy) prac
remontowo-modernizacyjnych. Największym mankamentem dróg jest brak ciągłości
standardu i niezgodność z normami.
Ponadto problemem jest ruch tranzytowy (na drogach powiatowych) przebiegający w
terenie zabudowanym oraz występowanie barier architektonicznych utrudniających dostęp
osobom niepełnosprawnym do wielu instytucji na terenie Gminy.
4.2.2. Zaopatrzenie w wodę
Gmina Brodnica charakteryzuje się stosunkowo bogatymi zasobami wodnymi. Wody
gruntowe występują w większości poza zasięgiem kapilarnego podsiąkania. Wody podziemne,
które stanowią część głównego, regionalnego zbiornika, na zasobach którego bazuje ujęcie
wody dla miasta Poznania w Mosinie, są również źródłem zaopatrzenia w wodę części
mieszkańców gminy Brodnica, szczególnie przez ujęcie w Piotrowie.
8
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Jakość ujmowanych wód zalicza się do klasy II, tj. wody średniej jakości, naturalne i słabo
zanieczyszczone antropogeniczne, nadające się do picia po przeprowadzeniu prostych
zabiegów uzdatniających.
Gmina zwodociągowana jest w 90%. Daje się jednak zauważyć wyraźne uzależnienie
Gminy od gmin sąsiadujących z nią. Pięć miejscowości, w których zamieszkuje blisko 43%
mieszkańców Gminy, zasilane są w wodę ze źródeł znajdujących się poza granicami Brodnicy
– w gminach Czempiń, Mosina, Śrem.
Na terenie Gminy znajduje się jedno duże ujęcie wody pitnej w Piotrowie i dwa małe ujęcia
w miejscowości Tworzykowo i Jaszkowo, które zaspokajają (i to nie w pełni) potrzeby
mieszkańców tych miejscowości.
Ze względu na niską jakość wody pitnej oraz dużą awaryjność największego wodociągu
zasilanego ze ujęcia w Piotrowie wymagana jest modernizacja istniejących stacji
wodociągowych oraz wymiana starej sieci wodociągowej wykonanej z materiałów nie
zgodnych z obowiązującymi normami (rury azbestowe). Konieczne jest również dokończenie
wodociągowania Gminy oraz rozbudowa sieci wodociągowej związana ze znacznym
rozwojem przestrzennym Gminy.
Istotną sprawą jest ochrona wód podziemnych, podniesienie jakości wody pitnej i
ograniczenie kosztów jej produkcji i dostawy oraz zagospodarowanie stref ochronnych dla
ujęć wody.
4.2.3. Gospodarka ściekowa
W Gminie Brodnica jest nieuregulowana gospodarka wodno – ściekowa, co znacznie
obniża atrakcyjność inwestycyjną gminy, stanowi zagrożenie dla środowiska przyrodniczego
oraz obniża znacznie standard życia mieszkańców. Działania inwestycyjne regulujące
gospodarkę ściekową uznano za najważniejsze dla dalszego rozwoju gminy oraz ze względu na
ochronę ujęcia wód podziemnych.
Na terenie Gminy z kanalizacji korzystają następujące miejscowości: Brodnica, Manieczki,
Chaławy, Iłowiec, Grabianowo oraz w niewielkim zakresie Jaszkowo. Pozostałe miejscowości
nie posiadają kanalizacji sanitarnej, a ścieki gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych i
okresowo wywożone.
W Gminie Brodnica zostały zlikwidowane oczyszczalnie ścieków, a w ich miejsce powstały
kolektory i przepompownie.
Z uwagi na gęstą sieć cieków wodnych oraz znaczne zasoby wód podziemnych gospodarka
ściekowa w Gminie Brodnica wymaga pilnego uporządkowania. Docelowo planowana jest
9
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
likwidacja oczyszczalni w Manieczkach, Chaławach i Iłowcu, a na ich miejsce zbudowanie
kolektorów i przepompowni ścieków łączących system kanalizacyjny Gminy Brodnica z
oczyszczalniami ścieków w Śremie i Czempiniu.
4.2.4. Energetyka
Funkcjonująca na terenie Gminy sieć energetyczna zapewnia dostawę energii elektrycznej na
potrzeby mieszkańców. Rozkład przestrzenny sieci jest dość nietypowy, gdyż cały obszar
Gminy obsługiwany jest przez cztery Główne Punkty Zasilające. Prąd, z którego korzystają
mieszkańcy, pobierany jest z ogólnokrajowej sieci wysokiego napięcia. Wszystkie
gospodarstwa zlokalizowane na terenie Gminy wyposażone są w sieć energetyczną. Dla
zapewnienia właściwych standardów zaopatrzenia w energię elektryczną niezbędna jest
reelektryfikacja niektórych miejscowości i budowa stacji transformatorowych średniego
napięcia.
4.2.5. Infrastruktura gazownicza
Gmina jest zgazyfikowana zaledwie w kilku procentach. Poza doprowadzeniem gazu do
miejscowości Manieczki od strony miasta Śrem, gmina nie posiada sieci gazowej.
Koncepcja gazyfikacji Gminy przewiduje doprowadzenie gazu do kolejnych miejscowości o
potencjalnie największej liczbie odbiorców oraz podłączenie pozostałych odbiorców do sieci
budowanej na terenie gminy Śrem.
4.2.6. Gospodarka odpadami
Odpady komunalne powstające na terenie Gminy Brodnica składowane są, na podstawie
umowy, na wysypiskach gmin Śrem i Czempiń. Zorganizowanym wywozem odpadów zajmują
się firmy prywatne oraz przedsiębiorstwo komunalne.
Prowadzona jest także selektywna zbiórka odpadów pozwalająca na powtórne ich
wykorzystanie (pojemniki typu PET na opakowania). Na terenie Gminy występują również
„dzikie” wysypiska śmieci.
4.3. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego
Gmina Brodnica jest obszarem o dość bogatej tradycji i kulturze. Brodnica była siedzibą
rodziny Brodnickich, Chłapowskich, Szołdrskich i Mańkowskich.
10
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
O bogatym dziedzictwie kulturalnym świadczą liczne dwory wraz z parkami, których wiek
nierzadko sięga ponad 100 lat (np. w Brodnicy i Piotrowie). Do szczególnie atrakcyjnych
można zaliczyć kaplicę w kształcie rotundy, wybudowaną w 1786 roku.
W Gminie szczególnie kultywuje się pamięć znanego Polaka generała Józefa Wybickiego,
którego muzeum znajduje się w Manieczkach oraz Jana Henryka Dąbrowskiego.
Około sześćdziesiąt obiektów zabytkowych znajdujących się na terenie Gminy zostało
wpisane do rejestru zabytków. Są to m.in. Zespół folwarczny w miejscowości Boreczek,
Zespół Kościoła Parafii p.w. Św. Katarzyny w Brodnicy, Zespół dworsko – folwarczny w
Brodnicy, Zespół dworski w Chaławach, Zespół dworca kolejowego w Grabianowie, Zespół
dworca kolejowego w Manieczkach, Zespół dworsko – folwarczny w Piotrowie.
Na terenie Gminy Brodnica rozpoznano 367 stanowisk archeologicznych i wszystkie
podlegają ochronie konserwatorskiej. Na stanowiskach tych zarejestrowano 11 cmentarzysk,
78 osad, 160 punktów osadniczych, około 400 śladów osadniczych z różnych okresów
pradziejów, dwa skarby i 1 grodzisko. Wytyczne konserwatorskie w zdecydowanej większości
wypadków (z wyjątkiem grodziska) nie zakazują prowadzenia inwestycji w strefie stanowisk
archeologicznych.
