Co mowia liczby

Co mówią liczby?
Polski sektor tekstylno-odzieŜowy w 2008 roku.
W ostatnich miesiącach ubiegłego roku umocniły się, obserwowane juŜ wcześniej w
niektórych obszarach gospodarki symptomy spowolnienia. Było to efektem łącznego
oddziaływania słabnącej dynamiki popytu zagranicznego jak równieŜ niektórych
segmentów popytu krajowego. W przemyśle tekstylnym i odzieŜowym rok 2008 nie
przyniósł kontynuacji pozytywnych tendencji, które obserwowaliśmy rok wcześniej. Spadła
produkcja sprzedana i zatrudnienie, pogorszyła się dynamika eksportu i wyniki finansowe
przedsiębiorstw.
Prezentowane w artykule dane statystyczne nie obejmują pełnego roku 2008. Informacje z GUS,
dostępne w chwili przygotowywania obecnego materiału dotyczą produkcji oraz zatrudnienia w
okresie 11 miesięcy ubiegłego roku, natomiast dane dotyczące wyników finansowych
przedsiębiorstw oraz handlu zagranicznego obejmują 3 kwartały roku 2008.
W sytuacji obserwowanego spowolnienia gospodarki brak danych z ostatniego kwartału,
szczególnie związanych z eksportem, moŜe powodować pewien dysonans między wskaźnikami
prezentowanymi w artykule a odczuciami przedsiębiorców. Dlatego teŜ w ostatniej części
artykułu przedstawiamy ocenę sytuacji przedsiębiorstw dokonaną przez przedsiębiorstwa w
grudniu ubiegłego roku. Pełniejszą analizę zamieścimy w następnym numerze.
Produkcja
Dla większości wyrobów tekstylnych okres 11 miesięcy roku 2008 charakteryzował się spadkiem
wielkości produkcji w stosunku do analogicznego okresu roku 2007.
W tekstyliach tylko dwie grupy produktowe– tradycyjnie wyroby pończosznicze oraz cięŜkie
tkaniny bawełniane (>200g/m2) - utrzymały ubiegłoroczny poziom ilościowy produkcji. Niestety
są to akurat grupy, które nie naleŜą do najbardziej znaczących pod względem udziału w wartości
produkcji sprzedanej. Największe, bo ponad 50% spadki wykazuje produkcja przędzy
bawełnianej, zarówno tkackiej jak i dziewiarskiej. Pozostałe grupy charakteryzują się
kilkunastoprocentowymi spadkami. Szczegóły prezentowane są na wykresach.
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna www.textiles.pl
str.1
Wskaźniki ilościowe produkcji przekładają się na wartość produkcji sprzedanej, która w branŜy
tekstylnej za 11 miesięcy 2008r. osiągnęła wartość blisko 8,4 mld i była o ponad 6% niŜsza niŜ w
tym samym okresie rok wcześniej. Negatywne tendencje pojawiły się w drugim półroczu - przez
pierwsze półrocze produkcja sprzedana branŜy tekstylnej utrzymywała się na tym samym
poziomie co rok wcześniej.
BranŜa odzieŜowa w dalszym ciągu borykała się ze spadkami produkcji, które obejmują
wszystkie bez wyjątku grupy produktowe. W najwaŜniejszych grupach produktowych spadki
zdecydowanie przekraczały 10%, a nawet 20%.
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna www.textiles.pl
str.2
Spadek wartości produkcji sprzedanej branŜy odzieŜowej był podobny jak w tekstyliach i
wyniósł 6,6%. Produkcja sprzedana odzieŜy osiągnęła w ciągu 11 miesięcy 2008r. wartość 5,9
mld zł przy spadku 6,6%, tj. blisko 300 mln zł niŜszą niŜ w tym samym okresie roku 2007.
Niemniej naleŜy podkreślić, Ŝe mimo silnych tendencji spadkowych produkcja sprzedana sektora
tekstylno-odzieŜowego w listopadzie 2008r. wynosiła 1,142 mld zł. Szczegóły moŜna znaleźć na
wykresach.
Wyniki finansowe
Zmiany w światowej gospodarce musiały się negatywnie odbić takŜe na polskiej gospodarce, w
tym równieŜ na wynikach finansowych przedsiębiorstw sektora tekstylno-odzieŜowego. Jak juŜ
wskazano wcześniej, dostępne wyniki statystyczne za trzy kwartały 2008r. nie odzwierciedlają
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna www.textiles.pl
str.3
obecnej sytuacji. Pełniejszej analizy naleŜy się spodziewać w następnym numerze. Tym niemniej
dla porządku podajemy wyniki w tabeli.
