Wyniki: pytania i odpowiedzi

WYNIKI: pytania i odpowiedzi dotyczące badania SHARP
Co pokazały wyniki badania SHARP?
Główne ustalenia badania SHARP to:
 U chorych, którzy przyjmowali ezetymib w połączeniu z simwastatyną odnotowano o jedną szóstą mniej
zawałów mięśnia sercowego, udarów mózgu i liczby zabiegów rewaskularyzacji naczyo tętniczych
(„poważnych zdarzeo naczyniowych”), przy czym podobne zmniejszenie liczby zdarzeo zaobserwowano
u wszystkich typów badanych.

Około jednej trzeciej chorych przerwało przypisaną terapię w trakcie długotrwałych badao. Przyczyny
nie były jednak przeważnie związane ze skutkami ubocznymi, a proporcje liczby osób przerywających
terapię były takie same w grupie przyjmujących leki, jak i grupie zażywającej placebo. Nieprzerwane
przyjmowanie ezetymibu w połączeniu z simwastatyną może dad jednak jeszcze lepsze wyniki niż
zaobserwowane podczas badania SHARP, zmniejszając potencjalnie ryzyko o około jedną czwartą.

Na każde 1000 chorych z chorobą nerek, którzy przez 5 lat otrzymywaliby leki obniżające stężenie
cholesterolu, około 30-40 mogłoby uniknąd poważnych zdarzeo naczyniowych, a korzyści byłyby jeszcze
większe u tych chorych, którzy oprócz choroby nerek chorują na choroby układu krążenia.

Dodanie do dziennej dawki 20 mg simwastatyny dziennej dawki 10 mg ezetymibu powodowało znaczne
obniżenie poziomu cholesterolu LDL („złego cholesterolu”) w bezpieczny sposób. Taka łączona terapia
może byd szczególnie korzystna dla chorych z chorobami nerek, ponieważ unika się skutków ubocznych,
które mogą wystąpid przy stosowaniu wysokich dawek statyn.

