docUzupełnienie braku zębowego w odcinku przednim szczęki za
download 
Reklamacja Transkrypt
Uzupełnienie braku zębowego w odcinku przednim szczęki za
stomatologia praktyczna Praktyka Uzupełnienie braku zębowego w odcinku przednim szczęki za pomocą mostu adhezyjnego wykonanego metodą mieszaną Opis przypadku Damian Janica i Alina Janica Restoration of missing teeth in anterior maxillary segment with the help of an adhesive bridge using a mixed method. Case description Praca recenzowana Praktyka Prywatna „Mi‑Dent” w Mi‑ kołowie e‑mail: [email protected] Streszczenie Artykuł jest opisem przypadku uzupełnienia rozległego braku zębowego w odcinku przednim szczęki z wykorzystaniem mostu kompozytowego FRC, wykonanego metodą mieszaną. Summary The article is a description of a case of replacing extensive missing teeth in the anterior segment of the maxilla by using an FRC composite bridge made by using a mixed method. Hasła indeksowe: kompozytowy most adhezyjny, rozległe braki zębowe Key words: composite adhesive bridge, extensive tooth loss 90 Magazyn Stomatologiczny nr 10/2011 Rosnąca popularność kompozytowych uzupełnień zębowych zbrojonych włóknami (FRC – Fiber Reinforced Composite) stwarza nowe możliwości zarówno lekarzom, jak i pacjentom, skracając przede wszystkim czas oczekiwania – praca, której wykonanie wymagało dawniej tygodni, jest wykonywana obecnie w ciągu jednego dnia, co dla pacjenta ma często bardzo istotne znaczenie. Dzięki uzupełnieniom adhezyjnym została również zniesiona bariera natury psychologicznej. Pacjent, który wcześniej z powodu strachu przed preparacją zębów wolał mieć braki, dzisiaj decyduje się na ich uzupełnienie, ponieważ wie, że nie wiąże się to z oszlifowaniem koron zębowych. n Opis przypadku Pacjentka, lat 23, zgłosiła się w celu uzupełnienia rozległego braku zębowego oraz poprawy estetyki w odcinku przednim szczęki. Badaniem wewnątrzustnym stwierdzono brak zębów 11 oraz 45. Na górnym łuku zębowym był założony aparat ortodontyczny stały (ryc. 1, 2, 3). W wywiadzie pacjentka podała, że leczenie ortodontyczne rozpoczęła siedem lat wcześniej, a jego głównym celem było sprowadzenie do łuku zatrzymanego zęba 11. Terapia nie przynosiła jednak należytego efektu, dlatego prowadzący ją lekarze po- stanowili usunąć zatrzymany ząb. W wyniku ekstrakcji doszło, niestety, do znacznego ubytku kości w okolicy zęba 11, co wiązało się z dodatkowym pogorszeniem estetyki. W tej sytuacji około 2008 roku lekarze zaproponowali zabieg mający na celu przywrócenie brakującej tkanki kostnej, a później wykonanie dowolnego, wybranego przez pacjentkę uzupełnienia protetycznego. Pacjentka nie zgodziła się na zabieg chirurgiczny oraz na proponowane uzupełnienie i zaprzestała leczenia – aż do chwili obecnej. Nie zgłaszając się na ortodontyczne wizyty kontrolne, przez cały czas (siedem lat) miała założony stały aparat ortodontyczny. Ryc. 1. Stan początkowy, pacjentka przed zdjęciem aparatu ortodontycznego. Ryc. 2. Stan po zdjęciu aparatu. Widok od strony war‑ gowej. Po zapoznaniu się z przypadkiem pacjentce przedstawiono plan leczenia obejmujący w pierwszym etapie konsultację ortodontyczną i regenerację kości w okolicy zęba 11, a następnie wykonanie tradycyjnego mostu stalowego licowanego porcelaną bądź porcelanowego na podbudowie z cyrkonu. Implantacja nie była w tym przypadku dobrym rozwiązaniem, ponieważ dostawienie zęba 11 na wszczepie spowodowałoby powstanie diastemy między zębami siecznymi z powodu dużej odległości między zębami 12 a 21 (ok. 12 mm). Pacjentka nie zgodziła się jednak na zaproponowany plan leczenia. Kierowała się