Jednak
należy
się
liczyć
z
wymogiem
prowadzenia
nadzoru
konserwatorskiego. W Gminie Brodnica szczególnej ochronie podlega stanowisko wpisane do
rejestru zabytków – osada neolityczna w Chaławach.
Wiele obiektów wymaga modernizacji i renowacji.
11
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
4.4. Zagospodarowanie przestrzenne - identyfikacja problemów
Komunikacja
- ruch tranzytowy na terenie zabudowy
mieszkaniowej,
- stan dróg niezgodny z normami
technicznymi (np. nawierzchnia, łuki),
- ograniczona dostępność komunikacyjna
dla wielu miejscowości w gminie,
- występowanie barier architektonicznych
(brak podjazdów, wysokie krawężniki).
Zaopatrzenie
w wodę
- brak pełnego zwodociągowania
Gminy,
- zużycie infrastruktury
podziemnej,
- sieć wykonana z materiałów
niezgodnych z obowiązującymi
normami (azbest).
Gospodarka ściekowa
- brak kanalizacji sanitarnej
Gospodarka odpadami
- nielegalne wysypiska śmieci.
na znacznym obszarze gminy,
- brak docelowej oczyszczalni
ścieków,
- uzależnienie od oczyszczalni
w sąsiednich gminach,
- degradacja środowiska
przyrodniczego, a w
szczególności wód
powierzchniowych
i gruntowych,
- niska atrakcyjność
inwestycyjna gminy.
12
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
5. Gospodarka
5.1. Charakterystyka ogólna
Usytuowanie Gminy Brodnica w bliskim sąsiedztwie Poznania jest czynnikiem aktywizującym
rozwój gospodarczy Gminy. Jednak znaczne zatłoczenie drogi dojazdowej do Poznania
skutecznie ogranicza efektywne wykorzystanie bliskości stolicy regionu. Ponadto bezpośrednie
sąsiedztwo gmin lepiej wyposażonych w infrastrukturę techniczną powoduje przyciąganie do nich
ludzi i firm. Przez co położenie Gminy Brodnica stanowi również barierę rozwojową.
Rolnictwo tradycyjnie odgrywa wiodącą rolę w gospodarce Gminy. Wyraża się to wysokim
udziałem rolnictwa w produkcji i dochodach mieszkańców oraz zatrudnieniu. Blisko 69%
powierzchni Gminy to użytki rolne. W ostatnich latach znacznie wzrosła powierzchnia
gospodarstw indywidualnych, głownie w zakresie gruntów ornych. Rolnictwo w Gminie Brodnica
posiada bardzo korzystną strukturę wielkościową. Większość lasów i gruntów leśnych
położonych na terenie Gminy Brodnica jest własnością Skarbu Państwa. W ostatnich latach
nieznacznie wzrósł odsetek lasów będących w rękach prywatnych właścicieli.
Strategia rozwoju Gminy Brodnica zakłada, że:
rolnictwo ekologiczne będzie głównym kierunkiem rozwoju gminy i dominujące
znaczenie będzie miało zatrudnienie w rolnictwie,
umocni się funkcja turystyczna, kultywująca w sposób ponadprzeciętny pamięć przodków
i ich osiągnięcia oraz kulturę i charakter regionu,
utrzyma się i rozwinie zróżnicowana pod względem liczby mieszkańców sieć osadnicza,
utrzyma się (niestety) znaczne uzależnienie od sąsiednich gmin w zakresie infrastruktury
technicznej,
utrzyma się niewielkie zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw, zwłaszcza dużych, w
stosunku do ogólnej liczby pracujących,
utrzyma się (mimo dodatniego salda migracji) stosunkowo niewielka liczba mieszkańców,
co znacznie obniża potencjał ekonomiczny Gminy,
utrzyma się zjawisko ukrytego bezrobocia na wsi (14-18%),
zmieniać się będzie struktura zatrudnienia - ze wzrostem udziału zatrudnienia w sferze
usług i drobnej przedsiębiorczości,
utrzyma się średni poziom bezrobocia i nastąpi spadek aktywności społecznej,
utrzyma się zapotrzebowanie na pracę, zwłaszcza wśród kobiet i ludzi młodych oraz
dobrze wykształconych.
13
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
5.2. Struktura podstawowych branż na terenie gminy
Ogółem w Gminie Brodnica działa ok. 300 podmiotów gospodarczych i prawie wszystkie
(96%) to własność prywatna. Najliczniej reprezentowany jest handel oraz zakłady świadczące
usługi naprawcze, a następnie zakłady zajmujące się obsługą nieruchomości i firm.
Kolejne miejsce zajmują przedsiębiorstwa transportowe oraz zajmujące się składowaniem i
łącznością.
Działalność gospodarcza w Gminie Brodnica charakteryzuje się dużą dynamiką zmian (duża
liczba rejestracji i wyrejestrowywania firm), szczególnie w branży handlowej, budownictwie i
robotach drogowych oraz znacznym wzrostem liczby firm związanych z usługami dla ludności.
Do głównych pracodawców w gminie należą: Kombinat Rolno – Przemysłowy Manieczki Sp.
z o.o., Gallus – zakład jajczarsko – drobiarski w Manieczkach, Zakład Przemysłu Spożywczego w
Manieczkach, BJ Meble – zakład produkcji meblarskiej w Manieczkach, Trampak –
przedsiębiorstwo produkcyjno – usługowo – handlowe (konfekcjonowanie płodów rolnych) w
Żabnie, PNOS – Przedsiębiorstwo Nasiennictwa Ogrodnictwa i Szkółkarstwa, Stacja Hodowlano
– Nasienna w Iłowcu, Centrum Hipiki w Jaszkowie, IRWIN Manieczki, WOLAR w Szołdrach.
5.3. Gospodarka - identyfikacja problemów
Gospodarka
- brak dużych inwestorów zewnętrznych i lokalnych,
- mała integracja i kooperacja wewnętrzna i zewnętrzna
sektora MSP,
- brak przedsiębiorstw „wysokiej techniki”,
- wysokie koszty własne i niska rentowność firm,
- zróżnicowane zaawansowanie technologiczne firm,
- niski poziom usług doradczych dla firm,
- niski stopień informatyzacji,
- brak infrastruktury teletechnicznej.
14
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
6. Sfera społeczna
6.1. Sytuacja demograficzna i społeczna gminy
Gminę Brodnica zamieszkuje 4780 mieszkańców. Najwięcej w Manieczkach i Brodnicy .W
skład Gminy wchodzi 25 miejscowości, w tym 14 wsi.
Struktura ludności według wieku przedstawia się następująco:
przedprodukcyjny (do 18 lat) - 1290, co stanowi 27% ogółu mieszkańców,
produkcyjny (od 18 do 65 lat) - 3039, co stanowi 64% ogółu mieszkańców,
poprodukcyjny (powyżej 65 lat) - 451, co stanowi 9% ogółu mieszkańców.
Stosunkowo wysoki jest odsetek ludzi młodych, a także potencjał nastolatków, którzy wkrótce
zasilą grupę produkcyjną.
Analiza danych demograficznych Gminy Brodnica wskazuje, że liczba ludności Gminy będzie
w najbliższych latach dość znacznie się zwiększała (ze względu na wysoki przyrost naturalny, jak
również na dodatnie saldo migracji) oraz zgodnie z ogólnokrajowymi tendencjami będą
następowały zmiany w strukturze wieku ludności i będzie następował wzrost liczby ludności w
wieku poprodukcyjnym.
Cechą charakterystyczną, wyróżniającą Gminę, jest wyraźnie niska wartość wskaźnika
określającego zależność pomiędzy liczbą ludności w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym. Na
100 osób w wieku produkcyjnym przypada tylko 70 osób w wieku nieprodukcyjnym.
