1 Objaśnienia do badania „IMIGRANCI W POLSCE” Uwagi ogólne

Objaśnienia do badania
„IMIGRANCI W POLSCE”
Uwagi ogólne
Badanie statystyczne „Imigranci w Polsce” zostanie przeprowadzone w maju 2008 r.
Badanie to ma charakter dobrowolny.
Badanie będzie prowadzone w obiektach zbiorowego zakwaterowania, w których
przebywają lub mogą przebywać imigranci, przede wszystkim cudzoziemcy. Badanie z
założenia jest badaniem celowym, co oznacza, że wcześniej (w okresie poprzedzającym
badanie) zostało dokonane rozpoznanie obiektów zbiorowego zakwaterowania i do badania
zostały wybrane tylko te obiekty, w których przebywają lub mogą przebywać imigranci przez okres powyżej 3 miesięcy.
Badanie „Imigranci w Polsce” jest badaniem komplementarnym w stosunku do
badania pt. „Sytuacja na rynku pracy migrantów i ich potomków” (ZD-H) przeprowadzanego II kwartale 2008 r. w gospodarstwach domowych, w wylosowanych
mieszkaniach, jako modułu do Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL).
Cel badania „Imigranci w Polsce”
Celem wspomnianego badania jest zebranie informacji o liczbie i cechach
demograficzno-społecznych imigrantów przebywających w obiektach zbiorowego
zakwaterowania, które nie są objęte badaniem BAEL oraz – poprzez połączenie wyników obu
badań – poznanie rozmiarów zasobów imigracyjnych w Polsce.
Zakres podmiotowy badania
Badaniem są objęte osoby - imigranci, w zdecydowanej większości cudzoziemcy,
którzy przebywają faktycznie lub zamierzają pozostać w Polsce powyżej 3 miesięcy, a w
okresie badania (w maju 2008 roku) przebywają lub mogą przebywać na terenie obiektów
zbiorowego zakwaterowania następujących typów:
1) domy studenckie,
2) internaty i bursy,
3) hotele pracownicze,
4) domy pomocy społecznej,
5) hotele (motele), w których mogą przebywać cudzoziemcy powyżej 3 miesięcy,
6) inne obiekty, w tym turystyczne, w których mogą przebywać cudzoziemcy, np.
noclegownie dla bezdomnych, domki campingowe itp.
Ponadto badaniem są objęte inne miejsca, niemające charakteru obiektów zbiorowego
zamieszkania, nie będące jednocześnie mieszkaniami, w których faktycznie – co wynika z
rozpoznania terenu - przebywają cudzoziemcy (np. domki letniskowe, garaże, budynki
gospodarcze itp.).
Z założenia wyklucza się przeprowadzanie badania w następujących typach
obiektów:
- szpitalach (wszelkiego typu) oraz w zakładach opiekuńczo-leczniczych dla osób chorych lub
niepełnosprawnych
- domach dziecka oraz pozostałych placówkach opiekuńczo-wychowawczych
1
- domach zakonnych i klasztorach
- ośrodkach, w których przebywają uchodźcy.
Narzędzia badania i zakres tematyczny
W badaniu „Imigranci w Polsce” stosuje się dwie wersje ankiety:
1. AI-2 –pełną wersję indywidualnej ankiety, przeznaczoną dla każdej osoby objętej
badaniem;
2. AI-3 – wersję skróconą ankiety, która może być wykorzystywana do zebrania
informacji o każdej osobie – bezpośrednio od administratora obiektu, w przypadku
braku możliwości kontaktu z osobami objętymi badaniem;
3. AI-1 – zbiorczy formularz przeznaczony do zapisania ogólnej informacji o liczbie
imigrantów przebywających w konkretnym obiekcie, wypełniany w każdym
przypadku.
Wersja pełna ankiety zakłada pozyskanie następujących danych:
− ogólnych takich jak: płeć, stan cywilny, wykształcenie, kraj stałego zamieszkania,
kraj urodzenia i obywatelstwa imigranta oraz kraj urodzenia jego rodziców; a w
przypadku posiadania obywatelstwa polskiego – sposób jego nabycia
oraz
− dotyczących pobytu imigranta w Polsce (okresu pobytu w Polsce, przyczyny
przyjazdu do Polski, statusu na rynku pracy, zawodu i miejsca pracy (wybrane
sekcje PKD) osób pracujących oraz oceny znajomości języka polskiego).