Badania nie potwierdziły wcześniejszych obaw związanych z potencjalnym negatywnym
kancerogennym oddziaływaniem ezetymibu, nie wykazano także zwiększonej częstości skutków
ubocznych ze strony wątroby lub mięśni.
Dlaczego wyniki badania SHARP są ważne?
U chorych z przewlekłą chorobą nerek występuje bardzo wysokie ryzyko rozwoju chorób układu krążenia
lub wystąpienia udaru mózgu. Do obecnej chwili brak było dowodów na zapobieganie tym powikłaniom.
Wyniki badania SHARP po raz pierwszy dostarczyły wiarygodnych dowodów, że wysokie ryzyko wystąpienia
chorób naczyniowo-sercowych można zmniejszyd, obniżając stężenie cholesterolu w surowicy krwi.
Jak ważne są wyniki badania SHARP?
Na przewlekłą chorobę nerek zapada na świecie mniej więcej jedna osoba na dziesięd. W rezultacie jest
prawdopodobne, że wyniki badania SHARP przyczynią się do powszechnego wykorzystania leczenia
obniżającego stężenie cholesterolu w tej dużej grupie chorych wysokiego ryzyka, wcześniej nie objętych
taką profilaktyką. Może to zapobiec wystąpienie zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu i liczby zabiegów
rewaskularyzacji naczyo tętniczych u co najmniej 250 000 chorych z przewlekłą chorobą nerek.
Czy wyniki badania SHARP są spójne z poprzednimi badaniami?
Tak. Duża liczba przeprowadzonych wcześniej randomizowanych badao wykazała, że obniżenie stężenia
cholesterolu lipoprotein o niskiej gęstości (LDL lub „złego”) u chorych z prawidłową czynnością wydalniczą
nerek zmniejsza ryzyko zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu i liczby zabiegów rewaskularyzacji naczyo
tętniczych. Poprzednie badania sprawdzające skutek obniżenia stężenia cholesterolu u chorych z przewlekłą
chorobą nerek nie wykazały korzyści, najpewniej w wyniku zbyt małej siły badao. Badanie SHARP, które
objęły znacznie większą liczbę chorych z przewlekłą chorobą nerek wykazały, że obniżenie stężenia
cholesterolu LDL jest bezpieczne i korzyści są porównywalne z wynikami u chorych z prawidłową
czynnością wydalniczą nerek.
Czy wyniki badania mają znaczenie tylko dla chorych z chorobą nerek?
Nie. Wyniki badania SHARP mają również znaczenie dla osób, które nie mają przewlekłej choroby nerek.
Połączenie ezetymibu i statyny daje korzyści podobne do wynikających z takiego samego obniżenia stężenia
cholesterolu LDL osiągniętego przy stosowaniu wysokich dawek statyn. Ponieważ obniżenie stężenia
cholesterolu powoduje zmniejszenie ryzyka zdarzeo naczyniowych, dlatego w świetle wyników badania jest
prawdopodobne osiągnięcie jeszcze większych korzyści w grupie chorych z wysokim ryzykiem zdarzeo
naczyniowych przy włączeniu dodatkowo ezetimibu do stosowanego równocześnie leczenia wysokimi
dawkami statyn.
Co te wyniki oznaczają dla chorych z chorobą nerek?
Chorzy z chorobą nerek powinni skonsultowad się ze swoimi lekarzami, aby dowiedzied się, czy terapia
obniżająca stężenie cholesterolu może byd pomocna w ich przypadku. Badanie SHARP wykazuje, że
obniżenie stężenia cholesterolu przynosi korzyści w przypadku znacznej grupy osób z przewlekłą chorobą
nerek, tak więc wielu chorych może teraz rozpocząd leczenie obniżające stężenie cholesterolu.
Czy terapia jest odpowiednia dla wszystkich chorych z chorobą nerek?
Badaniem SHARP objęto różne grupy chorych, u których wykazano zmniejszenie czynności wydalniczej
nerek o co najmniej 50%, a obserwowane korzyści obniżenia stężenia cholesterolu były podobne we
wszystkich grupach badanych chorych. Wcześniejsze badania wykazały korzyści z obniżenie stężenia
cholesterolu głownie w grupie chorych we wczesnych stadiach przewlekłej choroby nerek, natomiast wyniki
badania SHARP wykazały korzyści takiego leczenia dla większości chorych z przewlekłą chorobą nerek.
Czy podczas terapii zauważono jakieś niekorzystne efekty?
Nie. W trakcie badania SHARP bardzo dokładnie monitorowano częstośd występowania poważnych
niekorzystnych efektów ubocznych i nie wykazano, by zawarte w tabletkach substancje aktywne (ezetymib
lub simwastatyna) spowodowała jakiekolwiek poważne skutki uboczne ze strony mięśni, wątroby, trzustki,
nerkach czy innych narządów. W szczególności nie znalazły w wynikach badania SHARP uzasadnienia
wcześniejsze sugestie, że ezetymib może mied działanie rakotwórcze.
Czy chorzy z chorobą nerek muszą stosowad konkretne leczenie opracowane na potrzeby badania SHARP,
czy też mogą zastosowad inne leczenie obniżające stężenie cholesterolu?
Najważniejsze jest upewnienie się, że zastosowane leczenie obniżające stężenie cholesterolu powoduje
znaczne obniżenie stężenia cholesterolu LDL („złego”). Zastosowanie połączenia ezetymibu w dawce
10mg/d i simwastatyny w dawce 20mg/d może obniżyd stężenie cholesterolu LDL o średnio 1,3 mmol/L
(50 mg/dL). Tego rzędu zmniejszenie stężenia cholesterolu LDL można również osiągnąd, stosując wysokie
dawki jednej z nowszych, silniejszych statyn (np. atorwastatyny lub rosuwastatyny). Wyniki badania
SHARP wskazują, że takie obniżenie stężenia cholesterolu LDL obniża ryzyko poważnych zdarzeo
naczyniowych o około jedną czwartą i pokazują, że połączenie ezetymibu w dawce 10mg/d i simwastatyny
w dawce 20mg/d jest bezpieczne.
Czy można zrobid coś jeszcze, żeby obniżyd stężenie cholesterolu?
Zmniejszenie zawartości tłuszczy w diecie może obniżyd stężenie cholesterolu, ale jest mało
prawdopodobne, aby miało taką samą skutecznośd jak leki obniżające stężenie cholesterol. Co więcej,
osoby z chorobą nerek często mają przepisaną ściśle określoną dietę, NIE powinni więc jej zmieniad bez
konsultacji ze swoim dietetykiem lub nefrologiem.
Czy osoby biorące udział w badaniu SHARP dowiadują się, czy otrzymywały leki aktywnie obniżające
cholesterol, czy też zastępcze placebo?
Nie zamierzamy informowad pacjentów, co otrzymali. Najważniejszym powodem takiego postępowania jest
minimalizacja ryzyka stronniczości w ocenie długoterminowych skutków dla zdrowia. (Wiedza pacjentów na
temat przyjmowanego leczenia może wpływad na ich późniejsze relacje). Jeżeli jednak nefrolog opiekujący
się objętym badaniem SHARP chorym będzie chciał dowiedzied się, jakie leki przyjmował jego pacjent,
będzie miał taką możliwośd.
Co będzie dalej?
Na początku 2011 roku planowane jest opublikowanie podstawowych wyników badania w jednym
z wiodących czasopism medycznych. Dalsze informacje na temat tego rodzaju publikacji będą umieszczane
w witrynie SHARP (www.sharpinfo.org).