W gminie funkcjonuje optymalna sieć szkół stwarzająca dogodne warunki edukacji dla
uczniów szkół podstawowych i gimnazjum. Istotną rolę w systemie edukacji Gminy Brodnica
pełni Liceum Ogólnokształcące i Liceum Ogrodnicze w Grzybnie, Technikum Rolnicze,
Technikum Ogrodnicze oraz Zasadnicza Szkoła Ogrodnicza usytuowane również w Grzybnie
oraz Policealne Studium Zawodowe (kierunek: obsługa ruchu turystycznego).
Baza szkolna Gminy Brodnica została wyremontowana i zmodernizowana. Braki dotyczą
infrastruktury sportowo-rekreacyjnej.
Społeczeństwo Gminy Brodnica ma duże poczucie bezpieczeństwa, a gmina charakteryzuje się
jednym z najniższym wskaźników przestępczości w powiecie śremskim.
6.2. Rynek pracy
Gmina Brodnica ma stosunkowo niski wskaźnik bezrobocia. Największy procentowy udział
wśród bezrobotnych mają najmłodsze roczniki osób w wieku produkcyjnym. Przeważają w tej
grupie absolwenci szkół zasadniczych zawodowych, policealnych i średnich zawodowych.
15
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Rynek pracy mieszkańców Gminy Brodnica jest dość rozległy ze względu na bezpośrednie
sąsiedztwo i dobry dojazd do Poznania.
6.3. Grupy społeczne wymagające wsparcia
Wiele grup społecznych w Gminie Brodnica znajduje się obecnie w bardzo trudnej sytuacji
ekonomicznej, co skutkuje również znacznym pogorszeniem się warunków życia, szczególnie
dzieci i osób starszych.
Wsparcia wymagają osoby długotrwale bezrobotne i ich rodziny, bezrobotni absolwenci szkół
(do 25 lat), byli pracownicy PGR-ów, kobiety powracające na rynek pracy, osoby podejmujące
pracę poza rolnictwem oraz osoby starsze i niepełnosprawne.
6.4. Organizacje pozarządowe i społeczne
Na terenie Gminy Brodnica działają organizacje pozarządowe oraz organizacje skupiające
przedsiębiorców.
Aktywność społeczna mieszkańców Gminy Brodnica widoczna jest poprzez działalność w
ramach następujących organizacji pozarządowych: Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne
Gminy Brodnica, Wielkopolski Oddział Stowarzyszenia Miłośników Tradycji „Mazurka
Dąbrowskiego”, koła gospodyń wiejskich, kluby seniora.
6.5. Sfera społeczna - identyfikacja problemów
Sfera społeczna
- niski poziom wykształcenia mieszkańców gminy,
- wysokie bezrobocie wśród ludzi młodych,
- niski poziom znajomości języków obcych,
- wysokie bezrobocie wśród kobiet,
- brak ofert pracy dla osób niepełnosprawnych,
- mała liczba ofert pracy,
- mała mobilność mieszkańców gminy,
- brak szans zatrudnienia poza rolnictwem.
16
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
III. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI W GMINIE BRODNICA
Zadania inwestycyjne prowadzące do poprawy sytuacji w Gminie Brodnica podzielono na
następujące grupy:
zmiany w strukturze gospodarczej gminy,
zmiany w sposobie użytkowania terenu,
rozwój systemu komunikacji i infrastruktury,
poprawa stanu środowiska naturalnego,
poprawa stanu środowiska kulturowego,
poprawa warunków i jakości życia mieszkańców, w tym zmiany w strukturze
zamieszkania.
Zgłoszone przez zespół powołany do opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy
Brodnica zadania inwestycyjne poddane zostały weryfikacji.
Przyjęto następujące zasadnicze kryteria porządkowania zadań:
kontynuacja i stopień zaawansowania inwestycji,
konieczność realizacji zadania wynikająca z podjętych zobowiązań prawnych i
instytucjonalnych,
konieczność realizacji zadania, którego nie podjęcie stwarza stan zagrożenia publicznego,
komplementarność, powiązanie zadania z innymi zadaniami inwestycyjnymi w gminie,
gminach sąsiednich lub powiecie,
możliwość pozyskania znaczących środków z funduszy zewnętrznych,
realizacja zasady zrównoważonego rozwoju gminy,
efektywność ekonomiczna,
poszanowanie zasad ochrony środowiska.
Po uporządkowaniu pozostało 25 zadań inwestycyjnych, których realizacja możliwa jest w latach
2004 -2006 i 2007-2013.
Poniżej zamieszczona jest uporządkowana lista zadań według przyjętej hierarchii ważności.
17
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
IV. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW
Lp.
1
Typ projektu
2
Nazwa planowanego działania
3
Określenie
kryterium Czas realizacji
działania
kolejności
działania
4
5
Oczekiwane rezultaty
6
Nakłady do poniesienia
w złotych
7
Budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków
1.
Budowa kanalizacji deszczowej w Brodnicy
Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Szołdry – Grzybno – Iłówiec Jaszkowo
2004-2004
3.
Likwidacja oczyszczalni ścieków w Brodnicy i rekultywacja terenu
2007-2008
4.
Budowa sieci kanalizacji deszczowej w Manieczkach
2007-2013
2.
5.
Budowa kanalizacji Żabno – Brodniczka - Esterpole
2004-2005
2008-2013
Rezultaty bezpośrednie, to
o
o
o
zmniejszenie zanieczyszczeń
odprowadzanych do wód
powierzchniowych i podziemnych
oraz do gleb,
zwiększenie redukcji zanieczyszczeń,
obniżenie kosztów i oszczędność
czasu dla mieszkańców
korzystających z wywozu ścieków,
Zapobieżenie:
o różnego rodzaju chorobom,
o zanieczyszczeniu nieruchomości i
innych struktur, które mogłyby
nastąpić w razie wylewu szamba (lub
powodzi),
50 000
4 044 734
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
Korzyści pośrednie:
o
o
o
zmiany wartości rynkowej
nieruchomości i cen ziemi,
zwiększenie atrakcyjności terenów dla
rozwoju turystyki,
podwyższenie lub utrzymanie
poziomu dochodów z działalności
(gospodarczej, np. turystycznej)
Budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę i poboru wody
6.
Budowa wodociągu we wsi Iłówiec Wielki - Sucharzewo
2004-2006
o
dostęp do lepszej jakości wody pitnej
1 337 044
18
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
7.
8.
Budowa wodociągu Żurawiec - Górka
2004-2006
Modernizacja sieci wodociągowej (wymiana rur azbestowych) Iłówiec,
Brodnica, Manieczki, Grzybno, Chaławy
o
o
2010-2012
o
i wody przeznaczonej do celów
gospodarczych,
pozytywny wpływ na zdrowie,
pozytywny wpływ na środowisko
przyrodnicze
zwiększenie atrakcyjności terenów dla
rozwoju turystyki,
200 000
W zależności od
realizowanego projektu
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
9.
Budowa urządzeń do spalania biomasy w miejscowości Grabianowo
2005-2005
o
o
o
o
zmniejszenie emisji zanieczyszczeń,
poprawa jakości powietrza,
pozytywny wpływ na środowisko
przyrodnicze,
obniżenie kosztów.
W zależności od
realizowanego projektu
zmniejszenie poziomu
zanieczyszczeń,
oszczędność kosztów i czasu dla
lokalnej ludności,
oszczędność materiałów i surowców,
poprawa warunków ekologicznych i
zdrowotnych ludności dzięki
zabezpieczeniu miejsca składowania
odpadów.