Wyniki finansowe
przedsiębiorstw
Tekstylia
OdzieŜ
I-IX.2008
I-IX.2007
I-IX.2008
I-IX.2007
Przychody netto ze sprzedaŜy (mln zł)
7154
7223
3403
3555
Wynik finansowy brutto (mln zł)
297
432
158
171
Wynik finansowy netto (mln zł)
220
350
131
146
Rentowność ze sprzedaŜy (%)
2,9
4,5
2,7
3,7
Rentowność obrotu brutto (%)
4,0
5,7
4,4
4,6
Rentowność obrotu netto (%)
2,9
4,7
3,7
4,0
Inwestycje
W okresie trzech kwartałów 2008r. nastąpił w branŜy tekstylnej około 10% spadek nakładów
inwestycyjnych - wyniosły one na koniec września254 mln zł, z czego na maszyny i urządzenia
wydano ponad 175 mln zł. BranŜa tekstylna odnotowała w tym okresie 15% wzrost nakładów
inwestycyjnych. Osiągnęły one wartość blisko 85 mln zł, z czego na maszyny i urządzenia
wydano ponad 30 mln zł. Natomiast wartość kosztorysowa rozpoczętych w tym okresie nowych
inwestycji to ponad 60 mln zł w branŜy tekstylnej i 26 mln zł w odzieŜowej.
Zatrudnienie
Przeciętne zatrudnienie w przemyśle tekstylnym odnotowało w omawianym okresie niewielki,
blisko 2% spadek. To nowy trend, bo jeszcze w pierwszym półroczu tendencja była odwrotna.
Przeciętne zatrudnienie w branŜy tekstylnej było wówczas o 1,4% wyŜsze niŜ w analogicznym
okresie roku poprzedniego. W przemyśle odzieŜowym zatrudnienie wykazuje po raz kolejny
spadek podobny do ubiegłorocznych wynoszący -5,5% ( dla porównania: 11 m-cy 2006 spadek –
5,4%, 11 m-cy 2007 spadek -4,7% ). Spadkowy trend w zatrudnieniu przyspieszył szczególnie w
ostatnich miesiącach 2008r. i dotyczył obu branŜ.
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna www.textiles.pl
str.4
Handel zagraniczny.
Eksport w okresie 9 miesięcy 2008r. charakteryzował się znaczącym (ponad 10%) spadkiem dla
wartości liczonych w złotych, natomiast dla wartości liczonych w euro niewiele odbiegał od roku
poprzedniego. Eksport tekstyliów i odzieŜy w ciągu trzech kwartałów 2008r. osiągnął wartość
ponad 2,5 mld euro. W dalszym ciągu w większości był to eksport do krajów unijnych. Do tych
krajów wyeksportowaliśmy towarów tekstylnych i odzieŜy za 2 mld euro.
Z kolei import charakteryzował się mniejszym (blisko 5%) spadkiem dla wartości liczonych w
złotych, natomiast dla wartości liczonych w euro wykazał blisko 5% wzrost w stosunku do roku
poprzedniego. Import tekstyliów i odzieŜy w ciągu trzech kwartałów 2008r. osiągnął wartość
blisko 4,0 mld euro. Połowa importu tj. 2 mld euro pochodziła z krajów unijnych.
Eksport
Tekstylia I OdzieŜ
I-IX.2008
Import
Saldo
Indeks
(I-IX.2007=100)
I-IX.2008
Indeks
(I-IX.2007=100)
I-IX.2008
Ogółem
w tym UE
tys.zł
tys.zł
8 724 080
7 220 822
88,9
87,7
13 800 086
7 604 759
95,2
89,7
-5 076 006
-383 937
Ogółem
w tym UE
tys.€
tys.€
2 520 413
2 084 947
98,3
96,9
3 990 476
2 197 541
105,4
99,3
-1 470 063
-112 594
Ogółem
w tym UE
tys.$
tys.$
3 828 564
3 168 824
111,6
110,1
6 069 827
3 348 094
119,8
113,1
-2 241 263
-179 270
Pogłębiło się ujemne saldo handlu zagranicznego i po trzech kwartałach utrzymywało się na
poziomie blisko –1,5 mld euro. Szczegóły widać na załączonej tabeli. Nasza wymiana handlowa
wewnątrz UE juŜ nie jest tak zrównowaŜona jak to bywało wcześniej – import jest wyŜszy o
ponad 100 mln euro.
Szereg grup produktowych osiągnęło w okresie trzech kwartałów 2008r. wzrost eksportu.