Wersja skrócona ankiety (AI-3) pozwala – w miarę dostępu do danych posiadanych
przez administratorów obiektów – zgromadzić tylko część informacji ogólnych (płeć, wiek,
stan cywilny, wykształcenie, kraj obywatelstwa, kraj stałego zamieszkania, zamierzony okres
zamieszkiwania w obiekcie) oraz poznać przyczynę przyjazdu do Polski. W przypadku
wyjątkowych trudności z zebraniem tych informacji należy starać się ustalić przynajmniej:
liczbę, płeć, wiek, obywatelstwo i kraj poprzedniego zamieszkania imigrantów
przebywających w obiektach.
W badaniu należy dążyć do tego, aby zebrać informacje przewidziane na ankiecie
indywidualnej AI-2 (wersja pełna).
Sposoby pozyskiwania danych
W zależności od sytuacji przewiduje się różne sposoby pozyskania danych:
–
wywiad bezpośredni z udziałem ankietera z US;
– zebranie danych przez administratora obiektu – na zlecenie urzędu statystycznego:
ƒ
administrator może przekazać ankietę osobom objętym badaniem (imigrantom
zamieszkałym w obiekcie) i poprosić o jej wypełnienie i oddanie w zaklejonych
kopertach;
ƒ
administrator może sam zebrać informacje – korzystając z pełnej ankiety lub
wersji skróconej,
ƒ
w szczególnych sytuacjach administrator może przekazać dostępne dane z ksiąg
meldunkowych.
Ankiety są opracowane w kilku wersjach językowych, tj. : jęz. ukraiński, białoruski,
rosyjski, angielski oraz innych w miarę potrzeby – m.in. z uwagi na dopuszczalną formę
2
pozyskiwania danych od respondentów - w trybie samospisu. Ankieta jest dostępna w wersji
papierowej i elektronicznej.
Informacje szczegółowe
Ankieta AI-1 jest zestawieniem zbiorczym, służącym dla celów kontrolnych.
1. W wierszu 1 należy wpisać nazwę obiektu zbiorowego zakwaterowania oraz wpisać –
korzystając z materiałów przekazanych przez GUS przed badaniem – symbol obiektu i nr
obiektu w województwie.
2. W wierszu 2 należy wpisać adres obiektu i symbol terytorialny gminy.
3. W wierszu 3 należy wpisać liczbę imigrantów mieszkających w obiekcie –uzyskaną od
administratora (kierownika) obiektu.
4. W wierszu 4 należy wpisać liczbę wypełnionych ankiet indywidualnych AI-2, a w
wierszu 5 – liczbę osób spisanych na skróconej wersji ankiety (AI-3) – jeżeli wypełnienie
ankiet AI-2 dla wszystkich osób nie było możliwe.
5. Suma liczb wpisanych w wierszach 4 i 5 powinna być równa liczbie wpisanej w wierszu 3
„Ogółem”. Wiersze te powinny być wypełnione po zakończeniu badania w danym
obiekcie.
Ankieta AI-2 jest kwestionariuszem indywidualnym, który powinien być wypełniony dla
każdego imigranta przebywającego w obiekcie: przez ankietera w trakcie wywiadu z
respondentem lub przez samego respondenta (w trybiesamopisu).
W dziale 1 należy zapisać odpowiedzi na wszystkie pytania kierując się uwagami podanymi
przy pytaniach.
W pytaniu 10 odpowiedź „1” należy zaznaczyć, jeżeli osoba uzyskała obywatelstwo polskie
w inny sposób niż poprzez urodzenie. Należy ją zaznaczyć nie tylko w przypadku nadania
przez Prezydenta RP, ale również m.in. w przypadku uzyskania obywatelstwa polskiego w
drodze repatriacji, uznania za obywatela polskiego lub nabycia obywatelstwa polskiego
utraconego w dzieciństwie.
Pytania w dziale 2 należy zadawać kierując się wskazaną ścieżką (zależną od odpowiedzi na
wcześniejsze pytania).
Należy również uważnie wpisać informacje pozwalające na połączenie ankiety AI-2 z AI-1
(identyfikator w wierszu 1).
Ankieta AI-3 powinna zostać wykorzystana tylko w takim przypadku, kiedy niemożliwe
będą indywidualne wywiady z imigrantami lub wywiady takie zostaną przeprowadzone tylko
z niektórymi osobami. W przypadku, kiedy dla wszystkich osób zostaną wypełnione ankiety
AI-2, ankieta AI-3 nie będzie wypełniana, a na ankiecie AI-1 w wierszu 5 należy wpisać „0”.
W przypadku wykorzystywania ankiety AI-3 do spisania części (lub w wyjątkowych
przypadkach wszystkich osób) należy bezwzględnie pamiętać o wypełnieniu identyfikatora
ankiety
3