W zależności od
realizowanego projektu
regulacja biegu rzeki,
poprawa bezpieczeństwa
mieszkańców
W zależności od
realizowanego projektu
Gospodarka odpadami
o
o
10.
Budowa Zakładu Przerobu i Utylizacji Odpadów w miejscowości Ogieniowo
2004-2006
o
o
Przeciwdziałanie powodziom
11.
Budowa zbiornika retencyjnego w Brodnicy
2013-2013
o
o
Budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym – zadanie Gminy
12.
Budowa drogi Górka – Żurawiec
2007-2010
13.
Modernizacja dróg gminnych w Brodnicy i Chaławach
2007-2013
o
o
o
zmniejszenie emisji spalin do
powietrza,
przedłużenie żywotności aut,
skrócenie czasu przejazdu,
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
19
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
14.
Budowa dróg gminnych w miejscowości Manieczki oraz Jaszkowo Tworzykowo
2008-2013
15.
Budowa drogi w miejscowości Iłówiec Wielki
2009-2010
16.
Budowa dróg na osiedlu w Żabnie, Brodnicy, Szołdrach
2009-2013
17.
Modernizacja drogi w miejscowości Sulejewo (od drogi 603 do Sulejewa)
2010-2010
18.
Modernizacja dróg osiedlowych należacych do gminy w Brodnicy i
Manieczkach
2011-2013
19.
Modernizacja drogi w miejscowości Ogieniowo
2013-2013
o
o
o
o
wzrost dostępności do lepszych
jakościowo dróg,
oszczędność kosztów przejazdu,
obniżenie kosztów utrzymania dróg,
podniesienie atrakcyjności terenów
przyległych.
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
wzrost liczby uczniów bezpiecznie
pobierających naukę,
otoczenie służące lepszej edukacji
większa liczba dzieci stale
korzystających placów zabaw,
zagospodarowanie czasu wolnego,
edukacja sportowa
W zależności od
realizowanego projektu
Budowa lub rozbudowa infrastruktury lokalnej
20.
Budowa i modernizacja chodników w miejscowościach: Brodnica, Iłówiec,
Manieczki, Chaławy, Grabianowo, Szołdry
2007-2010
o
o
o
21.
Budowa ścieżki rowerowej Żabno - Żabinko
2006-2013
o
o
W zależności od
realizowanego projektu
Budowa lub modernizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej
22.
Budowa Ekologicznego Parku Rozrywki i Kultury w Chaławach
2004-2006
o
23.
Budowa systemu informacji kulturalnej i turystycznej
2007-2013
o
o
nowe oferty w zakresie kultury i
turystyki,
nowe miejsca pracy,
napływ turystów
30 000
W zależności od
realizowanego projektu
Kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje
24.
Budowa sieci gazowej na terenie gminy
2007-2013
25.
Elektryfikacja osiedla domków jednorodzinnych w Szołdrach
2007-2013
o
poprawa jakości życia mieszkańców.
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
20
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
V. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA
TERENIE GMINY/POWIATU/WOJEWÓDZTWA
Ochrona Środowiska
Spora ilość realizowanych zadań w Gminie Brodnica ma bezpośredni, bądź pośredni wpływ
na ochronę środowiska, który wynika z faktu, iż gmina leży na terenach dorzecza rzeki Warty.
Realizacja zadań w dziedzinie ochrony środowiska odbywać się będzie zgodnie z wymogami
UE, w szczególności zgodnie z art. 1 i 12 Rozporządzenia Rady 1260/1999 z 21 czerwca 1999 r.
ustalającego ogólne zasady dotyczące funduszy strukturalnych, które stanowi, że realizacja celów
Traktatu powinna przyczynić się m.in. do ochrony i poprawienia stanu środowiska oraz, że
działania finansowane przez Fundusze Strukturalne oraz ze środków EBI lub innego instrumentu
finansowego Wspólnoty powinny być zgodne z zapisami Traktatu, z instrumentami
realizowanymi na tej podstawie oraz z politykami i działaniami Wspólnoty uwzględniającymi
przepisy dotyczące ochrony środowiska.
Dodatkowo wszystkie prowadzone działania w zakresie programowania ochrony środowiska i
realizacji polityki ekologicznej będą zgodne z Ustawą Prawo Ochrony Środowiska z 27 kwietnia
2001 r. (Dz.U.2001 Nr 62 poz. 627), Ustawą Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz.U. 2001,
Nr 115, poz.1229), Ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U.2001 Nr 62, poz.628) i
innymi ustawami w zakresie ochrony środowiska.
Rzeka Warta o powierzchni dorzecza 55,1 tys. km2 jest jedynym głównym dopływem rzeki
Odry, której całkowita powierzchnia dorzecza wynosi 118,9 tys. km2, a na terenie Polski 106,1
tys. km2. Przy około 50% udziale powierzchni dorzecza Warty w dorzeczu Odry, rzeka Warta w
bardzo znaczący sposób oddziaływuje na zagrożenia powodziowe, jakość wód i warunki
żeglugowe rzeki Odry w dolnym jej biegu.
Potencjał powodziowy dorzecza Warty i wynikające z tego zjawiska powodziowe na dolnej
Warcie mają istotny wpływ na zagrożenie powodziowe w dolinie dolnej Odry, w tym na
rozległych i nisko położonych terenach w dolinie Alte Oder po stronie niemieckiej.
Na jakość wód dolnej Odry bardzo duży wpływ ma ładunek zanieczyszczeń jaki prowadzi
rzeka Warta z jej głównymi dopływami jak Ner, Prosna i Noteć pochodzących z takich
aglomeracji miejskich i przemysłowych jak Łódź, Poznań, Częstochowa, Gorzów, Konin, Kalisz,
Sieradz, Piła.
21
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Ujściowy odcinek rzeki Warty wraz z jej głównym dopływem prawostronnym rzeką Notecią
oraz Kanałem Bydgoskim i ujściowym odcinkiem rzeki Brdy to droga wodna Wisła - Odra, która
jest drugą po Odrzańskiej Drodze Wodnej pod względem ważności droga wodną w kraju. Jest to
jedyne połączenie wschodnie i zachodnie - europejskiego systemu dróg wodnych i rzek Wisły
oraz Odry na terenie Polski.
W świetle treści powyższej syntezy przedsięwzięcia w dorzeczu Warty zostały włączone do
Programu dla Odry - 20062 i stanowią integralna jego część.
Aktualnie rzeka Warta z jej głównymi dopływami w powiązaniu z istniejącą infrastrukturą
stanowi część wielkiego majątku narodowego dorzecza Odry. Majątek ten ulega systematycznej
dekapitalizacji z uwagi na szczególnie dotkliwy w ostatnich latach brak środków na jego
utrzymanie.
Podstawową infrastrukturę dorzecza Warty tworzą: drogi wodne z portami i stoczniami,
pozostałe rzeki i kanały, zbiorniki retencyjne, systemy ochrony przeciwpowodziowej, obiekty
hydrotechniczne, zabudowa regulacyjna rzek i kanałów, systemy melioracyjne i pozostałe
budowle wodne.
Rzeka Warta charakteryzuje się dużą zmiennością odpływu średniego rocznego i dużą
rozpiętością przepływów między minimalnym i maksymalnym. Stosunek przepływu największego
wynosi ok. 200, co kwalifikuje Wartę do rzek o znacznym zagrożeniu powodziowym, Niezależnie
od zmienności odpływów w poszczególnych latach Warta charakteryzuje się nieregularnością
przepływów w ciągu roku, nasileniem w miesiącach wiosennych i długotrwałym i dochodzącymi
do 5-ciu miesięcy okresami niżówkowymi. Charakteryzując przepływy powodziowe Warty należy
zaznaczyć, że na ponad 150 lat obserwacji - 145 razy przepływy przekraczały stan alarmowy.