Niestety odzieŜ z tkanin, najwaŜniejsza pod względem wartości eksportu grupa, odnotowała w
tym okresie jego blisko 8% spadek. Mimo wszystko udało się w omawianym okresie
wyeksportować odzieŜy za ponad 1 mld euro. W tym samym czasie import odzieŜy wzrósł o
około 20% , tak więc w efekcie zaimportowaliśmy odzieŜy za podobną kwotę tj. 1 mld euro.
Szczegóły widoczne są w tabelach.
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna www.textiles.pl
str.5
mln euro
Indeks
( I-IX.2007=100 )
OdzieŜ i bielizna z tkanin
757,9
91,9
OdzieŜ i bielizna dziana
277,4
100,5
Dywany, wykładziny
96,4
108,5
Przędza z ciągłych włókien syntetycznych
86,8
100,1
Wyroby pościelowe...
79,9
83,4
Przędza z wełny
79,2
115,5
Wyroby pończosznicze
71,3
99,0
Tekstylia impregnowane...
67,8
65,7
Firanki, zasłony
67,3
98,5
Dzianiny
48,2
80,8
Włókniny
45,1
103,2
EKSPORT I-IX.2008
IMPORT I-IX.2008
mln
euro
Indeks
( I-IX.2007=100 )
OdzieŜ i bielizna z tkanin
568,6
121,5
OdzieŜ i bielizna dziana
515,3
119,7
Tkaniny impregnowane, laminowane, gumowane
271,7
100,7
Tkaniny z przędzy z syntetycznych włókien ciągłych
240,3
99,2
Tkaniny bawełniane
235,4
85,1
Włókniny
175,2
102,6
Przędza z syntetycznych włókien ciągłych
155,5
91,0
Dywany, wykładziny
140,0
115,6
Dzianiny
134,6
88,8
Tkaniny specjalne, dekoracyjne, koronki
124,0
86,3
Tkaniny z syntetycznych włókien ciętych
113,8
89,1
Tkaniny z wełny
62,3
89,5
Wełna
56,0
94,2
Przędza bawełniana
50,3
92,7
Tekstylia techniczne
49,9
86,9
Włókna syntetyczne cięte
49,3
101,3
Koniunktura w branŜy.
Ocena ogólnego klimatu koniunktury w przetwórstwie przemysłowym była w grudniu
negatywna, gorsza niŜ miesiąc wcześniej i gorsza niŜ w analogicznym miesiącu sześciu ostatnich
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna www.textiles.pl
str.6
lat. Wpłynęły na to zarówno słabsze niŜ w listopadzie oceny bieŜącego portfela zamówień i
produkcji oraz sytuacji finansowej przedsiębiorstw, jak i bardziej pesymistyczne przewidywania
dotyczące przyszłego portfela zamówień, produkcji oraz sytuacji finansowej. Podobne oceny
obserwujemy w sektorze tekstylno-odzieŜowym.
Dyrektorzy firm produkujących wyroby włókiennicze oceniali w grudniu swoją koniunkturę
bardziej pesymistycznie niŜ miesiąc wcześniej. Spowodowane to jest dalszym znacznym
pogarszaniem ocen dotyczących bieŜącego portfela zamówień i produkcji. Zwiększają się
nadmierne zapasy wyrobów gotowych. Planowane jest dalsze ograniczanie zatrudnienia. W
najbliŜszych miesiącach przedsiębiorcy przewidują spadek cen wyrobów włókienniczych.
Grudniowe oceny koniunktury zgłaszane przez producentów odzieŜy są gorsze niŜ w listopadzie i
sa jedne z najniŜszych w całym przetwórstwie przemysłowym. Wpływa na to znaczące
pogorszenie negatywnych ocen bieŜącego i przyszłego portfela zamówień oraz produkcji. Stan
zapasów wyrobów gotowych jest nadmierny. Planowane są dalsze duŜe redukcje zatrudnienia. W
najbliŜszych miesiącach przewiduje się spadek cen odzieŜy.
W handlu detalicznym, w jednostkach branŜy: włókno, odzieŜ, obuwie przedsiębiorcy
sygnalizują spadek bieŜącej sprzedaŜy. Sytuacja finansowa jednostek jest oceniana gorzej niŜ w
listopadzie. Utrzymuje się nadmierny poziom zapasów towarów. Prognozy sprzedaŜy są bardziej
negatywne niŜ przed miesiącem. Ograniczenia w ilości towarów zamawianych u dostawców
mogą być bardziej znaczące niŜ przewidywano. Przedsiębiorstwa planują zmniejszyć
zatrudnienie w większym stopniu niŜ przewidywały miesiąc wcześniej.
(opracowano na podstawie materiałów GUS
oraz ankiety PIOT)
Roman Matusiak
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna
Polska Izba OdzieŜowo-Tekstylna www.textiles.pl
str.7