względami finansowymi, strachem przed zabiegiem oraz obawą o swoje zdrowe zęby, które należało opracować przed założeniem mostu. Zniechęciło ją również to, że takie leczenie musiałoby potrwać kilka miesięcy. Oczekiwała rozwiązania stałego, estetycznego, natychmiastowego, taniego i nieuszkadzającego zębów sąsiednich. Zapytała więc o możliwość wykonania kompozytowego mostu adhezyjnego. Oceniono, że wykonanie takiego uzupełnienia nie jest w tym przypadku niemożliwe, zwłaszcza że pacjentak nie miała uśmiechu dziąsłowego (ryc. 4). Zaznaczono jednak, że z powodu dużego ubytku kości w tej okolicy efekt estetyczny może pozostawiać wiele do życzenia i że takie rozwiązanie powinno być traktowane jako tymczasowe. Mimo zastrzeżeń przedstawionych przez lekarza, pacjentka zdecydowała się na nie. Po konsultacji ortodontycznej przystąpiono do zaplanowanego leczenia, które odbyło się w pięciu następujących etapach: • Etap przygotowawczy • Pierwszy etap wewnątrzustny • Etap zewnątrzustny • Drugi etap wewnątrzustny • Konsultacja ortodontyczna n Etapy postępowania klinicznego Etap przygotowawczy W pierwszej kolejności wykonano kontrolne zdjęcie rentgenowskie okolicy zębów 12‑21 (techniką radiowizjografii, Kodak 6100), w celu sprawdzenia stanu tkanki kostnej wokół zębów filarowych (ryc. 5, 6, 7). Z powodu znacznego zaniku kości w okolicy zęba 11 i dużej przestrzeni, którą należało wypełnić mostem, zdecydowano się na włączenie Ryc. 3. Stan po zdjęciu aparatu. Widok od stro‑ ny podniebiennej. Ryc. 4. Wyraźny brak uśmiechu dziąsłowego. do wykonywanej konstrukcji zębów 13 i 22. Następnie lekarz ortodonta usunął aparat ortodontyczny i wykonał retainer utrzymujący zęby w danej pozycji. Pierwszy etap wewnątrzustny W kolejnym etapie zęby 13, 12, 21 i 22 zostały opracowane za pomocą wierteł diamentowych od strony podniebiennej w ten sposób, aby można było tam umocować przęsło mostu. Uzyskane miejsca podparcia biegły przez całą szerokość zębów filarowych i miały prostokątny zarys o szerokości 3,5 mm i głębokości około 2 mm. Ich boczne ścianki tworzyły z dnem kąt rozwarty. Jednocześnie usunięto tkanki próchnicowe znajdujące się na powierzchni meMagazyn Stomatologiczny nr 10/2011 91 stomatologia praktyczna Praktyka Etap zewnątrzustny Ryc. 5. Zdjęcie radiowizjogra‑ ficzne zębów 21, 22, 23. Ryc. 6. Zdjęcie radiowizjogra‑ ficzne zębów 21, 22. .Ryc. 8. Etap zewnątrzustny – praca na modelu gipsowym, widok od strony wargowej. Ryc. 7. Zdjęcie radiowizjogra‑ ficzne zębów zębów 12, 13. Ryc. 9. Etap zewnątrzustny – praca na modelu gipso‑ wym, widok od strony żującej. Na podstawie pobranych wycisków uzyskano modele wykonane z twardego gipsu protetycznego. Miejsca podparć na zębach 13, 12, 21 i 22 zabezpieczono lakierem izolującym Durolan (DFS) i przystąpiono do modelowania przęsła mostu. Uzupełnienie miało być wykonane w sposób mieszany, dlatego skupiono się na części podniebiennej i dodziąsłowej przęsła. W pierwszej kolejności na materiale kompozytowym między zębami filarowymi ułożono pasek włókna szklanego (EverStick C&B, Poldent) w ten sposób, aby swoją szerokością był zorientowany prostopadle do wyrostka zębodołowego (ryc. 8, 9, 10, 11). Następnie włókno zostało z każdej strony dokładnie pokryte światłoutwardzalnym materiałem złożonym Boston (Arkona). Przy modelowaniu części dodziąsłowej zwracano uwagę na odciążenie brodawek dziąsłowych, szczególnie okolicy między zębami 13‑12 i 21‑22 oraz na uzyskanie takiego kształtu przęsła, aby ułatwić pacjentce dostęp do tej okolicy podczas zabiegów higienicznych. Na koniec tego etapu praca została dokładnie oczyszczona z