Szkodliwe zaś przepływy powodziowe wystąpiły 45 razy, a więc raz na 4 lata.
Uwzględniając występujące w zlewni rzeki Warty warunki topograficzne, hydrologiczne, a
także uwarunkowania ekonomiczne, gospodarka wodą regionu wielkopolski winna polegać na
magazynowaniu wód w zbiornikach wodnych w układzie możliwie przestrzennym, a więc
wszędzie tam gdzie pozwalają na to ww. warunki. Dotyczy to budowy w jednakowym stopniu
zbiorników małych i dużych. Współpraca tych zbiorników zlokalizowanych w zlewniach małych,
średnich i dużych rzek pozwoli na uzyskanie maksymalnych efektów w zwiększeniu zasobów
wodnych, jak i w ochronie przeciwpowodziowej.
Równie istotne znaczenie dla poprawy ochrony przed powodzią ma utrzymanie w
odpowiednim stanie rzek i kanałów. W celu doprowadzenia do wymaganych parametrów
2
„Program dla Odry 2006 Dorzecze Warty”, Poznań 20 października 2000r.
22
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
gwarantujących bezpieczne przeprowadzenie wód wezbraniowych, bez szkód dla gospodarstw i
gruntów należy zrealizować szereg inwestycji polegających na modernizacji i regulacji rzek.
Zakres pilnych, niezbędnych inwestycji w zakresie – regulacji i odbudowy rzek zebrano w
Tabeli nr 4 opracowania, wskazując pod numerem 92, co następuje:
Lp.
Nazwa odcinka rzeki gmina
Długość
odcinka w
km
1
2
92 Kanał Szymanowo-Grzybno w km
5+415 -11+850, Grzybno, Żabno, gm.
Brodnica , pow. Śrem
3
6,40
Rodzaj robót
regulacja
odbudowa
4
-
5
6,40
Koszt w
poz. 1998
cena w
mln. zł.
6
0,20
Uwagi
7
Na jakość wód rzeki Warty decydujący wpływ mają bezpośrednie zrzuty ścieków z miast i
zakładów przemysłowych położonych wzdłuż jej biegu oraz ładunki zanieczyszczeń
wprowadzanych wraz z wodami dopływów. Stan czystości pogarszają również zanieczyszczenia
obszarowe, trafiające do wód wraz spływami powierzchniowymi.
Rodzaj i ilość zanieczyszczeń trafiających do rzeki Warty zależy głównie od 23 dopływów. Za
pośrednictwem tych rzek wprowadzony został do rzeki Warty w roku 1998 ładunek
zanieczyszczeń w postaci zawiesiny ogólnej w ilości ok. 67 tys. mg/r, fosforu og. ok. 2,5 tys.
mg/r, azotu og. ok. 24 tys. mg/r. Rzeka Warta wpływa już na teren Wielkopolski
zanieczyszczona. Uchodzące do niej rzeki: Ner, Kiełbaska, Rgilewka i Prosna wnoszą największa
ilość zanieczyszczeń.
Przyczyna złej jakości wód jest ciągle zbyt mała ilość oczyszczalni ścieków, a już
istniejące posiadają starą technologię i w małym stopniu redukują zanieczyszczenia.
Bezpośrednie podłączenia na obszarach nieskanalizowanych, niewłaściwa działalność
agrotechniczna na obszarach o charakterze rolniczym i niska świadomość ekologiczna
wielu użytkowników gruntów jest również przyczyna degradacji wód.
Przywrócenie wodom Warty jakości zapewniającej możliwość jej wykorzystania do
celów komunalnych i gospodarczych wymaga uporządkowania gospodarki wodnościekowej, w tym również modernizacji istniejących oczyszczalni.
Dla osiągnięcia tego celu i uzyskania widocznej poprawy obecnego stanu należy
ograniczyć
odprowadzanie
ładunków
zanieczyszczeń
przez
miasta
i
zakłady
przemysłowe znajdujące się na terenie całej zlewni.
23
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Gospodarka odpadami
Jeśli chodzi o zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania
czystości i porządku określa ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach.
Utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do zadań własnych gminy (art. 3.1.). Do
zadań gminy należy m.in. zapewnienie czystości i porządku na swoim terenie oraz tworzenie
warunków niezbędnych do ich utrzymania, a w szczególności (art. 3.2.):
1. Tworzenie warunków do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości i
porządku na swoim terenie lub zapewnienie wykonania tych prac przez tworzenie
odpowiednich jednostek organizacyjnych.
2. Zapewnienie budowy, utrzymania i eksploatacji, własnych lub z innymi gminami:
•
instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
•
stacji zlewnych,
•
instalacji i urządzeń do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok
zwierzęcych lub ich części.
3. Zapobieganie zanieczyszczeniu ulic, placów i terenów otwartych, w szczególności przez:
zbieranie i pozbywanie się błota, śniegu, lodu oraz innych zanieczyszczeń uprzątniętych z
chodników przez właścicieli nieruchomości oraz odpadów zgromadzonych w
przeznaczonych do tego celu urządzeniach ustawionych na chodniku.
4. Organizowanie
selektywnej
zbiórki,
segregację
oraz
magazynowanie
odpadów
komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych, przydatnych do odzysku oraz
współdziałają z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w zakresie gospodarowania
tego rodzaju odpadami.
5. Zapewnienie zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok bezdomnych zwierząt lub
ich części oraz współdziałają z przedsiębiorstwami podejmującymi działalność w tym
zakresie.
6. Prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich
opróżniania i opracowywania planu sieci kanalizacyjnej.
7. Prowadzenie ewidencji przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontrolowania
częstości i sposobów usuwania komunalnych osadów ściekowych oraz w celu
opracowywania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej.
24
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Narzędziem ekonomicznym gospodarowania odpadami w gminie są: gminny oraz
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (GFOŚiGW i WFOŚiGW).
Służą one do finansowania przedsięwzięć z zakresu szeroko rozumianej ochrony środowiska i
gospodarki wodnej, w tym także nowoczesnemu gospodarowaniu odpadami komunalnymi.
Ścieki
Sporą część projektów ujętych w Planie Rozwoju Lokalnego zajmują projekty dotyczące
budowy i modernizacji stacji uzdatniania wody oraz projekty mające na celu budowę sieci
kanalizacyjnej i wodociągowej.
Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy, to
gmina ustala kierunki rozwoju sieci wodno-kanalizacyjnej.
Dyrektywa Rady 98/83/WE z 03.11.1998r. dotycząca jakości wody przeznaczonej do spożycia
przez ludzi, a mająca na celu ochronę zdrowia ludzkiego poprzez określenie wskaźników wody
przydatnej do spożycia została wcielona do naszego prawodawstwa poprzez ustawę – Prawo
wodne z 18.07.2001r. i ustawę o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i o zbiorowym odprowadzaniu
ścieków z 7.06.2001r., oraz wielu aktów wykonawczych tych ustaw.
Cele określone przez wyżej wymienione akty zostaną osiągnięte poprzez realizację projektów
mających na celu budowę sieci kanalizacyjnych i wodociągowych w Gminie.
Edukacja
Z kolei inwestycje dotyczące modernizacji budynków szkolnych i boisk sportowych mają na
celu rozwój dzieci i młodzieży poprzez stworzenie im godnych warunków do zdobywania
wiedzy.
Turystyka
W latach 90-tych zanotowano wzrost zainteresowania Polską jako celem podróży
turystycznych i biznesowych, co zaowocowało ponad 5-krotnym wzrostem liczby cudzoziemców
odwiedzających Polskę. W roku 2001 granice Polski przekroczyło 61,4 milionów cudzoziemców.
Szacuje się, że w 2000 roku w Polsce przemysł związany z turystyką i podróżami przyczynił się
do wytworzenia 2,2% PKB (3,8 mld USD). Według wstępnych oszacowań Instytutu Turystyki
25
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
udział gospodarki turystycznej w PKB w 2001 roku wyniósł 4,6% (a wpływy3 z turystyki
osiągnęły poziom 33,5 mld zł).
Rozwój bazy turystycznej jest także istotnym elementem w planach Gminy tym bardziej, że na
jej terenie znajduje się Park Rogaliński oraz wiele naturalnych zbiorników i cieków wodnych.
3
wpływy – wydatki cudzoziemców w Polsce + wydatki mieszkańców Polski na wyjazdy krajowe
26
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO DLA GMINY BRODNICA4
1. KANALIZACJA SANITARNA
Planowane produkty:
długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej w metrach
Lp. Nazwa planowanego zadania
2004
1.
216
Budowa kanalizacji deszczowej w Brodnicy
Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Szołdry – Grzybno –
Iłówiec - Jaszkowo
Budowa sieci kanalizacji deszczowej w Manieczkach
2.
3.
4.
Budowa kanalizacji Żabno – Brodniczka - Esterpole
Gmina razem:
916
2005
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Razem
216
14340
1132 14340
15 256
bd
bd
bd
bd
15 472
Planowane rezultaty:
•
Liczba gospodarstw domowych/budynków podłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej (szt.)
•
Długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy (m)
•
Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci kanalizacyjnej (ha)
Planowane oddziaływanie:
4
•
Ilość ścieków odprowadzonych/oczyszczonych ( w okresie 1 roku) m³/miesiąc x 12
•
Ilość osób korzystających z kanalizacji sanitarnej – osoby.
UWAGA, w przypadku braku danych nie było możliwe określenie oczekiwanych wskaźników – element ten będzie wymagał uzupełnienia przy kolejnym monitoringu Planu Rozwoju Lokalnego.
27
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
2. OCZYSZCZALNIE ŚCIEKÓW
Planowane produkty
Liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków
Lp. Nazwa planowanego zadania
Likwidacja oczyszczalni
i rekultywacja terenu
Gmina razem:
1.
ścieków
2004
w
2005
2006
Brodnicy
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Razem
1
1
1
1
Planowane rezultaty:
•
Wielkość przekazanych ścieków w wyniku likwidacji oczyszczalni - m³/dobę
•
Przywrócone tereny użytkowe – ha lub m2
Planowane oddziaływania:
•
Ilość ścieków odprowadzonych/oczyszczonych w nowej oczyszczalni (w okresie 1 roku)
28
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
3. WODOCIĄGI
Planowane produkty
długość zmodernizowanej sieci wodociągowej w metrach
Lp. Nazwa planowanego zadania
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Razem
Modernizacja sieci wodociągowej (wymiana rur
1.
azbestowych) Iłówiec, Brodnica, Manieczki,
bd
bd
Bd
bd
Grzybno, Chaławy, Szołdry,
Gmina razem:
Planowane rezultaty:
•
Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez stację wodociągową (szt.)
•
Powierzchnia terenów inwestycyjnych objęta działaniem stacji wodociągowej (ha)
•
Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci wodociągowej (ha)
Planowane oddziaływanie:
•
Liczba wody konsumowanej (w okresie 1 roku) - m³/miesiąc x 12
•
Liczba osób korzystających z sieci wodociągowej - osoby
29
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
4. WODOCIĄGI
Planowane produkty –
Długość wybudowanej sieci wodociągowej w metrach
Lp. Nazwa planowanego zadania
2004
2005
2006
1.
200
1150
1150
2500
776
3492
3492
7 760
976
4642
4642
10260
Budowa wodociągu Żurawiec - Górka
Budowa wodociągu we wsi Iłówiec Wielki Sucharzewo
Gmina razem:
2.
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Razem
Planowane rezultaty:
•
Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez stację wodociągową (szt.)
•
Powierzchnia terenów inwestycyjnych objęta działaniem stacji wodociągowej (ha)
•
Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci wodociągowej (ha)
Planowane oddziaływanie:
•
Liczba wody konsumowanej (w okresie 1 roku) - m³/miesiąc x 12
•
Liczba osób korzystających z sieci wodociągowej - osoby
30
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
5. WYKORZYSTANIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII – BUDOWA I MODERNIZACJA URZĄDZEŃ
Planowane produkty –
Liczba projektów w zakresie OZE
Lp. Nazwa planowanego zadania
Budowa urządzeń do spalania
miejscowości Grabianowo
Gmina razem:
1.
2004
biomasy
2005
w
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Razem
1
1
1
1
Planowane rezultaty:
Liczba utworzonych miejsc pracy w wyniku realizacji projektu,
Energia uzyskiwana z biomasy
Planowane oddziaływanie:
Liczba przedsiębiorstw kooperujących w okresie 2 lat
Liczba utworzonych i utrzymanych miejsc pracy w okresie 2 lat
31
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
7. GOSPODARKA ODPADAMI
Planowane produkty –
Lp. Nazwa planowanego zadania
2004
2005
Liczba zmodernizowanych składowisk odpadów
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Budowa Zakładu Przerobu i Utylizacji Odpadów
w miejscowości Ogieniowo
Gmina razem:
1.
Razem
1
1
1
1
Planowane rezultaty:
•
Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez składowisko odpadów
•
Powierzchnia terenów inwestycyjnych objęta działaniem składowiska śmieci
•
Ilości odpadów poddawanych segregacji
Planowane oddziaływanie:
•
Ilość odpadów odbieranych na składowiskach odpadów
•
Ilość odpadów poddawanych segregacji (w okresie 1 roku)
•
Liczba zlikwidowanych nielegalnych wysypisk śmieci (w okresie 2 lat)
32
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
8. CHODNIKI ZMODERNIZOWANE
Planowane produkty –
Lp. Nazwa planowanego zadania
2004
2005
Długość zmodernizowanych chodników w metrach
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Budowa i modernizacja chodników w
miejscowościach: Brodnica, Iłówiec, Manieczki,
Chaławy, Grabianowo, Szołdry
Gmina razem:
1.
Razem
bd
bd
bd
bd
Planowane rezultaty:
•
ilość mieszkańców korzystających z chodnika (osoby),
Planowane oddziaływanie:
•
poprawa bezpieczeństwa mieszkańców i ruchu drogowego (liczba zdarzeń drogowych).
33
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
6. DROGI – Zadania realizowane przez Gminę
Planowane produkty –
długość wybudowanej/zmodernizowanej drogi gminnej w km
Lp. Nazwa planowanego zadania
1.
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Budowa drogi Górka – Żurawiec
Modernizacja dróg gminnych w Brodnicy i
Chaławach
Budowa dróg gminnych w miejscowości Manieczki
oraz Jaszkowo - Tworzykowo
Budowa drogi w miejscowości Iłówiec Wielki
Budowa dróg na osiedlu w Żabnie, Brodnicy,
Szołdrach
Modernizacja drogi w miejscowości Sulejewo (od
drogi 603 do Sulejewa)
Modernizacja dróg osiedlowych należących do
gminy w Brodnicy i Manieczkach
Modernizacja drogi w miejscowości Ogieniowo
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Gmina razem:
2010
2011
2012
2013
bd
bd
bd
bd
bd
bd
bd
bd
bd
Bd
bd
Razem
bd
bd
bd
bd
bd
bd
bd
bd
Planowane rezultaty:
•
Nośność zmodernizowanych dróg kN/oś
•
Średni czas przejazdu pomiędzy dwoma punktami, które połączyła droga ( w minutach)
•
Powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne w wyniku realizacji projektu (ha)
Planowanie oddziaływania:
34
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
•
Liczba pojazdów korzystających z drogi (w okresie 1 roku) w (szt.)