lakieru izolującego i wypolerowana od strony dodziąsłowej. Drugi etap wewnątrzustny Ryc. 10. Etap zewnątrzustny – praca na mode‑ lu gipsowym, widok od strony wargowej. Ryc. 11. Etap zewnątrzustny – praca na modelu gip‑ sowym, widok od strony podniebiennej, zblokowane zęby 13, 12 oraz 21, 22. zjalnej zęba 12 i oczyszczono zęby z osadu, po czym pobrano wycisk dwuczasowy, dwufazowy (Zetaplus i Oranwash, Zhermack) w szczęce oraz anatomiczny w żuchwie (Kro- 92 Magazyn Stomatologiczny nr 10/2011 mopan, Lascod). Następnie dobrano odpowiedni kolor (A2, A3) i po zabezpieczeniu opracowanych zębów fleczerem zapisano pacjentkę na następną wizytę. Po usunięciu fleczeru z zębów filarowych miejsca podparć zostały wytrawione 36% kwasem ortofosforowym (Arkona), a po przepłukaniu i osuszeniu pokryte materiałem łaczącym Opti Bond Solo (Kerr). Po przygotowaniu w podobny sposób przęsła mostu osadzono je na zębach filarowych za pomocą światłoutwardzalnego materia- łu kompozytowego Filtek Ultimate (3M). Następnie na powierzchniach wargowych zębów 12, 21 wycięto kanały o szerokości około 2,5 mm i głębokości 1,5 mm. Zarówno zewnętrzne powierzchnie zębów filarowych, jak i przęsła mostu zostały delikatnie zmatowione wiertłem diamentowym, wytrawione i pokryte bondem. Na tak przygotowaną powierzchnię nałożono materiał złożony Filtek Ultimate (3M), w którym osadzono pasek włókna szklanego EverStick C&B (Poldent), tak aby jego oba końce były umieszczone w wyciętych wcześniej kanałach znajdujących się na zewnętrznych powierzchniach zębów filarowych. Całość poddano polimeryzacji. Na koniec wargową powierzchnię włókna szklanego pokryto bardzo cienką warstwą materiału złożonego i znowu spolimeryzowano. W ten sposób ukończono część konstrukcyjną tego etapu i można było przystąpić do modelowania koron zębowych mostu. Zgodnie z przedstawionym wcześniej planem, który pacjentka zaakceptowała, w miejscu brakującego zęba 11 postanowiono utworzyć dwa zęby (jeden dodatkowy), w celu wypełnienia znacznej odległości między zębami 12 i 21 (jak wspomniano wcześniej – około 12 mm). Zdecydowano się także na olicowanie zębów filarowych i delikatne wydłużenie korony zęba Ryc. 12. Symulacja uśmiechu dziąsłowego. 21. Na koniec przeprowadzono ostateczną korektę estetyczną, wypolerowano całe uzupełnienie i przedstawiono pacjentce do akceptacji (ryc. 12, 13). Konsultacja ortodontyczna W ostatnim etapie pacjentka ponownie udała się do ortodonty na konsultację w sprawie dalszego leczenia. n Podsumowanie Dzięki możliwości wykorzystania włókien FRC w stomatologii adhezyjnej pacjentka otrzymała dokładnie to, po co przyszła do gabinetu – pracę stosunkowo niedrogą, w miarę estetyczną – wynik przerósł jej oczekiwania, umieszczoną na stałe w ustach i co ważne – wszystko odbyło się w ciągu dwóch dni od Ryc. 13. Efekt końcowy przy naturalnym uśmiechu pacjentki. wizyty konsultacyjnej w gabinecie ortodontycznym. Należy jednak jeszcze raz podkreślić, że teoretycznie leczenie powinno odbyć się w taki sposób, jaki proponowano na wstępie pracy. Lekarz wykonujący to uzupełnienie mógł, co prawda, upierać się przy rozwiązaniu książkowym, ale wówczas przez następnych kilka miesięcy lub lat pacjentka funkcjonowałaby prawdopodobnie bez widocznej części uzębienia w odcinku przednim szczęki. W związku z tym zdecydowano się na wyjście najprostsze z możliwych, traktując je jako tymczasowe. Ten sposób postępowania w żadnym wypadku nie przeszkadza, by pacjentka w przyszłości zmieniła zdanie i zdecydowała się na regenerację kości oraz inny rodzaj uzupełnienia protetycznego. n Magazyn Stomatologiczny nr 10/2011 93