•
Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w obszarze oddziaływania (szt.),
•
Liczba pracujących w obszarze oddziaływania (osoby)
35
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
7. INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA
Planowane produkty –
Długość wybudowanej ścieżki rowerowej w metrach
Lp. Nazwa planowanego zadania
1.
2004
Budowa ścieżki rowerowej Żabno – Żabinko
Gmina razem:
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Razem
bd
bd
bd
bd
Planowane rezultaty:
•
Liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury i turystyki (szt.),
•
Liczba nowych miejsc pracy powstała w wyniku realizacji projektów turystycznych i kulturalnych (szt.),
•
Liczba osób korzystających z nowej lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej (osoby).
Planowane oddziaływanie:
•
Liczba nowych miejsc pracy (w okresie 2 lat) (szt.),
•
Liczba nowych przedsiębiorstw (w okresie 2 lat) (szt.),
•
Liczba turystów na obszarze zdefiniowanym przez beneficjenta (po roku) (osoby).
36
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
8.
INFRASTRUKTURA KULTURALNA
Planowane produkty –
Lp. Nazwa planowanego zadania
2004
Liczba obiektów zmodernizowanych na cele kulturalne i turystyczne
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Razem
Budowa Ekologicznego Parku Rozrywki i Kultury
w Chaławach
Budowa
systemu
informacji
kulturalnej
i turystycznej
Gmina razem:
1.
2.
1
1
1
1
1
1
2
Planowane rezultaty:
•
Liczba uczestników imprez/wydarzeń kulturalnych w obiektach zabytkowych i infrastruktury kulturalnej (osoby),
•
Liczba zorganizowanych imprez/wydarzeń kulturalnych w obiektach infrastruktury kulturalnej (szt.),
•
Liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury i turystyki (szt.),
Planowane oddziaływanie:
•
Liczba uczestników imprez i wydarzeń kulturalnych (po 2 latach) (osoby),
•
Liczba korzystających z nowych ofert programowych w zakresie kultury i turystyki (osoby),
•
Liczba imprez i wydarzeń kulturalnych (po 2 latach) (szt.),
•
Liczba stałych miejsc pracy w obszarze kultury i turystyki (po 2 latach) (szt.),
•
Liczba nowych przedsiębiorstw w obszarze kultury, turystyki, sportu i rekreacji (szt.)
37
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
9. KOMPLEKSOWE UZBROJENIE TERENU POD INWESTYCJE
Planowane produkty –
Lp. Nazwa planowanego zadania
1.
Długość sieci gazowej w metrach / długość sieci elektrycznej w metrach
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Razem
Budowa sieci gazowej na terenie gminy
Elektryfikacja osiedla domków jednorodzinnych
w Szołdrach
Gmina razem:
2.
bd
bd
bd
bd
bd
bd
Planowane rezultaty:
Długość sieci gazowej w metrach,
Długość sieci elektrycznej w metrach
Planowane oddziaływanie:
Ilość gospodarstw podłączonych do sieci gazowej – szt.
Ilość gospodarstw podłączonych do sieci elektrycznej – szt.
38
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
10. PRZECIWDZIAłANIE POWODZIOM
Planowane produkty –
Lp. Nazwa planowanego zadania
1.
2004
2005
Liczba wybudowanych zbiorników małej retencji
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Budowa zbiornika retencyjnego w Brodnicy
Gmina razem:
Razem
1
1
1
1
Planowane rezultaty:
•
Powierzchnia terenu zabezpieczona przed powodzią (ha),
•
Liczba miejscowości zabezpieczonych przed powodzią (szt.),
Planowane oddziaływanie:
•
Liczba nowych miejsc pracy (w okresie 2 lat) (szt.),
•
Liczba nowych przedsiębiorstw na terenach inwestycyjnych ( w okresie 2 lat) (szt.).
39
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2004–2006 I NA LATA 2007-2013 W UKŁADZIE ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
-
budżet gminy,
-
budżet państwa,
-
środki prywatne,
-
środki Unii Europejskiej,
-
inne.
Nazwa zadania
Źródła finansowania
Źródła finansowania inwestycji i planowane wartości
Źródła finansowania w
poszczególnych latach
realizacji inwestycji
1
2
3
4
Budowa
kanalizacji
deszczowej
w
Brodnicy
Agencja Nieruchomości
50 000
Rolnych i gmina
Budowa kanalizacji
sanitarnej w
miejscowości Szołdry
-Grzybno– Iłówiec Jaszkowo
Fundusze Strukturalne i
4 044 734
środki własne
Budowa
wodociągu
we wsi Iłówiec Wielki
- Sucharzewo
Fundusze Strukturalne i
1 337 044
środki własne
Budowa
Ekologicznego Parku Fundusze Strukturalne
Rozrywki i Kultury w
(SPO Działanie:
Chaławach
Odnowa wsi) i środki
30 000
własne
Budżet
gminy
Budżet
państwa
Środki
prywatne
Środki Unii
Europejskiej
(Fundusze
Strukturalne)
5 000
Urząd
Marszałkowski
NFOŚiGW
WFOŚiGW
Agencja
Nieruchomości
Rolnych
Inne JST
45 000
1 011 184
758 388
227 5163
334 261
250 696
752 087
6 000
SAPARD
24 000
40
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
5
6
7
8
9
Budowa
wodociągu
Żurawiec - Górka
Fundusze Strukturalne i
200 000
środki własne
Budowa
Zakładu
Przerobu i Utylizacji
inwestycja prywatna
Odpadów
w
miejscowości
Ogieniewo
Budowa urządzeń do
spalania biomasy w
inwestycja prywatna
miejscowości
Grabianowo
50 000
37 500
112 500
Likwidacja
oczyszczalni ścieków
w
Brodnicy
i
W zależności od
rekultywacja terenu
realizowanego projektu
Budowa
i
modernizacja
chodników
w
miejscowościach:
Brodnica,
Iłówiec,
Manieczki, Chaławy,
W zależności od
Grabianowo, Szołdry
realizowanego projektu
Budowa drogi Górka
– Żurawiec
W zależności od
realizowanego projektu
10
Budowa sieci gazowej
na terenie gminy
W zależności od
realizowanego projektu
11
Modernizacja
dróg
gminnych w Brodnicy
i Chaławach
12
Budowa
sieci
kanalizacji deszczowej
w Manieczkach
13
W zależności od
realizowanego projektu
W zależności od
realizowanego projektu
41
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
14
15
16
17
18
19
20
21
22
Elektryfikacja osiedla
domków
jednorodzinnych
w
W zależności od
Szołdrach
realizowanego projektu
Budowa
systemu
informacji kulturalnej i
turystycznej
W zależności od
realizowanego projektu
Budowa
kanalizacji
Żabno – Brodniczka Esterpole
W zależności od
realizowanego projektu
Budowa
dróg
gminnych
w
miejscowości
Manieczki
oraz
Jaszkowo
W zależności od
Tworzykowo
realizowanego projektu
Budowa
drogi
w
miejscowości Iłówiec
Wielki
W zależności od
realizowanego projektu
Budowa
ścieżki
rowerowej Żabno Żabinko
W zależności od
realizowanego projektu
Budowa
dróg
na
osiedlu w Żabnie,
Brodnicy, Szołdrach
W zależności od
realizowanego projektu
Modernizacja drogi w
miejscowości Sulejewo
(od drogi 603 do
W zależności od
Sulejewa)
realizowanego projektu
Modernizacja
sieci
wodociągowej
(wymiana
rur
azbestowych) Iłówiec,
Brodnica, Manieczki,
W zależności od
Grzybno,
Chaławy, realizowanego projektu
42
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Szołdry,
23
24
25
Modernizacja
dróg
osiedlowych
należacych do gminy
w
Brodnicy
i
W zależności od
Manieczkach
realizowanego projektu
Budowa
zbiornika
retencyjnego
w
Brodnicy
W zależności od
realizowanego projektu
Modernizacja drogi w
miejscowości
Ogieniewo
W zależności od
realizowanego projektu
Razem 5 661 778
1 406 445
Budżet
gminy
1 046 583
Budżet
państwa
0
Środki
prywatne
3 163 750
0
0
Środki Unii
Europejskiej
Urząd
SAPARD
(Fundusze
Marszałkowski
Strukturalne)
0
NFOŚiGW
WFOŚiGW
45 000
Agencja
Nieruchomości
Rolnych
0
Inne JST
Powyższe zestawienie wskazuje źródła finansowania inwestycji zapisanych w Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica, informując, iż kwotę
wydatków w wysokości 3 163 750 zaplanowano na lata 2004 – 2013 z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej, 1 406 445 z budżetu Gminy
Brodnica i 1 046 583 z budżetu państwa (uczestniczącego finansowo w wydatkowaniu środków z Funduszy Strukturalnych, w proporcji 75% - UE,
25% - Polska).
43
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
VIII. SYSTEM WDRAŻANIA I MONITORINGU
1. Koordynator realizacji zadań Planu Rozwoju Lokalnego
Urząd Gminy w Brodnicy w sprawie wdrażania Planu - w zakresie zadań własnych w nim
ujętych - zajął stanowisko podmiotu realizującego wykonanie Planu Rozwoju Lokalnego.
Natomiast w przypadku dróg powiatowych znajdujących się na terenie gminy pozostanie
jedynie podmiotem koordynującym i nadzorującym ogólne wykonanie planu. Nie jest bowiem w
stanie nadzorować wdrażania poszczególnych projektów z osobna ani odpowiadać za ich
finansowanie.
2. Monitoring Planu Rozwoju Lokalnego
W realizacji Planu Rozwoju Lokalnego ważna jest kontrola przebiegu realizacji
poszczególnych zadań zgodnie z przyjętym harmonogramem. Istotna jest także ocena uzyskanych
efektów społecznych i gospodarczych, a także zmian w środowisku przyrodniczym. Zadanie to,
mające charakter permanentny, nazywa się monitoringiem Planu Rozwoju Lokalnego.
Realizacja Planu Rozwoju Lokalnego przynieść powinna pozytywne zmiany (efekty) zakładane
na etapie opracowania. Może jednak się zdarzyć, i tego nie należy wykluczać, że pojawią się
podczas realizacji niezamierzone i nieoczekiwane zmiany niekorzystne, których nie dało się
przewidzieć lub, które wystąpiły w wyniku określonego ukształtowania się warunków realizacji
Planu, zwłaszcza warunków zewnętrznych.
Do takich zaliczyć można opóźnienia z rozliczeniami przyznanych grantów, czy też
opóźnienia z wdrażaniem funduszy strukturalnych.
Monitoring Planu Rozwoju Lokalnego będzie miał, zatem dwie funkcje: sprawdzającą
i korygującą.
Funkcja sprawdzająca polegać będzie na systematycznym, najlepiej corocznie, zestawieniu
wykonanych przedsięwzięć w relacji do zapisanych w planie. Wskazać tutaj należy zadania
wykonane i niewykonane, a także podać przyczyny opóźnień i innych odchyleń od zapisów, w
przypadku zadań rzeczowych jak i organizacyjno – finansowych.
Funkcja korygująca to wprowadzenie do zapisów Planu Rozwoju Lokalnego zmian
wynikających z przesunięć realizacji poszczególnych zadań wynikających z istotnych okoliczności,
których nie dało się przewidzieć w fazie tworzenia opracowania lub, co do których przyjęto
niewłaściwe założenia.
44
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
Tak prowadzony monitoring Planu Rozwoju Lokalnego umożliwi:
o bieżącą ocenę realizacji zadań, a także zakładanych rezultatów i oddziaływania
założonego w opracowaniu,
o prognozowanie ewentualnych zmian w warunkach realizacji dokumentu,
o dokonanie bieżących korekt i poprawek,
o podjęcie działań zabezpieczających i naprawczych,
o informowanie społeczności lokalnej o uzyskanych wynikach.
Podstawowe wskaźniki dla monitoringu znajdują się w rozdziale VI niniejszego opracowania,
gdzie opisano oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego.
3. Ocena Planu Rozwoju Lokalnego
Ocena ex-ante została przygotowana przez konsultantów Instytutu Rozwoju Inicjatyw
Europejskich5, którzy na zlecenie władz gminy, wspólnie z powołanym zespołem zadaniowym
wypracowali podczas zajęć warsztatowych listę zadań stanowiących podstawę do niniejszego
opracowania. Wyłoniona lista zadań, po konsultacjach została uporządkowana i zhierarchizowana
zgodnie z sugestiami członków zespołu. Ważnym kryterium była zarówno możliwość
dofinansowania poszczególnych zadań z funduszy strukturalnych, jak i zdolność kredytowa
gminy celem zaciągania zobowiązań w poszczególnych latach realizacji Planu Rozwoju
Lokalnego. Możliwości finansowe realizacji zadań objętych opracowaniem zostały sprawdzone
poprzez szczegółową analizę finansową z wykonania budżetu za lata 2000-2003 i prognozy
budżetu na rok 2004. W dokumencie, który jest załącznikiem do Planu Rozwoju Lokalnego ujęto
szczegółowo wpływy do budżetu Gminy, jak też jej rozchody, co pozwoliło wypracować pogląd
na sposób realizacji budżetu w latach następnych.
Ocena Planu w trakcie jego realizacji powinna być dokonywana równolegle z monitoringiem.
Zapisy z monitoringu i oceny powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w formie notatki, jako
dokumentacja do Planu Rozwoju Lokalnego.
Przykładową kartę monitoringową projektu zamieszczono w dalszej części.
5
Instytut Rozwoju Inicjatyw Europejskich Spółka z o.o. w Poznaniu, ul. Nowowiejskiego 20/8; www.irie.pl
45
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
4. Karta ewaluacyjna projektu
Zadanie
Koordynator
Termin realizacji zadania
Karta realizacji projektu
Lp.
Planowane działania
Opis i planowany
termin
Podjęte
działania
Efekty
Przyczyny
odchyleń
Opis i termin
Opis w
Ocena
podjętych
aspekcie PRL koordynatora
działań
Propozycje
działań
Propozycje
koordynatora
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
46
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Brodnica na lata 2004-2006 i 2007-2013
IX. Public Relations PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Za informowanie społeczności lokalnej o Planie Rozwoju Lokalnego jest odpowiedzialny
osobiście Wójt Gminy Brodnica.
Ogólne informacje o Planie Rozwoju Lokalnego będą dostępne na stronach internetowych
Gminy, w postaci wyciągu z opracowania, który poruszać będzie najistotniejsze jego elementy.
Opracowanie dokumentu miało charakter uspołeczniony, w którym uczestniczyli wybrani
przedstawiciele z pośród mieszkańców gminy.
Społeczność lokalna będzie informowana o roli jaką odgrywa Plan Rozwoju Lokalnego przy
ubieganiu się o środki unijne na dofinansowanie projektów realizowanych na terenie Gminy.
47